Tôn giáo có thể thỏa mãn nhu cầu của loài người không?

1-6. Những tôn giáo chính ở Tây Phương đã để lại tai tiếng đáng hổ thẹn nào?

NHỮNG tôn giáo chính trên thế giới có đông tín đồ, nhiều nhà thờ, giáo đường, nhà hội và đền thờ lộng lẫy. Dù vậy có phải những tôn giáo này dạy dỗ lẽ thật về Thượng Đế không? Họ có giúp người ta hướng đến một đời sống hạnh phúc và có ý nghĩa hơn không? Họ có thực hành những điều mình giảng dạy không?

² Lịch sử rõ ràng cho thấy những tôn giáo Tây Phương gây thất vọng trong những khía cạnh này. Thí dụ, một số cuộc xung đột và tàn sát kinh khiếp nhất trong lịch sử đã xảy ra ở những nước có phần đông dân tự xưng theo đạo Đấng Christ. Trong đó phải kể đến các cuộc Thập Tự Chiến ở Châu Âu được phát động bởi các giáo hội tự xưng theo Đấng Christ từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 13. Những cuộc chiến diễn ra trong giai đoạn này đã cướp đi hàng nghìn sinh mạng vô tội.

³ Vào đầu thế kỷ 19, giáo hội công khai ủng hộ nhiều cường quốc Tây Phương trong việc phát triển ảnh hưởng quyền lực của họ tại những vùng đất kém mở mang và việc khai thác bừa bãi tài nguyên những lãnh thổ thuộc địa. Nhà thờ và chính quyền cấu kết với nhau. Họ đồng lõa gây đau khổ và bất hạnh cho dân nhiều nước.

⁴ Trong hai trận thế chiến của thế kỷ 20, phần lớn các cường quốc tham chiến của những phe đối đầu là những quốc gia theo đạo Công Giáo hoặc Tin Lành. Như thế, với sự tán thành của những nhà lãnh đạo tôn giáo, người Công Giáo giết người Công Giáo và người Tin Lành giết người Tin Lành. Trong thời gian gần đây hơn, sự xung đột giữa người Công Giáo với người Tin Lành ở Bắc Ireland gây thương vong trầm trọng. Những nhà lãnh đạo các tôn giáo này thích tuyên bố về hòa bình và tình huynh đệ, tất cả họ đều tự nhận cùng phụng sự một Đức Chúa Trời. Nhưng theo thực tế trên khiến chúng ta phải đặt câu hỏi: Họ có chân thật yêu chuộng hòa bình không? Họ có thật sự yêu mến người lân cận như chính mình không?

⁵ Hơn nữa, những nhà lãnh đạo tôn giáo và giáo dân của họ có được tiếng là người tuân thủ những tiêu chuẩn đạo đức cao hay không? Chẳng phải phương tiện truyền thông đã thường xuyên tường thuật và vạch trần những trường hợp quấy nhiễu tình dục trẻ em và các thực hành đồi bại khác trong hàng giáo phẩm các đạo tự xưng hay sao? Một số giáo phẩm công khai ủng hộ đồng tính luyến ái, tính dục trước hôn nhân và ngoại tình. Số khác theo quan điểm cấp tiến ủng hộ việc lật đổ những chế độ họ cho là bất công, thậm chí một số giáo sĩ tham gia chiến tranh du kích và bạo loạn.

⁶ Nói về việc giúp người ta có được sự hiểu biết chính xác về Thượng Đế, tất cả những tôn giáo chính ở Tây Phương thất bại thảm hại. Các giáo lý của họ chủ yếu dựa trên niềm tin theo truyền thống hơn là sự dạy dỗ của Kinh Thánh. Thí dụ, họ tin rằng linh hồn bất tử và ai không phụng sự Thượng Đế sẽ bị hành hạ nơi hỏa ngục đời đời. Hãy suy nghĩ thử xem! Nếu Thượng Đế thật sự độc ác và nhẫn tâm đến thế, bạn có muốn thờ phượng Ngài không?—Xin xem khung nơi trang 25.

7-10. (a) Thông thường người Trung Quốc chấp nhận niềm tin tôn giáo nào? (b) Niềm tin ấy dẫn họ đến điều gì?

⁷ Rõ ràng những tôn giáo Tây Phương không mang lại hòa bình và hạnh phúc vĩnh cửu cho nhân loại, họ cũng không cung cấp hướng dẫn đúng về phương diện thiêng liêng. Còn những tôn giáo Đông Phương thì sao? Thí dụ, ở Trung Quốc có ba tôn giáo chính là Khổng Giáo, Phật Giáo và Lão Giáo. Những tôn giáo này có mang lại hòa bình và hạnh phúc vĩnh cửu cho người Trung Quốc không?

⁸ Vào giai đoạn ban đầu, Lão Giáo là một triết lý hơn là một tôn giáo. Người sáng lập, Lão Tử, đã bất mãn thời đại hỗn loạn và lộn xộn bấy giờ nên để trút nỗi buồn, ông xa lánh xã hội và trở về với thiên nhiên. Tuy nhiên, theo thời gian Lão Giáo trở thành một hệ thống thờ hình tượng và mê tín, sùng kính nhiều thần. Những người theo Lão Giáo nặng đầu óc mê tín. Họ coi trọng những điềm và thuật phong vũ cũng như nhiều nghi lễ khác nhau. Rõ ràng Lão Giáo, với những thực hành hoang đường và mê tín, đã thất bại trong việc cung cấp lời giải đáp thỏa đáng về ý nghĩa đời sống hoặc đáp ứng đầy đủ nhu cầu thiêng liêng của con người.

⁹ Khởi đầu Khổng Giáo là một trường phái về nguyên tắc xử thế và đạo đức dựa trên cơ sở những dạy dỗ của người sáng lập, Khổng Phu Tử. Qua nhiều thế kỷ, những khái niệm Khổng Giáo có ảnh hưởng mạnh mẽ trong văn hóa và tư tưởng của người Trung Quốc. Tuy là một triết lý sống, nhưng Khổng Giáo cũng không giúp người Trung Quốc học biết về Đấng Tạo Hóa hay khuyến giục họ vun trồng mối liên hệ mật thiết với Ngài. Dù tiếp thu lời giáo huấn của Khổng Giáo để biến thành nguyên tắc xử thế cho mình có đem lại một số lợi ích, Khổng Giáo cũng thất bại trong việc thỏa mãn nhu cầu thiêng liêng và cũng không mang đến cho người ta hòa bình và hạnh phúc vĩnh cửu.

¹⁰ Trước tiên Phật Giáo từ Ấn Độ đến Trung Quốc. Tôn giáo này chủ trương lòng nhân từ và khoan dung đã làm say mê nhiều người bởi triết lý phức tạp. Nhưng Phật Giáo có giúp người ta học biết về Đấng Thống Trị hoàn vũ không? Những dạy dỗ của Phật có thỏa mãn nhu cầu thiêng liêng của loài người không? Ấn phẩm The Message of Buddhism nói: “Phật Giáo dạy cách vươn tới cái thiện và sự khôn ngoan đến mức hoàn hảo mà không cần đến Thượng Đế;... một sự giải thoát mà mỗi cá nhân là đấng giải cứu cho chính mình”. Phật Giáo hướng dẫn tin cậy nơi bản thân, không đặt đức tin nơi Thượng Đế.

11. Để thỏa nguyện nhu cầu thiêng liêng, chúng ta cần xem xét những câu hỏi nào?

¹¹ Nếu đức tin của một người đặt sai chỗ, làm sao người có thể tìm ra lẽ thật mang lại thỏa nguyện thật sự? Qua nhiều thời đại, theo truyền thống người Trung Quốc đã thờ cúng tổ tiên, thờ hình tượng và các thần trong thiên nhiên, họ bị thu hút trong vô số nghi thức và lễ nghi có liên quan đến các thần ấy. Do vậy khái niệm về một Thượng Đế hay Đấng Tạo Hóa có cá tính riêng biệt là điều hoàn toàn xa lạ đối với người Trung Quốc. Tuy nhiên, như đã thảo luận trước đây, để thỏa nguyện nhu cầu thiêng liêng, chúng ta không những phải biết ai là Thượng Đế Tối Cao mà còn phải biết ý định của Ngài đối với loài người là gì. Làm thế, chúng ta sẽ hành động hòa hợp với ý định ấy và đạt được hạnh phúc vĩnh cửu. Do đó, chúng tôi mời bạn nghiên cứu và tìm ra lời giải đáp hợp lý, khách quan và thỏa đáng cho các câu hỏi sau đây: Có một Đấng Tạo Hóa không? Ngài có quan tâm đến loài người không? Ngài có thể thật sự mang lại hòa bình và hạnh phúc vĩnh cửu cho loài người vốn mang nặng nhiều vấn đề và khó khăn không?