¿Mi yaloj xa onoʼox Vivlia ti chtal tsatsal nikeletike?
Jujun jabil ta smilal xa noʼox ch˗echʼ nikel. Jaʼ mas ep ti kʼun noʼox ch˗echʼe, pe bakʼintike oy toj tsots tajek ti ep chakʼ vokolile. Tsjines naetik xchiʼuk tsmil epal krixchanoetik. Bakʼintik kʼalal ch˗echʼ nikele, tslikes tsunami ti ch˗echʼ sbekʼ skotol li kʼusi oy ta tiʼ nabe, vaʼun ep buchʼutik chchamik. ¿Mi yaloj xa onoʼox Vivlia ti chtal tsatsal nikeletike?
Li ta mantal liʼe, ta jkʼeltik:
¿Mi oy kʼusi skʼan xal ta jkʼakʼaliltik li nikeletik ch˗echʼe?
¿Kʼusi chakʼ jnaʼtik li kʼusi yaloj xa onoʼox Vivlia ta sventa li nikele?
¿Kʼusi tsnopik yantik ta sventa li kʼusi yaloj xa onoʼox Vivlia xchiʼuk li nikeletike?
¿Mi yaloj xa onoʼox Vivlia ti chtal nikeletike?
Li Jesuse yaloj xa onoʼox ta Vivlia ti chtal nikele. Te laj yalbe skʼoplal ta oxib livro. Jkʼeltik batel.
«Chlik skontrain sbaik jujun mukʼta jteklum, chlik skontrain sbaik ajvaliletik, chtal viʼnal xchiʼuk ch˗echʼ nikel ta buyuk noʼox» (Mateo 24:7).
«Chlik skontrain sbaik jujun mukʼta jteklum, chlik skontrain sbaik ajvaliletik, ch˗echʼ nikel ta buyuk noʼox xchiʼuk chtal viʼnal» (Markos 13:8).
«Ta x-echʼ tsatsal nikeletik, chlik viʼnal xchiʼuk tsatsal chamel ta buyuk noʼox» (Lukas 21:11).
Li Jesuse yaloj xa onoʼox ti ch˗echʼ «tsatsal nikeletik» ta buyuk noʼoxe. Jech xtok, laj yal ti ch˗echʼ paskʼop, chtal viʼnal xchiʼuk chamel ta buyuk noʼox. Skotol li kʼusi chkʼotanuk ta pasel taje jaʼ svinajeb ti «poʼot xa xlaj skotol li kʼusitik oy ta balumile» o ti kuxulutik ta «slajebal xa kʼakʼale» (Mateo 24:3; 2 Timoteo 3:1). Mi ta jkʼeltik ti kʼuxi chchap talel jabiletik li Vivliae, chkakʼtik venta ti lik ta 1914 li «slajebal xa kʼakʼale» xchiʼuk ti muʼyuk to tsutseme.
¿Mi oy kʼusi skʼan xal ta jkʼakʼaliltik li nikeletik ch˗echʼe?
Oy. Li Jesuse laj onoʼox yal ti ch˗echʼ nikele xchiʼuk yan kʼusitik li ta jkʼakʼaliltike xchiʼuk jaʼ xa jech chkiltik li avie. Leʼ xa onoʼox talel ta 1914, echʼem mas ta 1,950 tsatsal nikel, taje smiloj mas ta chib miyon krixchanoetik.a Jkʼeltik batel junchibuk skʼelobil ti echʼ nikel li ta jabiletik liʼe.
Océano Índico ta 2004: Echʼ nikel ti 9.1 stsatsal ti la slikes jun tsunami ti kʼot to ta yantik lume. Te van 225 mil krixchanoetik la smil.
China ta 2008: Echʼ nikel ti 7.9 stsatsale. La sjines jteklumetik xchiʼuk la smil 90 mil krixchanoetik. Te van 375 mil ti tsots yayijem komike xchiʼuk ta smiyonal xa noʼox chʼabal kom snaik.
Haití ta 2010: Echʼ nikel ti 7.0 stsatsale xchiʼuk oy kʼuk sjalil ti jech to nik batele. Vaʼun la smil mas ta 300 mil krixchanoetik xchiʼuk mas ta jun miyon ti chʼabal kom snaike.
Japón ta 2011: Echʼ nikel ti 9.0 stsatsale xchiʼuk lik tsunamietik ti la smil te van 18,500 krixchanoetike xchiʼuk ta smilal noʼox ti chʼabal kom snaike. Jech tok, ta skoj li nikele, oy kʼusi tsots kʼot ta pasel li ta planta de energía nuclear ta Fukushimae. Lajuneb jabil ta tsʼakale, te van 40 mil krixchanoetik ti muʼyuk sutem˗o ta snaik ta skoj li radiación chlokʼ ta plantae.
¿Kʼusi chakʼ jnaʼtik li kʼusi yaloj xa onoʼox Vivlia ta sventa li nikele?
Kʼalal chkiltik ti ch˗echʼ li nikeletik ti jech xa onoʼox yaloj li Vivliae, tsvules ta joltik ti oy kʼusi poʼot xa chkʼot ta pasele. Xi laj yal li Jesuse: «Kʼalal chavilik chkʼot ta pasel li kʼusitik taje, naʼik me ti nopol xa li Ajvalilal yuʼun Diose» (Lukas 21:31).
Li Vivliae chal ti jaʼ melel li Ajvalilal yuʼun Dios ti te oy ta vinajele xchiʼuk jaʼ Ajvalil li Kristoe. Li Jesuse la xchanubtas yajchankʼoptak sventa skʼanik ta orasion ti akʼo taluk li Ajvalilal taje (Mateo 6:10).
Mi lik xa ox sventain balumil li Ajvalilal yuʼun Diose, li krixchanoetike muʼyuk xa chil svokolik ta nikel (Isaias 32:18). Jech xtok, chlaj skʼoplal ti oy kʼusi ip kʼux chkaʼitik o ti chkat koʼontontik ta skoj li nikele (Isaias 65:17; Apokalipsis 21:3, 4). Mi chakʼan to chanabe mas smelolale, xuʼ xakʼel li mantal «¿Kʼusitik tspas li Ajvalilal yuʼun Diose?».
a Li kʼusitik laj yichʼ alel liʼe, te laj yichʼ lokʼesel li ta base de datos ta Centro Nacional de Datos Geofísicos de los Estados Unidos.