Ocisembi Ombanjaile ya Suku

1, 2. (a) Ombanjaile yipi yi kuete vali esilivilo kokuove? (b) Momo lie tu popela okuti ocisembi oco ombanjaile ya velapo ove wa tambula?

OMBANJAILE yipi ya velapo wa tambuile ale vomuenyo wove? Ombanjaile ka yi sukila okuti yi tĩla calua oco yi kuate esilivilo. Esilivilo liombanjaile ka li tendiwila volombongo ya landiwa. Pole, nda ombanjaile yaco wa yi sanjukila kuenda yi ku kuatisa konepa yimue, oyo yi kuata esilivilo liocili komuenyo wove.

² Pokati kolombanjaile wa tambula vomuenyo wove, pali yimue okuti ya velapo viosi. Ombanjaile yaco yina Suku a eca komanu. Yehova wa siata oku tu ĩha olombanjaile vialua. Pole, ombanjaile ya velapo vali a tu ĩha, ocilumba cocisembi Comõlaye Yesu Kristu. (Tanga Mateo 20:28.) Ndomo tu ka ci lilongisa vocipama cilo, ocisembi oco ombanjaile ya velapo tua tambula. Momo ombanjaile yaco yi tu nenela asumũlũho alua kuenda yi tu kuatisa komuenyo wetu. Ocisembi oco ocindekaise ca velapo cocisola Yehova a tu kuetele.

OCISEMBI NYE?

3. Ocisembi nye? Kuenda tu limbuka ndati esilivilo liocisembi?

³ Oku teta onimbu, ocisembi ombanjaile Yehova a eca oco a yovole omanu kekandu kuenda koku fa. (Va Efeso 1:7) Oco tu kuate elomboloko lielongiso eli Liembimbiliya, tu sukila oku ivaluka eci ca pita vocumbo Cedene. Nda tua kuata elomboloko lieci Adama a pesela poku linga ekandu, oco lika tuka limbuka esilivilo liocisembi vomuenyo wetu.

4. Omuenyo wa lipua wa lombolokele nye ku Adama?

⁴ Eci Yehova a lulika Adama, eye wo wĩha ocina cimue ci kuete esilivilo liocili. Ocina caco, omuenyo wa lipua. Eci hẽ ca lombolokele nye ku Adama? Eci ca lombolokele okuti letimba lia lipua, Adama lalimue eteke nda eya oku vela, oku kuka, ale oku fa. Omo okuti wa kala omunu wa lipua, eye wa kuata ukamba uwa la Yehova. Embimbiliya li tu sapuila okuti, Adama wa kala “omõla a Suku.” (Luka 3:38) Ukamba wa kala pokati ka Adama la Yehova Suku, u kasi nda una womõla la Isiaye. Yehova wa vangola laye. Kuenda wa ecele ku Adama upange umue u sanjuisa. Kuenda wo sapuililevo eci Eye a lavokaile kokuaye.​—Efetikilo 1:28-30; 2:16, 17.

5. Embimbiliya poku popia okuti Adama wa lulikiwa ‘lesetahãlo lia Suku’ ci lomboloka nye?

⁵ Adama wa lulikiwa ‘lesetahãlo lia Suku.’ (Efetikilo 1:27) Eci ka ci lomboloka okuti ocipala ca Adama ca lisetãhalele la Suku. Ndomo tua lilongisa ale Vocipama catete celivulu lilo, Yehova espiritu. Omo liaco, ka muiwa lovaso. (Yoano 4:24) Yehova ka kuete etimba liositu losonde. Adama oku lulikiwa lesetãhalo lia Suku ci lomboloka okuti, eye wa lulikiwa lovituwa ndevi via Suku. Ndeci ocisola, olondunge, esunga, kuenda unene. Adama wa lisetahalelevo la Suku konepa yimue yikuavo. Eye wa kala lelianjo lioku linõlela eci a yongola. Eci ci lekisa okuti Adama ka kaile ndomakina, okuti yi linga ño eci ya sokiyiwila oku linga. Puãi wa kala lelianjo lioku linõlela eci ciwa leci cĩvi. Nda eye wa nõlele oku pokola ku Suku, nda wa kala otembo ka yi pui lelau palo posi.

6. Eci Adama a lueyela Suku, nye a pumba? Kuenda ocitumbulukila caye ca kongeliwamovo ndati?

⁶ Omo liaco, eci Adama a lueyela Suku yu a pisiwa okuti o fa, eye wa feta ondando yimue yinene. Ekandu liaye, lio pumbisa omuenyo wa lipua lasumũlũho osi nda eyililako. (Efetikilo 3:17-19) Eci ci sumuisa vali calua, ceci okuti, eci Adama a linga ekandu yu a pisiwa la Suku okuti o fa, ka pumbile lika eye muẽle omuenyo wa lipua. Pole, ocitumbulukila caye cosi ca iñilavo vekandu liaye. Embimbiliya li popia hati: “Ekandu lia iñila voluali lomunu umuamue, kuenda okufa kueya lekandu, haico okufa kua sambukila omanu vosi, momo vosi va linga ekandu.” (Va Roma 5:12) Omo liaco, vosi yetu tua piñala ekandu ku Adama. Embimbiliya li popia hati, Adama wa lilandisa eye muẽle kuenda ocitumbulukila caye ‘kupika’ wekandu. (Va Roma 7:14) Omo liaco, kakuli vali elavoko lalimue ku Adama la Heva, momo ovo muẽle va linolela oku siapo oku pokola ku Suku. Oco hẽ ocitumbulukila cavo oku kongelamo etu ci kuete elavoko lie?

7, 8. Ovina vipi vivali vi lomboloka ocisembi?

⁷ Yehova wa eca ocisembi oco a yovole omanu. Ocisembi ci lomboloka nye? Ocisembi ci lomboloka ovina vivali. Catete, ocisembi ondando yi fetiwa yoku yovola ale yoku tiula cimue. Ca soka ndondando yi fetiwa poku yovola omunu kumandekua. Cavali, ocisembi ondando yi fetiwa ya lisoka la cina ca nyõliwa. Eci ci sokisiwa londando yina yi fetiwa nda omunu wa nyõla cimue. Ndeci nda omunu wa tetula ocikuata cimue, eye te wa feta ocikuata ca li soka leci a tetula ale o feta olombongo via lisoka levi via landa ocikuata ca tetuiwa.

⁸ Oco hẽ, nda ca tẽliwa ndati etu oku yovuiwa kupika wekandu lokufa Adama a tu kokela? Tu konomuisi ocisembi ca eciwa la Yehova kuenda esilivilo ci kuete kokuetu.

NDOMO YEHOVA A ECA OCISEMBI

9. Ocisembi cipi ca sukiliwile?

⁹ Omo okuti omuenyo wa pesiwa wa lipua, lomue omunu ukuekandu nda wa tẽla oku eca eci ca lisoka lomuenyo waco. (Osamo 49:7, 8) Ocisembi ca sukiliwile cina ca lisoka leci ca pesiwa. Eci ca lisokele locihandeleko ca Suku cesunga, cina ca kisakaile “omuenyo lomuenyo.” (Esinumuĩlo 19:21) Oco hẽ, nye nda ca lisoka lomuenyo wa lipua Adama a pesela? Te lika omuenyo ukuavo wa lipua una ‘wa lisoka’ lowu wa pesiwa.​—1 Timoteo 2:6.

10. Yehova wa eca ndati ocisembi?

¹⁰ Yehova wa eca ndati ocisembi? Eye wa tuma umue pokati komãla vaye vokilu oco eye palo posi a ece omuenyo waye kokuetu. Pole Yehova ka tumĩle umue ukuavo. Eye wa tumĩle muẽle Omõlaye wongunga una a sole calua. (Tanga 1 Yoano 4:9, 10.) Omõlaco, wa pokola kuenje wa tava oku tunda kilu oku iya palo posi. (Va Filipoi 2:7) Ndomo tua lilongisa ale konyima velivulu lilo, Yehova wa linga ocikomo. Eye wa sondoluila omuenyo Womõlaye vimo lia Maria. Espiritu sandu lia Suku lia wila Maria. Omo liaco, Yesu ka citiwile lekandu.​—Luka 1:35.

11. Omunu umosi wa linga ndati ocisembi comanu vosi?

¹¹ Oco hẽ ca tava ndati okuti omunu umosi o linga ocisembi comanu valua? Oco ci ku lomboloke, tu konomuisi ndomo omanu vosi veya oku linga vakuakandu. Ivaluka okuti eci Adama a linga ekandu, eye wa pesela omuenyo wa lipua. Omo liaco, ka kuatele vali omuenyo wa lipua okuti o weca kocitumbulukila caye. Eci eye a eca lika komãla vaye, ekandu kuenda oku fa. Yesu, una Embimbiliya li tukula hati, “Adama wa sulako,” wa kuata omuenyo wa lipua, kuenda ka lingile ekandu lalimue. (1 Va  Korindo 15:45) Kuenje, Yesu wa piñala pomangu ya Adama oco a tu yovole. Poku eca omuenyo waye wa lipua ndocisembi ku Suku, Yesu wa fetela ekandu lia Adama. Kuenje wa eca elavoko lioku yovola ocitumbulukila ca Adama.​—Va Roma 5:19; 1 Va  Korindo 15:21, 22.

12. Uvangi upi Yesu a lekisa eci a talisiwa ohali?

¹² Embimbiliya li tu sapuila ohali yosi Yesu a tala eci a kala oku panda kolofa viaye. Wa tipuiwa, toke eci vo valela kuti kuenje wa fa. (Yoano 19:1, 16-18, 30, Tala Alomboluilo a Vokiyiwako kemẽla 204-206.) Momo lie Yesu a talisiwila ohali yakahandangala? Kovaso, velivulu lilo, tuka lilongisa okuti Satana wa pembula Yehova poku popia hati lomue omunu oka pokola kokuaye nda wa kapiwa voseteko. Yesu wa lekisa okuti, omunu wa lipua haeye o kuete elianjo lioku linõlela eci a yongola, ci tava okuti o pokola ku Suku ndaño Eliapu lioyonja. Yehova co sanjuisa calua oku mola epandi Liomõlaye poku pokola kokuaye.​—Olosapo 27:11.

13. Ocisembi ca fetiwa ndati?

¹³ Ocisembi ca fetiwa ndati? Veteke 14 kosãi ya Nisana, yunyamo wa 33, koku tenda kua va Yudea, Suku wa ecelela okuti Omõlaye wa lipua o pondiwa. Yesu wa eca omuenyo waye ndocilumba ca eciwa “olumue.” (Va Heveru 10:10) Veteke liatatu Yehova wopindula. Kuenje wa linga vali omunu wespiritu. Eci a pitila kilu, Yesu wa eca ku Suku ondando yomuenyo waye wa lipua ndocilumba cocisembi coku yovola ocitumbulukila ca Adama. (Va Heveru 9:24) Yehova wa tava ocilumba ca Yesu cocisembi coku yovola omanu kekandu kuenda koku fa.​—Tanga Va Roma 3:23, 24.

OCISEMBI CI KUETE ESILIVILO KOKUOVE

14, 15. Oco tu tambule “ongecelo yakandu” nye tu sukila oku linga?

¹⁴ Ndaño okuti tuakuakandu, citava okuti tu tambula asumũlũho alua omo liocisembi. Tu konomuisi asumũlũho eyilila kocisembi tu pondola oku tambula cilo kuenda kovaso.

¹⁵ Ongecelo yakandu. Omo okuti tua piñala ekandu, ca tĩla calua kokuetu oku linga eci ciwa. Vosi yetu tua siata oku lueya. Ci kale koku vangula ci kale kovilinga. Pole, omo liocilumba cocisembi ca Yesu, etu tu pondola oku tambula “ongecelo yakandu.” (Va Kolosai 1:13, 14) Pole, oco akandu etu a eceliwe, tu sukila oku likekembela lutima wetu wosi. Tu sukilavo oku livondela ku Yehova, oku pinga ongecelo vonduko yocisembi ca Yesu.​—Tanga 1 Yoano 1:8, 9.

16. Nye ci tu ecelela oku vumba Suku lutima wa yela? Kuenda esilivilo lie utima wa yela u kuete?

¹⁶ Utima wa yela kovaso a Suku. Utima ka wa lipuile u tuala omunu kekambo lielavoko kuenda koku sima okuti ka kuete esilivilo. Pole, ocilumba cocisembi cecelela okuti akandu etu a eceliwa. Yehova o tava okuti tu u fendela lutima wa lipua, ndaño tuakuakandu. (Va Heveru 9:13, 14) Eci ci tu ecelela oku vangula lutõi kovaso a Yehova. Omo liaco, ci tava okuti tu amẽla kokuaye vohutililo. (Va Heveru 4:14-16) Oku kuata utima wa yela ci tu ĩha ombembua yovutima. Kuenda ci tu vetiya oku likuatela esumbilo. Kuenje ci tu nenela esanju.

17. Asumũlũho api a keyilila vonduko ya Yesu wa tu fila?

¹⁷ Elavoko liomuenyo ko pui voluali luokaliye palo posi. Embimbiliya kelivulu lia Va Roma 6:23, li popia hati: “Onima yekandu okufa.” Ocinimbu caco camisako vali hati: “Puãi ocali ca eciwa la Suku oco omuenyo ko pui vu Kristu Yesu Ñala yetu.” Vocipama catatu celivulu lilo, tua lilongisa eci catiamẽla kasumũlũho aka kala voluali luokaliye. (Esituluilo 21:3, 4) Asumũlũho aco osi, oku kongelamo omuenyo ko pui, a keyilila vonduko ya Yesu wa tu fila. Oco tu tambule asumũlũho aco, tu sukila oku lekisa okuti tua sanjukila ocilumba cocisembi.

O LEKISA NDATI OKUTI OCISEMBI WA CI SANJUKILA?

18. Momo lie tu sukilila oku eca olopandu ku Yehova omo liocisembi?

¹⁸ Momo lie tu sukilila oku eca olopandu ku Yehova omo liocisembi? Ombanjaile yi soliwa vali calua nda omunu wa yeca wa pesela otembo, longusu yaye poku yi pongiya. Utima wetu u yolela calua eci tu limbuka okuti ombanjaile yaco ocindekaise cocisola comunu wa tu yĩha. Ocisembi ombanjaile yimue ya velapo olombanjaile viosi. Momo Suku poku yeca ka co lelukilile. Kelivulu lia Yoano 3:16, tu tangako hati, “omo Suku a sola ndoco oluali, oco a ecela Omõlaye wongunga.” Ocisembi oco ocindekaise ca velapo cocisola ca Yehova kokuetu. Ocisembi ci lekisavo ocisola Yesu a tu kuetele. Momo eye wa tava oku eca omuenyo waye oco a tu yovole. (Tanga Yoano 15:13.) Ocilumba cocisembi ci tu kolisa utima kuenda ci tu ĩha ekolelo liokuti Yehova Lomõlaye va tu sole.​—Va Galatia 2:20.

19, 20. O lekisa ndati okuti wa sanjukila ocilumba cocisembi ca eciwa la Suku?

¹⁹ O lekisa hẽ ndati okuti wa sanjukila ocilumba cocisembi ca eciwa la Suku? Catete, o sukila oku amisako ukũlĩhĩso wove ku Yehova Suku una wa eca ombanjaile yaco. (Yoano 17:3) Oku lilongisa Embimbiliya lekuatiso lielivulu lilo, cika ku kuatisa oku ci linga. Osimbu wamamako oku kũliha Yehova, ocisola cove kokuaye cika livokiya. Kuenje ocisola caco cika ku vetiya oku linga eci cu sanjuisa.​—1 Yoano 5:3.

²⁰ Oku lekisa ekolelo kocilumba cocisembi ca Yesu. Yesu wa popele hati: “U o kolela Mõla o kuete omuenyo ko pui.” (Yoano 3:36) Tu lekisa ndati ekolelo ku Yesu? Ekolelo liaco ka li lekisiwila lika kolondaka. Momo elivulu lia Tiago 2:26, li popia hati: “Ekolelo ka li kuete ovilinga, . . . lia fa.” Omo liaco, ekolelo liocili li lekisiwila ‘kovilinga.’ Onjila yimue yoku lekisa okuti tua kolela Yesu, oku likolisilako oku kuama ongangu yaye koku vangula kuetu kuenda kovilinga vietu.​—Yoano 13:15.

21, 22. (a) Momo lie tu sukilila oku kala kocipito Condalelo ya Ñala unyamo lunyamo? (b) Nye cika lomboluiwa Vovipama 6 kuenda 7?

²¹ Oku kala kocipito coku ivaluka Ondalelo ya Ñala. Koñolosi yeteke 14 liosãi ya Nisana yunyamo wa 33, Yesu wa sovola ocipito cimue ci tukuiwa Vembimbiliya hati, ‘Ondalelo ya Ñala.’ (1 Va  Korindo 11:20; Mateo 26:26-28) Ocipito caco ci tukuiwavo hati, Onjivaluko Yolofa via Yesu. Yesu wa ci tumbikila oku ivaluisa olondonge viaye kuenda Akristão vosi oco va patekele okuti poku fa kuaye, eye wa eca omuenyo waye wa lipua ndocisembi coku yovola omanu. Catiamẽla kocipito caco, Yesu wa handeleka hati: “Ci lingili onjivaluiso yange.” (Luka 22:19) Ocipito Conjivaluko, ci tu ivaluisa ocisola Yehova la Yesu va lekisa kokuetu poku tu ĩha ocisembi. Oco tu lekise okuti ocisembi tua ci sanjukila, tu sukila oku kala kocipito Conjivaluko yolofa via Yesu ca siata oku lingiwa unyamo lunyamo.a

²² Ocisembi, ombanjaile yimue ka yi sokisiwa Yehova a tu ĩha. (2 Va  Korindo 9:14, 15) Ocisembi ci kuatisavo vana va fa. Ndamupi? Ovipama 6 kuenda 7 vi ka lombolola ondaka eyi.