Ke Fakaasi Atu a Uiga Āva e Pelā me ne Faifeau a te Atua

“Ona ko koutou ko fanau atafai a te Atua, e ‵tau ke pelā koutou mo ia.”​—⁠EFESO 5:⁠1.

1, 2. (a) Kaia e tāua ei a uiga āva? (e) Se a te mea ka sau‵tala ki ei i te mataupu tenei?

NE TUSI mai se tino tusitala ko Sue Fox e uiga ki amioga ‵lei: “E seai eiloa se vaegā mea pelā mo te malolo mai i te fakaasi atu o te uiga āva. E aoga eiloa a te āva i koga katoa, mo taimi katoa.” Kafai e fakamasani a tino ke ‵lei faeloa olotou amioga, e mu‵tana ei a fakalavelave mo nisi tino kae e mafai foki o ‵galo atu. Kae e penā foki loa māfai ko se fai penā. A te sē fakaasi atu o te āva ki nisi tino e iku atu ki kinauga, loto ita, mo te fanoanoa.

² E lauiloa eiloa a uiga āva i loto i te fakapotopotoga Kelisiano tonu. Kae koi ‵tau eiloa o fakaeteete tatou i te fakaakoako atu ki uiga sē āva kolā e lauiloa i te lalolagi i aso nei. Ke na onoono nei tatou ki te auala e mafai ei o fakagalue aka a akoakoga fakavae i te Tusi Tapu e uiga ki amioga ‵lei e mafai o puipui ei tatou i te feitu tenei kae fai ei a tino ke tosina mai ki te tapuakiga tonu. Ke malamalama i mea kolā e aofia i te uiga āva,mafaufau ki te fakaakoakoga a Ieova te Atua mo tena Tama.

Ieova mo Tena Tama

​—⁠Fakaakoakoga o Uiga Āva

3. Se a te fakaakoakoga ne tuku mai ne Ieova te Atua e uiga ki te fakaasi atu o uiga āva?

³ Ne tuku mai ne Ieova te Atua te fakaakoakoga ‵lei i te fakaasiatuga o uiga āva. Faitalia a tena tulaga maluga e pelā me ko te Pule Sili o te lagi mo te lalolagi, e fakaasi atu eiloa ne ia te atafai mo te āva lasi ki tino. I te faipati atu ki a Apelaamo mo Mose, ne fakaaoga ne Ieova se tugapati Epelu telā e masani o ‵fuli ki te “fakamolemole.” (Kenese 13:14; Esoto 4:​6, NW) Kafai e fai ne ana tavini a mea ‵se, a Ieova e “alofa mo te alofa ‵nau, e tuai o ita kae alofa faeloa [a ia] mo te fakamaoni.” (Salamo 86:15) E ‵kese ‵mao eiloa a ia mai i nisi tino kolā e fakaasi atu te lotou kaitaua māfai e se fai ne tino a mea kolā e fakamoe‵moe latou ki ei.

4. E mafai pefea o fakaakoako atu tatou ki a Ieova māfai ko fai‵pati mai a nisi tino ki a tatou?

⁴ A uiga āva o te Atua e lavea atu foki i te auala e fakalogologo ei a ia ki tino. I te taimi ne fakasae aka ei ne Apelaamo a fesili e uiga ki tino o Sotoma, ne tali atu eiloa a Ieova mo te kufaki ki fesili takitasi konā. (Kenese 18:​23-​32) Ne seki kilo atu a ia ki te manavase o Apelaamo e pelā me se mea e fakamāumāu ei Ana taimi. E fakalogo a Ieova ki ‵talo a ana tavini mo tagi a tino agasala kolā ko sala‵mo. (Faitau te Salamo 51:​11, 17.) E mata, e se ‵tau o fakaakoako atu tatou ki a Ieova mai i te fakalogologo atu i te taimi e fai‵pati mai ei a nisi tino ki a tatou?

5. E mafai pefea o tau‵tali atu tatou ki uiga āva o Iesu ke momea aka ei te ‵lei o ‵tou fesokotakiga mo nisi tino?

⁵ E aofia i mea e uke ne tauloto ne Iesu Keliso mai i tena Tamana ko uiga āva. E tiga eiloa ne manakogina ke fakaaoga ana taimi mo tena malosi i te faiga o tena galuega, ne kufaki kae atafai atu faeloa a Iesu. A tino lepela, tino ‵kivi kolā ne akai tupe, mo nisi tino kolā ne ma‵nako ki se fesoasoani ne lagona ne latou te toka mo te loto fiafia o Iesu ke fesoasoani atu ki a latou. Ne seki fakaseaoga ne ia latou, faitalia me ne o‵mai fua latou e aunoa mo se fakailoaga. Ne masani o taofi aka ne ia ana mea e fai ko te mea ke fesoasoani atu ki tino logo‵mae. Ne sili atu a te atafai o Iesu ki tino kolā ne fakatuanaki ki a ia. (Maleko 5:​30-​34; Luka 18:​35-​41) E pelā me ne Kelisiano, e tau‵tali atu tatou ki te fakaakoakoga a Iesu i tena atafai mo tena fesoasoani atu. E lavea atu eiloa ne ‵tou kāiga, tuakoi, mo nisi tino a vaegā amioga ‵gali penā. E sili atu i ei, e faka‵malu atu eiloa a vaegā amioga penā ki a Ieova kae e maua i ei ne tatou a te fiafia.

6. Se a te fakaakoakoga ‵lei ne tuku mai ne Iesu e uiga ki te atafai mo te mata katakata?

⁶ Ne fakaasi atu foki ne Iesu a te āva ki tino mai i te fakaaogaga o olotou igoa. E mata, ne fai foki penā a takitaki lotu Iutaia? Ikai. Ne ‵kilo atu latou ki tino kolā ne seki iloa ne latou a te Tulafono e pelā me ne tino “malaia” kae ne fai foki olotou faifaiga ki a latou e pelā me ne tino penā. (Ioane 7:​49) Ne seki fai eiloa penā a te Tama a te Tagata. Ne lagona eiloa ne Maleta, Malia, Sakaio, mo nisi tino e tokouke a tou tagata e kalaga atu ki a latou i olotou igoa. (Luka 10:​41, 42; 19:⁠5) E tiga eiloa e kese‵kese a tuu mo fakanofonofoga i te auala e ka‵laga atu ei tatou ki tino i aso nei, e taumafai eiloa a tavini a Ieova ke fakaasi atu te mata fiafia ki nisi tino.a E se talia ne latou a te fakailoga tino ke taofi aka ei te fakaasi atu o te āva e ‵tau o maua ne olotou taina tali‵tonu mo nisi tino.​—⁠Faitau te Iakopo 2:​1-4.

7. E fesoasoani mai pefea a akoakoga fakavae i te Tusi Tapu i te fakaasiatuga o uiga āva ki tino i koga katoa?

⁷ A te auala alofa e fakaasi atu ne te Atua mo tena Tama ki tino mai i atufenua mo matakāiga katoa e faka‵malu ei a vaegā tino penā kae fai foki ei ke tosina atu a loto o tino kolā e talia mo te fakamaoni ne latou a te munatonu. E tonu, e kese‵kese a mea kolā e aofia i uiga āva i koga katoa. Tela la, e se tau‵tali atu tatou ki se fakasologa mautinoa o uiga āva. I lō te fai penā, e talia ne tatou a akoakoga fakavae i te Tusi Tapu ke mafai ne tatou o fai a fakama‵fuliga i te faka‵malu atu ki tino katoa i so se koga. Ke na iloilo aka ne tatou a te auala e iku atu ei a te fakaasi atu o uiga āva ki tino ki te momea aka o ‵tou ma‵goi i te galuega faka-Kelisiano.

Te Fakatalofa mo te Faipati Atu ki Tino

8, 9. (a) Ne a faifaiga e mafai o ‵kilo atu ki ei e pelā me ne faifaiga sē āva? (e) Kaia e ‵tau ei o talia ne tatou a pati a Iesu i te Mataio 5:​47 ke fesoasoani mai i ‵tou faifaiga ki tino?

⁸ I te olaga telā e fakalavelave faeloa i koga e uke i aso nei, e masani eiloa o fetaui a tino e tokolua e aunoa mo te “fakatalofa atu” io me fai atu “e a koe?” E tonu, e se manakogina ke faipati atu ki so se tino e fetaui koulua i te auala. Kae i nisi tulaga e uke, se mea ‵lei kae gali foki ke fakatalofa atu ki nisi tino. E mata, e aofia eiloa i tau tuu ke fakatalofa atu ki tino? Io me e masani o sasale atu koe e aunoa mo se fakamisikata io me se faipati atu? E aunoa mo te ma‵sei o ana lagonaga, e mafai o ati aka ne se tino se faifaiga sē āva.

⁹ Ne tuku mai ne Iesu se fakamasauaga i te taimi ne fai mai ei a ia: “Kafai e fakapito fua a te otou atafai ki otou taugasoa, e a, e isi se mea e sili atu ne fai ne koutou i lō tenā? E a, e se fai foki penā ne tino o fenua fakaa‵tea?” (Mataio 5:​47) I te feitu tenei, ne tusi mai a Donald Weiss: “E ita a tino māfai e ‵kilo atu io me e faka‵seke atu a nisi tino e aunoa mo te faipati atu. E seai eiloa se fakamasakoga e mafai o fai ne koe ke se fia saga atu koe ki se tino. A te faka‵leiga ki ei e faigofie fua: Fakatalofa atu ki tino. Faipati atu ki a latou.” Kafai e se talia ne tatou a te mata faka‵piko io me ko te sē mata katakata ke pokotia ei ‵tou fesokotakiga mo nisi tino, ka maua eiloa ne tatou a ikuga ‵lei.

10. E mafai pefea o fesoasoani mai a uiga āva ki te faiga ke magoi te ‵tou galuega talai? (Ke onoono ki te pokisi “Ke Kamata ki se Fakamisikata.”)

¹⁰ Mafaufau ki se tauavaga Kelisiano ko Tom mo Carol, kolā ne ‵nofo atu i se fakai lasi o Amelika ki Mātū. Ne fai ne lāua a sau‵talaga ‵gali mo lā tuakoi mo fai se vaega o te lā galuega. E fai pefea ne lāua te mea tenei? I te fakasino atu ki te Iakopo 3:​18, ne fai atu a Tom: “E taumafai māua o mata kata‵kata atu kae tausi te filemu mo tino. E olo atu māua ki tino e lavea ne māua mai tua o olotou fale mo latou e ga‵lue i te kogā koga tenā. E fakamisikata kae fakatalofa atu māua ki a latou. E sau‵tala matou e uiga ki mea e fia‵fia latou ki ei​—⁠olotou tama‵liki, kuli, fale, mo galuega ‵togi. E seki leva kae ne ‵kilo mai latou ki a māua e pelā me ne olotou taugasoa.” E toe fai mai a Carol: “I te suā asiga, ne tuku atu ne māua ma igoa kae fesili atu foki ki olotou igoa. E fakailoa atu ne māua a mea kolā e fai ne māua i te kogā koga tenā kae tumau i te faiga ke toetoe fua te sau‵talaga. Fakamuli loa, e mafai o tuku atu ne māua se molimau ki a latou.” Ne maua ne Tom mo Carol a te loto tali‵tonu o lā tuakoi e uke. Ko tai uke eiloa a tino ko talia ne latou a tusi faka-te-Tusi Tapu, kae ne nai tino ko oti ne fakaasi mai te lotou fia‵fia lasi ke tauloto ki te munatonu.

Te Fakaasi Atu o Uiga Āva i Tulaga Faiga‵ta

11, 12. Kaia e ‵tau ei o fakamoe‵moe tatou ke fe‵paki mo faifaiga sē ‵lei i te taimi e talai atu ei te tala ‵lei, kae e ‵tau o ‵saga atu pefea tatou ki ei?

¹¹ I nisi taimi, e fe‵paki tatou mo faifaiga sē āva i te taimi e talai atu ei ne tatou a te tala ‵lei. E fakamoe‵moe eiloa tatou ke tupu te mea tenei, me fakailoa mai ne Keliso Iesu ki ana soko: “Kafai ne fakasaua mai latou ki a au, ka fakasaua foki ki a koutou.” (Ioane 15:20) Kae ko te saga atu ki ei i te auala foki penā e se maua mai i ei a ikuga ‵lei. E ‵tau o ‵saga atu pefea tatou? Ne tusi mai te apositolo ko Petelu: “Kae āva ki a Keliso i otou loto, kae ke fai foki ne koutou a ia ke fai mo otou Aliki. Ke toka koutou i so se taimi o fakamatala atu ki so se tino e fesili mai ki a koutou, ke fakamatala atu a te fakamoemoega tenā e i a koutou. Kae ke fai ne koutou i te loto maulalo mo te āva.” (1 Petelu 3:​15, 16) A te fakaasi atu o ‵tou uiga ​—⁠i te saga i te loto maulalo mo te āva​—⁠e mafai ei o ‵fuli a te kilokiloga a tino kolā e kaitaua mai.​—⁠Tito 2:​7, 8.

¹² E mata, e toka tatou o fakafesagai atu ki pati sē ‵lei i se auala telā e fetaui mo te mea telā ne talia ne te Atua? Ao. Ne fakamalosi mai a Paulo: “Ke isi se alofa i otou pati e fai sāle, ke faka‵kona foki ki te masima ke tumau tena aoga, ko te mea ke iloa ne koutou o tali atu ki so se tino e fesili mai ki a koutou.” (Kolose 4:⁠6) Kafai e fakamasani tatou ke fai‵pati faka‵lei atu faeloa ki tino katoa i te kāiga, i te akoga, i ‵tou koga ga‵lue, i te fakapotopotoga, mo tino i ‵tou tafa, e sili atu te ‵toka o tatou ke fakafesagai atu ki pati fakaitaita mo pati kaitaua i se auala telā e fetaui ‵lei mō se Kelisiano.​—⁠Faitau te Loma 12:​17-​21.

13. Tuku mai se fakaakoakoga e uiga ki te fakaasiatuga o uiga āva kolā e mafai o ‵fuli i ei a te kilokiloga a tino ‵teke.

¹³ A te fakaasi atu o uiga āva i tulaga faiga‵ta e maua mai i ei a ikuga ‵lei. I Tiapani, e isi se Molimau ne fepaki mo pati fakatauemu mai i se tino i te fale mo ana mālō. Mai i te tumau i te fakaasi atu o ana uiga ‵gali, ne tiakina eiloa ne te taina te fale. I te taimi ne faka‵soko atu ei tena talaiga i te koga talai, ne lavea ne ia me ne onoono atu se mālō ki a ia mai i se koga tai pili atu. I te taimi ne fanatu ei te taina ki tou tagata, ne fai atu tou tagata: “Ko oko eiloa toku fanoanoa ki te mea ne tupu. Faitalia me ne fai atu ne matou a pati sē ‵lei ki a koe, ne lavea ne au me ne tumau eiloa tou mata katakata. Se a te mea e ‵tau o fai ne au ke fai foki au penā?” Ona ko te mea ne fatoa galo atu tena galuega ‵togi mo tena mātua, ne seki toe maua ne ia se pogai ‵lei ke fiafia. Ne ofo atu ne te Molimau se akoga faka-te-Tusi Tapu, telā ne talia ne te tagata tenā. E seki leva kae ne fai tena akoga fakalua i te vaiaso.

Te ‵Toe Auala ‵Lei ke Ati Aka a Uiga Āva

14, 15. Ne akoako pefea ne tavini a Ieova i taimi o te Tusi Tapu a olotou tama‵liki?

¹⁴ A mātua amio Atua i aso o te Tusi Tapu ne fakamautinoa aka me e tauloto a olotou tama‵liki ki manatu fakavae ki uiga āva i te fale. Mafaufau la ki te auala ne faipati atu ei i se auala āva a Apelaamo mo tena tama ko Isaako ki a lāua eiloa i te Kenese 22:⁠7. A te ‵lei o te akoakoga mai i ana mātua ne fakamaoni mai foki i te tala o Iosefa. I te taimi ne ‵pei atu ei a ia ki te falepuipui, ne fakaasi atu ne ia te uiga āva ki ana taina pagota. (Kenese 40:​8, 14) E fakaasi mai i ana pati ki a Falao me ne akoakogina faka‵lei a ia ke iloa o faipati atu ki se tino maluga.​—⁠Kenese 41:​16, 33, 34.

¹⁵ Ne aofia i Tulafono e Sefulu kolā ne tuku atu ki tino Isalaelu a te fakatonuga tenei: “Ke āva koutou ki otou tamana mo otou mātua, ko te mea ke ola leva koutou i te fenua e tuku atu ne au ki a koutou.” (Esoto 20:12) A te auala e tasi mō tama‵liki ke āva ki olotou mātua ko te fakaasi atu o uiga āva i te fale. Ne fakaasi atu ne te tamaliki fafine a Iefata a te āva fakaofoofogia ki tena tamana mai i te ‵lago atu ki tena tautoga i se tulaga faigata ‵ki eiloa.​—⁠Famasino 11:​35-​40.

16-18. (a) Ne a mea e mafai o fai ke akoako atu a uiga āva ki tama‵liki? (e) Ne a nisi mea aoga o te akoako atu o uiga āva ki tama‵liki?

¹⁶ A te aoga o te akoakoga o ‵tou tama‵liki ke fakaasi atu a uiga āva e tāua ‵ki eiloa. Ke ‵tupu aka e pelā me ne tino ma‵tua ‵lei, e ‵tau o tauloto a tama‵liki ki te auala ‵lei ke fakafetaui atu ki tino ‵fou, ke tali te telefoni, kae ke ‵kai fakatasi foki mo nisi tino. E ‵tau o fesoasoani atu ki a latou ke malamalama i te pogai e ‵tau ei o ‵tala ne latou a mataloa mō tino, te fakaasi atu o te atafai ki tino ma‵tua mo tino ma‵saki, kae ke toka foki o fesoasoani atu ki tino kolā e amo ne latou a mea ‵mafa. E ‵tau o malamalama latou i te tāua ke fai atu mo te fakamaoni “fakamolemole,” “fakafetai,” “sa saga ki ei,” “e mafai pefea o fesoasoani atu au ki a koe?,” mo te “fakamolemole, au ko ‵se.”

¹⁷ E se ‵tau o faigata a te akoakoga o tama‵liki ke fai pelā me ne tama‵liki amio ‵lei. A te ‵toe auala ‵lei ko te fakaasi atu o se fakaakoakoga ‵lei. E fai mai a Kurt telā ko 25 ana tausaga e uiga ki te auala ne mafai ei ne latou mo ana taina e tokotolu o fakaasi atu te āva: “Ne onoono kae fakalogo‵logo matou ki te auala e fai‵pati ei omotou mātua mo te atafai i te lā va mo te kufaki o lāua kae mafaufau ki nisi tino. I te Kingdom Hall, e ave faeloa au ne toku Papa mai mua kae ma oti foki te fakatasiga ke fai‵pati atu ki taina mo tuagane kolā ko ma‵tua ‵ki. Ne lagona ne au tena fakatalofa atu kae lavea foki ne au te āva ne fakaasi atu ne ia ki a latou.” E toe fai mai a Kurt: “E seki leva, kae ne fai foki au penā. A te fai faka‵lei atu ki tino e mafai eiloa o fai pelā me se mea masani. E se ko te auala e ‵tau o gasuesue koe i ei, kae ko te auala e manako koe ki ei.”

¹⁸ Ne a mea e mafai o ‵tupu māfai e akoako ne mātua olotou tama‵liki ke fakaasi atu te uiga āva? E mafai o fai taugasoa a tama‵liki konei mo nisi tino kae ka fakatumau foki ei te filemu. Ka fai foki ke toka tatou o ga‵lue mo tino kolā e fakaga‵lue ne latou a tatou, penā foki loa mo nisi tino ga‵lue. E se gata i ei, a tama‵liki kolā e fakaasi atu ne latou te uiga āva, kae fai amioga ‵lei ka fai ne latou ke fia‵fia kae lotoma‵lie olotou mātua.​—⁠Faitau te Faataoto 23:​24, 25.

E Fai Eiloa ne Uiga Āva ke Tu ‵Kese Tatou

19, 20. Kaia e ‵tau o fakaiku aka ne tatou ke fakaakoako atu ki ‵tou Atua alofa mo tena Tama?

¹⁹ “Ona ko koutou ko fanau atafai a te Atua, e ‵tau ke pelā koutou mo ia,” ne tusi mai a Paulo. (Efeso 5:⁠1) A te tautali atu ki a Ieova te Atua mo tena Tama e aofia i ei a te fakagalue aka o akoakoga fakavae i te Tusi Tapu, e pelā mo mea kolā ne mafaufau ki ei i te mataupu tenei. Mai i te faiga penā, ka ‵kalo keatea ei tatou mai i te fakaasi fakaloiloi atu o uiga āva ko te mea fua ke fiafia mai se tino i se tulaga maluga io me ke maua ei ne tatou a te maumea faka-te-foitino.​—⁠Iuta 16.

²⁰ I aso fakaoti o tena pulega masei, e taumafai malosi eiloa a Satani ke fakaseai a tulaga o amioga āva kolā ne fakatoka ne Ieova. Kae ka takavale eiloa te Tiapolo ke fakaseai katoatoa au ne ia a uiga āva o Kelisiano ‵tonu. Ke na fakaiku aka ne tatou taki tokotasi ke tau‵tali atu ki fakaakoakoga a te ‵tou Atua mo tena Tama. I te auala tenā, ka fai ei ke ‵kese ‵tou pati mo amioga mai i faifaiga a tino kolā e filifili ke amio ma‵sei latou. Ka tuku atu ei ne tatou a tavaega ki te igoa o te ‵tou Atua, ko Ieova, telā e uiga āva, kae ka fai foki ei ke tosina mai a tino loto fakamaoni ki tena tapuakiga tonu.

[Fakamatalaga mai lalo]

E Masaua ne Koe?

• Se a te mea e tauloto ne tatou mai i a Ieova mo tena Tama e uiga ki te fakaasiatuga o uiga āva?

• Kaia e fakaasi atu ei ‵tou ata ‵lei e pelā me ne Kelisiano i te ‵tou fakatalofa atu mo te alofa ki tino?

• E fesoasoani atu pefea a uiga āva ki te faiga o te galuega talai ke magoi?

• Se a te tulaga o mātua i te akoakoga o olotou tama‵liki ki uiga āva?

[Pokisi i te itulau e 31]

Ke Kamata ki se Fakamisikata

E faigata ki tino e tokouke ke kamata se sau‵talaga mo tino kolā e se iloa ne latou. Kae ona ko te lotou a‵lofa ki te Atua mo olotou tuakoi, e taumafai malosi eiloa a Molimau a Ieova ke fakamasani ki te sau‵tala ko te mea ke fakaasi atu ne latou a muna‵tonu ki nisi tino. Ne a mea ne mafai o fesoasoani atu ki a koe ke momea aka tou ‵lei i te feitu tenei?

E taku mai eiloa i te Filipi 2:4 se akoakoga tāua: “Kilokilo ki mea e ‵lei ei nisi tino, kae se ko mea fua e ‵lei ei koutou.” Mafaufau ki pati konei i te auala tenei: Kafai e seki fetaui aka eiloa koe muamua mo se tino, e kilo atu a ia ki a koe e pelā me se tino fakaatea. E mafai pefea o fai ne koe ke se manavase a ia? A te fakamisikata mo te fakatalofa atu fua e mafai o fesoasoani atu. Kae e uke atu foki a nisi mea ke mafau‵fau ki ei.

Mai i te taumafai ke kamata se sau‵talaga mo se tino, kāti e mafai o uke a manatu kolā e fakalavelave atu. Kafai e taumafai koe o sau‵tala atu e uiga ki mea i tou mafaufau e aunoa mo te mafaufau ki mea e mafaufau a ia ki ei, ka se mafai eiloa o faipati faka‵lei mai a ia. Tela la, kafai e mafai o iloa ne koe a mea e mafaufau ki ei te tino, kaia e se fakaaoga ei te mea tenā ke kamata se sau‵talaga mo ia? Tenā eiloa te mea ne fai ne Iesu i te taimi ne fetaui ei a ia mo se fafine i te vaikeli i Samalia. (Ioane 4:​7-​26) A tena mafaufau ne tuku atu eiloa ki te asuga o vai. Ne kamata ne Iesu se sau‵talaga mo ia e uiga ki te mea tenā, kae ne iku atu ei ki se sau‵talaga gali faka-te-agaga.

[Ata i te itulau e 30]

A te fai taugasoa mo tino e mafai o tuku atu i ei se molimau ‵lei

[Ata i te itulau e 32]

E fakaasi atu faeloa a uiga āva