Lekuk ya yil Jehová te bintik ya ata ta nopel spasel

1. ¿Bin ya skʼan ya jpastik ta tulutul sok bin yuʼun te ay wokol ya kaʼiytik spasel?

TA JUJUN kʼajkʼal ay bin ya jtatik ta nopel spasel. Ay cheʼoxeb te maba wokol ta nopele, jich bitʼil te bin ya jweʼtik o jayeb-ora ya xbootik ta wayel. Pero ay yantik te mukʼik skʼoplal. Jich bitʼil, te skanantayel te jkuxlejaltik, te stseʼelil koʼtantik, te jfamiliatik sok te bitʼil ya kichʼtik ta mukʼ te Dios. Melel te bin ya jtatik ta nopel spasel ya jkʼantik te lek ya xkʼotik ta lokʼel yuʼun sok te jfamiliatike, pero te bin mukʼxan skʼoplale jaʼ te lekuk ya yil te Jehová (Rom. 12:​1, 2).

2. ¿Bin ya skoltay yuʼun lekuk te bin ya ata ta nopel spasel?

² Ta artículo ini, ya xbajt kiltik oxeb bin ya xjuʼ ya skoltayotik yuʼun lekuk te bin ya jtatik ta nopel spasel: 1) snaʼel ta lek spisil te bin ya yichʼ pasel, 2) yichʼel ta wenta te bin ya snop te Jehová ta swenta te bin ya yichʼ pasele, 3) stsajtayel ta ilel te bin ya yichʼ pasel. Jaʼnix jich ya xbajt jnoptik bin-utʼil ya jpʼijubtestik te snopojibal kuʼuntik (Prov. 2:11).

SNAʼEL TA LEK SPISIL TE BIN YA YICHʼ PASEL

3. Ala sok jun ejemplo, ¿bin yuʼun mukʼ skʼoplal te nail ya skʼan ya yichʼ nopel te bin ya yichʼ pasel?

³ Te bin sbabial ya xjuʼ ya apas yuʼun ay bin ya ata ta nopel spasel jaʼ te ya anaʼ spisil te bin ya yichʼ pasel. ¿Bin yuʼun te mukʼ skʼoplale? Jnop kaʼiytik ta stojol jtul ants winik te ya xbajt ta doctor te yichʼoj tulan chamel. ¿Te doctor oranaxbal ya yakʼbey poxiletik te ants winik teme ma snaʼ te bin chamel yichʼoj? Melel te maʼuke. Jaʼnix jich, te jaʼat kʼalal ay bin ya ata ta nopel spasel ya skʼan ya anaʼ spisil te bin ya xbajt apase chikan bin-a te ya anop spasel ta akuxlejale. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya apas?

4. Jich bitʼil ya yal Proverbios 18:​13, ¿bin-utʼil ya yichʼ naʼel ta lek te bin ya yichʼ pasel? (Jaʼnix jich ilawil te foto).

⁴ Te spasel jojkʼoyeletik jaʼ te bin ya xjuʼ ya skoltayat ta snaʼel te bin ya xbajt yichʼ pasel. Jun ejemplo, nopa awaʼiy te ya awichʼ ikʼel ta jun kʼin. Ya xjuʼ ya ajojkʼoybey aba, ¿yabal xboon? Teme ma xa anaʼbey sba ta lek te machʼa ya schajpan te kʼin o maba ya anaʼ bin-a te schajpanoj, ya xjuʼ ya apasbey te jojkʼoyeletik ini: «¿Banti sok bin-ora ya yichʼ pasel te kʼine? ¿Bayalbal ants winiketik ya xkʼotik? ¿Machʼa ya yil te kʼine? ¿Machʼatik ya xkʼotik tey-a? ¿Bintik chajpanbil te ya xbajt yichʼ pasel tey-a? ¿Yabal yichʼ akʼel trago tey-a?». Te sujtib te jojkʼoyeletik ini ya skoltayat yuʼun lek te bin ya ata ta nopel spasel (kʼopona Proverbios 18:13).

5. ¿Bin ya skʼan ya apas te kʼalal anaʼojix spisil te bin ya xkʼot ta pasel?

⁵ Ma jaʼuknax ya skʼan ya anaʼ te bin ya yichʼ pasel, jaʼnix jich ya skʼan ya anop te bin ya xjuʼ ya xkʼot ta pasel. Jun ejemplo, teme ya awaʼiy stojol te ya xkʼot ants winiketik te ma spas ta skuxlejalik te mantaliletik te ya yal te Biblia o teme ya xjelawik ta yakʼel trago sok te ya xjuʼ ya xjelawik ta spasel te kʼin soknix te ay machʼa ya xjuʼ ya sta swokol yuʼune (1 Ped. 4:3). Nopanax awaʼiy te ya achʼay te tsoblej sok te ma xjuʼ ya xlokʼat ta scholel skʼop Dios ta swentanax te kʼine. Yilel ta lek te bin ya xjuʼ ya xkʼot ta pasel ya xjuʼ ya skoltayat ta stael ta nopel ta lek te bin ya xjuʼ ya apas. Spisil ini jaʼ te bin sbabial ya skʼan ya yichʼ pasel, pero ay binxan ya skʼan ya apas. Melel ya anaʼix te bin ya xkʼot ta pasel, pero ¿bin ya snop te Jehová? (Prov. 2:6).

ICHʼA TA WENTA TE BIN YA SNOP TE JEHOVÁ

6. Jich bitʼil ya yal Santiago 1:​5, ¿bin yuʼun ya skʼan ya jkʼanbeytik koltayel te Jehová?

⁶ Kʼanbeya te Jehová te yakuk skoltayat ta snaʼel te bin yilel ya yil te bin ya yichʼ pasel. Melel jamal yaloj te ya yakʼ jpʼijiltik te «ma pʼisbiluknax ya yakʼ stukel sok maba ya stabotik ta alel» (kʼopona Santiago 1:5). Te pʼijilal-abi ya skoltayotik ta snaʼel teme lek ya yil Jehová te bin ya yichʼ tael ta nopel spasel.

7. ¿Bin-utʼil ya jnaʼ te bin ya snop te Jehová? Ala junuk ejemplo.

⁷ Kʼalal akʼanojbeyix ta oración te tojobtesel yuʼun Jehová, ilawil ta lek te bin-utʼil ya sutbate. Jun ejemplo, teme ya xbaat ta viaje sok te ya xchʼayat, yaniwan ya akʼanbey koltayel te machʼa nainem ta lugar-abi. ¿Mabal jichuk te nail ya achʼam awaʼiy ta lek te bin ya yalbate? Jich kʼoem te kʼalal ya jkʼanbeytik Jehová te pʼijilal sok te ya jchʼam kaʼiytik ta lek te bin-utʼil ya yakʼbotik sujtib te j-oraciontik. Jaʼnix jich ya skʼan ya ale tojobteseletik te ay ta Biblia yuʼun ya skoltayat ta swenta te bin yak ta kʼaxel ta atojol. Jich bitʼil teme ay machʼa la yikʼat ta kʼin te la kalbeytikix skʼoplal ta sjajchibal. Teme ya xbaate ya skʼan te ya awil ta lek te bin ya yal te Biblia ta swenta te kʼin te ya xjelawik ta spasel, te chopol amigoetik sok te jaʼ nail ya skʼan ya awakʼ ta akuxlejal te Wentainel ma jaʼuk te bin ya skʼan te awoʼtane (Mat. 6:33; Rom. 13:13; 1 Cor. 15:33).

8. ¿Bin ya skʼan ya apas teme ya akʼan koltayel ta stael información? (Jaʼnix jich ilawil te foto).

⁸ Ayniwan baeltik te ya xbajt akʼan koltayel yuʼun ya ata información. Ya xjuʼ ya skoltayat jtul hermano o jtul hermana te pʼijubenix. Pero, jaʼ lekxan te ya apas investigar ta atukel. Ay bayal información ta aʼtejibaletik kuʼuntik, jich bitʼil ta Sleojibal temaetik yuʼun testigoetik yuʼun Jehová sok te libro Textoetik te ya xtuun ta jkuxlejaltik. Mame xchʼay ta awoʼtan te bin ya akʼan ya apas jaʼ te lek ya yil Jehová te bin ya ata ta nopel spasel.

9. ¿Bin-utʼil ya jnaʼtik teme lek ya yil Jehová te bin ya jtatik ta nopel spasel? (Efesios 5:17).

⁹ ¿Bin-utʼil ya jnaʼtik teme lek ya yil Jehová te bin ya jtatik ta nopel spasele? Ta sbabial ya skʼan ya jnaʼbeytik sba ta lek. Ta Proverbios 9:10 jich ya yal: «Ha snopojibal awuʼun teme yac anaʼbe sba te Chʼul Diose». Ya skʼan ya yal-abi te ya skʼan ya jnaʼbeytik sba ta lek sok te taleliletik ay yuʼun te Jehová, te skʼanojel yoʼtan, te bin kʼux ta yoʼtan sok te bin ya yilay. Jojkʼoybeya aba: «Te bitʼil ya jnaʼix te bin ya smulan sok te bin ma smulan te Jehová, ¿bin-a te ya skʼan ya jpase?» (kʼopona Efesios 5:17).

10. ¿Bin yuʼun jaʼ mukʼ skʼoplal ya skʼan ya kiltik te mantaliletik ya yakʼ te Biblia, ma jaʼuk te bin kʼayemik ta spasel te jfamiliatik o te costumbreetik?

¹⁰ Yuʼun ya kakʼbeytik stseʼelil yoʼtan te Jehová ay baeltik ay bin ya jpastik te ma smulan te jfamiliatik sok te kamigotaktik. Kaltik jun ejemplo, ayniwan meʼil tatiletik te ya suj te yantsil nichʼanik yuʼun ya xnujpun sok jtul winik te ay stakʼin o te ya xjuʼ te ya x-akʼbotik takʼin yuʼune, manchukme maba tulan te schʼuunel yoʼtan. Melelnix-a te ma skʼan te ay bin ya xpasbot falta te yantsil nichʼanik. Pero, ¿machʼa ya xkoltayot yuʼun ya yakʼbey yichʼ yip te bitʼil yamigoinej sba sok te Jehovae? ¿Bin ya snop te Jehová ta swenta-abi? Te sujtib ya jtatik ta Mateo 6:​33, te banti jich ya yichʼik albeyel te spisil te jchʼuunjeletik: «Jaʼ nail xa aleik te Wentainel». Melelnix-a te ya kichʼtik ta mukʼ te jmeʼ jtatik sok te ants winiketik ta jlumaltik, pero te bin mukʼxan skʼoplal ta koʼtantik jaʼ te ya kakʼbeytik stseʼelil yoʼtan te Jehová.

TSAJTAYA TA LEK TE BIN YA YICHʼ PASEL

11. Jich bitʼil ya yal Filipenses 1:​9, 10, ¿bin talelil ya xjuʼ ya skoltayat ta stsajtayel ta lek te bin ya apase?

¹¹ Kʼalal anopojix-a te tojobteseletik ya yakʼ te Biblia ta swenta te bin ya ata ta nopel spasel, ya skʼan ya atsajtay ta lek te bintik ya xjuʼ ya apas (kʼopona Filipenses 1:​9, 10). ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya apas? Tuuntesa te spʼijil awoʼtan sok nopa nailuk te bin lek ya xlokʼ-a ta swenta te bin ya apase. Ay baeltik te maba wokol te bin ya jtatik ta nopel spasel, pero ay baeltik te ma jnatik te bin lek ya skʼan pasele. Ta swenta-abi te bin ya skoltayat jaʼ te pʼijil oʼtanil yuʼun lek te bin ya ata ta nopel spasel, manchukme jich yilel te wokol ta pasele.

12, 13. ¿Bin-utʼil ya skoltayat te pʼijil oʼtanil yuʼun lekuk te bin ya ata ta nopel ta swenta te aʼteliletik?

¹² Nopa awaʼiy ini. Yakat ta sleel awaʼtel yuʼun ya awakʼbey te bin ya xtuun yuʼun te afamilia sok ya ata cheb aʼtelil. Ya skʼan te ya awil ta lek te bin aʼtelil, te jayeb ora, teme namal sok yantikxan. Te aʼteliletik-abi maba ya skontrain te bin ya yal te Biblia, pero jaʼnaxniwan ya atsa te banti ya amulan sok te banti lek ya awichʼ tojel. Pero ay yantikxan te bin ya skʼan ya awichʼ ta wenta kʼalal mato atsaoj te jun aʼtelil-abi.

¹³ Nopa awaʼiy ini, ¿yabal yakʼ te ya achʼay te tsoblejetik te aʼteliletik-abi? ¿Yabal schʼaybat atiempo yuʼun ma jaʼuk ya awakʼbey te bin ya xtuun yuʼun te afamilia ta swenta te bin yaʼiyel ya yaʼiy sbaik sok ta swenta te schʼuunel yoʼtanik? Teme ya apasbey aba te jojkʼoyeletik-abi ya skoltayat yuʼun jaʼ nail ya awakʼ ta akuxlejal te bin mukʼ skʼoplal —te yichʼel ta mukʼ te Jehová sok te yakʼbeyel te bin ya xtuun yuʼun te afamilia— ma jaʼuk te sleel biluketik. Teme jich ya apase yame yakʼbat bendición te Jehová ta swenta te bin lek ya ata ta nopel spasel.

14. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te pʼijil oʼtanil sok te kʼuxul oʼtanil yuʼun maʼyuk machʼa ya skʼojchin sba kuʼuntik?

¹⁴ Te pʼijil oʼtanil ya skoltayotik ta snopel bin ya xkʼot ta stojolik te yantik kʼalal ay bin ya jtatik ta nopel spasel sok ma jkʼantik te ay machʼa ya «skʼojchin sba» kuʼuntik (Filip. 1:10). Mukʼ skʼoplal ini kʼalal ay bin ya jtatik ta nopel spasel ta jtukeltik, jich bitʼil ta swenta te jkʼuʼ jpakʼtik sok te bitʼil ya jchajpan jbatik. Ayniwan ya jmulantik te bitʼil ya jchajpan jbatike, pero ¿yabal smulanik te machʼatik ayik ta congregación sok te yantik ants winiketike? Te pʼijil oʼtanil ya skoltayotik yuʼun ya kichʼtik ta wenta te bin yaʼiyel ya yaʼiy sbaik. Sok te kʼuxul oʼtanil ya stij koʼtantik ta slebeyel «yutsil slekil te yantike» sok te ayuk spekʼelil koʼtantik (1 Cor. 10:​23, 24, 32; 1 Tim. 2:​9, 10). Teme lek te bin ya jtatik ta nopel spasel jichme ya kakʼbeytik yil te yantik te kʼux ta koʼtantik sok te ya kichʼtik ta mukʼ.

15. ¿Bin nail ya skʼan ya anop kʼalal ay bin mukʼ skʼoplal ya akʼan ya apas?

¹⁵ Teme tulan skʼoplal te bin ya ata ta nopel spasel, nopa bin ya skʼan pasel yuʼun ya apas. Te Jesús la snojptesotik «ta yilel te jayeb takʼin» ya jlajintik (Luc. 14:28). Jaʼ yuʼun nopa jayeb tiempo ya skʼan yuʼun ya apasik, jayeb takʼin ya yichʼ sok te ya apas tulan yuʼun ya akʼotes ta pasel te bin anopoje. Jaʼnix jich ay baeltik te jaʼ lek te ya awalbey te afamilia ta swenta te bin ya xjuʼ ya spasik ta tulutul yuʼun jich ya skoltayex ta spasel. ¿Bin yuʼun mukʼ skʼoplal te jich ya apas? Melel ya xjuʼ ya skoltayex ta stael ta yilel teme ayto binxan ya skʼan pasel o teme ay yan bin-utʼil lekxan ta pasel-a te bin ataoj ta nopel spasele. Teme jaʼat ya akʼanbey koltayel te afamilia sok ya yilik te ya achʼam awaʼiy ta lek te bin ya yalike, jichme ya skʼan ya skoltayex-a yuʼun jich lek ya xlokʼ te bin ataoj ta nopel spasele (Prov. 15:22).

LEKUK YA XLOKʼ TE BIN YA ATA TA NOPEL

16. ¿Bin ya skʼan ya apas yuʼun lekuk te bin ya ata ta nopel spasel? (Jaʼnix jich ilawil te recuadro «¿Bin-utʼil ya ata ta nopel spasel te bin lek?»).

¹⁶ Teme la apasix te bintik la kalbeytikix skʼoplale, chapalatix yuʼun lek te bin ya ata ta nopel spasel. Te bitʼil ya anaʼix spisil te bintik ya xkʼot ta pasel sok te la awilbeyix skʼoplal te tojobteseletik ya yakʼ te Biblia swenta lek ya yil Jehová te bin ya ata ta nopel spasele. Jich yuʼun ya xjuʼ ya akʼanbey te Jehová te yakuk skoltayat yuʼun lekuk ya xlokʼ te bin ya apase.

17. ¿Bintik-a te ya xjuʼ ya skoltayat yuʼun lekuk te bintik ya ata ta nopel spasele?

¹⁷ Ayniwan te bintik ataoj ta nopel spasel te leknax kʼoemik ta lokʼel. Manchukme jich-abi, ma skʼan te ya smukʼulin sba awoʼtan ta swenta te apʼijil o te ya anaʼix spasel, jaʼ ya skʼan te ya smukʼulin awoʼtan te pʼijilal te ya xtal ta stojol te Jehová. Melel jaʼnax stukel te ya xjuʼ ya yakʼbat te smelelil pʼijilal, te snopojibal awuʼun sok snaʼel stsajtayel te bintik ma lek sok te bintik lek, spisil ini jaʼme smakojbey skʼoplal te smelelil pʼijil oʼtanil (Prov. 2:​1-5). Te Jehová ya xjuʼ ya skoltayat swenta lek te bin ya ata ta nopel spasel (Sal. 23:​2, 3).