Kiireke kihaana ohiya weettiha ekaaro?
MOOVIRIHA iyaakha sinceene mweettihaka ekaaro. Onnoosivelani weettiha ekaaro anyu ni orowa khula opuro muniphavela anyu. Masi amusi ni apatthani anyu, annixanka mwaha wa okumi anyu ni aniphavela wiira muhiye weettiha ekaaro. Nyuwo pooti ohisuwela saana etthu eniwiiriha oxanka.
Niireke mookhalana muxankiho ola? Akhala wiira mookhalana, etthu xeeni enrowa wookhaliherya woona vaareerelaka ohiya weettiha ekaaro?
Ilapo sikina, sookhala iyaakha oniira awe mutthu aphiyeriha vale, onirowa awe wa totoro wiira awehiwe vaareerelaka ohiya weettiha ekaaro aahiiso nnaari. Makristau anikhala ilapo iyo, anniiwelela malamulo awo ni annitthara soothanla sinipakiwa ni atthu anirummwa ni kuvernu. (Arom. 13:1) Masi hata elapo anyu ahikhanle malamulo ntoko awo, aakhala malakiheryo makina anrowa wookhaliheryani oweha vaareerelaka ohiya weettiha ekaaro aahiiso nnaari.
NVARERYEKE MOOTA MUNEETTIHA ANYU
Aakhala malakiheryo anivahiwa ni esaiti ya Instituto Nacional de Gerentologia, ya wEstados Unidos. Esaiti eyo, enihimya wiira atthu oowuuluvala, ahaana wiikoha so:
Kiireke kookhalana muxankiho wa osoma isinaale siri mustaraatani aahiiso ohiweha oratteene ohiyu?
Kiireke vannikixankiha orukunuxa muru wiira kiwehe ispeelyu aahiiso mapuro makina?
Kiireke vannikixankiha ovenxa nnawu naka va aseleratooreni para onyakela etarava?
Kiireke kineettiha vakhaani-vakhaani, kinaxankiha ikaaro sikina sinivira mustaraatani?
Kiireke koomwiira asitenti niinaano aahiiso ekaaro aka yoophottokowa mwaha woomana itthu mustaraatani?
Kiireke mapoliisia aatoko okeemexa mwaha wa moota kineettiha aka ekaaro?
Kiireke kaahipacerya orupa okathi keettiha aka ekaaro?
Kiireke kinniwurya ikininu sikhanle oowaafetari moota kineettihaka aka ekaaro?
Kiireke amusi ni apatthani aka annixanka ni moota kineettiha aka ekaaro?
Akhala wiira munaakhula nikoho nimosa aahiiso manli wiira aayo, muhaana ovarerya mwaha owo ni opaka marukunuxo. Mwa ntakiheryo, nyuwo pooti othanla weettiha okathi vakhaani, otepexa wene, ohiyu. Khula okathi mwiiweheke mwaari ene saana. Nyuwo pooti omukoha mmusi aahiiso mpatthani anyu wiira ooleeleni moota muneettiha anyu ekaaro. Woonasa wene, pooti oweha malakiheryo anilavula moota wooweettiha ekaaro moovareleleya. Masi akhala wiira munaakhula aayo, makoho manceene ari vasulu, para mureerelo anyu vaamuloka ohiya weettiha ekaaro.a
BIIBILIYA ONIMOOKHALIHERYANI OPAKA YOOTHANLA YOOLOKA
Pooti woovilani weemererya wiira vano khamuneettiha ekaaro ntoko khalai. Nto, pooti wooxankihani olavula mwaha owo wa ohiya weettiha ekaaro. Vano, malakiheryo xeeni a mbiibiliyani anrowa wookhaliheryani opaka yoothanla yooloka? Nrowe niwehe malakiheryo manli.
Musuweleke itthu muniwerya anyu ni muhiniwerya anyu. (Mir. 11:2) Okathi nnuuluvala ahu, maitho ahu khanoona saana, khanniiwa saana, khaninkhalana ikuru ni ninnitteettheya. Mwa ntakiheryo, okathi anuuluvala aya, atthu akina annihiya owiira axooku akina, maana annisuwela wiira yaapaka anoovulala. Malakiheryo mamosa-ru, annivareleya muteko ni weettiha ekaaro. Mutthu onisuwela itthu oniwerya awe ni itthu ohiniwerya awe, pooti woona wiira ohaana ohiya weettiha ekaaro, oona wiira eettiha vale enoomukumiherya mixankiho. (Mir. 22:3) Nave, akhala wiira atthu akina annooniherya wiira annixanka, mutthu owo onoowiriyana etthu anihimya aya. — Mulikanyihe ni 2 Samuweli 21:15-17.
Musyake omwiiva mutthu. (Otum. 22:8) Akhala wiira ekaaro kheneettihiwa saana, pooti onvulaliha aahiiso omwiiva mutthu. Mutthu yoole nlelo oneettiha ekaaro variki ohireerelaka weettiha, pooti wiixiiva aahiiso omwiiva mutthu mukina. Nto owo pooti okhalana mulattu mwaha woomwiiva mutthu.
Muhuupuweleke wiira khamunrowa ottittimihiwaka mwaha woowi moohiya weettiha ekaaro. Yehova, onnoophentani mwaha wa mikhalelo sanyu sooloka, ntoko osuwela wanyu wiira sookhala itthu muniwerya anyu ni muhiniwerya anyu, wiiyeviha wanyu ni ophavela wanyu okhala saana wa atthu akina. Owo ooleiherya wookhapelelani ni woolipihani. (Yes. 46:4) Yehova, khonikhala-khala oonyanyalakani. Tivonto, munvekele Yehova ankhili ni malakiheryo a mbiibiliyani, anrowa wookhaliheryani othanla vakhala wiira muhaana ohiya weettiha ekaaro aahiiso nnaari.
a Wiira nwehe itthu sikina, musome mwaha oni: “Acidente de automóvel: ‘Só ancontece com os outros’?”, ori erevista Despertai!, 22 a Agosto a 2002.