Emolẽho Liwa Lioketimba

EMOLẼHISO liove lioketimba li situlula calua catiamẽla kokuove. Osimbu okuti Yehova o tala eci ci kasi vutima, omanu ndomo ca siata, ovisimĩlo viavo va vi tiamisila “[k]okumõleha kuokilu.” (1 Sam. 16:7) Nda okuti wa yela kuenda wa lipongiya ciwa, vakuene vaka sima okuti ove muẽle wa li sumbila, kuenda ovo vaka tava vali ciwa oku ku yevelela. Oku wala kuove ciwa kuka nenavo oluhimo luwa kocisoko ove watiamẽla kuenda ndomo ava va ku yevelela va tenda Suku ove o fendela.

Olonumbi vi Sukila Oku Kapiwako. Embimbiliya ka litumbika ovihandeleko vialua viatiamẽla koku lipongiya ketimba. Pole, olio li kuete olonumbi via sokamo vi pondola oku tu kuatisa oku nõla lolondunge. Ca velapo vali handi pokati kovina evi viosi ceci okuti “cosi [tu] linga [tu] ci lingila ulamba wa Suku.” (1 Va Kor. 10:31) Olonumbi vipi via kongeliwa voku limolẽhisa kuetu kuoketimba?

Catete, Embimbiliya li tu vetiya oku liyelisa ketimba kuenda kuwalo wetu. Vocihandeleko caye a ecele ku va Isareli yosimbu, Yehova wa tumbikile ovihandeleko vimue viatiamẽla koku liyelisa. Ndeci, poku linga upange wavo, ovitunda via sukilile oku liyelisa ketimba kuenda oku yelisa uwalo wavo kotembo ya sokiyiwa. (Ovis. 16:​4, 24, 26, 28) Akristão ka va kasi vemẽhi Liocihandeleko ca Mose, pole olonumbi viatiamẽla kocihandeleko caco, handi lopo vi kuete esilivilo. (Yoa. 13:10; Esit. 19:8) Ca piãla enene poku enda kocitumãlo cefendelo ale kupange woku kunda, etimba lietu, elemba liovomẽla yetu , kuenda uwalo wetu te via yelisiwa ciwa okuti vakuetu ka va sangi lacimue cĩvi kokuetu. Vana va lingila olohundo ale ovindekaise kovaso yekongelo va kuete oku eca ongangu yiwa konepa eyi. Oku konomuisa ciwa oku limolẽhisa kuetu kuoketimba, ku lekisa esumbilo ku Yehova kuenda kocisoko caye.

Cavali, Embimbiliya li tu vetiya oku liuvika loku omboka. Upostolo Paulu wa vetiya akãi Akristão oku “liposuisa luwalo wa sunguluka, loku liuvika, loku omboka, [okuti] halocifuko ca vindiwako, pamue lulu, pamue lolomota via tĩla, pamue lolombinja via tĩla, te lovilinga viwa, oco ca sungulukila akãi va panga oku vumba Suku.” (1 Tim. 2:​9, 10) Oku liuvika loku omboka ku kuetevo esilivilo koku wala loko ku lipongiya kualume.

Omunu una okuti womboka o likandangiya oco ka ka sumuise vakuavo kuenda ka limolehĩsa ño enene eye muẽle. Oku liuvika ku kuatisa omunu oku kala ukualondunge. Omunu o lekisa ovituwa evi, o lekaisa esunguluko litunda koku sumbila ovihandeleko via Suku. Oku lekisa ovituwa evi ka ku lingisa okuti omunu ka wala eci ca posoka. Pole, ku tu kuatisa oku kuata uloño woku liposuisa ciwa kuenda oku yuvula oku liposuisa luwalo una woku litambela. (1 Yoa. 2:16) Tu sesamẽla oku kapako olonumbi evi cikale eci tu kala kocitumãlo cefendelo, kupange woku kunda ale kupange umue ukuavo. Ndaño muẽle uwalo wetu una weteke leteke, te u lekisavo oku liuvika kuenda oku omboka. Kosikola ale kupange wetu woku sanda eteku, pamue kuka kala epuluvi lioku eca uvangi. Ndaño okuti ka tu sukila oku wala ndeci tu wala poku enda kolohongele viekongelo ale kolohongele vimbo, lopo uwalo wetu te wongotiyiwa ciwa, te wa yela, kuenda wa sunguluka.

Ocili okuti, vosi yetu ka tu wala eci ca lisetahãla. Kuendavo hacoko tu kevelela. Omanu va sole ovina via litepa, kuenda eci ca sunguluka. Pole, olonumbi Viembimbiliya otembo yosi te via kapiwako.

Upostolo Petulu wa lekisa okuti “oku posuisa omunu wovutima” oco ca velapo vali okuti oku livinda loku liposuisa kuokilu ci sule. (1 Pet. 3:3, 4) Nda ovitima vietu vieyuka ocisola, esanju, ombembua, kuenda esunga lekolelo limue lia pama, ovituwa evi ovio vi linga uwalo wetu wespiritu okuti u nena esivayo ku Suku.

Catatu, Embimbiliya li tu vetiya oku konomuisa nda uwalo wetu loku liposuisa kuetu kua sunguluka. Kelivulu 1 Timoteo 2:9, ku lombolola oku “liposuisa luwalo wa sunguluka.” Ndaño okuti upostolo Paulu wa kala loku tukula uwalo wakãi, onumbi eyi yi tiamisiwilavo kalume. Ocina cimue ca sunguluka, ocina cimue ca tatiwa haico congotiyiwa ciwa. Cikale okuti tu kuete ovipako vialua ale ka tu kuete, vosi yetu ci tava okuti tu litatako ciwa.

Ocina cimue catiamẽla koku limolẽhisa kuetu kuoketimba, okuti oco vakuetu va vanja tete, esinga lietu. Esinga lietu li sesamẽla oku tatiwa kuenda oku ongotiyiwa ciwa. Omanu ndomo va pongiya esinga liavo catiamẽla calua kekalo lioku va citiwila ale kocituwa cokocitumãlo va kasi. Kelivulu lia 1 Va Korindo 11:14, 15, tu sangako elungulo liupostolo Paulu liatiamẽla kesinga, okuti li tiamisiwilavo kovina viaco viosi evi. Pole, ulume oku pongiya esinga liaye ndeci cakãi ale ukãi oku pongiya esinga liaye ndeci calume, ka ci litava lolonumbi Viembimbiliya.​—Esin. 22:5.

Kalume, voku lipongiya ciwa ketimba, mua kongela oku teta olonjele. Kolonepa vina okuti olonjele viokonjembu vi tendiwa ndocisumbiso, wosi o vi kuete o sesamẽla oku vi sokiya ciwa.

Cakuãla, emolẽhiso lietu lioketimba ka ci tava okuti li lekisa ocisola loluali ale lovina vialuo. Upostolo Yoano wa lungula hati: “Ko ka soli oluali pamue ovina vi kasi voluali.” (1 Yoa. 2:15-17) Voluali mueyuka oloñeyi vialua vĩvi. Pokati kovina viaco, Yoano wa tukula oñeyi yetimba kuenda oku litunuila ovina viomuenyo waluo. Embimbiliya li tukulavo ocituwa cesino, ale coku lavisa olombiali. (Olosap. 17:11; Va Efe. 2:2) Oloñeyi viaco lovituwa viaco evi, olonjanja vialua okuti vi lekisiwila koku wala kuomanu loko ku lipongiya kuavo. Omo liaco, emolẽhiso liavo lioketimba li kamba oku liuvika, li molẽhisa etimba, li kala lioku litambela, hailio ka lia sokiyiwile ciwa. Etu tumanu va Yehova, tu sesamẽla oku yuvula ocituwa caco coku wala loku lipongiya kuna ka ku lekisa ocituwa Cukristão.

Ku ka setukule oluali, puãi ciwa okuti koku wala kuove loko ku lipongiya, o kuama ongangu yalume lakãi vana okuti akulu vendamba kespiritu va sangiwa Vekongelo Liakristão. Amalẽhe vana va kasi lonjongole yoku kala olohundi viowiñi kovaso yoloneke, ci tava okuti va tala ndomo vana va siata ale oku linga olohundo va siata oku wala. Vosi ci tava okuti va lilongisila kongangu ya vana va kasi loku amamako lepandi oku panga onepa kupange woku kunda vokuenda kuanyamo alua.​—1 Tim. 4:12; 1 Pet. 5:2, 3.

Catãlo, poku nõla eci ca sunguluka, tu sukila oku ivaluka okuti “Kristu ka lisokoluile eye muẽle.” (Va Roma 15:3) Esakalalo lia velapo lia Yesu lia kala lioku linga ocipango ca Suku. Yesu, oku kuatisa vakuavo wa ku pitisile vali kovaso okuti onjongole yaye muẽle ci sule. Catiamẽla kocituwa cimue coku wala kuenda coku lipongiya, nda cimue ci kala etateko pokati ketu lomanu vokocitumãlo tu kasi loku kundila, nye tu kuete oku linga? Oku setukula ocituwa cumbombe ca lekisiwa la Kristu, ci pondola oku tu kuatisa oku nõla lolondunge eci tu linga. Upostolo Paulu wa lekisa onumbi yi kuete oku kapiwako, poku popia hati: “Ka tu kapa kapa ovilondokua vonjila yomanu.” (2 Va Kor. 6:3) Omo liaco, tu kuete oku siapo ovina vimue vioku liposuisa ale oku li pendula kumue okuti ku kapa ombindikiyo pokati ketu lomanu tu yongola oku kundila.

Oku talama ciwa. Vemolẽhiso liwa lioketimba, mua kongelavo oku talama ciwa. Ocili okuti, ka tu talama ño vosi cimuamue kuenda ka tu tumãla ño vosi cimuamue, kuendavo ka tu sukila oku likolisilako oku setukula ocituwa cimue coku talama ale coku tumãla. Pole, ca velapo oku limbuka okuti ndomo ci lekisiwa Vembimbiliya, oku talama ciwa ku pitiya ocisimĩlo cokuti omunu wa lisumbila kuenda ukuotõi. (Ovis. 26:13; Luka 21:28) Pole, omo lioku talavaya anyamo alua loku petama ale omo lioku kuka ale lioku hongua kuetimba, manji umue ulume ale ukãi pamue ka tẽla oku mĩuha ciwa, kuenje pamue o sukila oku kunamẽla kumue oco a livindikiye. Pole, ku vana okuti va pondola oku ci linga, ciwa oku mĩuha poku vangula la vakuavo oco ka va kapitiye ocisimĩlo cimue ka ca sungulukile. Cimuamue haico, ndaño okuti ka cĩviko olonjanja vimue hundi oku kunamisila ovoko aye komesa yoku lingila ohundo, nda okuti eye ka kunamẽlele komesa yaco, o pitiya vali ocisimĩlo ca sunguluka.

Oku Tatiwa Ciwa Kuovikuata. Hemolẽhisoko lika lietu lioketimba li sesamẽla oku yelisiwa loku ongotiyiwa ciwa. Pole ovikuata vietu tu talavaya lavio kupange woku kunda vi sesamẽlavo oku yelisiwa loku ongotiyiwa ciwa.

Fetika oku konomuisa Embimbiliya liove. Havosiko tu pondola oku kuata Embimbiliya liokaliye eci lietu li kuka. Pole, cikale okuti Embimbiliya lietu tu kasi lalio ale osimbu ale sio, li sesamẽla oku lekisa okuti tua siata oku litata ciwa.

Ocili okuti, kuli olonjila vialua vioku ongotiya ciwa ocipete coku ambatela alivulu oku kunda, pole ciwa okuti ci tatiwa ciwa. Wa muĩle ale olopapelo vi loluka Vembimbiliya lia umue ukundi poku tangela omunu umue ale ceci manji umue a linga ohundo vekongelo? Ca ku tapiyasa, siti? Nda olopapelo via kapiwa Vembimbiliya vi tapiyasa. Oku kapa olopapelo konepa yimue yikuavo ci ku kuatisa oku ongotiya ciwa ovikuata viove. Ivalukavo okuti kolonepa vimue, oku kapa Embimbiliya posi ale alivulu amue akuavo etavo, ci tendiwa ndetombo.

Emolẽhiso liwa lioketimba li sesamẽla oku kuata esilivilo lia velapo kokuetu. Olio li kuetevo esilivilo ndomo vakuetu va tu tenda. Ocina ca velapo vali handi okuti oco ci tu vetiya oku liposuisa ciwa ketimba, ceci okuti tu yongola okuti “kovina viosi [tu] imbila ondaka ya Suku Upopeli wetu uvangi wocili.”​—Tito 2:10.