Tala Ukuenje Wa Nõliwa La Yehova!
“Tala ukuenje wange [una] . . . utima wange wo sanjukila.”—ISA. 42:1.
1. Afendeli va Yehova va vetiyiwa oku linga nye osimbu va lavoka ocipito Conjivaluko, kuenda momo lie?
OSIMBU eteke lionjivaluko yolofa via Yesu ka lia pitĩlile, afendeli va Suku va pokola kelungulo liupostolo Paulu lioku ‘tulukila ku Yesu, una wa linga usovoli wekolelo lietu.’ Paulu wamisako loku popia hati: “Sokololi u wa likolisila oku tẽla esuvu vakuakandu vo suvuka lalio. U sokololi okuti, ka vu kuata ekavo ndaño oku leñela vovitima viene.” (Va Hev. 12:2, 3) Ekolelo Kristu a lekisa toke kolofa, li kuatisa Akristão olombuavekua kuenda olomeme vikuavo, oku amamako oku vumba Yehova kuenda oku yuvula ‘oku leñela kuovitima.’—Sokisa lelivulu lia Va Galatia 6:9.
2. Ovitumasuku via Isaya vi lombolola ovina viatiamẽla Komõla a Suku, vi tu longisa nye?
2 Yehova wa tuma uprofeto Isaya oku soneha ovina viatiamẽla Komõlaye. Ovitumasuku viaco, vi tu kuatisa oku ‘tulukila ku Yesu Kristu, una wa linga usovoli wekolelo lietu.’a Omo okuti, eye Osoma yetu, kuenda Onjovoli yetu, ovitumasuku via lombolola ovina viatiamẽla kovituwa viaye, kovitangi a liyaka lavio, kuenda kekemãlo liaye. Ovio vi tu kuatisa oku kuata elomboloko liatiamẽla Kocipito Conjivaluko okuti, unyamo ulo yika lingiwa vokuãla keteke 9 yosãi ya Kupupu, noke yoku iñila kuekumbi.
Ukuenje wa Limbukiwa
3, 4. (a) Ondaka “ukuenje” ya tukuiwa kelivulu lia Isaya yi lomboloka nye? (b) Embimbiliya li situlula ndati Ukuenje wa tukuiwa kelivulu lia Isaya kovipama ndeci: 42, 49, 50, 52, kuenda 53?
3 Elivulu lia Isaya li tukula olonjanja vialua ondaka “ukuenje.” Ondaka yaco ka yitiamisiwila lika kuprofeto. (Isa. 20:3; 44:26) Olonjanja vimue ya enda oku tiamisiwila ku va Isareli ale ku Yakoba. (Isa. 41:8, 9; 44:1, 2, 21) Ocitumasuku catiamẽla Kukuenje wa tukuiwa kelivulu lia Isaya kovipama ndeci: 42, 49, 50, 52, kuenda 53, ci lombolola nye? Ovisonehua vio Helasi, vi situlula Ukuenje wa Yehova wa tukuiwa vovipama viaco. Kalei woko Etiopia wa tukuiwa kelivulu Liovilinga, wa kala oku tanga ovitumasuku viaco eci espiritu lia Yehova lia vetiya Filipu oku u kundila. Eye wa kala oku tanga elivulu lia Isaya kocipama 53:7, 8, kuenje Filipu wo pula hati: “Hu pula siti, Uprofeto wa ci tukuila elie? Eye muẽle ale, . . . umue wiñi?” Filipu wo lomboluila ovina Isaya a popia viatiamẽla ku Yesu Mesiya.—Ovil. 8:26-35.
4 Eci Yesu a kala oñaña, ulume umue o tukuiwa hati Simeone, wa kuatisiwa lespiritu sandu kuenje wa popia hati, ‘Yesu oñaña,’ wa linga “ocinyi ci tuila vakualofeka,” ndomo ca lekisiwa kelivulu lia Isaya 42:6 kuenda 49:6. (Luka 2:25-32) Etombo Yesu a liyaka lalio vuteke a talisiwa ohali, lia tukuiwa vocitumasuku ca Isaya 50:6-9. (Mat. 26:67; Luka 22:63) Noke Liopendekoste yunyamo wa 33, upostolo Petulu wa tukula Yesu hati, “Ukuenje” wa Yehova. (Isa. 52:13; 53:11; Tanga Ovilinga 3:13, 26.) Nye tu lilongisa kocitumasuku catiamẽla ku Mesiya?
Yehova wa Pindisa Ukuenje Waye
5. Epindiso lipi Ukuenje a tambula?
5 Ovitumasuku via Isaya viatiamẽla Kukuenje wa Suku, vi lekisa ukamba wa kala pokati ka Yehova kuenda Omõlaye wongunga osimbu handi keyile palo posi. (Tanga Isaya 50:4-9.) Ukuenje waco wa lekisa okuti, Yehova eye wo pindisa poku popia hati: “O pasola etuĩ liange okuti njeva ndu o longisiwa.” (Isa. 50:4) Vokuenda kuotembo yaco, Ukuenje wa yevelela ku Isiaye Yehova, loku lilongisa kokuaye, kuenda wa lekisa epokolo. Eye wa kuata esumũlũho lioku longisiwa Lululiki woluali!
6. Ukuenje wa Suku wa lekisa ndati epokolo liocili ku Isiaye?
6 Vocitumasuku caco, Ukuenje wa lombolola ovina viatiamẽla ku Isiaye “Ñala Yehova.” Ukuenje waco wa limbuka okuti, Yehova eye Ombiali yavelapo voluali luosi. Poku lekisa epokolo liocili ku Isiaye, wa popia hati: “Ñala Yehova wa situlula etuĩ liange, kuenje sia sinĩle, sia tiukilile konyima.” (Isa. 50:5) Eye wa “kala [la Yehova] ndomesele,” poku lulika oluali kuenda omanu. ‘Omesele yaco, ya sanjukila kovaso a Yehova otembo yosi. Eye wa yolela olofeka violuali, kuenda wa sanjukilavo omãla vomanu.’—Olosap. 8:22-31.
7. Uvangi upi u lekisa okuti Ukuenje wa kuatisiwa la Isiaye poku liyaka lovitangi?
7 Epindiso Ukuenje a tambula kuenda ocisola a lekisa komanu, co kuatisa oku pandikisa kelambalalo eci a kala palo posi. Eye wamamako oku linga ocipango ca Isiaye ndaño lovitangi. (Osa. 40:8; Mat. 26:42; Yoa. 6:38) Eci Yesu a tala ohali palo posi, wa limbuka okuti, Isiaye wo kuatisa. Ndomo ca lekisiwa vocitumasuku ca Isaya, Yesu wa popia hati: “U o njovola o li ocipepi. Helie o tamãlãla lame? . . . Tala, Ñala Yehova o ñuatisa.” (Isa. 50:8, 9) Ocitumasuku cikuavo ca Isaya ci lekisa okuti Yehova wa kuatisa Ukuenje waye eci a kala kupange woku kunda palo posi.
Upange Woku Kunda Ukuenje a Linga Palo Posi
8. Uvangi upi u lekisa okuti Yesu eye ‘wa nõliwa’ la Yehova ndomo ca tukuiwa kelivulu lia Isaya 42:1?
8 Embimbiliya li lombolola ulandu wa pita eci Yesu a papatisiwa kunyamo wa 29, poku popia hati: “Espiritu sandu lio wila, kuenda ondaka ya tunda kilu, yiti, ‘Ove Vumõlange wa soliwa, nda ku sanjukila.’” (Luka 3:21, 22) Yehova wa lekisa ‘ukuenje a nõla,’ wa tukuiwa vocitumasuku ca Isaya. (Tanga Isaya 42:1-7.) Yesu vokuenda kupange waye woku kunda palo posi, wa tẽlisa ocitumasuku caco. Vevanjeliu lia Mateo mu sangiwa olondaka via tukuiwa kelivulu lia Isaya 42:1-4, kuenda vi tiamisiwila ku Yesu.—Mat. 12:15-21.
9, 10. (a) Yesu wa tẽlisa ndati olondaka vielivulu lia Isaya 42:3, vokuenda kupange waye woku kunda? (b) Kristu wa ‘lekisa ndati esunga’ eci a kala palo posi?
9 Asongui vetavo lia va Yudea, va lavisile omanu. (Yoa. 7:47-49) Ovo, ka va lekisile esumbilo komanu ‘va pekengua’ omo liohali. Pole, Yesu wa lekisa ohenda kolohukũi, kuenda ku vana va tala ohali. (Mat. 9:35, 36) Omo liaco, wa va laleka loku va sapuila hati: “Enjui kokuange, vosi wa sovoloki kuenda wa lemiwi kuenje ndu kavuluisi.” (Mat. 11:28) Yesu wa ‘lekisa esunga,’ poku longisa olonumbi via Yehova viatiamẽla kueci ciwa leci cĩvi. (Isa. 42:3) Eye wa lekisa okuti, tu sukila oku lekisa esunguluko lohenda poku pokola Kocihandeleko ca Suku. (Mat. 23:23) Yesu wa lekisavo esunga poku kundila olohuasi lolohukũi.—Mat. 11:5; Luka 18:18-23.
10 Ocitumasuku ca Isaya ci lekisa okuti Yehova wa ‘nõla ukuenje waye una wa tumbika esunga kilu lieve.’ (Isa. 42:4) Omo okuti eye Ombiali Yusoma wa Mesiya, oka nyõla ovoviali osi kuenda oka tumbika uviali waye wesunga. Eye oka tumbulula oluali luokaliye muna ‘muka kala esunga.’—2 Pet. 3:13; Dan. 2:44.
Eye “Ocinyi” Kuenda ‘Ocisila’
11. Yesu wa linga ndati “ocinyi colofeka” kotembo yovapostolo, kuenda koloneke vilo?
11 Yesu poku tẽlisa olondaka vielivulu lia Isaya 42:6, wa eca uvangi wokuti, eye “ocinyi colofeka.” Vokuenda kupange waye woku kunda palo posi, wa nena ocinyi ku va Yudea. (Mat. 15:24; Ovil. 3:26) Pole, Yesu wa popia hati: “Ame ndicinyi coluali.” (Yoa. 8:12) Eye wa linga ocinyi ca va Yudea kuenda ca vakualofeka poku eca omuenyo waye ndocilumba coku yovola omanu vosi. (Mat. 20:28) Noke yoku pinduiwa, wa vetiya olondonge oco vi linge olombangi viaye ‘kolonepa viosi violuali.’ (Ovil. 1:8) Upostolo Paulu la Barnaba, vokuenda kupange wavo woku kunda, va lombolola ondaka ‘ocinyi colofeka,’ kuenda va yi tiamisila kupange woku kundila vakualofeka. (Ovil. 13:46-48; sokisa lelivulu lia Isaya 49:6.) Upange waco u kasi oku lingiwa lolombuavekua via siala palo posi kuenda olomeme vikuavo va kasi oku kundila omanu olondaka viwa vi va kuatisa oku lekisa ekolelo ku Yesu, “ocinyi colofeka.”
12. Yehova wa linga ndati Lukuenje waye “ocisila ceyovo komanu”?
12 Vovitumasuku vimue, Yehova wa sapuila Ukuenje waye wa nõliwa hati: “Nda ku kapa ndocisila komanu.” (Isa. 42:6) Satana wa likolisilako oku tateka Yesu oco kaka tẽlise upange waye woku kunda palo posi. Pole, Yehova wo kuatisa toke kolofa. (Mat. 2:13; Yoa. 7:30) Noke Yehova wa pindula Yesu kuenda wa linga laye “ocisila ceyovo komanu” palo posi. Ohuminyo yaco ya lekisa okuti, Ukuenje wa Suku oka amamako oku kala “ocinyi colofeka,” oco a yovole omanu vowelema wespiritu.—Tanga Isaya 49:8, 9.b
13. Yesu wa yovola ndati omanu ‘vowelema’ vokuenda kupange waye woku kunda, kuenda o kasi oku amamako ndati oku ci linga?
13 Catiamẽla kocisila caco, Yehova wa nõla Ukuenje waye oco ‘a patulule ovaso olomeke, lokupa vokayike olomandekua, kuenda oku yovola vana va kasi vowelema.’ (Isa. 42:7) Yesu vokuenda kupange waye woku kunda palo posi, wa situlula oviholo viatavo esanda kuenda wa kunda olondaka viwa viusoma. (Mat. 15:3; Luka 8:1) Eye wa yovola va Yudea kalongiso atavo esanda, kuenje va linga olondonge viaye. (Yoa. 8:31, 32) Yesu wa tuma olondonge viaye hati: “Kuendi . . . ka tavisi olofeka viosi oco va linge olondonge.” Eye wa likuminya oku kala lavo “toke kesulilo lioluali.” (Mat. 28:19, 20) Ndaño Kristu Yesu wa vialekiwa kilu, pole, o kasi oku songuila upange woku kunda olondaka viwa voluali luosi.
Yehova wa Pandiya “Ukuenje” Waye
14, 15. Yehova wa pandiya ndati ukuenje waye, kuenda momo lie?
14 Vocitumasuku cikuavo, Yehova wa popia eci catiamẽla Kukuenje waye Mesiya hati: “Tala, ukuenje wange o sumũlũha, o kemãlĩsua, o kapiwa kunene. O linga muẽle omunu unene.” (Isa. 52:13) Yehova wa pandiya Omõlaye omo lioku pokola kuviali Waye.
15 Upostolo Petulu wa soneha eci catiamẽla ku Yesu hati: “Yesu Kristu wa enda kilu, yu o kasi kondio ya Suku, kuenje ovangelo lolombiali lolosoma via tiamisua kokuaye.” (1 Pet. 3:22) Upostolo Paulu wa sonehavo hati: “Wa liketisa, kuenje wa pokola toke kokufa, ndaño okufa [kuti]. Oco Suku wo kemainya kuenje wo luka onduko ya piãla olonduko vikuavo viosi. Wa ci lingila okuti, konduko ya Yesu ku kekamela olongolo viosi viava vokilu lo posi levi viovemẽhi liongongo, kuenda okuti alimi osi a tava okuti Yesu Kristu eye Ñala, loku muisa Suku Tate ulamba.”—Va Fil. 2:8-11.
16. Yesu wa ‘pandiyiwa’ ndati kunyamo wo 1914, kuenda nye a siata oku linga tunde kotembo yaco?
16 Kunyamo wo 1914, Yehova wa ‘pandiya’ Yesu Kristu poku u vialeka komangu Yusoma wa Mesiya. (Osa. 2:6; Dan. 7:13, 14) Kuenje, o kasi oku ‘viala pokati kovanyali vaye.’ (Osa. 110:2) Catete, wa tundisa Satana kilu kumue lolondele viaye. (Esit. 12:7-12) Kristu, wa kuama ongangu ya Kuro poku yovola Akristão olombuavekua ko ‘Bavulono Yinene.’ (Esit. 18:2; Isa. 44:28) Upange woku kunda olondaka viwa a kasi oku songuila voluali luosi, wa kuatisa koku kongeliwa ‘kuolombuavekua via siala palo posi.’ Upange waco u kasi oku kuatisavo koku kongeliwa ‘kuolomeme vikuavo’ okuti, vi linga akamba ‘vokacunda katito.’—Esit. 12:17; Yoa. 10:16; Luka 12:32.
17. Nye tua lilongisa vocitumasuku ca Isaya catiamẽla ‘kukuenje’?
17 Ovitumasuku vielivulu lia Isaya tua konomuisa ndeti, via vokiya ocisola cetu Konjovoli yetu Kristu Yesu Osoma. Epokolo liaye kupange woku kunda, lia lekisa epindiso a tambula ku Isiaye osimbu keyile palo posi. Uvangi u lekisa okuti, Yesu wa linga “ocinyi colofeka” omo liupange woku kunda a kasi oku songuila toke cilo. Vocipama cikuãimo, tuka konomuisa ocitumasuku cikuavo ci lombolola ndomo Ukuenje Mesiya a talisiwa ohali, kuenda ndomo a eca omuenyo waye oco a tu yovole. Ovina vikuavo viatiamẽla ‘kelikolisilo liaye,’ tuka vi konomuisa kocipito Conjivaluko yolofa viaye.—Va Hev. 12:2, 3.
[Atosi pombuelo yamẽla]
a O pondola oku sanga ovitumasuku viaco kelivulu lia Isaya 42:1-7; 49:1-12; 50:4-9; kuenda 52:13–53:12.
b Oco o kuate elomboloko liocitumasuku ca Isaya 49:1-12, tanga Elivulu Profecia de Isaías—Uma Luz para Toda a Humanidade II, kemẽla 136-145.
Oku Pitulula
• Helie “ukuenje” wa tukuiwa vocitumasuku ca Isaya kuenda o limbukiwa ndati?
• Epindiso lipi Ukuenje a tambula ku Yehova?
• Yesu wa linga ndati “ocinyi colofeka” viosi?
• Ukuenje wa pandiyiwa ndati?
[Elitalatu kemẽla 21]
Filipu wa limbuka “ukuenje” Isaya a tukula hati, Yesu Mesiya
[Elitalatu kemẽla 23]
Omo okuti Yesu eye ukuenje wa nõliwa la Yehova, wa lekisa ohenda kolohukũi kuenda ku vana va tala ohali
[Elitalatu kemẽla 24]
Yesu wa pandiyiwa la Isiaye kuenda wa linga Soma Yuviali wa Mesiya