Tavae Atu ki te Igoa Sili o Ieova

1, 2. E ‵kese mai i lotu o Fenua Lotu Kelisiano, e ‵kilo atu pefea a Molimau a Ieova ki te igoa o te Atua?

E PELĀ mo te masani, ko leva ne sē fakaaoga ne lotu i Fenua Lotu Kelisiano a te igoa o te Atua. Pelā me se fakaakoakoga, e fai mai a pati fakatomua i te Revised Standard Version: “A te fakaaogaga o so se igoa ki te Atua fua e tokotasi . . . se mea ‵se ki te fakatuanaki o te Lotu Kelisiano i te lalolagi.”

² I te suā feitu, e fakamata‵mata eiloa a Molimau a Ieova o tauave te igoa o te Atua kae faka‵malu ki ei. (Faitau te Isaia 25:1; 43:10.) E se gata i ei, e taulia eiloa tatou ke malama‵lama i te uiga o te igoa tenā kae ke iloa foki a te tāua ke faka‵malu a tena igoa i te lalolagi. (Mata. 6:9) A te mea tenā se tauliaga telā e se ‵tau o manatu māmā tatou ki ei. E ‵tusa mo te mea tenā, ke mafau‵fau tatou ki fesili tāua e tolu konei: Se a te uiga ke iloa ne tatou te igoa o te Atua? Ne ola pefea a Ieova e ‵tusa mo tena igoa kae faka‵malu atu ki ei? Kae e mafai pefea o sa‵sale tatou i te igoa o Ieova?

KE ILOA TE IGOA O TE ATUA

3. Se a te uiga ke iloa te igoa o te Atua?

³ E uke ‵ki eiloa a mea e aofia i te iloa o te igoa o te Atua i lō te masani fua ki te pati “Ieova.” E aofia i ei tena tulaga, ana uiga, fuafuaga, mo ana mea e fai kolā e fakaasi mai i te Tusi Tapu, e pelā foki mo ana faifaiga ki ana tavini. E tonu, e fakaasi malielie mai ne Ieova a te malamalama tenei e ‵tusa mo te fakagaluegaga o tena fuafuaga. (Faata. 4:18) Ne fakaasi atu ne Ieova a tena igoa ki te tauavaga muamua; tela la, ne fakaaoga ne Eva a te igoa tenā i te otiga ne fanau i a Kaino. (Kene. 4:1) Ne iloa ne tāgata ma‵tua kae fakamaoni ko Noa, Apelaamo, Isaako, mo Iakopo a te igoa o te Atua. E se gata i ei, a te lotou amanaia ki ei ne gasolo aka eiloa ki luga me ne fakamanuia, tausi, kae fakaasi atu ne Ieova ki a latou a tena fuafuaga. Ne fakaasi atu foki ne te Atua se malamalama fakapito ki a Mose e uiga ki te igoa o te Atua.

4. Kaia ne fesili atu ei a Mose ki te Atua e uiga ki tena igoa, kae kaia e tonu ei te manavase o Mose?

⁴ Faitau te Esoto 3:10-15. I te taimi ko 80 ei tausaga o Mose, ne tuku atu ne te Atua ki tou tagata se fakatonuga: “Takitaki mai ne koe a tino Isalaelu kea‵tea mai Aikupito.” Ne tali fiafia atu a Mose mai te ‵sili atu o se fesili tāua ‵ki. Ne fesili atu a Mose: ‘Ko oi tou igoa?’ Me ko leva ne lauiloa te igoa o te Atua, se a te uiga tonu o te fesili a Mose? Ne fia iloa ne tou tagata a mea e uke atu e uiga ki te tino telā e sui mai ne te igoa​—ko mea ‵tonu kolā e fakatalitonu atu ei ki tino o te Atua me ka faka‵sao eiloa latou ne Ia. E tonu eiloa te manavase o Mose me i te kau Isalaelu ko leva ne fai pelā me ne pologa. Kāti ko fakalotolotolua latou ki te mafai ne te Atua o olotou tupuga o faka‵sao latou. E tonu, a nisi tino Isalaelu ko oti ne tapuaki atu ki atua o Aikupito!​—Eseki. 20:7, 8.

5. Ne fakamaina malosi atu pefea ne Ieova a te uiga o tena igoa i tena tali ki a Mose?

⁵ Ne tali atu pefea a Ieova ki te fesili a Mose? Ne fai atu a ia: “Tenei te mea e ‵tau o fai atu ne koe ki tino Isalaelu, ‘KA FAI EILOA AU ne uga mai ne ia au ki a koutou.’”a Kae ne toe fai mai a ia: “Ieova te Atua o otou tupuga . . . ne uga mai ne ia au ki a koutou.” Ne fakaasi mai ne te Atua me ka fai a ia mo fai so se mea e filifili ne ia ke fakataunu a tena fuafuaga, me ka fakatalitonu atu faeloa ne ia a te tonu o ana pati. Tela la, i te fuaiupu e 15 e faitau i ei ne tatou a pati a Ieova: “Tenei toku igoa ke oko eiloa ki te se-gata-mai, kae tenei te fakamasauaga ki a au i kautama katoa.” Ko oko eiloa te fakamalosi atu o te fakaasiga tenā ki te fakatuanaki o Mose kae ne ofo malosi i ei tou tagata!

NE OLA A IEOVA E ‵TUSA MO TENA IGOA

6, 7. Ne ola katoatoa pefea a Ieova e ‵tusa mo tena igoa sili?

⁶ Mai tua malie ifo o te fakatonuga telā ne tuku atu ki a Mose, ne ola eiloa a Ieova e ‵tusa mo tena igoa mai te ‘fai pelā’ me ko te Tino faka‵sao o te kau Isalaelu. Ne fakamasiasi ne ia Aikupito ki mala e sefulu, kae fakaasi faka‵sau atu i ei a te vāi‵vai o atua o Aikupito e aofia foki i ei a Falao. (Eso. 12:12) Mai konā, ‵vae ei ne Ieova te Tai Kula, ‵taki atu te kau Isalaelu i loto i ei, kae ‵lemu a Falao mo tena kautau. (Sala. 136:13-15) I te “vao lauefa kae fakamataku,” ne fai a Ieova e pelā me ko te tino Fakasao ola me e tuku mai ne ia a mea‵kai mo vai ki ana tino kolā e nofo ki te lua io me ko te tolu miliona io me e tokouke atu! Ne fai foki ne ia ke se masae‵sae olotou gatu mo taka. (Teu. 1:19; 29:5) Ao, e seai eiloa se mea e mafai o taofi ne ia a Ieova mai te fakatalitonuga o tena igoa. Fakamuli ifo, ne fai atu a ia ki a Isaia: “Ko au tokotasi ko te Aliki [Ieova], ko au fua e mafai ne au o faka‵sao koutou.”​—Isa. 43:11.

⁷ Ne molimau foki ne te sui o Mose ko Iosua, a faifaiga fakama‵taku ne fai ne Ieova i Aikupito mo te koga lavaki. Tela la, i te taimi ko pili ei o mate tou tagata, ne fai atu a Iosua ki tino Isalaelu: “E iloa faka‵lei ne koutou katoa i otou kano loto taki tokotasi, me i te Aliki [Ieova] te otou Atua ko oti ne tuku atu ne ia ki a koutou a mea ‵lei katoa, kolā ne tauto a ia ke tuku atu. A tautoga katoa a ia ne fai, ko oti katoa ne fakataunu; e seai se mea e seki fakataunu.” (Iosu. 23:14) Ao, ne fakataunu ne Ieova ana pati​—ne ‘fai eiloa’ ne ia.

8. E ola pefea a Ieova e ‵tusa mo tena igoa i ‵tou aso nei?

⁸ E penā foki i aso nei, ne ‘fai eiloa’ ne Ieova a te mea telā ne tauto a ia ki ei. E auala i tena Tama, ne ‵valo mai ne ia me i aso fakaoti, a te fekau o te Malo ka talai atu “ki te lalolagi nofoaki kātoa.” (Mata. 24:14) Ko oi aka foki i tafa o te Atua malosi e mafai o ‵valo mai ne ia se vaegā galuega penā, onoono faka‵lei ki te faiga o te galuega, kae fakaaoga a tino e tokouke kolā e “seki a‵koga faka‵lei kae . . . fatauva” ke fakataunu a te mea tenā? (Galu. 4:13) Tela la, kafai e aofia tatou i te galuega tenei, ko ‵kau tonu atu eiloa tatou ki te fakataunuga o te valoaga i te Tusi Tapu. E fakaaloalo atu tatou ki ‵tou Tamana kae fakaasi atu me e tenā eiloa te mea e fakauiga tonu tatou ki ei māfai e ‵talo atu tatou: “Ke tapu tou igoa. Ke oko mai tou Malo. Ke fai te mea e loto koe ki ei i te lalolagi nei e pelā mo te faiga i te lagi.”​—Mata. 6:9, 10.

E SILI TENA IGOA

9, 10. E auala i ana faifaiga ki te kau Isalaelu, ne tumau pefea a Ieova i te fakaasiatuga o mea e uke e uiga ki tena igoa, kae ne a mea ne iku mai i ei?

⁹ Mai tua malie o te fakasaolotoga o te kau Isalaelu, ne fakaasi atu ne Ieova ki ana tino a mea e uke atu e uiga ki a ia. E auala i te feagaiga o te Tulafono, ne fai ei a ia mo fai te lotou “avaga tagata” mai te loto fiafia o fai a tiute katoa kolā e ‵tau o fai ne se tagata. (Iele. 3:14, NW) Kae ko Isalaelu ne fai mo fai tena avaga fafine i se auala fakatusa, ko tino kolā e fakaigoa ki tena igoa. (Isa. 54:5, 6) Ona ko te lotou loto fia‵fia o faka‵logo ki a ia kae tausi ana tulafono, ka fai eiloa a ia mo fai se ‘Avaga tagata’ ‵lei katoatoa. Ka fakamanuia ne ia latou, tausi ki a latou, kae tuku atu ki a latou a te filemu. (Nume. 6:22-27) Tela la, a te igoa sili o Ieova ka faka‵malugina i atufenua katoa. (Faitau te Teutelonome 4:5-8; Salamo 86:7-10.) E tonu, i te tala fakasolopito o Isalaelu, e tokouke a tino mai fenua fakaa‵tea ne o‵mai ki loto i te tapuakiga tonu. Ne fai atu ne latou a pati a te fafine Moapi ko Luta kolā ne fai ki a Naomi: “A tou fenua ka fai mo oku fenua, a tou Atua ka fai mo oku Atua.”​—Luta 1:16.

¹⁰ E nofo ki te 1,500 tausaga, ne fakaasi atu ei ne Ieova i ana faifaiga ki te kau Isalaelu a mea ‵fou e uke e uiga ki ana uiga totino. Faitalia te sē faka‵logo sāle o te fenua ki a ia, ne tumau eiloa a Ieova i te fai pelā me “se Atua alofa fakamagalo” kae “tuai o ita.” A ia se Atua telā e se fuafuagina a tena loto kufaki. (Eso. 34:5-7) E ui i ei, e isi se tapulā o te loto kufaki o Ieova, kae ne oko atu ki te tapulā tenā i te taimi ne ‵teke atu ei te fenua o Isalaelu kae tamate ne latou tena Tama. (Mata. 23:37, 38) Ne gata atu foki i ei a te fakaigoaga o tino Isalaelu faka-te-foitino ki te igoa o te Atua. Ne ‵mate latou i te feitu faka-te-agaga e pelā me se lakau ko magemage. (Luka 23:31) Ne pokotia pefea olotou kilokiloga e uiga ki te igoa o te Atua?

11. Kaia ne gata ei te fakaaogaga o te igoa o te Atua ne tino Iutaia?

¹¹ E fakaasi mai i tala fakasolopito me i se taimi fakamuli ifo, ne kamata o ati aka ne te kau Iutaia se kilokiloga sē tonu e uiga ki te igoa o te Atua, e ‵kilo atu latou ki ei e pelā me ko tō ‵malu ke fakaaoga. (Eso. 20:7) Tela la, ne fanofano malie eiloa o gata te fakaaogaga o te igoa o te Atua ne tino Iutaia. E seai se fakalotolotolua me ne logo‵mae a Ieova i te kilo atu ki te lasi o te sē āva o tino ki tena igoa. (Sala. 78:40, 41) E ui i ei, ka sē faka‵piki atu ne te Atua, “telā ko Masalosalo tena igoa,” a te igoa tenā ki te tino telā ne tiakina ne ia a ia io me telā ko oti ne tiakina ne ia ke oko ki te se-gata-mai. (Eso. 34:14) E faka‵mafa mai i te mea tenei a te tāua ke āva malosi tatou ki te igoa o ‵tou Mafuaga.

NE TINO ‵FOU E FAKAIGOA KI TE IGOA O TE ATUA

12. Ko oi a tino ne fakaigoa ne Ieova ki tena igoa?

¹² E auala i a Ielemia, ne fakaasi mai ne Ieova a tena fuafuaga ke fai “se feagaiga fou” fakatasi mo se fenua fou, ko te Isalaelu faka-te-agaga. Ana tino katoa, “mai i te tino malalo eiloa ke oko eiloa ki te toe tino maluga eiloa,” ne ‵valo mai ne Ielemia, ka ‘iloa ne latou te Aliki [Ieova].’ (Iele. 31:31, 33, 34) Ne kamata o fakataunu te valoaga tenā i te Penitekoso i te 33 T.A. i te taimi ne fai ei ne te Atua a te feagaiga fou. A te fenua fou, “te Isalaelu a te Atua,” kolā e aofia i ei a tino Iutaia mo tino mai fenua fakaa‵tea, ka fai mo tino “mō tena igoa,” io me “ko tino kolā e fakaigoa ki toku igoa,” ko muna a Ieova.​—Kala. 6:16; faitau te Galuega 15:14-17; Mata. 21:43.

13. (a) E mata, ne fakaaoga ne Kelisiano mua a te igoa o te Atua? Fakamatala mai. (e) E pefea ou lagonaga ki te fakaaogaga o te igoa o Ieova i tau galuega talai?

¹³ E pelā me “ko tino kolā e fakaigoa” ki te igoa o te Atua, e fakaaoga eiloa ne tino o te fenua faka-te-agaga tenā a te igoa o te Atua māfai e siki mai ne latou a pati mai Tusitusiga Faka-Epelu.b Tela la, i te taimi ne faipati atu ei a Petelu ki tino Iutaia mo tino ne ‵fuli olotou lotu i te Penitekoso i te 33 T.A., ne fakaaoga ne ia a te igoa o te Atua i nāi taimi. (Galu. 2:14, 20, 21, 25, 34) Ne āva a Kelisiano mua ki a Ieova, tenā ne fakamanuia ei ne ia olotou taumafaiga i te galuega talai. E penā foki i aso nei, e fakamanuia ne Ieova a ‵tou galuega talai māfai e fakamata‵mata tatou o folafola atu tena igoa kae fakaasi atu ki tino fia‵fia ke lavea ne latou i loto i olotou Tusi Tapu. I te auala tenā e fakamasani ei ne tatou a tino ki te Atua tonu. Se tauliaga lasi ‵ki​—mō latou pelā foki mo tatou! Kāti ka fai a te mea tenā mo fai te kamataga o se fesokotakiga fakaofoofogia mo Ieova telā ka gasolo aka faeloa o malosi kae tumau ki te se-ga-mai.

14, 15. Faitalia te salalau o te aposetasi, ne puipui pefea ne Ieova a tena igoa?

¹⁴ Fakamuli ifo loa, ne kamata o fakalailai a te fakapotopotoga Kelisiano mua ne te aposetasi mai tua ifo o te ‵mate o te kau apositolo. (2 Tesa. 2:3-7) Ne tau‵tali foki a faiakoga ‵loi i tu a te kau Iutaia mai te sē fakaaoga o te igoa o te Atua. E mata, ka talia ne Ieova ke ‵solo a tena igoa? E se tāitāi eiloa! E tonu, e se iloa nei ne tatou a fakaleoga tonu o te igoa, kae koi tumau eiloa a te igoa tenā. I te fia selau tausaga, ne sae mai te igoa tenā i ‵fuliga kese‵kese o te Tusi Tapu, e pelā foki mo tusitusiga a tino a‵koga ki te Tusi Tapu. Pelā me se fakaakoakoga, i te 1757, ne tusi mai a Charles Peters me i te fakaaogaga o te igoa ko “Ieova,” ke faka‵kese ei mai tofi e uke o te Atua, e “faigofie atu ke malama‵lama i ei.” I se tusi telā ne tusi i te 1797 e uiga ki te tapuakiga a te Atua, ne kamata ne Hopton Haynes a te mataupu e 7, penei: “IEOVA ko te igoa tonu o te ATUA telā ne fakaaoga ne tino Iutaia; telā ne tapuaki atu fua latou ki ei; e penā foki a Keliso mo ana Apositolo.” A Henry Grew (1781-1862) ne seki fakaaoga fua ne ia a te igoa o te Atua kae ne iloa foki ne ia me ko sē āva a tino ki ei kae e ‵tau eiloa o faka‵malugina. Ne fakaaoga foki ne George Storrs (1796-1879), se taugasoa pili o Siale T. Lasalo, a te igoa o te Atua, e pelā loa mo Lasalo.

¹⁵ Ne tāua ‵ki eiloa a te tausaga e 1931 ki tino o te Atua, me tenā te tausaga ne talia ei ne Tino A‵koga i te Tusi Tapu a te igoa ko Molimau a Ieova. (Isa. 43:10-12) Ne faka‵pula atu ne latou ki te lalolagi me e fakamata‵mata latou ke fai mo tavini a te Atua tonu e tokotasi, ke fai mo “tino mō tena igoa,” kae tavae atu ki te igoa tenā. (Galu. 15:14) E fakamasaua mai ne mea konei a pati a Ieova i te Malaki 1:11: “A tino katoa mai te feitu o te lalolagi ki te suā feitu e fakaaloalo mai ki a au.”

SASALE I TE IGOA O IEOVA

16. Kaia e ‵tau ei o ‵kilo atu tatou ki ei e pelā me se tauliaga ke sa‵sale i te igoa o Ieova?

¹⁶ Ne tusi mai a te pelofeta ko Mika: “A malo katoa ka sa‵sale i igoa o olotou atua; a ko matou e sa‵sale i te igoa o Ieova te motou Atua ke oko ki te se-gata-mai, se-gata-mai eiloa.” (Mika 4:5, NW) A te talia ne Ieova ke fakaaoga ne Tino A‵koga i te Tusi Tapu a tena igoa e sili atu i lō te fai pelā me se tauliaga lasi ‵ki. A te mea tenā se fakamaoniga me ko talia ne ia latou. (Faitau te Malaki 3:16-18.) A ko koe? E mata, e fai ne koe so se taumafaiga ke “sasale i te igoa o Ieova”? E mata, e amanaia koe ki mea kolā e aofia i ei?

17. Ne a mea e aofia i te sasale i te igoa o te Atua?

¹⁷ A te sasale i te igoa o te Atua e aofia i ei a mea e tolu. Te mea muamua, e ‵tau o fakailoa atu ne tatou a te igoa tenā ki nisi tino, me ko tino fua kolā e “ka‵laga ki te igoa o Ieova ka ‵sao.” (Lo. 10:13) Te lua o mea, e manakogina ke fakaata atu i a tatou a uiga o Ieova, kae maise loa a tena alofa. A ko te tolu o mea, e sa‵sale tatou i te igoa o te Atua māfai e loto fia‵fia tatou o faka‵logo ki ana tulafono amio‵tonu ko te mea ke sē fakamasiasi i ei te igoa ‵malu o ‵tou Tamana. (1 Ioa. 4:8; 5:3) E mata, ka tumau eiloa koe i te ‘sasale i te igoa o Ieova te ‵tou Atua ke oko eiloa ki te se-gata-mai.’?

18. Kaia e ‵kilo atu ei ki te taimi mai mua mo te loto tali‵tonu a tino katoa kolā e fakaaloalo ki te igoa sili o Ieova?

¹⁸ Ko pili o faimālō a tino katoa kolā e ‵teke kae sē faka‵logo ki a Ieova ke iloa ne latou a ia. (Eseki. 38:23) E aofia i ei a tino taki tokotasi pelā mo Falao telā ne fai mai: “Ko oi te Aliki [Ieova] tenā ka fakalogo fua ei au ki a ia?” Ko oko eiloa i te iloa vave ne ia a Ieova! (Eso. 5:1, 2; 9:16; 12:29) Kae ne fakaiku aka ne tatou ke iloa ne tatou a Ieova. E fakamata‵mata tatou o tauave a tena igoa kae ke fai mo ana tino faka‵logo. Tela la, e ‵kilo atu eiloa tatou ki te taimi mai mua mo te loto talitonu ki te folafolaga i te Salamo 9:10: “Te Aliki [Ieova], a tino kolā e iloa ne latou a tou igoa, e fakatuanaki ki a koe; e se tiakina foki ne koe so se tino telā e vau ki a koe.”