Ove Hẽ ‘Ukalei Umue Wa Sunguluka Ku Suku’?
“Lisoli pokati ndomunu la manjaye. Koku sumbila, velisipo vakuẽle.”—VA ROM. 12:10.
1. Ohuminyo yipi tu sanga Vondaka ya Suku?
EMBIMBILIYA li lekisa okuti, Yehova o tu kuatisa eci tu yeva ekavo ale esumuo. Tu konomuisi olondaka vielembeleko vi popia hati: “Yehova o yakela vosi va yongola oku kupuka. O petula vosi va petama. O sakola ava va teka kovitima, kuenje itika apute avo.” (Osa. 145:14; 147:3) Isietu wokilu wa popia hati: “Ame Yehova, Suku yove, hu kuata peka liondio. Ame muẽle mopia love siti, ‘Ku ka kuate usumba, hu kuatisa.’”—Isa. 41:13.
2. Yehova wa siata oku eca ndati ekuatiso kafendeli vaye?
2 Omo okuti Yehova ka muiwa lovaso, o tu ‘kuata ndati peka’? O ‘petula ndati vakuavitima via teka?’ Eye wa siata oku eca ekuatiso liaco volonjila via litepa. Kuenda wa siata oku eca komanu vaye “unene wa piãla” lekuatiso liespiritu sandu. (2 Va Kor. 4:7; Yoa. 14:16, 17) Afendeli va Suku va vetiyiwa lunene wondaka ya Yaye yi sangiwa Vembimbiliya. (Va Hev. 4:12) Anga hẽ kuli onjila yikuavo Yehova a siata oku kuama oco a tu kuatise? Atambululo aco tu a sanga kelivulu Liatete lia Petulu.
‘Suku wa Siata Oku Lekisa Ohenda Volonjila Via Litepa’
3. (a) Olondaka vipi viatiamẽla kovitangi upostolo Petulu a tukula? (b) Ovina vipi tua lilongisa vukanda watete wa Petulu?
3 Upostolo Petulu wa sonehela Akristão olombuavekua hati, va kuete esunga lioku sanjuka omo lionima va lavoka. Noke, wa vokiyako hati: “Vu nyikiwa lohali yiñi yiñi okasimbu kamue.” (1 Pet. 1:1-6) Tu konomuisi ondaka a tukula hati, ‘ohali yiñi yiñi.’ Ondaka yaco, yi lomboloka oku liyaka lovitangi vialua. Petulu ka sile vamanjaye vatatahãi voku limbuka nda vaka tẽla oku liyaka lovitangi viaco ale sio. Pole, wa va vetiya hati, Yehova o pondola oku va kuatisa oku yula ovitangi viosi va kala oku lavoka. Ohuminyo yaco yi sangiwa vukanda Petulu a soneha, muna a lombolola ovitangi vika pita ‘kesulilo lioluali.’—1 Pet. 4:7.
4. Momo lie olondaka vi sangiwa kelivulu lia 1 Petulu 4:10, vi tu lembelekela?
4 Petulu wa popia hati: “Omunu omunu a talavaye longavelo a tambula, oku [kuatisa] vakuavo ndukalei wa sunguluka woviali viñi viñi via Suku.” (1 Pet. 4:10) Petulu poku tukula ondaka hati, “viñi viñi,” wa lekisa okuti, ‘oloseteko viyilila volonjila via litepa. Omo liaco, ocali ca Suku ciyililavo volonjila via litepa.’ Momo lie olondaka evi vi tu lembelekela? Vi tu lembeleka momo ndaño tu liyaka lovitangi, Suku o tu kuatela ohenda, kuenda o tu kuatisa. Ove hẽ, wa limbuka olondaka Petulu a popia vi lombolola ndomo Yehova a siata oku lekisa ocisola kokuetu? Yehova wa siata oku ci linga vonduko ya vamanji.
‘Tu li Kuatisi Pokati’
5. (a) Nye Ukristão a sukila oku linga? (b) Apulilo api a votuiwa?
5 Petulu poku sapuila Akristão wa popia hati: “Kolisiko oku lisola pokati.” Noke wamisako hati: “Omunu omunu a talavaye longavelo a tambula, [poku kuatisa] vakuavo.” (1 Pet. 4:8, 10) Omo liaco, vosi yetu tu sukila oku kuatisa vakuetu. Yehova wa tu ĩha ocina cimue ca velapo tu sukila oku eca komanu. Ocina caco ci lomboloka nye? Petulu wa popia hati, ci lomboloka “ongavelo.” Ongavela yaco yi lomboloka nye? Tu pondola ndati ‘oku kuatisa vakuetu longavelo yaco’?
6. Olongavelo vipi Akristão va tambula?
6 Ondaka ya Suku yi popia hati: “Ocali cosi ciwa longavelo yosi ya kanguka via tunda kilu.” (Tia. 1:17) Olongavelo viosi Yehova a siata oku eca komanu vaye, vi lekisa ocisola a va kuetele. Yimue pokati kolongavelo viaco, espiritu sandu. Olongavelo viaco vi tu vetiya oku kuata ovituwa viwa ndeci ocisola, ohenda kuenda umbombe. Ovituwa viaco vi tu vetiyavo oku sola vamanji kuenda oku va kuatisa. Espiritu sandu, lia siata oku tu ĩha olongavelo viwa ndeci, olondunge, kuenda ukũlĩhĩso. (1 Va Kor. 2:10-16; Va Gal. 5:22, 23) Ongusu yetu, luloño, viatiamẽla kolongavelo vi tu kuatisa oku eca esivayo ku Isietu wokilu kuenda oku u sumbila. Ocisola Suku a tu kuetele ci tu vetiya oku lekisa ovituwa viwa vi pamisa vakuetu.
‘Tu Lekisa Ndati Esunguluko Kupange Woku Kunda’?
7. (a) Ondaka ‘olongavelo’ yi lomboloka nye? (b) Apulilo api tu sukila oku linga, kuenda momo lie?
7 Petulu wa tukula eci catiamẽla kolongavelo tua tambula poku popia hati: “Omunu omunu a talavaye longavelo a tambula.” Ondaka ‘ongavelo,’ yi lekisa okuti, omunu lomunu o kuete ovituwa kuenda ovoloño a litepa. Ndaño ‘omunu o kuete olongavelo via litepa, pole o sukila oku kuatisa lavio vakuavo.’ Momo ‘olongavelo viaco, viatiamẽla kocikele’ tua tambula. Omo liaco, tu sukila oku li pula ndoco: ‘Anga hẽ, olongavelo nda tambula nda siata oku kuatisa lavio vamanji?’ (Sokisa lelivulu lia 1 Tim. 5:9, 10.) ‘Uloño nda tambula ku Yehova wa siata hẽ oku ndi kuatisa oco ndi kuate ovokuasi loku sanda ekemãlo?’ (1 Va Kor. 4:7) Nda tua ‘kuatisa vakuetu’ lolongavelo vietu, tu sanjuisa Yehova.—Olosap. 19:17; tanga Va Heveru 13:16.
8, 9. (a) Olonjila vipi vialitepa Akristão va siata oku kuama oco va kuatise vakuavo? (b) Vamanji vekongelo liene va siata oku li kuatisa ndati pokati?
8 Ondaka ya Suku yi lekisa olonjila via litepa Akristão vatete va kuamẽle poku kuatisa vakuavo. (Tanga Va Roma 15:25, 26; 2 Timoteo 1:16-18.) Koloneke vilo, Akristão va siata oku kuama ongangu yaco poku kuatisa vakuavo. Omo liaco, tu konomuisi olonjila vimue vi tu kuatisa oku ci linga.
9 Vamanji valua, va siata oku pesila olowola vialua koku pongiya ovipama. Kuenje kolohongele poku lombolola ovina va lilongisa Vembimbiliya, ca siata oku vetiya vakuavo oku pamisa ekolelo liavo. (1 Tim. 5:17) Vamanji vamue va kũlĩhĩwa omo lievetiyo liavo, kuenda ocisola va siata oku lekisa ku vakuavo. (Va Rom. 12:15) Vamue pokati kavo, va siata oku nyula vana va sumua, kuenda oku likutilila kumue lavo. (1 Va Tes. 5:14) Vamanji vakuavo va siata oku tuma ovikanda ku vana va liyaka lovitangi. Kulivo vamue va siata oku kuatisa vana vavela oco va ende lavo kolohongele. Vamanji valua, va siata oku kuata onepa kupange woku tumbulula olonjo via vakuavo via teka lehunguhungu liofela. Ocisola ca siata oku va vetiya ‘oku kuatisa vakuavo longavelo va tambula ku Suku.’—Tanga 1 Petulu 4:11.
Nye ci Kuete Esilivilo Liavelapo?
10. (a) Ovikele vipi vivali Paulu a tambuile oco a tẽlise upange wa Suku? (b) Tu kuama ndati ongangu ya Paulu koloneke vilo?
10 Afendeli va Suku, va tambula ongavelo yoku kuatisa vamanji, kuenda oku kundila olondaka viwa komanu. Upostolo Paulu wa kapeleko ovikele viaco vivali kupange wa Yehova. Eye wa sonehela ekongelo lia va Efeso catiamẽla ‘kocali a tambula ku Suku,’ oco a kuatise vakuavo. (Va Efe. 3:2) Noke, wa popia hati: ‘Tua setekiwa la Suku, omo a tu kundika oku longisa olondaka viwa.’ (1 Va Tes. 2:4) Tua tambulavo ocikele coku kunda Usoma wa Suku, ndeci Paulu a linga. Omo liaco, tu kuama ongangu yaye poku lekisa ombili kupange woku kunda olondaka viwa. (Ovil. 20:20, 21; 1 Va Kor. 11:1) Tua kũlĩha okuti, oku kunda esapulo Liusoma ku popela omanu. Omo liaco, tu sukila oku kuama ongangu ya Paulu poku pamisa vamanji ‘lovina viespiritu.’—Tanga Va Roma 1:11, 12; 10:13-15.
11. Tu tenda ndati ocikele cupange woku kunda kuenda coku pamisa vamanji?
11 Pokati kovikele vivali via tukuiwa ndeti cipi tua velisapo? Epulilo eli, li sokisiwa loku konomuisa catiamẽla kekalo lionjila poku pula ndoco: Pokati kavava avali onjila, lipi lia velapo? Etambululo liaco li kuete esilivilo. Momo, onjila yi sukila avava avali oco yi palãle. Cimuamue haico catiamẽla kokuetu okuti, tu sukila oku kunda olondaka viwa, kuenda oku lekisa ovituwa viwa. Tu sukilavo oku kapako ocikele coku kunda olondaka viwa, kuenda oku pamisa vamanji, ndeci upostolo Petulu la Paulu va linga. Tu ci linga ndati?
12. Tu kala ndati ndocikuata cupange peka lia Yehova?
12 Etu tuakundi volondaka viwa, tu sukila oku kuata uloño woku longisa oco esapulo Liusoma wa Suku li vetiye ovitima viomanu. Nda tua ci linga, tu va kuatisa oku linga olondonge via Kristu. Uloño waco kuenda olongavelo tu kuete, vi tu vetiya oku pamisa vamanji lolondaka viwa, kuenda oku lekisa esunguluko ku Suku. (Olosap. 3:27; 12:25) Nda tua ci linga, tu va kuatisa oku amamako oku kala olondonge via Kristu. Omo liaco, tu kuete esumũlũho lioku kala ndocikuata cupange peka lia Yehova, poku tẽlisa upange woku kunda, kuenda ‘oku kuatisa vakuetu.’—Va Gal. 6:10.
Tu “Lisoli pokati”
13. Nye ci pondola oku pita letu nda tua liwekapo ‘oku kuatisa vakuetu’?
13 Paulu wa vetiya vamanji hati: “Lisoli pokati ndomunu la manjaye. Koku sumbila, velisipo vakuẽle.” (Va Rom. 12:10) Ocisola tu kuetele vamanji, ci tu vetiya oku lekisa esunguluko ku Suku. Tua kũlĩha okuti, nda Satana wa tu tateka ‘oku kuatisa vakuetu,’ ukamba wetu u nyõleha. (Va Kol. 3:14) Ekambo liukamba pokati ketu, li tepulula ombili kupange woku kunda. Ocili okuti, nda onjila yateka evava limue, ka yi tẽla oku palãla. Cimuamue haico Satana a yongola oku linga oco a tepulule ombili yetu kupange woku kunda.
14. Helie o tambula asumũlũho omo ‘liekuatiso tu eca’? Tukula ulandu umue.
14 ‘Oku kuatisa vakuetu,’ ci pamisa vana va kuete ocisola ca Suku, kuenda vana va eca ekuatiso liaco. (Olosap. 11:25) Tu konomuisi ulandu wa manji Ryan lukãi waye Roni, kolupale luo Illinois, kofeka yo Estados Unidos. Eci va yeva okuti, Ehunguhungu liofela yi tukuiwa hati, Katrina lia teya olonjo vialua Violombangi Via Yehova, ocisola ca va vetiya oku siapo upange wavo, kuenda onjo yavo. Noke, va landa onjo yitito yi kuete alola, kuenje, va linga ungende weci ci soka 1.400 kolokilometulu toke volupale luo Louisiana. Ovo va kalako unyamo, loku pesela otembo yavo, ongusu yavo, kuenda ovina vikuavo oco va kuatise vamanji. Manji Ryan o kuete 29 kanyamo wa popia hati: “Upange waco wa ndi kuatisa oku pamisa ukamba wange la Yehova Suku, kuenda nda limbuka ndomo a siata oku kuatisa afendeli vaye.” Eye wamisako hati: “Oku talavaya la vamanji va kuka, ca ndi kuatisa oku limbuka ndomo ndi pamisa vakuetu. Nda limbukavo okuti, etu tuamalẽhe, tu kuete upange walua vocisoko ca Yehova.” Manji Roni o kuete 25 kanyamo, wa popia hati: “Nda sanjuka calua omo lioku kuatisa vakuetu. Lalimue eteke nda kuatele esanju liaco. Nda kũlĩha okuti, ndika amamako oku tambula asumũlũho omo liupange waco.”
15. Momo lie tu sukilila oku amamako loku pamisa vakuetu longavelo tua tambula ku Suku?
15 Vosi yetu tu tambula asumũlũho nda tua pokola kocihandeleko ca Suku coku kunda olondaka viwa, kuenda oku pamisa vakuetu. Omanu vana tu pamisa kespiritu, va pondola oku amamako oku vumba Yehova. Momo, esanju li tunda koku eca, lia velapo eli li tunda koku tambula. (Ovil. 20:35) Tu kuata lika esanju, nda tua kapako vakuetu. Ocisola tu lekisa ku vakuetu, ceca uvangi wokuti, Tuakristão vocili. Yesu wa popia hati: “Kokulisola kuene pokati oko omanu vosi va limbukila okuti vulondonge viange.” (Yoa. 13:35) Tu sukila oku eca esivayo ku Isietu Yehova omo lionjongole yaye yoku kuatisa afendeli vaye palo posi. Omo liaco, tu sukila ‘oku kuatisa vakuetu loku va pamisa longavelo tua tambula ku Suku’! Ove hẽ, o yongola oku amamako oku ci linga?—Tanga Va Heveru 6:10.
Ivaluka Eci Tua Lilongisa?
• Yehova wa siata oku pamisa ndati afendeli vaye?
• Ocikele cipi tua tambula?
• Olonjila vipi tu sukila oku kuama oco tu kuatise vamanji?
• Nye ci tu vetiya oku amamako ‘oku kuatisa vakuetu’?
[Elitalatu kemẽla 13]
Wa siata hẽ oku kuatisa vakuene ‘longavelo’ wa tambula ku Suku, ale sio?
[Elitalatu kemẽla 15]
Tua siata oku kundila olondaka viwa komanu, kuenda oku kuatisa vamanji
[Elitalatu kemẽla 16]
Vamanji va lieca olumue, va sesamẽla epandiyo