24-БӨЛҮМ
Әлчи Паулниң җамаәтчиликкә хәт йезиши
Паулниң хәт йезип әгәшкүчилири җамаәтчилигиниң иман-етиқатини күчәйтиши
ЙЕҢИДИН тәшкилләнгән Әйсаниң әгәшкүчилириниң җамаити Худаниң мәхситини әмәлгә ашурушида муһим ролни ойнатти. Бирақ биринчи әсирдики Әйсаниң әгәшкүчилири тезла зиянкәшлик һуҗумиға учриди. Улар җамаәт сиртидики вә ичидики зиянкәшликләргә қаримастин, Худаға болған садақәтмәнлигини сақлалидиму? Инҗилда йезилған 21 парчә хәт, уларға керәклик насиһәт вә илһамландурушниң мәнбәси болған еди.
Римлиқларға йезилған хәттин ибранийларғичә болған 14 парчә хәтни, Худаниң илһами билән әлчи Паул язған. Шу хәтләр, мәлум бир җамаәтчиликкә яки бир шәхскә беғишлинип уларниң исми билән аталған. Паулниң хәтлиридики бәзи мавзуларни қараштурайли.
Әдәп-әхлақ һәм сөз-һәрикәт тоғрисидики агаһландуруш. Җинсий әхлақсизлиқ, бузуқчилиқ вә башқа гуналиқ ишларни қилғучиларға «Худаниң Падишалиғида орун йоқ» (Галатилиқларға 5:19—21; Коринтлиқларға 1-хәт 6:9—11). Худаға ибадәт қилғучилар милләткә айримастин, иттипақлиқни сақлап келиши керәк (Римлиқларға 2:11; Әфәсликләргә 4:1—6). Улар муһтаҗлиқта қалған етиқатдашлириға хошаллиқ билән ярдәм қолини сунуши керәк (Коринтлиқларға 2-хәт 9:7). Паул: «Һемишәм дуа қилиңлар»,— дегән. Дәрвәқә, ибадәт қилғучилар дуга қилғинида, өз көңлидики чоңқур ой-пикир, һис-туйғулирини Йәһва Худаға ейтишқа дәвәт қилинған (Салоникилиқларға 1-хәт 5:17; Салоникилиқларға 2-хәт 3:1; Филипиликләргә 4:6, 7). Дуаларимизни Йәһва мәқбул қилиши үчүн уларни ишәнч билән қилиш зөрүр (Ибранийларға 11:6).
Аилиниң мустәһкәм болушиға немә ярдәм берәләйду? Әрләр өз аялини өз тенини сөйгәндәк сөйүши керәк. Аяллар өз ерини чоңқур һөрмәтлиши керәк. Пәрзәнтләр болса Худани хурсән қилиш үчүн өз ата-анилириға бойсунуши керәк. Ата-анилар меһриванлиқ билән Худаниң қанунлириға асаслинип пәрзәнтлиригә йол башчилиқ қилиши вә тәрбийилиши керәк (Әфәсликләргә 5:22—6:4; Колосилиқларға 3:18—21).
Худаниң мәхситини чүшәндүрүш. Худаниң исраиллиқларға чүшүргән қануни көп тәрәптин уларни қоғдиған вә Мәсиһниң келишигичә йетәкчилик қилған. (Галатилиқларға 3:24). Амма Әйсаниң әгәшкүчилириниң Худаға ибадәт қилиши үчүн шу қанунға әмәл қилиши зөрүр әмәс. Ибранийларға, йәни йәһудий хәлқидин чиққан Әйсаниң әгәшкүчилиригә, язған хетидә Паул Муса қануниниң мәзмунини йәнә Худа нийитиниң Мәсиһтә орунлинидиғинини чүшәндурди. Паулниң сөзи бойичә қанундики һәрхил алаһидиликлириниң бәшарәтлик әһмийитини көрсәткән. Мәсилән, җаниварларни қурбанлиқ қилиши гуналарниң һәқиқий кәчүрүлүшигә ериштүридиған Әйсаниң қурбанлиқ өлүминиң нәмунаси болған (Ибранийларға 10:1—4). Демәк, Мусаниң қануниға әмәл қилиш Әйса Мәсиһниң өлүмидин кейин зөрүрийити қалмиған (Колосилиқларға 2:13—17; Ибранийларға 8:13).
Җамаәтчиликни тәшкилләш үчүн көрсәтмә бериш. Әрләрниң җамаәтчиликтә йетәкчи болуши үчүн, чоқум жуқури әхлақ өлчимигә вә Муқәддәс китаптики хисләтләргә лайиқ болуши керәк (Тимотийға 1-хәт 3:1—10, 12, 13; Титқа 1:5—9). Йәһваға ибадәт қилғучилар бир-бирини илһамландуруп туруш үчүн һәрдайим жиғилиши керәк (Ибранийларға 10:24, 25). Ибадәт қилишқа беғишланған мошундақ учришишлар илһамландуруп вә тәрбийә бериши керәк (Коринтлиқларға 1-хәт 14:26, 31).
Әлчи Паул Римға қайтип, түрмидә сот қилинишни күтүп турғинида, Тимотийға иккинчи қетим хәт язған еди. Пәқәт азла кишиләр жүрәклик билән хәтәргә тәвәккүл қилип уни көргили барған еди. У өзиниң өлүдиған вақтиниң аз қалғанлиғини билгән. У мундақ дегән еди: «Мән Худа йолида ахирғичә күрәш қилдим... ишәнчимдә чиң туруп кәлдим» (Тимотийға 2-хәт 4:7). Шуниңдин кейин, узун өтмәй у етиқади үчүн өлүмгә җазаланған. Бирақ униң язған хәтлири бүгүнки күнгичә Худаға тоғра ибадәт қилғучилар үчүн йол башчилиқ қилмақта.
Римлиқларға; Коринтлиқларға 1-хәт; Коринтлиқларға 2-хәт; Галатилиқларға; Әфәсликләргә; Филипиликләргә; Колосилиқларға; Салоникилиқларға 1-хәт; Салоникилиқларға 2-хәт; Тимотийға 1-хәт; Тимотийға 2-хәт; Титқа; Филимунға; Ибранийларға йезилған хәтләргә асасланған.