Sự dạy dỗ hữu dụng cho thời kỳ khó khăn của chúng ta
“hãy biết rằng trong ngày sau-rốt, sẽ có những thời-kỳ khó-khăn... Những người hung-ác, kẻ giả-mạo thì càng chìm đắm luôn trong điều dữ, làm lầm-lạc kẻ khác mà cũng lầm-lạc chính mình nữa” (II TI-MÔ-THÊ 3:1, 13).
1, 2. Tại sao chúng ta nên quan tâm đến những đạo lý mà chúng ta tin theo?
BẠN đang được giúp đỡ, hay bị làm tổn thương? Các vấn đề khó khăn của bạn đang được giải quyết, hay trở nên tồi tệ thêm? Bởi điều gì? Bởi những dạy dỗ. Đúng, những dạy dỗ có thể gây ảnh hưởng lớn trong đời sống của bạn, khiến cho tốt hơn hay tồi tệ thêm.
2 Gần đây ba giáo sư hợp tác nhau để nghiên cứu về vấn đề này và đã trình bày những khám phá của họ trong bài báo Journal for the Scientific Study of Religion (Tập san nghiên cứu tôn giáo bằng phương pháp khoa học). Đành rằng có thể họ đã không nghiên cứu về bạn và gia đình bạn, nhưng những gì họ khám phá được cho thấy rằng có một sự liên kết rõ rệt giữa những dạy dỗ và sự thành hay bại của một người đứng trước thời kỳ khó khăn của chúng ta. Trong bài kỳ tới, chúng ta sẽ để ý đến những gì họ đã khám phá.
3, 4. Một số những bằng chứng hiển nhiên nào cho thấy chúng ta đang sống trong thời kỳ khó khăn?
3 Nhưng trước hết hãy xem câu hỏi: Bạn có đồng ý rằng chúng ta đang sống trong thời kỳ khó mà đương đầu không? Nếu vậy, chắc chắn bạn thấy bằng chứng đây chính là “thời-kỳ khó-khăn” (II Ti-mô-thê 3:1-5). Người ta chịu nhiều ảnh hưởng khác nhau. Chẳng hạn, có lẽ bạn biết ngay trong lúc này có nhiều nước bị cấu xé bởi những phe phái, đánh nhau để dành ưu thế chính trị. Ở những nơi khác thì chém giết bắt nguồn từ những khác biệt về tín ngưỡng hay chủng tộc. Lính tráng không phải là những người duy nhất bị tổn thương. Hãy nghĩ đến vô số phụ nữ và thiếu nữ bị hành hạ hoặc những cụ già thiếu ăn, thiếu hơi ấm và thiếu chỗ ở. Vô số người sống trong cảnh lầm than, đưa đến những làn sóng tị nạn và nhiều chuyện khốn khổ liên hệ.
4 Thời chúng ta cũng được đánh dấu bởi những vấn đề khó khăn về kinh tế dẫn đến việc nhiều hãng / xưởng phải đóng cửa, dân chúng thất nghiệp, mất trợ cấp và hưu bổng, tiền tệ sụt giá, và thức ăn cạn dần và đạm bạc dần. Bạn có thể kể thêm những vấn đề khác nữa không? Chắc hẳn là có. Hàng triệu người khác trên khắp thế giới đang thiếu ăn và mắc bệnh. Rất có thể bạn đã từng thấy hình ảnh kinh khủng chụp những người đàn ông, đàn bà và trẻ con gầy guộc đáng sợ ở Đông Phi Châu. Hàng triệu người Á Châu cũng lâm vào cảnh ngộ tương tự.
5, 6. Tại sao có thể nói rằng bệnh tật cũng là một khía cạnh có tầm ảnh hưởng mạnh trong thời kỳ khó khăn ngày nay?
5 Tất cả chúng ta đều được nghe nói đến những chứng bệnh khủng khiếp hiện đang gia tăng. Vào ngày 25-1-1993, tờ The New York Times nói: “Phát sinh từ sự lang chạ về tình dục, tính đạo đức giả và sự phòng ngừa có tính cách may rủi, bệnh dịch liệt kháng (AIDS/sida) ở Châu Mỹ La-tinh đang trên đà phát triển vượt hẳn bệnh dịch tại Hoa Kỳ... Phần nhiều sự truyền nhiễm gia tăng trong... giới phụ nữ”. Vào tháng 10-1992, tờ U.S.News & World Report nói: “Cách đây chỉ có hai thập niên, Tổng trưởng y tế Hoa Kỳ hân hoan chào mừng một trong những thắng lợi lớn nhất của ngành y tế công cộng, thông báo rằng đã đến lúc ‘đóng quyển sách về bệnh truyền nhiễm lại’ ”. Còn bây giờ thì sao? “Các bệnh viện lại một lần nữa tràn ngập những nạn nhân của các tai họa tưởng chừng đã bị đẩy lui từ lâu... Vi trùng đang phát triển những chiến thuật di truyền tinh khôn hơn cho phép chúng vượt qua cả sự phát minh các thuốc trụ sinh mới... ‘Chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên mới của bệnh truyền nhiễm’ ”.
6 Thí dụ, tờ Newsweek tường thuật: “Ký sinh trùng sốt rét bây giờ truyền nhiễm đến chừng 270 triệu người mỗi năm, giết hại tới 2 triệu người... và gây cho ít nhất 100 triệu trường hợp mãn tính... Đồng thời, bệnh lại gia tăng sức kháng dược (lờn thuốc) hơn bao giờ hết đối với các loại thuốc trước đây có hiệu nghiệm... Chẳng bao lâu nữa một số bệnh lý có thể trở thành nan y”. Điều này khiến bạn rùng mình.
7. Nhiều người ngày nay phản ứng thế nào trước thời kỳ khó khăn?
7 Có lẽ bạn đã để ý thấy là trong thời kỳ nguy kịch khó đương đầu này, nhiều người đang tìm kiếm sự giúp đỡ để giải quyết các vấn đề khó khăn. Hãy nghĩ đến những người đọc sách về cách đối phó với sự căng thẳng thần kinh hay với các căn bệnh mới. Người khác thì ráng hết sức đi tìm lời khuyên cho cuộc hôn nhân sắp tan vỡ, về vấn đề dưỡng nhi, vấn đề nghiện rượu hay nghiện ma túy, hoặc về cách giữ thăng bằng giữa những yêu sách tại sở và những áp lực trong gia đình. Đúng vậy, họ thật sự cần được giúp đỡ! Bạn có đang phấn đấu với vấn đề cá nhân, hoặc đang đối phó với một số vấn đề khó khăn do chiến tranh, nạn đói hoặc thiên tai gây ra không? Dù vấn đề dường như nan giải đến đâu, bạn vẫn có lý do để tự hỏi: ‘Tại sao chúng ta ra nông nỗi này?’
8. Tại sao chúng ta nên quay sang Kinh-thánh để có sự thông hiểu và chỉ dẫn?
8 Trước khi có thể đối phó một cách hữu hiệu và được mãn nguyện cho cuộc sống bây giờ và trong tương lai, chúng ta cần biết tại sao chúng ta lại phải đối phó với những thời kỳ khó khăn dường ấy. Thật vậy, đó là lý do cho mỗi người chúng ta xem xét Kinh-thánh. Tại sao lại nhắc đến Kinh-thánh? Bởi vì chỉ Kinh-thánh mới chứa đựng lời tiên tri chính xác, và là lịch sử viết trước cho thấy những lý do về cảnh ngộ của chúng ta, chúng ta đang ở đâu và đang đi về đâu.
Một bài học rút từ lịch sử
9, 10. Lời tiên tri của Chúa Giê-su nơi Ma-thi-ơ đoạn 24 đã được ứng nghiệm như thế nào trong thế kỷ thứ nhất?
9 Tạp chí Tháp Canh (Anh ngữ) số ra ngày 15-2-1994 cung cấp một sự lược duyệt đáng chú ý về lời tiên tri sinh động của Chúa Giê-su nơi Ma-thi-ơ đoạn 24. Nếu mở Kinh-thánh ra nơi đoạn đó, bạn có thể thấy Mat 24 câu 3 nói về việc các sứ đồ của Chúa Giê-su xin ngài cho họ một điềm về sự hiện diện của ngài trong tương lai và sự kết liễu hệ thống mọi sự. Rồi từ Mat 24 câu 5 đến câu 14, Chúa Giê-su tiên tri về những kẻ giả làm christ, về chiến tranh, về nạn đói, về việc người ta bắt bớ tín đồ đấng Christ, về sự phi pháp và về công việc rao giảng về Nước Đức Chúa Trời được nới rộng.
10 Lịch sử chứng minh rằng những sự việc ấy đã từng xảy ra trong thời kỳ kết liễu hệ thống mọi sự Do Thái. Nếu bạn đã từng sống vào thời kỳ ấy, há đó không phải là những thời kỳ khó khăn đối với bạn hay sao? Tuy nhiên, sự việc đã tiến đến tột điểm, một hoạn nạn chưa từng có bủa xuống Giê-ru-sa-lem và hệ thống Do Thái. Nơi Mat 24 câu 15 chúng ta bắt đầu đọc thấy những gì mở màn một khi người La Mã tấn công thành Giê-ru-sa-lem vào năm 66 CN. Những biến cố lên đến tột điểm là cơn hoạn nạn mà Chúa Giê-su đã đề cập nơi Mat 24 câu 21—sự hủy diệt thành Giê-ru-sa-lem vào năm 70 CN—một hoạn nạn tệ hại nhất đã giáng lên thành Giê-ru-sa-lem. Chưa hết, bạn biết là lịch sử không dừng lại ở đó, mà Chúa Giê-su cũng không chỉ nói tới đó thôi. Từ Mat 24 câu 23 đến câu 28, ngài cho thấy rằng sau cơn hoạn nạn vào năm 70 CN, sẽ xảy ra những điều khác nữa.
11. Sự kiện Ma-thi-ơ đoạn 24 được ứng nghiệm trong thế kỷ thứ nhất liên quan thế nào đến thời chúng ta?
11 Một số người ngày nay có lẽ có khuynh hướng gạt qua những vấn đề của quá khứ bằng câu “thế thì đã sao nào?” Thật họ lầm to. Sự ứng nghiệm của lời tiên tri vào thời đó có tầm quan trọng sinh tử. Tại sao? Bởi vì các cuộc chiến tranh, đói kém, động đất, tai họa và sự bắt bớ xảy ra trong thời kỳ kết liễu hệ thống mọi sự Do Thái sẽ phản ảnh một sự ứng nghiệm lớn hơn sau khi “các kỳ dân ngoại” chấm dứt vào năm 1914 (Lu-ca 21:24). Nhiều người hiện đang sống đã từng chứng kiến tận mắt Thế Chiến I, khi sự ứng nghiệm cận đại này bắt đầu. Nhưng dù sinh ra sau năm 1914, bạn cũng được chứng kiến lời tiên tri của Chúa Giê-su được ứng nghiệm ra sao. Các biến cố của thế kỷ 20 này chứng tỏ một cách hùng hồn rằng chúng ta hiện đang sống trong thời kỳ kết liễu hệ thống mọi sự gian ác hiện nay.
12. Theo Chúa Giê-su thì chúng ta vẫn còn phải trông đợi nhìn thấy điều gì nữa?
12 Điều này có nghĩa là chúng ta đứng ngay trước “tai-nạn” nói đến nơi Ma-thi-ơ 24:29. Nó sẽ liên quan đến hiện tượng ở trên trời mà người ta khó có thể tưởng tượng nổi. Mat 24:30 Câu 30 cho thấy lúc bấy giờ người ta sẽ thấy một điềm khác—điềm chỉ về sự hủy diệt gần kề. Theo lời tường thuật tương ứng nơi Lu-ca 21:25-28, vào thời điểm tương lai ấy “người ta nhân trong khi đợi việc hung-dữ xảy ra cho thế-gian, thì thất-kinh mất vía”. Lời tường thuật của Lu-ca cũng nói rằng các tín đồ đấng Christ lúc ấy sẽ ngước đầu lên vì sự giải cứu của họ gần đến.
13. Hai điều then chốt nào đáng được chúng ta quan tâm?
13 Có lẽ bạn nói: ‘Tốt lắm, nhưng tôi nghĩ vấn đề là ở chỗ làm sao tôi có thể hiểu và đối phó với thời kỳ khó khăn của chúng ta đây?’ Đúng. Điểm đầu tiên là nhận biết nguyên nhân của vấn đề và biết cách để tránh. Gắn liền với điều đó là điểm thứ hai: làm sao những sự dạy dỗ của Kinh-thánh có thể giúp chúng ta hưởng được một đời sống tốt đẹp hơn ngay bây giờ. Vì liên hệ như vậy nên xin bạn mở Kinh-thánh ra nơi II Ti-mô-thê đoạn 3, và xem những lời của sứ đồ Phao-lô có thể giúp chúng ta đối phó với thời kỳ khó khăn.
Một lời tiên tri về thời chúng ta
14. Tại sao có lý do để tin rằng việc xem xét II Ti-mô-thê 3:1-5 có thể giúp ích cho chúng ta?
14 Đức Chúa Trời đã soi dẫn Phao-lô viết thư cho tín đồ trung thành của đấng Christ là Ti-mô-thê nhiều lời khuyên đã giúp Ti-mô-thê sống một cách thành công và hạnh phúc hơn. Một phần nội dung lá thư của Phao-lô được áp dụng phần lớn cho thời kỳ chúng ta. Dù bạn cảm thấy mình biết rõ những lời tiên tri đó, giờ xin bạn đọc kỹ II Ti-mô-thê 3:1-5. Phao-lô viết: “Hãy biết rằng trong ngày sau-rốt, sẽ có những thời-kỳ khó-khăn. Vì người ta đều tư-kỷ, tham-tiền, khoe-khoang, xấc-xược, hay nói xấu, nghịch cha mẹ, bội-bạc, không tin-kính, vô-tình, khó hòa-thuận, hay phao-vu, không tiết-độ, dữ-tợn, thù người lành, lường thầy phản bạn, hay nóng giận, lên mình kiêu-ngạo, ưa thích sự vui chơi hơn là yêu-mến Đức Chúa Trời, bề ngoài giữ điều nhân-đức, nhưng chối-bỏ quyền-phép của nhân-đức đó”.
15. Tại sao bây giờ chúng ta nên đặc biệt quan tâm đến II Ti-mô-thê 3:1?
15 Xin lưu ý có 19 điều được liệt kê. Trước khi chúng ta xem xét những điều này và ở vào vị thế người nhận lãnh lợi ích, chúng ta hãy nhìn tổng quát trước. Hãy xem 2Ti 3 câu 1. Phao-lô tiên tri: “Hãy biết rằng trong ngày sau-rốt sẽ có những thời-kỳ khó-khăn”. “Ngày sau-rốt” nào? Có nhiều loạt ngày sau rốt, chẳng hạn như ngày sau rốt của thành phố Pompeii hoặc ngày sau rốt của một vị vua hay của một hoàng tộc. Ngay cả Kinh-thánh cũng nhắc đến một loạt ngày sau rốt, như ngày sau rốt của hệ thống Do Thái (Công-vụ các Sứ-đồ 2:16, 17). Nhưng Chúa Giê-su đã đặt nền tảng cho chúng ta hiểu “ngày sau-rốt” mà Phao-lô đề cập đến là ở trong thời kỳ chúng ta.
16. Lời ví dụ về lúa mì và cỏ lùng tiên tri về tình trạng nào trong thời chúng ta?
16 Chúa Giê-su làm thế với một lời ví dụ về lúa mì và cỏ lùng. Hai thứ này được gieo trong một cánh đồng và được để cho lớn lên. Ngài nói lúa mì và cỏ lùng tượng trưng cho người ta—tín đồ thật và tín đồ giả. Chúng ta nêu lên ví dụ này vì nó ấn định rằng phải trải qua một khoảng thời gian dài trước khi sự kết liễu của toàn thể hệ thống gian ác này đến. Khi sự đó đến, một điều gì đó sẽ đang hồi hưng thịnh. Điều gì? Sự bội đạo, hoặc việc xoay bỏ đạo thật đấng Christ, dẫn đến hậu quả là sự gian ác đầy dẫy. Những lời tiên tri khác trong Kinh-thánh khẳng định rằng điều này sẽ xảy ra trong ngày sau rốt của hệ thống ác. Đó là thời chúng ta, thời kỳ kết liễu hệ thống mọi sự (Ma-thi-ơ 13:24-30, 36-43).
17. II Ti-mô-thê 3:1-5 cung cấp dữ kiện tương ứng nào nói về thời kỳ kết liễu hệ thống mọi sự?
17 Bạn có thấy tầm quan trọng không? II Ti-mô-thê 3:1-5 cho chúng ta một lời chỉ dẫn tương ứng rằng trong thời kỳ kết liễu hệ thống, hay là ngày sau rốt, chung quanh tín đồ đấng Christ chỉ toàn bông trái xấu xa. Phao-lô không nói 19 điều ông liệt kê là cách tiên quyết để chứng minh rằng ngày sau rốt đã đến. Trái lại, ông cảnh cáo về những gì chúng ta sẽ phải đương đầu trong ngày sau rốt. 2Ti 3:1 Câu 1 nói về “những thời-kỳ khó-khăn”. Cụm từ ấy đến từ tiếng Hy Lạp và có nghĩa đen là “thời kỳ khốc liệt đã định” (bản dịch Kingdom Interlinear). Bạn có đồng ý rằng chữ “khốc liệt” miêu tả đích đáng những gì chúng ta phải đương đầu ngày nay không? Đoạn văn được soi dẫn này tiếp tục cho chúng ta sự thông hiểu thiêng liêng về thời chúng ta.
18. Chúng ta nên chú mục đến gì khi nghiên cứu những lời có tính cách tiên tri của Phao-lô?
18 Sự quan tâm của chúng ta đến lời tiên tri này ắt cho phép chúng ta nhận ra những thí dụ bi thảm về những khó khăn, hay khốc liệt đến độ nào. Xin nhớ hai điểm then chốt: 1) nhận ra những vấn đề khó khăn của thời đại chúng ta và biết cách tránh khỏi; 2) theo những lời dạy dỗ thật sự thiết thực có thể giúp chúng ta vui hưởng một đời sống tốt hơn. Vậy thay vì chú trọng đến những điều tiêu cực, chúng ta sẽ chú trọng đến những sự dạy dỗ có thể giúp chúng ta và gia đình chúng ta trong thời kỳ khó xử này.
Thu thập lợi ích dồi dào
19. Bạn thấy bằng chứng hiển nhiên nào cho thấy rằng người ta đều tư kỷ?
19 Phao-lô bắt đầu bản liệt kê của ông bằng cách tiên đoán rằng trong ngày sau rốt “người ta đều tư-kỷ” (II Ti-mô-thê 3:2). Sứ đồ muốn nói gì? Bạn có lý khi nói rằng trong suốt lịch sử đã có biết bao nhiêu người cả nam lẫn nữ tự phụ, chỉ biết chính mình. Nhưng chắc chắn là khuyết điểm này ngày nay phổ thông một cách bất thường. Nhiều người quá đáng. Nó hầu như là một mẫu mực xử thế trong chính trường và thương trường. Đàn ông cũng như đàn bà theo đuổi quyền lực và danh vọng bằng mọi giá. Thường thì đó là giá mà người khác phải trả, vì những kẻ vị kỷ như thế không cần biết đến tai hại cho ai. Họ chỉ mau mắn kiện tụng hay lừa đảo người khác. Bạn có thể hiểu tại sao người ta gọi đây là “thế hệ của cái tôi”. Người hay tự ái và ích kỷ cũng đầy dẫy khắp nơi.
20. Lời khuyên của Kinh-thánh tương phản thế nào với tinh thần tư kỷ đang thịnh hành?
20 Chúng ta không cần ai nhắc lại những kinh nghiệm cay đắng mình đã từng trải trong việc xử thế với những kẻ “tư-kỷ”. Dù sao sự thật đó được thẳng thắn vạch rõ chân tướng của nó, Kinh-thánh giúp chúng ta, dạy chúng ta cách tránh cạm bẫy này. Đây là điều Kinh-thánh nói: “Chớ làm sự chi vì lòng tranh-cạnh hoặc vì hư-vinh, nhưng hãy khiêm-nhường, coi người khác như tôn-trọng hơn mình. Mỗi một người trong anh em chớ chăm về lợi riêng mình, nhưng phải chăm về lợi kẻ khác nữa”. “Anh em chớ có tư-tưởng cao quá lẽ, nhưng phải có tâm-tình tầm-thường”. Ta có thể đọc lời khuyên tuyệt diệu ấy nơi Phi-líp 2:3, 4 và Rô-ma 12:3.
21, 22 a) Có bằng chứng hiển nhiên nào cho thấy rằng những lời khuyên như thế có thể hữu dụng thời nay? b) Lời khuyên của Đức Chúa Trời có hiệu quả nào đối với những người bình thường?
21 Một số người có thể phản đối: ‘Lời này nghe êm tai, nhưng không thực tế’. Ồ, thực tế chứ. Điều đó có thể hữu hiệu và quả thật là hữu hiệu đối với những người bình thường thời nay. Vào năm 1990, nhà xuất bản của Đại học đường Oxford in cuốn Social Dimensions of Sectarianism. Chương 8 của sách này có nhan đề là “Nhân-chứng Giê-hô-va tại một nước theo Công giáo”, và sách miêu tả một cuộc nghiên cứu tại nước Bỉ. Chúng ta đọc: “Ngoài vấn đề lôi cuốn của chính ‘Lẽ thật’, những người được phỏng vấn quay sang vấn đề về sự quyến rũ tích cực khiến người ta muốn trở thành một Nhân-chứng, một lần nữa họ đề cập đến nhiều hơn một đặc điểm... Nồng nhiệt, thân thiện, yêu thương và đoàn kết là những đức tính thường được đề cập đến nhất, nhưng tính lương thiện, và cách cư xử cá nhân trong việc ‘thực hành những nguyên tắc Kinh-thánh’ cũng là những đức tính mà các Nhân-chứng yêu chuộng”.
22 Chúng ta có thể ví cái nhìn tổng quát đó với một bức ảnh chụp xuyên qua loại ống kính biên độ rộng; trái lại, nếu dùng một ống kính cận ảnh hay viễn vọng, bạn có thể thấy được gần hơn, nhiều kinh nghiệm có thật, kể cả những người một thời kiêu căng, thị uy, hoặc ích kỷ ra mặt, nhưng nay lại là người mềm mại hơn, trở thành những người chồng và người cha dịu dàng và nhân từ hơn đối với người hôn phối, con cái và người khác. Cũng có cả những phụ nữ một thời hống hách hoặc chai đá, nhưng nay lại giúp người khác học biết đường lối đạo thật đấng Christ. Có đến hàng trăm ngàn trường hợp tương tự. Bây giờ xin hãy thẳng thắn. Bạn há không thấy tốt nhất là được gần gũi với những người như thế hơn là luôn luôn cứ phải chạm trán với hạng đàn ông và đàn bà yêu chính bản thân họ trước hết và trên hết hay sao? Điều đó há không khiến cho bạn thấy dễ đối phó với thời kỳ khó khăn của chúng ta hơn hay sao? Vậy việc làm theo những lời dạy dỗ ấy của Kinh-thánh không làm bạn hạnh phúc hơn hay sao?
23. Tại sao II Ti-mô-thê 3:2-5 đáng để chúng ta quan tâm thêm nhiều hơn nữa?
23 Nhưng chúng ta chỉ mới xem xét đặc điểm đầu tiên trong bảng liệt kê của Phao-lô nơi II Ti-mô-thê 3:2-5. Còn những điều khác thì sao? Liệu việc bạn cẩn thận xem xét những điều này cũng sẽ giúp bạn nhận ra được những vấn đề khó khăn nhất trong thời kỳ chúng ta hầu tránh được chúng và nhờ đó hiểu lối sống nào sẽ đưa bạn và những người thân yêu của bạn đến chỗ hạnh phúc nhiều hơn không? Bài kế tiếp sẽ giúp bạn trả lời những câu hỏi ấy và thu thập được ân phước dồi dào.
Các điểm đáng nhớ
◻ Có một số sự kiện nào cho thấy chúng ta đang sống trong thời kỳ khó khăn?
◻ Tại sao chúng ta có thể chắc chắn mình đang sống trong những ngày sau rốt?
◻ Chúng ta có thể rút tỉa được hai điểm then chốt nào qua việc nghiên cứu II Ti-mô-thê 3:1-5?
◻ Trong thời này, khi mà có quá nhiều người tư kỷ, những lời dạy dỗ của Kinh-thánh giúp đỡ dân sự Đức Giê-hô-va như thế nào?