Ondaka ya Yehova yi Kasi Lomuenyo
Atosi Avelapo Vonepa Yatete Yelivulu Liesituluilo
ECI upostolo Yoano a kala vokayike vocifuka co Patmo, wa kuata 16 kovinjonde. Vovinjonde viaco, wa mola ovina Yehova Suku la Yesu Kristu va tẽlisa vokuenda kueteke lia Ñala. Eteke liaco, lia fetika kunyamo wo 1914 eci Usoma wa Suku wa tumbikiwa kilu, kuenda lika amamako toke kesulilo Liohulukãi Yanyamo Yuviali wa Kristu. Yoano wa soneha elivulu Liesituluilo kunyamo wa 96. Elivulu liaco, li lombolola ovinjonde eye a kuata.
Tu konomuisi atosi avelapo velivulu Liesituluilo 1:1–12:17, li lombolola ovinjonde epanduvali Yoano a kuata. Ovinjonde viaco, vi kuete esilivilo kokuetu, momo vi situlula ovolandu a kasi oku pita koloneke vilo, kuenda ovina Yehova aka linga kovaso yoloneke. Vana va tanga ulandu waco, va pondola oku pamisiwa kespiritu.—Va Hev. 4:12.
“KAMEME” WA YULULA ESITIKILO LIEPANDU
Upostolo Yoano wa mola Yesu Kristu eci a tambula asapulo a litepa a ‘soneha velivulu, kuenda wa va tuma kakongelo epanduvali.’ (Esit. 1:10, 11) Eye, wa molavo ocalo ca tumbikiwa kilu, kuenje, kocalo caco kua tumala Umue o kuete ociña mu sangiwa asitikilo epanduvali. ‘Hosi yokepata lia Yuda, okuti Okameme ka kuete olombinga epanduvali lovaso epanduvali, eye o sesamẽla oku yulula ociña caco.’—Esit. 4:2; 5:1, 2, 5, 6.
Ocinjonde catatu, ci situlula ovina vika pita eci “Kameme” aka yulula esitikilo liepandu. Ulandu waco u lekisa okuti, noke kuka pita ocilemawe cinene ci lekisa okuti, eteke linene lionyeño ya Yehova lia pitila. (Esit. 6:1, 12, 17) Ocinjonde cikuavo, ca lekisa ‘ovangelo vakuãla, va tãi kavindi akuãla okilu lieve, va kasi oku tutuiya olofela vikuãla viokilu lieve,’ toke eci etendelo lio 144 000 kolombuavekua li tẽlisiwa. Ocinjonde caco, ca lekisavo, “owiñi wakahandangala” wa vana ka va nõliwile okuti, ‘va tãi kovaso yocalo lo kovaso ya Kameme.’—Esit. 7:1, 9.
Atambululo Kapulilo Embimbiliya:
1:4; 3:1; 4:5; 5:6—Ondaka yokuti ‘aspiritu epanduvali’ yi lomboloka nye? Etendelo epanduvali li lomboloka oku kuata ekalo liwa kovaso a Suku. Esapulo lia eciwa ‘kakongelo epanduvali,’ li tiamisiwila kafendeli va Suku va kasi kueci ci pitahãla 100 000 kakongelo voluali luosi. (Esit. 1:11, 20) Omo okuti, Yehova eca espiritu sandu oco a tẽlise ocipango caye, ondaka “aspiritu epanduvali,” yi lomboloka oku eca ukũlĩhĩso kuenda asumũlũho komanu vosi va kapako ocitumasuku caco. Elivulu Liesituluilo, li lombolola ovina viatiamẽla kaspiritu epanduvali. Etendelo epanduvali, li lomboloka oku kuata ekalo liwa, kuenda li situlula ‘elumbu liovina vi kola via Suku.’—Esit. 10:7.
1:8, 17—Olondaka viokuti, “Ame Tete haime Kuasula,” vi tiamisiwila kulie? Vi tiamisiwila ku Yehova, kuenda vi lekisa okuti, ka kuli la umue wa velapo Suku ukuonene wosi. Yehova eye ‘efetikilo, haiye esulilo.’ (Esit. 21:6; 22:13) Elivulu Liesituluilo 22:13, li lekisa okuti, Yehova o litukula hati, eye ‘efetikilo, haiye esulilo,’ momo ka kuli umue wa lisoka laye. Pole, ulandu wocipama catete celivulu Liesituluilo, u lekisa okuti, ondaka “Ame Tete haime Kuasula,” yi tiamisiwilavo ku Yesu Kristu. Momo Yesu eye Yehova a pindula tete oco a kuate omuenyo ko pui kilu.—Va Kol. 1:18.
2:7—Olondaka viokuti, ‘ocumbo ca Suku,’ vi tiamisiwila ku velie? Vi tiamisiwila Kakristão olombuavekua, omo liekalo liwa va kuete kovaso a Suku. Omo liaco, nda va pandikisa toke kesulilo, vaka tambula onima yokulia “kepako liuti womuenyo,” kuenda vaka kuata omuenyo ko pui kilu.—1 Va Kor. 15:53.
3:7—Otembo yipi Yesu a tambula “osapi ya Daviti,” kuenda yo kuatisa ndati kupange waye? Yesu wa tambula osapi yaco kunyamo wa 29 eci a papatisiwa okuti, wa linga Osoma ya Nõliwa kepata lia Daviti. Ulandu waco u lekisa okuti, osapi yaco ka yi tambuile kunyamo wa 33, eci a kapiwa kondio ya Suku kilu, kuna a piñala uviali wosi wa Daviti. Eye, o kasi oku talavaya losapi yaco poku kuatisa omanu oku eca uvangi watiamẽla Kusoma waco. Kunyamo wo 1919, Yesu wa eca “osapi yonjo ya Daviti” peka ‘liukuenje wa kolelua haeye wa lunguka,’ oco a tate ‘ovina viaye viosi’ palo posi.—Isa. 22:22; Mat. 24:45, 47.
3:12—‘Onduko yipi yokaliye’ Yesu a tambula? Onduko yaco, yi lomboloka ocikele cokaliye a tambula. (Va Fil. 2:9-11) Ndaño lomue wa kũlĩha onduko yaco, pole, Yesu wa yeca kolombuavekua vi kasi kilu, oco a lekise ukamba u kasi pokati kavo. (Esit. 19:12) Omo liaco, olombuavekua via tambulavo ovikele vikuavo Yehova a eca ku Yesu.
Ceci tu Lilongisilako:
1:3. Omo okuti, “otembo [ya Suku yoku nyõla oluali lua Satana] yi kasi ocipepi,” tu sukila oku kuata elomboloko liesapulo li sangiwa velivulu Liesituluilo, kuenda oku kapako olonumbi viaco.
3:17, 18. Oco tu kale olohuasi kespiritu, tu sukila oku landa ku Yesu “ulu wa yenguluiwa londalu.” Omo liaco, tu likolisiliko oku lekisa ovituwa viwa. (1 Tim. 6:17-19) Tu sukila oku ‘landa olonanga vi yela,’ vi eca uvangi wokuti, tulondonge via Kristu. Tu sukilavo oku kapa ‘onguendu vovaso’ okuti, yi lomboloka alungulo a siata oku sandekiwa Vutala Wondavululi oco tu pame kespiritu.—Esit. 19:8.
7:13, 14. Ci soka 24 kakulu, va lomboloka 144 000 kolombuavekua vaka kala kilu kuna vaka linga olosoma kuenda ovitunda. Kotembo ya va Isareli, va lombolokele ovitunda Soma Daviti a tepele kueci ci soka 24 kolonepa. Umue pokati kakulu vaco, wa situlula ku Yoano ovina viatiamẽla kowiñi wakahandangala. Citava okuti, epinduko Liakristão olombuavekua, lia fetika kunyamo wo 1935. Momo lie? Momo kunyamo waco, olombuavekua via Suku via kuata elomboloko liatiamẽla kowiñi wakahandangala.—Luka 22:28-30; Esit. 4:4; 7:9.
ECI KU YULUIWA ESITIKILO LIEPANDUVALI KU SIKIWA OLUMBETA LUEPANDUVALI
Eci Kameme a yulula esitikilo liepanduvali, ovangelo va tambula alumbeta epanduvali. Ovangelo epandu va sika alumbeta a eca esapulo lioku kundula ‘onepa yatatu’ yomanu va kasi Vetavo liesanda. (Esit. 8:1, 2, 7-12; 9:15, 18) Yoano wa mola ovolandu aco vocinjonde catãlo. Vovinjonde vikuavo, Yoano wa lia ociña cimue citito, kuenje wa tenda ovikeya vionembele. Noke lioku sika alumbeta epanduvali, kilu kua tunda ondaka ya popia hati: “Uviali woluali wa linga uviali wa Suku yetu kuenda wa Kristu.”—Esit. 10:10; 11:1, 15.
Ocinjonde cepanduvali, ci lombolola ovina vi sangiwa kelivulu Liesituluilo 11:15, 17. Noke, kilu kua moleha ondimbukiso yimue. Kuenje, ukãi umue okasi kilu wa cita omõla ulume. Eliapu lia tundisiwa kilu. Omo lionyeño a kuata, ‘wa linga uyaki la vakuambuto yukãi vana va supapo.’—Esit. 12:1, 5, 9, 17.
Atambululo Kapulilo Embimbiliya:
8:1-5—Momo lie kilu kua kalela oku uha vokuenda kuakukutu amue, kuenda nye ca imbiwa palo posi? Oku uha kuocindekaise kua pita kilu, kua ecelela okuti, ‘olohutililo violosandu’ vi yevala palo posi. Ulandu waco wa pita kesulilo liuyaki watete voluali. Akristão olombuavekua, ka va fetikile oku enda kilu kesulilo Liotembo ya Vakualofeka ndomo vamue va ci popele. Pole, va pita voloseteko vialua vokuenda kuyaki. Omo liaco, va linga olohutililo vioku pinga ekuatiso. Olohutililo Viakristão olombuavekua via tambuluiwa eci ungelo umue a va vetiya oco vamameko lupange woku kunda. Ndaño etendelo liavo lia kala litito, va fetika oku kundila voluali luosi esapulo Liusoma wa Suku. Kuenje va situlula uhembi Wetavo liesanda. Omo liaco, omanu va fetika oku kuata elomboloko lia suapo liatiamẽla Kembimbiliya. Kuenje unene Wetavo liesanda wa nyõleha, ndonjo ya kupuka lehunguhungu liofela.
8:6-12; 9:1, 13; 11:15—Otembo yipi ovangelo epanduvali va li pongiya oco va sike alumbeta, kuenda a sikiwa ndati? Voku sikiwa kualumbeta epanduvali, mua kongela oku eca olonumbi vioku vetiya ocisoko ca Yoano palo posi okupisa kunyamo wo 1919 toke wo 1922. Omo liaco, olombuavekua via kuata ocikele coku tumbulula upange woku kunda kuenda oku tunga olofiliale vioku panga alivulu a lombolola ovina vi kasi Vembimbiliya oco a sandekiwe. (Esit. 12:13, 14) Oku sikiwa kualumbeta, ku lomboloka oku sandeka esapulo lieteke lia Yehova lioku nyõla oluali lua Satana. Afendeli va Suku, ovo va kasi oku linga upange waco lekuatiso liovangelo. Evetiyo liaco lia eciwa kunyamo wo 1922, kohongele yofeka ya lingiwa kolupale luo Cedar Point, Ohio, kuenda lika sulila vohali yapiãla.
8:13; 9:12; 11:14—Alumbeta atatu a sulako a nena ndati ‘ohali’? Alumbeta akuãla atete, a situlula ehonguo Lietavo liesanda konepa yespiritu. Pole, Alumbeta atatu a sulako, a lombolola ovitangi vikeya kovaso yoloneke. Olumbeta luatãlo, lu situlula ndomo kunyamo wo 1919 afendeli va Suku va vetiyiwa oku tumbulula upange woku kunda. Kuenje upange waco wa sumuisa Akristão vesanda. (Esit. 9:1) Olumbeta luepandu, lu situlula olokavalu kuenda upange woku kunda wa fetika kunyamo wo 1922. Olumbeta lua sulako, lu situlula ulandu woku tumbikiwa Kusoma wa Mesiya.
Ceci tu Lilongisilako:
9:10, 19. Alivulu a siata oku sandekiwa ‘lukuenje wa kolelua haeye wa lunguka,’ a kuete esapulo liopiwa Vembimbiliya. (Mat. 24:45) Esapulo liaco, li sokisiwa lolohuma vi kuete ovicĩla okuti, vovicĩla viaco muli ‘anyenya, lolosongo.’ Kuenda li sokisiwavo lolokavalu vi kuete ovicĩla “via setahãla olonyoha.” Momo lie? Momo alivulu aco a siata oku eca elungulo liatiamẽla ‘keteke liefetuluinyo lia Yehova.’ (Isa. 61:2) Omo liaco, tu lekisi ombili kupange woku eca alivulu aco.
9:20, 21. Ndaño valua vakuavitima via sunguluka va kasi kolofeka vina okuti ka va tava ku Kristu, pole va siata oku lekisa onjongole kesapulo tu va kundila. Ocili okuti, havosiko ka vatiamẽlele ketavo Liakristão vesanda. Embimbiliya li tukula hati, vana ‘va supapo,’ vaka tava kesapulo tu va kundila. Omo liaco, tu amamiko lupange wetu woku kunda.
12:15, 16. Omo okuti ‘oluali’ lu kasi peka lia Satana, olombiali violofeka vimue, ka via siatele oku ecelela Akristão oku linga upange wavo woku kunda. Okupisa kunyamo wo 1940, olombiali viaco via fetika oku ‘lambalala afendeli va Suku.’ Pole, Yehova wa ecelela elinga liaco oco a tẽlise ocipango caye. Elivulu Liolosapo 21:1, li popia hati: “Utima wosoma u kasi peka lia Yehova ndolui luovava. Eye u tiamisa apa a panga.” Olondaka evi vi pamisa ekolelo lietu ku Suku.