Uloño Wolormoniu u Kuatisa Etimba Oku Talavaya Ciwa

Vosonde yove mu sukila oku kuata etendelo liwa lioloeletrolitro ndeci, o kalsiu, vonepa yimue ya likupika oco ci kuatise etimba liove oku talavaya ciwa. Pole, etendelo liaco lioloeletrolitro, vi iñila vetimba liove viatamba kueci o lia leci o nyua eteke leteke. O kalsiu yi talavaya ndati oco yi kuatise etimba liove?

Etimba limue li kuete uhayele, li talavaya ciwa loloeletrolitro poku panga, loku seleka kuenda oku tundisa olormoniu vosende. Olormoniu vi lomboloka ovina vi sangiwa vosonde vi kuatisa etimba oku talavaya ciwa. Ndaño muẽle onepa yimue yitito yolormoniu yi pondola oku nyõla lonjanga etimba liove. O Enciclopédia Britanica yi lekisa okuti, oku tundisa olormoniu “hacina cimueko ci lingiwa luloño walio muẽle, pole yi songuiwa lonjila yimue ya sokiyiwa ciwa haiyo yi komõhisa.”

Ndeci, ologlandula vi sangiwa posingo vi tukuiwa paratireoide vi limbuka apongoloko amue atito etendelo lio kalsiu yi sangiwa vosonde. Ologlandula viaco vi kasi vikuãla kuenda via soka lolumema woluoso.

Eci olonglandula viaco vi limbuka okuti etendelo lio kalsiu lia tepuluka, vi tundisa lonjanga olormoniu volosengundu vimue kuenda vieca ondimbukiso vakepa oco yi tundise o kalsiu yi kasi vosonde. Olormoniu viaco, vi kuatisavo olongẽla oku yengulula o kalsiu yi kasi vosonde leyi yi sangiwa vovãla, oco yupe o kalsiu kovina omunu a lia.

Ocili okuti, nda vosonde muli okalsiu yalua, o tiroide yi tundisa o ormoniu yimue ya litepa. O ormoniu yaco, yeca ondimbukiso vakepa oco yi seleke okalsiu yalua loku kuatisa olongẽla oku yelisa ciwa okalsiu yi sangiwamo.

Olormoniu viaco vivali lika pokati keci ci soka ocita colormoniu vi sangiwa vetimba liomunu, oco vi kuatise koku linga apongoloko volonepa vialua vietimba.

Nye o sima? Uloño wolormoniu u kuatisa etimba oku talavaya ciwa wa tukuluka ño? Ale wa lulikiwa?