“Sandi Yehova Longusu Yaye”

“Momo ovaso a Yehova a vanja vanja kuosi kilu lieve ha lekisa unene waye kuvakuavitima vio sungulukila.”−2 ASAPULO 16:9.

1. Unene nye, kuenda etu tumanu tu u kuata ndati?

UNENE upondola oku lomboloka etendelo liovina vialua ndeci pamue kukala ekalo, omoko, ale okutumila vakuavo; eloñoloho liokulinga ale okupanga cimue; ongusu ketimba; ale okukolapo kovisimilo. Omanu kava sokolola vali ciwa nda valinga cimue lonyeño yalua. Ñala Acton, okuvangula citiamẽla kunene wovoko o pulitika, hati: “Unene ulinga eci civi kuenda unene uvi wapitahãla ungangala walua.” Vasapulo otembo yilo mueyuka olongangu vialua vilekisa ocili colondaka via Ñla Acton. Vokuenda kuocita 20, “omunu poku kangisa ukuavo o lilinga eye muẽle civi” okuti capiãla calua. (Ukundi 8:9) Olombiali olongangala viasiata okutondala unene wavo kuenda okupesela ovimuenyo violohuluwa viomanu. Unene ka u lingiwila vocisola, volondunge, kuenda vesunga ocina cimue cikoka ohele.

2. Lombolola ndomo olongavelo vikuavo vi Suku vilikuata lonjila Yehova a linga unene waye?

² Calitepa lomanu valua, Suku olonjanja viosi unene waye o u linga ciwa. “Momo ovaso a Yehova a vanja vanja kuosi kilu lieve ha lekisa unene waye kuvakuavitima vio sungulukila.” (2 Asapulo 16:9) Yehova unene waye o wendisila vonjila ya suñama. Lepandi Suku o vanja konyima oco a tiule ondingaivi oku yiha epuluvi lioku li kekembela. Ocisola cu lingila oku tundisa ekumbi oco lituile ovisoko viosi viomanu−olondingesunga lava halondingesungako. Okusulako esunga liko vetiya okulinga lunene waye ka u sulila oco a maleko Satana Eliapu, una okasi lokukoka olofa.−Mateo 5:44, 45; Va Heveru 2:14; 2 Petulu 3:9.

3. Momo lie okuvelapo kunene wa Suku oko esunga liokukolela eye?

³ Unene wapiãla wa Isietu kilu owo esunga liocili lekolelo−kavali kavio volohuminyo kuenda vekuatiso liaye. Okamõla kakolapo eci kapita pokati ka vakuavo nda eye okuetelele vokuokuo kua isia yaye, mekonda wa kuliha okuti isiaye kakaecelela okuti umue ulingisa. Haicovo, Isietu kilu, una ‘ukuepondolo lioku popela,’ iya o tu yovola kovovi osi nda etu tu tutalavayela kumue laye. (Isaya 63:1; Mika 6:8) Omo okuti Isia umue uwa, Yehova olonjanja viosi o tẽlisa olohuminyo viaye. Unene waye ka u sulila weca ekolelo liokuti ‘ondaka yi tunda vomẽla waye; ka yi tiukila ño kokuaye, puãi yi linda ndeci a panga oku tẽlisa eci a yi tumila.’−Isaya 55:11; Tito 1:2.

4, 5. (a) Nye ca sulileko eci Soma Asa a kolelele calua Yehova? (b) Nye cipondola okupita letu nda tua kolela okuti omanu ovo va potolola ovitangi?

⁴ Momo lie ca sungulukila okuti ka tu nolapo okuivalako okukuliha epopelo lia Isietu kovailu? Momo citava oku vialiwa lakalo kuenda okuivalako apa pakasi okukolapo kuetu kuocili. Eci ci mõlehela vongangu ya Soma Asa, una wa kolalaile Yehova. Vokuenda kuviali wa Asa, ohulukãi yasualali apama yava Etiopia yondumuhila o Yudea. Eci Asa a limbuka okuti eyulo likasi vali enene konepa yovanyali vaye, wa likutilila hati: “A Yehova, lomue wa lisoka love poku kuatisa, ci kale u wa pama, ci kale u wa leñela. Tu kuatise, a Yehova, Suku yetu, momo tua liyeka kokuove. Vonduko yove, omo tueyilila oku liyaka lowiñi u. A Yehova, ove Suku yetu, omunu ka ka ku yule.” (2 Asapulo 14:11) Yehova wa tava epingilo lia Asa kuenda wo wiha eyulo limue liuhiti.

⁵ Eci papita anyamo alua wupange wekolelo, kuenje, ekolelo lia Asa kunene wokuyovola kua Yehova lia hongua. Oco a li popele kohele yasualali a tunda konano yusoma wo Isareli, eye wa pinga ekuatiso ko Suria. (2 Asapulo 16:1–3) Ndaño okuti ovitukilo viaye ku Soma ya va Suria Bene–hadade casulako okumalako ohele ya va Isareli yalingiwila la Yuda, ocisila ca Asa la Suria calekisa ekambo liekolelo ku Yehova. Hanani uprofeto wopula hati: “Va Etiopia la va Luvimi ka va kaile hẽ olohoka vinenenene kumue lakalu lavakuatuvalu vakahandangala? Haimo lumue, omo ove wa kolelele Yehova, eye wa va eca peka liove.”(2 Asapulo 16:7, 8) Handi vali, Asa wa likala elungulo eli. (2 Asapulo 16:9–12) Nda tua sangiwa lovitangi, ka tu ka koleli komanu okuti va potolola ovitangi. Pole, tulekaisi ekolelo ku Suku, poku kuatela ekolelo vunene womanu ci ka tu honguisa.−Osamo 146:3–5.

Sandiliya Unene Yehova Aeca

6. Momo lie okuti te tu ‘sanda Yehova longusu yaye’?

⁶ Yehova o pondola okueca unene komanu vaye kumosivo loku va popela. Embimbiliya li tu vetiya oco tu “sandi Yehova longusu yaye.” (Osamo 105:4) Momo lie? Momo nda tulingila ovina vongusu ya Suku, unene wetu u ka lingiwa lesunga, okuti ka tu kuata ohelle ya vakuetu. Kuosi tu sanga ongangu ya velapo yeci Yesu Kristu, una wa tẽlisila ovikomo vialua “[v]unene wa Yehova.” (Luka 5:17) Yesu nda wa pondola oku litumbika eye muẽle oco a pongoloke ohuasi ya velepo, ale muẽle osoma yikuete unene walua. (Luka 4:5–7) Handi vali, eye wa kuama unene Suku o wiha oco a pindise lokuikisa, lokukuatisa kuenda oku kayisa lawo. (Marko 7:37; Yoano 7:46) Hongangukuoyo yiwa kokuetu!

7. Ocituwa cipi ciwa tu sukila okukuata nda tulingila ovina vongusu ya Suku puãi vongusu yetu muẽle hamoko?

⁷ Omo liaco, nda tulingila ocina ‘vongusu yeca Suku,’ eci ci ka tu kuatisako okukala ambombe. (1 Petulu 4:11) Omanu va sandiliya unene kokuavo va pongoloka vakuemande. Ndeci okutukula Soma ya va Asuria Esar–haddon, una walitunula hati: “Unene wange walua, Ame ndavelapo kunene walua, Ame ndukuoyaki, Ame ndicindululu, Ame ndi soma yulambu.” Puãi Yehova, “wa nola ovina viuveke voluali ha kutisa lavio osõi vakualondunge.” Kuenje, nda Ukristão wocili o litunula, alitunuile ku Yehova, vukulihiso una akuete lacina asiata okulinga ka ca siatele oku tẽlisiwila vongusu yaye. ‘Oco nda tua lisepuisila vemẽhi lieka lia pama lia Suku’ cikaeca ekemainyo liocili.−1 Va Korindo 1:26–31; 1 Petulu 5:6.

8. Nye tu sukila okulinga tete oco tu tambule unene wa Yehova?

⁸ Tukuata ndati ongusu ya Suku? Tete, te tua ci pinga vo hutililo. Yesu waeca ekolelo kolondonge viaye okuti Isiavo o pondola okueca espiritu likola ku vana volipinga. (Luka 11:10–13) Lilongisa ndomo olondonge via Kristu viaiñila vunene eci ovo vanolapo oku pokola ku Suku pole ndaño asongui vakuatavo va lingile hati kacitava okuimba uvangi wutiamẽla ku Yesu. Eci va likutilila ekuatiso ku Yehova, ocili muẽle ohutililo yavo ya yeviwa, kuenda espiritu likola liavaiha unene oco vamameko okukunda olondaka viwa lusumba sio.−Ovilinga 4:19, 20, 29–31, 33.

9. Tukula ono yavali yongusu yespiritu, kuenda lombolola ongangu Yocisonehua okulekisa uwa waco.

⁹ Vali, etu tukuatela ongusu yespiritu Vembimbiliya. (Va Heveru 4:12) Unene wondaka ya Suku wakala ocili vokuenda kuoloneke via Soma Yosiya. Ndaño okuti undeti soma u Yudea wa lundula ale oviñumañuma vi fendeliwa vofeka, emoñololo Liocihandeleko ca Yehova vonembele liovetiya okuvokiya okulandula ulandu.a Noke cina okuti Yosiya eye muẽle wa tangela Ocihandeleko kovaso yomanu, ofeka yosi yalinga ocisila la Yehova, kuenda cimue cavali, capiãla vali enene, kualingiwa onjevo yokuvanja ovitaka. Uwa weci ca sulako ku Yehvoa cakala okuti vokuenda ‘kuomuenyo wavo wosi, ovo ka va pambukile poku kuama Yehova.’−(2 Asapulo 34:33.

10. Yipi onjila ya tatu yoku tambula ongusu ku Yehova, kuenda momo lie ci kuetele esilivilo?

¹⁰ Tatu, etu tukuatela ongusu yitunda ku Yehova pokati kukamba tukuata Lakristão. Paulu wa vetiya Akristão oco vaendaende kolohongele olonjanja viosi “oku kala locisola lovilinga viwa” kuenda okulivetiya pokati. (Va Heveru 10:24, 25) Eci Petulu a yovuiwa vokayike locikomo, eye wa yonguile okukala la vamanji kuenje waenda vonjo ya ina ya Yoano Marko, muna “mua longoluila va lua va kala loku likutilila.” (Ovilinga 12:12) Ocili, ovo va pondola muẽle okukala vosi konjo lokulikutilila. Puãi ovo valikongela pamuamue lokulikutilila lokulivetiya pokati vokuenda kuotembo yovitangi. Ocipepi lokusulila kupange wa Paulu wokuendaenda ko Roma, eye wa lisanga la vamue vamanji ko Puteoli kuenda noke la vamanji vana valingile ungende oco valisange laye. Eye walinga ndati? Eci Paulu a va mola, wa pandula Suku yu wa kuata utõi.” (Ovilinga 28:13–15) Eye wa pamisiwa calua pokukala la vakuetavo Akristão onjanja yikuavo. Etuvo tukuata ongusu pokulikongaila la vamanjetu Akristão. Mekonda tunde nunde tukasi lelisanjo lioku liokulikongaila la vamanjetu otembo yalua, ka tu sukila oku ñualañuala ulika otembo yalua lelisanjo vonjila ya sukatela yikuata kenyõleho liomuenyo.−Olosapo 18:1; Mateo 7:14.

11. Tukula amue akalo okuti “unene wa piãla” u sukiliwa calua.

¹¹ Pokati kohutililo olonjanja viosi, elilongiso Liondaka ya Suku, kuenda ukamba la vakuetu vakuetavo, etu ‘tu kolisako vu Ñala kuenda longusu yunene waye.’ (Va Efeso 6:10) Etu vosi tu sukila ‘oku kolisako vu Ñala.’ Vamue va tala ohali yovovei, vamue mekonda liukuke, ale mekonda liokupumba okatembo komuenyo wovokamba. (Osamo 41:3) Vamue va pandikisa kokulambalaliwa kua umue ohueli yaye okuti hukuetavoko. Olonjali, capiãla enene ava kavakasi lohueli, vamola eci okuti otembo yosi okutata ovina viosi viepata ocikele cimue capuiya. Amalẽhe vasukila okukuata ongusu yokukolapo kokusosuiya kua vakuavo kuenda te valinga hati si yongola okufenya lukahonga. Lomue kaka lisimaile okupinga ku Yehova “unene wa piãla” oco tu liyake lakatanga aco.−2 Va Korindo 4:7.

“O Kolisa Ava va Lenda”

12. Yehova o tu kuatisa ndati vupange wokukunda?

¹² Ocili, Yehova eca unene komanu vaye nda ovo va tata ciwa okukunda kuavo. Etu tutanga ocitumasuku ca Isaya citi: “O kolisa ava va lenda, o vokiya olohõlo ku ka vi kuete. Ava va imba Yehova ovaso va sakumuha; va palãla lavava ndongonga, va lupuka kuenje ka va kavi, va enda kuenje ka va vela epuila.” (Isaya 40:29–31) Upostolo Paulu eye muẽle wa tambuile unene pokutẽlisa okukunda kuaye. Casulako, okukunda kuaye kua kuata etundilo liwa. Ko Tesalonika, wa sonehelako hati: “Momo ondaka yiwa tuo kundili ka yeyile kokuene loku popia lomẽla lika, puãi yeyavo longusu, le Espiritu Sandu.” (1 Va Tesalonika 1:5) Okukunda lokulongisa kuaye kua kuata unene woku lingisa apongoloko alua kovimuenyo via vana vo yevelela.

13. Yeremiya wa pamisiwa ndati longusu eci asanga elambalalo?

¹³ Eci tu sangiwa lekalo limue lia tatama vocikanjo cetu−vocikanjo cina okuti etu tuasiata ale oku talavayamo olonjanja vialua kuenda papita ale anyamo alua pole okutambulula kutito−etu pamue tu sumua. Yeremiya layevo wa yevele owesi mekonda liokulambalaliwa, okutondaliwa, kuenda etambululo litito aenda lokusanga. Eye muẽle wa popia hati: “Nda ndinga siti, Siu tukula vali [Suku]. Si imbi vali owanji vonduko yaye.” Pole eye kaponduile okucisoleka. Vesapulo liaye mulekisa okuti ‘vutima waye mua kala eci ca soka ndondalu yi taima ya yikiwila vakepa aye.’ (Yeremiya 20:9) Nye cowiha unene eci alisanga lovitangi viaco? Yeremiya hati: “Puãi Yehova o ñsilili konyima ndesualali li lingisa usumba.” (Yeremiya 20:11) Mekonda liombili Yeremiya alekisa kesilivilo liesapulo liaye kuenda ekuatiso Suku o wiha, cowiha etambululo kevetiyo lia Yehova.

Unene Wokusumuisa kuenda Unene Wokupamisa

14. (a) Elimi likuete unene wa soka ndeci nye? (b) Eca olongangu vilekisa epese lilingiwa lelimi.

¹⁴ Unene wosi tukuete ka u tundi lika ku Suku. Ndeci elimi likuete unene walua wokusumuisa kuendavo wokupamisa. Salomone wa lungula hati: “Okufa lomuenyo vi kasi vunene welimi.” (Olosapo 18:21) Eci casula kokambangulo kana Satana akuata la Heva calekisa ndomo elimi lipondola okukundula cimue volondaka. (Efetikilo 3:1–5; Tiago 3:5) Etu tu pesela vali calua lelimi. Olonjivaluko visumuisa omãla vafeko vivakokisa esumuo lialua. Okupitolola enene olombonde vimue cipondola okunyõla omuenyo wukamba. Ocili, elimi lisukila muẽle oku lilava.

15. Etu tupondola okulinga ndati lelimi lietu oco tu pamisue loku kayisua?

¹⁵ Pole, elimi lipondola okupamisa kuenda okulingavo civi. Olusapo Luembimbiliya luti: “Ku li u olondaka viaye viukãlu via soka ndokutoma kuosipata, elimi liukualondunge puãi li sakula.” (Olosapo 12:18) Akristão vakualondunge unene welimi va pamisa lawo u wa leñela kuenda u wa hongua. Olondaka viesanju vipondola okupamisa va kambonga vana vakasi lokuliyaka lokusosuiya kuakamba avo. Elimi liwa lipondola okukuatisavo vamanji akulu alume lakãi vana va sukiliwa kuenda va soliwe. Olondaka viwa vipondola okusanjuisa vana vakasi lokuvela. Handi vali, etu tupondola okumioñolola elimi lietu poku panga onepa kesapulo Liusoma la vakuetu vosi vana va ka yevelela. Okusandeka Ondaka ya Suku pokati kunene wetu, nda utima wetu ukasimovo. Embimbiliya liti: “Ku ka likandangiye oku linga ohenda eva va yi sukila, nda o ci tẽla oku yi linga.”−Olosapo 3:27.

Elinga Liunene Waco Muẽle

16, 17. Pokulinala lomoko yavo ya vaiha Suku, akulu vekongelo, olonjali, lalume vakuele va pondola oku setukula ndati Yehova?

¹⁶ Ndaño okuti eye tõlo, Yehova ekongelo o liviala locisola. (1 Yoano 4:8) Okusetukula eye, Akristão olomitavaso va tata ciwa ocunda ca Suku locisola−okulinga ciwa omoko yaco, halungangalako. Ocili, olomitavaso olonjanja vimue va sukila oku ‘tamalala lava va yi pengisa, oku lemela, loku lungula,’ puãi eci ci lingiwa ‘lepandi lialua kuenda oku longisa.’ (2 Timoteo 4:2) Omo liaco olomitavaso te vi sokolola olonjanja viosi volondaka vina upostolo Petulu a sonehela lomoko vekongelo hati: “Lavi ocunda ca Suku co kundikilui, halocikukuiko, puãi momo vu kuete utima waco, hamekondako liocipululu conganyu, te lutima wombili ndeci Suku o yonguili, haloku tulamelako ava va kundikiwa kokuene, te oku eca ongangu kocunda.−1 Petulu 5:2, 3; 1 Va Tesalonika 2:7, 8.

¹⁷ Olonjali kuenda alume vakuete omoko ya vaiha Yehova, kuenda unene owu citava okuti wulingiwila okukuatisa, lokulongisa, kuenda okusola. (Va Efeso 5:22, 28–30; 6:4) Ongangu yaeca Yesu yalekisa okuti omoko yipondola okulingiwa ciwa lonjila yocisola. Nda epindiso lia suñamisiwa ciwa kuenda olonjanja viosi, omãla kacivalingi lãvi vutima. (Va Kolosai 3:21) Olohuela vi pamisiwa nda alume Akristão vakuele va tumila ciwa locisola kuenda nda akãi vakuele vaeca esumbilo lialua kalume ovitue vionjo tete oco vitava okuti va velisapo ovopange avo ku Suku okuti kava ci lingi ndu va tumilavo.−Va Efeso 5:28, 33; 1 Petulu 3:7.

18. (a) Tu pondola oku setukula ndati ongangu ya Yehova poku tetulula onyeño yetu? (b) Vana vakasi lomoko te va seteka ndati okulongisa vana vakasi loku tatiwa lavo?

¹⁸ Vana va kuete ocikele vepata kuenda vekongelo va lunguke lutate oco va lavulule ciwa onyeño yavo, ndeci onyeño okuyitenga vusumba, lekambo liocisola. Uprofeto Nahumi hati: “Yehova o livala konyeño, haeye wa piãla kolohõlo.” (Nahumi 1:3; Va Kolosai 3:19) Okutetulula ciwa onyeño yetu eyi ondimbukiso yimue yongusu, osimbu okuti nda tuaecelela, eci ci lekisa ehonguo. (Olosapo 16:32) Kumosi vepata kuenda vekongelo, ocimãho ci tumbikiwa vocisola−ocisola ku Yehova, ocisola omunu lokuavo, kuenda ocisola kolonumbi via suñama. Ocisola ocina cimue ci pamisa omunga longusu yivetiya okulinga eci ca miuha.−1 Va Korindo 13:8, 13; Va Kolosai 3:14.

19. Ekoliso lipi Yehova aeca, kuenda etu tu pondola oku tambulula ndati?

¹⁹ Okukuliha Yehova okulimbuka unene waye. Yehova pokati ka Isaya hati: “Kua ci kulihile? Kua ci yevele? Yehova eye Suku ka pui haeye Usovoli wilu lieve liosi. Eye ka lendi ndaño oku kava.” (Isaya 40:28) Unene wa Yehova ka u lingisa owesi. Nda etu tua kolela kokuaye katu likolela etu muẽle, eye ka ka tu yanduluka. Eye wa tu kolisa hati: “Ku ka kuate ohele, momo ñasi love. Ku ka yokoke, momo ndi Suku yove! Ame hu kolisa, hu kuatisa; hu kuata leka liange liondio hailio liesunga.” (Isaya 41:10) Etu tu tambulula ndati kocisola caye coku tu tata? Ndeci Yesu alinga, etu olonjanja viosi tulingi ovina viosi lunene Yehova a tuiha oco tu kuatisiwe kuenda tu pamisiwe. Tu sukila oku tetulula ciwa elimi lietu oco okuti olio li sakula pole ka li tateka. Kuenda olonjanja viosi tu sukila okuti kespiritu tu pasuka, okukolapo kekolelo, kuenda okuamamako kunene Wululiki wetu Wavelapo, Yehova Suku.−1 Va Korindo 16:13.

[Atosi pombuelo yamẽla]

Opondola Okulombolola?

• Yehova unene waye o linga lawo ndati?

• Volonjila vipi tu tambuila enene wa Yehova?

• Ndamupi citava oku mioñolola unene welimi?

• Ndamupi omoko yaeciwa la Suku yikala esumuluho?

[Elitalatu kemẽla 25]

Yesu wa kuama ongangu ya Yehova oco a kuatise vakuavo

[Alitalatu kemẽla 26]

Okusapula Ondaka ya Suku oco cikasi pokati kunene nda utima wetu wa kongelamovo