27 Đừng khoe khoang về ngày mai,
Vì một ngày mang đến gì, con đâu biết.+
2 Hãy để người ta khen ngợi con, chứ chẳng phải miệng con;
Hãy để người khác tán dương con, chứ không phải môi con.+
3 Đá thì nặng, cát cũng nặng,
Nhưng nỗi bực tức kẻ dại gây ra nặng hơn cả hai.+
4 Sự thịnh nộ thì tàn bạo, sự giận dữ như cơn lũ,
Nhưng có ai đương đầu nổi với cơn ghen?+
5 Khiển trách công khai tốt hơn yêu thương thầm lặng.+
6 Thương tích bạn hữu gây ra là trung tín,+
Nhưng cái hôn của kẻ thù thì vô số.
7 Người no dạ, mật tàng ong cũng từ chối;
Người đói dạ, dù của đắng cũng thấy ngọt.
8 Như chim lạc xa tổ,
Người lưu lạc xa nhà cũng thế.
9 Dầu thơm và hương làm lòng vui mừng;
Tình bạn ngọt ngào đến từ lời khuyên chân tình cũng thế.+
10 Đừng bỏ bạn của con hay bạn của cha con,
Đừng đến nhà anh em vào ngày con gặp họa;
Láng giềng gần còn hơn anh em xa.+
11 Hỡi con, hãy khôn ngoan và làm cho lòng cha vui mừng,+
Để cha có thể đáp lại kẻ thách thức cha.+
12 Người khôn khéo thấy nguy hiểm và ẩn mình,+
Người thiếu kinh nghiệm cứ tiến đến và lãnh vạ.
13 Nếu có kẻ nào bảo lãnh cho người lạ, hãy cầm áo của hắn;
Nếu hắn làm thế cho đàn bà xa lạ, hãy lấy vật làm tin.+
14 Chúc phước lớn tiếng cho ai vào lúc sáng sớm,
Việc ấy kể như nói lời nguyền rủa.
15 Vợ hay cãi như mái dột triền miên trong ngày mưa.+
16 Ai ngăn được nàng là ngăn được gió
Và nắm được dầu trong tay hữu mình.
17 Sắt mài giũa sắt,
Bạn rèn giũa bạn.+
18 Ai chăm sóc cây vả sẽ được ăn quả,+
Ai chăm sóc chủ mình sẽ được tôn kính.+
19 Như nước phản chiếu gương mặt,
Lòng người này phản chiếu lòng người kia.
20 Mồ mả và chốn hủy diệt không hề biết chán,+
Mắt người ta cũng chẳng hề biết chán.
21 Nồi để luyện bạc, lò để nung vàng,+
Lời khen để thử lòng người được khen.
22 Dẫu lấy chày mà giã kẻ dại
Như hạt thóc bị giã trong cối,
Sự dại dột cũng chẳng lìa hắn.
23 Con nên biết rõ tình trạng của bầy.
Hãy chăm sóc kỹ các con cừu mình,+
24 Bởi lẽ của cải không còn mãi mãi+
Và vương miện cũng chẳng bền muôn đời.
25 Cỏ xanh mất đi, cỏ non mọc lên,
Cây cỏ trên núi được thu gom về.
26 Lông cừu đực tơ cho con áo mặc,
Dê đực là giá mua một cánh đồng.
27 Sữa dê sẽ đủ nuôi bản thân con,
Nuôi gia đình con và bổ sức các tớ gái.