A Ieova ko Toku Ola

“Ko au, te Aliki, e ola ei koe.”—NUMELA 18:20.

1, 2. (a) Se a te tulaga o te kau Levi e uiga loa ki se laukele? (e) Se a te fakatalitonuga ne tuku atu ne Ieova ki te kau Levi?

MAI tua ifo o te fakatakavalega ne te kau Isalaelu a fa‵kai e uke i te Fenua o te Folafolaga, ne saga atu a Iosua o vaevae a laukele ki vaega fo‵liki. I te faiga tenei, ne ga‵lue fakatasi eiloa a ia mo te Faitaulaga Sili ko Eleasalo mo takitaki mai matakāiga takitasi. (Numela 34:​13-​29) E pelā mo tino Levi, ne seki maua ne latou se vaega o te laukele e pelā mo nisi matakāiga. (Iosua 14:​1-5) Kaia e seki ai ei se vaega o te kau Levi i te Fenua o te Folafolaga? E mata, e se aofia latou i ei?

² E maua ne tatou te tali i pati a Ieova ki te kau Levi. Mai te faka‵mafa atu ne ia a te manatu me ne seki tuku tiakina latou, ne fai atu a Ieova ki a latou: “Ko au, te Aliki, e ola ei koe.” (Numela 18:20) Ko oko eiloa i te gali o te fakatalitonuga tenei: “Ko au, . . . e ola ei koe”! Ne a ou lagonaga māfai ne fai atu ne Ieova a pati konā ki a koe? E mafai eiloa o fesili ifo koe penei, ‘E mata e ‵tau o maua ne au se vaegā fakatalitonuga penā mai te Atua Malosi Katoatoa?’ Kāti ka toe fesili ifo foki koe penei, ‘E mata, e tonu eiloa i a Ieova e fai e pelā me ko te tino e ola ei so se Kelisiano telā e sē ‵lei katoatoa i aso nei?’ A fesili konā e aofia koe i ei mo ou tino pele. Tela la, taumafai ke maina tatou me ne a uiga o fakamatalaga konei mai te Atua. Ka fesoasoani mai a te mea tenā ke malamalama ‵lei tatou i te auala e mafai ei o fai a Ieova e pelā me se tino e ola ei a Kelisiano i aso nei. A ko te tonuga loa, e mafai o fai a ia pelā me ko tou fakaola, faitalia me e fakamoemoe koe ke ola i te lagi io me e olioli koe ki te olaga i se lalolagi palataiso.

E Tausi ne Ieova a te Kau Levi

3. Se a te mea ne fai ei ke fakaaoga ne te Atua a tino Levi mō tena galuega?

³ A koituai o tuku atu ne Ieova a Tulafono ki te kau Isalaelu, ne ga‵lue eiloa a ulu o kāiga e pelā me ne faitaulaga. I te taimi ne tuku atu ei ne te Atua a Tulafono, ne ‵tofi ne ia ne faitaulaga mo tino fesoasoani mai te matakāiga o Levi. Ne fai pefea te mea tenei? I te taimi ne tamate ei ne Ieova a tama toekimua a tino Aikupito, ne fakatapu ne ia a tama toekimua a Isalaelu, mai te faiga e pelā me ne ana tino filifilia. Kae oti aka, fai ei ne te Atua a te fakamafuliga tāua e tasi: “A te matakāiga o Levi e oku . . . ka ko toekimua katoa i kāiga takitasi o Isalaelu ne fakatapu ne au ke fai mō oku.” E tiga eiloa ne fakaasi mai i te lauga o tino me e tokouke atu te aofaki o toekimua tagata a Isalaelu i lō te kau Levi, ne ‵togi atu eiloa se aofaki tupe i te ‵kesega tenā. (Numela 3:​11-​13, 41, 46, 47) Tela la ne mafai o fai ne tino Levi a te lotou tiute i te tavini atu ki te Atua o te kau Isalaelu.

4, 5. (a) Se a te mea e fakauiga ki ei me e fai ne te kau Levi a te Atua e pelā me ko te lotou ola? (e) E tausi pefea ne te Atua a te kau Levi?

⁴ Se a la te uiga o te fakatonuga tenā mō te kau Levi? Ne fai atu a Ieova me ka fai a ia e pelā me ko te lotou ola, ona ko te mea ka se maua ne olotou laukele e pelā me se togi, kae ka tuku atu ne ia ki a latou se tauliaga tāua ‵ki e aunoa mo se ‵togi. A te lotou taui ko te “tavini atu ki te Aliki [ko Ieova]” i te ‵tofi fakafaitaulaga. (Iosua 18:7) E fakaasi mai i te Numela 18:20 me i te fakatokaga tenei ne seki fai ei ke ma‵tiva latou i te feitu faka-te-foitino. (Faitau te Numela 18:​19, 21, 24.) E ‵tau o tuku atu ki te kau Levi a “te tasi vae sefulu o mea kolā e ofo mai sāle ne tino Isalaelu” ke taui atu ei olotou galuega. Ne maua ne latou te 10 pasene o mea mai i fua o galuega a te kau Isalaelu e pelā foki mo manu. E se gata i ei, ne ‵tau o ofo atu ne te kau Levi se tasi vae sefulu mai i mea kolā ne maua ne latou, “ko mea tafasili i te ‵lei,” ko te mea ke ‵lago atu ki faitaulaga.a (Numela 18:​25-​29) Ne tuku atu foki ne faitaulaga a “meaalofa tapu” kolā ne tuku atu ne tama tagata o Isalaelu ki te Atua i tena koga tapuaki. Ne fai eiloa pelā me ne fakamaoniga ki te kau faitaulaga me ka tausi eiloa latou ne Ieova.

⁵ E foliga mai me ne aofia i te Tulafono a Mose se isi vaega o te tasi vae sefulu, telā e tuku fakaa‵tea mō te kāiga ke fakaaoga ne latou mo te fia‵fia i te taimi e fai ei olotou maopoopoga tapu i tausaga takitasi. (Teutelonome 14:​22-​27) Kae i fakaotiga o taki tolu mo taki ono tausaga katoa i te sapati o te fitu tausaga, e ‵tau o avatu a te tasi vae sefulu tenei ki te mataloa o te fa‵kai ke fakaaoga ne tino ma‵tiva e pelā foki mo te kau Levi. Kaia ne ‵tau ei o maua ne te kau Levi te vaega tenei o te tasi vae sefulu? Me ne “seai ne mea totino a latou” i Isalaelu.​​—Teutelonome 14:​28, 29.

6. E tiga eiloa e seai se lotou vaega ne maua i laukele i Isalaelu, ne ‵nofo atu i fea a te kau Levi?

⁶ Kāti ka mafaufau aka koe penei, ‘Kafai ne seki ai se laukele ne tuku atu ki te kau Levi, ka ‵nofo la latou i fea?’ Ne tausi eiloa ne te Atua latou. Ne tuku atu ne ia ki a latou a fa‵kai e 48 kae ne fa‵kai ola ‵lei. E aofia i mea konei a fa‵kai faka‵lafi e ono. (Numela 35:​6-8) Tela la, ne isi eiloa se koga mo ‵nofo te kau Levi i te taimi ko se tavini atu ei latou i te faletapu o te Atua. Ne lasi ‵ki te tausiga a Ieova ki a latou kolā ne tuku atu ne latou a latou eiloa ki tena galuega. E manino ‵lei me ne mafai o fakaasi atu ne tino Levi me i a Ieova ko te lotou ola mai te tali‵tonu o latou ki tena kaimalie mo tena malosi ke tausi atu ki a latou.

7. Ne a mea ne ‵tau o maua ne tino Levi ke fai ei a Ieova e pelā me ko te lotou ola?

⁷ E se aofia i te Tulafono se fakasalaga mō se tino Isalaelu telā e se maua ne ia o tuku atu a tena tasi vae sefulu. I te taimi ne fakata‵mala ei a tino o tuku atu a te lotou vaega ko te tasi vae sefulu, ne pokotia malosi i ei a te kau Levi. Ne tupu eiloa a te mea tenā i aso o Neemia. Ona ko te fakalavelave tenā, ne iku atu i ei ki te ga‵lue o te kau Levi o fai olotou fatoaga, kae tiakina te lotou galuega masani telā ne tuku atu ki a latou ke fai. (Faitau te Neemia 13:10.) E manino ‵lei, me i te tausiga faka-te-foitino o te matakāiga o Levi ne faka‵na eiloa ki te ma‵losi o tino Isalaelu i te feitu faka-te-agaga. E se gata i ei, ne ‵tau o tali‵tonu katoatoa a faitaulaga mo te kau Levi ki a Ieova mo te auala e tausi ei ne ia latou.

Ne Fai ne Tino Taki Tokotasi a Ieova e Pelā me ko te Lotou Ola

8. Fakamatala mai te fakalavelave ne fepaki mo Asafo.

⁸ Ne ‵tau o fai ne te matakāiga o Levi a Ieova e pelā me ko te lotou ola. Kae se mea tāua me ne fakaaoga ne tino Levi a te tugapati “te Aliki [Ieova], e ola ei koe” ke fakaasi atu i ei a te tuku katoatoa atu o latou ki te Atua kae fakalagolago ki a ia. (Tagiga Ielemia 3:​24) E tokotasi te tino Levi ne fai pelā me se tino usuusu kae ‵fatu pese. Ka fakasino atu tatou ki te tino tenā e pelā me ko Asafo, faitalia me ne fai a ia e pelā me se tino o te kāiga o Asafo, se tino Levi telā ne takitaki ne ia a tino usuusu i aso o te tupu ko Tavita. (1 Nofoaiga Tupu 6:31-43) I te Salamo 73, e fai‵tau tatou me i a Asafo (io me se tokotasi mai i tena gafa) ne fanoanoa. Ne loto masei a ia ki tino kolā e ma‵sei kae e maua ne latou se olaga gali kae ne fai atu ei a ia penei: “E a, e se aoga a te tausi o toku olaga ke ‵ma, mai te agasala?” Ne galo i a ia te tāua o tena galuega; ne seki loto fakafetai a ia ki a Ieova e pelā me ko tena ola. Ne vāivāi ‵ki loa a ia i te feitu faka-te-agaga ke oko eiloa ki te taimi ne ulu atu ei a ia “ki loto” i te faletapu o te Atua. ​​—Salamo 73:​2, 3, 12, 13, 17.

9, 10. Kaia ne mafai ei o fakasino atu a Asafo ki te Atua e pelā me ko “tena malosi” io me ko tena ola ki te se-gata-mai?

⁹ I loto i te faletapu, ne kamata o lavea ne Asafo a te kilokiloga a te Atua. E mafai o tupu se mea tai ‵pau penā ki a koe. Kāti ne galo atu i tou mafaufau a te tāua o ou tauliaga faka-te-agaga kae ko kamata o saga tonu atu koe ki mea faka-te-foitino kolā e se ki maua ne koe. Kae mai te sukesuke ki te Muna a te Atua mo te kau atu ki fakatasiga faka-Kelisiano, ko maua ei ne koe a te kilokiloga a Ieova. Ne lavea fakamuli ne Asafo a mea kolā ka ‵tupu ki tino ma‵sei. Ne mafaufau a ia e uiga ki tena olaga kae fatoa malamalama tou tagata me ka taofi a ia ne Ieova i tena lima fakaatamai kae takitaki ne ia a tou tagata. Tela la, ne mafai o fai atu a Asafo ki a Ieova penei: “Tenei ko maua ne au koe, se a foki se isi mea e toe manako ei au i te lalolagi?” (Salamo 73:​23, 25) Kae ne fakasino atu a ia ki te Atua e pelā me ko tena ola. (Faitau te Salamo 73:26.) E tiga eiloa e mafai o ‘vāivāi te foitino mo te loto’ o te faisalamo, e fai eiloa te Atua e pelā me “ko tena malosi” io me ko tena ola tenā ki te se-gata-mai. Ne talitonu te faisalamo me ka masaua ne Ieova a ia e pelā me se taugasoa. E se mafai o puli ana galuega fakamaoni ne fai. (Failauga 7:1) Ko tafaga la te fakamalosi loto o muna konā ki a Asafo! Ne usu mai a ia: “Kae ki a au, se mea tafasili i te gali te pili ki te Atua; e maua toku puipuiga i te Aliki Maluga.”​​—Salamo 73:28.

¹⁰ Mai te fai ne Asafo a Ieova e pelā me ko tena ola i lō a koloa ne maua ne ia e pelā me se tino Levi. A te mea telā ne fakasino atu a ia ki ei ko tena tauliaga i te galuega mo tena fesokotakiga mo Ieova, ko te vā fakataugasoa telā ne ati aka ne ia mo te Atua Maluga. (Iakopo 2:​21, 23) Ke fakatumau te fesokotakiga tenā, ne ‵tau o tumau te fakamaoni o te faisalamo ki a Ieova, kae talitonu ki a ia. Ne ‵tau o maua ne Asafo te loto talitonu me ka maua fakamuli ne ia a te taui māfai ne ola a ia e ‵tusa mo tulaga o te Atua. E mafai foki o maua ne tatou a te vaegā loto talitonu tenā ki te Atua Malosi Katoatoa.

11. Se a te fesili ne nofo mo Ielemia, kae ne tali aka pefea te fesili tenā?

¹¹ A te pelofeta ko Ielemia ko te suā tino Levi telā ne fai ne ia a Ieova e pelā me ko tena ola. Ke onoono nei tatou ki te mea ne fakauiga a ia ki ei i te fakaaogaga ne ia o te tugapati tenā. Ne nofo atu a Ielemia i Anatota, se fa‵kai o tino Levi telā e pili ki Ielusalema. (Ielemia 1:1) I se taimi e tasi, ne kamata o manavase a Ielemia penei: Kaia e mau‵mea ei a tino amio ma‵sei a ko tino amio‵tonu e logo‵mae? (Ielemia 12:1) Mai tua o te iloiloga ne ia o mea e ‵tupu i Ielusalema mo Iuta, ne “finau” a ia e uiga ki mea ne lavea ne ia. Ne iloa ne Ielemia me i a Ieova e amiotonu. Tela la, a mea kolā ne fakaosofia ne Ieova ke ‵valo atu ne Ielemia mo te auala ne fakataunu ei ne Ia a pati fakapelofeta konā ne tuku atu i ei se tali mautinoa ki te fesili telā ne mafaufau ki ei a te pelofeta. E ‵tusa mo valoga a te Atua, a latou kolā ne faka‵logo ki te fakatakitakiga a Ieova ne “faka‵sao olotou ola” a ko tino ma‵sei takutakua kolā ne seki fia ‵saga ki te faka‵pulaga tenā ne fakaseaigina.​​—Ielemia 21:9.

12, 13. (a) Se a te mea ne fai ei ke folafola atu a Ielemia, penei: “Ko te Aliki fua ko toku fakamoemoega,” kae se a te kilokiloga ne maua ne ia? (e) Kaia e ‵tau ei o ati aka ne matakāiga katoa o Isalaelu se kilokiloga penā?

¹² I te taimi ne kilo fakamuli atu ei a Ielemia ki tena fa‵kai telā ne fakamaseigina, ne mafaufau a ia me e sasale atu a ia i te pouliga. E pelā loa me ne fai ne Ieova a ia ke “nofo i loto i te pouliga o te mate” mō se taimi leva. (Tagiga Ielemia 1:​1, 16; 3:6) Ne fai atu a Ielemia ki te fenua sē faka‵logo ke toe ‵foki ki te lotou Tamana faka-te-lagi, kae ne iku atu olotou amioga ki se tulaga masei ‵ki telā ne talia ei ne te Atua ke fakamasei a Ielusalema mo Iuta. Ne logo‵mae a Ielemia i te mea tenā, faitalia me ne seki fai ne ia se mea ‵se. Ona ko tena logo‵mae, ne masaua ne te pelofeta a te alofa fakamagalo o te Atua. Ne fai mai a ia: “A te alofa mo te aga‵lei o te Aliki e tumau faeloa.” E tonu e fakafou eiloa te alofa o Ieova e pelā mo te tafataeao! Tenā eiloa te pogai ne folafola mai ei a Ielemia, penei: “Ko te Aliki fua ko toku fakamoemoega.” Ne tumau eiloa tena tauliaga ke tavini atu ki a Ieova e pelā me se pelofeta.​​—Faitau te Tagiga Ielemia 3:​22-​24.

¹³ Mō tausaga e 70, ka seai eiloa se koga ‵nofo tumau mō te kau Isalaelu. Ka fakaseai eiloa te lotou fenua. (Ielemia 25:11) A ko te tugapati a Ielemia me ko te “Aliki fua ko toku fakamoemoega” ne fakaasi mai i ei tena loto talitonu ki te alofa o te Atua, kae tuku atu foki ki a ia se avanoaga ke fakaasi atu ne ia se ‘loto fakatalitali.’ Ka ‵galo atu i matakāiga katoa o Isalaelu a olotou laukele, tela la ne ‵tau eiloa mo latou o ati aka a te uiga telā ne maua ne te pelofeta. Ko Ieova fua tokotasi ko te lotou fakamoemoega. Mai tua ifo o tausaga e 70, ne toe ‵foki atu a tino o te Atua ki te lotou fenua kae ne toe maua ne latou te tauliaga ke tavini atu ki a ia i konā.​​—2 Nofoaiga Tupu 36:​20-​23.

E Mafai ne Nisi Tino o Fai a Ieova e Pelā me ko te Lotou Ola

14, 15. I tafa o te kau Levi, ko oi ne fai ne ia a Ieova e pelā me ko tena ola, kae kaia?

¹⁴ A Asafo mo Ielemia ne tino katoa mai te matakāiga o Levi, kae e mata, ko tino Levi fua ne taulia ke tavini atu ki a Ieova? E se penā eiloa! A te talavou ko Tavita, te tupu fakamuli o Isalaelu, ne kalaga atu ki te Atua “ko koe fua toku lafiga.” (Faitau te Salamo 142:​1, 5.) I te taimi ne tusi ei ne Tavita te salamo tenei, ne seki nofo atu a ia i se palesi io me se fale. Ne nofo atu a ia i se ana, o ‵muni mai i ana fili. Kāti ko te lua o taimi ne faka‵lafi ei a Tavita i ana​​—e tasi e pili atu ki Atulama a ko te suā ana e tu i te koga lavaki o Eneketi. Kāti ne tusi ne ia te Salamo 142 i se ana e tasi o ana konā.

¹⁵ Kafai e tenā eiloa te mea ne tupu, ko tena uiga ko te tupu ko Saulo telā e ‵sala ke tamate ne ia a Tavita. Ne sola a Tavita ki se ana telā ne faigata ke ulu atu a tino ki ei. (1 Samuelu 22:​1, 4) I te fa‵kai ‵mao tenei, ne foliga atu ki a Tavita me e seai eiloa sena taugasoa e maua ne ia i ei se puipuiga. (Salamo 142:4) Tenā eiloa te taimi ne kalaga atu ei a Tavita ki te Atua.

16, 17. (a) Ne a pogai ne mafaufau ei a Tavita me e seai sena fesoasoani ne fai? (e) Ko oi te tino ne mafai o ‵fuli atu ki ei a Tavita mō se fesoasoani?

¹⁶ Mai te taimi ne tusi ei ne Tavita te Salamo 142, ne mafai o tauloto ne ia te fakalavelave telā ne pokotia i ei te Faitaulaga Sili ko Aimeleka, telā ne fesoasoani atu ki a ia i te taimi ne sola ei a ia keatea mai i a Saulo. Ne tamate ne te tupu loto masei ko Saulo a Aimeleka mo tena kāiga kātoa. (1 Samuelu 22:​11, 18, 19) Ne ‵losi atu ne Tavita ki a ia eiloa mō te ‵mate o latou konei. E pelā eiloa me ne tamate ne ia te faitaulaga telā ne fesoasoani atu ki a ia. Kafai e tu atu koe i te tulaga o Tavita, e mata, e mafai o ‵pau a lu lagonaga? Ne fakaopoopo atu foki ki te mafatia o Tavita ko te seai o se taimi e manava aka ei ona ko Saulo telā e ‵sala atu faeloa ki a ia.

¹⁷ Fakamuli ifo, ne mate a te pelofeta ko Samuelu, telā ne fakaeke ne ia a Tavita ke fai mo tupu i aso mai mua. (1 Samuelu 25:1) Ne fakavāivāi atu foki ki a Tavita te mea tenā. E se gata i ei, ne iloa ‵lei ne Tavita a te tino telā e ‵tau o ‵sala atu a ia ki ei mō se fesoasoani ​​—ko Ieova. E seki maua ne Tavita te tauliaga telā ne maua ne tino Levi, kae ko oti eiloa ne fakaeke a ia ke fai ne ia te suā galuega, ke fai fakamuli a ia mo tupu o tino o te Atua. (1 Samuelu 16:​1, 13) Tela la, ne tuku katoatoa atu te loto o Tavita ki a Ieova kae ne tumau faeloa a ia i te kilo atu ki te Atua mō se takitakiga. E mafai kae e ‵tau foki o fai ne koe a Ia e pelā me ko tou ola mo tou lafiga i te taimi e fai ei ne koe a tena galuega.

18. Ne mafai pefea ne tino kolā ne sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei o fakaasi mai me ne fai ne latou a Ieova e pelā me ko te lotou ola?

¹⁸ Ko oti ne mafau‵fau tatou ki tala o latou kolā ne fai ne latou a Ieova e pelā me ko te lotou ola me ne maua eiloa ne latou se tauliaga ke ga‵lue i tena galuega. Ne fakalago‵lago latou ki te Atua mō mea‵kai i te taimi ne tavini atu ei latou ki a ia. A tino Levi mo nisi matakāiga o Isalaelu, e pelā mo Tavita, ne fai ne latou te Atua e pelā me ko te lotou ola. E mafai pefea o fai ne koe a Ieova e pelā me ko tou ola? Ka sau‵tala tatou ki ei i te suā mataupu.

[Fakamatalaga fakaopoopo]

Ka Tali Mai Koe Pefea?

• I te feitu fea ne fai ei a Ieova e pelā me ko te ola o te kau Levi?

• Ne a mea ne fai ne Asafo, Ielemia, mo Tavita, e fakaasi atu ei me i a Ieova ko te lotou ola?

• Se a te uiga e ‵tau o maua ne koe māfai e manako koe ke fai te Atua e pelā me ko tou ola?

[Manatu tāua i te itulau e 11]

Ne seki maua ne te kau Levi se lotou vaega i laukele. Kae ne fai a Ieova e pelā me ko te lotou ola, me ne maua ne latou se tauliaga sili i te tavini atu ki a ia

[Ata i te itulau e 10]

Ne fai pefea a Ieova e pelā me ko te ola o faitaulaga mo te kau Levi?

[Ata i te itulau e 12]

Se a te mea ne fesoasoani atu ki a Asafo ke tumau i te fai ne ia a Ieova e pelā me ko tena ola?