‘Kuendi Ka Tavisi Omanu Oco Va Linge Olondonge’
“Uviali wosi wokilu lowu wokilu lieve wa nyihiwa. [Omo liaco] kuendi, ka tavisi olofeka viosi oco va linge olondonge.”—MATEO 28:18, 19.
1, 2. (a) Ocikele cipi cupange Yesu a eca kolondonge viaye? (b) Apulilo api tuka konomuisa atiamẽla kocikundi caco?
KOTEMBO yonjovo kunyamo 33, olondonge via Yesu via liongoluilile komunda yo Galilea. Yesu otembo yaco ndopo a pinduiwa. Kuenje kuo kambelele ño oloneke viñami ñami oco a londe kilu. Pole tete wa eca ocikele cupange kolondonge viaye. Upange waco hẽ wa nye? Olondonge via tava hẽ oku tambula ocikele caco? Etu hẽ tua kongeliwavo vupange waco?
2 Ocikele caco ca sonehiwa kelivulu lia Mateo 28:18-20, oku Yesu a popia hati: “Uviali wosi wokilu lowu wokilu lieve wa nyihiwa. [Omo liaco] kuendi, ka tavisi olofeka viosi oco va linge olondonge. Va papatisili vonduko ya Tate la Mõla, kuenda espiritu sandu. Va longisi oku linga ovina viosi ndo kundiki. Kuenje ame ñasi lene kumue oloneke viosi toke kesulilo lioluali.” Yesu wa tukula “uviali wosi,” “olofeka viosi,” “ovina viosi” kuenda “oloneke viosi.” Vocikundi caye mua kongela ovina evi vikuãla. Kuenje ku votuiwa apulilo akuãla a linga hati: Momo lie tu sukilila oku pokola kocikundi eci? Pi tu kundila? Nye tu kunda? Kuenda upange waco u kamamako toke otembo yipi? Tu konomuisi epulilo limosi vonjanja.a
‘Uviali Wosi Wa Nyihiwa’
3. Momo lie tu pokuila kocikundi coku tavisa omanu oco va linge olondonge?
3 Epulilo liatete lieli: Momo lie tu sukilila oku pokola kocikundi coku tavisa omanu oco va linge olondonge? Yesu wa popia hati: “Uviali wosi wokilu lowu wokilu lieve wa nyihiwa. [Omo liaco] kuendi, ka tavisi olofeka viosi oco va linge olondonge.” Olondaka evi vi lekisa esunga lieci tu sukilila oku pokola kocikundi ca Yesu. Momo okuti, Yesu, wa eca ocikundi caco, wa tambula “uviali wosi.” Oco hẽ uviali waye u sulila toke pi?
4. (a) Uviali wa Yesu u sulila toke pi? (b) Eci ci tu vetiya ndati oku pokola kocikundi eye a eca coku tavisa omanu oco va linge olondonge?
4 Yesu wa tambula omoko yoku viala akongelo aye. Kuenda okupisa kunyamo wo 1914, eye wa tambula omoko yoku viala Vusoma wa Suku wa tumbikiwa. (Va Kolosai 1:13; Esituluilo 11:15) Yesu eye ungelo unene. Kuenje olohuluwa viosi viovangelo vi kasi kilu, eye o vi tumĩla. (1 Va Tesalonike 4:16; 1 Petulu 3:22; Esituluilo 19:14-16) Isiaye wo wiha omoko yoku imũla “ovoviali osi lovosoma osi kuenda unene wosi,” womanu vana ka va tava oku pokola kolonumbi via Suku viesunga. (1 Va Korindo 15:24-26; Va Efeso 1:20-23) Unene wa Yesu ka u sulila lika kuava va kasi lomuenyo. Eye “onganji yava va kasi lomuenyo lava va fa.” Suku wo wiha unene woku pindula ava va fa. (Ovilinga 10:42; Yoano 5:26-28) Vosi tu tava okuti, ocikundi ca eciwa lomunu o kuete unene waco wa lua, ci sukila oku kapiwako. Omo liaco, tu pokoli lesumbilo liocili kocikundi Kristu a eca. Eye wa popia hati: “Kuendi, ka tavisi olofeka viosi oco va linge olondonge.”
5. (a) Petulu wa pokola ndati kondaka ya Yesu? (b) Oku pokola kua Petulu kondaka ya Yesu kua nena asumũlũho api?
5 Yesu kefetikilo liupange waye woku kunda, wa kuatisa olondonge viaye oku limbuka okuti oku tava uviali waye kuenda oku pokola kolondaka viaye, ci nena asumũlũho. Eteke limue wa sapuila Petulu hati: ‘Seyisila apa pa longa. Lowisi awanda ene oku kuata olõsi.’ Petulu wa kũlĩhĩle okuti ka muli olõsi. Omo liaco, wa tambulula hati: “A cime cange, uteke wosi tua likavisa ño, lacimue tua kuata, puãi londaka yove ndowisa awanda.” Eci Petulu a pokola kondaka ya Kristu, ‘va kuata ocitundo ca lua colõsi.’ Petulu wa kuata usumba. Kuenje “wa kekama kolongolo kovaso a Yesu” loku popia hati: “A Ñala, nunde, momo ndukuakandu.” Pole, Yesu wo sapuila hati, “ku ka yokoke. Tunde opo o linga enyanga liomanu.” (Luka 5:1-10; Mateo 4:18) Nye tu lilongisila kulandu owu?
6. (a) Ulandu wolõsi u lekisa ndati epokolo Yesu a yongola? (b) Ndamupi tu setukula ongangu ya Yesu?
6 Pana okuti Petulu la Andereu, lovapostolo vakuavo va kuata olõsi vialua, oco Yesu a eca noke kokuavo ocikundi coku ‘linga anyanga vomanu.’ (Marko 1:16, 17) Yesu ka yonguile okuti ovo va pokola kokuaye ocikukũi. Eye wa lekisa esunga lieci va sukilile oku pokola kokuaye. Eci va pokola kondaka ya Yesu okuti va lowisa awanda, va sumũluisiwa. Kuenje va limbuka okuti oku pokola kondaka ya Yesu yoku kala ‘anyanga vomanu’ ci ka va nenelavo asumũluho alua. Kuenje va pokola kondaka yaye. Ulandu waco wa sulako loku popia hati: “Eci veya kongongo lawato avo, va sia ovina viosi kuenje vo kuama.” (Luka 5:11) Koloneke vilo, eci tu vetiya vakuetu kupange woku longisa omanu oco va linge olondonge, tu sukila oku kuama ongangu ya Yesu. Etu ka tu yongola okuti omanu va linga ño ovina viosi ndomo tua va sapuila. Pole, tu sukila oku va lekisa esunga lieci va sukilila oku pokola ku Kristu.
Esunga Lieci tu Pokuila ku Kristu
7, 8. (a) Nye tu sukilila oku pokola kocikundi coku kunda kuenda oku longisa omanu oco va linge olondonge? (b) Ovinimbu vipi Viembimbiliya via siata oku ku vetiya oku amamako lupange woku kunda? (Tala pombuelo yemẽla.)
7 Etu tua kũlĩha okuti Kristu wa tambula omoko yoku viala. Omo liaco, tu pokola kocikundi eye a tu ĩha coku longisa omanu oco va linge olondonge. Pole kuli esunga likuavo lioku pokola kocikundi Kristu a tu ĩha. Tu konomuisi ovolandu a lomboluiwa Lolombangi via Yehova vi sangiwa kolofeka viñi viñi. Kuenda tu tali ndomo ovolandu avo a likuata lovinimbu Viembimbiliya.
8 Manji Roy wo kofeka yo Alemanya, okuti wa papatisiwa kunyamo wo 1951, wa popia hati: “Eci nda litumbika ku Yehova, nda li kuminyile oku u vumba otembo yosi. Kuenje ndi yongola oku tẽlisa ohuminyo yange.” (Osamo 50:14; Mateo 5:37) Manji Heather wo kofeka yo Grã-Bretanya, okuti wa papatisiwa kunyamo wo 1962, wa popia hati: “Eci ndi sokolola ovina viosi Yehova a ndingila, ci mbetiya oku lekisa olopandu viange kokuaye kuenda oku amamako oku u vumba lekolelo.” (Osamo 9:1, 9-11; Va Kolosai 3:15) Manji Hannelore, wo kofeka yo Alemanya, okuti wa papatisiwa kunyamo wo 1954, wa popia hati: “Otembo yosi tu kala kupange woku kunda, tu kuatisiwa lovangelo. Hesumũlũhokuolio oku kuatisiwa lovangelo!” (Ovilinga 10:30-33; Esituluilo 14:6, 7) Manji Honor, wo kofeka yo Grã-Bretanya, okuti wa papatisiwa kunyamo wo 1969, wa popia hati: “Eci eteke lia Yehova liesombiso li keya, si yongola okuti umue posongo yange o kapa ekandu Yehova kuenda Olombangi viaye, loku popia hati: ‘Lalimue eteke va ndunguile.’ ” (Esekiele 2:5; 3:17-19; Va Roma 10:16, 18) Manji Claudio, wo kofeka yo Belgika, okuti wa papatisiwa kunyamo wo 1974, wa popia hati: ‘Eci tu kala kupange woku kunda, tu kasi ‘kovaso a Suku’ kuenda ‘tu endela kumosi la Kristu.’ Eci ci sanjuisa calua. Momo osimbu tu linga upange waco, tu kasi kumosi Lakamba vetu vocili.’—2 Va Korindo 2:17.b
9. (a) Ndomo ca lekisiwa vulandu wolõsi, epokolo lipi Yesu a yongola? (b) Nye ci tu vetiya oku pokola ku Suku la Kristu? Kuenda momo lie?
9 Ulandu wolõsi u lekisavo okuti ocisola te oco ci tu vetiya oku pokola ku Kristu. Eci Petulu a popia hati, “a Ñala, nunde, momo ndukuakandu,” Yesu ko tundile. Kuenda kovetelele evelo omo liekandu limue. (Luka 5:8) Kuendavo Yesu ka kelõhalele Petulu omo o linga hati, nunde. Puãi londaka yimue yomboka, wa tambulula hati: “Ku ka yokoke.” Yesu ka yonguile okuti omanu va pokola kokuaye omo liusumba. Pole, wa sapuila Petulu okuti eye kumue lolondonge vikuavo, okupisa opo, va linga anyanga vomanu. Koloneke vilo, etu ka tu lingisavo usumba omanu ale oku va vetela evelo oco va pokole ku Kristu. Yehova o sanjukila lika epokolo liocisola. Omo liaco, omunu o pokola ku Suku kuenda ku Kristu, te o vetiyiwa locisola a va kuetele.—Mateo 22:37.
‘Tavisi Omanu vo Kolofeka Viosi Oco va Linge Olondonge’
10. (a) Olondaka vipi Yesu a tukula vocikundi caye vi lekisa okuti upange wolondonge viaye weya oku livokiya? (b) Olondonge via pokola ndati kocikundi ca Yesu?
10 Epulilo liavali liatiamẽla kocikundi ca Kristu lieli: Pi upange woku longisa omanu oco va linge olondonge u lingiwila? Yesu wa sapuila olondonge viaye hati: “Ka tavisi olofeka viosi oco va linge olondonge.” Eci handi Yesu ka fetikile upange waye woku kunda, omanu vakualofeka va taviwile lika oku fendela Yehova nda va likongela ku va Isareli. (1 Olosoma 8:41-43) Yesu wa kundilavo enene va Yudea. Pole, kaliye wa sapuila olondonge viaye hati kuendi komanu vokolofeka viosi. Lolondaka evi, Yesu wa yonguile oku popia hati ocikanjo colondonge viaye ca li vokiya, okuti ka va kundila lika va Yudea. Pole va kundila omanu vokolofeka viosi. Ndaño okuti upange waco wa luile enene kokuavo, ovo va pokola kondaka ya Yesu. Kuenje eci pa pita otembo yi pitahãla akũi avali kanyamo okupisa kotembo yolofa via Yesu, upostolo Paulu wa popia hati, ‘olondaka viwa via kundiwila omanu vosi voluali.’—Va Kolosai 1:23.
11. Upange woku kunda wa livokiya ndati koloneke vilo?
11 Koloneke vilo, upange woku kunda wa livokiyavo. Kefetikilo liocita cakũi avali kanyamo, upange woku kunda wa kala loku lingiwila lika kolofeka vimue. Pole, olondonge via Kristu koloneke vilo, vi kasi oku kuama ongangu Yakristão vo kosimbu. Kuenje via li sanduila kolofeka vikuavo oku kunda. (Va Roma 15:20) Kefetikilo liunyamo wo 1930 ovo va kala loku kundila kueci ci soka ocita kolofeka. Cilo, tu kasi oku kundila kueci ci soka 235 kolofeka.—Marko 13:10.
Oku Kundila ‘Vakualimi Osi’
12. Ocitangi cipi catiamẽla koku kundila omanu vokolofeka viosi tu sanga kelivulu lia Sakariya 8:23?
12 Ocitangi coku kundila omanu vokolofeka viosi, ka catiamẽlele lika koku tokeka ovikanjo viaco vinene. Pole, catiamẽlavo komanu vaco va vangula alimi añi añi. Vonduko yuprofeto Sakariya, Yehova wa popia hati: “Voloneke viaco alume ekũi va tunda kolofeka vialimi osi. Va kuata konanga yu Yuda umosi, vati, Tuenda love, momo tua yeva okuti Suku o kasi lene.” (Sakariya 8:23) Oku tiamisila ocitumasuku eci koloneke vilo, u “Yuda umosi,” o lomboloka Akristão olombuavekua va kasi handi palo posi. “Alume ekũi,” va lomboloka “owiñi wakahandangala.”c (Esituluilo 7:9, 10; Va Galatia 6:16) Owiñi waco wolondonge via Kristu, u tunda kolofeka viñi viñi. Kuenda ndomo uprofeto Sakariya a ci popia, ovo va vangula alimi añi añi. Olondonge via Kristu koloneke vilo, vi kasi oku likolisilako oku tẽlisa ocikundi coku kundila vakualimi osi.
13. (a) Koloneke vilo evokiyo lipi tua siata oku kuata pokati komanu vakualimi añi? (b) Ukuenje wa lunguka wa siata oku kuatisa ndati omanu va vangula alimi añi? (Kongelamo ulandu u sangiwa vemẽhi liosapi ya linga hati: “Alivulu Olomeke.”)
13 Kunyamo wo 1950 onepa yalua Yolombangi via Yehova ya kala lika ya vana va vangula elimi Liongelesi. Pole, okupisa kunyamo wo 1980, etendelo liava va vangula Ongelesi lia fetika oku tepuluka. Kuenje cilo, etendelo Liolombangi via Yehova vi vangula alimi añi, lialua vali okuti ava va vangula Ongelesi vatito. Oco hẽ ukuenje wa lunguka wa siata oku kuatisa ndati omanu vaco va vangula alimi añi? Wa siata oku ci linga poku sandeka alivulu valimi añi añi. (Mateo 24:45) Kunyamo wo 1950 alivulu etu a kala loku sandekiwa lika valimi a soka 90. Pole koloneke vilo, etendelo liaco lia livokiya. Cilo alivulu etu a kasi oku sandekiwa valimi a soka 400. Oco hẽ koku kuatisa omanu vakualimi aco kua siata oku iyilila onima yiwa? Kua siata. Vosemana losemana kua siata oku papatisiwa eci ci soka 5.000 komanu ‘vakualimi osi.’ (Esituluilo 7:9) Pole evokiyo liaco li kasi oku amamako. Kolofeka vimue upange woku kunda u kasi oku ima apako alua.—Luka 5:6; Yoano 21:6.
Kuata Onepa Kupange Weca Onima
14. Ndamupi tu kuatisa omanu va vangula alimi añi? (Kongelamo ulandu u sangiwa vokakasia losapi ya linga hati: “Oku Kundila Omanu Vana Okuti Ovisitatũi.”)
14 Kolofeka vimue kua ilukila omanu valua va vangula alimi añi añi. Kuenje ka ca lelukile oku va kundila olondaka viwa. (Esituluilo 14:6) Ndamupi tu kuatisa omanu vana va kasi vocikanjo cetu okuti va vangula elimi limue liñi? (1 Timoteo 2:4) Kupange woku kunda, tu sukila oku ambata alivulu valimi añi añi. Eci tu sanga omanu va vangula elimi limue, tu va ĩha elivulu velimi ovo va vangula. Nda ci tava, sapuila umue manji o vangula elimi liaco oco a ka va pasuise. (Ovilinga 22:2) Kaliye ca leluka oku sanga manji o vangula elimi limue likuavo. Momo Olombangi vialua via Yehova vi kasi oku lilongisa alimi akuavo. Va kasi oku ci lingila oku kuatisa omanu va vangula alimi aco oco va kale olondonge via Kristu. Ovolandu a lekisa okuti oku linga upange waco ci sanjuisa.
15, 16. (a) Ovolandu api a lekisa okuti ci sanjuisa oku kuatisa omanu vana va vangula alimi añi? (b) Apulilo api tu sukila oku konomuisa atiamẽla koku kundila omanu va vangula alimi añi?
15 Tu konomuisi ovolandu avali a tunda kofeka yo Holanda. Kofeka yo Holanda upange woku kunda u kasi oku lingiwa valimi 34. Manji umue lukãi waye, va lieca olumue oku ka kundila vocikanjo muli ava va vangula elimi lio kofeka yo Polonia. Omanu vaco va tava kondaka vamanji va va kundila. Kuenje manji co vetiya oku tepulula ovikele viaye viupange woku sanda eteku. Eye wa ci lingila oco a kuate otembo yoku tiukilako olonjanja vivali vosemana oku ka longisa Embimbiliya komanu va lekisa onjongole. Ka pa pitile otembo yalua, manji lukãi waye va kala ale oku longisa Embimbiliya kakũi avali komanu. Ovo va popia hati: “Upange wetu woku kunda wa siata oku tu sanjuisa calua.” Akundi va lekisavo esanju lialua eci vana ovo va kasi oku longisa Embimbiliya, va eca olopandu omo lioku lilongisa ocili velimi liavo. Eteke limue vohongele yimue ya lingiwa velimi lio kofeka yo Vietename, ukulu umue wa votoka. Noke wa pinga oco a vangule. Lasuelẽla vovaso, eye wa popia hati: “Nda pandula calua omo wa likolisiliko oku lilongisa elimi liange lia tĩla. Nda sanjuka calua omo nda lilongisa ovina vialua Vembimbiliya ndaño nda kuka ale.”
16 Omo liaco, ka ci komõhisa okuti vamanji va kasi vakongelo alimi añi, va lekisa esanju. Manji umue lukãi waye kofeka yo Grã-Bretanya, va popia hati: “Tunde eci tua li tumbika kupange woku kunda pa pita ale ci soka 40 kanyamo. Pole esanju tua sanga vocikanjo va vangula alimi o kolofeka vikuavo lialua vali.” Ci tava hẽ okuti o litumbikavo koku longisa omanu va vangula alimi añi? Nda handi o kasi kosikola, ci tava hẽ okuti o lilongisa elimi limue oco o lipongiyile upange owu? Nda wa ci linga oka kuata asumũlũho alua. (Olosapo 10:22) Nye ku vanguila ondaka yaco lolonjali viove?
Oku Kundila Kolonepa Viñi Viñi
17. Ndamupi tu kundila omanu vana okuti ka ca lelukile oku va sanga konjo?
17 Valua pokati ketu ka va pondola oku kundila vovikanjo vina muli omanu va vangula alimi añi. Momo pamue ka va tẽla alimi aco. Pole, ci tava okuti tu likolisilako oku kundila omanu kovitumãlo vikuavo vocikanjo cekongelo lietu. Ndamupi hẽ tu ci linga? Tu ci linga poku kundila kolonepa viñi viñi. Koloneke vilo, kuli omanu valua va kasi kolonjo vina okuti ka ca lelukile oku iñilako. Vakuavo eci tu kundila vocikanjo cavo, pamue ka va sangiwa konjo. Kuenje ci sukila okuti tu imba “awanda” etu kovitumãlo vikuavo. Nda tua ci linga, tuka setukula Yesu, okuti wa likolisilako oku vangula lomanu kovitumãlo viosi va sangiwa.—Mateo 9:9; Luka 19:1-10; Yoano 4:6-15.
18. Onima yipi ya siata oku iyilila koku kundila omanu kovitumãlo viosi va sangiwa? (Kongelamo okakasia ka kuete osapi ya linga hati: “Oku Kundila Omanu Kovitumãlo Violomĩlu.”)
18 Kolofeka vimue, oku kundila kovitumãlo viosi omanu va sangiwa, oyo onjila yiwa yoku sanga vakuotima wa sunguluka. Akundi vamue va siata oku likolisilako oku kundila konjo lanjo. Pole, va likolisilakovo oku kundila kocila colombalãu, voloseketa, volovenda, povitanda, pocitumãlo coku talamẽla oviendelo, volokololo, kohulo yo kalunga, kuenda kovitumãlo vikuavo. Kuenje kua siata oku iyilila onima yiwa. Etendelo lia velapo liava va papatisiwa kofeka yo Havaí, va sangiwile tete kovitumãlo viaco. Oku kundila kovitumãlo viñi viñi, ci tu kuatisa oku tẽlisa ocikundi Yesu a tu sila, coku tavisa omanu oco va linge olondonge.—1 Va Korindo 9:22, 23.
19. Apulilo api atiamẽla kocikundi ca Yesu tuka konomuisa vocipama cikuãimo?
19 Pole vocikundi ca Yesu mua kongela vali atosi akuavo. Atosi aco atiamẽla kapulilo ava: Nye tu kunda? Kuenda upange waco u kamamako toke otembo yipi? Apulilo ava tuka a konomuisa vocipama cikuãimo.
[Atosi pombuelo yamẽla]
a Vocipama cilo tuka konomuisa apulilo avali. Apulilo akuavo avali tuka a konomuisa vocipama cikuãimo.
b Esunga likuavo li tu vetiya oku kunda li sangiwa kelivulu Liolosapo 10:5; Amosi 3:8; Mateo 24:42; Marko 12:17; kuenda Va Roma 1:14, 15.
c Oco o sange alomboluilo akuavo atiamẽla koku tẽlisiwa kuocitumasuku eci, tala Vutala Wondavululi 1 Wevambi wo 2001 kemẽla 10, kuenda velivulu Profecia de Isaías—Uma Luz para Toda a Humanidade, Volume 2, kemẽla 408, lia sandekiwa Lolombangi via Yehova.
O Tẽla Oku Ivaluka Eci Tua Lilongisa?
• Momo lie tu pokuila kocikundi coku tavisa omanu oco va linge olondonge? Kuenda nye ci tu vetiya oku linga upange waco?
• Olombangi via Yehova vi kasi oku tẽlisa ndati ocikundi coku longisa omanu vo kolofeka viosi?
• Tu imba ndati “awanda” etu kovitumãlo vikuavo? Kuenda momo lie tu ci lingila?
[Okakasia kemẽla 21]
“Alivulu Olomeke”
Manji umue o tukuiwa hati Albert wo kofeka yo Estados Unidos, omeke. Pole, eye ukulu wekongelo kuenda wa litumbika kupange woku kunda otembo yosi. Eci ca siata oku kuatisa kupange waye woku kunda kuenda kovopange ekongelo, alivulu ana ocisoko ca siata oku pangela olomeke. Oco hẽ eye wa siata oku linga muẽle ciwa ovopange aye ekongelo?
Manji James, okuti eye ukulu wekongelo mitavaso vekongelo mu kasi manji Albert, wa popia hati: ‘Manji Albert eye ukulu wekongelo ukuacikele cupange woku kunda. Eye o kasi oku linga upange umue uwa vekongelo lietu.’ Kofeka yo Estados Unidos, kuli eci ci soka 5.000 komanu va siata oku tambula alivulu olomeke, velimi Liongelesi kuenda lio Espanyole. Tunde kunyamo wo 1912, ukuenje wa lunguka wa siata oku sandeka alivulu alua olomeke. Loku kuama ovomesele a yayuisako upange woku panga alivulu, Olombangi via Yehova unyamo lunyamo via siata oku panga olohuluwa lolohuluwa vialivulu aco. Alivulu aco a siata oku sandekiwa valimi ekũi. Kuenda a siata oku tumiwa kueci ci soka 70 kolofeka. Ove hẽ wa kũlĩha umue okuti o sukila oku kuatisiwa lalivulu aco?
[Okakasia kemẽla 22]
“Oku Kundila Omanu Vana Okuti Ovisitatũi”
Olombangi via Yehova kolonepa viñi viñi violuali, oku kongelamo amalẽhe, via siata oku lilongisa elimi lioku ilaika oco va kuatise ovisitatũi oku kala olondonge via Kristu. Alikolisilo avo a siata oku sumũlũisiwa. Momo vunyamo umosi kua papatisiwa eci ci soka 63 kovisitatũi. Kuenda ci soka 35 Kolombangi via Yehova vina okuti ovisitatũi, cilo via litumbika kupange woku kunda otembo yosi. Voluali luosi, muli eci ci soka 1.200 kakongelo alimi oku ilaika. Pole kofeka yo Russia oko ku sangiwa etendelo lialua vali liakongelo elimi lioku ilaika.
[Okakasia kemẽla 23]
Oku Kundila Omanu Kovitumãlo Violomĩlu
Umue manji kofeka yo Havaí eteke limue wa kala loku kundila omanu kovitumãlo viavo viupange. Kuenje wa sanga umue usongui woseketa yoviendelo. Ndaño okuti ulume waco wa siata oku kala lupange walua, wa tava oku lilongisa Embimbiliya vakukutu 30 vosemana. Elilongiso liaco lia siata oku lingiwila voseketa yaye yupange. Olomẽle viosi vokuãla, eye o sapuila olonalavayi viaye oco lomue ka ko vilikiye votelefone, oco a luluvalelele lika kelilongiso. Manji umue ukuavo kofeka yaco yo Havaí, wa fetika elilongiso Liembimbiliya la umue ukuanjo yoku semũlula olosapato. Elilongiso liaco lia siata oku lingiwa onjanja yimosi vosemana. Pole lia siata oku lingiwila vonjo yaco yoku semũlula olosapato. Eci kuiya umue oku semũluisa olosapato viaye, manji o talamapo kamue. Kuenje eci omunu a tunda, va tuihinya elilongiso.
Nda vamanji ka va imbile “awanda” avo kovitumãlo vikuavo, omanu ava nda ka va sangiwile. Vocikanjo cene muli hẽ ovitumãlo vimue o pondola oku sanga omanu vana okuti ka ca lelukile oku va sanga konjo?
[Elitalatu kemẽla 23]
Ci tava hẽ okuti o kundila kovikanjo vina kuli omanu va vangula alimi añi?