Xeeni Vanitthuneya Ahu Wuupuwelela Yoolya ya Ohiyu y’Apwiya?
“Mwireke iya, mukùpuwelaka miyo”.—1 AKOR. 11:24.
MWAAROWA WAAKHULA SAI?
Xeeni vanitthuneya ahu wuupuwelela Yoolya ya Ohiyu y’Apwiya?
Ithoonyeryo xeeni sinirumeeliwa okathi wa Niira, ni enitaphulela exeeni ephau ni eviinyu?
MaKristau anoonela sai nlipelelo nivahiwe aya ni Muluku?
1, 2. Etthu xeeni Yesu yaapanke awe ohiyu wa 14 a Nisani, mwaakha wa 33 EC? (Nwehe elatarato yoopacerya.)
VIIRA vailale ene, nave mweeri omwaleelaka oYerusalemu. Waari ohiyu 14 a Nisani a 33 EC. Yesu ni arummwa awe, yaamwiira Paasikha, yuupuwelelaka nihiku aIsarayeli yoopoliwe aya wEjiitu, sivinre ene iseekulu 15. Vano Yesu oryeene ni arummwa awe 11, aahipaceriha niira na wuupuwelela okhwa wawe waarowa wiiraneya nihiku nle nihimanle.a—Math. 26:1, 2.
2 Yesu aahipaka nivekelo nto khukawanyaka ephau khaakawelaka arummwa awe, oriki: “Kuxakani, mukhureke”. Siiso-tho aahikuxa ekaalisi ya eviinyu, omuxukhuru Muluku, khwiiraka: “Nwuryeke othene anyu”. (Math. 26:26, 27) Okathi ole, Yesu khaakanwe yoolya ekina, okhala wira etthu yoonale awe oreerela okathi ole waari ovaanela aalipihaka arummwa awe oororomeleya.
3. Muru ola onirowa othokorerya makoho xeeni?
3 Ole ti okathi Yesu aapacerinhe awe Niira na Wuupuwelela okhwa wawe, niira nlo pooti-tho wiitthaniwaka ‘Yolya ya Ohiyu y’Apwiya’. (1 aKor. 11:20) Nto eyo enniwiiriha akina okohaka so: Xeeni vanuupuwelela ahu okhwa wa Yesu? Enitaphulela exeeni ephau ni eviinyu? Niilokiheryeke sai nihinatthi ophiya nihiku nlo? Ti pani oniphwanela okhuuraka ephau ni owurya eviinyu? Nto maKristau yooneleke sai nlipelelo naya nnihimmwa mBiibiliyani?
NTHOWA NAYA VANUUPUWELELA AHU OKHWA WA YESU
4. Mureerelo xeeni onniphwanyiha aya okhwa wa Yesu?
4 Mwaha wookhala osuulu wa Adamu, hiyo noorava yoottheka ni okhwa. (aRom. 5:12) Khuuvo mutthu oohimalela aarowa owerya omuliva Muluku wira oopole okumi awe hata ekumi ya atthu akina. (Esal. 49:7-10) Vano okhwa wa Yesu, ooliverya esisapo yooreerela ni yooloka, ovahereryaka erutthu awe ni ephome awe. Nto mwaha wookumiherya mukuttho woweemerereya vamaithoni va Muluku, Yesu oowiiriha apinaatamu okhala ootaphuwa mwa yoottheka ni okhwa nto eyo enooniiriha ophwanya ekumi yoohimala muhoolo.—aRom. 6:23; 1 aKor. 15:21, 22.
5. (a) Ninsuwela sai wira Muluku ni Kristu annaaphenta apinaatamu? (b) Xeeni vanitthuneya ahu orowa niira na wuupuwelela okhwa wa Yesu?
5 Yowoopola Muluku onivanhe awe, enooniherya wira owo onnaaphenta apinaatamu. (Yoh. 3:16) Nave mukuttho Yesu ovanhe awe, yowooniherya yoowi onniniphenta nave. Etthu ennooniherya wira Yesu onniniphenta okhala wira owo ohinatthi orwa valaponi, ‘aninvarela muteko’ Muluku otepexa wene ‘anona orera okhala vamosa n’atthu’. (Mir. 8:30, 31) Omuxukhurela wahu Muluku ni Mwanawe oniiriheke ophavela orowa muthukumano wa wuupuwelela okhwa wa Yesu, ni wiiwelela yooruma ela: “Mwireke iya mukùpuwelaka miyo”.—1 aKor. 11:23-25.
YOOTAPHULELA YA EPHAU NI EVIINYU
6. Nooneleke sai ephau ni eviinyu enirumeeliwa nihiku na Wuupuwelela okhwa wa Yesu?
6 Okathi Yesu apacerinhe awe niira na wuupuwelela okhwa wawe, owo khaatatunxe erutthu awe ni ephome awe khukhala ephau ni eviinyu. Olavulaka sa ephau, owo aahimyale so: ‘Ela enithonyerya erutthu aka’. Aahiira tho siiso ni eviinyu, ohimyaka so: ‘Ela enithonyerya ephome aka, ephome yo watàna wa nanano, yela enoyeheriwa atthu othene’. (Mar. 14:22-24) Nto vannooneya saana wira ephau ni eviinyu saari paahi itthu sa nthoonyeryo.
7. Exeeni enithoonyerya aya ephau enirumeeliwa okathi wa Niira na Wuupuwelela?
7 Okathi ole wa nihiku nootepexa otthuneya wa 33 EC, Yesu aahirumeela ephau yoohiheliwa miropo, yaahanle ya yoolya ya Paasikha. (Okhum. 12:8) Nto mBiibiliyani nuulumo noowi Miropo imaara sikina ninthoonyerya etthu yoonanara wala yoottheka. (Math. 16:6, 11, 12; Luk. 12:1) Tthiri Yesu aarumeelale ephau yoohiheliwa miropo, yeeyo yaathoonyerya erutthu awe yoohittheka. (aHéb. 7:26) Nto mahiku ala nave ennirumeeliwa ephau yoolikana ni ele okathi wa Niira na Wuupuwelela.
8. Enithoonyerya exeeni ekaalisi ya eviinyu ya Niira na Wuupuwelela?
8 Eviinyu yaarumeelale awe Yesu va 14 a Nisani a 33 EC, yaathoonyerya ephome awe, ntoko sinithoonyerya aya eviinyu enirumeeliwa okathi wa Wuupuwelela olelo-va. Oryeene oGólgota, ota wa oYerusalemu, ephome awe yaahimwarexiwa wira “sottheka sileveleliwe”. (Math. 26:28) Okhala wira ephau ni eviinyu ya Wuupuwelela enithoonyerya esisapo ya mukuttho Yesu ovanhe awe mmureerelo wa apinaatamu oowiiwelela, nto nihaana ovahaka efaita yoovaha eyo; tivonto varya aya voreerela wira khula mmosa ailokiheryeke wira ohicompe orowa muthukumano wa Wuupuwelela Yoolya ya Ohiyu ya Apwiya ya mwaakha ola.
INAMUNA SOOLOKIHERYA NIIRA NNO
9. (a) Xeeni varyaaya vootthuneya okhalela nthiti osoma soolepa sa Biibiliya sa okathi wa niira na wuupuwelela? (b) Nto nyuwo munoonela sai yowoopola?
9 Akhala wira nnookhalela nthiti soolepa sinilokiheriwa wira nisomeke okathi wa Niira na Wuupuwelela siniphwanyaneya elivirinyu eni: Ovarerya Soolempwa Khuta Nihiku, onoonikhaliherya wuupuwelela ele Yesu aapanke awe ohinatthi okhwa. Nto eyo enrowa onikhaliherya olokiherya murima ahu voohimya sa Wuupuwelela Yoolya ya Ohiyu y’Apwiya.b Murokora mmosa aalempe so: “Murima ahu onnihakalala okathi onirowa ahu niira na Wuupuwelela okhwa wa Yesu. Khula mwaakha nihiku nlo ninkhala na vameekha aya. Maana ninnikuupuweliha nihiku naavithiwa apaapa . . . waaweha apaapa nuumala okhwa waahikiiriha woona otthuneya waya mukuttho wa yowoopola . . . . Ekeekhai wira kinnisuwela soolepa sotheene ni moota wootthokiherya! Masi mwaha woosuwela moota vaniwereya aya okhweliwa, wiiwa nlipelelo nno, onnikihakalaliha osuwela wira muhoolo ale yaaphenta ahu, anrowa ohihimuxiwa mwaha wa mukuttho wa vameekha aya”. Ohiya-vo okathi ninkhala ahu oolikaneene wira nihiyeleele nihiku na Niira na Wuupuwelela, tivootthuneya wuupuwelela ele Yesu opanke awe wira nikhale ootaphuwa wa yoottheka ni okhwa.
10. Wiitthokiha wahu mwaha wa Niira, onivarihana sai ni muteko woolaleerya?
10 Enamuna emosa ya olokiherya nihiku na Niira na Wuupuwelela, ti wuncererya olaleerya wahu nirumeelaka ntoko pioneero ookhaliherya okathi ene yoowo. Okathi onirowa ahu waalattula ale anaasomiha ahu Biibiliya, ni atthu akina wira arweele Niira nno, nnoophwanya ohakalala mwaha woolavula voohimya sa Muluku ni Mwanawe, ni mareeliho anivahiwa aya ale aneemereriwa ni animuttottopela Yehova.—Esal. 148:12, 13.
11. Mwa enamuna xeeni yoohiloka aKorinto akina yiirela aya mpantta Niira na Wuupwelela?
11 Okathi onilokiherya anyu Niira na Yolya ya Apwiya, muthokorerye ele murummwa Paulo aalepenle awe makristau a muloko wa oKorinto. (Mmusome 1 aKorinto 11:27-34.) Paulo aahooniherya wira ole onikhuura ephau ni owurya eviinyu voohiphwanela “onnitthekela erutthu n’iphome y’Apwiya”, Yesu Kristu. Anna oowoottihiwa ahinatthi okhuura ephau ni owurya eviinyu tivoreera opacerya ‘okoha murim’aya’, nto khiyakhuura ni owurya ithoonyeryo iyo. Masi akhala mutthu ‘onkhura ephau ni owurerya ekalisi’ voohiphwanela, ‘mutth’uwo onlya ehukhumu awe’. Mwaha wookhalana mweettelo woohiloka, aKorinto anceene yaari ‘aretta ni òhilipa, nto akina yaari òkhwene’ omunepani. Pooti wira atthu akina yaarwa alyiiye ene ni awunryeene vanceene nto ahinawerya wuupuwelela saana okathi wa Niira. Okhuura ephau ni owurya eviinyu ya Niira moohikhalela, onoomwiiriha mutthu owo oheemereriwa ni Muluku.
12. (a) Paulo aalikanyinhe ni exeeni Niira na Wuupuwelela, nto yoolopola xeeni aavanhe awe? (b) Etthu xeeni enireerela opaka vakhala wira ole onikhuura ephau ni owurya eviinyu oopaka etampi yuulupale?
12 Paulo aahilikanyiha Niira na Wuupuwelela ni yoolya enikaweliwa atthu, ni aahaatumererya ale yiirela mpantta aalopolaka so: “Nyuwo khamunwerya owurerya ekalisi y’Apwiya vamosá n’ikalisi ya Satana; siso khamunwerya olya vamesa v’Apwiya ni vamesa va Satana”. (1 aKor. 10:16-21) Akhala wira mutthu onnikhuura ephau ni owurya eviinyu ya Niira, masi khupaka etampi yuulupale ohaana waavekela nikhaliheryo axitokweene. (Mmusome Yakobo 5:14-16, Tradução do Novo Mundo.) Akhala wira mutthu owo “onorokunuxa murima awe”, vano aatthikelaka okhuura ephau ni eviinyu, khonitthekela nlamulo na Muluku.—Luka 3:8.
13. Xeeni varyaaya vootthuneya opaka nivekelo voohimya sa nlipelelo Muluku onnivaha awe?
13 Okathi oniitthokiha ahu mwaha wa Niira na Wuupuwelela, nihaana ottottela mureerelo omuxukhurela Muluku nipakaka nivekelo mwaha wa nlipelelo onnivaha awe. Tthiri khuuvo murumeyi oobatiziwa a Yehova ni ole onimutthara Kristu onrowa olakelela ohittittimiha mukuttho wa Yesu mwaha wa okhuura ephau ni owurya eviinyu, ohithanliwe. Vanonto, mutthu onrowa osuwela sai wira oothanliwa okhuura ephau, ni owurya eviinyu?
TANI ANIPHWANELELA WIIRELA MPANTTA ITHOONYERYO
14. Eparakha xeeni nivarihano na naanano enaaphwanyiha aya ale anilya ithoonyeryo sa Niira?
14 Ale aniirela mpantta ithoonyeryo sa Niira na Wuupuwelela ahaana osuwela vohaaniherya wira awo aniirela mpantta nivarihano na ninaano. Olavulaka sa evinyu Yesu aahimyale so: “Ekalis’ila ti watàna wa nanano olipihiwe n’iphome aka”. (1 aKor. 11:25) Muluku aahimuruma profeta Yeremiya ohimya vahinatthi wira aamukumiherya nivarihano na naanano noovirikana ni Nlamulo nowaataana apanke awe ni aIsarayeli khalai. (Mmusome Yeremiya 31:31-34.) Muluku oopaka nivarihano na naanano ni Isarayeli omunepani. (aGal. 6:15, 16) Mukuttho wa Kristu toniiriha nivarihano nlo weemereriwa, nave ephome awe emwarexiwe enniiriha nivarihano nlo oweryaneya ovara muteko. (Luka 22:20) Yesu tori mulipa Owaataaniha a nivarihano na naanano, nto ale ari oowoottihiwa oororomeleya aniirela mpantta nivarihano nla, anneemereriwa orowa wiirimu.—aHéb. 8:6; 9:15.
15. Ti pani aniirela mpantta wataana wa Omwene, ni eparakha xeeni esukeriwe aya yakhala wira anoororomeleya mpakha wanikisa?
15 Atthu aniphwanelela wiirela mpantta ithoonyeryo sa Niira annisuwela wira awosa anrowa wiirela mpantta nivarihano na Omwene. (Mmusome Luka 12:32.) Alipa-oowoottihiwa animutthara Yesu moororomeleya, yaahaxiwe ntoko yoowo, anrowa olamulelaka ni yena wiirimu. (aFil. 3:10) Okhala wira anniirela mpantta wataana wa Omwene, alipa oowoottihiwa oororomeleya anrowa olamulelaka tthiri moomweneni wa wiirimu ni Yesu moohimala. (Wis. 22:5) Nto atthu moota owo tarina ehakhi ya wiirela mpantta wala olya ithoonyeryo okathi wa Niira na Wuupuwelela Okhwa wa Yesu.
16. Mutthokiherye mowaakuveya ele enihimmwa va aRoma 8:15-17.
16 Atthu yaale paahi yaakhenle onamoona wa munepa woottela wira awo aana a Muluku, tanireerela okhura ephau ni owurya eviinyu okathi wa Niira. (Mmusome aRoma 8:15-17.) Moone wira Paulo onirumeela nuulumu na Aramaiko noowi ‘Abbá’, nenlo nintaphulela wira “Tithi!” Mwaana anwerya orumeela nuulumo nle omwiirelaka tiithi awe, maana naari nuulumo nooniherya omphenta ni omulimalela “paapa” awe omwiirelaka “tiithi”. Yaale yaakhenle munepa ‘onakhaliha aana a Muluku’, tiyaawo athanliwe. Munepa wa mutthu owo onnaakhelela onamoona wa munepa wa Muluku, tonimwiiriha mutthu owo okupali wira vano owo ti mwaana owoottihiwa a Yehova. Eyo khahiyo wira mutthu owo tonithanla mwaha woohiphavela okhala valaponi. Awo akhalana nlipelelo na okhala vamosa ni Yesu wiirimu akhala wira anoororomeleya mpakha okhwa. Olelo-va, atthu vakhaani paahi aniirela mpantta nikhuuru na 144.000, ahaanle valaponi attharaka inawu sa Yesu, tavahiwe ‘munepa wottela’ wa Yehova. (1 Yoh. 2:20; Wis. 14:1) Munepa owo toniwiiriha awo olavulaka wira ‘Abbá’, wala “Tithi!” Tthiri nno oreelihiwa wuulupale avahiwe aya ni Muluku!
OKHALA MOOVARIHANA NI YOOLIPELELA ANYU ERI MBIIBILIYANI
17. Nlipelelo xeeni arina aya alipa oowoottihiwa, nto awo anoonela sai?
17 Akhala wira nyuwo mwa mulipa oowoottihiwa, nto ti vootthuneya opaka mavekelo voohimya sa yoolipelela anyu ya orowa wiirimu. Vaavo Biibiliya vanilavula awe sa ‘wakameliwa’ ni muttheli ori Wiirimu, Yesu Kristu; eyo enoohimyani nyuwo, nto nwehereryeke okathi onirowa anyu okhala mutthiyana ‘owakameliwa’ a Kristu. (2 aKor. 11:2; Yoh. 3:27-29; Wis. 21:2, 9-14) Vaavo Muluku vanilavula awe mBiibiliyani wira onnaaphenta anaawe oomunepani, nyuwo mwiireke “Kinihimmwa yoomi”. Okathi Nuulumo na Yehova nnaavaha aya malakiheryo anaawe oowoottihiwa, munepa wootteela onniwiirihani nyuwo wiiwelela nto murima anyu onihimya wira “Eyo enikihimya yoomi”. Munepa wa Muluku ni munepa anyu onnivaha enamoona wira nyuwo moovahiwa nlipelelo na orowa wiirimu.
18. Nlipelelo xeeni nirina aya “ipwittipwitthi sikina”, nto nyuwo munoonela sai?
18 Nto vakhala wira nyuwo muniirela mpantta “muttitthi mulupale” wa “ipwittipwitthi sikina”, Muluku ohoovahani nlipelelo na okhala valaponi. (Wis. 7:9; Yoh. 10:16) Tthiri munniphavela okhala voohimala mParayiisu, ni munnihakalala vaavo vanuupuwelela anyu ele Biibiliya enilavula awe voohimya sa ekumi valaponi ya muhoolo. Nyuwo munniwehererya okathi onrowa awe okhala murettele munceene ni okhala ni amusi anyu ni atthu akina a xariya. Tthiri nyuwo munniwehererya okathi ohinirowa othowaka yoolya, ohinrowa okhala osikhini, ohaawa, iretta, ni vaavo naakhwa ohinirowa awe wahaaxaka apinaatamu. (Esal. 37:10, 11, 29; 67:7; 72:7, 16; Yes. 33:24) Nyuwo munniphavela tthiri orowa owaakhela atthu ale akhwiiye anrowa ohihimuxiwa wira akhaleke voohimala. (Yoh. 5:28, 29) Niireke munnivaha efaita mareeliho avahiwe anyu ni Yehova a orowa okhala valaponi? Nnaamwi nyuwo muhilyaaka ithoonyeryo okathi wa Niira na Wuupuwelela, nyuwo muhaana orowa muthukumano owo wira mooniherye oxukhurela wanyu mukuttho wa Yesu Kristu.
NIIREKE MUNIMOORWA?
19, 20. (a) Exeeni enilipiherya wira nlipelelo nivahiwe anyu nnimwiiraneya tthiri? (b) Xeeni vanitthuneya ahu orowa owiriyana Niira na Wuupuwelela Okhwa wa Yesu?
19 Voohicikha etthu sa nlipelelo nirina anyu, vakhala wira munirowa wiirimu wala okhalaka valaponi, eyo enooweryaneya paahi mwaha wa omuroromela Yehova Muluku ni Yesu Kristu ni mukuttho. Vaavo vanrowa anyu owiriyana Niira na Wuupuwelela, nyuwo munookhalana okathi wa wuupuwelela otthuneya waya okhwa wa Kristu. Nto mpake okhala yoothanla anyu orowa othukumana vamosa ni imilyau sa atthu anirowa owiriyana muthukumano wa Niira na Wuupuwelela okhwa wa Yesu, onirowa wiiraneya nsuwa nikenle ene Namathanu 3 a Abril 2015, Empa ya Omwene wala nipuro nikina mmuttettheni mwanyu.
20 Orowa owiriyana Niira na Wuupuwelela onrowa wunnuuherya oxukhurela wanyu mukuttho wa Yesu. Owiriyana oratteene mwaha onrowa olavuliwa onimookhaliheryani waaphenta anamwaattamanani anyu, mwaaleelaka ele yiixuntte anyu voohimya sa ophenta wa Yehova ni yoolakela awe wa apinaatamu. (Math. 22:34-40) Mpake sotheene siniwerya anyu wira murowe owiriyana Niira na Wuupuwelela Okhwa wa Yesu.
[Inoota]
a Khalai nihiku na eHeeberi naapacerya nuumala okela nsuwa mpakha okathi onikhuma nsuwa mmeeloni mwaya.
b Nwehe elivirinyu eni: Malakiheryo Anikhaliherya Osoma Nuulumo na Muluku epantte 16.