Ondaka Ya Yehova Yi Tẽlisiwa
“Polondaka viosi viwa Yehova Suku yene o popeleli, [ale o sapuili] layimue ya kambapo. Viosi muẽle vio suisiluipo. Layimue ya kambapo.”—YEHOSUA 23:14.
1. Yehosua helie, kuenda nye a linga toke kesulilo liomuenyo waye?
YEHOSUA una wa kala kesongo kolohoka viasualali, wa kuatele utõi, kuenda wa kala ukuepandi lekolelo. Eye, wa enda la Mose, kuenda wa nõliwile la Yehova oco a songuile va Isareli oku tunda vekalasoko loku iñila vofeka yeyuka asenjele lowiki. Kesulilo liomuenyo waye, wa linga ohundo yimue yi komohisa kovaso yakulu a va Isareli. Ohundo yaco, ya pamisa ekolelo lia vana vo yevelela. Oyo, yi pondolavo oku pamisa ekolelo liove.
2, 3. Eci Yehosua a lingila ohundo akulu a va Isareli, va kala kepuluvi lipi, kuenda nye a popia?
2 Konomuisa ulandu Wembimbiliya u popia hati: “Oloneke vialua via pitapo, tunde apa Yehova a muisa Isareli ombembua kovanyali vaye vosi vo ñuala. Cilo Yehosua wa kuka haeye ekongo. Oco Yehosua wa kovonga va Isareli vosi, lakulu vavo lasongui vavo, lolonganji viavo, lavakesongo vavo. Wa popia lavo hati, ‘Kaliye ame nda kuka, kuenda nda linga ekongo.’ ”—Yehosua 23:1, 2.
3 Eci Yehosua a kuata ci panda 110 kanyamo, wa kala kepuluvi limue liesanju pokati komanu va Suku. Eye wa kala ombangi yovina viosi Suku a linga, kuenda wa mola oku tẽlisiwa kuolohuminyo vialua via Yehova. Omo liukũlĩhĩso a kuata, wa popia hati: “Ene vosi wa kũlĩhi vovitima viene lovolonulo viene, okuti polondaka viosi viwa Yehova Suku yene o popeleli, [ale o sapuili] layimue ya kambapo. Viosi muẽle vio suisiluipo. Layimue ya kambapo.”—Yehosua 23:14.
4. Nye Yehova a likuminyile ku va Isareli?
4 Olondaka vipi via Yehova via tẽlisiwa kotembo ya Yehosua? Tu konomuisa ovina vitatu Yehova a likuminyile ku va Isareli. Catete, Yehova wa yovola omanu vaye kupika. Cavali, wa va teyuila. Catatu, wa va tekula. Koloneke vilo, Yehova wa siatavo oku tẽlisa ovina a likuminya komanu vaye. Ovina viaco, vi kasi oku tẽlisiwa koloneke vilo, ndeci ca pita kotembo ya Yehosua. Osimbu handi ka tua konomuisile ovina Yehova a siata oku linga koloneke vilo, tu kũlĩhĩsi eci a linga koloneke via Yehosua.
Yehova wa Yovola Omanu Vaye
5, 6. Yehova wa yovola ndati va Isareli Kegito, kuenda elinga liaco lia lekisa nye?
5 Eci va Isareli va lisiõsiõla omo liupika Kegito, Yehova wa yeva ondaka yavo. (Etundilo 2:23-25) Osimbu ocisapa ca kala oku taima, Yehova wa sapuila Mose hati: “Ndeya oku . . . popela [omanu vange] peka lia va Egito si vopi vofeka yaco ha va endi kofeka yiwa yinene, kofeka yi tumõha asenjele lowiki.” (Etundilo 3:8) Ovo va kuata esanju lialua, eci Yehova a tẽlisa ohuminyo yaco! Eci Fareo a likala oku eca va Isareli oku tunda Kegito, Mose wo sapuila hati, Suku o pongolola ovava volui Nilu okuti a linga osonde. Ondaka ya Yehova ya tẽlisiwa. Kuenje, ovava Olui Nilu, a linga osonde. Ombisi yosi ya kalamo ya fa, kuenda ka ca tavele oku nyua ovava aco. (Etundilo 7:14-21) Omo okuti Fareo wamamako lesino, Yehova wa nena afengi ecea, loku lekisa elomboloko liaco. (Etundilo kocipama 8 toke 12) Eci efengi liekũi lia ponda olonuñulu viosi vio Kegito, Fareo wa tuma va Isareli oku tunda vofeka!—Etundilo 12:29-32.
6 Epopelo liaco, lia eca ku Yehova epuluvi lioku nõla va Isareli oco va linge omanu vaye, kuenje wa va ĩha Ocihandeleko caye. Elinga liaco, lia kemanya Yehova ukuakutẽlisa olohuminyo viaye, kuenda lia lekisavo okuti, unene wa Yehova wa velapo olosuku viosi violuali. Oku tanga ulandu waco u komohisa, ci pamisa ekolelo lietu! Yehosua wa limbukile okuti, Yehova eye lika “Tõlo koluali luosi.”—Osamo 83:18.
Yehova wa Teyuila Omanu Vaye
7. Yehova wa teyuila ndati va Isareli kolohoka via Fareo?
7 Ohuminyo yipi yavali Yehova a linga oco a teyuile omanu vaye? Eye wa likuminyile oku va yovola Kegito okuti va iñila Vofeka Yohuminyo. Fareo omo lionyeño, wa endele lolohoka kuenda akãlu aye oku landula va Isareli. Eye wa simĩle okuti o tẽlisa onjongole yaye, eci a limbuka okuti, va Isareli va kasi pokati kolomunda lokalunga! Pole, Suku wa teyuila omanu vaye poku kapa elende pokati kovilombo vivali. Konele ya va Egito, kua kala owelema, pole, konele ya va Isareli, kua kala ocinyi. Osimbu elende lia kala oku tateka olohoka via va Egito, Mose wa tikula ombueti yaye, wolũila eka Kokalunga Kasuka, kuenje ovava a litepa. Eci ca kuatisa va Isareli oku puluka, pole va Egito, ka va muile epuluvi lioku tila. Yehova wa nyola olohoka via Fareo lakãlu avo ovita, pole, wa popela omanu vaye.—Etundilo 14:19-28.
8. Eteyuilo lipi va Isareli va tambula (a) vekalasoko (b) eci va iñila Vofeka Yohuminyo?
8 Eci va Isareli va yoka Okalunga Kakusuka, va pita “vekalasoko [limue] linene li lingisa usumba hailio li kuete olonyõha via tema lanyenya, hailio lia kamba ovava.” (Esinumuĩlo 8:15) Olondaka evi vi lekisavo okuti Yehova wa teyuila omanu vaye. Ocitangi cipi va kuata poku iñila Vofeka Yohuminyo? Ovo, va tatekiwa lolohoka via va Kanana. Pole, Yehova wa sapuila Yehosua hati: “Katuka, yoka olui olu Yordão, ove kumue lomanu ava vosi, ha vu iñila vofeka ngeca ku va Isareli. Oloneke viosi viomuenyo wove, ka ku kala umue o tẽla oku tamãlala love. Ndeci nda kala la Mose, haico ñala love. Si ku tokoka ndaño oku ku yanduluka.” (Yehosua 1:2, 5) Olondaka evi via Yehova via tẽlisiwa. Noke lianyamo epandu, Yehosua wa lundula eci ci soka 31 kolosoma, kuenda wa tambula onepa yinene Yofeka Yohuminyo. (Yehosua 12:7-24) Yehova eye wa va kuatisa oku yula uyaki waco.
Yehova wa Tekula Omanu Vaye
9, 10. Yehova wa tekula ndati omanu vaye vekalasoko?
9 Tu konomuisi, ohuminyo yatatu yi lekisa okuti, Yehova o tekula omanu vaye. Va Isareli noke yoku va yovola Kegito, Suku wa va likuminya hati: “Ndu lowili ombolo yi tunda kilu. Kuenje eteke leteke omanu va tunda, va nola nola ohuta yeteke liongongo.” Suku wa va tekula ‘lombolo yokilu,’ ndomo a ci popele. “Va Isareli oku ci mõla va lipula pokati vati, ‘Eci nye?’ ” Okulia kuaco, kua kala omana yina Yehova a likuminyile oku va ĩha.—Etundilo 16:4, 13-15.
10 Vokuenda kueci ci soka 40 kanyamo vekalasoko Yehova wa tekula va Isareli lokulia kuenda ovava. Uwalo wavo ka wa puile, kuenda olomahi viavo ka via lendele. (Esinumuĩlo 8:3, 4) Yehosua wa mola ovina viosi. Ocili okuti, Yehova wa yovola omanu vaye, wa va teyuila, kuenda wa va tekula, ndomo a ci popele.
Eyovo Koloneke Vilo
11. Nye ca pita ko Brooklyin, ko Nova Yorke, kunyamo wo 1914, kuenda nye ca pitilile kesulilo?
11 Nye ci popiwa catiamẽla koloneke vilo? Keteke lia 2 kosãi ya Mbalavipembe yunyamo wo 1914, Votãlo komẽle, eci manji Charles Taze Russell a kala oku songola ocipama ceteke Kombetele ko Brooklyin, ko Nova Yorke, wa lama vamanji lesanju hati: “Kalungi”? Osimbu ka tumalele handi, wa popia hati: “Otembo Yavakualofeka leyi yolombiali viavo, ya pitila kesulilo.” Omo okuti Yehova eye Ombiali yoluali luosi, ya pitila otembo yoku teyuila omanu vaye. Elinga liaco li komohĩsa calua!
12. Eyovo lipi lia pita kunyamo wo 1919, kuenda nye ceyililako?
12 Noke lianyamo atãlo, Yehova wa yovola omanu vaye ‘ko Bavulono Yinene,’ okuti ocisoko catavo esanda voluali. (Esituluilo 18:2) Valua pokati ketu, omo lioku kuka, ka va siatele oku limbuka eyovo liaco li komohĩsa. Pole, tu yongola oku mõla esulilo liaco. Yehova wa tumbulula efendelo liocili kuenda wa kongela vana va yongola oku u fendela. Ocitumasuku caco, ca tukuiwa luprofeto Isaya wa popia hati: “Ci kala okuti koloneke viesulilo omunda yonjo ya Yehova yi velapo koku lepa pokati kolomunda viosi, yi pitahãla ovivulu; kuenje omanu volofeka viosi volumũhĩlako.”—Isaya 2:2.
13. Evokiyo lipi wa siata oku mõla vocisoko ca Yehova?
13 Olondaka via Isaya via tẽlisiwa. Kunyamo wo 1919, olombuavekua via siala palo posi, via fetika oku kunda oco efendelo lia Suku li velepo voluali luosi. Okupisa kunyamo wo 1930, kua limbukiwa okuti, “olomeme vikuavo” via fetika oku kongeliwa kefendelo liocili. (Yoano 10:16) Ovo va tunda kolonepa viosi violuali, kuenje, cilo olohuluwa viomanu va kasi oku eca ekuatiso liavo oco efendelo liocili liamameko! Vocinjonde upostolo Yoano a mõla, omanu vaco va tu kuiwa hati, “owiñi wakahandangala okuti, oku va tenda lomue o ci tela. Va tunda kolofeka viosi kuenda kapata osi, okuti omanu vakuapata osi kuenda vakualimi osi.” (Esituluilo 7:9) Nye wa siata oku mola vokuenda kuotembo? Eci wa fetika oku lilongisa Embimbiliya, Olombangi via Yehova viñami via kala voluali? Koloneke vilo, ci soka 6.700.000 komanu, va kasi oku vumba Yehova voluali luosi. Yehova poku yovola omanu vaye Kombavulono Yinene, wa eca epuluvi liokuti, efendelo liaye liamamako ndomo tua siata oku ci mõla voluali luosi.
14. Eyovo lipi tu lavoka?
14 Tu lavoka eyovo li kuavo kovaso yoloneke okuti omanu vosi voluali vaka kongeliwa. Yehova oka lekisa unene waye, poku mãlako omanu vosi ka va yongola oku linga ocipango caye. Kuenje, oka yovola omanu vaye loku va iñisa voluali luokaliye muna muka kala esunga. Omo liaco, omanu vaka komoha calua poku mõla esulilo lievĩho, kuenje eteke leteke vaka kuata esanju!—Esituluilo 21:1-4.
Yehova o Teyuila Omanu Vaye Koloneke Vilo
15. Momo lie tu sukilila ekuatiso lia Yehova koloneke vilo?
15 Ndomo tua ci konomuisa, va Isareli va kala koloneke via Yehosua, va sukilile eteyuilo lia Yehova. Anga hẽ, ekalo liavo lia litepa leli liomanu va Yehova koloneke vilo? Sio, ka lia litepele! Yesu wa lungula olondonge viaye hati: “Vo pakuili kohali kuenje vo wipayi. Vu suvukilua onduko yange lolofeka viosi.” (Mateo 24:9) Olombangi Via Yehova, kolofeka vimue, via siata oku lambaliwa vokuenda kuanyamo alua. Pole, Yehova wa siata oku kuatisa omanu vaye. (Va Roma 8:31) Ondaka Yaye, yi tu sapuila okuti, ‘lacimue ci tẽla’ oku tateka upange wetu woku kunda Usoma kuenda oku longisa omanu.—Isaya 54:17.
16. Nye ci lekisa okuti Yehova wa siata oku teyuila omanu vaye?
16 Ndaño lelambalalo lioluali, omanu va Yehova va siata oku amamako lupange wavo. Cilo, Olombangi Via Yehova vi kasi oku kundila kueci ci soka 236 kolofeka. Momo tua kũlĩha okuti, Yehova o tu teyuila ku vana va yongola oku tateka upange wetu. Ove hẽ ivaluka olonduko via vamue va panga onepa kopulitika ale viasongui vamue vatavo esanda okuti, va lambalala omanu va Suku vokuenda kuotembo yalua? Nye ca pita lavo? Cilo va kasi pi? Valua pokati kavo ka va kasiko vali, ndeci Fareo wo koloneke via Mose la Yehosua. Nye cika pita lomanu va Suku va kasi oku fa koloneke vilo okuti vovumba lutima wosi? Ovo va ivalukiwa la Yehova. Ocili okuti, ondaka ya Yehova yi tẽlisiwa.
Yehova o Tekula Omanu Vaye Koloneke Vilo
17. Nye Yehova a likuminyile catiamẽla kokulia kuespiritu?
17 Yehova wa tekula omanu vaye kosimbu, kuenda o kasi oku ci lingavo koloneke vilo. Etu tua siata oku tekuiwa kespiritu “lukuenje wa kolelua haeye wa lunguka.” (Mateo 24:45) Tu kuete ukũlĩhĩso wa Suku una wa selekiwa vokuenda kuanyamo alua. Ungelo wa sapuila Daniele hati: “Yika olondaka evi, sitika elivulu liaco, toke kotembo yesulilo. Va lua va enda oko loko, kuenda ukũlĩhĩso u lua.”—Daniele 12:4.
18. Momo lie tu popela tuti, koloneke vilo kuli ukũlĩhĩso walua wa Suku?
18 Cilo, tu kasi koloneke via sulako, kuenje kuli ukũlĩhĩso walua watiamẽla ku Suku. Espiritu sandu, li tu kuatisa oku kuata ukũlĩhĩso watiamẽla ku Suku yocili kuenda kocipango caye. Voluali luosi muli Ambimbiliya alua kuenda kua siata oku sandekiwa alivulu a ecelela omanu oku kuata elomboloko liocili Cembimbiliya. Tu konomuisi ovipama vimue vi sangiwa velivulu losapi hati, Embimbiliya li Longisa Nye? a Vimue pokati kovipama viaco vievi: “Nye Embimbiliya li Longisa Catiamẽla ku Suku?” “Ava va fa va Kasi pi?” “Usoma wa Suku Nye?” Kuenda “Momo Lie Suku a Kasi Oku Ecelela Ohali?” Omanu va siata oku linga apulilo aco vokuenda kuanyamo alua. Cilo, kuli atambululo apulilo aco. Ocili okuti, omanu va kala vupeke kuenda va longisiwa alongiso Etavo liesanda vokuenda kuanyamo alua. Pole, Ondaka ya Suku yamamako oku kuatisa vana va yongola oku vumba Yehova.
19. Olohuminyo vipi wa mola okuti via tẽlisiwa, kuenda nye wa nõlapo oku linga?
19 Omo liovina tua siata oku mola, tu pondola oku popia ndoco: “Polondaka viosi viwa Yehova Suku yene o popeleli, [ale o sapuili] layimue ya kambapo. Viosi muẽle vio suisiluipo. Layimue ya kambapo.” (Yehosua 23:14) Yehova o teyuila omanu vaye, o va yovola kuenda o va kuatisa. Ove hẽ wa kũlĩha ohuminyo yimue okuti ka ya tẽlisiwile votembo ya tukuiwa? Ocili okuti, viosi via tẽlisiwa. Etu tua kolela Kondaka ya Suku.
20. Momo lie tu sukilila oku kolela kovina vi keya kovaso?
20 Nye ci popiwa catiamẽla kololoneke vikeya? Yehova wa tu likuminya oku kala voluali luokaliye luka pongoluiwa ocumbo ceposo. Vamue pokati ketu, va kuete elavoko lioku ka viala kumue la Kristu kilu. Omo liaco, tu kuete esunga lioku amamako lekolelo ndeci Yehosua a linga. Tu kevelela eteke liokuti, elavoko lietu lika tẽlisiwa. Kuenje, tuka ivaluka olohuminyo viosi Yehova a linga, kuenda tuka popia hati: “Layimue ya kambapo.”
[Atosi pombuelo yamẽla]
a Lia sandekiwa Lolombangi via Yehova.
O Tambulula Ndati?
• Yehosua, wa mola ndati oku tẽlisiwa kuolohuminyo via Yehova?
• Olohuminyo vipi via Suku wa mola okuti via tẽlisiwa?
• Momo lie tu tavela okuti ondaka ya Suku yi tẽlisiwa?
[Elitalatu kemẽla 23]
Yehova wa kuatisa koku yovola omanu vaye
[Elitalatu kemẽla 23]
Yehova wa teyuila ndati omanu vaye Vokalunga Kakusuka?
[Elitalatu kemẽla 24]
Yehova wa tekula ndati omanu vaye vekalasoko?
[Elitalatu kemẽla 25]
Koloneke vilo, Yehova wa siata oku kuatisa omanu vaye