Setukuli Ekolelo Liavo

‘Nda ci Kolela’

KA CA lelukile ku Marta oku ivala eleva muna va kendele ​—manjaye lia yikiwa lewe. Ocitangi caco co nenela esumuo lialua. Ka ca lelukile oku tava okuti manjaye Lasaru wa fa. Vokuenda kuoloneke vikuãla noke lioku fa kua manjaye, ka ca lelukile kokuaye omo liomanu veya ponambi loku lila poku u pasuisa.

Ocipepi la Marta pa kala umue Lasaru a solele calua. Eci a mola Yesu wa yeva esumuo lialua, momo eye lika wa kuata epondolo lioku popela manjaye. Pole, Marta wa yeva elembeleko omo lioku kala la Yesu volupale luo Betania. Vepuluvi Marta a kala la Yesu, wa limbuka ohenda yaye kuenda wa pamisiwa locikembe caye. Yesu wa linga apulilo amue a kuatisa Marta oku pamisa ekolelo liaye kuenda oku tava kepinduko. Ombangulo yaco ya vetiya Marta oku popia olondaka vimue vi kuete esilivilo lia velapo hati: “A Ñala, nda kolela ale okuti vu Kristu, vu Mõla a Suku, haive una iya voluali.”​—Yoano 11:27.

Marta wa kala ukãi umue ukuekolelo liocili. Ovolandu a sangiwa Vembimbiliya a lombolola eci catiamẽla kokuaye, a tu kuatisa oku pamisa ekolelo lietu. Oco tu kũlĩhe ulandu waco, tu konomuisi eci Embimbiliya li popia catiamẽla ku Marta.

‘Wa Sakalala Calua Kuenda wa Tokotelua’

Tu kũlĩhĩsi ovolandu a pita osimbu Lasaru ka file. Eye wa kala lomuenyo kuenda wa kuata uhayele uwa. Lasaru wa lavokaile oku tambula ukombe umue wavelapo okuti Yesu Kristu. Lasaru la Marta, kuenda Maria, va kala epata limue lia kuata ovituwa viwa. Vosi yavo va kala vonjo yimuamue. Olonoño vimue via popia hati, citava okuti, Marta eye wa kala ukulu pokati kavo. Momo wa enda oku tambula akombe, kuenda olonjanja vimue eye o tukuiwa tete. (Yoano 11:5) Ka tu tẽla oku kũlĩha nda pokati kavo pa kala umue wa kuelele. Pole, va kala akamba va Yesu. Vokuenda kupange wa Yesu woku kunda ko Yudea, kuna a liyaka lelambalalo, olonjanja viosi wa enda oku sikĩla konjo yavo. Eye wa enda oku sanjukila ekalo liavo liwa, kuenda ekuatiso a tambula.

Marta wa enda oku linga aliangiliyo alua oku yekisa akombe konjo yavo. Eye wa kala ukuambili, kuenda otembo yosi wa enda oku linga upange. Marta wa lekisa ocituwa caco eci va nyuliwa la Yesu. Eye wa pongiya ovikulia via litepa oco a tambule ukombe wavo, kuenda vana veya laye. Kotembo yaco oku yekisa akombe ca kuata esilivilo lialua. Eci ukombe umue a pitila konjo, wa enda oku lamiwa lesipulo, oku u lulisa olohaku viaye, oku u sukula kolomahi, kuenda oku u waveka ulela welemba liwa. (Luka 7:44-47) Ovo va enda oku tata ciwa akombe, loku va ĩha okulia, kuenda ocitumãlo coku pekela.

Marta la Maria va kuata ovina vialua vioku linga. Omo okuti Maria ka loñolohele calua kovopange o vonjo, citava okuti kefetikilo wa kuatisa Marta. Pole, eci Yesu a pitĩla ovina via pongoloka. Momo wa limbuka okuti wa kuata epuluvi lioku va longisa! Yesu wa li tepele lasongui vetavo vo koloneke viaye, momo wa lekisile esumbilo kakãi, kuenda ka kuatele ohele yoku va longisa catiamẽla Kusoma wa Suku, una wa kala osapi yupange waye. Maria wa yeva esanju lialua omo lioku kuata epuluvi liaco, kuenje wa tumãla ponele ya Yesu oku yevelela olondaka viaye.

Tu pondola oku sokolola ndomo Marta a vokiya onjongole yaye yoku yevelela. Pole, omo liovikulia vialua a kala oku pongiyila akombe, esakalalo liaye lia li vokiya calua. Omo liesakalalo liupange walua, kuenda eci a mola manjaye wa tumãla okuti ka kasi oku u kuatisa, anga hẽ co temisa loku pisa manjaye? Citava okuti co temisa. Momo ka kuatele epondolo lioku linga upange wosi likaliaye!

Noke, Marta ka tẽlele vali oku likandangiya. Eye loku teta Yesu kondaka, wa pula hati: “A Ñala, ka cu ku lingi cimue . . . omo manjange a [ndi] sia lika liange oku poka? U pañinya, a ñuatiseko.” (Luka 10:40) Olondaka evi vi lekisa ekambo liesumbilo. Noke, wa pinga ku Yesu oco Maria o kuatise oku linga upange.

Citava okuti etambululo lia Yesu lia komohisa Marta kuenda valua vakuakutanga Embimbiliya. Lumbombe wocili wo sapuila hati: “A Marta, a Marta, wa [sakalala calua,] kuenda wa tokotelua lovina via lua. Cimuamue lika ci sukiliwa. Maria wa nolapo eci ca velapo kuenje ka cu nyehiwa.” (Luka 10:41, 42) Nye Yesu a yonguile oku popia lolondaka evi? Anga hẽ wa kala oku popia hati Marta wa velisilepo ovina a kala oku linga? Anga hẽ ka kapeleko elikolisilo lia Marta lioku pongiya okulia kuwa?

Sio hacoko. Yesu ka kuatele atatahãi lovisimĩlo viwa via Marta. Eye ka simĩle okuti oku sakalala calua lakombe ocina cimue ka ca sungulukile. Momo wa endele ‘kocipito cimue’ a lalekiwile la Mateo. (Luka 5:29) Oku pongiya ovikulia ca sunguluka, pole, esakalalo liaye lovikulia viaco, olio ka lia sungulukile. Eye wa sakalalele calua loku pongiya okulia, kuenje ka kapeleko ovina vi kuete esilivilo liavelapo. Ovina viaco via kala nye?

Yesu omõla wonguga wa Yehova Suku, wa kala konjo ya Marta oku va longisa ocili. Ovina a kala oku va longisa, via kuata esilivilo liavelapo okuti okulia kupepa kuenda ovina vikuavo via pongiyiwa vi sule. Yesu wa sumũile calua omo lia Marta wa pumba epuluvi lioku pamisa ekolelo liaye. Pole, wa ecelela okuti Marta o nõla onjila a yongola oku kuama. Omo liaco, ka ca sungulukile Marta oku pinga ku Yesu oco a vetiye Maria oku pumbavo epuluvi liaco.

Lumbombe walua Yesu wa lungula Marta poku pitulula onduko yaye oco a tulumule onyeño yaye. Kuenje, wo sapuila hati, ka sukila ‘oku sakalala lovina vialua.’ Eye wa sukilile lika oku pongiya elonga limosi ale avali ovikulia, oco ope esilivilo kovina viespiritu. Eli olio esunga lieci Yesu​— ‘kopilile ku Maria onepa yavelapo’ yovina a lilongisa kokuaye!

Ulandu owu u longisa olondonge via Kristu ovina vi kuete esilivilo koloneke vilo. Ka tu ka eceleli okuti, cimue ci tu tateka oku tẽlisa ‘ovina viespiritu.’ (Mateo 5:3) Tu yongola oku setukula ongangu ya Marta yoku poka akombe. Pole, ka tu ka eceleli okuti, ‘tu sakalala calua’ loku yekisa akombe, kuenje tu ivalako ovina vi kuete esilivilo lia velapo. Eci tu tambula vamanji konjo yetu, ka tu sukila oku pongiya okulia kua tĩla okuti ku pesela otembo yalua. Pole, ocimãho ca velapo coku kala la va manji, oku likolisa pokati lovina viespiritu. (Va Roma 1:11, 12) Epuluvi liaco li pamisa vamanji, ndaño ka kua pongiyiwile ovina vialua.

Oku fa Kuenda Oku Pinduka Kua Manji Umue ​—o Soliwe

Anga hẽ, Marta wa tava kelungulo lina Yesu a eca kokuaye lumbombe kuenda wa lilongisilako cimue? Upostolo Yoano poku tukula ulandu watiamẽla ku manji ya Marta, wa popia hati: “Ca kala okuti Yesu wa sola Marta la manjaye kuenda Lasaru.” (Yoano 11:5) Pa pitile ale olosãi vimue tunde eci Yesu a nyula o Betania. Ocili okuti, Marta ka sumuilile Yesu omo lielungulo a tambula kokuaye. Eye wa tava kelungulo liaco, kuenda wa tu sila ongangu yiwa yekolelo. Helie pokati ketu ka sukila elungulo olonjanja vimue?

Eci manjaye a kala oku vela, Marta wo tata ciwa. Wa eca kokuaye ekuatiso oco evalo liaye li tepuluke. Ndaño lelikolisilo liaco, pole, Lasaru wa amamako loku vela. Vokuenda kuotembo yaco, vamanjaye vo tata ciwa. Tu pondola hẽ oku ivaluka esumuo Marta a kuata poku vanja kocipala ca manjaye loku ivaluka anyamo alua va kala kumosi lesanju kuenda esumuo?

Eci Marta la Maria va limbuka okuti ka va tẽla vali oku eca ekuatiso likuavo ku Lasaru, va tuma omunga ku Yesu. Pole, eye wa kala ocipãla oku kundila vocikanjo cimue ci kuete ocinãla coloneke vivali viungende. Omunga yaco ya popia hati: “A Ñala, u o sole o vela.” (Yoano 11:1, 3) Ovo va kũlĩhĩle okuti Yesu o sole calua manjavo, kuenda va kuatele ekolelo liokuti, o pondola oku eca ekuatiso kekamba liaye. Anga hẽ, va lavokaile okuti Yesu o cilua? Nda oco, elavoko liavo ka lia tẽlisiwile. Momo Lasaru wa fa.

Marta la Maria va lila calua olofa via manjavo, kuenda va linga eliangiliyo lioku u kenda. Ovo va tambula akamba valua vo ko Betania, kuenda vo kovaimbo akuavo. Pole, ka va kuatele esapulo lalimue liatiamẽla ku Yesu. Oku cilua kuaye kua vokiya esakalalo lia Marta. Noke yoloneke vikuãla tunde eci Lasaru a fa, Marta wa yeva okuti, Yesu wa kala oku iya. Ndaño locitangi caco, omo liutõi Marta a kuata, wa enda lonjanga oku ka tokekela la Yesu.​—Yoano 11:20.

Eci a li sanga la Cime caye, wa situlula esumuo liaye kuenda lia manjaye Maria poku popia hati: “A Ñala, nda wa kaile kulo, nda mume wange ka file.” Ndaño lesumuo liaco, pole, Marta wa kuata elavoko lekolelo. Noke wa amisako hati: “Ndaño cilo ndi ci okuti cosi o pinga ku Suku, Suku o ku ciha.” Vepuluvi liaco, Yesu wo sapuila olondaka via pamisa elavoko liaye hati: “Mume wove o pinduka.”​—Yoano 11:21-23.

Marta wa sima okuti, Yesu wa popia eci catiamẽla kepinduko lio kovaso yoloneke, kuenje wa tambulula hati: “Ndi ci okuti o [ka] pinduka epinduko lieteke lia sulako.” (Yoano 11:24) Olondaka evi via pamisa ekolelo liaye. Asongui vamue vetavo lia va Yudea, vana va tukuiwa vati va Sadukeo, va enda oku popia hati, ka ku ka kala epinduko, ndaño elongiso liaco li sangiwa Vovisonehua. (Daniele 12:13; Marko 12:18) Marta wa kũlĩhĩle okuti Yesu wa longisa eci catiamẽla kepinduko kuenda wa pindula vamue va fa, ndaño ka va kaile otembo yalua veyambo ndeci ca pita la Lasaru. Eye ka kũlĩhĩle eci Yesu a yonguile oku linga.

Noke, Yesu wa tukula olondaka vimue vi lembeleka hati: “Ame ndipinduko haime ndimuenyo.” Ocili okuti, Yehova Suku wa eca Komõlaye unene woku ka pindula vana va fa voluali luosi kovaso yoloneke. Noke, Yesu wa pula Marta hati: “Eci hẽ, o ci kolela?” Kuenje, wa eca etambululo liepulilo li sangiwa kefetikilo liocipama cilo. Marta wa kolelele okuti, Yesu eye Kristu, ale Mesiya, Omõla wa Yehova Suku, una ovaprofeto va tukuile hati, o keya voluali.​—Yoano 5:28, 29; 11:25-27.

Yehova Suku kumue Lomõlaye Yesu Kristu va velisapo hẽ ekolelo liaco? Ovina Marta a mola noke, ka vio nenenele atatahãi. Eye wa lupukila ku manjaye oco o sapuile ulandu waco. Noke, Marta wa limbuka okuti, Yesu wa komoha calua osimbu a kala oku sapela la Maria, kumue lomanu va kala ponele yaye. Kuenje, Marta wa limbukavo okuti, Yesu wa kala oku lila poku lekisa esumuo li tunda kolofa. Eye wa yeva eci Yesu a tuma oku upa ewe va kundikile puvelo weleva lina va kenda manjaye.​—Yoano 11:28-39.

Pole, Marta wa popia hati, wa futa ale, momo pa pita oloneke vikuãla tunde eci a fa. Yesu wo kumbulula, hati: “Sia ku sapuilile hẽ okuti nda o kolela o mola ulamba wa Suku?” Omo liaco, wa tava, kuenda wa mola ulamba wa Yehova Suku. Vepuluvi liaco, Suku wa eca unene Komõlaye woku nena Lasaru komuenyo! Ivaluka okuti, Marta wa sokolola ulandu waco toke kesulilo liomuenyo waye, ndomo Yesu a popia hati: “A Lasaru, tundamo”! Veleva mua yevala ocileñi osimbu Lasaru a kala oku tundamo okuti wa muñiwa lolonanga. Kuenje, Yesu wa popia hati: “U kutululi, oco a ende.” Omo liaco, Marta la Maria va lupukila peleva oku yolela manjavo lesanju lialua. (Yoano 11:40-44) Esumuo lia kala vutima wa Marta lia imuha!

Ulandu owu u lekisa okuti, epinduko liava va fa, li ka tẽlisiwa. Elongiso liaco li sangiwa Vembimbiliya, kuenda liocili. Yehova kumue Lomõlaye va kuete esanju lialua lioku eca onima omo liekolelo liafendeli vaye, ndeci a linga la Marta, la Maria kuenda Lasaru. Yehova kumue Lomõlaye va ka ku sumũlũisavo nda wa pamisa ekolelo liove ndeci Marta a linga.a

‘Marta wa Kala Oku Ava Omesa’

Embimbiliya li tukula Marta onjanja yikuavo. Ya kala osemana ya sulako komuenyo wa Yesu palo posi. Omo okuti Yesu wa kũlĩhĩle ovitangi a kala oku lavoka, wa nõlapo oku kala konjo yavo ko Betania. Oku tunda vimbo liaco oku loña ko Yerusalãi, pa kala ocinala ci soka 3 kolokilometulu. Yesu la Lasaru va kala okulia konjo ya Simono una wa kuatele uveyi wovilundu, kuna Marta a tukuiwa onjanja ya sulako eci a kala ‘oku ava omesa.’​—Yoano 12:2.

Eye wa kala ondingupange yiwa! Onjanja yatete a tukuiwa Vembimbiliya, wa kala oku talavaya. Onjanja ya sulako a tukuiwa vali, wa kalavo oku talavaya, oco a kuatise omanu va kala kumosi laye. Akongelo volondonge via Kristu koloneke vilo, a siatavo oku sumũlũisiwa lakãi va kasi nda Marta okuti vakuahenda, olondingupange haivo va lekisa ekolelo kovina viosi va linga. Citava okuti Marta wa amamako oku linga ovina viaco. Eye wa kala ukualondunge, kuenda wa lavokaile oku liyaka lovitangi vialua.

Noke yoloneke vimue, Marta wa yeva esumuo omo liolofa via Cime caye, Yesu. Olomondi viaco vakuambambe va ponda Yesu, va yonguilevo oku ponda Lasaru, momo epinduko liaye lia kala oku pamisa ekolelo liomanu valua. (Yoano 12:9-11) Noke, olofa via tepa ukamba wa kala pokati ka Marta la vamanjaye. Ka tua kũlĩhĩle otembo ca pita, kuenda ndomo ca lingiwa. Pole, ekolelo Marta a kuata, lio kuatisa oku pandikisa toke kesulilo liomuenyo waye. Omo liaco, Akristão va sukilavo oku kuama ongangu yekolelo lia Marta.

[Atosi pombuelo yamẽla]

[Elitalatu kemẽla 28]

Ndaño Marta wa kala lonambi, pole wa ecelela oku kuatisiwa la Yesu oku sokolola ovina vi pamisa ekolelo liaye

[Elitalatu kemẽla 30]

Ndaño Marta ‘wa sakalalele calua loku tokotelua,’ lumbombe walua wa pokola kelungulo

[Elitalatu kemẽla 32]

Ekolelo Marta a lekisa ku Yesu, lia sumũlũisiwa eci a mola okuti manjaye wa pinduiwa