Ne Maua ne te Fafine Salefata ko Mate Tena Avaga a te Taui Ona ko Tena Fakatauanaki
E ‵SAI mai ne se fafine mativa ko mate tena avaga a tena tamaliki tagata, ko tena tamaliki eiloa e tokotasi. E ofo tou fafine. I se taimi toetoe mai mua malie fua, ne puke faka‵lei ne ia tena foitino mate i ana lima. Kae nei, ko kilo atu te fafine ki tena tama tagata ko toe ola mai kae ko oko eiloa i te fiafia ki tena fakamisikata mai. “Kiloke,” ko pati a tena mālō i te fale, “ko ola tau tama.”
Toeitiiti ko kātoa te 3,000 tausaga ko ‵teka ne fai ei a te toe‵tuga fakaofoofogia tenā. E mafai ne koe o faitau ki ei i te 1 Tupu mataupu e 17. A te mālō i te fale ko te pelofeta a te Atua ko Elia. A ko te mātua? A ia se fafine ko mate tena avaga e nofo i te fa‵kai o Salefata kae sē taku mai tena igoa. A te toe fakatumaiga o tena tama tagata se tasi o mea telā ne fakamalosi atu ki tena fakatuanaki i tena olaga. Kafai e ‵saga tonu tatou ki ei, ka tauloto ne tatou ne akoakoga tāua mai i ei.
NE MAUA NE ELIA SE FAFINE FAKATUANAKI KO MATE TENA AVAGA
Ko oti ne fakaiku aka ne Ieova me ka leva eiloa a te ‵tau lā i te taimi o te pulega a Aapo, te tupu masei o Isalaelu. Mai tua o te faka‵pulaga a Elia e uiga ki te ‵tau lā, ne faka‵muni tou tagata ne te Atua mai i a Aapo kae fagai fakavavega ne ia te pelofeta ki falaoa mo meafasi e ave ne oleva ki a ia. Tenā ne fai atu ei a Ieova ki a Elia: “Fano nei ki te fa‵kai o Salefata i tafa o Saitonu o nofo i ei. Ko oti ne fakatonu ne au te fafine ko mate tena avaga i konā ke fagai ne ia a koe.”—1 Tupu 17:1-9.
I te okoga a Elia ki Salefata, ne matea ne ia se fafine mativa ko mate tena avaga e taetae fafie. E mata, a ia ko te fafine telā ka aumai ne ia a mea‵kai a te pelofeta? E mafai pefea ne tou fafine o fai a te mea tenā i a ia e mativa ‵ki? Faitalia me ne fakalotolotolua a Elia, ne kamata a ia o sau‵tala mo te fafine. Ne fai atu tou tagata: “Fakamolemole, aumai aka ne vai ke inu au.” I te fanoga a te fafine o aumai ne vai ke inu tou tagata, ne toe fai atu a Elia: “Fakamolemole, ke aumai foki ne mu falaoa.” (1 Tupu 17:10, 11) A te tuku atu o se meainu ki te tino fakaatea ne seki fai mo fai se fakalavelave ki te fafine ko mate tena avaga, kae ko te tuku atu ki a ia ne falaoa ne fai mo fai se fakalavelave.
Ne tali atu tou fafine: “Au e tauto atu i te igoa o tou [Atua] ola, me e seai ne aku falaoa. E isi la ne mu falaoa ‵mata a aku i loto i te pōla, mo ne mu sinu olive ei i loto i te tiā. Au ne vau o fai fafie i konei ke fano mo au ki toku fale, ke tunu ki ei a mu falaoa konā ma māua mo taku tama tagata. Kāti tenā eiloa te ‵toe ‵kaiga a māua, ko ‵nofo ei māua pelā ke ‵mate i te fia‵kai.” (1 Tupu 17:12) Ke toe mafau‵fau tatou me se a te mea e fakaasi mai i te fesuiakiga tenei.
Ne talia ne te fafine ko mate tena avaga a Elia e pelā me se tino Isalaelu telā e mataku ki te Atua. E fakatalitonu mai a te mea tenei i ana pati “au e tauto atu i te igoa o tou [Atua] ola.” E foliga mai me e ui eiloa e isi se iloa o ia i te Atua o Isalaelu, ne seki mafai o fakaaoga ne ia a pati ‘toku Atua’ māfai e fakasino atu ki a Ieova. Ne nofo tou fafine i Salefata, se fa‵kai ‘i tafa’ io me ne fakalagolago malosi ki te fa‵kai o Foinikia ko Saitonu. Ne mafai o nofoaki a Salefata ne tino tapuaki ki a Paala. E ui i ei, ne matea ne Ieova se mea e tu ‵kese i te fafine tenei ko mate tena avaga.
Faitalia me ne nofo atu a te fafine mativa ko mate tena avaga mai Salefata i va o tino e ifo ki tupua, ne fakatuanaki eiloa a ia. Ne uga atu ne Ieova a Elia ki tou fafine mō te ‵lei o ia mo te pelofeta. E mafai o maua ne tatou se akoakoga tāua mai te mea tenei.
E se ko tino tapuaki katoa ki a Paala ko oti ne fakama‵sei valevale i mea tau amioga i Salefata. Mai te ugaatuga o Elia ki te fafine tenei ko mate tena avaga, ne fakaasi mai i ei ne Ieova me e iloa ne ia a tino loto ‵lei taki tokotasi kolā e seki tavini atu ki a Ia. E tonu, i “te tino mai so se fenua telā e mataku ki a ia kae fai mea tonu e talia eiloa ne ia.”—Galu. 10:35.
E tokofia a tino i te koga telā e nofo koe i ei e ‵pau mo te fafine ko mate tena avaga mai Salefata? E ui eiloa e ‵nofo atu latou i va o tino kolā e ‵lago atu ki lotu ‵se, kāti e ma‵nako latou ki se mea e tai ‵lei atu. Kāti e mu‵tana fua io me e seai eiloa se mea e iloa ne latou e uiga ki a Ieova, tela la, e manakogina ne latou se fesoasoani māfai e fia puke ‵mau latou ki te tapuakiga ‵ma. E a, e ‵sala atu koe kae fesoasoani atu ki tino taki tokotasi penā?
“FAITE MAI MUA SE TAMĀ PUTA FALAOA”
Mafaufau faka‵lei ki te mea ne fakamolemole atu a Elia ki te fafine ko mate tena avaga ke fai. Ne fatoā oti eiloa ne fai atu tou fafine ki a ia me kafai ko oti ne fai ne ia se ‵kaiga e toe tasi a ia mo tena tama tagata, ka kai ne lāua ko nofo ei lāua ke ‵mate. Kae ne a pati a Elia? “Sa manavase. Fano koe o fakatoka te mea‵kai a koulua. Masaua o faite mai mua se tamā puta falaoa i lua falaoa konā, ka oti ko faite ei a mea a koulua konā e ‵toe ma koulua mo tau tama. Me konei a muna a te Aliki [Ieova], te Atua o Isalaelu: ‘A te falaoa i loto i te pōla tenā ka sē mafai o palele, penā foki te sinu olive tenā i loto i te tiā, ke oko eiloa ki te aso telā e faka‵to ei ne au a te vaiua.’”—1 Tupu 17:11-14.
E mafai o fai mai nisi tino, ‘ke fakaoti a motou toe mea‵kai? A koe kāti e manatu māmā ki ei.’ Kae e se tenā te tali a te fafine tenei ko mate tena avaga. Faitalia te mu‵tana o ana mea e iloa i a Ieova, ne talitonu tou fafine ki a Elia kae ne fai eiloa ne ia te mea telā ne fakamolemole atu tou tagata ki a ia. Mafāga o tofotofoga faigata o te fakatuanaki—kae ko oko eiloa i te poto o tena fakaikuga ne fai!
Ko te fakatuanaki o te fafine ko mate tena avaga ki te Atua o Elia, ko Ieova, ne ala ei o ola a ia mo tena tama tagata
Ne seki tuku tiaki ne te Atua a te fafine tenā ko mate tena avaga. E pelā mo te tautoga a Elia, ne fakaopoopo eiloa ne Ieova a mu mea a tou fafine kolā koi ‵toe ko te mea ke lava i ei a Elia, te fafine ko mate tena avaga, mo tena tama tagata ke oko ki te taimi e oti ei te ‵tau la. E tonu, “e pelā eiloa mo muna a te Aliki [Ieova] ki a Elia, a te falaoa i te pōla mo te sinu olive i te tiā e seki palele eiloa.” (1 Tupu 17:16; 18:1) Moi fai ne ‵kese a faifaiga a te fafine tenā, kāti a te puta falaoa telā ne faite ne ia mai i ana mu falaoa mo mu sinu konā ko tena toe ‵kaiga eiloa. Kae ne seki fai penā tou fafine, ne fakatuanaki a ia, talitonu ki a Ieova, fagai muamua ei ne ia a Elia.
A te akoakoga telā e mafai o tauloto ne tatou mai i ei me i te Atua e fakamanuia ne ia a latou kolā e fakatuanaki ki a ia. Kafai e fepaki koe mo se tofotofoga o te fakamaoni mo te fakagaluegaga o te fakatuanaki, ka fesoasoani atu eiloa a Ieova ki a koe. Ka fai a ia mo fai se Tino telā e tuku mai a mea, se Tino puipui, mo se Taugasoa ko te mea ke mafai ne koe o fakafesagai ki ou tofotofoga.—Eso. 3:13-15.
Ne puke mai ne te Zion’s Watch Tower, 1898, a te akoakoga tāua tenei mai te tala o te fafine ko mate tena avaga: “Kafai e lava te fakatuanaki o te fafine o fakalogo, e ‵tau o fakatāua malosi ne ia te fesoasoani o te Aliki e auala i te Pelofeta; moi fai ne seki fakatuanaki tou fafine, e mafai o ‵sala ki te suā fafine ko mate tena avaga. E penā foki tatou,—e ave tatou ne te Aliki ki te koga telā e tofotofo ei ne ia ‵tou fakatuanaki i auala kese‵kese o te malaga ki te ola. Kafai e fakatuanaki tatou ka maua ne tatou te fakamanuiaga; kae kafai e se fakatuanaki tatou, ka sē maua ne tatou.”
Kafai e fe‵paki tatou mo tofotofoga fakapitoa, e ‵tau o ‵sala tatou ki te takitakiga a te Atua mai te Tusi Tapu mo ‵tou tusi faka-te-Tusi Tapu. Mai konā, ko gasue‵sue ei tatou e ‵tusa mo te fakatakitakiga mai i a Ieova faitalia te faigata ke talia a te mea tenā. Ka maua eiloa ne tatou a fakamanuiaga māfai e gasue‵sue tatou e ‵tusa mo pati a te faataoto poto tenei: “Ke masaua faeloa ne koe te Aliki [Ieova] i au mea katoa e fai, kae ka fakaasi atu ne ia ki a koe te auala tonu.”—Faata. 3:5, 6.
‘A KOE NE VAU FUA O TAMATE TAKU TAMA TAGATA?’
Ko pili foki o oko ki te fakatuanaki o te fafine ko mate tena avaga a te suā tofotofoga. E fai mai te tala i te Tusi Tapu, me “i se taimi fakamuli, ne masaki malosi te tama tagata a te fafine tenā, mate eiloa.” I te salasala ki te pogai ne tupu ei te fakalavelave tenei, ne fai atu te mātua fanoanoa ki a Elia: “Tagata o te Atua, ai a ko fai ei ne koe te mea tenei ki a au? A koe na ne vau fua ke masaua ne te Atua aku agasala, ko tamate ei taku tama tagata?” (1 Tupu 17:17, 18) Se a te uiga o pati ita konā?
E mata, ne masaua ne te fafine se agasala telā ne fakalavelave atu ki tena loto lagona? E mata, ne mafaufau tou fafine i te mate o tena tama tagata ko te taui ma sui mai te Atua kae ko Elia ko te avefekau a te Atua e auala mai i ei te mate? E se fai mai penā te Tusi Tapu, kae e tasi te manatu telā e manino mai i ei: Ne seki ‵losi atu ne te fafine ko mate tena avaga ki te Atua e uiga ki so se faifaiga sē amiotonu.
Kāti ne poi masei a Elia i te mate o te tamaliki tagata a te fafine ko mate tena avaga mo te lagonaga o tou fafine me ne pogai a tena loto fanoanoa malosi i te nofo mai o te pelofeta. Mai tua o te avega o te foitino mate o te tamaliki tagata ki luga i te potu i te tuafale, ne ‵talo atu a Elia: “Te Aliki [Ieova] toku Atua, ai a ko fai ei ne koe a te mea tenei ki te fafine tenei? A ia ne alofa mai ki a au o tausi faka‵lei au, kae tenei ko oti ne tamate ne koe a tena tama tagata?” E se ‵kafi ne te pelofeta o fa‵ki a te masiasi telā ka oko ki luga i te igoa o te Atua māfai ne talia ne Ia ke logo‵mae malosi a te fafine kaimalie kae talimālō ‵lei tenei. Tenā ne fakamolemole atu ei a Elia: “Te Aliki [Ieova] toku Atua, fakaola aka te tamaliki tenei.”—1 Tupu 17:20, 21.
“KILOKE, KO OLA TAU TAMA”
Ne fakalogologo eiloa a Ieova. Ne fakatuanaki te fafine ko mate tena avaga kae tuku atu ne ia a mea ki tena pelofeta. A te tonuga loa, ne talia ne te Atua a te masaki o te tamaliki tagata ke oko ki tena ikuga, me e iloa ne ia me ka isi se toe‵tuga—te mea muamua eiloa ne tusi i loto i te Tusi Tapu—kae ka tuku atu i ei se fakamoemoega ki kautama mai mua. I te taimi ne fakatagi atu ei a Elia ki a Ieova, ne toe fakaola mai ne Ia te tamaliki. Mafaufau la ki te fiafia o te fafine ko mate tena avaga i te taimi ne fai atu ei a Elia: “Kiloke, ko ola tau tama”! Tenā ne fai atu ei a te fafine ko mate tena avaga ki a Elia: “Ko iloa nei ne au i a koe se pelofeta a te Atua, ka ko te Aliki [Ieova] e faipati mai sāle e auala i a koe.”—1 Tupu 17:22-24.
A te tala i te 1 Tupu mataupu e 17 e seki faipati e uiga ki te fafine tenei. Kafai e ‵kilo tatou ki te faipatiga a Iesu e uiga ki tou fafine, kāti ne ola eiloa a ia e pelā me se tavini fakamaoni a Ieova i tena olaga. (Luka 4:25, 26) E akoako mai ne tena tala ki a tatou me e fakamanuia ne te Atua a latou kolā e fai faka‵lei ki ana tavini. (Mata. 25:34-40) E fakatalitonu mai i ei me e tausi atu te Atua ki tino fakamaoni, ke oko foki ki tulaga faiga‵ta. (Mata. 6:25-34) E fakatalitonu mai foki i te tala tenei me e manako kae mafai ne Ieova o toe faka‵tu mai a tino ‵mate. (Galu. 24:15) E tonu, a mea konei ne pogai ‵lei ‵ki ke masaua ne tatou a te fafine ko mate tena avaga mai Salefata.