BÀI HỌC 23
“Hãy coi chừng để không ai giam cầm anh em”!
“Hãy coi chừng để không ai giam cầm anh em bằng các triết lý cùng những tư tưởng gian trá và rỗng tuếch theo truyền thống của loài người”.—CÔ 2:8.
BÀI HÁT 96 Cuốn sách của Đức Chúa Trời—Kho tàng vô giá
GIỚI THIỆUa
1. Theo Cô-lô-se 2:4, 8, Sa-tan cố giam cầm tư tưởng của chúng ta bằng cách nào?
Sa-tan muốn chúng ta quay lưng lại với Đức Giê-hô-va. Để đạt được mục tiêu, hắn tìm cách giam cầm tư tưởng của chúng ta, tức tác động đến lối suy nghĩ, khiến chúng ta nghĩ theo cách hắn muốn. Hắn cố thuyết phục hoặc lừa gạt chúng ta bằng cách khơi dậy và lợi dụng những ước muốn của mình.—Đọc Cô-lô-se 2:4, 8.
2, 3. (a) Tại sao chúng ta nên chú ý đến lời cảnh báo nơi Cô-lô-se 2:8? (b) Chúng ta sẽ xem xét điều gì trong bài này?
2 Sự thật là mỗi chúng ta đều có nguy cơ bị Sa-tan lừa gạt. Hãy nhớ là Phao-lô không viết lời cảnh báo nơi Cô-lô-se 2:8 cho những người không tin đạo. Ông viết lời ấy cho các tín đồ được xức dầu bằng thần khí thánh (Cô 1:2, 5). Những tín đồ thời đó từng có nguy cơ bị lừa gạt, ngày nay chúng ta lại càng có nguy cơ bị lừa gạt hơn (1 Cô 10:12). Tại sao? Vì Sa-tan đã bị quăng xuống trái đất; hắn ra sức lừa gạt những tôi tớ trung thành của Đức Chúa Trời (Khải 12:9, 12, 17). Ngoài ra, chúng ta đang sống trong thời kỳ mà những kẻ gian ác và kẻ giả mạo “ngày càng tồi tệ”.—2 Ti 3:1, 13.
3 Trong bài này, chúng ta sẽ xem Sa-tan dùng những “tư tưởng gian trá và rỗng tuếch” để tác động đến lối suy nghĩ của mình như thế nào. Chúng ta sẽ nhận ra ba “mưu kế” hoặc “mánh khóe” mà hắn sử dụng (Ê-phê 6:11; chú thích). Bài tiếp theo sẽ thảo luận cách để loại bỏ tác động tiêu cực mà có lẽ chúng ta đang bị ảnh hưởng bởi thủ đoạn của Sa-tan. Nhưng trước tiên, hãy xem chúng ta rút ra bài học nào từ cách Sa-tan làm lầm lạc dân Y-sơ-ra-ên sau khi họ vào Đất Hứa.
BỊ CÁM DỖ ĐỂ THỜ THẦN TƯỢNG
4-6. Theo Phục truyền luật lệ 11:10-15, dân Y-sơ-ra-ên phải thay đổi cách thức trồng trọt nào khi định cư trong Đất Hứa?
4 Sa-tan xảo quyệt cám dỗ dân Y-sơ-ra-ên thờ thần tượng. Hắn làm thế bằng cách nào? Hắn biết là họ cần thực phẩm nên đã lợi dụng điểm này để khiến họ làm điều hắn muốn. Khi dân Y-sơ-ra-ên vào Đất Hứa, họ phải thay đổi cách thức trong việc trồng trọt. Ở Ai Cập, dân Y-sơ-ra-ên dẫn nước từ sông Nin để tưới tiêu. Tuy nhiên, ở Đất Hứa không có hệ thống sông ngòi lớn, nên họ phụ thuộc vào nước mưa và sương. (Đọc Phục truyền luật lệ 11:10-15; Ê-sai 18:4, 5). Vì thế, dân Y-sơ-ra-ên phải học cách thức trồng trọt mới. Điều này không dễ vì đa số những người biết về trồng trọt đều đã chết trong hoang mạc.
Sa-tan đã thay đổi lối suy nghĩ của những nông dân Y-sơ-ra-ên như thế nào? (Xem đoạn 4-6)b
5 Đức Giê-hô-va giải thích cho dân ngài là hoàn cảnh của họ đã thay đổi. Rồi ngài đưa ra một lời cảnh báo mà khi mới nghe thì có vẻ không liên quan gì đến vấn đề nông nghiệp, ngài phán: “Hãy cẩn thận đừng để lòng mình bị dụ đi lạc lối, thờ các thần khác và quỳ lạy chúng” (Phục 11:16, 17). Tại sao Đức Giê-hô-va cảnh báo việc thờ thần giả trong khi ngài đang nói về việc học cách thức trồng trọt mới?
6 Đức Giê-hô-va biết là dân Y-sơ-ra-ên dễ bị cám dỗ để học cách trồng trọt mới từ dân ngoại giáo xung quanh. Dĩ nhiên, các dân xung quanh có nhiều kinh nghiệm hơn, và dân Y-sơ-ra-ên có thể học hỏi được những kỹ năng hữu ích, nhưng có một mối đe dọa. Lối suy nghĩ của những nông dân Ca-na-an bị ảnh hưởng bởi niềm tin vào thần Ba-anh. Họ xem Ba-anh là thần bầu trời, thần ban mưa. Đức Giê-hô-va không muốn dân ngài bị lừa gạt bởi những niềm tin sai lầm ấy. Tuy nhiên, hết lần này đến lần khác, dân Y-sơ-ra-ên chọn thờ Ba-anh (Dân 25:3, 5; Quan 2:13; 1 Vua 18:18). Hãy xem Sa-tan đã giam cầm dân Y-sơ-ra-ên như thế nào?
BA THỦ ĐOẠN MÀ SA-TAN DÙNG ĐỂ GIAM CẦM DÂN Y-SƠ-RA-ÊN
7. Đức tin của dân Y-sơ-ra-ên bị thử thách ra sao khi họ vào Đất Hứa?
7 Thủ đoạn đầu tiên mà Sa-tan dùng là lợi dụng ước muốn tự nhiên. Dân Y-sơ-ra-ên muốn có mưa để có thể trồng trọt. Ở Đất Hứa rất ít khi có mưa từ cuối tháng 4 đến tháng 9 mỗi năm. Sự sống và mùa màng của họ phụ thuộc vào mùa mưa, thường bắt đầu từ khoảng tháng 10. Sa-tan lừa gạt dân Y-sơ-ra-ên khiến họ tin rằng để mùa màng tốt tươi, họ phải bắt chước thực hành của dân ngoại giáo xung quanh. Các dân đó tin là cần thực hiện một số nghi lễ tế thần để được giúp đỡ và ban mưa. Những người thiếu đức tin nơi Đức Giê-hô-va tin đó là cách duy nhất để mưa rơi đúng mùa, vì thế họ thực hiện những nghi lễ ngoại giáo nhằm tôn vinh thần Ba-anh.
8. Thủ đoạn thứ hai mà Sa-tan dùng là gì? Hãy giải thích.
8 Thủ đoạn thứ hai mà Sa-tan dùng là khơi dậy ham muốn vô luân. Các dân ngoại giáo xung quanh thờ thần của họ bằng những hành vi bại hoại. Hình thức thờ phượng đáng ghê tởm này bao gồm thực hành mại dâm của nam lẫn nữ nơi đền thờ. Hành vi đồng tính và những hành vi gian dâm khác không những được dung túng mà còn được xem là điều bình thường! (Phục 23:17, 18; 1 Vua 14:24). Dân ngoại giáo tin rằng những nghi lễ này khiến thần của họ ban phước cho đất đai màu mỡ. Nhiều người Y-sơ-ra-ên đã bị thu hút bởi những nghi lễ gian dâm đồi bại đó, vì thế họ chọn thờ các thần giả. Thực tế là họ đang bị Sa-tan giam cầm.
9. Theo những lời nơi Ô-sê 2:16, 17, Sa-tan đã làm lu mờ Đức Giê-hô-va như thế nào?
9 Thủ đoạn thứ ba mà Sa-tan dùng là hắn làm lu mờ Đức Giê-hô-va, khiến dân Y-sơ-ra-ên khó phân biệt ngài với các thần khác. Vào thời nhà tiên tri Giê-rê-mi, Đức Giê-hô-va đã phán rằng các tiên tri giả khiến dân ngài quên danh ngài “vì Ba-anh” (Giê 23:27). Dường như dân Đức Chúa Trời đã ngưng dùng danh Giê-hô-va và thay thế bằng Ba-anh, nghĩa là “chủ”. Hành động này sẽ khiến dân Y-sơ-ra-ên khó phân biệt giữa Đức Giê-hô-va và Ba-anh, và dễ pha trộn sự thờ phượng Ba-anh với sự thờ phượng Đức Giê-hô-va.—Đọc Ô-sê 2:16, 17 và chú thích.
CÁC THỦ ĐOẠN MÀ SA-TAN DÙNG NGÀY NAY
10. Sa-tan dùng những thủ đoạn nào ngày nay?
10 Ngày nay, Sa-tan dùng cùng những thủ đoạn mà hắn dùng thời xưa. Hắn giam cầm người ta bằng cách lợi dụng ước muốn tự nhiên, cổ xúy thực hành gian dâm và làm lu mờ Đức Giê-hô-va, khiến người ta khó phân biệt ngài với các thần khác. Hãy xem thủ đoạn thứ ba của hắn trước tiên.
11. Bằng cách nào Sa-tan làm lu mờ Đức Giê-hô-va?
11 Sa-tan làm lu mờ Đức Giê-hô-va, khiến người ta khó phân biệt ngài với các thần khác. Sau khi các sứ đồ qua đời, một số người tự nhận là môn đồ Đấng Ki-tô bắt đầu lan truyền những giáo lý sai lầm (Công 20:29, 30; 2 Tê 2:3). Những kẻ bội đạo khiến người ta không còn nhận ra Đức Chúa Trời thật và duy nhất là ai. Chẳng hạn, họ ngưng dùng danh Đức Chúa Trời trong các bản Kinh Thánh của họ và thay thế bằng tước vị “Chúa” hoặc những tước vị khác. Khi loại bỏ danh riêng của Đức Chúa Trời và thay thế bằng “Chúa”, họ khiến người đọc Kinh Thánh khó phân biệt Đức Giê-hô-va với những “chúa” khác được nhắc đến trong Kinh Thánh (1 Cô 8:5). Họ dùng cùng một tước vị “Chúa” để gọi Đức Giê-hô-va và Chúa Giê-su, làm cho người ta khó nhận biết Đức Giê-hô-va và Con của ngài là hai đấng khác nhau (Giăng 17:3). Điều này đã góp phần hình thành thuyết Chúa Ba Ngôi, là giáo lý không hề được dạy trong Lời Đức Chúa Trời. Hậu quả là nhiều người xem Đức Chúa Trời là mầu nhiệm và cho rằng họ không thể hiểu về ngài. Quả là một lời nói dối tai hại!—Công 17:27.
Sa-tan đã dùng tôn giáo sai lầm như thế nào để cổ xúy ham muốn vô luân, bao gồm hành vi đồng tính? (Xem đoạn 12)c
12. Tôn giáo sai lầm cổ xúy điều gì, và hậu quả là gì như được nói nơi Rô-ma 1:28-31?
12 Sa-tan khơi dậy ham muốn vô luân. Vào thời dân Y-sơ-ra-ên, Sa-tan dùng tôn giáo sai lầm để cổ xúy sự gian dâm. Ngày nay, hắn cũng dùng thủ đoạn y như vậy. Tôn giáo sai lầm dung túng và thậm chí cổ xúy hành vi đồi bại. Vì thế, nhiều người nhận mình thờ phượng Đức Chúa Trời đã không còn làm theo tiêu chuẩn đạo đức rõ ràng của ngài. Trong lá thư gửi tín đồ ở Rô-ma, sứ đồ Phao-lô miêu tả những hậu quả của việc lờ đi tiêu chuẩn tin kính. (Đọc Rô-ma 1:28-31). “Những điều không nên làm” mà Phao-lô nói đến bao hàm mọi hình thức gian dâm, trong đó có hành vi đồng tính (Rô 1:24-27, 32; Khải 2:20). Quả thật, việc theo sát sự dạy dỗ của Kinh Thánh là điều vô cùng quan trọng!
13. Một thủ đoạn khác Sa-tan dùng là gì?
13 Sa-tan lợi dụng ước muốn tự nhiên. Chúng ta có ước muốn tự nhiên là muốn học những kỹ năng có thể giúp nuôi sống bản thân và gia đình (1 Ti 5:8). Thường thì chúng ta có thể học được những kỹ năng đó khi siêng năng học tập ở trường. Nhưng hãy thận trọng. Ngoài việc dạy học sinh kỹ năng thực tế, hệ thống giáo dục tại nhiều quốc gia còn dạy về những triết lý của con người. Trường học khiến cho học sinh đặt nghi vấn về sự hiện hữu của Đức Chúa Trời và xem thường Kinh Thánh. Họ được dạy là tất cả những người trí thức tin rằng sự sống là do tiến hóa (Rô 1:21-23). Những sự dạy dỗ như thế trái ngược với “sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời”.—1 Cô 1:19-21; 3:18-20.
14. Triết lý của con người cổ vũ điều gì?
14 Triết lý của con người lờ đi và thậm chí chống lại các tiêu chuẩn công chính của Đức Giê-hô-va. Nó không giúp một người vun trồng các khía cạnh của bông trái thần khí nhưng cổ vũ “các việc làm của xác thịt” (Ga 5:19-23). Nó sinh ra sự kiêu căng, ngạo mạn; hậu quả là người ta “chỉ biết yêu bản thân” (2 Ti 3:2-4). Những đặc tính này trái ngược với sự nhu mì, khiêm nhường mà Đức Chúa Trời muốn tôi tớ ngài vun trồng (2 Sa 22:28). Một số tín đồ theo đuổi việc học lên cao đã để tâm trí mình bị uốn nắn bởi tư tưởng của con người thay vì của Đức Chúa Trời. Hãy xem một ví dụ cho thấy điều gì có thể xảy ra nếu chúng ta lờ đi mối nguy hiểm.
Triết lý của con người có thể bóp méo lối suy nghĩ của chúng ta ra sao? (Xem đoạn 14-16)d
15, 16. Anh chị học được điều gì từ kinh nghiệm của một chị?
15 Một chị phụng sự trọn thời gian hơn 15 năm nói: “Là một Nhân Chứng, tôi đã đọc và nghe về mối nguy hiểm khi theo đuổi việc học lên cao, nhưng tôi lờ đi những lời cảnh báo ấy. Tôi nghĩ lời khuyên đó không áp dụng cho mình”. Chị ấy đã phải đối mặt với những thử thách nào? Chị thừa nhận: “Việc học chiếm nhiều thời gian và năng lực đến mức tôi không còn đủ thì giờ để tâm sự với Đức Giê-hô-va như trước kia. Tôi kiệt sức đến độ chẳng còn hứng thú thảo luận Kinh Thánh với người ta và chuẩn bị kỹ cho các buổi nhóm họp. Tôi mừng là khi nhận ra việc học lên cao gây nguy hại cho mối quan hệ với Đức Giê-hô-va, tôi biết mình phải ngừng việc học. Và tôi đã làm thế”.
16 Sự giáo dục ấy đã tác động thế nào đến lối suy nghĩ của chị? Chị cho biết: “Tôi cảm thấy xấu hổ khi phải thừa nhận là sự giáo dục mà tôi từng theo đuổi đã dạy tôi chỉ trích người khác, đặc biệt là anh em đồng đạo, kỳ vọng quá cao nơi họ và dần xa lánh họ. Phải mất một khoảng thời gian dài tôi mới loại bỏ được lối suy nghĩ đó. Kinh nghiệm này giúp tôi nhận ra là thật nguy hiểm khi lờ đi những lời cảnh báo mà Cha trên trời đưa ra qua tổ chức của ngài. Đức Giê-hô-va biết tôi rõ hơn những gì tôi biết về mình. Giá như lúc đó tôi nghe lời ngài!”.
17. (a) Chúng ta nên quyết tâm làm gì? (b) Chúng ta sẽ thảo luận điều gì trong bài tới?
17 Hãy quyết tâm để không bao giờ bị giam cầm bởi “những tư tưởng gian trá và rỗng tuếch” của thế gian Sa-tan. Hãy tiếp tục cảnh giác trước những thủ đoạn của hắn (1 Cô 3:18; 2 Cô 2:11). Đừng bao giờ để hắn làm lu mờ Đức Giê-hô-va. Hãy sống theo các tiêu chuẩn đạo đức cao của ngài. Và đừng để những mưu kế của Sa-tan khiến anh chị lờ đi lời khuyên của ngài. Nhưng anh chị nên làm gì nếu nhận ra mình đang bị ảnh hưởng bởi lối suy nghĩ của thế gian? Bài tới sẽ cho thấy làm thế nào Lời Đức Chúa Trời có thể giúp chúng ta phá đổ những suy nghĩ và thói quen đã ăn sâu trong lòng.—2 Cô 10:4, 5.
BÀI HÁT 49 Làm Cha Giê-hô-va vui lòng
a Sa-tan là một kẻ lừa gạt lão luyện. Hắn khiến nhiều người tin rằng họ được tự do trong khi sự thật là hắn đang giam cầm họ. Bài này sẽ phân tích một vài thủ đoạn mà Sa-tan dùng để lừa người ta.
b HÌNH ẢNH: Dân Y-sơ-ra-ên kết hợp với dân Ca-na-an; họ đang bị cám dỗ để thờ Ba-anh và làm chuyện vô luân.
c HÌNH ẢNH: Hình ảnh màu cầu vồng trên bảng quảng cáo của nhà thờ cho thấy họ dung túng hành vi đồng tính.
d HÌNH ẢNH: Một chị trẻ đang học đại học. Chị ấy và bạn học thán phục khi nghe giáo sư giảng là khoa học và công nghệ có thể giải quyết những vấn đề của nhân loại. Sau đó, tại Phòng Nước Trời, chị ấy tỏ ra thờ ơ và xem thường.