“Fai Mai Aka Ki A Matou, Ka ‵Tupu Mafea A Mea Konei?”

1. E pelā mo te kau apositolo, se a te mea e fia iloa ne tatou?

KO PILI o oti te galuega a Iesu i te lalolagi, kae ko oko eiloa i te fia iloa ne ana soko a te taimi mai mua mō latou. Tela la, i nāi aso mai mua o tena mate, ne fesili atu ana apositolo e tokofa ki a ia: “Ka ‵tupu mafea a mea konei, kae se a foki te fakailoga o tou fakatasi mai mo te gataga o te olaga tenei?” (Mata. 24:3; Male. 13:3) Ne tali mai a Iesu e auala i se valoaga, telā ne tusi i te Mataio mataupu e 24 mo te 25. I te valoaga tenā, ne folafola mai ne Iesu a mea tāua e uke kolā ka ‵tupu. E ‵loto ‵ki a te uiga o ana pati mō tatou me e fia‵fia foki tatou ke iloa a mea i te taimi mai mua.

2. (a) I tausaga e uke, se a te mea ne taumafai tatou ke malama‵lama faka‵lei i ei? (e) Ne a fesili e tolu ka mafau‵fau tatou ki ei?

² I tausaga e uke, ne suke‵suke eiloa a tavini a Ieova fakatasi mo te faiga o ‵talo ki te valoaga a Iesu e uiga ki aso fakaoti. Ko oti ne taumafai latou ke maua se malamalama ki te taimi e fakataunu ei a pati a Iesu. Ke fakamatala te auala ne fakatonu aka ei te mainaga o tatou, ke mafau‵fau tatou ki fesili e tolu e uiga ki “taimi.” E kamata mafea a te “fakalavelave lasi”? E fakamasino mafea ne Iesu a “mamoe” mo “kouti”? E ‘oko mai’ io me vau mafea a Iesu?​—Mata. 24:21; 25:31-33.

E KAMATA MAFEA A TE FAKALAVELAVE LASI?

3. I taimi ko ‵teka, se a ‵tou mainaga ki te taimi o te fakalavelave lasi?

³ I se fia o tausaga, ne mafau‵fau tatou i te fakalavelave lasi ne kamata i te 1914 i te Taua Muamua a te Lalolagi kae ne “fakamu‵tana aso konā” ne Ieova i te 1918 i te otiga o te taua ko te mea ke maua ne te ‵toega a te avanoaga o talai atu te tala ‵lei ki atufenua katoa. (Mata. 24:21, 22) Kafai ko oti ne fakataunu te galuega talai tenā, ko fakaseai atu ei te pulega a Satani. Kae ne mafaufau pelā i te fakalavelave lasi e tolu ana vaega: Ka isi se kamataga (1914-1918), ka taofi malie aka a te fakalavelave (mai te 1918 o fano ki mua), kae ka fakaoti i Amaketo.

4. Se a te sukesukega ‵loto ne fesoasoani mai ke malamalama malosi atu tatou i te valoaga a Iesu e uiga ki aso fakaoti?

⁴ Mai te sukesuke ‵loto atu ki te valoaga a Iesu, ne iloa ei ne tatou i te vaega o te valoaga a Iesu e uiga ki aso fakaoti e lua ana fakataunuga. (Mata. 24:4-22) Ne isi se fakataunuga muamua ne fai i Iuta i te senitenali muamua T.A., kae ka isi se fakataunuga i te lalolagi kātoa i ‵tou aso nei. Ne iku atu a te mainaga tenā ki te faiga o nāi fakatonutonuga.a

5. (a) Se a te vaitaimi faigata ne kamata i te 1914? (e) Se a te vaitaimi i te senitenali muamua T.A. e fetaui mo te vaitaimi tenā o puapuaga?

⁵ Ne maina foki tatou i te vaega muamua o te fakalavelave lasi ne seki kamata i te 1914. Kaia la? Me fakaasi mai i te valoaga i te Tusi Tapu i te fakalavelave lasi ka kamata ki te taua atu ki lotu ‵se, kae e sē se taua i va o atufenua. Tela la, a fakalavelave kolā ne kamata o ‵tupu mai te 1914, e se ko te kamataga o te fakalavelave lasi, kae ko te “kamataga o puapuaga.” (Mata. 24:8) E fetaui a “puapuaga” konei mo mea kolā ne ‵tupu i Ielusalema mo Iuta mai te 33 T.A. ki te 66  T.A.

6. Se a te mea ka fakamailoga ki ei te kamataga o te fakalavelave lasi?

⁶ Se a te mea ka fakamailoga ki ei a te kamataga o te fakalavelave lasi? Ne ‵valo mai ne Iesu: “Kafai ko lavea ne koutou a te mea fakatakalialia telā e ofa ne ia a mea, e pelā mo te mea ne faipati ki ei te pelofeta ko Tanielu, ko tu i se koga tapu, (ke na malamalama la te tino faitau), ke na ‵tele atu la a latou kolā e ‵nofo i Iuta ki luga i mauga.” (Mata. 24:15, 16) I te fakataunuga muamua, a te “tu i se koga tapu” ne tupu i te 66 T.A. i te taimi ne oso atu ei te kautau a Loma (“te mea fakatakalialia”) ki Ielusalema mo tena faletapu (se koga tapu i te kilokiloga a te kau Iutaia). I te fakataunuga lasi, a te “tu i se koga tapu” ka tupu i te taimi e oso atu ei te Malo ‵Soko (“te mea fakatakalialia” i aso nei) ki Fenua Lotu Kelisiano (te koga telā e tapu i te kilokiloga a tino kolā e fai pelā me ne Kelisiano) mo te ‵toega o Papelonia te Sili. Ne fakamatala mai foki te osoatuga tenā i te Fakaasiga 17:16-18. A te mea tenā ne tupu ka fai mo fai te kamataga o te fakalavelave lasi.

7. (a) Ne ‘sao’ pefea a tino i te senitenali muamua? (e) Se a te mea e fakamoe‵moe tatou me ka tupu i te taimi mai mua?

⁷ Ne ‵valo mai foki a Iesu: “Ka fakamu‵tana . . . a aso konā.” I te fakataunuga muamua, ne tupu te mea tenei i te 66 T.A. i te taimi ne “fakamu‵tana” ei a aso ne oso atu ei te kautau a Loma. Tenā, ne ‵tele ei Kelisiano fakaekegina i Ielusalema mo Iuta ko te mea ke ‘‵sao io me ola latou.’ (Faitau te Mataio 24: 22; Mala. 3:17) Tela la, se a te mea e fakamoe‵moe tatou me ka tupu i te taimi o te fakalavelave lasi? Ka “fakamu‵tana” ne Ieova a aso e oso atu ei te Malo ‵Soko ki lotu ‵se, kae sē talia ke fakamasei fakatasi a te lotu tonu mo lotu ‵se. E fakamautinoa mai i te mea tenei i tino o te Atua ka faka‵sao.

8. (a) Ne a mea ka ‵tupu māfai ko oti atu te vaega muamua o te fakalavelave lasi? (e) Ko te taimi fea ka maua ei ne te ‵toe tino o te 144,000 a tena taui faka-te-lagi? (Onoono ki te fakamatalaga i te fakaotiga.)

⁸ Ne a mea e ‵tupu māfai ko oti atu te vaega muamua o te fakalavelave lasi? E fakaasi mai i pati a Iesu me ka isi se vaitaimi telā ka tumau ke oko eiloa ki te kamataga o Amaketo. Ne a mea ka ‵tupu i te vaitaimi tenā? E maua te tali i te Esekielu 38:14-16 mo te Mataio 24:29-31. (Faitau.)b Mai tua i konā, ka molimau ne tatou Amaketo, te fakaotiga o te fakalavelave lasi, telā e tai ‵pau mo te fakamaofaga o Ielusalema i te 70 T.A. (Mala. 4:1) Me i te taua o Amaketo ko te fakaotiga o te fakalavelave lasi telā ka oko mai, ka tu ‵kese eiloa a te mea tenā​—se mea “telā e seki tupu aka eiloa talu mai te kamatagao te lalolagi.” (Mata. 24:21) Kafai ko oti atu, ko kamata ei te Pulega a Keliso i te Afe Tausaga.

9. E pokotia pefea a tino o Ieova i te valoaga a Iesu e uiga ki te fakalavelave lasi?

⁹ E fakama‵losi aka tatou ne te valoaga tenei e uiga ki te fakalavelave lasi. Kaia? Me e fakatalitonu mai ki a tatou me faitalia a tulaga faiga‵ta e fe‵paki mo tatou, a tino o Ieova, e pelā me se potukau, ka ‵sao atu i te fakalavelave lasi. (Faka. 7:9, 14) Kae sili i mea katoa, e fia‵fia eiloa tatou me ka fakamaluga ne Ieova a tena pulega kae ka faka‵malu ne ia a tena igoa tapu i Amaketo.​—Sala. 83:18; Eseki. 38:23.

E FAKAMASINO MAFEA NE IESU A MAMOE MO KOUTI?

10. I taimi ko ‵teka, se a ‵tou malamalama i te taimi o te fakamasinoga o mamoe mo kouti?

¹⁰ Ke mafaufau nei ki te taimi o te suā valoaga a Iesu​—te tala fakatusa ki te fakamasinoga o mamoe mo kouti. (Mata. 25:31-46) I te taimi muamua, ne mafau‵fau tatou i te fakamasinoga o tino e pelā me ne mamoe mo kouti ne kamata mai eiloa i te kamataga o aso fakaoti mai te 1914 o fano ki mua. Ne fakaiku aka ne tatou i a latou kolā e ‵teke ki te fekau o te Malo kae ‵mate mai mua o te kamataga o te fakalavelave lasi, ka ‵mate e pelā me ne kouti​—e seai se fakamoemoega ke toe faka‵tu aka mai te mate.

11. Kaia ne seki kamata ei a te fakamasinoga o tino e pelā me ne mamoe mo kouti i te 1914?

¹¹ I te kogāloto o te vaitausaga o te 1990 tupu, ne toe iloilo ne te Faleleoleo Maluga a te Mataio 25:31, telā e fai mai penei: “Kafai e oko mai te Tama a te tagata i tena ‵mana, fakatasi mo ana agelu katoa, ka sagasaga ei a ia ki lalo i tena nofogaaliki ‵malu.” Ne fakaasi mai i konei i a Iesu ne fai mo fai te Tupu i te Malo o te Atua i te 1914, kae e seki “sagasaga . . . ki lalo i tena nofogaaliki ‵malu” e pelā me se Famasino o “atufenua katoa.” (Mata. 25:32; fakatusa ki te Tanielu 7:13.) Tela la, a te tala fakatusa o mamoe mo kouti e fakamatala fakapitoa mai i ei a Iesu e pelā me se Famasino. (Faitau te Mataio 25:31-34, 41, 46.) Ona ko Iesu ne seki fai pelā me se Famasino o atufenua katoa i te 1914, a te fakamasinoga ne ia a tino e pelā me ne mamoe mo kouti ne seki mafai o kamata mai i te tausaga tenā.c Kae ka kamata la mafea a te fakamasinoga a Iesu?

12. (a) Ko te taimi fea ka gasuesue ei a Iesu mō te taimi muamua eiloa e pelā me se Famasino o atufenua katoa? (e) Ne a mea ‵tupu ne fakamatala mai i te Mataio 24:30, 31 mo te Mataio 25:31-33, 46?

¹² E fakaasi mai i te valoaga a Iesu e uiga ki aso fakaoti me ka gasuesue a ia mō te taimi muamua eiloa e pelā me se Famasino o atufenua katoa mai tua o te fakaseaiga o lotu ‵se. E pelā mo te mea e taku mai i te palakalafa e 8, a nisi mea kolā ka ‵tupu i te taimi tenā e tusi i te Mataio 24:30, 31. Kafai e sukesuke koe ki fuaiupu konā, ka matea ne koe i ei a Iesu e ‵valo mai ne ia a mea ‵tupu kolā e tai ‵pau mo mea kolā e taku mai ne ia i te tala fakatusa o mamoe mo kouti. Pelā me se fakaakoakoga, kafai e vau te Tama a te tagata i te ‵mana fakatasi mo agelu; e fakamaopoopo a matakāiga mo atufenua katoa; a latou kolā e fakamasino aka e pelā me ne mamoe e “‵tu faka‵lei kae ‵kilo ki luga” i te “ola se-gata-mai” e faka‵tali mai ki a latou.d A latou kolā e fakamasino aka e pelā me ne kouti “ka ‵tagi fanoa‵noa,” me e iloa ne latou i te “fakaseaiga se-gata-mai” e faka‵tali mai ki a latou.​—Mata. 25:31-33, 46.

13. (a) Ko te taimi fea ka fakamasino ei ne Iesu a tino e pelā me ne mamoe io me ne kouti? (e) E pokotia pefea ‵tou kilokiloga e uiga ki ‵tou galuega talai i te mainaga tenei?

¹³ Tela la, se a te mea e mafai o fakaiku aka ne tatou? Ka fakamasino ne Iesu a tino o atufenua katoa e pelā me ne mamoe io me ne kouti māfai e vau a ia i te taimi o te fakalavelave lasi. Kae i Amaketo, te fakaotiga o te fakalavelave lasi, a tino kolā e fai pelā me ne kouti ka ‘fakaseai’ ki te se-gata-mai. E pokotia pefea ‵tou kilokiloga e uiga ki ‵tou galuega talai i te mainaga tenā? E fesoasoani mai te mainaga tenā ke lavea ne tatou te tāua o ‵tou galuega talai. Koi maua eiloa ne tino a te avanoaga ke ‵fuli olotou mafaufauga kae kamata o sa‵sale i te auala lauliki telā e “tau atu ki te ola,” mai te taimi nei ke oko ki te kamataga o te fakalavelave lasi. (Mata. 7:13, 14) Ko te mea ke mautinoa ‵lei, kāti e fakaasi mai ne tino i te taimi nei se kilokiloga e pelā me se mamoe io me se kouti. E tigā te feitu tenā, e ‵tau o masaua ne tatou i te fakamasinoga fakaoti o mamoe mo kouti e fai i te taimi o te fakalavelave lasi. Tela la, e isi ne pogai ‵lei e ‵tau ei mo tatou o tuku atu faeloa a avanoaga ki tino e tokouke ke faka‵logo mai kae talia a te fekau o te Malo.

KO TE TAIMI FEA E OKO MAI, IO ME VAU I EI A IESU?

14, 15. Ne a tusi siki e fa kolā e fakasino atu ki te vau o Keliso i te taimi mai mua e pelā me se Famasino?

¹⁴ E mata, a te mafaufau ‵loto ki te valoaga a Iesu e fakaasi mai i ei me e ‵tau o faka‵tonu aka a ‵tou malamalama i taimi e ‵tupu ei a nisi mea tāua? E maua te tali mai i te valoaga. Ke onoono aka tatou me fai pefea.

¹⁵ I te vaega o tena valoaga telā ne tusi i te Mataio 24:29–25:46, e saga fakapitoa eiloa a Iesu ki mea kolā ka ‵tupu i aso fakaoti konei mo te taimi o te fakalavelave lasi. I konā, e valu taimi e faipati ei a Iesu ki tena “vau,” io me ko tena oko mai.e E fai mai a ia e uiga ki te fakalavelave lasi: “Ka lavea ne latou a te Tama a te tagata e vau i kaumana.” “E se iloa ne koutou a te aso e vau ei te otou Aliki.” “I te Tama a te tagata e vau i te itula telā e seki fakamoe‵moe koutou ki ei.” Kae i tena tala fakatusa e uiga ki mamoe mo kouti, e fai mai a Iesu: “E oko mai te Tama a te tagata i tena ‵mana.” (Mata. 24:30, 42, 44; 25:31) E fakasino atu eiloa a mau e fa konei ki te vau o Keliso i te taimi mai mua e pelā me se Famasino. Kae tefea te koga i te valoaga a Iesu e maua i ei ne tatou a nisi mea e fa?

16. Ne a nisi tusi siki e taku mai i ei a te vau o Iesu?

¹⁶ Muna a Iesu e uiga ki te tavini fakamaoni kae poto: “E fiafia eiloa te tavini tenā māfai e oko mai tena Matai kae lavea ne ia me e fai eiloa ne ia a te mea tenā!” I te tala fakatusa e uiga ki tamāfine, e fai mai a Iesu: “I te taimi ne olo ei latou o ‵togi olotou sinu kae oko mai [“vau,” Kingdom Interlinear] te tamataene ka fakaipoipo.” I te tala fakatusa e uiga ki taleni, e fai mai a Iesu: “Mai tua o se taimi leva ‵ki, ne toe foki atu ei te matai o pologa konā.” I te tala fakatusa foki tenā, e fai mai te matai: “Ka toe maua ne au taku tupe fakatasi mo te pasene i te taimi e foki mai ei au.” (Mataio 24:46; 25:10, 19, 27) A mau e fa konei e uiga ki te vau o Iesu e fakasino atu ki te taimi fea?

17. Ne a ‵tou pati ne fai atu e uiga ki te oko mai o Iesu telā ne taku mai i te Mataio 24:46?

¹⁷ I taimi ko ‵teka, ko oti ne fakaasi mai i ‵tou lōmiga i mau e fa fakamuli konei e fakasino atu ki te oko mai, io me ko te vau o Iesu, i te 1918. Pelā me se fakaakoakoga, mafaufau ki te faipatiga a Iesu e uiga ki te “tavini fakamaoni kae poto.” (Faitau te Mataio 24:45-47.) Ne malamalama tatou i te “oko mai” telā ne taku mai i te fuaiupu e 46 e tau atu ki te taimi ne vau ei a Iesu o āsi te tulaga faka-te-agaga o te kau fakaekegina i te 1918 kae ko te filiga o te tavini ke pule i luga i kope katoa a te Matai ne tupu eiloa i te 1919. (Mala. 3:1) E ui i ei, a te mafaufau ‵loto ki te valoaga a Iesu e fakaasi mai i ei me e manakogina ke faka‵tonu aka a ‵tou malamalama e uiga ki te taimi e ‵tupu ei a vaega tāua o te valoaga a Iesu. Kaia la?

18. Se a te fakaikuga e ‵tau o fai ne tatou e uiga ki te vau o Iesu ona ko te mafaufau faka‵lei ki te valoaga kātoa a Iesu?

¹⁸ I fuaiupu mai mua o te Mataio 24:46, e fakasino atu faeloa a te pati “vau” ki te taimi e vau ei a Iesu o folafola kae fakaoko mai te fakamasinoga i te taimi o te fakalavelave lasi. (Mata. 24:30, 42, 44) E pelā foki mo te mea telā ne mafau‵fau tatou ki ei i te palakalafa  e 12, a te ‘oko mai’ o Iesu telā ne taku mai i te Mataio 25:31 e fakasino atu foki ki te taimi tenā o te fakamasinoga. Tela la, se mea ‵tau ke fakaiku aka ne tatou i te oko mai o Iesu ke fili aka a te tavini fakamaoni ke pule i ana kope katoa, telā ne taku mai i te Mataio 24:46, 47, ne fakasino atu foki ki tena vau i te taimi mai mua, i te vaitaimi o te fakalavelave lasi.f E tonu, a te mafaufau faka‵lei ki te valoaga kātoa a Iesu e fakaasi manino mai i ei i mau takitasi e valu konei e uiga ki tena vau, e fakasino atu eiloa ki te taimi o te fakamasinoga i te vaitaimi o te fakalavelave lasi.

19. Ne a fulifuliga ki ‵tou malamalama ne mafau‵fau tatou ki ei, kae ne a fesili ka tali aka i mataupu kolā e ‵soko mai?

¹⁹ Kafai e toe onoono tatou ki ei, ne a mea ko oti ne tauloto ne tatou? I te kamataga o te mataupu tenei, ne faka‵sae aka ne tatou a fesili e tolu e uiga ki “taimi.” Ne tauloto muamua ne tatou i te fakalavelave lasi ne seki kamata i te 1914, kae ka kamata i te taimi e oso atu ei a te Malo ‵Soko ki Papelonia te Sili. Oti aka, toe mafau‵fau ei tatou ki te pogai ne seki kamata ei te fakamasinoga a Iesu ki mamoe mo kouti i te 1914, kae ka fai i te taimi o te fakalavelave lasi. I te fakaotiga, ne suke‵suke tatou ki te pogai ne seki oko mai ei a Iesu o filifili a te tavini fakamaoni ke pule ki luga i ana kope katoa i te 1919, kae ka fai i te taimi o te fakalavelave lasi. Tela la, e fakasino atu eiloa a “taimi” katoa e tolu konei ki se vaitaimi e tasi mai mua​—te fakalavelave lasi. E pokotia pefea ‵tou malamalama i te tala fakatusa e uiga ki te tavini fakamaoni i te fakatonutonuga tenei? E pokotia foki pefea a ‵tou malamalama i nisi tala fakatusa a Iesu kolā ko oti ne fakataunu i te taimi tenei o te gataga? Ka mafau‵fau tatou ki fesili tāua konei i mataupu kolā e ‵soko mai.