Ono Yovipama Viohongele Ekalo Lietu Tuakristão Kuenda Oku Kunda

OSEMANA 7-13 YA KUVALA

OVOKUASI A SANGIWA VONDAKA YA SUKU | 2 OLOSOMA 5-6

“Ava va Kasi Letu Valua Okuti, Ava va Kasi Lavo va Sule”

Perspicaz-1 kem. 797 ocin. 5

Elisia

O Isareli ya Yovuiwa ko Suria. Vokuenda kuviali wa Soma Yerohama wo ko Isareli, o Suria ya kala oku linga esokiyo lioku liyaka lo Isareli ocipikipiki. Yimue vali onjanja, esokiyo lia Benehadada II lia tatekiwa la Elisia una wa situluila Soma Yehorama ovina viosi va Asuria va kala oku sokiya. Kefetikilo Benehadada, wa kala oku sima okuti pokati kocilombo caye pa kala umue wa kala oku u pakula. Pole, eci a limbuka ono yovitangi viaye, wa tuma asualali ko Dotane loku yi ñuala ocingonja lolokavalu kuenda akãlu uyaki oco va kuate Elisia. (ELITALATU, Vol. 1, kem. 950) Oñuatisi ya Elisia ya kuata usumba walua, pole Elisia wa likutilila ku Yehova oco a patulule ovaso yoñuatisi yaye kuenje “wa mola okuti, ovaimbo a kasi kolomunda eyukile lolokavalu, lakãlu wuyaki kuenda akãlu ondalu a ñuala Elisia.” Noke, osimbu olohoka via kala oku ñuala ocingonja, Elisia wa likutila vali ku Yehova hati: “Mange ohenda, omanu ava va kuatiwe lupeke.” Elisia wa sapuila va Asuria hati: “Ñuami,” pole, ka sukilile oku va kuata peka poku va songuila, ci lekisa okuti va kuatiwile lupeke wovisimĩlo okuti upekeko wo vovaso. Ovo ka va limbukile Elisia, una ovo veya oku ambata utiku kuenda ka va kũlĩhĩle oku va kala oku ambatiwa.—2Ol 6:8-19.

Utala Wondavululi, 15/8/2013 kem. 30 ocin. 2

Elisia wa Mola Akãlu a Kuete Ondalu

Ndaño okuti olupale luo Dotane lua ñualiwile lovanyãli, pole, Elisia ka kuatele usumba. Momo lie? Momo wa kolelele Yehova. Tu pondolavo oku kuata ekolelo ndeli liaye. Omo liaco, tu likutilili ku Yehova loku pinga espiritu sandu liaye li tu kuatisa oku pamisa ekolelo lietu, oco tu lekise ovituwa vikuavo vi panga onepa kapako espiritu.—Luka 11:13; Va Gal. 5:22, 23.

Perspicaz-1 kem. 463 ocin. 5

Upeke

Upeke asualali va Asuria va kuatiwa lawo ndomo ca lekisiwa volondaka via Elisia, wa kala wovisimĩlo. Nda asulali vosi va kuatiwile lupeke wo vovaso, vosi yavo nda va kuatiwa povaka. Pole, ulandu u lekisa lika okuti Elisia wa va sapuila hati: “Eyi hayoko onjila kuenda olu haluoko olupale. Ñuami.” Catiamẽla kulandu waco, William James, velivulu liaye losapi (Princípios de Psicologia, 1981, Vol. 1, p. 59) wa lombolola ndoco: “Upeke wovisimĩlo owo onima yi tunda kowoño eci ka u talavaya ciwa. Ka ci leluka oku kuata elomboloko liolondaka viaco. Upopi waco u tiamisiwila kekambo lioku tokekisa ovina vi letiwe kuenda elomboloko liavio; kuenje etateko liosi li molehamo olio li koka okuti omunu ka kuata elomboloko liovina viosi.” Citava okuti, owo wa kala upeke Yehova o pa kasualali vo ko Asuria eci va pitila ko Samaria. (2Ol 6:18-20) Upeke waco owovo wa lipita lalume vo ko Sodoma, momo ulandu waco u lekisa okuti, ovo ka va sakalalele omo lioku pumba uloño woku vanja, pole, va lipilika oku sanga epito lia Lote.—Eft 19:11.

Ovina vi Sangiwa Vembimbiliya

Utala Wondavululi, 1/10/2005 kem. 19 ocin. 2

Atosi Avelapo Velivulu Liavali Liolosoma

5:15, 16—Momo lie Elisia ka tavelele ombanjaile ya Namana? Elisia ka tavele oku tambula ombanjaile ya Namana. Momo wa kũlĩhĩle okuti, ocikomo a linga ka ca tundile kunene waye muẽle. Pole, ca tunda kunene wa Yehova. Nda eye wa tavele ombanjaile yaco, Namana nda ka kuatele ekolelo liokuti, Elisia wa tumiwa la Yehova. Omo liaco, koloneke vilo omanu va Yehova va sukila oku yuvula oku fetiwa poku linga upange Waye. Ovo, va sukila oku pokola kelungulo lia Yesu wa popia hati: “Omo wa tambuli ocali oco ecivo ocali.”—Mateo 10:8.

OSEMANA 14-20 YA KUVALA

OVOKUASI A SANGIWA VONDAKA YA SUKU | 2 OLOSOMA 7-8

“Yehova wa Tẽlisa Eci ca Kala Ndu Okuti ka ci Tẽliwa”

Perspicaz-1 kem. 798 ocin. 1

Elisia

Ocili okuti noke Benehadada II wa iñila lasualali valua kuenda va ñuala ocingonja o Samaria. Ocitumãlo caco ca vĩhile calua okuti, va sapuila soma ulandu wukai umue wa lia omõlaye. Omo okuti wa kala ukuacitumbulukila ca Ahava, Soma Yehorama “omõla womondi,” wa lisinga oku ponda Elisia. Pole, ohuminyo yaco ka ya tẽlisiwile. Eci a pitĩla konjo yuprofeto kumue loñuatisi yaye, Yehorama wa popia okuti, ka kuatele elavoko liokuti Yehova wa laikele oku u kuatisa. Elisia wa sapuila soma okuti kua laikele oku kala okulia kualua eteke likuavo. Oñuatisi ya soma ya pembula ondaka yaco kuenje ca vetiya Elisia oku u sapula hati: “Ove o ka ci mola lovaso ove muẽle, pole, ku ka liako.” Pocakati conjuela yimue Yehova a yevalisa va Asuria oku upisa kocilombo cavo, va vetiyiwa oku tava okuti olohola vialua violofeka via kala oku va landula noke va tila loku siapo ocilombo cavo kuenda okulia kuosi va kuatele. Eci soma a limbuka eci ca lipita la va Suria, wa handeleka oñuatisi yaye oco va lave ombundi yo Samaria kuenje vo liataila toke eci a fila pombundi, eci va Isareli vana va kala onjala va iñila oco va punde ovina via kala vocilombo. Eye wa mola okulia, pole, ka tẽlele oku lia.—2Ol 6:24–7:20.

Ovina vi Sangiwa Vembimbiliya

Perspicaz-2 kem. 188 ocin. 7

Ondiyelo

Olosoma Viocikoti ca Daviti. Yehova Suku wa tumbikile Soma Dativi kuviali wo ko Isareli kuenda Daviti wa lekisa okuti usongui uwa aheye ukualondunge poku songuiwa la Suku. Eli olio esungua lieci a tukuiwila okuti, “ondiyelo yo Isarel.” (2Sa 21:17) Yehova vocisila caye cusoma a linga ku Daviti, wa likuminya ndoco: “Ocalo cove ci ka kolapovo otembo ka yi pui.” (2Sa 7:11-16) Ocili okuti, ocikoti ca Daviti cepata liolosoma pocakati comõlaye, Salomone, ca kala “ondiyelo” ko Isareli.—1Ol 11:36; 15:4; 2Ol 8: 9; 2As 21:7.

OSEMANA 21-27 YA KUVALA

OVOKUASI A SANGIWA VONDAKA YA SUKU | 2 OLOSOMA 9-10

“Eye wa Lekisa Utõi, Ekolelo Kuenda Ombili”

Utala Wondavululi, 15/11/2011 kem. 3 ocin. 2

Yehu Wa Kuata Utõi Woku Teyuila Efendelo Liocili

Yehu wa tambuile ocikundi kotembo yimue okuti, vofeka yo Isareli mua kala ovitangi vialua. Ofeka yosi ya kuamẽle evĩho lia Isevele, ina ya soma Yehorama. Kotembo yaco, Isevele wa kala ocimbumba omo liolofa viulume waye Ahava. Eye wa sandeka efendelo lia Baale, wa seteka oku imũla efendelo liocili, wa ponda ovaprofeto va Yehova Suku kuenda wa vetiya omanu oku linga ‘ukanhonga lumbanda.’ (2 Olos. 9:22; 1 Olos. 18:4, 13) Yehova wa handelekele oku yambula epata liosi lia Ahava, oku kongelamo Yehorama la inaye Isevele. Yehu eye wa kala kesongo kupange waco.

Utala Wondavululi, 15/11/2011 kem. 4 ocin. 1-2

Yehu Wa Kuata Utõi Woku Teyuila Efendelo Liocili

Yehu ka tavele oku sapela lolomunga vivali via tumiwile kokuaye, pole, wa endele toke ku Soma Yehorama. Noke, wo sanga lekamba liaye Ahasiya soma yo ko Yuda, okuti va kala vakãlu avo. Yehorama wa pula hati: “A Yehu Ombembua?” Eye wa tambulula hati: “Ombembua ye, osimbu ukahonga lovombanda a nyõho Isevele a siata?” Eci Yehorama a yeva etambululo liaco, wa kuata usumba kuenje, wa tila. Pole, Yehu wo landula lolupesi! Kuenje, eci Yehu o sanga, wa imba usongo lohonji, noke wo toma vutima kuenje, wa fila vekãlu liaye. Ocili okuti, Ahasiya wa tililevo, pole, Yehu wo landula, noke eci o sanga, wo ponda.—2 Olos. 9:22-24, 27.

Omunu ukuavo vonjo ya Ahava okuti wa pondiwavo, Nasoma Isevele una wa kala ondingaĩvi. Eli olio esunga lieci Yehu o tukuila hati, wa “siñaliwa.” Osimbu Yehu a kala oku endisa ekãlu liaye vimbo lio Yesirele, wa mola nasoma Isevele wa kala ponjanela yonjo yelombe. Noke, Yehu wa tuma asualali vo kelombe oco va leñule Isevele ponjanela. Kuenje, olokavalu viaye via kosa Isevele una wa nenele evĩho vo Isareli. Yehu wa pondavo ekũi lavavali kolondingaĩvi vikuavo via kala vonjo ya Ahava.—2 Olos. 9:30-34; 10:1-14.

Utala Wondavululi, 15/11/2011 kem. 5 ocin. 3-4

Yehu Wa Kuata Utõi Woku Teyuila Efendelo Liocili

Yehu wa ponda omanu valua, pole, Ovisonehua viu tukula hati, wa kala ulume umue ukuotõi, kuenda wa teyuila va Isareli kupika wa nasoma Isevele, kumue lepata liaye. Nda vo Isareli mua kalele omunu ukuavo o tẽla oku ci linga, nda wa lekisa okuti, ukuotõi haeye ukuambili. Vondisionaliu yimue yolondaka Viembimbiliya, mua sonehiwa ndoco: “Ka ca lelukile oku linga upange waco. Momo afendeli va Baale, va lisanduilile kolonepa viosi viofeka yo Isareli.”

Koloneke vilo, ndaño okuti Akristão va siata oku liyaka lovitangi vialua, pole, va sukila oku lekisa ovituwa ndevi via Yehu. Ocituwa cipi tu sukila oku lekisa nda tu yonjiwila koku linga ovina vi pisiwa la Yehova? Tu sukila oku kuata utõi woku yuvula elinga liaco. Oco tu lekise esumbilo kovina viespiritu, ka tu ka eceleli okuti, omanu va lingila usuanji Yehova.

Ovina vi Sangiwa Vembimbiliya

Utala Wondavululi, 15/11/2011 kem. 5 ocin. 6-7

Yehu Wa Kuata Utõi Woku Teyuila Efendelo Liocili

Omo okuti usoma wo Isareli wa litepele lusoma wo Yuda, pamue Yehu wa simĩle okuti, wa sukililevo oku tepa efendelo pokati kolosoma vivali. Omo liaco, wa vetiyiwa oku kuama ocituwa colosoma vio ko Isareli via enda oku fendela olonale. Pole, ocituwa caco, ca tepulula ekolelo liaye ku Yehova, una wo vialekele komangu yusoma.

Yehova wa nõlele Yehu oco tẽlise upange waye, momo wa ‘linga ovina via sunguluka kovaso aye.’ Pole, Yehu wa liwekelepo ‘oku endela lutima waye wosi vocihandeleko ca Yehova, Suku ya Isareli.’ (2 Olos. 10:30, 31) Nda wa kũlĩhĩsa ovina Yehu a linga kefetikilo, citava okuti o komõha kuenda o sumua. Pole, ulandu waco, u tu longisa ovina vialua. Omo liaco, ka tu ka ivaliko ukamba wetu la Yehova. Eteke leteke, tu sukila oku kolela Suku poku lilongisa Ondaka yaye loku sokolola ovina tua tanga kuenda oku likutilila kokuaye lutima wosi. Tu amamiko oku pokola kovihandeleko via Yehova lutima wetu wosi.—1 Va Kor. 10:12.

OSEMANA 28 YA KUVALA-4 YA CEMBANIMA

OVOKUASI A SANGIWA VONDAKA YA SUKU | 2 OLOSOMA 11-12

“Ukãi Umue Ukuacipululu Haeye Ongangala, wa Sombisiwa”

Perspicaz-1 kem. 247

Atalia

Atalia, ndeci ina yaye Isevele lulume waye Yehorama vamamamako oku linga ovina ka via sungulukile kovaso a Yehova vokuenda kuviali waye wanyamo ecelala. (1Ol 21:25; 2As 21:4-6) Atalia ndeci ina yaye a linga, wa ponda omanu ka va kuatele eko. Eci Amasiya omõlaye ondingavi a fa, noke yoku viala unyamo umosi, eye wa ponda vosi vocikoti cepata liaco pole, ka pondele kakuenje Yoasi, wa solekiwile locitunda cienene kuenda pahãi ya Yoasi. Noke liovina viaco, Atalia wa likapa kusoma kuna a viala anyamo epandu, c. .  905-899  K.K. (2As 22:11, 12) Omãla vaye va nyana ovina vi kola vonembele ya Yehova kuenda va vi lumba ku Baale.—2As 24:7.

Perspicaz-1 kem. 247

Atalia

Eci Yoasi a tẽlisa anyamo epanduvali, Yehoyada ocitunda cinene wa sumbila Suku, ka solekele vali umalẽhe kuenje wo vialeka nda kapiñala wocili wusoma. Poku ci yeva, Atalia wa lupukila vonembele kuenda eci a mola ovina via kala oku lingiwa wa kaluka hati: “Eci usuanji! Eci usuanji!” Kuenje Ocitunda Cinene Yehoyada wa handeleka okuti upiwa vonembele oco a pondiwile puvelo wolokavalu viocilombo kuenje citava okuti eye lika wa kala omunu ukuanjo ya Acabe. (2Ol 11:1-20; 2As 22:1–23:21) Olondaka viokuti: “Layimue polondaka via Yehova yi wila posi, olondaka vina Yehova a popele epata lia Ahava”! viocili.—2Ol 10:10, 11; 1Ol 21:20-24.

Ovina vi Sangiwa Vembimbiliya

Perspicaz-2 kem. 31-32

Yoasi

Noke liovina viaco, osimbu Ocitunda Cinene Yehoyada a kala komuenyo loku kala ndonjali yaye kuenda ondunguli ya Yoasi, umalẽhe wa sumũlũisiwa. Eci a kuata 21 kanyamo wa kuela kuenda wa kuata akãi vavali umue pokati kakãi vaco wa kala Yehoadana kuenda pocakati caye, Yoasi wa kuata omãla valume kuenda vakãi. Lonjila yaco, ocikoti ca Daviti kuna kua laikele oku yilila Mesiya okuti, nda ca tatekiwa ca tumbuluiwa vali.—2Ol 12:1-3; 2As 24:1-3; 25:1.

OSEMANA 5-11 YA CEMBANIMA

OVOKUASI A SANGIWA VONDAKA YA SUKU | 2 OLOSOMA 13-15

“Alikolisilo a Lingiwa Lutima Wosi a Nena Asumũlũho Alua”

Utala Wondavululi, 15/4/2010 kem. 26 ocin. 11

Ove Hẽ O Kasi Oku Kuama Ciwa Kristu?

¹¹ Oco tu limbuke esilivilo lioku lekisa ombili kupange wa Suku, tu konomuisi ulandu wa pita la Soma Yehoasi wo ko Isareli. Omo okuti va Suria va yonguile oku yula va Isareli, Yehoasi wa lisĩosũila Elisia. Uprofeto Elisia wo tuma oku imba usongo oku upisa konjanela oco wende kofeka ya va Suria, ci lekisa okuti Yehova eye wa laikele oku yula ofeka yaco. Olondaka evi via pamisa soma. Elisia noke wa tuma Yehoasi oku veta posi lovisongo. Pole, Yehoasi wa veta lika posi olonjanja vitatu. Elisia wa tema laye, momo nda wa vetele posi olonjanja vitãlo ale epandu, “nda wa yulavo va Suria toke a va malusulapo.” Kuenje Yehoasi wa laikele lika oku yula olonjanja vitatu. Omo liekambo liombili, Yehoasi ka kuatele onima otembo yalua. (2 Olos. 13:14-19) Nye tu lilongisila kulandu owu? Yehova o tu sumũlũisa lika nda tua linga upange waye lutima wosi kuenda lombili.

Utala Wondavululi, 1/11/2013 kem. 11 ocin. 5-6

“Eca Onima Kuava vo Sanda”

Elivulu limue liomanu vakuakupongolola Embimbiliya kalimi akuavo, lia lombolola okuti, ondaka yo Helasi yoku popia hati, ‘vana vo sanda’ ka yi lomboloka lika oku “kũlĩha Suku” pole, yi lomboloka oku “u fendela.” Elivulu likuavo li lombolola okuti ondaka yaco yo Helasi yeca ocisimĩlo coku likolisilako. Yehova o sumũlũisa vana okuti ekolelo liavo li va vetiya oku u fendela lutima weyuka ocisola kuenda ombili.—Mateo 22:37.

Yehova o sumũlũisa ndati afendeli vaye vakuekolelo? Eye wa likuminya oku eca onima yomuenyo ko pui Voluali Luokaliye luna lu situlula ocisola kuenda ohenda yaye. (Esituluilo 21:3, 4) Ndaño muẽle cilo, vana vo sanda lutima wosi va siata oku mola ale asumũlũho a tunda ku Yehova. Lekuatiso liespiritu sandu kuenda olondunge vi sangiwa Vondaka yaye, ovo va kuete esanju komuenyo.—Osamo 144:15; Mateo 5:3.

Ovina vi Sangiwa Vembimbiliya

Utala Wondavululi, 1/10/2005 kem. 21 ocin. 3

Atosi Avelapo Velivulu Liavali Liolosoma

13:20, 21—Anga hẽ ocikomo ca tukuiwa ndeti vovinimbu evi Viembimbiliya ceca uvangi woku fendela ava va fa? Sio hacoko. Embimbiliya ka li lekisa okuti, omanu va enda loku fendela akepa va Elisia. Yehova eye wa linga ocikomo caco lunene waye. Handi vali, ovikomo viosi Elisia a lingaile eci a kala lomuenyo, wa vi linga lunene wa Yehova.

OSEMANA 12-18 YA CEMBANIMA

OVOKUASI A SANGIWA VONDAKA YA SUKU | 2 OLOSOMA 16-17

“Epandi Lia Yehova li Kuete Esulilo”

Perspicaz-2 kem. 908 ocin. 6

Sialimanesere

Uviali wo Isareli. Vokuenda kuviali wa Soma Hosea, wo Isareli (c.  758-740 K.K.), Sialimanesere V wa iñila ko Palestina kuenda Hosea wa kisikiwa oku u feta etendelo limue liolombongo vokuenda kunyamo. (2Ol 17:1-3) Omo liaco, vokuenda kuotembo yimue Hosea wa liwekapo oku feta kuenda eci a limbukiwa wa pakuiwa la So, Soma yo Kegito. (Tala SO.) Omo liovina viaco, Sialimanesere wa koka okuti Hosea o kapiwa vokayike kuenda wa liyaka lo Samariya vokuenda kuanyamo atatu kuenje olupale lua kolelepo lua kunduiwa, noke va Isareli va ambatiwa kumandekua.—2Ol 17:4-6; 18:9-12; ci sokisa la Hos 7:11; Esk 23:4-10.

Perspicaz-1 kem. 450-451

Umandekua

Ca koka okuti, usoma wovikoti ekũi wo Isareli kuenda wovikoti vivali vio Yuda vi ambatiwa kumandekua, oku siapo efendelo liocili lia Yehova, loku fendela olosuku viesanda. (Esn 28:15, 62-68; 2Ol 17:7-18; 21:10-15) Yehova olonjanja viosi wa enda oku tuma ovaprofeto vaye oco va lungule olosoma viaco, pole, lomue wa lekisa epokolo. (2Ol 17:13) Lomue pokati kolosoma viuviali wovikoti ekũi vio Isareli, wa malako etavo liesanda oku upisa ku Yerevoama, wa kala osoma yatete yomanu vaco. O Yuda manjaye S wa siapo oku pokola kalungulo a eciwa la Yehova ndeci va Isareli vana vambatiwile kumandekua. (Yer 3:6-10) Omanu va kala vemẽhi liovoviali aco avali, noke va ambatiwa kumandekua, ocikoti locikoti ca tala ohali yalua.

Ovina vi Sangiwa Vembimbiliya

Perspicaz-2 kem. 924

U Samaria

Ondaka “va Samaria” yi molẽha onjanja yatete vo Visonehua noke yoku tambuiwa kuviali wo Samaria wovikoti ekũi kunyamo wo 740 K.K.; ondaka yaco ya tiamisiwile kuvana va kala vuviali waco osimbu ka wa tambuiwile, oco pokati kavo pa kaile oku litepa lovingendeleyi vina vieya oku tualiwa vofeka yavo okuti, via tunda konolepa vikuavo yuviali wo ko Asuria. (2Ol 17:29) Citava okuti, va Asuria ka vo pile olonungi viosi via va Isareli, momo ulandu u sangiwa kelivulu 2 Liasapulo 34:6-9 (ci sokisa 2Ol 23:19, 20) weca uvangi wokuti, vokuenda kuviali wa Soma Yosia, vofeka yaco handi mua kala va Isareli. Noke yotembo yimue, “va Samaria” wa fetika oku tiamisiwila kovitumbulukila via vana va kala vo Samaria kuenda vana va ambatiwile la va Asuria. Omo liaco, vamue va kala va Samaria omo lioku litenga kuolohuela. Osimbu ovina viaco ka via pitile, onduko yaco ya kuata elitokeko letavo okuti ,kopulitika ci sule. Ondaka “Usamaria” yi tiamisiwila komunu umue wa tiamẽlele kocimunga cimue cetavo, ca kala ocipepi lo Sekeme kuenda lo Samaria yosimbu okuti, ovituwa viavo via litepele calua levi via va Yudea.—Yoa 4:9.

OSEMANA 19-25 YA CEMBANIMA

OVOKUASI A SANGIWA VONDAKA YA SUKU | 2 OLOSOMA 18-19

“Ndomo Ovanyãli Vetu va Seteka Oku tu Honguisa”

Utala Wondavululi, 1/10/2005 kem. 21 ocin. 5

Atosi Avelapo Velivulu Liavali Liolosoma

18:19-21, 25—Anga hẽ Esekiya wa lingile ohuminyo yoku kuata ukamba la va Egito? Sio hacoko. Uvangi wa Ravesiake, wa kala wuhembi. Kuenda olondaka viaye vioku popia hati, wa ‘tambula omoko ku Yehova,’ via kalavo viesanda. Soma Esekiya wa tiamisilile ekolelo liaye ku Yehova.

Utala Wondavululi, 15/7/2010 kem. 13 ocin. 3

“Ku Ka Kuate Usumba, Hu Kuatisa”

Ravesiake oco a tẽlise ocimãho caye wa votola apulilo oco omanu va kuate atatahãi. Eye wa popia hati: “[Yehova] heyeko hẽ una wolonumbuko lovotala ana Hesekiya a leñuile? . . . Yehova wa popia lame hati, ‘Katukila ofeka eyi, yi nyõla.’” (2 Olos. 18:22, 25) Ravesiake wa lundila Yehova okuti ka ponduile oku teyuila omanu vaye, momo vo sumuisile. Pole ondaka yaco ya kala yuhembi. Yehova wa sanjukilile Hesekiya kuenda va Yudea va kala oku kuama efendelo liocili.—2 Olos. 18:3-7.

Utala Wondavululi, 15/11/2013 kem. 19 ocin. 14

Ceci ci Lomboloka Angombo Epanduvali Lolosoma Ecelãla Koloneke Vilo

¹⁴ Soma ya va Asuria kumue lolohoka viaye, va kala kimbo lio Lakisi, kombuelo yo Yerusalãi. Eye wa tumile olondavululi vitatu oco vi ñuale ocingonja olupale luaco. Onumiwa yaye Ravesiake, wa kuama olonjila via litepa poku sapela lomanu. Eye wa sapela lavo kelimi lio Heveru, kuenje, wa vetiya omanu oco ka va ka tave ku soma Hesekiya, pole, va sukila oku pokola ku soma yo ko Asuria. Noke, wa va kemba loku va likuminya oku kala vofeka yimue okuti, va kuata ekalo liwa. (Tanga 2 Olosoma 18:31, 32.) Ravesiake wa va sapuilavo hati, omo okuti olosuku viokolofeka vikuavo ka vi tẽla oku teyuila afendeli vavo, cimuamue haico okuti, Yehova ka tẽla oku teyuila afendeli vaye vo ko Yuda peka lia va Asuria. Omo liaco, omanu ka va tavele kolondaka viaco viuhembi, kuenda kalundi aco. Koloneke vilo, afendeli va Yehova va siatavo oku kuama ongangu yaco.—Tanga 2 Olosoma 18:35, 36.

yb75 kem. 177 ocin. 2

Onepa 2—Ko Alemanya

Ocili okuti omanu vo ko SS, vana va enda oku kuama upopi ka wa sungulukile oco va seteke oku vetiya umue oku soneha vocicapa cimue, olonjanja vialua va enda oku ñualilapo omanu vaco nda ovo va tavele oku soneha vocicapa caco, loku va kangisa calua okuti kotete ci sule. Karl Kirscht wa popia hati: “Olombangi Via Yehova via lambalaliwile calua okuti omanu vakuavo ci sule vocila ca vana va tila uyaki. Tua simĩle okuti va laikele oku soneha vocicapa omo lielambalalo liaco. Va enda oku tu pinga olonjanja vialua oco tu ci linge. Vamue va tava oku soneha, pole, va sukilile oku kevelela toke eci pa pita unyamo osimbu ka va tundile vokayile. Vokuenda kuotembo yaco, olonjanja vialua va enda oku popiwa lãvi kovaso yomanu vo SS okuti vakuambambe kuenda ovisuanji kuenje va kisikiwile ‘oku ñuala ñuala’ kolonele via vamanjavo, osimbu ka va tambuile omoko yoku tunda vocilombo.”

Ovina vi Sangiwa Vembimbiliya

Perspicaz-1 kem. 203 ocin. 3

Vakuakulembulula Ovina Viosimbu

Ndocindekaise, ulandu Wembimbiliya u lekisa okuti Soma Senakeriva, wo ko Asuria, omãla vaye vavali Adirameleke la Siarecere vo ponda kuenje omõlaye Esarihadono wa linga osoma pomangu yaye. (2Ol 19:36, 37) Omo liaco, o Bavulono yimue yosimbu, ya lekisa okuti keteke 20 okuti eteke lio Tevete, Senakeriva wa pondiwa lomõlaye vuyaki umue. Cikaile Beroso, ocitunda co ko Bavulono wo kocita catatu O.Y, cikaile Nabonido, soma yo ko Bavuluno wo kocita cepandu O.Y, valivulu avo, va tukula ulandu umuamue wokuti, Senakeriva wa pondiwa lika lomõlaye umosi. Omo liaco, vociña cimue ca situluiwa ndopo co ko Prisma ca Esarihadono omõla wa Senakeriva una wo piñala, eye wa lombolola ciwa okuti vamanjaye va ñualilapo isiavo kuenje vo ponda noke va tila. Poku ci lombolola, Philip Biberfeld, (História Universal Judaica; 1948, Vol. I, p. 27), wa popia hati: “O Bavulono yosimbu, Nabonido la Beroso ka va lomboluile ciwa ulandu waco; ulandu Wembimbiliya owo lika wa suapo. Olondaka viaco via lomboluiwa ciwa vovina vitito via sonehiwa la Esarihadono kuenda wa lekisa okuti, wa vi suisapo poku lombolola lonjila ya suapo, ulandu wa va Asuria vana va kala ko Bavulono okuti, olono vio ko Bavulono vi sule. Ulandu waco, u kuete esilivilo lialua oku u konomuisa ndaño muẽle olono via vana ka va kolelele kovihole Viembimbiliya.”

OSEMANA 26 YA CEMBANIMA- 1 YA SUSU

OVOKUASI A SANGIWA VONDAKA YA SUKU | 2 OLOSOMA 20-21

“Ohutililo ya Vetiya Yehova Oku Kuatisa”

Profecia de Isaías-1 kem. 394 ocin. 23

Osoma Yimue ya Sumũlũisiwa Omo Liekolelo

²³ Vokuenda kuotembo Senakeriva a ñualelapo o Yuda, Hesekiya wa kala loku vela calua. Isaya wo sapuila okuti wa laikele oku fa. (Isaya 38:1) Soma wa kuata 39 kanyamo wa yeva esumuo lialua. Eye ka sakalalele lika lekalo liaye, pole, wa sakalalelevo lekalo liokovaso yoloneke liomanu vaye. O Yerusalãi kuenda o yuda via kala kohele yoku nyõliwa la va Asuria. Nda Hesekiya wa file, nda helie wa tẽla oku liyaka lavo? Kotembo yaco, Hesekiya ka kuatele omõla oco a piñaile usoma. Vohutililo yimue Hesekiya a linga lutima wosi, wa pinga ohenda ya Yehova.—Isaya 38:2, 3.

Utala Wondavululi 03/17. kem. 19 ocin. 16

Vumba Yehova Lutima Wosi!

¹⁶ Vokuenda kuotembo, Hesekiya wa vela kuenda wa kala oku panda kolofa. Vokuenda kuotembo yaco yovitangi, eye wa pinga oco Yehova a ivaluke ekolelo liaye kuenda oco o kuatise. (Tanga 2 Olosoma 20:1-3.) Yehova wa yevelela ohutililo ya Hesekiya kuenje wo sakula. Lekuatiso Liembimbiliya tua kũlĩha okuti koloneke vilo Suku ka pondola oku linga ocikomo coku tu sakula ale oku vokiya oloneke viomuenyo wetu. Tu pondola oku kolela okuti Yehova o pondola oku tu kuatisa ndeci a linga la Hesekiya. Tu pondola oku popia ndoco: “A Yehova, nda likutilila kokuove. Ivaluka ndeci nda endaile kovaso ove locili kuenda lutima wa sunguluka.” Anga hẽ wa kolela okuti olonjanja viosi Yehova o ku kuatisa, ndaño ceci o kasi oku vela?—Osamo 41:3.

Omasuli! 01/07/2022 kem. 13 ocin. 4

Olohutililo Vietu vi Kuete Esilivilo ku Yehova

Kosimbu alume vamue vakuekolelo va tukuiwa Vembimbiliya, Yehova wa enda oku tambulula olohutililo viavo pocakati covikomo. Ndeci, eci Soma Hesekiya a limbuka okuti wa kala luvei umue wa laikele oku u kokela olofa, eye wa likutilila ku Suku oco o sakule. Suku wa tambulula hati: “Nda yeva ohutililo yove. Nda mõla asuelela ove. Tala, hu kayisa.” (2 Ol 20:1-6) Alume vakuavo kumue lakãi va sumbilile Suku, va kuatisiwavo la Suku.—1Sa 1:1-20; Dan 10:2-12; Ovl 4:24-31; 10:1-7.

Ovina vi Sangiwa Vembimbiliya

Perspicaz-2 kem. 478 ocin. 1

Opulumu

Opulumu yi kuete esilivilo lialua momo yecelela oku tunga ciwa osapalalo ale oku seteka. Yehova wa popele okuti wa laikele oku “nãla vo Yerusalãi ukolo woku seteka o Samaria kuenda opulumu yoku seteka onjo ya Ahava.” Suku wa seteka o Samaria kuenda onjo ya Ahava kuenje wa limbuka okuti omanu vaco va kala vãvi, haivo olohembi kuenje ca va kokela enyõleho. Cimuamue haco okuti, Suku wa pisa o Yerusalãi lolosoma vialio, poku situlula ũvi wavo loku kundula olupalo luaco. Ovina viaco via pita kunyamo wo 607 O.Y. (2Ol 21:10-13; 10:11) Pocakati ca Isaya, ovanyãli kuenda olombiali viomanu vo ko Yerusalãi va va lungula eci catiamẽla kohali va laike oku tala kuenda kondaka ya Yehova yokuti: “Esunga ndi ka li lingisa ukolo woku seteka.” Olonumbi vionganji ya velapo kuenda esunga liaye, ovio via situlula u wa kala ufendeli wocili wa Suku kuenda u ka kaile kuenje onima yaco ya lakeile oku situluiwa kepopelo ale kenyõleho.—Isa 28:14-19.