Fakatogafiti Se Fakailoga Fakamataku O Taimi Nei!

“E uiga ki te motou fakamaoni mo te motou amiotonu e aunoa mo se motou ‵se ki a koutou.” —1 TESALONIA 2:10.

FAKA‵KESE AKA A MANATU TĀUA KONEI:

Ne a akoakoga e mafai o tauloto ne tatou mai te auala ne fakatogafiti ei ne Talila, Apisaloma, mo Iuta te Isikaliota a nisi tino?

E mafai pefea o fakaakoako atu tatou ki te alofa fakamaoni telā ne fakaasi mai ne Ionatana mo Petelu?

E mafai pefea o tumau tatou i te a‵lofa fakamaoni ki ‵tou avaga mo Ieova?

1-3. (a) Se a te fakailoga fakamataku o taimi nei, kae se a te mea e aofia i ei? (e) Ne a fesili e tolu ka tali aka ne tatou?

SE A loa te mea e ‵pau ei a Talila, Apisaloma, mo Iuta te Isikaliota? A latou katoa e se a‵lofa fakamaoni. Ne seki alofa fakamaoni a Talila ki te tagata telā ne alofa atu ki a ia, te famasino ko Samasoni. Ne seki alofa fakamaoni a Apisaloma ki tena tamana, te tupu ko Tavita. Kae ko Iuta ne seki alofa fakamaoni ki tena Matai, ko Iesu Keliso. A faifaiga matagā a tino taki tokotasi konei ne fakamāfua aka i ei a logo‵maega mo puapuaga e uke ki nisi tino! Kaia e ‵tau ei o ‵saga atu tatou ki te mea tenei?

² Ne fakasolo mai ne se tino tusitala e tokotasi a te fakatogafiti e pelā me se vāivāiga lauiloa e tasi o tino i aso nei. E se ‵tau o ‵poi tatou i te mea tenā. I te taimi ne ‵valo mai ei a Iesu e uiga ki te fakailoga “o te gataga o te olaga tenei,” ana muna: “Ka pa‵ku a tino e tokouke kae fakatogafiti ne te suā tino a te suā tino.” (Mataio 24:3, 10) Ke “fakatogafiti” e fakauiga loa ki te tuku atu o se tino ki lima o se fili e auala i te sē alofa fakamaoni. A te sē alofa fakamaoni telā e lavea ne tatou i aso nei e fakaasi mai i ei me ko ola tatou i “aso fakaoti,” e pelā eiloa mo te mea ne ‵valo mai ne Paulo. Ana muna me i tino “ka se a‵lofa fakamaoni, . . . e fai togafiti.” (2 Timoteo 3:1, 2, 4) A tino e tusi ne latou a tusi mo tala i ata e fai ne latou a faifaiga se alofa fakamaoni ke foliga mai pelā me e fakafiafia io me ne mea fakafamau. Kae e se faipati mai ne tusi mo ata a te mea tonu ki a tatou. I te tinā olaga tonu, e fakamāfua aka ne te se alofa fakamaoni mo te faitogafiti a te logo‵mae mo te tigāina. A vaegā faifaiga penā se fakailoga me ko ola nei tatou i aso fakaoti!

³ Ne a akoakoga e mafai o tauloto ne tatou mai te Tusi Tapu e uiga ki a latou kolā ne seki a‵lofa fakamaoni i taimi ko ‵teka? Ne a fakaakoakoga o tino kolā ne fakaasi atu te lotou a‵lofa fakamaoni ki nisi tino e mafai o fakaakoako tatou ki ei? Kae ko oi e ‵tau o tumau te a‵lofa fakamaoni o tatou ki ei? Ke onoono aka tatou.

FAKAAKOAKOGA KE FAKAETEETE I EI MAI TAIMI KO ‵TEKA

4. Ne fakatogafiti pefea ne Talila a Samasoni, kae kaia e matagā ‵ki ei a te mea tenā?

⁴ A te fakaakoakoga muamua ko te tino fai togafiti ko Talila, telā ne fia fai ki ei a te famasino ko Samasoni. Ne manako a Samasoni o takitaki te taua o ‵teke atu ki te kau Filisitia mō tino o te Atua. Kāti ne iloa ne tino pule e tokolima o te kau Filisitia me i a Talila e se alofa fakamaoni ki a Samasoni. Ne ofo atu ne latou a tupe e uke ki tou fafine ke ‵sala aka me se a te mea ‵funa ki te malosi o tou tagata ko te mea ke mafai ne latou o tamate a ia. Ne talia ne Talila a te ofo a latou. Kae e tolu taimi ne seki taunu ei a taumafaiga a tou fafine ke ‵sala aka a te mea ‵funa e uiga ki te malosi o Samasoni. Ne taumafai faeloa tou fafine “i ana pati e fai atu i taimi katoa kae tumau eiloa te fakamalosi atu ki a ia.” I te fakaotiga loa, “ne fakavāivāi tena loto ke oko ki te tulaga o te mate.” Tenā ne fai atu ei a ia ki tou fafine me i tena ulu ne seki ‵kati aka loa, me kafai e ‵kati, ka galo i a ia a tena malosi.a Nei la ko iloa ne tou fafine a te mea ‵funa a tou tagata, fai ei ne Talila ke ‵vele ne se tino a laulu o Samasoni a koi moe tou tagata i luga i ana vae. I konā, ne tuku atu ei ne tou fafine a ia ki ana fili ke fai ne latou so se mea e ma‵nako latou o fai ki a ia. (Famasino 16:4, 5, 15-21, Tusi Paia, Samoa.) Ko oko eiloa i te matagā o te mea ne fai ne tou fafine! Ona ko te kaimanako o tou fafine, ne fakatogafiti ei ne Talila a te tino telā ne alofa atu ki a ia.

5. (a) Ne seki alofa fakamaoni atu pefea a Apisaloma ki a Tavita, kae se a te mea e fakaasi mai ne te mea tenei e uiga ki a Apisaloma? (e) Ne pefea a lagonaga o Tavita ki te fai togafiti o Aitofele?

⁵ A te suā fakaakoakoga ko te sē alofa fakamaoni o Apisaloma. Ne ‵ka e pelā me se afi a tena manakoga fia pule. Ne manako Apisaloma ke puke ne ia a te nofogaaliki o tena tamana, ko Tavita kae fai a ia mo tupu. A te mea muamua ne fai ne Apisaloma ko te tumau i te ‘fulifuliga o loto o tāgata Isalaelu.’ Ne fakaloiloi atu tou tagata me alofa a ia ki tino, kae fai ne ia ki a latou ne tautoga sē ‵tonu. Ne fakaasi atu ne ia tena atafai ki a latou e auala i te ‵sai kae sogi atu, ke fai aka pelā i a ia e fiafia ki a latou mo olotou manakoga. (2 Samuelu 15:2-6, Tusi Paia, Samoa.) Ne mafai foki ne Apisaloma o fai a te taugasoa fakatuagagina o Tavita ko Aitofele ke fakatogafiti ne ia Tavita kae kau atu ki te ‵tekeatuga tenā. (2 Samuelu 15:31) I te Salamo e 3 mo te 55, e fakamatala mai a Tavita e uiga ki te faka‵mae atu o te vaegā sē alofa fakamaoni penā ki a ia. (Salamo 3:1-8; faitau te Salamo 55:12-14.) Ne ‵teke atu a te palani matagā a Apisaloma ki te tupu filifilia a Ieova. E fakaasi mai ne te fai togafiti tenei me ne seki fia saga atu tou tagata ki te saolotoga o te Atua ke filifili aka me ko oi e ‵tau o fai mo tupu. (1 Nofoaiga Tupu 28:5) Ne seki taunu a te ‵tekeatuga a Apisaloma, kae ne tumau eiloa a Tavita i te pule atu e pelā me ko te tupu filifilia a Ieova.

6. Ne fakatogafiti pefea ne Iuta a Iesu, kae e fakaaoga pefea a te igoa o Iuta i aso nei?

⁶ Nei la, ke mafaufau ki mea ne fai ne te tino fakalata tino ko Iuta te Isikaliota ki te Keliso. I te ‵toe Paseka telā ne fakamanatu fakatasi ne Iesu mo ana apositolo e toko sefululua, ne fai atu a ia ki latou: “Au e fai ‵tonu atu ki a koutou: Au ka fakatogafiti ne se tokotasi i a koutou.” (Mataio 26:21) Fakamuli ifo i te po eiloa tenā, ne fai atu a Iesu ki a Petelu, Iakopo, mo Ioane i te fatoaga o Ketesemane: “Kiloke! A te tino ka fakatogafiti ne ia au ko pili mai.” I te taimi eiloa tenā, ne o‵mai a Iuta mo te vaitino tokouke ki te fatoaga, kae “fanatu ‵tonu ei a ia ki a Iesu kae fai atu: ‘Talofa, te Faiakoga!’ sogi atu ei ki ei.” (Mataio 26:46-50; Luka 22:47, 52) Ne fai ne Iuta te “togafiti masei ki se tino amiotonu” i te taimi ne tuku atu ei ne tou tagata a Iesu ki lima o tino kolā e ma‵nako o tamate a ia. Kae e fia a tupe ne fakatogafiti ei ne Iuta a Iesu? E 30 fua a tupe siliva! (Mataio 27:3-5) Talu mai te taimi tenā, ne fakaaoga ne tino a te igoa o Iuta ke fakamatala i ei se tino telā e “fakalata tino,” maise loa māfai e fakatogafiti ne se tino a tena taugasoa.

7. Ne a akoakoga ne tauloto ne tatou mai i olaga o (a) Apisaloma mo Iuta kae ko te (e) Talila?

⁷ Ne a mea ne tauloto ne tatou mai i fakaakoakoga konei e ‵tau o fakaeteete i ei? Ne ‵mate a Apisaloma mo Iuta mo te māsiasi me ne fai lāua mo tino fakalata tino e ‵teke atu ki tino filifilia a Ieova. (2 Samuelu 18:9, 14-17; Galuega 1:18-20) So se taimi e lagona ei ne tino a te igoa o Talila, e mafau‵fau latou ki te sē alofa fakamaoni o tou fafine mo te alofa fakaloiloi ki se tino. (Salamo 119:158) Se mea tāua ke ‵teke atu tatou ki te kaimanako io me ko so se manakoga ke salasala ki tulaga pule kolā ka fai ei ke galo atu a te va fakataugasoa o tatou mo Ieova! E fesoasoani mai a akoakoga tāua konei ke ‵teke atu tatou ki so se mea telā e mafai o fai ne ia tatou ke sē a‵lofa fakamaoni.

FAKAAKOAKO KI A LATOU KOLĀ E A‵LOFA FAKAMAONI

8, 9. (a) Kaia ne tauto ei a Ionatana ke alofa fakamaoni a ia ki a Tavita? (e) E mafai pefea o fakaakoako atu tatou ki a Ionatana?

⁸ E maua foki i loto i te Tusi Tapu a fakaakoakoga e uke o tino kolā ne a‵lofa fakamaoni. Ka sau‵tala eiloa tatou ki mea kolā e mafai o tauloto ne tatou mai i se tokolua o latou. Ka kamata tatou i se tagata telā ne fakaasi atu a tena alofa fakamaoni ki a Tavita. A Ionatana, te tama tagata matua a te tupu ko Saulo, ne ‵tau eiloa o fai mo fai te suā tupu o Isalaelu. Kae ne filifili eiloa ne Ieova a Tavita. Ne āva eiloa a Ionatana ki te fakaikuga a te Atua. Ne seki kilo atu a ia mo te loto masei ki a Tavita e pelā me se fili. I lō te fai penā, ne “fusi tasi te loto o [Ionatana] mo te loto o Tavita,” kae tauto a Ionatana ke alofa fakamaoni atu ki tou tagata. Ne fakaasi atu foki ne ia ki a Tavita a te ‵malu faka-tupu i te taimi ne tuku atu ei ne ia ki tou tagata ana gatu, te pelu, te mea sana, mo te fusi. (1 Samuelu 18:1-4, Tusi Paia, Samoa.) Ne fai ne Ionatana a mea katoa e mafai ne ia o fai ke ‵lago atu ki a Tavita. Ne tu foki tena ola i se tulaga fakamataku i te taimi ne puipui ei ne ia a Tavita mai i a Saulo. Ne alofa fakamaoni a Ionatana kae fai atu ki a Tavita: “Ko koe ka fai mo tupu o Isalaelu, ka ko au e tulaga lua atu ki a koe.” (1 Samuelu 20:30-34; 23:16, 17) E sē se mea fakapoi me mai tua o te mate o Ionatana, ne fakaasi atu ne Tavita a tena fanoanoa mo tena alofa ki tou tagata i se pese.—2 Samuelu 1:17, 26.

⁹ Ne iloa ne Ionatana a te tino e ‵tau o alofa fakamaoni a ia ki ei. Ne katoatoa tena alofa fakamaoni ki te Pule, ko Ieova, kae ne ‵lago atu tou tagata ki a Tavita e pelā me ko te tino fakaekegina a te Atua. E penā foki ki a tatou i aso nei. Kafai e seki ai se tiute fakapito ne tuku mai ki a tatou i loto i fakapotopotoga, e ‵tau o loto fia‵fia tatou o ‵lago atu ki taina kolā ko oti ne filifili aka ke fai ne latou te takitakiga.—1 Tesalonia 5:12, 13; Epelu 13:17, 24.

10, 11. (a) Kaia ne alofa fakamaoni ei a Petelu o ‵nofo fakatasi mo Iesu? (e) E mafai pefea o fakaakoako atu tatou ki a Petelu, kae se a te mea e fakamalosi mai i ei ke fai ne tatou?

¹⁰ A te suā fakaakoakoga ‵lei e mafai o tauloto tatou mai i ei ko te apositolo ko Petelu, telā ne tauto ke alofa fakamaoni a ia ki a Iesu. Ne fakaaoga ne Keliso se tala fakatusa ke fesoasoani atu ki ana soko ke malamalama i te tāua ki a latou ke fakatuanaki ki tena foitino mo tena toto telā ko pili o ofo atu e pelā me se taulaga. A te tala fakatusa e sē se mea tonu, kae ne ‵poi masei a te tokoukega o ana soko kae tiakina ne latou a ia. (Ioane 6:53-60, 66) Tenā ne fesili atu ei a Iesu ki ana apositolo e toko 12: “E a, e ma‵nako foki koutou o olo keatea?” Ne tali atu a Petelu: “Te Aliki, ko oi te tino ka olo matou ki ei? A muna o te ola se-gata-mai konā e nofo mo koe; kae ko oti ne tali‵tonu kae iloa ne matou i a koe ko te Tino Tapu a te Atua.” (Ioane 6:67-69) E mata, e fakauiga i ei me ne malamalama katoatoa a Petelu i mea katoa kolā ne fatoa faipati mai ne Iesu e uiga ki te taulaga telā ka fai ne ia? Ailoga. Kae ne fai ne Petelu se fakaikuga ke alofa fakamaoni a ia ki te Tama fakaekegina a te Atua.

¹¹ Ne seki mafaufau lele eiloa a Petelu me ne ‵tau o ‵se te manatu o Iesu telā fakamuli ifo ne iloa aka ne Iesu a te mea tenei, ‵fuli ei Ana pati kolā ne fai mai. Ne loto maulalo a Petelu, kae ne iloa ne ia me e nofo mo Iesu “a muna o te ola se-gata-mai.” E penā foki ki a tatou i aso nei. E pefea ‵tou faifaiga māfai e fai‵tau ne tatou se mea i loto i ‵tou lōmiga faka-Kelisiano mai “te tavini fakamaoni” telā e faigata ke malamalama i ei io me ‵kese mai te mea telā e mafau‵fau tatou ki ei? E ‵tau o taumafai malosi tatou ke malama‵lama i ei. E se ‵tau o faka‵tali kae fakamoe‵moe tatou ki se ‵fuliga telā e fetaui ‵lei mo ‵tou mafaufauga totino.—Faitau te Luka 12:42.

KE TUMAU I TE ALOFA FAKAMAONI KI TAU AVAGA

12, 13. Se a te pogai kāti e fakatogafiti ei ne se tino a tena avaga, kae kaia e se fai ei a tausaga o te tino mo fai se fakamasakoga ke tupu te mea tenā?

¹² Ke fakatogafiti se tino i so se feitu se faifaiga matagā. E se ‵tau eiloa o talia a te fai togafiti ke fakamakosu ne ia a te filemu mo te ‵kaufakatasi o kāiga Kelisiano mo te fakapotopotoga. Ke tauloto aka tatou ki te auala e mafai ei o fakamalosi aka a ‵tou a‵lofa fakamaoni ki ‵tou avaga mo te ‵tou Atua.

¹³ A te mulilua ko te ‵toe vaega faka‵mae loto e tasi o te fai togafiti. A te tino telā ne seki fakamaoni ki tena avaga ko oti ne ofa ne ia tena alofa fakamaoni kae saga atu mo te atafai ki te suā tino. Se mea vave eiloa o nofo tokotasi a te avaga telā ne fakatogafitigina. Ko oti ne ‵fuli katoatoa a tena olaga, e pelā eiloa me ko oti ne ‵fuli fakakotua. E tupu pefea se mea penā ki tino e tokolua kolā ne fiafai te suā tino ki te suā tino? E masani o kamata a te mea tenei māfai a te tauavaga ko seai ne lagonaga o te suā tino ki te suā tino. E fakamatala mai a te Professor of Sociology ko Gabriella Turnaturi me e mafai o tupu se uiga fai togafiti māfai e fakagata ne te tauavaga a te faiga o mea katoa e mafai ne lāua o fai ke fakamalosi aka ei a te lā fesokotakiga. E mafai foki o tupu a te mea tenei ki tauavaga kolā ko leva ‵ki ne a‵vaga. Pelā me se fakaakoakoga, ne ‵tuli ne se tagata ko 50 tausaga te matua kae ne avaga mō tausaga e 25 a tena avaga fakamaoni ko te mea ke ‵nofo a ia mo te suā fafine telā ne fiafai a ia ki ei. E fai mai a nisi tino me i te mea tenei se amioga masani ki so se tino matua penā. Kae e se fai a tausaga mo fai se fakamasakoga ki te vaegā amioga tenei. A te sē fakamaoni ki se avaga e sē se mea masani. A te mea tenā ko te fai togafiti.

14. (a) E pefea a lagonaga o Ieova ki a latou kolā e se a‵lofa fakamaoni ki olotou avaga? (e) Ne a pati a Iesu e uiga ki te sē alofa fakamaoni i loto i se fakaipoipoga?

¹⁴ E pefea a lagonaga o Ieova e uiga ki a latou kolā ne tiaki olotou avaga e aunoa mo se pogai faka-te-Tusi Tapu? A te ‵tou Atua e takalialia ki te avaga māvae, kae ne fakaaoga ne ia a pati ‵mafa ki a latou kolā e fai ma‵sei ki olotou avaga kae tiakina a latou. (Faitau te Malaki 2:13-16.) E ‵pau eiloa a lagonaga o Iesu mo tena Tamana e uiga ki te sē alofa fakamaoni i loto i te fakaipoipoga. Ne akoako ne tou tagata me e se mafai ne se tino o ‵teke io me tuku tiaki a tena avaga e pelā eiloa me e seai se mea e tupu.—Faitau te Mataio 19:3-6, 9.

15. E mafai pefea o fakamalosi aka ne latou kolā ko oti ne a‵vaga a te lotou a‵lofa fakamaoni ki olotou avaga?

¹⁵ E mafai pefea o fakamalosi aka ne latou kolā ko oti ne a‵vaga a te lotou a‵lofa fakamaoni ki olotou avaga? E fai mai te Muna a te Atua: “Ke fiafia koe ki te tamafine [io mo ko te tamataene] ne avaga koe ki ei” kae “ola fakatasi mo te fafine [io me ko te tagata] e alofa koe ki ei.” (Faataoto 5:18; Failauga 9:9) I te gasolo aka o ma‵tua a te tauavaga, e ‵tau o fai ne lāua e mea katoa e mafai ne lāua ke fakatumau te lā fesokotakiga ke malosi, i te feitu faka-te-foitino mo mea tau lagonaga. Se a te mea e fakauiga ki ei? E ‵tau mo te tauavaga o pili te suā tino ki te suā tino mai te aga‵lei, tausi atu te suā tino ki manakoga o te suā tino, mo te fakamāumāu a taimi o te suā tino ki te suā tino. E ‵tau o ga‵lue malosi lāua ke puipui te lā fakaipoipoga mo te lā fesokotakiga mo Ieova. Ke fai a te mea tenei, e manakogina ke suke‵suke fakatasi a te tauavaga ki te Tusi Tapu, ga‵lue fakatasi faeloa i te galuega talai, kae ‵talo fakatasi mō fakamanuiaga a Ieova.

TUMAU I TE ALOFA FAKAMAONI KI A IEOVA

16, 17. (a) Kāti ka tofotofo aka pefea a ‵tou a‵lofa fakamaoni ki te Atua i loto i te kāiga mo te fakapotopotoga? (e) Se a te fakaakoakoga e fakaasi mai i ei me e mafai o maua a ikuga ‵lei māfai e faka‵logo tatou ki te fakatonuga a te Atua ke se fesokotaki atu ki kāiga faka‵tea?

¹⁶ E isi ne tino i loto i te fakapotopotoga kolā ne fai ne latou ne agasala matagā, ne polopoloki “‵mafa . . . ko te mea ke mafai o ma‵losi latou i te fakatuanaki.” (Tito 1:13) A nisi tino e ‵tau o faka‵tea ona ko olotou amioga. Mō “latou kolā ne akoakogina e auala i ei,” ne fesoasoani atu ki a latou a te polopoloakiga ke toe faka‵lei aka te lotou fesokotakiga mo te Atua. (Epelu 12:11) Kae e a māfai e isi se kāiga io me se taugasoa pili o tatou e fakatea? A te mea tenā se tofotofoga me e a‵lofa fakamaoni tatou ki te tino tenā io me ko te Atua. E ‵tau o a‵lofa fakamaoni tatou ki a Ieova. E kilokilo mai a Ieova ki a tatou me e tau‵tali i tena fakatonuga ke sē fesokotaki atu ki so se tino telā e fakatea.—Faitau te 1 Kolinito 5:11-13.

¹⁷ E tasi te fakaakoakoga e fakaasi mai i ei a ikuga ‵lei kolā e mafai o maua māfai e tumau se kāiga i te a‵lofa fakamaoni ki Ieova mai te faka‵logo ki tena fakatonuga ke sē fesokotaki atu ki kāiga faka‵tea. Ne fakatea se tamataene mō tausaga e silia i te sefulu. I te vaitaimi tenā, ne “fakagata te . . . ‵kau fakatasi” atu o tena tamana, mātua, mo ana taina e tokofa ki a ia. E isi ne taimi ne taumafai tou tagata ke fakamāumāu ne taimi fakatasi mo latou, kae ko tino taki tokotasi o te kāiga ne tumau eiloa i te a‵lofa fakamaoni ki a Ieova. Ne seki ai eiloa se fesokotakiga o latou mo ia. Mai tua o te taliaga ke toe foki mai ki loto i te fakapotopotoga, ne fai mai tou tagata me ne solopū faeloa a ia ki tena kāiga, maise loa māfai e nofo tokotasi a ia i te po. Ana muna moi ne fakaavanoa mai ne tena kāiga se taimi toetoe fakatasi mo ia, penei ko malie loa a ia ki ei. Kae ne seki fesokotaki eiloa latou mo ia i so se feitu. Tela la, a te manako malosi ke ‵nofo fakatasi mo latou se pogai e tasi e manako ei tou tagata ke faka‵lei aka tena fesokotakiga mo Ieova. Ke masaua a te fakaakoakoga tenei māfai ko tofotofogina koe ke ofa a te tulafono a te Atua ke se fesokotaki atu ki ou kāiga faka‵tea.

18. Nei la ko oti ne tauloto tatou e uiga ki fakaakoakoga o te alofa fakamaoni mo te sē alofa fakamaoni, ne a mea ka fai ne koe?

¹⁸ E ola nei tatou i se lalolagi telā e se a‵lofa fakamaoni a tino i ei kae fakatogafiti te suā tino ne te suā tino. Kae i loto i te fakapotopotoga, e uke a fakaakoakoga o tino a‵lofa fakamaoni kolā e mafai o fakaakoako atu tatou ki ei. A te auala e ola ei latou e fakaasi mai i ei a te “fakamaoni mo te . . . amiotonu e aunoa mo se . . . ‵se” o latou. (1 Tesalonia 2:10) Ke fai ne tatou a mea katoa e mafai ne tatou o fai kae ke tumau i te a‵lofa fakamaoni ki te Atua mo te suā tino ki te suā tino.

[Fakamatalaga fakaopoopo]

[Ata i te itulau e 16]

E tiga eiloa ne ‵teke atu a nisi tino ki a Iesu, ne alofa fakamaoni eiloa a Petelu ki tou tagata e pelā me ko te Tama fakaekegina a te Atua