‘Ne Takitakigina Latou ne te Agaga Tapu’

“Me ne seki tuku mai a valoaga i so se taimi i te loto eiloa o te tagata, kae ne fai‵pati mai a tāgata mai te Atua e auala i te takitakiga a te agaga tapu.”​—2 PETELU 1:21.

MANATU KE MAFAU‵FAU KI EI

Ne fakaaoga pefea ne te Atua a te agaga tapu ke fesoasoani atu ki tino ne tusi ne latou a te Tusi Tapu ke iloa ne latou a mea kolā e ‵tau o tusi ki lalo?

Ne a pogai e tali‵tonu ei tatou me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua?

Ne a mea e mafai o fai ne koe i aso katoa ke fakaasi atu ei tou loto fakafetai ki te Muna a te Atua?

1. Kaia e ma‵nako ei tatou ki te Tusi Tapu?

E TOKOUKE a tino i te lalolagi e fia iloa ne latou a tali ki fesili konei: Ne o‵mai tatou mai fea? Kaia e ‵nofo ei tatou i te lalolagi nei? Ne a mea ka ‵tupu ki a tatou i te taimi mai mua? Kaia e fai ei penei a te lalolagi? Se a te mea e tupu māfai ko ‵mate tatou? Ka sē iloa ne tatou a tali ki fesili konei mo nisi fesili tāua aka moi fai ne seki maua ne tatou a te Muna a te Atua, ko te Tusi Tapu. E aunoa mo te Tusi Tapu, ka akoako fua tatou ne ‵tou poto totino e uiga ki te olaga. Kae kafai a ‵tou poto totino ko ‵tou faiakoga, ka sē ‵pau a ‵tou lagonaga mo lagonaga o te faisalamo e uiga ki te “tulafono a te Aliki” ko Ieova.​—Faitau te Salamo 19:7.

2. Se a te mea ka fesoasoani mai ke tumau tatou i te loto fakafetai ki te Tusi Tapu?

² Se mea fakafanoanoa me i nisi tino ko sē fia‵fia malosi ki akoakoga i te Tusi Tapu e pelā mo te mea ne fai muamua ne latou. (Fakatusa ki te Fakaasiga 2:4.) Ko sē ola latou i te auala telā e fakafiafia atu ki a Ieova. (Isaia 30:21) E se ‵tau o tupu a te mea tenā ki a tatou. E mafai kae ‵tau mo tatou o fai te ‵toe mea e mafai ke tumau i te loto fakafetai ki te Tusi Tapu mo ana akoakoga. A te Tusi Tapu se meaalofa tāua ‵ki mai te ‵tou Māfuaga alofa. (Iakopo 1:17) Tela la, se a te mea ka fesoasoani mai ke momea aka ‵tou loto fakafetai ki te “muna a te Atua”? E manakogina ke mafau‵fau tatou ki te auala ne tusi ei ne tāgata a te Tusi Tapu kae suke‵suke ki pogai e uke e mafai ei o tali‵tonu tatou me i te Tusi Tapu ne aumai eiloa mai te Atua. Ka fesoasoani mai a te mea tenei ke fia fai‵tau tatou ki te Muna a te Atua i aso katoa kae fakagalue aka ana fakatakitakiga.​—Epelu 4:12.

TE AUALA ‘NE TAKITAKIGINA EI NE TE AGAGA TAPU’

3. Se a te mea e fakauiga ki ei me i pelofeta mo tino tusitala o te Tusi Tapu ne ‘takitakigina ne te agaga tapu’?

³ E ‵tusa mo te 1,610 tausaga ne tusi ei te Tusi Tapu, mai te 1513 T.L.M ke oko loa ki 98 T.A. E nofo ki te 40 tāgata kese‵kese ne tusi ne latou a te Tusi Tapu “e auala i te takitakiga a te agaga tapu.” (Faitau te 2 Petelu 1:20, 21.) A te tugāpati “takitakiga” e vau mai i se pati Eleni, kae i te fuaiupu tenei e fakauiga loa ki te fakaosofia, ke ave ne se mea, io me ko te talia ke fakamalosigina koe.a E fakaaoga foki i te Galuega 27:15 a te pati tenā ke fakamatala mai i ei se pōti e ave io me agi ne te matagi ki se koga. I te taimi e fai‵tau ei tatou me i pelofeta mo tino tusitala o te Tusi Tapu ne ‘takitakigina ne te agaga tapu,’ e fakauiga i ei me i te Atua e fesokotaki atu ki a latou, fakamalosi atu latou, kae takitaki latou e auala i tena malosi galue, io me ko te agaga tapu. Tela la, ne tusi mai ne latou, e se ko olotou manatu totino, kae ko manatu o te Atua. I nisi taimi a pelofeta konei io me ko tino tusitala e se malama‵lama foki i mea kolā e ‵valo io me tusi mai ne latou. (Tanielu 12:8, 9) Tela la, e tonu eiloa me i “Tusitusiga Tapu katoa ne māfua mai i te Atua.” E se maua ne tatou a mafaufauga io me ko manatu o tino i te Tusi Tapu.​—2 Timoteo 3:16.

4-6. I auala fea ne fakaoko atu ei ne Ieova a tena fekau ki tino tusitala o te Tusi Tapu? Tuku mai se fakaakoakoga.

⁴ Kae ne fakaaoga pefea ne te Atua a te agaga tapu ke fesoasoani atu ki tino tusitala o te Tusi Tapu ke iloa ne latou a mea kolā e ‵tau o tusi? E mata, ne fakaasi atu loa ki a latou a pati kolā e ‵tau o tusi ki lalo io me ne tuku atu fua a manatu kae tusi loa ne latou i olotou pati eiloa? Mafaufau ki te auala e tusi ei ne se tagata faipisinisi se tusi. Kafai e isi eiloa ne pati tāua kolā e manakogina ke fakaaoga, e tusi eiloa ne ia tena tusi io me taku atu ne ia ki tena failautusi a pati kolā e ‵tau o fakaaoga. E taipa ne te failautusi a te tusi, kae saina ne te tagata faipisinisi a tena igoa i ei. I nisi taimi, kāti e fai atu fua ne tou tagata a manatu tāua ki tena failautusi, kae tusi ne te failautusi a te tusi i ana pati eiloa. Kāti ka toe onoono fakamuli ki ei a te tagata faipisinisi kae fai atu ki te failautusi ke tusi ki lalo so se ‵fuliga e manakogina ke fai. Kafai ko oti a te tusi, ko saina ei te igoa o tou tagata i luga i te tusi. Ka talia ne te tagata telā e ave ki ei a te tusi tenā e pelā eiloa me ne tusi ne te tagata faipisinisi a te tusi.

⁵ I se auala tai ‵pau, a nisi vaega o te Tusi Tapu ne “tusi eiloa ne te Atua.” (Esoto 31:18) Kafai e tāua ‵ki ke fakaaoga fua a pati ‵tonu, e fai atu ne Ieova ki tino tusitala a pati kolā e ‵tau o fakaaoga. E pelā me se fakaakoakoga, e fai‵tau ne tatou a pati a Ieova ki a Mose i te Esoto 34:27: “Tusi ki lalo a muna konei, me ko muna eiloa konei e fakavae ei a taku feagaiga ki a koe mo te fenua ko Isalaelu.” Kae ne fai atu Ieova ki te pelofeta ko Ielemia: “Tusi ki lalo i se tusi, a mea katoa kolā ne fai atu ne au ki a koe.”​—Ielemia 30:2.

⁶ Kae i nisi taimi, e se fai atu ne te Atua ki tino tusitala o te Tusi Tapu a pati kolā e ‵tau o fakaaoga. E faulu ne ia ana manatu ki olotou loto mo mafaufau, ka oti ko tuku atu ei ne ia te taliaga ke filifili olotou pati ke tusi ki lalo a tena fekau. E fai mai penei a te Failauga 12:10: “A te Failauga ne taumafai o ‵sala a muna fakamafanafana loto, ka ko muna ne tusi ne ia ki lalo ne muna ‵tonu eiloa.” Kae ko Luka “ko oti ne sukesuke ne [ia] faka‵lei a mea katoa mo olotou mafuaga.” (Luka 1:3) Ne fakaaoga ne te Atua a tena agaga tapu ko te mea ke mautinoa e se ‵fuli ne te tulaga sē ‵lei kātoatoa o tino a tena fekau.

7. Ne fakaasi mai pefea te poto o te Atua i te fakaaoga ne ia a tino ke tusi a te Tusi Tapu?

⁷ Ko oko eiloa i te poto o te Atua me ne fakaaoga ne ia a tino ke tusi a te Tusi Tapu. E fesoasoani mai a pati i ei ke malama‵lama tatou i fakamatalaga, e penā foki loa a lagonaga. Kae a moi fai ne fakaaoga me Ieova a agelu ke tusi a te Tusi Tapu? E mata, ne mafai o fakamatala mai ne latou a lagonaga faka-te-tagata e pelā mo te mataku, fanoanoa, mo te loto vāivāi? Me ne talia ne ia a tāgata sē ‵lei kātoatoa ke filifili olotou pati totino ke tusi ki lalo a tena fekau, e otia eiloa ‵tou loto i te fekau a te Atua.

POGAI KE TALI‵TONU ME I TE TUSI TAPU NE AUMAI MAI TE ATUA

8. Kaia e mafai ei o fai atu tatou me i te Tusi Tapu e ‵kese mo so se tusi fakalotu?

⁸ E uke pogai ke tali‵tonu tatou me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua. E se ‵pau a te Tusi Tapu mo so se tusi fakalotu me e fesoasoani mai ke iloa ne tatou a te Atua tonu. E pelā me se fakaakoakoga, e fai mai ki a tatou a tusi a te lotu Hin­du e uiga ki ana fakamanatuga fakalotu, ana poto, tala ‵kai, mo tulafono i mea tau amioga. E fakamatala mai i tusi a te lotu Puta a tulafono kolā e ‵tau o tau‵tali i ei ana faifeau. E fakamatala mai foki i ei a talitonuga a te lotu Puta mo ana akoakoga. Ne seki taumafai a Puta o fai mai me i a ia se atua, kae e se lasi foki tena faipati e uiga ki te Atua. E fai‵pati a tusi o te Confucianism e uiga ki mea kolā ne ‵tupu i taimi ko ‵teka, tulafono i mea tau amioga, faivailakau, mo pese. E isi foki se tusi a te kau Muslim telā e akoako mai i ei me e tasi eiloa te Atua kae iloa ne ia te taimi mai mua kae pule atu ki ei, kae e se fakaasi mai i ei a te igoa o te Atua, ko Ieova, telā e fia afe taimi e sae mai ei i te Tusi Tapu.

9, 10. Ne a mea e mafai o tauloto ne tatou e uiga ki te Atua mai loto i te Tusi Tapu?

⁹ E mu‵tana fua a mea e akoako ne te ukega o tusi fakalotu e uiga ki te Atua. Kae e fesoasoani mai te Tusi Tapu ke iloa ne tatou a Ieova te Atua mo mea katoa kolā e fai ne ia. E fesoasoani mai ke iloa ne tatou ana uiga totino. E fai mai te Tusi Tapu ki a tatou i tou tagata se Atua faimeatonu, poto, kae malosi ‵ki. E fai mai foki i te Atua e alofa ki a tatou. (Faitau te Ioane 3:16; 1 Ioane 4:19.) E uke atu foki a mea e fai mai te Tusi Tapu ki a tatou, penei: “Se mea tonu i te Atua e se fakailoga tino. So se tino o so se fenua e mataku ki te Atua, kae amiotonu foki, e talia faeloa a ia ne te Atua.” (Galuega 10:34, 35) Ko oti ne ‵fuli te Tusi Tapu ki ‵gana kese‵kese e uke. E fakaasi mai i ei me i te Atua e se fakailoga tino. E fai mai a tino ‵poto i ‵gana me e nofo ki te 6,700 ‵gana e faipatigina i aso nei. E nofo ki te 100 o ‵gana mai ‵gana konā e faipatigina ne te 90 pasene o tino i te lalolagi. A te Tusi Tapu kātoa io me ne vaega i ei ko oti ne ‵fuli ki ‵gana e silia atu i te 2,400. Tela la, toeitiiti ko tino katoa i te lalolagi ko mafai o fai‵tau ki se vaega o te Tusi Tapu i olotou ‵gana eiloa.

¹⁰ Muna a Iesu: “A toku Tamana e galue faeloa ke oko mai eiloa ki te taimi nei, a ko au foki e galue faeloa.” (Ioane 5:17) A Ieova ko te Atua “mai mua loa, kae ka fai loa koe mo Atua ki te se gata mai.” Tela la, mafaufau ki mea katoa ko oti ne fai ne ia! (Salamo 90:2) Ko te Tusi Tapu fua e fakaasi mai ne ia ki a tatou a mea kolā ne fai ne te Atua i taimi ko ‵teka, mea kolā e fai ne ia i te taimi nei, mo mea kolā ka fai ne ia i te taimi mai mua. E tauloto tatou ki mea kolā e fakafiafia atu ki te Atua mo mea kolā e fakafanoanoa atu ki tou tagata. E tauloto foki tatou ki auala e mafai ei ne tatou o “fakapilipili atu ki te Atua.” (Iakopo 4:8) Ke mo a eiloa e tiakina ne tatou a Ieova ona ko tatou e fia‵fia malosi ki nisi mea io me ko mea kolā e manava‵se tatou ki ei.

11. Se a te fakatakitakiga poto e maua ne tatou i te Tusi Tapu?

¹¹ E lasi ‵ki te poto e maua i loto i te Tusi Tapu. E tenei te suā pogai ke tali‵tonu tatou me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua. Ne fesili atu te pelofeta ko Isaia ki tino kolā ne ola i ana taimi: “Ko oi te tino e mafai o akoako ne ia te Atua, io me fai ne ona manatu fakatonutonu ki a ia?” (Isaia 40:13) Fakamuli ifo, ne fesili foki ne te apositolo ko Paulo se fesili tai ‵pau: “Ko oi e iloa ne ia te mafaufau o Ieova, ko te mea ke fakatonu atu ki a ia?” (1 Kolinito 2:16) A te tali ki ei, e seai. Me seai se tino e lasi atu tena mea e iloa i lō Ieova. E tenā te pogai e maua ei ne tatou a toe ikuga tafasili i te ‵lei māfai e fakagalue ne tatou a fakatakitakiga a te Tusi Tapu e uiga ki te galue malosi, avaga, tama‵liki, fakafiafiaga, fakamaoni, amioga ‵lei, mo taugasoa kolā e filifili ne tatou. E se maua lele ne tatou a fakatakitakiga ma‵sei mai te Tusi Tapu. Kae e se lava te poto o tino ke tuku atu a fakatakitakiga kolā e aoga. (Ielemia 10:23) E fulifuli faeloa ne latou olotou fakatakitakiga māfai e iloa ne latou me e se ‵tonu. E fai mai te Tusi Tapu me i takitakiga a tāgata e foliki fua te aoga.​—Salamo 94:11.

12. Ne taumafai pefea a tino o fakaseai a te Tusi Tapu?

¹² E tuku mai foki i tala fakasolopito a te pogai ke tali‵tonu tatou me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua tonu. I taimi ko ‵teka, e tokouke a tino ne taumafai ke fakaseai te fekau a te Atua. I te tausaga e 168 T.L.M., ne fakatonu atu a te tupu o Sulia, ko Antiochus IV ki tino ke ‵sala a tusi katoa o te Tulafono kae ‵sunu. I te tausaga e 303 T.A., ne fakatonu atu a te pule o Loma, ko Diocletian ke fakama‵sei a koga tapuaki katoa o te kau Kelisiano kae ‵sunu olotou Tusi Tapu. Kāti e nofo ki te sefulu tausaga ne tumau ei a fakama‵seiga konei. Mō se fia selau tausaga, ne fai ne pope so se mea e mafai ne latou o fai ke fakagata aka te ‵fuliga o te Tusi Tapu ki ‵gana kese‵kese me e se ma‵nako latou ke tauloto a tino e uiga ki te Tusi Tapu. E tigā eiloa ne taumafai a Satani mo tino kolā e ‵lago atu ki tou tagata o fakaseai a te Tusi Tapu, koi maua eiloa ne tatou a te Tusi Tapu i aso nei.

TE POGAI E TALI‵TONU EI A TINO E TOKOUKE

13. Ne a pogai e mafai ei o tali‵tonu tatou me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua?

¹³ E isi aka ne nisi pogai ke tali‵tonu tatou me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua. E se fe‵paki a fakamatalaga i ei, e tonu i mea fakasaienisi, a valoaga i ei ne taunu, mo tino ne tusi ne latou e fakamaoni faeloa. E isi foki se malosi o te Tusi Tapu o ‵fuli a olaga, e ‵tonu a tala fakasolopito i ei, kae tuku mai foki i ei a tali ‵lei ki fesili i te palakalafa muamua. Ke fai‵tau tatou ki mea kolā ne fesoasoani atu ki nisi tino ke tali‵tonu me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua.

14-16. (a) Se te mea ne fai ei ke lotoma‵lie a tino kese‵kese e tokotolu me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua? (e) Ne a pogai e manako koe o fakaaoga i te galuega talai ke lotoma‵lie a tino i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua?

¹⁴ Ne tupu aka Anwarb e pelā me se Muslim i se atufenua telā e lasi ei te lotu Muslim. A koi nofo a ia i Amelika ki Matū, ne āsi atu Molimau a Ieova ki tou tagata i tena fale. Muna a Anwar: “Au e se fiafia ki lotu Kelisiano ona ko mea ma‵sei katoa ne fai ne te lotu i taimi ko ‵teka. Kae ona ko au e fiafia o tauloto, tenā ne lotomalie ei au ke fai se akoga faka-te-Tusi Tapu.” Mai tua eiloa o te mea tenā, ne toe foki atu Anwar ki tena atufenua kae ne seki mafai o fesokotaki atu ki Molimau. I tausaga mai tua ifo, ne gasue tou tagata ki Eulopa kae ne kamata o toe tauloto ki te Tusi Tapu. Ne fai fakamuli mai tou tagata: “Ne lotomalie au me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua me i valoaga i ei ne taunu, e tasi te matua fakavae o te Tusi Tapu mai te kamataga ke oko eiloa ki te fakaotiga, e se fe‵paki a fakamatalaga i ei, kae ko tino tapuaki o Ieova e fakatau a‵lofa te suā tino ki te suā tino.” Ne papatiso a Anwar i te 1998.

¹⁵ A Asha ko 16 tausaga te matua, kae ko tena kāiga e ‵lotu Hindu. Muna a tou fafine: “Au e ‵talo fua māfai au e fano ki te falesā io me isi ne oku fakalavelave. Kae e se mafaufau lele au ki te Atua māfai e seai ne oku fakalavelave. I te aso e tasi, ne tukituki mai a Molimau a Ieova i toku mataloa kae ne ‵fuli kātoatoa i ei a toku olaga.” Ne tauloto a Asha ki te Tusi Tapu. Ne ‵tau o iloa ne tou fafine a te Atua e pelā me ko tena taugasoa. Se a te mea ne fai ei tou fafine ke lotomalie me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua? Ana muna: “Ne tali ne te Tusi Tapu aku fesili katoa. Ne fesoasoani mai te Tusi Tapu ke maua ne au te fakatuanaki e aunoa mo toku fano ki se falesā kae ifo ki se tupua.”

¹⁶ Ne tupu aka a Paula i se kāiga Katolika. Kae i te taimi ko matua ei tou fafine, ne sē mautinoa i a ia me isi se Atua io me seai. Kae isi se mea ne tupu. Muna a tou fafine: ‘Ne fetaui au mo se taugasoa telā ne seki lavea aka eiloa ne au i se fia masina. Ne ola tasi māua i se taimi telā ne faka‵loa sāle ei a ulu o tino e tokouke kae fakaaoga a vailakau tapu. Kae nei ko oti ne ‵fuli tou tagata. Ko oti ne ‵vele faka‵lei, ‵kamu tena ulu, kae matafiafia. Tenā ne fesili atu ei au ki tou tagata me se a te mea ne tupu ki a ia kae ne nofo foki a ia i fea. Ana muna me i a ia ne tauloto ki te Tusi Tapu fakatasi mo Molimau a Ieova, oti aka talai mai ei a ia ki a au.’ Me ne matea ne Paula a te ‵fuliga o tena taugasoa ne te munatonu mai te Tusi Tapu, fiafia ei tou fafine ki te fekau mai te Tusi Tapu kae kamata o talitonu me i te Tusi Tapu ne aumai mai te Atua.

“A TAU MUNA SE MOLI E TAKITAKI NE IA AU”

17. Ka fesoasoani atu pefea ki a koe a te faitau ki te Muna o te Atua i aso katoa kae mafaufau ‵loto ki mea e faitau ne koe?

¹⁷ A te Tusi Tapu se meaalofa fakaofoofogia ne tuku mai ne Ieova ki a tatou e auala i tena agaga tapu. Kafai e fiafia koe o faitau ki ei i aso katoa, ka momea aka tou fiafia ki te Tusi Tapu mo te tino telā ne māfua mai i ei. (Salamo 1:1, 2) Koi tuai koe o faitau ki te Tusi Tapu, ‵talo muamua o akai atu ki te Atua ke fesoasoani mai tena agaga tapu ko te mea ke mafai koe o malamalama i mea kolā ka faitau koe ki ei. (Luka 11:13) E maua i te Tusi Tapu a manatu o te Atua. Kafai e mafaufau ‵loto koe ki mea i ei, e mafai o fai a mafaufauga o te Atua e pelā me ko ou mafaufauga.

18. Kaia e manako ei koe o tumau i te tauloto mai i te Tusi Tapu?

¹⁸ A koi tumau koe i te tauloto ki mea e uke atu e uiga ki muna‵tonu i te Tusi Tapu, ke fakagalue a mea kolā e tauloto ne koe. (Faitau te Salamo 119:105.) A te faitau ki te Tusi Tapu e mafai o fai pelā mo te kilokilo ki se kilo. Tela la, kafai e iloa ne koe me e manakogina ke fai ne koe ne ‵fuliga, ke fai eiloa ne koe. (Iakopo 1:23-25) A te Muna a te Atua e fai pelā me se pelu. E mafai o fakaaoga ne koe ke puipui a mea kolā e talitonu koe ki ei. E mafai foki o fakaaoga ne koe ke tapale kea‵tea a akoakoga ‵se mai loto o tino loto mau‵lalo. (Efeso 6:17) Kafai e fakaaoga ne koe a te Tusi Tapu, ke loto fakafetai me i pelofeta mo tāgata kolā ne tusi ne latou a te Tusi Tapu ne ‘takitakigina ne te agaga tapu.’

[Fakamatalaga fakaopoopo]

[Ata i te itulau e 32]

Faitau ki te Tusi Tapu i aso katoa, kae ka tupu aka tou alofa ki tena Māfuaga

[Ata i te itulau e 29]

Ne kilo atu ki se ‵tusi e pelā me ne aumai i te tino telā e saina tena igoa i ei