Ne Fakamuamua a Ieova i so se Fakaikuga ne Fai

Au ne fanau i a Me 19, 1940, i te fakai o Amioûn, Lepanona. I nai tausaga fakamuli ifo, ne ga‵sue te motou kāiga ki te fakai o Tripoli, tenā te koga ne puti aka ei au ne se kāiga telā e a‵lofa kae iloa ne latou a Ieova. Te motou fanauga e tokolima, tokotolu fāfine tokolua tāgata kae ko au te toekimuli. A ‵salaga o tupe ke tausi ki te kāiga se mea telā e tulaga lua ki oku mātua. Ne fakamuamua faeloa ne matou a sukesukega ki te Tusi Tapu, fakatasiga faka-Kelisiano, mo te fesoasoani atu ki nisi tino ke iloa ne latou a te Atua.

E isi ne tino fakaekegina i te motou fakapotopotoga. E tokotasi mai ei ko Michel Aboud, ne fai sāle ne ia te mea telā ne fakaigoa sāle ki te sukesukega ki se tusi. Ne tauloto ne ia te munatonu i Niu Ioki kae ne kamata o talai atu ne ia i Lepanona i te kamataga o te 1920. Ne masaua ne au te auala ne fesoasoani atu ei a ia ki se tokolua talavou ne fatoa oti mai i te akoga Kiliata—ko Anne mo Gwen Beavor. Ne taugasoa ‵lei matou. I se sefulu tausaga fakamuli ifo, ne fiafia au o fetaui mo Anne i te Iunaite Sitete. Fakamuli ifo ne fetaui māua mo Gwen, telā ko oti ne avaga ki a Wilfred Gooch kae tavini atu i te Peteli o te ofisa lagolago i Lonitona i Egelani.

TALAI ATU I LEPANONA

E se tokouke a Molimau i Lepanona i te taimi koi talavou i ei au. Kae ne fia‵fia matou o fakaasi atu ki nisi tino a mea ne tauloto ne matou mai te Tusi Tapu. Ne fai ne matou te mea tenā faitalia a tekemaiga mai takitaki lotu. E masaua ‵lei ne au mea ne ‵tupu ki a matou i konā.

I te aso e tasi ne talai atu māua mo toku tuagane ko Sana ki se fale lasi telā e uke a potu ‵togi i ei. Ne sae mai se faifeau ki te koga telā e talai māua ki te tino i te fale. Kāti se tino ne fakailoa ki ei. Ne fakamasei ne te faifeau a toku tuagane. Ne kaitaua ‵ki tou tagata kae ne ‵tule ne ia a Sana mai te kakega kae ne pakia i ei tou fafine. Ne telefoni se tino ki pulisimani ke aumai o fai faka‵lei a Sana. Ne puke ne latou te faifeau ki te ofisa pulisimani, kae ne maua aka ne latou me isi sena fana. Ne fesili atu te pule pulisimani ki a ia: “A koe nei se a? Se takitaki o te lotu me se takitaki o se potukau takafia‵toa?”

A te suā mea ne masaua ‵lei ne au ko te taimi ne ‵togi ei ne te motou fakapotopotoga se pasi ke olo matou o talai te tala ‵lei. Ne gali ‵ki te motou galuega i konā ke oko ki te taimi ne iloa i ei ne te faifeau i konā a te motou mea e fai, telā ne fakamaopoopo i ei ne ia se potukau takafia‵toa. Ne fai fakamasei ne latou a matou ke oko loa ki te peipei o matou ki fatu kae ne pakia i ei toku tamana. Ne masaua ‵lei ne au taku kiloatuga kae lavea ne au ana mata ko ‵fonu loa i toto. Ne olo lāua mo toku mātua ki te pasi, kae ne tau‵tali atu matou katoa i lā tua. Kae e se mafai o puli i au a pati a toku mātua ne fai atu ki toku tamana i te taimai ne ‵solo i ei ne ia a toto i ana mata: “Ieova, fakamolemole fakamagalo atu latou. E seiloa ne latou te lotou mea e fai.”

I te suā taimi foki, ne olo matou o āsi motou kāiga i te motou fakai. I konā, ne maua atu ei ne matou se takitaki lotu lauiloa i te fakai tenā e nofo mai i loto i toku tupuna tagata. Ne iloa ne te faifeau tenā i oku mātua ne Molimau a Ieova. Ne fesili mai a ia ki a au, kae ko au ko ono fua oku tausaga. “Koe,” ana pati, “kaia koe seki papatiso i ei?” Ne tali atu au i a au koi foliki, kae ko te tino telā e papatiso e ‵tau o uke ana mea e tauloto e uiga ki te Tusi Tapu kae fakamalosi foki tena fakatuanaki. Ne seki fiafia a ia ki taku tali kae ne fai atu a ia ki toku tupuna tagata i au e se āva.

A tala se ‵lei penā e se uke. Kae ko tino Lepanona ne tino mata fia‵fia kae talimalo ‵lei. Tela la, ne uke ‵ki a sau‵talaga faka-te-Tusi Tapu ne fai ne matou kae ne uke foki motou akoga faka-te-Tusi Tapu.

NE FAKAIKU AKA KE OLO KI SE SUĀ FENUA

I te taimi koi akoga i ei au, ne āsi mai se taina mai Venezuela ki Lepanona. Ne kau mai sāle a ia ki fakatasiga a te motou fakapotopotoga kae ne fia‵fai lāua mo toku tuagane ko Wafa. Fakamuli ifo ne avaga lāua kae ne olo ki Venezuela. Kafai e tusi mai, ne fakamalosi mai sāle a Wafa ki toku tamana ke olo atu kāiga kātoa ki Venezuela, ona ko te mea ko misi ne ia matou. Fakamuli ifo ne olo i ei matou!

Ne oko atu matou ki Venezuela i te 1953 kae ne ‵nofo matou Caracas, i tafa o te palesi o te pelesitene. Ona ko au koi foliki, ne fia lavea sāle ne au te pelesitene māfai ko sopo i tena ka ‵togi ‵mafa mo tena tino fakatele. Kae ne faigata ki oku mātua ke fakamasani ki te ‵gana, tū, mea‵kai, mo ‵tau o te aso. Kae i te taimi eiloa telā ka ‵tau ei lāua ki te koga tenā kae tupu se mea fakamataku.

NE TUPU SE MEA FAKAFANOANOA

Ne kamata o masaki toku tamana. Ne ‵poi matou i te mea tenei me i a ia se tagata malosi kae se ti masaki sāle. Ne seki iloa aka loa ne matou ke masaki malosi a ia penei. Ne maua aka i ei me kenisa tena tinae kae ne ‵tipi tou tagata. Se mea fakafanoanoa me ne mate tou tagata i se vaiaso mai tua ifo.

Ne faigata ‵ki ke fakamatala te tulaga fakafanoanoa ne oko matou ki ei. Ko 13 fua oku tausaga. Ne seiloa ne matou omotou mea ka fai kae ne mafau‵fau me ailoga koi toe maua ne matou te fiafia. I nisi taimi ne faigata ke talia ne toku mātua i toku tamana ko galo i ana tafa. Kae tiga i ei, ne iloa ne matou me ‵tau mo matou o ga‵sue ki mua, kae mai te fesoasoani o Ieova ne mafai ei ne matou. I te taimi ko 16 i ei oku tausaga, ne iku manuia aku akoga i Caracas, kae ne manako malosi au o fesoasoani ki toku kāiga.

I te taimi tenā a toku tuagane ko Sana ne avaga ki a Rubén Araujo, telā ne fatoa oti mai i te Akoga Kiliata kae ko foki atu ki Venezuela. Ne fakaiku aka ne lāua ke olo lāua ki Niu Ioki. Ne fakaiku aka ne te motou kāiga ke fano au ki te iunivesiti i Niu Ioki kae ‵nofo fakatasi mo toku tuagane mo tena avaga. Ne fesoasoani malosi mai toku tuagane mo tena avaga ki toku feitu faka-te-agaga i te taimi ne ‵nofo tasi ei matou. E se gata i ei, e tokouke ‵ki a taina e ma‵losi i te feitu faka-te-agaga i te motou fakapotopotoga i Brooklyn telā e fai‵pati ki te ‵gana Sepania. E tokolua mai ei ko tino kolā ne iloa ne au kae loto fakafetai foki ki a lāua ko Milton Henschel mo Frederick Franz; ne ga‵lue katoa lāua i te Peteli i Brooklyn.

I te taimi ko pili i ei o oti toku tausaga muamua i te iunivesiti i Niu Ioki, ne kamata au o fakalotolotolua ki aku mea ka fai i toku olaga. Ko oti ne faitau kae mafaufau faka‵lei au ki mataupu i te mekesini ko te Faleleoleo Maluga e uiga ki Kelisiano kolā ne fai olotou fakaikuga ke ga‵lue i te taviniga a Ieova. Ne lavea ne au te fia‵fia o paenia mo tino ga‵lue i te Peteli i te motou fakapotopotoga, kae ne manako au ke fai pelā mo latou. Kae ko te fakalavelave au seki papatiso. E seki leva kae masaua ne au te tāua ke tuku atu toku olaga ki a Ieova. Ne fai eiloa ne au kae ne papatiso au i a Mati 30, 1957.

FAKAIKUGA TĀUA

I te taimi ne fai ei ne au a fakaikuga tāua, ne mafaufau au o fai se suā fakaikuga—ke kau atu ki te taviniga tumau. Ne fanaka eiloa o lasi toku manakoga ki ei kae ne lavea ne au me i te faiga penā e se faigofie. E mafai pefea o paenia kae akoga foki i te iunivesiti? Ne tusi aku tusi ki toku mātua mo te motou kāiga i Venezuela kae fakamatala ki ei i au ko manako ke taofi taku akoga i te iunivesiti, kae ke foki atu ki Venezuela o paenia.

Ne foki au ki Caracas i a Iuni 1957. Kae ne lavea ne au te tulaga o te motou kāiga e se ‵lei. Ne manakogina ke isi se suā tino galue i te kāiga. E mafai pefea o fesoasoani au ki ei? Ne maua taku galuega i te bank kae koi tumau loa toku fia paenia, me tenā loa te pogai ne foki mai ei au. Ne manako au ke fai a mea e lua konā. I te fia o tausaga ne galue tumau au i te bank, kae paenia foki. Ne seki iloa aka loa ne au ke fakalavelave au penei kae fiafia foki!

E faopoopo mai ki toku fiafia, ne avaga au ki a Sylvia, se tuagane tino gali mai Siamani telā ne alofa malosi ki a Ieova. Ne ‵mai a ia mo ana mātua ki Venezuela. Fakamuli ifo ne maua ma tama‵liki e tokolua, tamaliki tagata ko Michel (Mike), mo te tamaliki fafine ko Samira. Ne kamata foki o tausi ne au toku mātua. Ne vau a ia o ‵nofo mo matou. E tiga loa ne fakagata ne au taku paenia ke mafai o tausi atu ki toku kāiga, ako toku loto fia paenia ne tumau loa. Ne paenia lagolago māua mo Sylvia i taimi o ma malologa.

TE SUĀ FAKAIKUGA TĀUA

A ma tamaliki koi ‵nofo i te akoga i te taimi telā ne fakamatala atu ne au te kamataga o te tala tenei. E fakaasi ‵tonu atu ne au me ne ola au i se olaga maumea, kae ne āva mai foki ki a au a tino kolā e ga‵lue tasi mo au i te bank. Kae ui i ei, au e manako ke ‵kilo mai a tino ki a au e pelā me se tavini a Ieova. Ne seki mafai o gata a te mafaufauga telā ne oko mai ki au i te aso tenā. Tela la, ne saga‵saga māua ki lalo mo taku avaga kae sau‵tala ki mea tau tupe. Kafai e fakagata ne au taku galuega i te bank e isi se sene lasi telā ka ‵togi mai ki a au. Ona ko māua e seai ne ma kaitalafu, ne iloa ne māua me kafai e fakafaigofie te ma olaga, e mafai loa o ola matou ki ma sene konā mō se taimi leva.

Ne seki faigofie ke fai ne au te fakaikuga tenā, kae ne ‵lago malosi mai loa ki a au a taku avaga pele mo toku mātua ki taku fakaikuga. Nei la, ka toe foki au o kau ki te taviniga tumau. Tasi o mea fakafiafia! Ne foliga mai me fanofano ‵lei a mea katoa. E seki leva kae ne maua ne matou se tala telā ne fakapoi ‵ki ki a matou.

SE KAMIGA FAKAPOI!

I te aso e tasi ne fakamautinoa mai ne te motou tokita i a Sylvia ko faitama. Se tala fakapoi ki a māua! Se tala fakafiafia kae ne mafaufau au ki te fakaikuga ko oti ne fai ne au—ke fai pelā me se paenia. E mata ka pokotia pefea taku fakaikuga? Fakamuli ifo ne tai toka ma mafaufau kae ne olioli malosi ki te pepe fou a matou. Kae ne mafaufau faeloa a au me mata ka mafai loa o fakataunu taku paenia?

I te otiga ne toe sau‵tala ki ma palani, ne fakaiku aka ne māua ke se ‵fuli te ma palani muamua. Ne fanau mai te ma tamaliki tagata ko Gabriel i a Apelila 1985. Ne lisaina au mai te bank kae kamata o paenia tumau i a Iuni 1985. Fakamuli ifo, ne maua ne au te tauliaga ke ga‵lue fakatasi mo te Ofisa Lagolago i Venezuela. Kae ko te ofisa e se tu i Caracas, ko tena uiga e ‵tau o faimalaga au i se lua io me se tolu aso i te vaiaso, ki se ‵mao e nofo ki se 50 maila (80 km).

GA‵SUE KI TE SUĀ KOGA

Ne tu te ofisa lagolago i La Victoria, tela la ne fakaiku aka ne te motou kāiga ke olo ki La Victoria ke pili ki te Peteli. A te mea tenā se fakaikuga lasi foki ki a matou. E se mafai o gata toku loto fakafetai kae fiafia ki toku kāiga. Ne fesoasoani mai ‵ki latou ki a au. Ne fiafia toku tuagane ko Baha ke tausi ne ia toku mātua. Ne avaga a Mike kae ko Samira mo Gabriel ne ‵nofo fakatasi matou i te fale. Tela la, kafai ko olo matou ki La Victoria ka tiaki foki ne lāua la taugasoa i Caracas. E penā foki a taku pele ko Sylvia ko ‵tau foki o fakatau a ia ki se fakai foliki i lō fakai lasi kae uke a mea e fai i ei. Kae ko matou katoa ne ‵tau o fakamasani o ‵nofo ki se fale telā e se lasi. Tela la e uke ‵ki a mea ne aofia i te malaga mai Caracas ki La Victoria.

Kae ne toe ma‵fuli foki a mea. Ne avaga a Gabriel kae ko Samira ne mafai o nofo i a ia tokotasi. Ne ‵kami a māua mo Sylvia ki te kāiga Peteli i te 2007, telā se tauliaga ki a māua ke oko mai loa ki te aso nei. A te ma tama matua ko Mike, ne fai pelā me se toeaina kae ga‵lue fakatasi lāua mo tena avaga ko Monica e pelā me ne paenia. A Gabriel se toeaina foki, kae ga‵lue lāua mo tena avaga ko Ambra i Italia. A Samira, mai te tafa o tena paenia, e fesoasoani a ia o galue volenitia i te Peteli.

KA FAI FOKI NE AU TE FAKAIKUGA TENĀ

E tonu, ne maua ne au se olaga telā e uke a fakaikuga tāua ne fai i ei. Kae ne seki salamo eiloa au. Ka toe fai foki ne au se fakaikuga penā. Ne loto fakafetai au ki tauliaga mo tōfiga faka-te-agaga ne maua ne au i te taviniga ki a Ieova. I tausaga e uke, ne lavea ne au a te tāua ke fakatumau se fesokotakiga malosi mo Ieova. Faitalia me ‵lasi io me fo‵liki a fakaikuga e fai ne tatou, e mafai eiloa o tuku mai ne ia te filemu telā “e sili fakafia atu i mea kolā e malamalama koutou i ei.” (Fili. 4:6, 7) Ne fia‵fia māua mo Sylvia ki te ma taviniga i te Peteli kae ne iloa ne māua i fakaikuga ne fai ne māua i te ma olaga ne fakamanuia faeloa, ko fakaikuga kolā ne fai kae ne fakamuamua faeloa a Ieova.