“Au ko Oko Eiloa i te Fiafia ki au Tulafono!”

“Au ko oko eiloa i te fiafia ki au tulafono! E mafaufau au ki ei i te aso kātoa.” ​​—⁠SALAMO 119:⁠97.

1, 2. (a) Se a te tulaga ne fepaki mo te tino telā ne fakaosofia ke tusi ne ia te Salamo 119? (e) Ne saga atu pefea a ia ki ei, kae kaia?

NE FEPAKI a te tino ne tusi ne ia te Salamo 119 mo se tofotofoga faigatā. Ne fakatauemu atu ki a ia ana fili fakamata‵mata kolā ne seki fakatāua ne latou a tulafono a te Atua, kae ne fai foki ne latou a ‵losiga ‵se e uiga ki a ia. Ne lamalama a ia ne pelenise kae fakasauā atu foki ki a ia. Ne ‵nofo fakatasi a ia mo tino ma‵sei kae ne fia tamate foki latou ki a ia. Ne fai a mea katoa konei ke se tō tena moe io me “takavale i te fanoanoa.” (Salamo 119:​9, 23, 28, 51, 61, 69, 85, 87, 161) Kae faitalia te tofotofoga tenei, ne usu mai te faisalamo: “Au ko oko eiloa i te fiafia ki au tulafono! E mafaufau au ki ei i te aso kātoa.”​​—⁠Salamo 119:97.

² Se mea gali ke fesili ifo koe ki a koe eiloa, penei: “Ne mafai pefea o fai a tulafono a te Atua e pelā me ne fakamafanafanaga ki te faisalamo?” A te mea telā ne fakatumau ne ia tena malosi ko tena loto talitonu me ne amanaia eiloa a Ieova ki a ia. Ona ko tena masani ‵lei mo fakatokaga a‵lofa i te tulafono tenā, ne fai ei ke fiafia te faisalamo, faitalia a mea faiga‵ta ne maua ne ia mai tino ‵teke. Ne matea ‵lei ne ia a faifaiga atafai a Ieova ki a ia. E se gata i ei, a te fakagaluegāga o fakatakitakiga mai te tulafono a te Atua ne fai ei te faisalamo ke poto atu i ana fili, kae ke tumau foki a ia i te ola. A te fakalogo ki tulafono ne maua ne ia i ei te filemu mo se loto lagona ‵lei.​​—⁠Salamo 119:​1, 9, 65, 93, 98, 165.

3. Kaia e faigatā ei mō Kelisiano ke ola e ‵tusa mo tulaga o te Atua i aso nei?

³ E fe‵paki foki a nisi tavini a te Atua i aso nei mo tofotofoga faiga‵ta o te lotou fakatuanaki. Kāti e se fe‵paki tatou mo se tulaga faigatā ki ‵tou ola e pelā mo te mea ne oko ki te faisalamo, kae ko ola eiloa nei tatou i “taimi faiga‵ta.” A tino e tokouke kolā e ‵milo fakatasi faeloa mo tatou i aso takitasi, e se fakatāua ne latou a te kilokiloga a te Atua ki mea ‵lei mo mea ma‵sei​​—⁠e kausaki atu eiloa latou ki olotou manakoga totino mo te maumea faka-te-foitino, kae e amio fakamata‵mata kae sē āva. (2 Timoteo 3:​1-5) E fe‵paki faeloa a talavou Kelisiano mo tofotofoga e uiga ki te lotou fakamaoni i mea tau amioga. I vaegā tulaga penā, e mafai o faigatā ‵ki ke fakatumau te ‵tou a‵lofa ki a Ieova mo te faiga o te mea tonu. E mafai pefea o puipui ne tatou a tatou eiloa?

4. Ne fakaasi atu pefea ne te faisalamo a te loto fakafetai ki tulafono a te Atua, kae e mata, e ‵tau foki o fai penā a Kelisiano?

⁴ A te mea telā ne fesoasoani atu ki te faisalamo ke ‵teke atu ki fakamalosiga ma‵sei kolā ne fe‵paki mo ia, ko te fakaavanoaga o te taimi ke mafaufau ‵loto ki tulafono a te Atua mo te loto fakafetai. I te faiga penā, ne fai ei ke fiafia malosi a ia ki tulafono konā. E tonu, toeitiiti ko fuaiupu takitasi katoa o te Salamo 119 e fakamatala mai i ei se vaega o tulafono a Ieova.a Ko se ‵nofo a Kelisiano i aso nei mai lalo i te Tulafono a Mose, telā ne tuku atu ne te Atua ki tino Isalaelu i aso mua. (Kolose 2:14) Kae, e aogā ‵ki eiloa a fakatakitakiga kolā e fakaasi mai i te Tulafono tenā i aso nei. A fakatakitakiga konei ne fakamafanafana atu eiloa ki te faisalamo, kae penā foki loa ki tavini a te Atua kolā e kausaki ke fakafesagai atu ki tulaga faiga‵ta o te olaga i aso nei.

5. Ne a vaega o te Tulafono a Mose ka sau‵tala tatou ki ei?

⁵ Ke onoono aka tatou ki fakamalosiga e mafai o maua ne tatou mai vaega fua e tolu o te Tulafono a Mose: ko te fakatokaga o te Sapati, te fakatokaga e uiga ki toegā meakai, mo te tulafono e uiga ki te kaimanako. Ka lavea ne tatou i vaega takitasi konei, a fakatakitakiga fakavae ke fakafesagai atu ki fakalavelave faiga‵ta o ‵tou taimi nei.

Te Fakama‵liega o ‵Tou Manakoga Faka-te-Agaga

6. Se a te manakoga fakavae tāua telā e maua ne tino katoa?

⁶ Ne faite te tagata ke isi ne ana manakoga totino. E pelā eiloa mo tena manako ki meakai, meainu mo se fale, māfai e fia ola ‵lei a ia i te feitu faka-te-foitino. Kae e penā foki te tausi atu o te tino ki ana “manakoga faka-te-agaga.” Ka se mafai eiloa o fiafia tonu a ia seiloga ke tausi atu ki ana manakoga faka-te-agaga. (Mataio 5:​3, NW) E kilo atu a Ieova ki te fakataunuga o te manakoga tenei, telā ne fa‵nau mai mo tatou, me e tafasili i te tāua, fakatonu atu ei a ia ki ana tino ke taofi katoa olotou galuega masani i se aso e tasi i te vaiaso ko te mea ke ‵saga tonu atu latou ki mea faka-te-agaga.

7, 8. (a) Ne faka‵kese pefea ne te Atua a te Sapati mai i nisi aso? (e) Se a te pogai o te Sapati?

⁷ E faka‵mafa mai i te fakatokaga e uiga ki te Sapati a te tāua o te ‵sala atu ki mea faka-te-agaga. A te taimi muamua e sae mai ei te pati “sapati” i te Tusi Tapu ne fakasino atu eiloa ki te fakatokaga e uiga ki te manai i te koga lavaki. Ne fai atu ki tino Isalaelu me e ‵tau o puke olotou falaoa fakavavega konei i aso e ono. I te ono o aso e ‵tau o puke olotou meakai faka‵tau mo “aso e lua,” me e seai ne meakai ka tuku mai mō latou i te fitu o aso. A te fitu o aso ne fai mo fai se “aso tapu” ki a Ieova, telā ne ‵tau mo tino taki tokotasi o ‵nofo i olotou fale. (Esoto 16:​13-30) E fakatonu mai se tulafono e tasi mai Tulafono e Sefulu me e se ‵tau eiloa o isi ne galuega e fai i te Sapati. Ne ‵malu ‵ki a te aso tenā. A te fakasalaga o te tino e soli ne ia te tulafono tenā, ko te mate.​—⁠Esoto 20:​8-11; Numela 15:​32-36.

⁸ E fakaasi mai i te tulafono o te Sapati a te amanaia o Ieova e uiga ki te ‵lei o ana tino i te feitu faka-te-foitino mo te feitu faka-te-agaga. “A te Sapati ne fai mō te ‵lei o te tino,” ko pati a Iesu. (Maleko 2:27) Ne seki fai fua i ei ke malōlō a tino Isalaelu, kae ne tuku atu foki se avanoaga ke fakapilipili kae fakaasi atu te lotou a‵lofa ki te lotou Māfuaga. (Teutelonome 5:12) Se aso telā ne tuku katoatoa atu mō mea faka-te-agaga. Ne aofia i ei ko tapuakiga a kāiga, ‵talo mo te mafaufau ‵loto ki Tulafono a te Atua. Ne fai te fakatokaga tenā e pelā me se puipuiga ki tino Isalaelu ke se fakaoti olotou taimi mo olotou malosi ki te ‵salaga o kope faka-te-foitino. Ne fakamasaua atu te Sapati ki a latou me i te lotou fesokotakiga mo Ieova ko te ‵toe mea tāua eiloa i olotou olaga. Ne toe fai mai ne Iesu a te fakatakitakiga tumau tenā i ana pati konei: “Muna a te Tusi, ‘E se na ko meakai fua e ola ei te tino, ka ko muna katoa kolā e ‵to mai i te gutu o te Atua.’ ”​​—⁠Mataio 4:⁠4.

9. Se a te akoakoga e tuku mai ne te fakatokaga e uiga ki te Sapati mō Kelisiano?

⁹ Ko se manakogina ke tausi ne tino o te Atua a te sapati masani telā e 24 itula, kae e se fai fua te fakatokaga e uiga ki te Sapati e pelā me se tala mua. (Kolose 2:16) E mata, e se fakamasaua mai i ei me e ‵tau foki o fakamuamua ne tatou a mea faka-te-agaga? E se ‵tau o fakatāua atu ne tatou a mea faka-te-foitino mo fakafiafiaga i lō ‵tou manakoga faka-te-agaga. (Epelu 4:​9, 10) Tela la, e ‵tau o fesili ifo tatou ki a tatou eiloa: “Se a te mea e fakamuamua ne au i toku olaga? E mata, e fakamuamua ne au a te faiga o sukesukega, ‵talo, te kau atu ki fakatasiga faka-Kelisiano, mo te talaiatuga o te tala ‵lei o te Malo? Io me ko tekeia a mea konā ne nisi mea aka?” Kafai e fakamuamua ne tatou a mea faka-te-agaga i ‵tou olaga, e fai mai a Ieova me ka se mafai o se lava a mea e tausi ei ‵tou ola.​​—⁠Mataio 6:​24-33.

10. E maua pefea ne tatou a mea aogā mai te fakaaogāga o taimi e uke mō mea faka-te-agaga?

¹⁰ A taimi kolā e fakaaogā ne tatou i te sukesukega ki te Tusi Tapu mo nisi tusi penā, e pelā foki mo te mafaufau ‵loto ki te fekau i ei, e fesoasoani mai ke fakapili‵pili atu tatou ki a Ieova. (Iakopo 4:⁠8) Ne fai ‵tonu mai a Susana, telā ne fakatoka ne ia, i se 40 tausaga ko ‵teka, se taimi ke fai ei ana sukesukega faka-te-Tusi Tapu, me e se gali te mea tenā i te taimi muamua. Ne fai pelā me se amoga ‵mafa ki a ia. Kae ko te uke o ana taimi faitau, ko te lasi foki o tena fiafia ki ei. Nei la, e fanoanoa malosi a ia māfai ko isi se pogai ‵tau ke se fai ana sukesukega totino. “Ne fesoasoani mai a te faiga o sukesukega ke iloa ne au a Ieova e pelā me se Tamana ki a au,” ko ana pati. “E talitonu au ki a ia, e fakalagolago au ki ei, kae ‵lei foki oku lagonaga māfai e ‵talo atu au ki a ia. Se mea gali ‵ki eiloa ke lavea atu a te lasi o te alofa o Ieova ki ana tavini, te auala e tausi mai ei a ia ki au, mo te auala ne fesoasoani mai ei a ia ki a au.” Mafaga la o mea fakafiafia māfai e ‵saga atu faeloa tatou ki ‵tou manakoga faka-te-agaga!

Te Tulafono a te Atua e Uiga mo Toegā Mea

11. Ne fakagalue aka pefea te fakatokaga e uiga ki toegā mea?

¹¹ A te lua o vaega o te Tulafono a Mose telā ne fakaasi mai i ei te amanaia o te Atua ki te ‵lei o ana tino, ko te saolotoga o tino ke taetae ne latou a toegā mea. Ne fakatonu atu a Ieova me kafai ko tau ne se tino Isalaelu a fuataga o tena fatoaga, e ‵tau o saoloto a tino ma‵tiva ke tae ne latou a fuataga kolā ne tiaki ne tino ga‵lue. E se ‵tau o ‵kati katoa ne tino fai fatoaga olotou fatoaga i kautafa, io me tae ne latou a fuagā vine mo olive kolā e tatela valevale. E se ‵tau o toe puke mai a saiga o saito kolā ne puli i te fatoaga. A te mea tenei se fakatokaga alofa eiloa mō tino ma‵tiva, tino fakaa‵lofa, tama‵liki ko seai ne mātua, mo fāfine ko seai ne avaga. E tonu, a te taetaega o toegā mea se galuega ‵mafa, kae mai te faiga penā ko se manakogina ei ke akai meakai latou.​​—⁠Levitiko 19:​9, 10; Teutelonome 24:​19-22; Salamo 37:⁠25.

12. Se a te avanoaga ne tuku ne te fakatokaga e uiga ki toegā mea ki tino fai fatoaga?

¹² E se fakamautinoa mai i te tulafono e uiga ki te aofaki o toegā mea e ‵tau o tiakina ne tino fai fatoaga mō tino ma‵tiva. E pule eiloa latou faitalia me pefea te lauefa io me ko te lauliki o kautafa o te fatoaga kolā e seki ‵kati a saito i ei. A te faiga tenei e tuku atu ei se akoakoga ki tino fai fatoaga e uiga ki te kaimalie. E tuku atu foki i ei ki tino fai fatoaga te avanoaga ke fakaasi atu te loto fakafetai ki te Tino fai fatoaga sili, me i te tino e ‘fai faka‵lei ki tino ma‵tiva’ ko avatu foki ne ia a vikiga ki tena Māfuaga. (Faataoto 14:31) A Poasa se tino e tokotasi telā ne fai ne ia te mea tenā. Ne fakamautinoa aka ne ia me e lava kae ‵toe a saito e mafai o tae ne Luta, se fafine ko seai sena avaga, mai tena fatoaga. Ne tuku atu ei ne Ieova ki a Poasa te taui lasi ‵ki ona ko tena kaimalie.​​—⁠Luta 2:​15, 16; 4:​21, 22; Faataoto 19:⁠17.

13. Se a te mea e akoako mai ne te tulafono i aso mua e uiga ki toegā mea?

¹³ E seki mafuli eiloa te fakatakitakiga e maua mai te tulafono e uiga ki toegā mea. E fakamoemoe a Ieova ke kaima‵lie ana tino, maise ki tino fakaa‵lofa. Ko te lasi o ‵tou kaima‵lie ko te uke foki o ‵tou fakamanuiaga e maua. “Fakamasani o tuku atu au mea, kae ka tuku mai foki ne tino olotou mea ki a koutou,” ko pati a Iesu. “Ka maua ne koutou se fua katoatoa, se manuia lasi, ka ‵ligi atu ki otou lima a mea katoa e mafai ne koutou o puke. Ko te fua e fakaaogā ne koutou ki nisi tino, ko te fua foki eiloa tenā ka fakaaogā ne latou ki a koutou.”​​—⁠Luka 6:​38, NW.

14, 15. E mafai pefea o fakaasi atu ne tatou te kaimalie, kae ne a mea aogā ka maua ne tatou mo tino kolā e fesoasoani atu tatou ki ei?

¹⁴ Ne fakamalosi mai te apositolo ko Paulo me e ‵tau mo tatou “o fai te mea ‵lei ki tino katoa, kae fakasilisili ki a latou kolā e i loto i te kāiga Kelisiano.” (Kalatia 6:10) Tela la, e ‵tau mo tatou o fesoasoani atu i te feitu faka-te-agaga ki taina Kelisiano i so se taimi e tofotofogina ei te lotou fakatuanaki. Kae e mata, e ma‵nako foki latou ki ‵tou fesoasoani i nisi feitu, e pelā mo te avatu o latou ki te Kingdom Hall io me ko te ‵togimaiga o olotou mea mai te sitoa? E mata, e isi ne tino ma‵tua, tino ma‵saki io me ne tino ko se mafai o oloolo sāle i ‵tou fakapotopotoga kolā e fia‵fia malosi ke āsi atu io me fesoasoani atu ki a latou? Kafai e taumafai ke lavea ‵lei ne tatou a manakoga penā, kāti ka fakaaogā ne Ieova a tatou ke tali atu ki te ‵talo a te tino fakaa‵lofa tenā. E ui eiloa se tiute faka-Kelisiano te fakatau tausi atu te suā tino ki te suā tino, a te faiga penā e fesoasoani atu foki ki te tino tausi. A te fakaasiatuga o te alofa tonu ki tino tapuaki ‵tonu e māfua mai i ei te fiafia tonu mo te lotomalie telā e fai i ei ke talia ne Ieova a tatou.​​—⁠Faataoto 15:⁠29.

¹⁵ A te suā auala tāua telā e fakaasi atu ei ne Kelisiano te uiga kaimalie ko te fakaaogāga o olotou taimi mo malosi o fai‵pati e uiga ki fuafuaga a te Atua. (Mataio 28:​19, 20) A te tino telā ko oti ne maua ne ia te fiafia mai te fesoasoani atu ki se isi tino ke tuku atu tena ola mō Ieova ko oti eiloa ne fakamaoni aka ne ia a te ‵tonu o pati a Iesu konei: “E sili atu te manuia io me ko te fiafia o te tino telā e tuku atu fua ana mea i lō o te tino telā e talia ne ia.”​​—⁠Galuega 20:⁠35.

Ke Puipui Mai te Kaimanako

16, 17. Se a te mea ne fakatapu i te sefulu o tulafono, kae kaia?

¹⁶ A te tolu o vaega o te Tulafono a te Atua ki tino Isalaelu telā ka sau‵tala tatou ki ei ko te sefulu o tulafono, telā e fakatapu i ei te kaimanako. E fai mai te tulafono tenā: “Sa ma‵nako koutou ki fale o nisi tino; sa ma‵nako foki koutou ki avaga a nisi tino, me ko olotou tavini, me ko olotou manu, me ko so se mea ake foki eiloa a tino konā.” (Esoto 20:17) E seai se tino e mafai ne ia o leoleo a te tulafono tenā, me e seai se tino e mafai o lavea ne ia a mea i te loto o te suā tino. Kae ne fakamaluga aka ne te tulafono tenā a te Tulafono kātoa ke maluga atu i tulafono a tāgata. Ne fai ei ke iloa ne tino Isalaelu taki tokotasi me fakamasino tonu a latou ne Ieova, telā e lavea ne ia a mea i te loto. (1 Samuelu 16:⁠7) E se gata i ei, ne fakasino tonu atu eiloa te tulafono tenei ki te māfuaga o amioga matagā e uke.​​—⁠Iakopo 1:​14.

¹⁷ Ne fakamalosi atu te tulafono e uiga ki te kaimanako ki tino o te Atua ke ‵kalo keatea mai te fia maumea, te matakanokano, mo te fāmeo e uiga ki olotou tulaga i te olaga. Ne puipui foki ei latou mai te tofotofoga ke kaisoa io me finalalolagi. Ka isi faeloa ne tino e mau‵mea i kope faka-te-foitino kolā e fakaaloalo tatou ki ei io me e foliga mai me e manuia atu a nisi tino i a tatou i feitu kese‵kese. Kafai e se fakaeteete tatou i ‵tou vaegā mafaufauga penā, e mafai o fanoa‵noa tatou kae kaisanosano foki ki nisi tino. E taku ne te Tusi Tapu a te kaimanako ki se fakaasiga o se ‘tulaga sē ‵lei faka-te-mafaufau.’ E ‵lei fakafia atu ke se kaima‵nako tatou.​​—⁠Loma 1:​28-30.

18. Se a te agaga telā ko lauiloa i te lalolagi i aso nei, kae ne a mea sē ‵lei e iku mai i ei?

¹⁸ E fakamalosi aka ne te agaga telā e lauiloa i aso nei a te fia maumea mo te uiga fakatau‵fai. E auala i faka‵pulaga, e fakamalosi aka ne pisinisi a te manako ki mea ‵fou kae tuku mai foki i ei te mafaufauga me e se mafai o fia‵fia tatou seiloga ke maua ne tatou a mea konā. Tenei eiloa te agaga e taku fakamasei ne te Tulafono a Ieova. E ‵pau mo te mea tenā ko te manakoga ke manuia kae ke maumea i te lalolagi nei faitalia me ne a mea e iku mai i ei. Ne polopoloki mai te apositolo ko Paulo: “Ka ko tino kolā e ma‵nako ke mau‵mea latou, ko pakū atu latou ki te fakaosoosoga, ka ko maleigina foki latou ne te uke o manatu va‵lea mo manako ma‵sei, kolā e ‵futi ne latou ki lalo o fakamasei kae fakamalepe valevale. Me i te manako ki tupe, ko te māfuaga tenā o mea ma‵sei katoa. A nisi tino ko oko eiloa i te ma‵nako ke maua ne latou, ka ko olo foki keatea mai te fakatuanaki, ka ko fatifati nei olotou loto i puapuagā e uke.”​​—⁠1 Timoteo 6:​9, 10.

19, 20. (a) Ne a mea e aogā ‵tonu ki se tino telā e alofa malosi ki tulafono a Ieova? (e) Se a te mea ka sau‵tala ki ei i te suā mataupu?

¹⁹ A tino kolā e fia‵fai ki tulafono a te Atua e lavea ne latou a te fakamataku o te fia maumea, kae maua foki ne latou se puipuiga mai i ei. E pelā mo te ‵talo a te faisalamo ki a Ieova: “Tuku mai ki au te fiafia o fakalogo ki au tulafono, i lō te manako ki koloa. A tau tulafono telā ne tuku mai ne koe, e silia atu tena aogā ki a au i lō tupe katoa i te lalolagi.” (Salamo 119:​36, 72) A te talitonu ki te ‵tonu o pati konei e fesoasoani mai ke fakatumau ne tatou te paleni telā e manakogina ke ‵kalo keatea ei tatou mai te fia maumea, te matakanokano mo te fāmeo e uiga ki ‵tou mea e maua i te olaga. A te “tuku katoatoa atu ki te Atua,” ko te kī tāua ki te mauaga o te manuia tafasili i te ‵lei, e se ko te fakaputuga o koloa.​​—⁠1 Timoteo 6:​6, NW.

²⁰ A fakatakitakiga fakavae mai te Tulafono telā ne tuku ne Ieova ki te fenua o Isalaelu i aso mua e ‵pau eiloa te lotou aogā i ‵tou taimi faiga‵ta konei e pelā eiloa mo te lotou aogā i te taimi ne tuku atu ei ne Ieova te Tulafono ki a Mose. Ko te uke o taimi e fakagalue ei ne tatou a fakatakitakiga konei i ‵tou olaga, ko te lasi foki o ‵tou malamalama i ei, ko te lasi o ‵tou fia‵fia ki ei, kae fai foki i ei ke fia‵fia malosi tatou. E uke ‵ki a akoakoga tāua ne tausi i te Tulafono mō tatou, kae e lavea ne tatou a fakamasauaga ma‵nino o te lotou tāua i tala e uiga ki olaga o tino i loto i te Tusi Tapu. Ka sau‵tala tatou ki nisi tino konei i te suā mataupu.

[Fakamatalaga mai lalo]

Ka Tali Mai Koe Pefea?

• Kaia ne fiafia malosi ei te faisalamo o te Salamo 119 ki tulafono a Ieova?

• Ne a mea e mafai o tauloto ne Kelisiano mai te fakatokaga e uiga ki te Sapati?

• Se a te aogā tumau o te tulafono a te Atua e uiga ki toegā mea?

• E puipui pefea tatou ne te tulafono e uiga ki te kaimanako?

[Ata i te itulau e 9]

Se a te mea ne faka‵mafa mai i te tulafono o te Sapati?

[Ata i te itulau e 11]

Se a te mea e akoako mai ne te tulafono e uiga ki toegā mea ki a tatou?