Mareferensiya e Urongwa we Musangano Basa Redu uye Kurarama
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
SETEMBRO 4-10
UPFUMI UNOBVA MU SOKO RA MWARI | ESTERI 1-2
“Petai Masimba kuti Mugare no Maonero Ari Pakati no Pakati Hingana Esteri”
w17.01 paji. 25 ndi. 11
Garai no Maonero Ari Pakati no Pakati pa Migariro Yese
11 Zvinoshupha kupangidza maonero ari pakati no pakati kana amweni ecinyanya kutisimba. Onai muezaniso wa Esteri. Iyena wainga ari mwanakadzi wakarungama maningi. Mambo we Persiya wainga ecipsvaka mambokadzi mupsva. Esteri wakagara umwe we asikana akasanangurhwa kuti aende koopangidzwa kuna mambo. Ese awona akapaswa gore re mutero kuti azvirungamise. Asikana aya aiita zviri zvese kuti anyase kuonekwa na mambo. Asi Esteri wainga wakasiyana nawo. Kunyazi no kubathwa zvakanaka kaaizwa, iyena wainga uno maonero ari pakati no pakati uye waipangidzira rureremedzo. Uye kunyazi mumasure mekusanangurhwa kuti agare mambokadzi apana cakacinja, iyena wakarumbwa ano maonero ari pakati no pakati.—Esteri 2:9, 12, 15, 17.
ia paji. 130 ndi. 15
Iyena Wakadziirira Anhu a Mwari
15 Payakaguma nguwa yekuti apangidzwe kuna mambo, Esteri wakagara no rusununguko rekusanangura ciro cipi haco caaida, pamweni kuti anyase kugara akarungama. Asi Esteri wakagara no maonero ari pakati no pakati uye aazi kukumbira ciro kupinda zviya zvaainga apanganidzirhwa na Hegai. (Esteri 2:15) Zvingaita kuti iyena wainga aziya kuti wainga asikazoiti kuti mambo amude nge ndaa ye kurungama kake basi; mwiya wekudzidodosa uye maonero ari pakati no pakati cainga ciri ciro caikosha maningi mu nyumba iyona. Kodi iyena wainga ari mugwanza here?
w17.01 paji. 25 ndi. 12
Garai no Maonero Ari Pakati no Pakati pa Migariro Yese
12 Kana tikagara anhu ano maonero ari pakati no pakati, ticasimira macira uye kuita zviro nge mushobo unopangidza rureremedzo ku amweni. Ticazwisisa kuti zvinodiwa no anhu akugarapi tecigaya kana kuti kudzionesa, asi i kugara no “mwiya wakaterama uye wakapfawa.” (Erengai 1 Pedru 3:3, 4; Djer. 9:23, 24) Kana nge cemukati isusu tecidziona hingana kuti tinokosha maningi kupinda amweni, izvona zvicazogara pamhene pa mareketero uye zviito zvedu. Ngo muezaniso, pamweni isusu tinopangidza kuti tino ubaba unokosha, kuti tinoziya zvakawanda kana kuti tiri shamwari ye hama dzinokosha. Pamweni nguwa dzimweni tinoita ciro no rubetso re amweni, asi tinopangidza kuti taita tega kuti tireremedzwe tisu. Asi onaizve muezaniso wa Djesu. Iyena angadai akareketa zviro zvo musoro make, asi kakawanda aipangidza Matarhwa e Cihebheru. Iyena aiita izvona ngekuti ainga ano maonero ari pakati no pakati uye aida kuti anhu azviziye kuti zvese zvaaibhuya zvaibva kuna Djehovha.—Juau 8:28.
Upfumi Watinogumira mu Bhaibheri
Maizviziya Here?
Apsvakisisi akaona matarhwa amweni e Persiya anoreketa ngezve zina re mwanarume umweni unozwi Mardhuka (mu Ciutee Mordhekai). Iyena aiseenza hinga adhiministradhori, pamweni hinga mu erengi, ku Suzani. Arthur Ungnad, muzii umweni we ngano we Kumabvazuwa, wakabhuya kuti tsamba ii yo Persiya mu nguwa iyona “yainga iri cierengo cimwe basi kunza ke Bhaibheri caibhuya ngezva Mordhekai.”
Kubvira nguwa yakareketa Ungnad izvi, azii amweni akaturikira mamirionji e matarhwa amweni e Persiya. Pa matarhwa aya, zviripoo zvimatabwa zve Persepolis, zvakagumirhwa mu mathuku e mbuto yaicengeterhwa Pfuma, dhuze ne muru we thaundi. Zvimatabwa izvi ngezve mu nguwa ye kutonga ka Xerxes I. Izvona zvakatarhwa mu mireketero ye Eramita uye zvinobatanidza mazina akawanda anogumirhwa mu bhuku ra Esteri.
Zvimatabwa zvakawanda zve Persepolis zvinoreketa zina rekuti Mardhuka, uya aiseenza hinga mutari mu nyumba ya mambo we ku Suzani mu nguwa ye kutonga ka mambo Xerxes I. Citabwa cimwe caipanganidza ngezva Mardhuka hinga muturikiri. Izvi zvinoenderana no kupanganidza ke Bhaibheri ngezva Mordhekai. Iyena wainga ari mukuru aiseenza hinga mutungamiriri mu nyumba ya Mambo Asuero (Xerxes I) uye aibhuya mireketero inokwana kuita miiri. Mordhekai ainyanya maningi kugara pa musuwo wa mambo mu nyumba ya mambo we Suzani. (Esteri 2:19, 21; 3:3) Uu wainga usiripi musuwo we anhu ese, yainga itori predhiyo inoshamisa uye maiseenzwa no akuru e mu nyumba ya mambo.
Pano zvakawanda zvakatodzana pakati pa Mardhuka anorekethwa mu zvimatabwa uye Mordhekai anorekethwa mu Bhaibheri. Awona akararama mu nguwa imweyo pa mbuto imweyo uye aiseenza hinga akuru-akuru mu mbuto imweyo. Zvese izvi zvinopangidza kuti Mardhuka uye na Mordhekai ainga ari munhu umwe basi anorekethwa mu bhuku ra Esteri.
SETEMBRO 11-17
UPFUMI UNOBVA MU SOKO RA MWARI | ESTERI 3-5
“Betserai Amweni kuti Aite Zvaanokwanisa Kuita”
it-2 paji. 412 ndi. 3
Mordhekai
Anoramba Kukotamira Hamani. Hamani Muagagi, wakagadzwa hinga ministro wekutanga na Asuero, uu wakabhuya kuti anhu ese pamusuwo wa mambo aidikana kukotamira Hamani nge ndaa yekuti wainga abva kugadzwa hinga ministro. Mordhekai wakaramba ciriporipoco nge ndaa yekuti wainga ari Mudjudha. (Est 3:1-4) Mordhekai paakaramba kukotamira Hamani ngekuti wainga ari Mudjudha, zvaipangidza kuti wainga akadzipira kuna Mwari wake Djehovha. Iyena waiziya kuti kukotamira Hamani zvaizoimirira zvakawanda kupinda kudzikhandira pasi basi pamberi pe munhu wainga wabva kugadzwa, hingana zvakaizwa no Aisraeri kare, kundotendera mbuto yakakhwirira ye munhu se mutongi. (2Sa 14:4; 18:28; 1Md 1:16) Kuna Hamani painga pano cikonzero cakananga cekuti Mordhekai asamukotamire. Hamani pamweni wainga ari Muamareki, uye Djehovha akapangidza kuti ainga ari mu hondo no Amareki “mubarirhwana dakara mubarirhwana.” (Eki 17:16; onai HAMANI.) Kuna Mordhekai yainga iri nyaya inobatanidza kugondeka kake kuna Mwari haiwa zve matongerhwe e nyika.
it-2 paji. 412 ndi. 5
Mordhekai
Wakaseenzeswa kuti Aponese Aisraeri. Pamberi po mutemo wekuparadzwa ke Adjudha ese ainga ari mu umambo, Mordhekai wakapangidza kutenda kuti Esteri wainga agadzwa hinga mambokadzi panguwa ii yakasisira kuti asunungure Adjudha. Mordhekai wakapangidzira Esteri ubaba wake uye wakamubvunza kuti adeketerere mambo ecikumbira kupangidzirhwa nyasha uye kubetserhwa. Kunyazi izvona zvaizokanda upenyu wake kamare pangozi, Esteri wakatendera kuzviita.—Est 4:7–5:2.
ia paji. 133 mandi. 22-23
Iyena Wakadziirira Anhu a Mwari
22 Paakazwa masoko aya, Esteri pamweni wakanetseka maningi. Uu wainga uri muedzo wakakura wekutenda kake. Iyena wakatya hinga zvinopangidzwa pa mhinduro yake yaakapasa Mordhekai. Iyena wakaedzurira Mordhekai ngezve mutemo waiti munhu waienda kuna mambo asikazi kudainzwa waitongerhwa rufu. Munhu waiposha mutemo uu wainga asikazouraiwi kana mambo akamumutsira ndonga yake ye oro. Esteri waida kuetsera kupangidzirhwa usisi uu, kunyanya mumasure me zviro zvakaitika na Vhasti paakaramba kuteerera mutemo wa mambo here? Esteri wakabvunza Mordhekai kuti wainga aano mazuwa 30 asikadainzwi na mambo kuti aende kaari! Ngekuti wainga aano nguwa yakareba asikadainzwi, zvaimupasa cikonzero cakanaka cekuti adzibvunzise kuti wainga asikacapfarirhwi na mambo.—Esteri 4:9-11.
23 Mordhekai wakadaira no rugondo kuti abambise kutenda ka Esteri. Iyena wakaita kuti Esteri aziye kuti kudai iyena asikazi kuita ciito, ruponeso re Adjudha raizouya nge kumweni. Asi iyena waizoimira kudini kuponeswa kana kuteererhwa kunganyanyisa? Ngekudaro Mordhekai wakapangidza kutenda kakakura kuna Djehovha, ngekuti Djehovha aazosii anhu Ake ecitsakatiswa uye aazosii zvipikirhwa Zvake zvisikazi kudzadzika. (Djs. 23:14) Uye Mordhekai wakabvunzisa Esteri kuti: “Ndiani anozviziya kuti iwewe wakagara mambokadzi kuti ubetsere pa nguwa yakadai?” (Esteri 4:12-14) Amuoni kuti zvirinani kuteedzera muezaniso wa Mordhekai? Iyena wainga ano rugondo rakakura kuna Mwari wake Djehovha. Isusu tinaroo here rugondo rakadai?—Zvie. 3:5, 6.
Upfumi Watinogumira mu Bhaibheri
kr paji. 160 ndi. 14
Kurhwira Rusununguko ro Kunamata
14 Kuita hingana Esteri uye Mordhekai, anhu a Djehovha mazuwa ano ari kurhwira rusununguko ro kunamata Djehovha ngo mushobo waanoda. (Esteri 4:13-16) Imwimwi mungabatanidzwawo pakuita izvona here? Honde. Imwimwi munganamatira hama no hanzvadzi dzenyu kakawanda dziri kubatana no matambudziko akawanda ezvematongerhwe e nyika. Minamato yakadaro ino simba rokubetsera hama no hanzvadzi dziri kubatana no matambudziko uye kuteererhwa. (Erengai Tiyago 5:16.) Kodi Djehovha anodaira minamato yakadaro here? Kukunda katinoita mu matribhunari zvinopangidza izvona!—Aheb. 13:18, 19.
SETEMBRO 18-24
UPFUMI UNOBVA MU SOKO RA MWARI | ESTERI 6-8
“Fundo ye Kucedzesana Zvakanaka”
ia paji. 140 mandi. 15-16
Akapangidza Ungwaru, Ushingi uye Kudzipira
15 Nge ndaa yekuti Esteri wakagara no mwoyo unononoka kutsamwa uye wakaetserazve ke zuwa rimwe kuti aende kooreketa cikumbiro cake kuna mambo, Hamani wakagara no nguwa yekuronga zviro zvaizoita kuti apsverudzwe. Uye pamweni Djehovha Mwari ndiyena ainga aita kuti mambo atame kuwata? (Zvie. 21:1) Azvishamisi kuti Bhaibheri rinotikohomedzesa kuti tipangidze “muitiro we kuetsera”! (Erengai Mika 7:7.) Patinoetsera Mwari, nguwa dzimweni tinoona kuti mishobo yaanogadzirisa matambudziko edu yakanaka maningi kupinda mishobo yataida kuzogadzirisa tega.
Iyena Wakareketa no Ushingi
16 Esteri wainga asikadikanizve kuedza mwoyo unononoka kutsamwa wa mambo; pamabiko ecipiri iyena waidikana kubhuya zvese. Asi waizozviita kudini? Mambo wakamupasa mukana, ngekumubvunzisazve kuti ngacipi cainga ciri cikumbiro cako. (Esteri 7:2) “Nguwa yekureketa” yainga yaguma.
ia paji. 140 ndi. 17
Akapangidza Ungwaru, Ushingi uye Kudzipira
17 Tingakwanisa kurangaridza Esteri eciita munamato cinyararire kuna Mwari wake asati areketa masoko anoteera ekuti: “Kana mandizwira nyasha, Haiwa mambo, uye kana zvecipfadza mambo, ndiri kudeketera kuti ndisauraiwe, uye ndiri kukumbira kuti anhu angu asaparadzwe.” (Esteri 7:3) Onai kuti Esteri wakaita kuti mambo agare no cokwadi cokuti iyena waireremedza zviro zvaionekwa na mambo kuti zvakanaka. Esteri wainga akasiyana maningi na Vhasti, uya wainga ari mukadzi wa mambo, wainga amupsverudza ecitozviziya! (Esteri 1:10-12) Kusiya izvona, Esteri aazi kushora mambo ngekutama kungwarira pakugonda Hamani. Iyena wakadeketera kuti mambo amudziirire pa zviya zvaikanda upenyu wake pangozi.
ia paji. 141 mandi. 18-19
Akapangidza Ungwaru, Ushingi uye Kudzipira
18 Zvezvirokwazvo, cikumbiro icona cakapatisa mambo uye cakamubata-bata. Ndiani waizoshinga kuita kuti mambokadzi wake agare pangozi? Esteri wakaenderera mberi eciti: “Tatengeswa, inini no anhu angu, kuti titsakatiswe, tiuraiwe uye tiparadzwe. Hino kudai tatengeswa kuti tigare aranda uye aseenzi basi, ndingadai ndanyarara. Asi kutambudzika kakhona akuzi kusisira kana kecikuwadza mambo.” (Esteri 7:4) Onai kuti Esteri wakanyasa kubudisa dambudziko rakhona pamhene, asi wakatunhudzira kuti waizorumbwa akanyarara kudai kuri kuti aizogara basi aranda. Kunyazi zvakadaro, kuparadzwa uku kaizobata-bata maningi mambo, ndiyo ndaa Esteri aazi kunyarara.
19 Muezaniso wa Esteri unotifundisa zvakawanda ngezve uzii wekuita kuti munhu agutsikane. Kana imwimwi mecida kubvunza munhu wamunoda kana kuti munhu uno masimba ngezve dambudziko rakakura, kugara no mwoyo unononoka kutsamwa, rureremedzo uye muitiro wakanaka zvicabetsera maningi.—Zvie. 16:21, 23.
Upfumi Watinogumira mu Bhaibheri
w06 3/1 paji. 11 ndi. 1
Mafundo Makuru Anobva mu Bhuku ra Esteri
7:4—Kuparadzwa ke Adjudha “kaizokuwadza kudini mambo”? Ecibhuya no rureremedzo ngezve mukana wekutengeswa ke Adjudha hinga aranda, Esteri wakabhuya kukuwadzwa kaizoizwa mambo no kuparadzwa ke Adjudha. Matarento anokwana kuita 10 000 e prata ainga akagondeswa na Hamani ainga asikazobetseri pa upfumi wa mambo kudarika upfumi waaizogara nawo kudai Hamani wakaronga kutengesa Adjudha hinga aranda. Kudai zvaakaronga zvakabudirira mambokadzi ungadai wakauraiwawo.
SETEMBRO 25–OTUBRO 1
UPFUMI UNOBVA MU SOKO RA MWARI | ESTERI 9-10
“Iyena Wakaseenzesa Masimba Ake nge Mushobo Wakanaka”
it-2 mapaji. 412-413 ndi. 8
Mordhekai
Mordhekai wakagadzwa hinga ministru wekutanga pa mbuto ya Hamani uye wakapaswa aneri ino cidhindo ya mambo kamare kuti aname madhokumento e utongi. Esteri wakapasa Mordhekai nyumba ya Hamani, yaainga akapaswa na mambo kuti atungamirire. Pedzepo, Mordhekai wakaseenzesa citenderhwa ca mambo kuti apase mutemo waipasa Adjudha citenderhwa ce pamutemo ce kudzidziirira. Ku Adjudha, icona cainga ciri civheneko ce rusununguko uye ce mupfaro. Akawanda e Umambo we Persiya akabatana no Adjudha, uye parakaguma zuwa ra 13 ya Adhari, zuwa rekuti zvaibhuiwa pa mutemo zvaizoseenza, Adjudha ainga akagadzirira. Anyautongi akaatsigira nge ndaa yecigaro cakakura ca Mordhekai. Ku Suzaa hondo yakatunhudzirazve zuwa rimwe. Azondi e Adjudha anodarika 75 000 akaparadzwa kutobatanidzawo no ana a Hamani anokwana kuita 10. (Est 8:1–9:18) Ecitenderhwa na Esteri, Mordhekai wakatuma kuti paizwe mutambo we mazuwa 14 na 15 ya Adhari, “mazuwa e Purimu,” kuti pagare no mupfaro uye mabiko, kuti apase zvipo umwe na umwe wawo uye ku arombo. Adjudha akatenda mutambo uu uye akaupasa ku ana awo uye no ese akabatanidzwa nawo. Ngekugara wecipiri mu umambo, Mordhekai wakareremedzwa nge Adjudha, anhu akadzipira a Mwari uye wakarumbwa eciseenza kuti aabetsere.—Est 9:19-22, 27-32; 10:2, 3.
it-2 mapaji. 760-761 ndi. 5
Purimu
Cinangwa. Kunyazi anhu ecibhuya kuti mabiko e Purimu, anoizwa no Adjudha e zvino, aateeri mushobo we ciugereja, ipona panobatanidzwa kunyanyiswa ke zviro, zvaari kuita azvibatanidzwi no zviya zvakarongwa, kunyazi mabiko ekutanga. Mordhekai na Esteri ainga ari aseenzi a Mwari we zvirokwazvo Djehovha, uye mabiko akaizwa kuti akudze Iyena. Kununurhwa ke Adjudha pa nguwa iyona kungakwanisa kuzwi pamweni kakaizwa ndi Djehovha Mwari, ngekuti ndaa yakhona yakatanga nge kugondeka ka Mordhekai nge kunamata Djehovha basi. Hamani pamweni wainga ari Muamareki, dzinza rainga rakatukwa na Djehovha uye kutongerhwa kuparadzwa. Mordhekai waireremedza mutemo wa Mwari zvekutoti wakaramba kukotamira Hamani. (Est 3:2, 5; Eki 17:14-16) Uyewo masoko a Mordhekai kuna Esteri (Est 4:14) aipangidza kuti iyena waigonda no simba ra Djehovha kuti akwanise kuita kuti Adjudha anunurhwe, uye kutsanya ka Esteri asati apinda pamberi pa mambo no cikumbiro cake cekutanga, mupiko we kumabiko, zvinopangidza kuti wainga ecikumbira rubetso ra Mwari.—Est 4:16.
cl mapaji. 101-102 mandi. 12-13
“Garai Ateedzeri a Mwari” Mukuseenzesa Kenyu Simba
12 Djehovha akatipasa awonereri kuti atungamirire ungano ye Cikristu. (Ahebheru 13:17) Anarume aya akagondeka anodikana keseenzesa ubaba wawo waakapaswa na Mwari kuti abetsere cikwata kuti cigare zvakanaka. Ubaba wawo unoita kuti agare no citenderhwa ce kutonga hama dzawo here? Haiwa! Anarume aya anodikana kuseenzesa ubaba wawo mu ungano ngo mushobo uri pakati no pakati uye kudzidodosa. (1 Pedru 5:2, 3) Bhaibheri rinobvunza awonereri kuti: “Muushe ungano ya Mwari, yaakatenga no ngazi ye Mwana wake.” (Zviito 20:28) Apa ndipona pano cikonzero cakakura cekuti abate umwe na umwe uri mucikwata no usisi.
13 Kuti tipangidze izvona tingapasa muezaniso unoteera. Ngatimboti shamwari yenyu yamukumbirai kuonerera ciro cimweni cinokosha. Imwimwi munoziya kuti shamwari yenyu yakacitenga no mare yakawanda. Maizocibata no kungwarira here mucinyasa kucionerera? Zvimwe-zvimwezvoo, Mwari akapasa akuru ubaba wekucengeta ciro cake cinokosha maningi: ungano, iyo anhu arimo anoezaniswa no mabira. (Juau 21:16, 17) Mabira aya a Djehovha anokosha maningi kaari—zvekuti wakaatenga no ngazi inokosha maningi ye Mwana wake akabarhwa ari ega, Djesu Kristu. Apana mutengo unodarika apa wekuti Djehovha aikwanisa kuripa kuitira mabira ake. Akuru anodzidodosa anorumbwa eciita izvona uye anobata mabira a Djehovha zvakaezana.
Upfumi Watinogumira mu Bhaibheri
w06 3/1 paji. 11 ndi. 4
Mafundo Makuru Anobva mu Bhuku ra Esteri
9:10, 15, 16—Kunyazi hazvo mutemo waitendera kuti Adjudha atore zviro mumasure me kuwina, ngei awona aazi kuita kudaro? Izvona zvakapangidza pamhene kuti cinangwa cawo cainga ciri cekucengeta upenyu wawo, haiwa cekuzvipfumisa.
OTUBRO 2-8
UPFUMI UNOBVA MU SOKO RA MWARI | DJOBO 1-3
“Rumbwai Mecipangidza Rudo Rakakura Kuna Djehovha”
w18.02 paji. 6 mandi. 16-17
Teedzerai Kutenda uye Kuteerera ka Noa, Dhanyeri uye Djobo
16 Zvinetso zvakabatana na Djobo. Upenyu wa Djobo wainga uno zvinetso zvakasiyana-siyana. Mu nguwa yakanaka ye upenyu wake, Djobo waioniwa hingana “mukuru kupinda e Kumabvazuwa ese.” (Djob 1:3) Djobo wainga ari mupfumi, ano mbiri, waikudzwa uye waireremedzwa. (Djob 29:7-16) Izvona zvaikwanisa kuita cinetso, Djobo pamweni waizodziona hinga unokosha kupinda amweni uye kurangarira kuti aadi Mwari. Asi andizvopi zvakaitika. Djehovha akabhuya kuti Djobo wainga ari “museenzi wake wakagondeka,” akatunhudzira eciti: “Iyena mwanarume wakaperera uye munatsi, unotya Mwari uye unosiyana no zvakashata.”—Djob 1:8.
17 Upenyu wa Djobo wakazocinja. Djobo wakazoruza zvese zvaainga anazvo, uye wakatsukwara maningi zveguma pa kuda kufa. Ici cainga ciri cinetso cakakura maningi Sathani ndiye wainga akonzera izvona. Iyena wakabhuya kuti Djobo waiseenzera Djehovha ngekuti pano zvaaida. (Erengai Djobo 1:9, 10.) Asi Djehovha aazi kusiya zvakadaro zviro zvakarekethwa na Sathani. Cinyi cakaizwa na Djehovha? Iyena wakapasa Djobo mukana wekupangidza kuti waimuseenzera no mwoyo wese, haiwa ngekuda ciro.
w19.02 paji. 5 ndi. 10
Garai Makaperera!
10 Zvakarekethwa na Sathani azvibati-bati Djobo basi. Zvinobatanidzawo imwimwi. Sathani unoti imwimwi amudi Djehovha zvezvirokwazo. Iyena unobhuya kuti kana upenyu wenyu ukabatana no zvinetso imwimwi mucasiya kuseenzera Mwari. Iyena unobhuyazve kuti kuperera kenyu ngeke kunyepa! (Djob 2:4, 5; Zvak. 12:10) Munozwa kudini nazvo? Zvinorhwadza andizvopi? Asi rangarirai izvi: Djehovha anomugondai maningi zvekuti ari kusiya Sathani kuti aedze kuperera kenyu. Djehovha anogonda kuti imwimwi munokwanisa kurumbwa makaperera uye kuti munokwanisa kubetsera pakupangidza kuti Sathani munyepi. Uye Djehovha anogondesa kumubetserai kuti murumbwe makaperera. (Aheb. 13:6) Makomborero akakura kuziya kuti Cangamire we zviro zvese zvakasikwa unomugondai! Munokwanisa kuzwisisa kuti ngei kuperera kecikosha? Wara irona rinotibetsera kubudisa pamhene kuti Sathani munyepi. Wara irona rinopangidza kuti tiri kudii ra Djehovha uye kuti tinotenda kuti iyena ndi mutongi wakanaka katiri. Tingaitei kuti tirumbwe takaperera?
Upfumi Watinogumira mu Bhaibheri
Kufunda Kubva ku Masoko a Djesu Ekupedzesera
9 Djesu akatii? Djesu asati afa akati: “Mwari wangu, Mwari wangu, mandisiya ngei?” (Mat. 27:46) Bhaibheri aribhuyi cikonzero cakaita kuti Djesu arekete masoko aya. Asi masoko awona anotibvunza zviro zvakawanda. Ngo muezaniso, ngekureketa masoko aya, Djesu ainga ecidzadzisa uphorofiti wakatarhwa pana Pisarema 22:1. Kusiya izvona, masoko aya anopangidza pamhene kuti Djehovha aazi kukanda “cidziiriro cinotenderedza” Mwana wake. (Djo 1:10) Kusiyana nazvo, Iyena akatendera kuti Mwana wake aedzwe kutenda kake nge azondi dakara pakufa uye Djesu aizwisisa zviro izvi. Uu wainga uri muedzo wakakura—akuna munhu wakambosongana no muedzo wakadaro. Masoko a Djesu aya, anopangidza kuti Djesu ainga ano rugondo rokuti iyena ainga asikazi kupara ndaa uye ainga asikazi kusisira kufa.
OTUBRO 9-15
UPFUMI UNOBVA MU SOKO RA MWARI | DJOBO 4-5
“Ngwarirai Masoko Ekunyepa”
it-1 paji. 793 ndi. 2
Erifaji
2. Umwe we madzishamwari matatu a Djobo. (Djob 2:11) Ngekugara Mutemanita, pamweni wainga ari mwana we padhuze we mhuri ya Abrahamu uye waipasana ukama na Djobo no kure. Iyena no azukuru ake akadzikudza nge ndaa ye uzii wawo. (Dje 49:7) Pa “anyaradzi,” aya atatu, Erifaji unoita hingana kuti unokosha maningi uye mupfuridziri, zvecipangidzawo kuti pamweni wainga ari mukuru pa ese. Iyena unoreketa pakutanga, uye mharidzo dzake dzakakura.
w05 9/15 paji. 26 ndi. 2
Rambai Marangariro Akashata!
Ecirangaridza ngezve esperiensiya yaakasongana nayo, Erifaji wakati: “Mwiya umweni wakapinda no pa hope pangu; uye ukuse we mwiri wangu wakaima. Hino, mwiyewo wakaima asi andizi kuziya kuti wainga wakaita kudini; ciro cimweni cainga ciri pamberi pe madziso angu; pakagara no runyararo uye ndakazwa izwi.” (Djob 4:15, 16) Mwiya upi wakapfuridzira mushobo we kurangarira wa Erifaji? Mushobo waaireketa nawo unopangidza kuti mwiya uu wainga usiripi we ngirozi ye unatsi ya Mwari. (Djob 4:17, 18) Cainga ciri cisikwa ce kumwiya cakashata. Kudai zvisiripi izvona, ngei Djehovha akasumurura Erifaji no shamwari dzake mbiri nge ndaa ye kunyepa? (Djob 42:7) Pasina mubvunzo, Erifaji wainga ecipfuridzirhwa no madhimoni. Mareketero ake aipangidza mushobo wakashata we kurangarira.
w10 2/15 paji. 19 mandi. 5-6
Musateerere Masoko a Sathani Anorekethwa nge Mushobo Usiriopi
Eciseenzesa Erifaji, umwe we shamwari nhatu yakauya koovhakacira Djobo, Sathani wakabhuya kuti anhu aakwanisi kurumbwa akagondeka kuna Mwari. Ecibhuya ngezve anhu ese eciti “anogara munyumba dze mavhu,” akabvunza Djobo kuti: “[Dzino] fundasau yakawakirhwa pasi! Anodzvanywa nyore-nyore hinga citemamacira. Anoparadzwa kubvira macibeci dakara usiku; anoparadzwa nokusikaperi.”—Djob 4:19, 20.
Mundima dzimweni dze Matarhwa, tinoezaniswa no “mudziyo we dongo”—zvecireya hari dzinokasika kuphwanyika. (2 Ako. 4:7) Atizi kubamba nge ndaa ye citema uye kutama kukwana katakaberekwa nako. (Aro. 5:12) Tiri tega tingakwanisa kubathwa na Sathani. Asi hingana Akristu, tino rubetso. Kunyazi tisikazi kubamba tinokosha pamberi pa Mwari. (Isa. 43:4) Kusiya izvona Djehovha anopasa mwiya mucena ku aya anoukumbira. (Ruka 11:13) Mwiya wa Mwari ungatipasa “simba kupinda riya ratinaro,” kuti tikwanise kubatana no zvitsinzwa zvatingapaswa na Sathani. (2 Ako. 4:7; Afi. 4:13) Kana tikarhwisana na Dhiyabhurosi, “takabamba mukutenda,” Mwari acatibambisa. (1 Ped. 5:8-10) Ndiyo ndaa atidikani kuthya Sathani Dhiyabhurosi.
mrt paji. 32 mandi. 13-17
Tingadzidziirira Kudini pa Masoko Ekunyepa
● Nyasai kuongorora kaabva uye zvaanobhuya
Bhaibheri rinobhuyei: “Garai no cokwadi pa zviro zvese.”—1 Atesaronika 5:21.
Musati matendera masoko kana kuatumira, ongororai kuti ngee cokwadi here, kunyazi ecibhuiwa kana kuti ecibudiswa mu manotisiya kakawanda. Mungazviita kudini?
Onai kuti kaabva imbuto yakagondeka here. Abudisi e manotisiya uye no amweni angaedza kubhuya zviro zvisiripi izvona kuti atsigire zvido zvawo panyaya yekutengesa uye no zvematongerhwe e nyika. Ezanisai no masoko anobhuiwa mu notisiya ye kanari imweni. Nguwa dzimweni, shamwari dzingakwanisa kutumira masoko ekunyepa mu email kana kuti mu maredhi sosiari asi dzisina cikonzero cakashata. Hino amudikani kugonda notisiya kana imwimwi musikazii kayakabva.
Garai no cokwadi cekuti masoko awona anoseenza uye ngee cokwadi. Psvakai madhata akhona uye zvikonzero zvakananga zvinopangidza kuti zviri kurekethwepo ngezve cokwadi. Nyasai kungwarira maka-maka masoko anocokuita no zviro zvinoshupha anopanganidzwa ngo mushobo usina rureremedzo kana kuti notisiya inobara Kusama kugadzikana mu ndangariro.
Upfumi Watinogumira mu Bhaibheri
w03 5/15 paji. 22 mandi. 5-6
Rumbwai Makabamba uye Winai Pakugogoma ke Upenyu
Tinoita dii re sangano ye munyika yese ino anamati e cokwadi izvona zvingaita kuti tigare takadziirirhwa. Makomborero akakuru kugara takabatanidzwa no rudo re hama dze munyika yese! (1 Pedru 2:17) Uye isusu tingakwanisa kuita kuti hama dzedu dzigare dzakadziirirhwa.
Rangarirai ngezve zviito zvinobetsera zve mwanarume wakarurama Djobo. Kunyazi munyaradzi wekunyepa Erifaji wakazwa ecibambidzirhwa kureketa kuti: “Masoko ako aimutsa uya wakawa; uye aibambisa mabvi aipeteka.” (Djob 4:4) Tingaitei pakadaro? Umwe na umwe wedu uno ubaba wekubetsera hama no hanzvadzi dzedu dzekumwiya kuti dzishingirire pa basa ra Mwari. Pamabatiro atinodziita, tingazviita no masoko anoti: “Bambisai moko isina simba, uye bambisai mabvi ari kutetemera.” (Isaya 35:3) Hino zvakadini kugara no cinangwa ce kubambisa kana kupfadza hama imwe kana mbiri pese paya pamunosongana nadzo? (Ahebheru 10:24, 25) Masoko anopfadza uye ekusimba no kutenda nge kurumbwa ecipeta masimba kaanoita kuti apfadze Djehovha angakwanisa kuabetsera kuti arumbwe akabamba uye kuti awine pakugogoma ke upenyu.
OTUBRO 16-22
UPFUMI UNOBVA MU SOKO RA MWARI | DJOBO 6-7
“Upenyu Paunoshupha Kushingirira”
w06 3/15 paji. 14 ndi. 10
Mafundo Makuru Anobva mu Bhuku ra Djobo
7:1; 14:14—Zvinoda kureyei kuti “basa rekubambidzirhwa”? Djobo wainga akaora mwoyo maningi ngekuti akaona upenyu hinga wakaoma maningi, hinga basa rekubambidzirhwa uye rinonetsa. (Djob 10:17, masoko e pasi) Ngo mushobo umwewo, nguwa inopedzwa no munhu ari Muguwa—kubva pa nguwa yaanofa dakara pa nguwa yaanomutswa—inguwa yekuita basa rekubambidzirhwa, Djobo wakaezanisa nguwa iyona no basa rokubambidzirhwa.
“Djehovha . . . Anoponesa Aya Akaora Mwoyo”
PA NGUWA DZIMWENI, tingakwanisa kurangarira kuti upenyu wakadodoka uye mazuwa edu “akadzara nge matambudziko.” (Djob 14:1) Nge kudaro, zvinozwisisika kuti nguwa dzimweni tinozwa takaora mwoyo. Akawanda e aseenzi a Djehovha e nguwa ye kare, aizwawo kudaro. Amweni akhona akatokumbira kufa. (1 Mad. 19:2-4; Djob 3:1-3, 11; 7:15, 16) Asi nguwa no nguwa, Djehovha—Mwari waaigonda—akaanyaradza uye akaabambisa. Zviito zvawo zvakatotarhwa kuti zvitibambise uye zvitifundise.—Aro. 15:4.
g 1/12 mapaji. 16-17
Makamborangarira Kutama Kuraramazve Here
Nguwa dzimweni zvinoita hingana kuti matambudziko aaperi, asi edzurirai kuti imwimwi amuripi mwega muri kubatana nazvo uye zvinotsukwarisa kuti anhu ese ari kusongana no matambudziko mazuwa ano. Bhaibheri rinoti: “Zvisikwa zvese zviri kurumbwa zvecigomera uye zvecirhwadziwa dakara zvino.” (Aroma 8:22) Pamweni zvingaita hingana kuti imwimwi muri kuona kuti matambudziko akhona aaripi kupera nokukasika, asi zviro zvinocinja no kuhamba ke nguwa. Pamunonga mecibatana no matambudziko, zvinyi zvingamubetserai?
Reketai no shamwari yenyu yakakura pakunamata uye yamunogonda. Bhaibheri rinoti: “Shamwari ye cokwadi ino rudo nguwa dzese, uye iyona i hama yakaberekerhwa kubetsera pa nguwa yekutambudzika.” (Zvierengo 17:17) Djobo mwanarume wakagondeka unorekethwa mu Bhaibheri, wakareketa mazwiro ake paaibatana no matambudziko. Paakazwa kuti wainga “aremba kurarama,” Djobo wakati: “Ndicareketa mazwiro angu. Ndicareketa ndecirhwadziwa!” (Djob 10:1) Kubhuya no amweni ngezve marhwadzo edu kungakwanisa kupungura mushobo watiri kurhwadziwa uye zvingakwanisa kutibetsera kuona matambudziko edu nge mushobo umweni.
Funungurai mwoyo yenyu kuna Mwari nge munamato. Amweni anorangarira kuti munamato kundoitawo kuti munhu azwe akarerukirhwa, asi andizvopi zvinorekethwa no Bhaibheri. Pisarema 65:2 inoti Djehovha Mwari ndi “Muzwi we munamato,” uye 1 Pedru 5:7 inoti: “Ngekuti iyena anomucengetai.” Bhaibheri rinoreketa kakawanda ngezve kukosha kekugonda Mwari. Ngo muezaniso:
“Gonda Djehovha no mwoyo wako wese haiwa no kuzwisisa kako. Edzurira Djehovha mumakwanza ako ese, uye iyena acagadzirisa makwanza ako.”—ZVIERENGO 3:5, 6.
“Iyena anogutsa zvido zve aya anomuthya [Djehovha] anozwa kucemera kawo kubetserhwa uye anoanunura.”—PISAREMA 145:19.
“Iri ndiro rugondo ratinaro kaari, azvinei no ciro cipi haco catingakumbira maererano nokuda kake, iyena anotizwa.”—1 JUAU 5:14.
“Djehovha ari kure no anoita zviro zvakashata, asi anozwa munamato ye anatsi.”—ZVIERENGO 15:29.
Kana imwimwi mukabvunza Djehovha zvinetso zvamuri kubatana nazvo, iyena acamubetsera. Bhaibheri rinotibvunza kuti “timugonde nguwa dzese . . . Uye kudurura mwoyo wedu pamberi pake.”—Pisarema 62:8.
Upfumi Watinogumira mu Bhaibheri
w20.04 paji. 16 ndi. 10
Purutanai, Ziyai uye Pangidzai Usisi
10 Isusu tingateedzera Djehovha nge kuzwisisa umwe na umwe wedu. Edzai kuziya zvakanaka hama no hanzvadzi dzenyu. Cedzai nawo musangano usati watanga uye waawapera, senzai nawo mubasa re kuparidzira, uye kana zvecibvira apikei kuti murhye mwese. Pamunonga meciita izvona, pamweni imwimwi mungaziya kuti hanzvadzi iya yaiita hinga isikanyanyi kureketa yakanyararisa, hama iya yamairangarira kuti inodisisa mare inotambira anhu zvakanaka, kana kuti mhuri iya inononoka maningi kumisangano iri kubatana no kuphikiswa. (Djob 6:29) Zviri pamhene kuti “atidikani kupindira mu nyaya dze amweni.” (1 Ti. 5:13) Asi zvakanaka kuziya padoko ngezve upenyu we hama dzedu uye ngezve mugariro unobata-bata muitiro wawo.
OTUBRO 23-29
UPFUMI UNOBVA MU SOKO RA MWARI | DJOBO 8-10
“Rudo Rakagondeka ra Mwari Rinotidziirira pa Manyepo a Sathani”
w15 7/1 paji. 12 ndi. 3
Tingakwanisa Kamare Kupfadza Mwari?
Djobo wakasongana no matambudziko akawanda iyena wakazviona kuti zvainga zvisina unatsi. Wainga uno marangariro akashata, anobatanidza kuti Mwari ainga asikamukoshesi kudai iyena waizorumbwa akagondeka Kaari here kana kuti haiwa. (Djob 9:20-22) Djobo wainga ano rugondo rese rokuti iyena wainga ari munhu munatsi zvekutoti masoko ake aipangidza kuti iyena waidziona hinga munatsi kupinda Mwari.—Djob 32:1, 2; 35:1, 2.
Rudo Rakagondeka ra Djehovha Rinoreyei Kamuri?
14 Rudo rakagondeka ra Mwari rinotidziirira pakunamata. Paaiita munamato, Dhavhidhi wakareketa ngezva Djehovha eciti: “Muri mbuto yangu yekufindara; mucandidziirira pakutambudzika. Mucanditenderera nekukhuwa ke mupfaro wekununurhwa. . . . Uya unogonda Djehovha unotenderedzwa nge rudo rake rakagondeka.” (Pis. 32:7, 10) Mu nguwa dze Bhaibheri, kajinji mathaundi ainga akatenderedzwa ne muru waidziirira anhu ku azondi awo. Ngo mushobo umwewo, rudo rakagondeka ra Djehovha rakaita hinga muru unotidziirira ku ciro cipi haco caizokuwadza ushamwari wedu na Djehovha. Kupinda izvona, rudo rakagondeka ra Djehovha rinotikweera kaari.—Dje. 31:3.
Upfumi Watinogumira mu Bhaibheri
w10 10/15 mapaji. 6-7 mandi. 19-20
“Ndiani Aguma Pakuziya Marangariro a Djehovha?”
19 Tinofundei ngezve “marangariro a Djehovha”? Tinodikana kusiya kuti Soko ra Mwari ricinje marangariro edu ngezva Djehovha. Atidi kutonga Djehovha maererano no kusama kukwana ke maonero edu, zvatinofunda, zvatinorangarira. Djobo wakati: “[Mwari] amunhupi akaita hingana inini kuti ndimudaire, kana kuti tiimirirane ku tribhunari.” (Djob 9:32) Kuita hinga Djobo, patinotanga kuzwisisa marangariro a Djehovha, atidikani kusiya kushamisika: “Onai! Izvi izviro zvemuceto-ceto zve gwanza rake, zvatinozwa nge zvake i kutsetswa padoko basi! Hino ndiani ungakwanisa kuzwisisa kake kuno simba?”—Djob 26:14.
20 Patinonga tecierenga Matarhwa, zvinyi zvatinodikana kuita kana tikabatana no tsamba inoshupha kuzwisisa, zvakaringana no mushobo unorangarirhwa na Djehovha? Mumasure mekupsvakisisa totama kugumira mhinduro yakadjeka, tingakwanisa kuzviona hinga tiri kuedzwa kuti tinogonda kudini Djehovha. Edzurirai kuti, nguwa dzimweni masoko amweni anotipasa mukana wekupangidza kutenda kedu unhu wa Djehovha. Tinodikana kutendera tecidzidodosa kuti atikwanisi kuzwisisa zvese zvaanoita. (Mup. 11:5) Nokudaro ticatendera masoko e muphostori Pauro anoti: “Zvezvirokwazvo upfumi wa Mwari, ungwaru no uzii wake, zvakadzika! Zvezvirokwazvo kutonga kake akukwanisi kuongororhwa, uye makwanza ake aakoni kuzwisiswa! Ngekuti ‘ndiani aguma pakuziya marangariro a Djehovha, kana kuti ndiani ungamupasa mazano?’ Kana kuti, ‘Ndiani akatanga kumupasa ciro, kuti amuhwirinzire?’ Ngekuti zviro zvese zvabva kaari uye akazviita ndiye uye ngezvake. Ngaarumbidzwe nokusikaperi. Ameni.”—Aro. 11:33-36.
OTUBRO 30–NOVEMBRO 5
UPFUMI UNOBVA MU SOKO RA MWARI | DJOBO 11-12
“Mishobo Mitatu ye Kugara no Ungwaru uye Kubetsereka Ndiwona”
w09 4/15 paji. 6 ndi. 17
Djobo Wakakudza Zina ra Djehovha
17 Cinyi cakabetsera Djobo kuti arumbwe akaperera? Zviri pamhene kuti asati abatana no matambudziko, Djobo wakasakurira ushamwari wakabamba na Djehovha. Kunyazi hazvo tisikazii kuti Djobo waizviziya kuti Sathani wainga apumha Djehovha, Djobo wainga asanangura kurumbwa akagondeka. Iyena wakati: “Dakara ndafa inini andizosii kuperera kangu kuna Mwari!” (Djob 27:5) Djobo wakagara kudini no ushamwari wakabamba kudaro? Pasina mubvunzo, iyena waikoshesa zvaainga azwa no zvakaizwa ndi Mwari kuna Abrahamu, Izaki uye na Djakobo, hama dzake dzaanopasana ukama no kure. Uye, ngekuona zvasikwa, Djobo waikwanisa kufunda zvakawanda ngezve mawara a Djehovha.—Erengai Djobo 12:7-9, 13, 16.
Na Djehovha, Imwimwi Amuripi Mwega
10 Shamwaridzanai no hama dze Ungano. Psvakai kushamwaridzana ne hama dze mu ungano dzinomiezaniso yakanaka, dzingaita hama dzidoko kana dzakura kana kuti hama dzekunza ke nyika. Bhaibheri rinotiedzurira kuti uzii “unooneka pakati pe acemberi.” (Djo. 12:12) Asi hama dzakura dzingakwanisa kufundawo zvakawanda no hama dze cidjaha. Dhavhidhi wainga ari mudoko maningi kupinda Djonatani, asi izvona azvizi kuaitisa kuti asagare no ushamwari. (1 Sa. 18:1) Dhavhidhi na Djonatani aitsigirana kuti arumbwe eciseenzera Djehovha kunyazi mu matambudziko akakura. (1 Sa. 23:16-18) Irina, hanzvadzi iri yoga mu mhuri mayo hingana Mupupuri wa Djehovha, inoti: “Hama no hanzvadzi dzedu mu ungano, dzingakwanisa kugara madzibaba uye madzikoma no madziyaya katiri. Djehovha anokwanisa kuita kuti awona agare mhuri yatinoda.”
11 Zvingashupha kuita shamwari dzipsva, maka-maka kana muri munhu wakanyararisa. Ratna hanzvadzi yakanyararisa uye yakafunda cokwadi kunyazi nokuphikiswa kakakura, iyona inoti: “Inini ndakaguma pakutendera kuti ndaidikana kupaswa rubetso no mhuri yangu yekumwiya.” Zvingakwanisa kutishuphira kureketa mazwiro edu ku munhu umweni, asi kana mukazviita zvingakwanisa kumubetsera kuti mugare no ushamwari wakabamba. Shamwari dzenyu dzinoda maningi kumukohomedzesa uye kumubetsera, asi imwimwi mungakwanisa kuabetsera kuti aziye kuti angazviita kudini.
12 Mushobo wakanaka we kuita ushamwari, nge we kubuda mu basa re kuparidzira no Akristu amweni akagondeka kuna Djehovha. Carol wamborekethwa nge zvake, unoti: “Kubuda mu basa re kuparidzira nokuita mabasa amweni e kumwiya no hama uye hanzvadzi, zvakandibetsera kuti ndigare no shamwari dzakawanda uye dzakanaka. No kuhamba ke makore, Djehovha akaseenzesa shamwari idzi kuti andibetsere.” Zvezvirokwazvo, kupeta masimba katinoita kuti tiite ushamwari upsva no Akristu a Djehovha akagondeka, kunobetsera. Djehovha anoseenzesa shamwari idzi kuti atibetsere kuitira kuti tikwanisane no matambudziko, akaita hingana kuzwa tiri tega.—Zvie. 17:17.
it-2 paji. 886 ndi. 4
Ungwaru
Ungwaru we Kudenga. Ungwaru wakakwana unogumirhwa kuna Djehovha Mwari, ari “iyena basi uno uzii” wakadaro. (Aro 16:27; Zva 7:12) Uzii wakabatana no cokwadi uye ngekuti Djehovha ndiye Musiki we zviro zvese, we kuti “kubvira narini dakara narini” (Pis 90:1, 2), iyena unoziya zvinocokuita no masikirhwe e nyika, magadzirirhwe ayo uye zviri mukati mayo. Mitemo, matenderedzwa uye nhungamiriro yekuti anhu anotsamira pazviri paanonga ecipsvakisisa uye zvaanoita, kudai pasina izvona wainga asikazokwanisi kugara no cikonzero cakabamba cekuwakira pa zviro Zvake zvakasikwa. (Djob 38:34-38; Pis 104:24; Zvie 3:19; Dje 10:12, 13) Nge mushobo we kurangarira, inokosha maningi, cisananguro cakanaka, uye upenyu we munhu unobudirira. (Dhe 32:4-6; onai DJEHOVHA [Mwari we mutemo ye tsika].) Apana caasikazwisisi. (Isa 40:13, 14) Kunyazi iyena angatendera zviro zvinosiyana no mitemo yake ye unatsi zviitike kecinguwa kana kutobambirira, iyena ndiye unoziya zveramangwana uye acaita zvakanaka maererano nokuda kake uye zviro zvese zvaanoreketa “zvinobudirira zvakanaka.”—Isa 55:8-11; 46:9-11.
Upfumi Watinogumira mu Bhaibheri
w08 8/1 paji. 11 ndi. 5
Kucedzesena no Madjaha
▪ ‘Ndinozwisisa here zvaanoda kureya kubva pamazwiro ake haiwa basi kubva pa masoko ake?’ Djobo 12:11 inoti: “Nzee aizwi masoko hingana rurumi parinoraira zvekurhya here?” Kubvira zvino kudarika kare, imwimwi munodikana “kuraira” zvinorekethwa no mwana wenyu. Kakawanda kakhona madjaha anoreketa hingana pasina mushobo umweni wekureketa. Ngo muezaniso, pamweni ana enyu angabhuya kuti, “Nguwa dzese imwimwi munondibata hingana mwana!” kana kuti “Imwimwi amundipurutani!” Pane kugara mecimushora nge masoko okuti “nguwa dzese” uye “amundipurutani” ziyai kuti mwana wenyu pamweni aaripi kureketa izvonadi kamare. Ngo muezaniso, “Nguwa dzese imwimwi munondibata hingana mwana” zvingada kureya “Inini ndinorangarira kuti amundigondi,” uye “Imwimwi amundipurutani” pamweni zvingada kureya “Inini ndinoda kubhuya mazwiro angu.” Edzai kuzwisisa zvaanoda kureya kubva pamazwiro ake haiwa basi kubva pa masoko ake.