Okutamãlala Ndonjundo Kelavoko, Kuenda Okuvetiyiwa Locisola

“Puãi cilo pa siala ekolelo, lelavoko, locisola, katatu kavio, puãi pokati kavio, ca piãla ocisola.”—1 VA CORINDO 13:13.

1. Elungulo lie upostolo paulu atuavela?

UPOSTOLO Paulu watulungula okuti, ekolelo lietu citava okuti linyoleha ndonaviyu ya teka. Eye wapopia eci catiamẽla koku “kuatelela kekolelo kuenda kelungulo li tunda kutima wa sunguluka. Omo omanu vamue va likala elungulo li tunda kutima wa sunguluka oco ketavo va nyõleha ndonaviyu ya teka.” (1 Timoteo 1:19) Kocita catete canyamo K.K., olonaviyu viatungaiwale lavaya vialingaile ovongende anene. Epondolo liavio liokuendela vokalunga liatiamẽlele kavaya akola calua kuenda kumesele olonaviyu viaco viatungiwa lawo.

2. Momo lie onaviyu yekolelo lietu casunguluka okuti te yitungiwa ciwa, kuenda eci sukila nye kokuetu?

² Ongusu yitukuiwa okuti onaviyu yekolelo lietu yisukila okutuihinya okukala kilu liovava vokati kokalunga katumõha komanu. (Isaya 57:20; Esituluilo 17:15) Ciwa okulikolisilako okucilinga, kuenje eci catiamẽla kokuetu muẽle. Eci “okalunga” koluali luava Yudea kuenda va Roma kafetika okutumõha Lakristão vatete, Yuda wasoneha okuti: ‘A vakuacisola, lipamisi lekolelo liene li kola. Likutilili ohenda ya Ñala yetu Yesu Kristu yu neneli omuenyo ko pui.’ (Yuda 20, 21) Okutunda opo Yuda wapopiavo uyaki ‘wekolelo lia eciwa olumue ku vakuetavo’ kuenje olondaka ‘ekolelo likola’ citava okuti vilomboloka ovina viosi viatiamẽla kokulongisa omuenyo Wukristão, okukongelako olondaka viwa vieyovo. (Yuda 3) Kristu eye ociseveto cetavo liaco. Ekolelo liakola lisukiliwa nda tukasi okulikakatela kekolelo Liakristão vocili.

Okutamãlala Lokunyala Eyonjo “Liefendelo Liusumba”

3. Vamue vakasi okuvumba ndati “Etendelo liusumba”?

³ Kanyamo apita ndopo, kuasiata okumoleha ovituwa viñi viñi vinyaliwe viomanu valua valiponda ovo muẽle, umondi, kuenda okuhundumuhila kuovingumba kulingiwa latavo amue o uyombeki. Pole casunguluka okumola okuti, omanu valua, okukongelako asongui vo politika okuti vasunguluka, vasiata okukuata esakalalo liokuteyuila omanu capiãla vali amãlẽhe kavatiamẽle katavo aco alingisa usumba. “Osuku yoluali lulo,” kakuli atatãhãi okuti okasi konyima yungangala owu wapalama, ocituwa caco eci eye asovola, oco vamue vasiata okutukula okuti efendelo liusumba kuenda ungangala waco, o uloñisa komanu va Yehova. (2 Va Korindo 4:4; Esituluilo 12:12) Vamue vasiata okuendela konyima yocitangi caco lokuvetiya unyali oco utateke upange wetu. Kolofeka vimue, ovo vasiata okuongolola ovimunga viowiñi lonjongole yokuteyuila omanu “kafendelo ãvi” pole valueya omo okuti katavo aco vatiamisilako Olombangi via Yehova kuenje vavalundila okuti vakuakusosuinya. Eci casiata okutateka okueca uvangi konjo lanjo kolofeka vimue vio ko Europa kuenda casiata okukokisa okuti omanu vamue valilongasaile letu Embimbiliya valiwekapo elilongiso liavo. Omo liovina evi, vamue vamanjetu casiata okuvakonyuisa.

4. Momo lie kacitavela okuti unyali wokukuamawa utukonyuisa?

⁴ Kupãla lokutukonyuisa, pole anyali, vasukila okukuata ukũlĩhĩso wasokapo okuti efendelo lietu tukuama liatiamẽla Kukristão wocili. (Mateo 5:11, 12) Akristão vatete vavalundila okuti etavo liavo lia vakuakutiangulula, kuenda kolonepa viosi va va “patayãla.” (Ovilinga 24:5; 28:22) Puãi Upostolo Petulu wakolisa vakuavo vakuetavo limuamue, pokusoneha okuti: “A vakuacisola, ko ka komoheli ekangiso lia soka ndondalu liya kokuene oku vu nyika. Ko ka simi hoti, Cimue ka ca siatele ceya kokuetu. Puãi yoleli omo wa iñili vohali ya Kristu okuti vu yolelavo loku sanjuka eci ulamba waye u tukuluiwa.” (1 Petulu 4:12, 13) Cimuamue haeco, umue ocimatamata Cosungu Yolombangi via Yehova kocita catete wasoneha hati: “A vamanji, eci vu nyikiwa lolohali viñi viñi, ci sanjukili, momo wa kũlĩhi okuti, nda ekolelo liene li nyikaiwa, cu kokeli epandi. Oco epandi liaco liene li male upange walio, oku vu kanguka, loku suapo, kuenje lacimue cu kambeli.” (Tiago 1:2-4) Ndomo ongusu yehunguhungu pana okuti yaliveta lonaviyu noke kumoleha nda onaviyu yaco yikuete epondolo liokuendela vokalunga nda ndati, unyali wokukuamawa wulekisa okuhongua kuetu kuosi kuonaviyu yekolelo lietu.

Ohali Yikoka Epandi

5. Tupondola okukũlĩha ndati ekolelo lietu liapama calua ndaño lolohali vialua?

⁵ Akristão vapondola okulimbuka ño epandi liavo kuenda okukola kuekolelo liavo noke yokutamãlala lokuliyaka lahunguhungu ohali. Epandi lietu ‘li ka mala upange walio’ vovihunguhungu vio vokalunga nda etu ‘tua suapo, kuenje lacimue ci tukambela,’ okukongelako ekolelo liapama. Paulu wasoneha okuti: “Kovina viosi tu lilekisa ndakuenje va Suku. Ndaño tu tala ohali longongo, ndaño ovina vĩvi vi tu sanga sanga.”—2 Va Korindo 6:4.

6. Momo lie tusukilila okukuata ocituwa cokuti “Ndaño vohali haimo yu yolela,” kuenda eci cikolisa hẽ ndati elavoko lietu?

⁶ Ongusu yahunguhungu ohali okuti olotembo vimue pamue tupita citava okucisokisa ndepuluvi liokulimbuka okuti onaviyu yekolelo lietu yakola kuenda yepandi. Kakristão voko Roma Paulu wasoneha hati: “Ndaño vohali yi koka epandi, kuenje epandi li koka unu, lunu u koka elavoko, lelavoko ka li tu kutisa osõi.” (Va Roma 5:3-5) Okutuihinya lepandi vemehi liolohali citukokisa okutaviwa la Yehova. Okucilingainga, cikolisa elavoko lietu.

Esunga Lieci Vamue Vanyõlehela Ketavo Ndonaviyu Yateka

7. (a) Ndomo olondaka via paulu vi8lekisa, vamue vasiata hẽ ndati okunyõleha kespiritu ndonaviyu ya teka? (b) etaili vamue ocili vacipambuka hẽ ndati?

⁷ Eci Paulu aeca elungulo liokupita vocitangi ‘coku nyõleha ketavo ndonaviyu ya teka,’ waevalukile vamue okuti “va likala elungulo” kovitima viavo viasunguluka kuenje vanyelisa ekolelo liavo. (1 Timoteo 1:19) Pokati kavo pakala Humaneo la Alesandro vatiamẽla kuhembi, vapambuka ocili kuenda vafetika okupopia lãvi. (1 Timoteo 1:20; 2 Timoteo 2:17, 18) Etaili, vakuohembi, okuti vasiapo ocili, vasiata okusuanguila “ukuenje wa kolelua haeye wa lunguka,” lokulumana okuokuo kuava vavatekula kuespiritu. Vamue valisoka ‘lukuenje kasungulukile,’ vapopia okuti, “Cime cange keya ndopo.” (Mateo 24:44-49; 2 Timoteo 4:14, 15) Ovo valikala okuti esulilo lioluali lulo lũvi kalikasi ocipepi kuenda vapopia lãvi ocisoko cukuenje walunguka kespiritu omo okuti cituihinya konjanga yokulavulula kumosi lomanu va Yehova. (Isaya 1:3) Omanu vaco vakuohembi valoñoloha koku “nyõla ekolelo lia vamue,” lokukokisa oku nyõleha kespiritu ndonaviyu ya teka.—2 Timoteo 2:18.

8. Nye cakokisa vamue okunyõleha ale kokuvumbisa onaviyu yavo yekolelo?

⁸ Akristão vakuavo valitumbika onaviyu yavo yekolelo yasiata okunyõleha omo va likala elungulo kovitima viavo kuenda vasiata okukuata onepa kasanju ãvi oluali lulo kuenda kokulinga upuepue. (2 Petulu 2:20-22) Handi vali vakuavo onaviyu yavo yekolelo yavomba momo kovisimĩlo viavo ocitulilo colonaviyu voluali luokaliye, kovaso avo handi kacipepi. Omo okuti kavatẽla okutenda otembo yatiamẽla kokutẽlisiwa kuovitumasuku vimue, kuenda vaivala “eteke lia Yehova” kovitima viavo, ovo vasiapo efendelo liocili. (2 Petulu 3:10-13; 1 Petulu 1:9) Selo ovo muẽle valimbuka okuti vatiukila vowelema, wovava ovitangi violuali lulo. (Isaya 17:12, 13; 57:20) Vamue vasiapo okulikongela Lakristão vekongelo lopo vaci okuti ekongelo liaco liatiamẽla ketavo liocili. Pole eci cavatundisila kavakuatele ombili kuenda ekoliso lisukiliwa liokukevelela oluali luokaliye lualikuminyiwa la Yehova Suku. Omuenyo Vofeka Yelau kawukasi okuiya lonjanga kokuavo.

9. Nye Akristão vamue vakasi okulinga, kuenda ovina evi te vitukokila okukũlĩhisa nye?

⁹ Akristão vamue valitumbika, kolonepa vimue violuali olonanga violonaviyu viekolelo liavo vavikutila vemẽhi. Olonaviyu pole vikasi kilu liovava, pole vakuete ekolelo limue liowesi okuti kaliakolele oco liatiamẽla kovaso, ovo vasiata okukuata ongendo yimue yevando. Lokuvetiyiwa kelavoko liokukala “Ndopo Vofeka Yelau” vamue kavalikolisile kokulipongiya oco vakuate esumũlũho liaco—ombili kupange wokukunda kuenda okuendaenda olonjanja viosi kolohongele viosi viekongelo, viovambo, kuenda viofeka. Cilo vakuete ovisimĩlo viokuti elavoko liokusuisapo olonjongole viavo likasi ocipãla ndomo vakevelela okulinga, ovo kavakapeleko ovitangi vakasi okupita lavio. Eci cilimbukiwila ketepululo liokukuata onepa kupange wokukunda, okuliwekapo olonjanja vimue okuendaenda kolohongele, kuenda okupumba locipango olonepa vimue viohongele yimbo ale viohongele yofeka. Vakuavo vasiata okupesila otembo yalua kovitalukilo kuenda okukuata elau liovokuasi. Ovina viaco evi vitukokisa okukũlĩhĩsa ciwa eci cisukila okuvetiya ongusu yomuenyo wetu yokuendela vonjila yetu tualitumbika ku Yehova. Ombili yetu kupange waye te yatiamẽla kelavoko liokukala “ndopo Vofeka Yelau”

Elavoko Liasokisiwa Ndonjundo

10, 11. Paulu wasokisa elavoko lietu la nye, kuenda momo lie casungulukila okucisokisa ndomo?

¹⁰ Paulu wasapula okuti Yehova ohuminyo yasumũlũho pokati ka Avirahama. Kuenje upostolo wasapula okuti: “Suku . . . oco wa lisinga, lohuminyo yaye lesingo liaye, ovio ovina vivali ka vi pongoloka, haivio Suku ka tẽla oku kemba lavio. Wa ci lingila okuti etu tua tila ha tu puluka, etu tu kolisua oku kuatelela kelavoko lia tu kapiwila kovaso. Elavoko eli tu li kuete ndonjundo ya kola ngo yutima, hailio elavoko liñila vohondo yi kola yovokati konyima yongumbo.” (Va Heveru 6:17:-19; Efetikilo 22:16-18) Akristão olombuavekua vakuete elavoko liatiamẽla kokukuata omuenyo ka u fi kilu. Etaili onepa yalua yolondingupange via Yehova vikuete elavoko linene liokukuata omuenyo ko pui vofeka yelau palo posi. (Luka 23:43) Nda kakuakale elavoko liaco, nda lomue wakuata ekolelo.

¹¹ Onjundo ocina cimue cikuete epondolo liocili kokuteyuila, oyo lika yipondola okutalamisa onaviyu oco kayikambiwe kovawe lehunguhungu. Lomue ukuanaviyu oseteka okulinga ungende umue okuti kambata onjundo. Kosiahũlu Paulu walingaile ovongende volonaviyu kuenje ovio olonjanja vialua vianyõlaha loku tekateka, eye muẽle wakũlĩhile ciwa okuti ovimuenyo viavakuakuendisa onaviyu oco viyoviwe olonjanja vialua visukila olonjundo violonaviyu viavo. (Ovilinga 27:29, 39, 40; 2 Va Korindo 11:25) Kocita catete, olonaviyu kaviakapawaile olomakina vikuatisa usongui okuendisa ale okuñualisa onaviyu nda cisukiliwa. Pole olonaviyu viovoyaki havioko, momo ovio viendisiwa lokutiamẽla oku ongusu yofeka yaloña. Nda onaviyu yusongui yikasi okusindikiwa oco yikalivete kovawe, eci eye asukila lika okulinga, okuimba vovava onjundo kuenda okutetulula ciwa ocitangi, lokukũlĩhĩsa okuti onjundo kayikaponye okulikakatela kosi yokalunga. Omo liaco Paulu wasokisa elavoko Liukristão “ndojundo ya kola ngo yutima.” (Va Heveru 6:19) Eci tukasi okusakalasaiwa lovitangi viuyali ale lokuliyaka lovitangi vimue vikuavo, elavoko lietu liafina lialisoka lonjundo yeca utõi kokuetu tuviendalomuenyo, tukevelela okuti onaviyu yekolelo lietu kayikambiwe katatãhai ndatime alisoleka vovava ale okunyõleha lavakuohembi vasoka ndovawe.—Va Heveru 2:1; Yuda 8-13.

12. Tupondola okuyuvula ndati okunaliwa oco katukasiepo Yehova

¹² Paulu walemẽla Akristão va Heveru hati: “Lunguki a vamanji, sanga pokati kene pa kala umue ukuotima ũvi, haiwo ka u kuete ekolelo, kuenje omunu waco o vu songuila oku tinduka ku Suku o kasi lomuenyo.” (Va Heveru 3:12) Velimi lio Helasi, olondaka, “o vu songuila oku tinduka” vilomboloka “okulitepa,” okuti, okulinga uhembi. Pole etu tusukila okuyuvula okunyõleha kuaco kuosi ndonaviyu ya teka. Ekolelo kuenda elavoko vikatuloñoluisa oco tukakatele ku Yehova ndaño eci tukasi okusakalasiwa loloseteko viapiãla. (Esinumuĩlo 4:4; 30:19, 20) Ekolelo lietu kalikakala ndonaviyu yi tungayala lofela yelongiso liavakuohembi. (Va Efeso 4:13, 14) Kuenda lelavoko omo okuti olio onjundo yetu, tukakuata uloño wokuliyaka lasakalalo komuenyo lokulekisa okuti tulonalavayi via Yehova.

Okuvetiyiwa Locisola Kuenda Lespiritu Sandu

13, 14. (a) Momo lie kacasungulukile okukuata ovisimĩlo viokuti onjundo yelavoko lietu ocina cimue cavelapo okuti kacisukila vali lacimue (b) Nye okuti te oco cikala ongusu yivetiya okutiamẽla kupange ukola wa Yehova kuenda momo lie?

¹³ Ukristão kakamamako oco añile voluali luokaliye nda eci cokokisa okuvumba Yehova elavoko lika liokukuata omuenyo ko pui vofeka yelau palo posi. Ndaño okuti otata onjundo yaye yelavoko okuti ocina cimue cavelapo cuwiha utõi komuenyo, eye asukila okuvokiya konjundo yaco kuenda kekolelo liaye ongusu yivetiya yocisola. Paulu watukula ocina caco eci asoneha hati: “Pa siala ekolelo, lelavoko locisola katatu kavio, puãi pokati kavio, ca piãla ocisola”?—Va Korindo 13:13.

¹⁴ Okuvetiyiwa kuongusu yetu yokukuata onepa kupange ukola te kuatiamẽla kokukuata ocisola lutima wosi la Yehova, ndetambululo kocisola caye capiãla akuete letu. Upostolo Yoano wasoneha hati: “U ka soli ka kũlĩhile Suku, momo Suku eye ocisola. Ocisola ca Suku ca moleha ocili kokuetu omo a tuma Omolaye wongunga voluali ha tu muila omuenyo kokuaye.” (1 Yoano 4:8, 9, 19) Omo liolopandu tukuete la Yehova, esakalalo lietu kacasungulukile okuti tete litiamẽla kokukuata eyovo lietu pole te liatiamẽla kokueca uvangi wokukemãlisa onduko yaye yikola kuenda okutumbangiya omoko yaye yuviali.

15. Ocili cetu la Yehova, catiamẽla hẽ ndati kombangulo yomoko yaye yokuviala?

¹⁵ Yehova oyongola okuti tuvumba eye momo etu tusole, pole katukasi okuvumba omo Liofeka yelau. Elivulu Estudo Perspicaz Das Escriturasa lilombolola Embimbiliya lisapula okuti: “Yehova osivayiwa omo liomo yaye yokuviala kuenda omo ovilulikilo viaye viatiamẽlako omo liocisola vakuete kokuaye. Eye oyongola lika vana vasole omoko yaye yokuviala omo liovituwa viaye viwa kuenda omo omoko yaco yesunga, omanu vaco vayongola lika uviali waye ukuavo hawoko. (1 Va Kor 2:9.) Ava vanõlapo vali okutalavaya vemẽhi waye hambi yoku litumĩla ovo muẽle? Eci cilingiwa omo liukũlĩhĩso vakuete waye kuenda wocisola caye, esunga liaye, kuenda olondunge viaye viavelapo calua viosi viavo. (Osamo 84:10, 11)” Volume 1, kemẽla 116.

16. Ocisola la Yesu cikala ndati ongusu yivetiya omuenyo wetu?

¹⁶ Omo okuti Tuakristão, tulekisavo ocisola ku Yesu ketambululo liocisola caye akuete letu. Paulu wasapula lesunga okuti: “Ocisola ca Kristu oco ci tu vetiya, omo tua kolela okuti umuamue wa fila vosi; omo oco vosi va fa. Kuenje eye wa fila vosi okuti, ava va kasi lomuenyo ka va kasilili lawo ovo muele, te oku vumba u wa va fila haeye wa va pinduiwila.” (2 Va Kor 5:14, 15) Kristu eye ociseveto tutungila omuenyo wetu kespiritu, ekolelo lietu kuenda elavoko lietu. Ocisola cetu ku Kristu Yesu cikuatisa elavoko lietu kuenda ceca utõi kekolelo lietu, capiãla vali kolotembo tuliyaka lasakalalo.?—2 Korindo 3:11; Va Kolosai 1:23; 2:6, 7.

17. Onguyu ye yapama Yehova atuangiliyila kuenda esilivilo liayo lilekisiwa ndati Kelivulu Liovilinga 1:8 kuenda Va Efeso 3:16?

¹⁷ Ndaño okuti ocisola tukuetele la Suku kunda Komõlaye oyo ongusu yavelapo yivetiya omuenyo Wakristão, Yehova wangiliya ocina cimue cituvetiyavo, citupamisa kongusu, kuenda citukolisa oco tuende kupange waye. Ocina caco ongusu yaye yapama, ale espiritu sandu. Kelimi lio Heveru kuenda lio Helasi kuopiwa ondaka “espiritu” Yilomboloka ongusu yocili lofela, ndehunguhungu. Olonaviyu viendisiwa lolonaga, ndavina Paulu andela viandisiwa longuso kayiletiwe lofela yiloña konepa yimue. Cimuamue haico, etu tusukila ocisola kuenda ekuatiso liongusu yapama kayiletiwe ya Suku nda onaviyu yetu yekolelo yikasi okututuala lokuamamako kupange wa Yehova.—Ovilinga 1:8; Va Efeso 3:16.

Okuenda Toke Apa Tuyongola Okupitila!

18. Nye cikatuloñoluisa okutamãlãla loloseteko vimue viekolelo lietu otembo yiya kovaso?

¹⁸ Ekolelo lietu kunda ocisola cetu pamue vipita voloseteko viatĩla eci handi katuañilile voluali luokaliye. Pole Yehova watuangiliyila onjundo “ya kola ngo yutima”?elavoko lietu liafina (Va Heveru 6:19; Va Roma 15:4, 13) Eci tukasi okuliyaka lunyali kuenda lovitangi vimue vikuavo, citava okuti tukolisiwa nda tuakakatela ciwa konjundo yelavoko lietu. Noke yokutetulula ocitangi cimue pole naito kukatuka cimue cikuavo, tupamisi elavoko lietu kuenda tukolisi ekolelo lietu.

19. Tupondola hẽ ndati okutata onaviyu yekolelo lietu vokuenda kupange kuenda toke kocitulilo cayo, ohuminyo ya Suku yatiamẽla koluali luokaliye?

¹⁹ Eci Paulu katukuile handi ‘onjundo ya kola ngo yutima,’ tete wapopia hati: “Tu yongola okuti ene vosi, omunu omunu, vu lekisa ombili yaco oku suisapo elavoko liaco toke kesulilo, okuti, ka vu lingi vakuawesi, puãi vu setukula ava va piñala olohuminyo omo va kasi lekolelo lepandi (Va Heveru 6:11, 12)” Okuvetiyiwa locisola la Yehova kuenda Lomõlaye kuenje okukuata epondolo pokati kespiritu sandu, tutati ciwa onaviyu yetu yekolelo toke kocitulilo conaviyu, ohuminyo ya Suku yoluali luokaliye.

[Atosi]

Okupitulula

◻ Catiamẽla kekolelo lietu, nye Paulu atulungula?

◻ Vamue vasiata hẽ ndati okunyõleha kekolelo liavo ndonaviyu ya teka, kuenda vakuavo vasiata hẽ okutomba ndati levando?

◻ Ovituwa vipi tulekisa ku Suku visukila okuvokiyako ekolelo lietu?

◻ Nye cikatuloñoluisa okupitĩla pocitulilo conaviyu, ohuminyo ya Suku yatiamẽla koluali luokaliye?

[Elitalatu kemela 16]

Onaviyu yekolelo lietu yisukila okutungiwa ciwa omo okuti komuenyo kuasiata okukatuka ahunguhungu Okupitulula

[Elitalatu kemela 17]

Ekolelo lietu citava okuti linyoleha ndonaviyu ya teka

[Elitalatu kemela 18]

Elavoko, olio onjundo yomuenyo wetu omo okuti Tuakristão