MATAUPU MŌ SUKESUKEGA 32
Talavou—Tumau i te Ga‵solo ki Mua Mai Tua o te Papatisoga
“Ke na ‵tupu aka tatou i mea katoa e auala i te alofa.”—EFE. 4:15.
PESE 56 Puke ‵Mau ki te Munatonu
FAKATOE‵TOEGA O MANATU TĀUAa
1. Ne a mea ‵lei ko oti nei ne fai ne talavou e tokouke?
I TAUSAGA katoa, e lau i afe o talavou Kelisiano e papatiso. Kai oko koe ki te tulaga tenei? Kafai ko oti, e fia‵fia malosi ou taina mo tuagane faka-te-agaga, kae e penā foki a Ieova! (Faata. 27:11) Mafaufau malie aka ki mea e uke ko oti nei ne fai ne koe. Ne sukesuke malosi koe ki te Tusi Tapu, kāti mō nai tausaga. Ne fakatalitonu atu au sukesukega me i te Tusi Tapu ko te Muna a te Atua. Kae e sili atu i ei, ko iloa kae alofa foki koe ki te Tino ne tusi ne ia a te tusi ‵malu tenā. Ne gasolo aka tou alofa ki a Ieova ke oko ki te tulaga telā ko fai nei koe mo fai sena tavini tukugina atu kae papatiso. Tafaga te gali o tau fakaikuga!
2. Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?
2 Kāti ne tofotofogina tou fakatuanaki i auala e uke i te taimi ne gasolo atu ei koe ki mua i te papatisoga. Kae kafai ko gasolo aka koe o matua, ka fe‵paki koe mo tofotofotoga ‵fou. Ka taumafai a Satani ke fakavāivāi a tou alofa ki a Ieova, kae ‵futi keatea koe mai i te tavini atu ki a Ia. (Efe. 4:14) E se ‵tau o talia ne koe ke tupu te mea tenā. Ne a mea e mafai o fesoasoani atu ki a koe ke tumau tou fakamaoni ki a Ieova, kae fakataunu tau tukuatuga? E ‵tau o tumau koe i te gasolo ki mua—ke “gasolo [koe] ki mua” ke fai mo Kelisiano matua ‵lei. (Epe. 6:1) Kae e mafai la pefea o fai ne koe te mea tenā?
E GASOLO ATU PEFEA KOE KI MUA E PELĀ ME SE KELISIANO?
3. Kaia e ‵tau ei mo Kelisiano katoa o ga‵solo atu ki mua mai tua o te papatisoga?
3 Mai tua o te papatisoga, e ‵tau mo tatou katoa o tau‵tali atu ki pati fakatonutonu a te apositolo ko Paulo ki taina tali‵tonu i Efeso. Ne fakamalosi atu a ia ki a latou ke “katoatoa [te lotou] matua ‵lei” e pelā me ne Kelisiano. (Efe. 4:13) Tenā te suā auala ke fai atu, ‘Tumau i te gasolo atu ki mua.’ E mafai o malamalama tatou i te mea ne fakauiga ki ei a Paulo, i te taimi ne fakatusa ne ia te gasolo atu ki mua i te feitu faka-te-agaga ki te gasolo aka o se tamaliki o matua. A te pepe fatoa fanau se mea fakafiafia kae se mea foki e fakamata‵mata i ei ana mātua. Kae e se mafai o tumau a ia e pelā me se pepe ki te se-gata-mai. E se leva kae ka tiaki ne ia a “uiga fakatamaliki.” (1 Koli. 13:11) E penā foki a Kelisiano. Mai tua o te papatisoga, e ‵tau mo tatou o tumau i te gasolo atu ki mua. Ke na mafau‵fau tatou ki nisi manatu fesoasoani kolā ka fesoasoani mai ke fai tatou penā.
4. Se a te uiga e mafai o fesoasoani atu ke gasolo koe ki mua i te feitu faka-te-agaga? Fakamatala mai. (Filipi 1:9)
4 Gasolo atu ki mua i tou alofa ki a Ieova. Ko alofa malosi eiloa koe ki a Ieova. Kae e ‵tau o momea aka faeloa tou alofa ki a ia. E pefea la? Ne fakasino a te apositolo ko Paulo ki se auala e tasi e pelā mo te mea ne fakamau i te Filipi 1:9. (Faitau.) Ne ‵talo atu a Paulo “ke gasolo aka faeloa o lasi” a te alofa o te kau Filipi. Tela la, e mafai foki o gasolo aka te lasi o ‵tou a‵lofa. E mafai o fai tatou penā, mai te taumafai ke maua “te iloa tonu mo te malamalama katoatoa.” Ko te uke o mea e iloa ne tatou e uiga ki a Ieova, ko te momea aka foki o te ‵tou a‵lofa ki a ia mo te fakatāua ne tatou ana uiga e pelā foki mo ana faifaiga. E gasolo aka te ‵tou loto finafinau ke fakafiafia atu ki a Ia, mai te sē talia ne tatou ke fai se mea telā ka fakafanoanoa atu ki a ia. E taumafai malosi tatou ke iloa ne tatou tena loto, mo te auala ke fai ei ne tatou.
5-6. E mafai pefea o gasolo aka te ‵tou a‵lofa ki a Ieova? Fakamatala mai.
5 E mafai o gasolo aka te ‵tou a‵lofa ki a Ieova mai te taumafai ke iloa ‵lei ne tatou tena Tama, telā ne fakaata mai ne ia i se auala ‵lei katoatoa a uiga o tena Tamana. (Epe. 1:3) A te ‵toe auala ‵lei ke iloa ne tatou a Iesu ko te sukesuke ki ana tala i tusi Evagelia e fa. Kafai e seki ati aka ne koe a te faifaiga aoga o te faitau ki te Tusi Tapu i aso katoa, kaia e se na kamata nei koe? Kafai e faitau koe ki tala e uiga ki a Iesu, onoono faka‵lei ki ana uiga. E faigofie ke olo atu a tino ki a ia; e kopi ne ia a tamā tama‵liki mo te alofa. (Male. 10:13-16) E fai foki ne ia ana soko ke se ma‵taku o fakaasi ‵tonu atu olotou lagonaga i ana mua. (Mata. 16:22) I te feitu tenei, ne fakaakoako a Iesu ki tena Tamana faka-te-lagi. E faigofie foki ke olo atu a tino ki a Ieova. E mafai o ‵fuli atu tatou ki a ia i ‵talo. Kafai e ‵talo tatou, e mafai o fakaasi atu ne tatou a mea katoa i ‵tou loto ki a ia. E maua ne tatou te loto talitonu me ka se fakamasei ne ia tatou. E alofa a ia ki a tatou; e atafai mai foki a ia.—1 Pe. 5:7.
6 Ne alofa atafai foki a Iesu ki tino. Ne lipoti mai a te apositolo ko Mataio: “I te laveaga ne ia o te vaitino, ne alofa malosi a ia ki a latou me ko pa‵ka kae tuku tiaki latou e pelā me ne mamoe e seai se lotou tino tausi.” (Mata. 9:36) Kae ne a lagonaga o Ieova? Ne fai mai a Iesu: “E penā foki a toku Tamana i te lagi, e se manako ke mate se tokotasi o tino fatauva konei.” (Mata. 18:14) Ko oko eiloa i te fakamafanafana mai o te manatu tenā! Kafai e momea aka te iloa ‵lei ne tatou a Iesu, ka gasolo aka foki o malosi te ‵tou a‵lofa ki a Ieova.
7. E fesoasoani atu pefea ki a koe a te ‵kau fakatasi mo Kelisiano ma‵tua ‵lei?
7 E mafai foki o momea aka tou alofa kae gasolo ki mua e pelā me se Kelisiano, mai te fakamasani faka‵lei ki taina mo tuagane ma‵tua faka-te-agaga i tau fakapotopotoga. Mafaufau ki te lasi o te lotou fia‵fia. E se sala‵mo latou e uiga ki te lotou fakaikuga ke tavini atu ki a Ieova. Fesili atu e uiga ki nisi tala ne maua ne latou i te taviniga ki a Ieova. Kafai e fai ne koe se fakaikuga tāua, fesili atu ki a latou mō ne manatu fesoasoani. E tonu, “ka maua eiloa te manuia e auala i tino fakatonutonu e tokouke.”—Faata. 11:14.
E fakatoka pefea koe māfai ko fepaki mo te akoakoga o te evolusione i te akoga? (Onoono ki te palakalafa e 8-9)
8. Ne a au mea e mafai o fai māfai ko kamata o fakalotolotolua koe ki pati i te Tusi Tapu?
8 Ke manumalo i ou manatu fakalotolotolua. E pelā mo te mea ne taku atu i te palakalafa 2, ka taumafai a Satani ke taofi aka koe mai te gasolo atu ki mua i te feitu faka-te-agaga. E tasi te auala e mafai ne ia o fai te mea tenā, ko te fakamalosi aka o manatu fakalotolotolua i tou mafaufau e uiga ki nisi akoakoga i te Tusi Tapu. Kāti ko pili io me se taimi fakamuli ifo, ka lagona tonu eiloa ne koe a te akoakoga sē āva ki te Atua e uiga ki te evolusione. Kāti ne seki mafaufau malosi io me ne seki mafaufau koe ki te mataupu tenei i te taimi koi foliki ei koe, kae nei la, ko tai matua koe, ko lagona tonu ne koe te mea tenā i te akoga. E mafai o foliga ‵tonu kae fakatalitonugina a fakamatalaga e fai atu ne faiakoga kolā e ‵lago ki te evolusione. Kae kāti ne seki mafaufau ‵mafa latou ki fakamaoniga me e ola tonu te Mafuaga. Masaua te akoakoga fakavae i te Faataoto 18:17: “E foliga mai me e tonu a te tino muamua telā e fai tena tagi, ke oko ki te taimi ko vau ei te suā tino kae iloilo a ia.” I lō te sona talia fua a manatu kolā e lagona ne koe i te akoga e pelā me ne mea ‵tonu, mafaufau ki muna‵tonu e maua i te Muna a te Atua, ko te Tusi Tapu. Fai au sukesukega i ‵tou tusi. Faipati atu ki taina mo tuagane kolā ne tali‵tonu mua ki te evolusione. Fesili atu e uiga ki mea ne fakatalitonu atu ki a latou me e isi se Mafuaga telā e alofa mai ki a tatou. A vaegā sau‵talaga fakamalosi loto penā, e mafai o fesoasoani ke saga tonu atu koe ki fakamatalaga ‵tonu.
9. Se a te mea e tauloto ne koe mai te tala o Melissa?
9 Ne maua ne se tuagane e igoa ki a Melissa a mea aoga mai i ana sukesukega ki te mataupu e uiga ki te faitega o mea.b Ana muna: “I te akoga, ne fakamatala mai a te evolusione i se auala telā e foliga mai me ko oko eiloa i te ‵tonu. Muamua la, ne mataku au i oku manatu fakalotolotolua. Ne seki manako au o fai a sukesukega i te mea ma iloa aka ei me e tonu a te evolusione. Kae ne iloa ne au me e se manako a Ieova ke tavini atu tatou e aunoa mo te iloa. Tela la, ne saga faka‵lei atu au ki oku manatu fakalotolotolua. Ne faitau ne au a te tusi ko te Is There a Creator Who Cares About You? mo polosiua Was Life Created? mo The Origin of Life—Five Questions Worth Asking. Tenei eiloa te mea ne manako au ki ei. Moi na fai eiloa aku sukesukega muamua ki ei.”
10-11. Se a te mea e mafai o fesoasoani atu ke tumau koe i te ‵ma i feitu tau amioga? (1 Tesalonia 4:3, 4)
10 ‵Teke atu ki amioga ma‵sei. Kafai ko tai matua aka koe, e mafai o malosi ‵ki a manakoga fakatauavaga, kae e mafai o fakafesagai koe ki fakamalosiga ke aofia koe i manakoga fakatauavaga sē ‵tau. E manako a Satani ke fakataunu ne koe ou manakoga. Se a te mea e mafai o fesoasoani atu ke tumau koe i te ‵ma i feitu tau amioga? (Faitau te 1 Tesalonia 4:3, 4.) I au ‵talo totino, fakaasi atu ou lagonaga ki a Ieova. Fai atu ki a ia ou lagonaga ‵tonu kae fakamolemole ke fakamalosi aka koe. (Mata. 6:13) Masaua me e manako a Ieova o fesoasoani atu ki a koe, kae e se ko te fia fakamasino atu. (Sala. 103:13, 14) E mafai foki o maua ne koe te fesoasoani mai te Muna a te Atua. A Melissa, telā ne taku atu muamua, ne faigata ki a ia ke ‵teke atu ki mafaufauga lai‵lai. Ana muna: “A te faitau ki te Tusi Tapu i aso katoa, ne fai ei ke mo a ma loto vāivāi au. Ne fakamasaua mai faeloa me i a au i a Ieova kae e manako foki au ke tavini atu ki a ia.”—Sala. 119:9.
11 Sa taumafai o fakafesagai tokotasi atu ki ou fakalavelave. Faipati ki ou mātua e uiga ki mea kolā e faigata ki a koe. E se faigofie ke faipati atu e uiga ki ou fakalavelave totino, kae se mea tāua ke fai penā. Ne fai mai a Melissa: “Ne ‵talo atu au mō te loto malosi kae ne faipati atu ei au ki toku tamana e uiga ki toku fakalavelave. I te otiga, ne maua ne au se lagonaga gali ‵ki. Ne iloa ne au me ne fakamatamata a Ieova i a au.”
12. E mafai pefea o fai ne koe a fakaikuga ‵lei?
12 Ke takitaki koe ne akoakoga fakavae i te Tusi Tapu. Kafai ko gasolo aka koe o matua, ka gasolo aka foki o lasi tou saolotoga ke fai au fakaikuga totino. Kae e se lasi tou atamai i te olaga. E mafai pefea o ‵kalo keatea koe mai te faiga o se mea ‵se, telā ka pokotia i ei tou va fakataugasoa mo Ieova? (Faata. 22:3) Ne fakamatala mai ne se tuagane e igoa ki a Kari, a te mea ne fesoasoani atu ki a ia ke momea aka te ‵lei o ana fakaikuga. Ne iloa ne tou fafine me i Kelisiano ma‵tua ‵lei e se manakogina se fakatonuga ke takitaki ei latou i tulaga katoa. E fai mai tou fafine: “Ne ‵tau o malamalama au i akoakoga fakavae i te Tusi Tapu i lō te faiga fua o fakatonuga.” Kafai e faitau koe ki te Tusi Tapu, fesili ifo: ‘Se a te mea e fakaasi mai i fuaiupu konei e uiga ki mafaufauga o Ieova? E mata, e aofia i ei a akoakoga fakavae kolā e mafai o aoga ki aku amioga? Kafai e penā loa, ka aoga pefea ki a au māfai e fakagalue aka ne au?’ (Sala. 19:7; Isa. 48:17, 18) Mai te faitau ki te Tusi Tapu mo te mafaufau ‵loto ki akoakoga fakavae i ei, ka momea aka te faigofie ki a koe ke fai a fakaikuga kolā e fakafiafia atu ki a Ieova. Kafai e tumau tou gasolo atu ki mua, ka iloa aka ei ne koe me e se manakogina se fakatonuga mō tulaga katoa, me ko malamalama koe i mafaufauga o Ieova ki mea kese‵kese.
Ne a vaegā taugasoa ne filifili ne se tuagane talavou? (Onoono ki te palakalafa e 13)
13. Ne a mea aoga e mafai o maua ne koe mai taugasoa ‵lei? (Faataoto 13:20)
13 Filifili a taugasoa kolā e a‵lofa ki a Ieova. E pelā mo mea ne taku atu mua, a te filifiliga o taugasoa ka lasi ‵ki te aoga ki tou gasolo atu ki mua e pelā me se Kelisiano. (Faitau te Faataoto 13:20.) Ne galo atu te fiafia o se tuagane e igoa ki a Sara. Kae poi aka ne tupu se mea telā ne fesoasoani atu ke ‵fuli tena kilokiloga. Ne fai mai a Sara: “Ne maua ne au a taugasoa ‵lei i te taimi tonu. I vaiaso takitasi, ne suke‵suke fakatasi māua mo se tuagane talavou ki Te Faleleoleo Maluga. Ne fesoasoani mai a te suā taugasoa ke kamata o fai aku tali i fakatasiga. Ona ko fakamalosiga mai i taugasoa, ne kamata ei o fakatāua malosi ne au a sukesukega totino mo ‵talo. Ne gasolo aka o malosi toku va fakataugasoa mo Ieova kae ne toe maua i ei ne au a te fiafia.”
14. Ne maua pefea ne Julien a taugasoa ‵lei?
14 E fai taugasoa pefea koe mo tino kolā ka fakamalosi atu i se auala ‵lei? A Julien, telā ko tavini atu nei e pelā me se toeaina, ne fai mai: “I te taimi koi foliki ei au, ne maua ne au a taugasoa ‵lei i te galuega talai. A taugasoa konei ne loto finafinau, kae ne fesoasoani mai latou ke lavea ne au a te fakafiafia o te galuega talai. Ne kamata o fai ne au a te taviniga tumau e pelā me se fakamoemoega ke kausaki atu ki ei. Ne iloa aka foki ne au me ne seki maua ne au a taugasoa ‵lei kae ‵gali ona ko toku fai taugasoa fua ki oku kautama. Fakamuli ifo, ne maua ne au a taugasoa ‵lei i te Peteli. Ne fesoasoani mai olotou fakaakoakoga ke momea aka te ‵lei o aku filifiliga i mea tau fakafiafiaga, kae ne fai ei ke momea aka toku pili atu ki a Ieova.”
15. Se a te mea ne fai atu ne Paulo ki a Timoteo e uiga ki taugasoa? (2 Timoteo 2:20-22)
15 Kae e a māfai e isi se tino i te fakapotopotoga e sē se taugasoa ‵lei? Ne iloa ne Paulo me e isi ne tino i te fakapotopotoga Kelisiano i te senitenali muamua, ne seki maua ne latou se kilokiloga faka-te-agaga, tela la, ne fai atu a ia ki a Timoteo ke ‵kalo keatea mai i a latou. (Faitau te 2 Timoteo 2:20-22.) E tāua ‵ki te ‵tou va fakataugasoa mo Ieova. E se ‵tau o talia ne tatou so se tino ke fakamasei i ei a te va taugasoa telā ne ga‵lue malosi tatou ke ati aka mo te ‵tou Tamana faka-te-lagi.—Sala. 26:4.
E FESOASOANI ATU PEFEA TE FAIGA O FAKAMOEMOEGA KE GASOLO ATU KI MUA I TE FEITU FAKA-TE-AGAGA?
16. Ne a vaegā fakamoemoega e ‵tau o filifili ne koe?
16 Fakatoka ne fakamoemoega aoga. Filifili a fakamoemoega kolā ka ati aka kae fakamalosi aka ei koe. (Efe. 3:16) E pelā me se mea e tasi, e mafai o fakaiku aka ne koe ke momea aka te ‵lei o au sukesukega totino mo te faitauga ki te Tusi Tapu. (Sala. 1:2, 3) Io me kāti e ‵tau o momea aka te uke mo te ‵lei o au ‵talo. Kāti e ‵tau o ati aka ne koe te loto pulea i te filifiliga o fakafiafiaga mo te fakaaogaga o ou taimi. (Efe. 5:15, 16) Kafai e lavea ne Ieova me e galue malosi koe ke gasolo atu ki mua, ka fiafia eiloa a ia.
Kae se a te fakamoemoega ne kausaki atu a ia ki ei? (Onoono ki te palakalafa e 17)
17. E maua pefea te lotomalie mai te fesoasoani atu ki nisi tino?
17 E gasolo aka koe o matua e pelā me se Kelisiano māfai e fesoasoani koe ki nisi tino. Ne fai mai a Iesu: “E sili atu te fiafia o te tino telā e tuku atu ana mea i lō te maua ne ia.” (Galu. 20:35) Ka maua ne koe a mea aoga e uke māfai e fakaaoga ne koe a nisi o ou taimi mo tou malosi fakatalavou ke fesoasoani ki nisi tino. E pelā mo te taumafai ke fesoasoani atu ki tino ma‵tua mo tino ma‵saki i tau fakapotopotoga. Kāti e mafai o fano koe o ‵togi olotou mea io me fesoasoani atu ki a latou i te fakaaogaga o tivaisi. Kafai koe se taina, taumafai ke kausaki atu ke fai mo fai se tavini fesoasoani, mo te kilokiloga ke tavini atu ki ou taina mo tuagane. (Fili. 2:4) E fakaasi atu foki ne koe a te alofa ki tino mai tua o te fakapotopotoga, mai te fakaasi atu ki a latou a te tala ‵lei o te Malo. (Mata. 9:36, 37) Kae kafai e mafai, taumafai ke kausaki atu koe ki nisi vaega o te taviniga tumau.
18. E fesoasoani atu pefea a te taviniga tumau ke gasolo atu koe ki mua?
18 E mafai o tuku atu ne te taviniga tumau a avanoaga e uke ke gasolo atu koe ki mua i te feitu faka-te-agaga. A te tavini atu e pelā me se paenia, e mafai o maua i ei ne koe a te avanoaga ke kau atu ki te Akoga mō Tino Talai o te Malo. Kāti e mafai o tavini atu koe i te Peteli io me ko galuega fakatū‵tu mō te Malo. Ne fai mai se tuagane paenia talavou e igoa ki a Kaitlyn: “A te ga‵lue fakatasi mo taina mo tuagane ata‵mai i te galuega talai, se fakamalosiga lasi ‵ki ki a au, me ne fesoasoani mai ke gasolo atu au ki mua i te feitu faka-te-agaga mai tua o taku papatisoga. Ne fakamalosi mai olotou fakaakoakoga ke gasolo aka o lasi toku iloa i te Tusi Tapu mo toku atamai i te akoako atu.”
19. Ne a fakamanuiaga ka maua ne koe māfai e tumau koe i te gasolo atu ki mua i te feitu faka-te-agaga?
19 Kafai e tumau tou gasolo atu ki mua i te feitu faka-te-agaga, ka maua ne koe a fakamanuiaga e uke. Ka ‵kalo keatea koe mai te fakamāumāu o tou tulaga talavou i te kausaki atu ki fakamoemoega sē aoga. (1 Ioa. 2:17) Ka puipui ei koe mai i mea faka‵mae loto kolā e māfua mai i fakaikuga ma‵sei. I lō te fai penā, ka manuia kae fiafia tonu koe. (Faata. 16:3) Ka fakamalosi atu tau fakaakoakoga ‵lei ki taina tali‵tonu, talavou mo tino ma‵tua. (1 Timo. 4:12) Kae ko te ‵toe mea tāua, ka maua ne koe te filemu mo te lotomalie, telā e māfua mai i te fakafiafia atu ki a Ieova mo te mauaga o se va taugasoa ‵pili mo ia.—Faata. 23:15, 16.
PESE 88 Fai ke Iloa ne Au Ou Auala
a Se mea fakafiafia ki loto o tavini katoa a Ieova māfai ko papatiso ‵tou talavou. E tonu, mai tua o te papatisoga, e ‵tau mo soko ‵fou o tumau i te ga‵solo ki mua i te feitu faka-te-agaga. Ke maua ne tino katoa i te fakapotopotoga a mea aoga, ka fakasino tonu atu a te mataupu tenei ki auala e mafai ei o tumau a talavou Kelisiano fatoa papatiso, i te gasolo atu ki mua e pelā me ne Kelisiano kolā ko matua ‵lei.
b Ko oti ne ‵fuli a nisi igoa.