Miteko sa Arummwa
19 Okathi Apolo+ aari awe oKorinto, Paulo aahivira mittetthe soorakamela ophareya, khuphiya wEefeso.+ Weiwo, aahaaphwanya awiixutti akina, 2 onaakoha wiira: “Okathi mwaapacenrye anyu waamini, mwaahaakhela ikuru soowaarya?”+ Awo yaahimwaakhula ariki: “Khanitonko wiiwa wiira sookhala ikuru soowaarya”. 3 Nto Paulo aahaakoha-tho wiira: “Mpatisiwe ni opatiso xeeni?” Awo yaakhunle so: “Opatiso wa Yohani”.+ 4 Paulo aahaaleela wiira: “Yohani aapatisa atthu ntoko ethoonyeryo ya orukunuxa waya murima.+ Nave aanaaleela atthu wiira amwaaminiki ole aarwa ohoolo wawe,+ eyo piiyo, Yesu”. 5 Vaiwale aya siiso, awo yaahipatisiwa mwa nsina na Pwiya Yesu. 6 Okathi Paulo aawiixaathenrye awe matata, awo yaahaakhela ikuru soowaarya,+ anapacerya olavula mattaava oovirikana ni yaanilavula iprofesia.+ 7 Yaari alopwana 12.
8 Paulo aahiviriha miyeeri miraru orowaka musinagoga,*+ onalavula ohoovaka etthu, nave aanilavula myaha ni aaneererya owiiriha atthu awo okupali Omwene wa Muluku.+ 9 Masi atthu akina yaahuumiha mirima saya, ahinaphavela waamini. Awo yaaniveeha Ephiro ya Apwiya,+ ohoolo wa muttitthi wa atthu.+ Tivo, Paulo aahaahiya atthu ale ni aahaakuxa awiixutti. Nto khula nihiku, aanilavula myaha exikola ya Tirano. 10 Paulo aahiixuttiha exikola eyo iyaakha piili. Siiso, atthu ootheene yaakhala eprovinsia ya wAsia, ayuda ni akereku, yaahiiwa moolumo a Pwiya.
11 Muluku aanipaka miiriirya suulupale omurumeelaka Paulo.+ 12 Mwa ntakiheryo, atthu yaanikuxa maleeso ni ikuwo sa Paulo anaaroihela aretta,+ nto aretta awo yaanipenuwa, nave malaikha ootakhala yaanaahiya.+ 13 Masi ayuda akina yaawo yeetteetta khula opuro yoomolaka malaikha ootakhala, yaaheererya woomola malaikha awo aromolaka nsina na Pwiya Yesu. Awo yaanihimya wiira: “Ni nsina na Yesu, yoowo Paulo onimulaleya awe, kinoorumani wiira mukhume”.+ 14 Nave anamwane axilopwana 7 a mukhulupale a anamukuttho muyuda, yoowo aihaniwa Sikewa, yaanipaka eyo. 15 Nto nlaikha nootakhala nahaahimeerya wiira: “Miyo kinnimusuwela Yesu+ ni Paulo,+ ankhi nyuwo mwa pani?” 16 Vano, mulopwana ole aavariwe ni nlaikha nootakhala, aahaatuphela alopwana awo, owanana, nto aahaawerya ootheene aya. Siiso, alopwana awo yaahikhuma empa eyo etthyawasaka, ahiwanre etthu ni avulanle ene. 17 Atthu ootheene yaakhala wEefeso, eyo piiyo, ayuda ni akereku, yaahisuwela etthu eyo. Nto ootheene aya yaahoova, nave nsina na Pwiya Yesu, naanitepa ovuwihiwa. 18 Atthu anceene yaaminni, yaahirwa anahimya ohoolo wa atthu ootheene miteko yaavara aya. 19 Tthiri, atthu anceene yaawo yaapaka maxintta, yaahiruuha iliivuru saya, anapaha ohoolo wa atthu ootheene.+ Musurukhu wa iliivuru iyo, waahiphiyerya 50.000 wa eparatha. 20 Siiso ni owerya wa Yehova,* nuulumo nawe naanitepa omwara-mwareya ni okhalana ikuru.+
21 Nuumala okhumelela itthu iya, Paulo aahuupuwela orowa oYerusalemu, oviraka oMasedonia+ ni wAkhaya. Owo aahihimya wiira: “Karowa oYerusalemu,+ nave-tho kihaana orowa oRoma”.+ 22 Nto aahaaruma alopwana anli yaamukhaliherya wiira arowe oMasedonia. Awo yaari Timootheyo+ ni Erasto.+ Masi Paulo aahihala okathi vakhaani eprovinsia ya wAsia.
23 Siiso, waahikhumelela onyakulihana wuulupale+ mwaha wa Ephiro ya Apwiya.+ 24 Mulopwana mmosa aihaniwa Demeetrio, aanipaka itemplo saamukhaani sa eparatha, saalikana ni etemplo ya Arteemi. Owo aanaaphwanyiha musurukhu munceene ale aavarana awe muteko.+ 25 Nto, Demeetrio owo aahaathukumanya ale aavarana awe muteko, vamosa ni atthu akina yaavara muteko mmosa-ru, onahimya wiira: “Apatthani, nyuwo moosuwela oratteene wiira nakoso ola onniniphwanyiha musurukhu. 26 Nyuwo munnoona ni munniiwa wiira Paulo onnaakupaliha atthu anceene ni onniwiiriha okhalana muupuwelo mukina, ohimyaka wiira amuluku anipakiwa ni matata, khahiyo amuluku eekeekhai.+ Eyo kheniiraneya wEefeso paahi,+ masi-tho enniiraneya eprovinsia yootheene ya wAsia. 27 Ohiya-vo, kinnoova wiira atthu anrowa oveehaka muteko ahu. Nave kinnoova wiira atthu anrowa woonaka ohikhala etthu etemplo ya muluku ahu muulupale Arteemi. Hata atthu ootheene a edistritu ya wAsia ni a olumwenku wootheene amukokhorelaka, ovuwa wawe onoomala”. 28 Nuumala wiiwa eyo, alopwana awo yaahinanariwa vanceene, anakhuwela ariki: “Muulupale ti Arteemi, muluku a wEefeso!”
29 Nto epooma yootheene yaahisareya onyakulihana. Ootheene aya yaahitthimaka ekelaka oteyaaturuni, ampurulaka Gaio ni Aristarko,+ yaawo yaari a oMasedonia. Awo yaari apatthani a Paulo yeettana awe vamosa. 30 Paulo aaniphavela okela oteyaaturuni, waari atthu ale, masi awiixutti yaahimukhoottiherya. 31 Hata alipa yaalokiherya ifesta ni axooku, yaawo yaari apatthani a Paulo, yaahimulopola wiira ohirowe oteyaaturuni. 32 Okathi owo, muttitthi wa atthu waahaakanyereya: atthu akina yaakhuwela etthu emosa, masi akina etthu ekina. Nave, atthu anceene khiyaasuwela etthu ene yaathukumaneliwe. 33 Akina yaahimuleela Alexandre wiira ohimye etthu, okhala wiira ayuda yaahimukakhela ohoolo. Nto Alexandre aahivaha esinaale ni ntata wiira muttitthi wa atthu omaale, maana aaphavela otthokiherya etthu ele. 34 Masi okathi atthu awo yaasuwenle aya wiira aari muyuda, ootheene aya yaahikhuwela ni nsu nimosa-ru, etthu yoowiiraka iwoora piili, ariki: “Muulupale ti Arteemi, muluku a wEefeso!”
35 Vano, mukhulupale* a epooma, aahiwerya omaaliha muttitthi ole wa atthu, onahimya wiira: “Nyuwo atthu a wEefeso, ti pani ohinsuwela wiira wEefeso ti epooma enisuka etemplo ya muluku muulupale Arteemi ni elatarato emonre wiirimu? 36 Tthiri khaavo mutthu onivaanya itthu iya. Tivo, mmaale ni muhiire etthu yoololo. 37 Nyuwo muhaaruuha alopwana ala, yaawo ahikhanle alatarau a itemplo, nnakhala ahinveehale muluku ahu Arteemi. 38 Siiso, vakhala wiira Demeetrio+ ni akhwaawe anivarana awe muteko aakhalana mulattu ni mutthu, ahaavo mapuro aniphukiwa milattu ni aakhala makuvernatoro.* Nto, aroihaneke mapuro yaawo. 39 Masi akhala wiira muniphavela etthu ekina ovikana ela, ehaana ophukiwa nitthariwaka nlamulo. 40 Mweekeekhai, vannoopiha hiyo-tho wootheriwa okhala atthu amurukunuwenle kuvernu mwaha wa etthu ekhumelenle olelo. Tthiri khiivo etthu nikhanle ahu ohimya mwaha wa muttitthi ola woowaakanyereya”. 41 Vaamalinhe awe olavula, aahaamwarya atthu ale.