NYUWO MWAANISUWELA?

Muteko xeeni aavara awe mukhulupale oRoma aahoolela aanakhotto 50 wala 100?

Ikwaha sinci Soolempwa sa eGriki sa eKristau sinnaaromola makhulupale aanakhotto ooRoma. Mwa ntakiheryo, mukhulupale a anakhotto yoole aaweherya wiiviwa wa Yesu; ni Kornelio ahaakhanle muYuda yoowo aapacenrye okela eKristau, aanivara muteko ola. Nave-tho mukhulupale aaphavela ommana murummwa Paulo, vamosa ni Julio yoowo aarummwale omuroiha Paulo oRoma, yaari makhulupale yaahoolela anakhotto.​—Marko 15:39; Miteko 10:1; 22:25; 27:1.

Mukhulupale yoowo aahoolela anakhotto 50 wala 100 aanivara miteko soovirikana ntoko: Owiiniha nikuruta ni waalaka anakhotto awe, ovarerya ikuwo ni ikaruma saya, ni waahoolela okathi wa ekhotto.

Okhala mukhulupale a anakhotto 50 wala 100 waari muteko woophaveliwa ni khula toropa. Ale yaakhalana muritti ola yaahaana okhala anakhotto oororomeliwa ni ahooleli ooloka, maana okhumela saana wa anakhotto waalipa ni makhulupale awo. Moovarihana ni eliivuru emosa, makhulupale awo “yaari alopwana oolimalela owana ni oosuwela itthu eriyari ya anakhotto”.

Iloola sa mahiku ala sinivirikana sai ni iloola sa okathi wa Biibiliya?

Moovirikana ni iloola sa mahiku ala, iloola sa okathi wa Biibiliya saapakiwa ni eyuuma yowaarya. Ikwaha sinci saapakiwa ni ebronze, ekoobre, eparatha, eweero, ni electro. Ekwaha yoopacerya Biibiliya oniromola awe eloola onivarihana ni otekiwa wa etabernaakulu, opuro woopacerya wa okokhorela wa aIsarayeli. Athiyana yaahivaha iloola wira sipakiwe ekamela ya ekoobre ni mweemexero aya. (Okhuma 38:8) Waaniheryasa, iloola iyo saahaana ohaniwa wira sirumeeliwe.

Iloola seiyo siphwanyiwe mapuro athipiwe wIsarayeli ni mittetthe sowaattamela, saahikhalana itthu sowaarya ni itthu sikina siniwariwa ni athiyana. Iloola iyo saakhala soovilikeya, ni saanikhalana elatarato ya mwiri, eyuuma, ni elatarato ya muthiyana. Mpantta wa ottuli wa eloola khiwaatthuneya oreerihiwa.

Waarya wa iloola sa okathi wa khalai onnivirikana ni iloola sa mahiku ala seiyo sinipakiwa ni eviidru. Waaniheryasa eyo enninikhaliherya wiiwexexa nthowa naya murummwa Paulo aalavunle awe so: “Nanano va, [“ninnòna itthu mulolani”, Biblya Exirima] ya metal.”​—1 aKorinto 13:12.