Hy vọng—Sự che chở rất quan trọng trong một thế giới buồn thảm

Một em trai Đại Hàn nọ muốn giúp mẹ thuyết phục một sinh viên là có hy vọng về tương lai thật quan trọng biết bao. Em nhớ ví dụ mà em đã nghe được tại một buổi họp của tín đồ đấng Christ nên em muốn nhờ chị sinh viên đó giúp em tìm câu giải đáp cho một câu đố mẹo. Chị đồng ý. Em nói: “Có hai gia đình kia rất nghèo. Một hôm trời mưa to, và cả hai nhà đều bị dột. Một gia đình lấy làm buồn bã, và họ than van rất nhiều về việc nhà bị dột. Nhưng gia đình kia lại cảm thấy sung sướng và vui vẻ trong khi họ sửa chữa mái nhà. Tại sao có sự khác biệt rõ rệt giữa hai gia đình đó?” Chị cảm thấy bối rối và trả lời là chị không biết. Em bé trai nói: “Gia đình thứ hai sung sướng vì họ vừa nhận được giấy của tòa thị sảnh báo cho biết là chính phủ sẽ cho họ một căn nhà mới. Vì thế họ có hy vọng. Đó là sự khác biệt!”

CÂU đố mẹo của em trai đó cho thấy rõ sự thật hiển nhiên: Thường thường, hy vọng thay đổi cách chúng ta nghĩ về đời sống dù hoàn cảnh của chúng ta có thế nào đi nữa. Giống như hai gia đình mà em đó miêu tả, phần lớn chúng ta phải vượt qua những cơn giông tố của cuộc đời như những vấn đề sức khỏe, lo âu về tài chánh, căng thẳng trong gia đình, tội ác và vô số những gian nan và ngược đãi. Thường thường, chúng ta không thể làm cho những vấn đề đó biến mất đi cũng như không thể ra lệnh cho cơn bão tố sấm sét ra khỏi vùng chúng ta ở. Vì thế, chúng ta có thể cảm thấy bực bội, cô độc—tóm lại là không tự lo liệu được. Để làm cho vấn đề khó khăn hơn nữa, có thể chúng ta đã được dạy ở trong nhà thờ là tương lai của phần lớn những người có tội là sầu thảm và có thể gồm cả việc bị hành hạ đời đời.

Người ta nói con người trở nên buồn nản vì cảm thấy bất lực và vô vọng. Nhưng chúng ta chắc chắn có thể loại bỏ đi một trong các yếu tố đó; không một ai trong vòng chúng ta phải chịu vô vọng cả. Và chính hy vọng có thể là khí giới tốt nhất để tránh yếu tố kia, tức những cảm giác bất lực. Nếu chúng ta có hy vọng, chúng ta có thể vượt qua những cơn giông tố của cuộc đời với một mức độ điềm tĩnh và mãn nguyện thay vì sống chật vật trong cảnh cực khổ não nề. Thật vậy, hy vọng là sự che chở rất quan trọng.

Có phải lời quả quyết đó làm bạn hoài nghi không? Phải chăng hy vọng thực sự mạnh đến nỗi gây ra một sự khác biệt lớn như thế? Và phải chăng có một hy vọng chắc chắn cho mỗi người chúng ta?

Như cái mão trụ

Lãnh vực y khoa đã bắt đầu công nhận sức mạnh đặc biệt của hy vọng. Người sống sót qua cuộc tàn sát của Quốc xã là Tiến sĩ Shlomo Breznitz, một chuyên gia về căng thẳng tâm thần, nói rằng trong trường hợp của phần lớn các vấn đề của đời sống, “sự căng thẳng tâm thần đến từ việc chúng ta hiểu sự khó khăn của vấn đề theo một cách nào đó, chứ không phải đến từ chính vấn đề đó. Niềm hy vọng làm nhẹ gánh nặng của vấn đề”. Một bài trong “Tập san Hội Y khoa Hoa Kỳ” (The Journal of the American Medical Association) xác nhận rằng hy vọng là “một liều thuốc bổ rất mạnh”. Tạp chí “Y tế Hoa Kỳ” (American Health) báo cáo: “Có nhiều ví dụ về những bệnh nhân, đặc biệt những người bị ung thư, bỗng nhiên bệnh của họ trở nên nặng hơn khi có một điều gì đó làm họ mất hy vọng—hoặc bỗng nhiên bệnh của họ bớt đi khi họ tìm thấy một điều gì mới để có lý do sống” (So sánh Châm-ngôn 17:22).

Các học viên Kinh-thánh đã từ lâu biết tầm quan trọng của hy vọng. Nơi I Tê-sa-lô-ni-ca 5:8, sứ đồ Phao-lô khuyến khích tín đồ đấng Christ: “Hãy giè-giữ... lấy sự trông-cậy [hy vọng] về sự cứu-rỗi làm mão-trụ”. “Sự trông-cậy [hy vọng] về sự cứu-rỗi” giống mão trụ như thế nào?

Hãy xem mão trụ được dùng để làm gì. Lính vào thời Kinh-thánh được viết ra đội mão trụ bằng đồng hay sắt, bên trong có lót một cái mũ bằng nỉ, len hay da. Trong chiến tranh, nhờ mão trụ che đầu, người lính được che chở khỏi tên bay, gậy đập và gươm chém. Vì thế, có lẽ ít người lính ngần ngại đội mão trụ nếu họ có. Tuy nhiên, đội mão trụ không có nghĩa là người lính hoàn toàn được bảo vệ hoặc không cảm thấy gì khi bị đánh vào đầu. Đúng hơn, nhờ có mão trụ nên phần lớn những cú đánh vào đầu bật trệch đi thay vì làm người lính bị tử thương.

Giống như mão trụ che chở đầu, thì hy vọng cũng che chở tinh thần. Hy vọng có thể không giúp chúng ta có được khả năng coi thường mỗi cơn khủng hoảng hoặc mỗi sự thất bại như thể không có chuyện gì xảy ra. Nhưng hy vọng làm chúng nhẹ đi và giúp không cho chúng làm chúng ta bị nguy hại về sức khỏe tinh thần, tình cảm, hay thiêng liêng.

Người trung thành với Đức Chúa Trời là Áp-ra-ham rõ ràng đội mão trụ đó theo nghĩa bóng. Đức Giê-hô-va yêu cầu ông hy sinh con trai yêu quí của ông là Y-sác (Sáng-thế Ký 22:1, 2). Áp-ra-ham đã có thể dễ dàng rơi vào hoàn cảnh tuyệt vọng, một cảm nghĩ có thể đưa ông đến việc không vâng lời Đức Chúa Trời. Điều gì đã che chở tâm trí ông tránh có những cảm nghĩ như vậy? Hy vọng đóng một vai trò chủ yếu. Theo Hê-bơ-rơ 11:19, “người tự nghĩ rằng Đức Chúa Trời cũng có quyền khiến kẻ chết [Y-sác] sống lại”. Tương tự như vậy, hy vọng về sự sống lại đã che chở tâm trí Gióp không bị cay đắng, là điều có thể đưa ông đến việc phỉ báng Đức Chúa Trời (Gióp 2:9, 10; 14:13-15). Giê-su Christ, khi đứng trước cái chết đau đớn đã tìm được sức mạnh và nguồn an ủi trong niềm hy vọng đầy vui mừng về tương lai (Hê-bơ-rơ 12:2). Sự tin tưởng rằng Đức Chúa Trời sẽ không bao giờ làm sai và không bao giờ quên giữ lời mình là căn bản của niềm hy vọng thật (Hê-bơ-rơ 11:1).

Căn bản của hy vọng thật

Giống như đức tin, hy vọng thật dựa trên việc có thật, thực tế và lẽ thật. Điều này có thể làm một số người ngạc nhiên. Như một văn sĩ viết: “Phần lớn người ta có vẻ nghĩ rằng hy vọng chỉ là một hình thức đần độn của việc từ chối không chấp nhận sự thật”. Tuy nhiên, hy vọng thật không phải chỉ là lạc quan hão huyền, hay tin tưởng ngây ngô là chúng ta sẽ đạt được bất cứ những gì chúng ta muốn hoặc ngay cả đến những vấn đề nhỏ nhoi sẽ được giải quyết cho chúng ta. Nhưng thực tế lại quá phũ phàng đối với những ai hay mơ mộng (Truyền-đạo 9:11).

Hy vọng thật không giống như thế. Sự hiểu biết, chứ không phải những sự ước ao, đưa đến hy vọng thật. Hãy xem xét gia đình thứ nhì trong câu đố mẹo kể ở phần đầu bài này. Họ có hy vọng gì nếu chính phủ có tiếng không giữ lời hứa? Thay vì thế, lời hứa cộng với bằng chứng đáng tin cậy có thể cho gia đình ấy căn bản vững chắc để hy vọng.

Tương tự như thế, ngày nay Nhân-chứng Giê-hô-va có một hy vọng liên kết chặt chẽ với một chính phủ—Nước Trời. Nước Trời này là trọng tâm thông điệp của Kinh-thánh. Hàng ngàn năm nay, Nước Trời đã là nguồn hy vọng cho nhiều người đàn bà và đàn ông, như Áp-ra-ham (Hê-bơ-rơ 11:10). Đức Chúa Trời hứa sẽ dùng Nước Trời để kết liễu hệ thống thế giới cũ hư nát này và đem đến một hệ thống thế giới mới (Rô-ma 8:20-22; II Phi-e-rơ 3:13). Hy vọng này về Nước Trời là thật, không phải là một giấc mơ. Nguồn của hy vọng về Nước Trời là Giê-hô-va Đức Chúa Trời, Đấng Thống trị Hoàn vũ, Đấng ít ra không ai có thể bắt lỗi được. Chúng ta chỉ cần xem xét tạo vật của Đức Chúa Trời để thấy là Ngài hiện hữu và có dư dật quyền năng để giữ mọi lời Ngài hứa (Rô-ma 1:20). Chúng ta chỉ cần xem kỹ lời ghi chép cách Ngài đối xử với nhân loại để thấy rằng Ngài không bao giờ hứa suông (Ê-sai 55:11).

Nhưng buồn thay, phần lớn những người tự xưng là tín đồ đấng Christ đã quên mất niềm hy vọng thật. Trong một bài giảng được xuất bản gần đây, nhà thần học Paul Tillich nói: “Những tín đồ đấng Christ [đầu tiên] học biết chờ đợi cho đến lúc cuối cùng. Nhưng dần dần họ ngưng chờ đợi... Sự mong muốn có được tình trạng mới cho mọi sự trên đất trở nên yếu đi, mặc dù người ta cầu nguyện điều đó trong Kinh Lạy Cha—Ý Cha được nên, ở đất như trời!”

Thật là một thảm trạng! Hàng triệu, ngay cả đến hàng tỷ người rất đỗi cần hy vọng lại không có, mặc dù hy vọng có sẵn cho họ ngay trong cuốn Kinh-thánh của họ. Hãy nhìn hậu quả buồn thảm! Vì không có hy vọng vững chắc để che chở tâm trí nên phải chăng không có gì đáng ngạc nhiên khi thấy “trạng thái tinh thần hư-xấu” và vô vọng đã đưa nhiều người đến việc làm thế giới suy đồi với vô số những điều vô luân và hung bạo? (Rô-ma 1:28). Điều chủ yếu là chúng ta chớ bao giờ mắc vào cạm bẫy như thế. Thay vì vứt bỏ mão trụ hy vọng, chúng ta luôn luôn cần phải làm cho nó vững chắc.

Làm cách nào xây dựng hy vọng của bạn

Cách tốt nhất để xây dựng hy vọng là chú ý đến nguồn của hy vọng, Giê-hô-va Đức Chúa Trời. Hãy siêng năng học hỏi Lời Ngài, tức Kinh-thánh. Rô-ma 15:4 nói: “Mọi sự đã chép từ xưa đều để dạy-dỗ chúng ta, hầu cho bởi sự nhịn-nhục và sự yên-ủi của Kinh-thánh dạy mà chúng ta được sự trông-cậy [hy vọng]”.

Ngoài ra, chúng ta nên chắc chắn rằng hy vọng của chúng ta về tương lai không phải chỉ là một điều trừu tượng mơ hồ. Chúng ta cần phải làm nó trở thành một thực tế trong trí chúng ta. Bạn có hy vọng được sống đời đời trong địa đàng trên đất không? Bạn có thích gặp những người thân đã qua đời khi họ được sống lại trên đất không? Nếu có, bạn có tưởng tượng chính bạn có mặt tại đó vào lúc bấy giờ không? Thí dụ, Ê-sai 65:21, 22 nói mỗi người xây nhà riêng mình và rồi vào ở. Bạn có thể nhắm mắt lại và hình dung chính bạn đang đứng trên nóc nhà lợp mái và đóng cây đinh cuối cùng không? Hãy thử nghĩ đến cảnh bạn nhìn chung quanh và thấy kết quả của tất cả những trù tính và công lao khó nhọc của bạn. Những sự nhộn nhịp của công việc xây cất đã lắng xuống; bạn quan sát phong cảnh khi bóng chiều trải dài ngang qua. Một làn gió nhẹ đu đưa cây và làm cơ thể bạn mát mẻ, bớt cơn nóng bức do sự làm việc gây ra. Bạn nghe đâu đây có tiếng trẻ em cười đùa, chen lẫn với tiếng chim hót líu lo và tiếng những người thân nói chuyện từ dưới nhà vọng lên.

Việc hình dung giây phút sung sướng đó không phải là sự ức đoán vẩn vơ. Đúng hơn, đó là sự suy ngẫm về một lời tiên tri chắc chắn sẽ ứng nghiệm (II Cô-rinh-tô 4:18). Triển vọng đó càng thực tế bao nhiêu đối với bạn thì hy vọng bạn có mặt ở đó càng trở nên mạnh hơn. Hy vọng rõ ràng và vững chắc đó sẽ che chở bạn tránh có cảm nghĩ “hổ thẹn về tin mừng”, là điều có thể làm bạn trốn tránh công việc chia xẻ tin mừng với người khác (Rô-ma 1:16, NW). Trái lại, bạn muốn ‘khoe trong sự hy vọng’ bằng cách quả quyết chia xẻ tin mừng với những người khác như sứ đồ Phao-lô đã làm (Hê-bơ-rơ 3:6, NW).

Ngoài tương lai vĩnh cửu còn có nhiều điều khác nữa cũng cho chúng ta hy vọng. Có những nguồn hy vọng trong hiện tại nữa. Sao lại thế? Chính khách La Mã vào thế kỷ thứ năm công nguyên tên là Cassiodorus nói: “Người nhận hy vọng về những lợi ích trong tương lai phải biết công nhận lợi ích đã xảy ra”. Lời khôn ngoan làm sao! Chúng ta tìm được sự an ủi gì qua những lời hứa là có ân phước trong tương lai nếu chúng ta không thể hiểu những ân phước hiện tại?

Cầu nguyện cũng giúp chúng ta xây dựng hy vọng ngay bây giờ. Ngoài việc cầu nguyện cho tương lai sau này, chúng ta nên cầu nguyện cho nhu cầu hiện tại của chúng ta. Chúng ta có thể hy vọng và cầu nguyện cho mối liên lạc của chúng ta với mọi người trong gia đình và với anh em đồng đạo được tốt đẹp hơn, cầu nguyện cho bữa ăn thiêng liêng sắp tới, ngay cả cho những nhu cầu vật chất của chúng ta (Thi-thiên 25:4; Ma-thi-ơ 6:11). Đặt những hy vọng đó trong tay Đức Giê-hô-va sẽ giúp chúng ta nhẫn nhục ngày này qua ngày khác (Thi-thiên 55:22). Khi chúng ta nhẫn nhục thì chính sự nhẫn nhục đó cũng sẽ làm vững chắc mão trụ hy vọng (Rô-ma 5:3-5).

Giữ quan điểm đầy hy vọng về người khác

Suy nghĩ tiêu cực như là rỉ sét trên mão trụ hy vọng. Nó ăn mòn mão trụ và dần dần có thể làm mão trụ trở nên vô dụng. Bạn có nhận biết được sự suy nghĩ tiêu cực và chống lại không? Chớ để mình bị mắc lừa bởi khái niệm sai lầm coi thái độ bi quan, chỉ trích và chua cay như là thông minh. Thật ra, suy nghĩ tiêu cực đòi hỏi người ta chỉ cần có một ít trí thức mà thôi.

Có thái độ vô vọng về những người khác là một điều quá dễ dàng. Vì trải qua những kinh nghiệm đau đớn trong quá khứ, vài người thất vọng, không còn bao giờ muốn người khác giúp đỡ hay an ủi mình nữa. Câu họ lấy nằm lòng là: “Bị một lần, cạch đến già”. Họ còn ngay cả ngần ngại đi gặp các trưởng lão tín đồ đấng Christ để được giúp đỡ giải quyết vấn đề.

Kinh-thánh giúp chúng ta có một quan điểm thăng bằng hơn về người khác. Thật vậy, đặt tất cả hy vọng của chúng ta nơi con người không phải là điều khôn ngoan (Thi-thiên 146:3, 4). Nhưng trong hội thánh tín đồ đấng Christ, các trưởng lão phục vụ với tư cách là “các ơn cho loài người” đến từ Đức Giê-hô-va (Ê-phê-sô 4:8, 11). Họ là những tín đồ đấng Christ có kinh nghiệm, tận tâm, và thành thật muốn “như nơi núp gió và chỗ che bão-táp” (Ê-sai 32:2).

Nhiều người khác trong hội thánh tín đồ đấng Christ cũng quan tâm rất nhiều về việc chia xẻ hy vọng. Hãy thử nghĩ đến hàng trăm ngàn người hiện đang hành động như mẹ, cha, chị em, anh em, và con cái đối với những người đã không còn gia đình nữa; hãy nghĩ đến bao nhiêu người khác đang hành động như những người bạn “trìu-mến hơn anh em ruột” đối với những người đang đau khổ (Châm-ngôn 18:24; Mác 10:30).

Bạn chớ bỏ hy vọng nếu bạn đã cầu với Đức Giê-hô-va xin được Ngài giúp đỡ. Ngài có thể đã nhậm lời bạn; có thể có một trưởng lão hay một tín đồ đấng Christ thành thục khác hiện bây giờ đang sẵn sàng giúp bạn một khi bạn cho họ biết nhu cầu của bạn. Có hy vọng thăng bằng về người khác giúp chúng ta không xa lánh mọi người và tự cô lập mình vì đó là những điều có thể dẫn đến những hành vi thiếu thực tế và ích kỷ (Châm-ngôn 18:1).

Hơn nữa, nếu chúng ta có vấn đề với một tín đồ đấng Christ, chúng ta đừng nên bắt đầu giải quyết vấn đề với thái độ vô vọng và tiêu cực. Xét cho cùng, “tình yêu-thương... trông-cậy [hy vọng] mọi sự” (I Cô-rinh-tô 13:4-7). Hãy cố gắng coi anh chị em tín đồ đấng Christ như Đức Giê-hô-va coi họ—với hy vọng. Hãy chú ý đến những đức tính tốt của họ, tin họ và hướng nỗ lực của mình vào việc giải quyết vấn đề. Hy vọng như thế giúp chúng ta tránh khỏi hận thù và cãi cọ, là những điều chẳng có ích lợi cho ai cả.

Chớ bao giờ chịu thua sự vô vọng của thế giới cũ đang tàn tạ này. Hy vọng có sẵn—cho cả tương lai vô tận của chúng ta và cũng cho việc giải quyết nhiều vấn đề trước mắt. Bạn có nắm lấy hy vọng không? Đội hy vọng cứu rỗi như mão trụ để che chở, không một tôi tớ nào của Đức Giê-hô-va thật sự bị bơ vơ—dù hoàn cảnh có thảm khốc cách nào đi nữa. Nếu chính chúng ta không ngừng hy vọng thì không có gì ở trên trời hay dưới đất có thể cướp mất niềm hy vọng mà Đức Giê-hô-va đã ban cho chúng ta (So sánh Rô-ma 8:38, 39).