Bạn có học theo Đấng Dạy dỗ Lớn không?
JULIO giải thích: “Tôi học luật năm năm tại một trong những trường đại học nổi tiếng nhất ở Tây Ban Nha, nhưng khi bắt đầu học Kinh-thánh, tôi học được những điều cao trọng hơn nhiều. Trường đại học dạy tôi cách học; Kinh-thánh dạy tôi cách sống”.
Nhờ Kinh-thánh chúng ta biết được ý tưởng của Đức Chúa Trời, nguyên tắc và sự dạy dỗ của Ngài. Kinh-thánh miêu tả Đức Giê-hô-va là “Đấng Dạy dỗ Lớn” bởi vì Ngài là thầy dạy tuyệt vời nhất trong cả vũ trụ (Ê-sai 30:20, NW). Theo nghĩa đen, câu Kinh-thánh tiếng Hê-bơ-rơ gọi Ngài là “các thầy giáo”, dùng trong số nhiều để chỉ sự tuyệt vời. Điều này nhắc chúng ta nhớ là được Đức Giê-hô-va dạy dỗ còn cao trọng hơn học với bất cứ thầy giáo nào khác.
Sự khôn ngoan thực tế đến từ Đức Giê-hô-va
Tại sao sự dạy dỗ của Đức Chúa Trời lại lợi ích đến thế? Trước tiên là vì nội dung vô giá của sự dạy dỗ đó. Đức Giê-hô-va dạy chúng ta “sự khôn-ngoan thật”. Hơn nữa, sự khôn ngoan đến từ Đức Chúa Trời “giữ mạng-sống” cho người thực hành sự khôn ngoan đó (Châm-ngôn 3:21, 22; Truyền-đạo 7:12).
Người soạn bài Thi-thiên 119 nhận biết sự khôn ngoan của Đức Giê-hô-va đã che chở ông trong suốt cuộc sống. Chẳng hạn ông hát: “Luật-pháp của miệng Chúa phán là quí cho tôi hơn hằng ngàn đồng vàng và bạc. Nếu luật-pháp Chúa không làm sự tôi ưa-thích, ắt tôi đã bị diệt-vong trong cơn hoạn-nạn. Các điều-răn Chúa làm cho tôi khôn-ngoan hơn kẻ thù-nghịch tôi, vì các điều-răn ấy ở cùng tôi luôn luôn. Tôi có trí hiểu hơn hết thảy kẻ dạy tôi, vì tôi suy-gẫm các chứng-cớ Chúa” (Thi-thiên 119:72, 92, 98, 99).
Không phải chỉ có người viết Thi-thiên là người bị “diệt-vong trong cơn hoạn-nạn” nếu không nhờ luật pháp của Đức Giê-hô-va. Rosa, một thiếu phụ tại Tây Ban Nha, tin rằng mình được cứu sống là nhờ áp dụng những nguyên tắc của Đức Chúa Trời. Chị nhớ lại: “Tới năm 26 tuổi, tôi đã toan tự tử hai lần”.
Rosa đã dính líu đến việc mãi dâm, cũng như lạm dụng rượu chè và ma túy. Chị nói: “Một ngày kia, khi tôi đang tuyệt vọng chán chường, một cặp vợ chồng Nhân-chứng nói với tôi làm sao Kinh-thánh có thể giúp chúng ta giải quyết các vấn đề khó khăn. Tôi bắt đầu học hỏi lời Đức Chúa Trời và cảm thấy say mê. Trong vòng một tháng tôi đã có sức mạnh để bắt đầu một cuộc sống hoàn toàn đổi mới. Giờ đây đời sống tôi có mục đích, tôi không cần nương tựa vào rượu và ma túy nữa. Và vì tôi hết sức muốn làm bạn của Đức Giê-hô-va, tôi đã quyết tâm sống theo tiêu chuẩn của Ngài. Nếu không nhờ sự khôn ngoan thực tế của Lời Đức Chúa Trời, tôi chắc rằng đến giờ này tôi đã kết liễu mạng sống rồi”.
Thật vậy, sự khôn ngoan đến từ Đức Giê-hô-va cứu mạng sống. Vì thế, chúng ta có thể được lợi ích không những từ nội dung vô giá của sự dạy dỗ Ngài nhưng cũng qua các cách mà Đức Giê-hô-va dùng để dạy dỗ tôi tớ Ngài. Vì Con Đức Chúa Trời, Giê-su Christ, bảo chúng ta phải trở nên thầy giáo và người đào tạo môn đồ, cho nên chúng ta muốn học hỏi phương cách dạy dỗ hữu hiệu nhất (Ma-thi-ơ 28:19, 20).
Đức Giê-hô-va dùng minh họa
Phúc âm theo Mác nói rằng “Ngài chẳng hề giảng cho chúng mà không dùng thí-dụ” (Mác 4:34). Đặc điểm nổi bật này trong sự dạy dỗ của Giê-su không phải là lạ. Ngài chỉ bắt chước một trong những cách mà Đức Giê-hô-va dùng để truyền thông điệp tiên tri cho nước Y-sơ-ra-ên. Những thông điệp này có một số các hình ảnh minh họa (Ê-sai 5:1-7; Giê-rê-mi 18:1-11; Ê-xê-chi-ên 15:2-7; Ô-sê 11:1-4).
Thí dụ, hãy chú ý Đức Giê-hô-va dùng một minh họa mạnh mẽ để dạy dỗ chúng ta rằng hình tượng là vô ích. Ê-sai 44:14-17 nói: “Lại đi đốn cây bách; lấy cây lật, cây dẽ... Trồng cây thông... Gỗ ấy người ta sẽ dùng mà chụm, lấy về mà sưởi. Cũng dùng để đun lửa hấp bánh; lại cũng lấy mà làm một vị thần, rồi thờ-lạy nó, làm nó nên một tượng chạm mà quì-lạy trước mặt nó. Họ chụm đi phân nửa trong lửa, còn phân nửa thì dùng mà nướng thịt, ăn cho no... Đoạn, gỗ còn thừa lại, làm một vị thần, tức là tượng chạm mình; cúi mình trước mặt nó mà thờ-lạy, cầu-nguyện nó mà rằng: Xin giải-cứu tôi, vì ngài là thần của tôi!” Những minh họa như thế là công cụ mạnh mẽ dùng để giúp những người chân thật từ bỏ việc thờ hình tượng và giáo lý sai lầm.
Những câu hỏi để dò lòng
Kinh-thánh cũng có những gương mẫu cho thấy làm sao Đức Giê-hô-va đã điều chỉnh tư tưởng của vài tôi tớ Ngài bằng các câu hỏi làm cho họ phải suy nghĩ. Tộc trưởng Gióp là một trong những người này. Đức Giê-hô-va đã kiên nhẫn giúp ông hiểu sự nhỏ nhoi của ông so với Đức Chúa Trời. Ngài làm điều đó bằng cách dùng một loạt các câu hỏi mà Gióp không thể nào trả lời được.
Đức Giê-hô-va hỏi Gióp: “Khi ta đặt nền trái đất, thì ngươi ở đâu?... Ai đã lấy các cửa mà ngăn đóng [biển] lại?... Ngươi có thể riết các dây chằng Sao-rua lại, và tách các xiềng Sao-cầy ra chăng?... Ngươi có một cánh tay như của Đức Chúa Trời chăng?” Sự thẩm vấn này làm cho Gióp trở nên khiêm tốn và bao gồm một câu hỏi rất quan trọng: “Ngươi... có muốn định tội cho ta [Đức Giê-hô-va] đặng xưng mình là công-bình ư?” (Gióp 38:4, 8, 31; 40:3, 4).
Những câu hỏi dò xét này làm Gióp nhận thấy là ông đã nói mà không hiểu biết. Vì vậy ông đã rút lời lại và ăn năn (Gióp 42:6). Giống như trường hợp này, những câu hỏi khéo chọn có thể giúp điều chỉnh sự suy nghĩ không đúng của con cái chúng ta hoặc người học hỏi Kinh-thánh.
Vun trồng sự tự tin
Còn nếu chúng ta cần giúp một người cảm thấy không xứng đáng hoặc không đủ khả năng thì sao? Cuộc đối thoại giữa Đức Giê-hô-va và nhà tiên tri Môi-se giúp trả lời câu hỏi này. Khi Đức Chúa Trời chỉ định Môi-se làm phát ngôn viên của Ngài cho Pha-ra-ôn và dân Y-sơ-ra-ên, Môi-se cảm thấy không đủ khả năng để làm việc này, ông nói: “Tôi vẫn chẳng phải một tay nói giỏi, vì miệng và lưỡi tôi hay ngập-ngừng”. Tuy nhiên, Đức Chúa Trời đáp: “Ai tạo miệng loài người ra?... Có phải ta là Đức Giê-hô-va chăng? Vậy bây giờ, hãy đi; ta sẽ ở cùng miệng ngươi và dạy ngươi những lời phải nói” (Xuất Ê-díp-tô Ký 4:10-12).
Đức Giê-hô-va chỉ định anh của Môi-se là A-rôn làm phát ngôn viên cho ông, và họ thi hành phận sự của họ tại Ê-díp-tô (Xuất Ê-díp-tô Ký 4:14-16). Nhiều Nhân-chứng Giê-hô-va cũng cảm thấy giống như Môi-se là không đủ khả năng khi mới bắt đầu rao giảng từ nhà này sang nhà kia hoặc làm chứng ngoài đường phố. Như trong trường hợp của Môi-se, nếu chúng ta biết rằng mình được sự hỗ trợ của Đức Giê-hô-va và sẽ đi cùng với một người rao giảng có kinh nghiệm thì điều đó có thể giúp chúng ta vượt qua sự ngại ngùng của mình. Giống như Môi-se có thể vun trồng sự tự tin cho tới độ nói lên những bài diễn thuyết hùng hồn mà chúng ta thấy trong suốt sách Phục-truyền Luật-lệ Ký trong Kinh-thánh, với sự giúp đỡ của Đức Giê-hô-va chúng ta cũng có thể trau giồi khả năng ăn nói.
Bài học thực tế
Tấm lòng thành thật, mong muốn giúp đỡ người khác cũng là điều tối cần. Đó là đức tính mà nhà tiên tri Giô-na thiếu. Đức Giê-hô-va cử Giô-na đi cảnh cáo dân thành Ni-ni-ve về sự hủy diệt sắp đến của thành đó. Điều lạ là người ở thành Ni-ni-ve đã ăn năn (Giô-na 3:5). Kết quả là Đức Giê-hô-va đã hoãn lại tai họa. Thay vì vui mừng về sự thành công trong công việc rao giảng của mình, Giô-na lại giận dữ vì lời báo trước của ông không được thành tựu. Làm thế nào Đức Giê-hô-va giúp ông để có quan điểm đúng?
Đức Giê-hô-va dùng một dây giưa để dạy cho Giô-na biết sự quan trọng của việc quan tâm đến người khác. Cây mọc nhanh lạ lùng chỉ trong một đêm và cho Giô-na bóng mát tại nơi mà ông đã dựng một cái chòi ở ngoài thành Ni-ni-ve. Giô-na cảm thấy “rất vui” về cây tầm thường này. Nhưng rồi Đức Giê-hô-va khiến một con sâu chích cây đó nên nó bị khô héo đi. Bị nắng nóng và gió cháy, Giô-na bắt đầu tức giận và nói: “Về phần tôi chết còn hơn sống!” (Giô-na 4:5-8). Bài học trong câu chuyện này là gì?
Đức Giê-hô-va nói cùng Giô-na: “Ngươi đoái-tiếc một dây mà ngươi chưa hề khó-nhọc vì nó, ngươi không làm cho nó mọc, một đêm thấy nó sanh ra và một đêm thấy nó chết. Còn ta, há không đoái-tiếc thành lớn Ni-ni-ve, trong đó có hơn mười hai vạn người không biết phân-biệt tay hữu và tay tả, lại với một số thú vật rất nhiều hay sao?” (Giô-na 4:9-11).
Thật là một bài học thực tế rất thấm thía! Giô-na đã chú ý đến dây giưa hơn là hàng ngàn người. Mặc dù quan tâm đến bất cứ cái gì trong sự sáng tạo của Đức Chúa Trời cũng đều là tốt cả nhưng việc giúp người cứu mạng là công việc quan trọng nhất của chúng ta.
Dạy dỗ với lòng kiên nhẫn
Như Giô-na đã thấy, không phải lúc nào cũng dễ để hoàn thành thánh chức của chúng ta (II Ti-mô-thê 4:5). Tuy nhiên, một thái độ kiên nhẫn đối với người khác sẽ giúp chúng ta.
Bạn phản ứng thế nào nếu một người học hỏi Kinh-thánh của bạn chậm hiểu hoặc hơi vô lý? Đấng Dạy dỗ Lớn dạy chúng ta cách xử sự với vấn đề đó. Ngài tỏ ra thật kiên nhẫn khi Áp-ra-ham cứ hỏi Ngài những câu hỏi về sự phán xét sắp đến của thành Sô-đôm và Gô-mô-rơ. Áp-ra-ham hỏi: “Chúa sẽ diệt người công-bình luôn với người độc-ác sao?” Áp-ra-ham van xin: “Ngộ trong thành có năm mươi người công-bình Chúa cũng sẽ diệt họ hết sao? Há chẳng tha-thứ cho thành đó vì cớ năm mươi người công-bình ở trong sao?” Câu trả lời quả quyết của Đức Giê-hô-va khiến Áp-ra-ham cứ tiếp tục van nài cho đến khi con số đó giảm xuống đến mười. Đức Giê-hô-va biết rằng chỉ có gia đình Lót đáng được cứu mạng, và Ngài đã sắp đặt cách cứu gia đình của Lót. Nhưng Đức Chúa Trời kiên nhẫn để cho Áp-ra-ham chất vấn Ngài đến khi ông hiểu được lòng thương xót bao la của Đức Giê-hô-va (Sáng-thế Ký 18:20-32).
Đức Giê-hô-va dung thứ cho sự hiểu biết hạn hẹp của Áp-ra-ham và cảm giác lo lắng của ông. Nếu chúng ta cũng hiểu những giới hạn của người học hỏi Kinh-thánh với chúng ta, điều đó sẽ giúp chúng ta bày tỏ lòng kiên nhẫn trong lúc người ấy cố hiểu một giáo lý nào đó hoặc cố vượt qua một tật xấu ăn sâu tận gốc rễ.
Tiếp tục học theo Đức Giê-hô-va
Giê-hô-va Đức Chúa Trời chắc chắn là Đấng Dạy dỗ Lớn. Ngài kiên nhẫn giúp cho người khác hiểu bằng các minh họa, câu hỏi và bài học thực tế. Chúng ta bắt chước phương cách dạy dỗ của Ngài đến chừng nào thì chúng ta sẽ trở nên người dạy dỗ giỏi chừng nấy.
Vì người dạy người khác không nên bỏ bê việc học hỏi của chính mình, chúng ta phải tiếp tục được “Đức Giê-hô-va dạy-dỗ” (Ê-sai 54:13). Ê-sai viết: “Mắt ngươi sẽ được thấy [Đấng Dạy dỗ Lớn]. Khi các ngươi xê qua bên hữu hoặc bên tả, tai các ngươi sẽ nghe có tiếng đằng sau mình rằng: Nầy là đường đây, hãy noi theo!” (Ê-sai 30:20, 21). Bằng cách tiếp tục bước theo đường lối của Đức Giê-hô-va và giúp người khác học theo Ngài, chúng ta có thể được đặc ân có một không hai là mãi mãi học theo Đấng Dạy dỗ Lớn.
[Hình nơi trang 20]
Đức Giê-hô-va hỏi Gióp: “Có phải theo lịnh ngươi mà chim ưng cất lên, và đóng ổ nó tại nơi cao?”
[Hình nơi trang 20]
Đức Giê-hô-va dùng một dây giưa để dạy Giô-na biết quan tâm đến người khác nhiều hơn