Mpakeke Soothanla Sooloka Mwa Miruku
‘Mmuroromele [Yehova], ni murima anyu wothene, muhiroromelé osuwela wanyu pahi’.—MIR. 3:5.
MWAAROWA WAAKHULA SAI?
Ontaphulelani okhalana muupuwelo wa ankhili okathi woopaka soothanla?
Ninrowa owerya sai okhala a miruku wira nipake soothanla sooloka?
Exeeni enrowa onikhaliherya weettela soothanla sipanke ahu?
1, 2. Niireke vannoosivelani opaka soothanla, nto munoonela sai soothanla mutonko anyu opaka?
OPAKA soothanla khonimala! Khula nihiku ninnipaka soothanla. Munoonela sai soothanla siniphavela anyu opaka vano? Anamunceene waasivela opaka soothanla mmureerelo aya paahi. Awo annithipelela othanla ele enoona aya okhala yooloka, mwaha wa woova wira mukina onimwaapakela yoothanla. Nave-tho, aakhala ale anipaka soothanla suulupale, ohiya iye sinipakiwa khula nihiku. Akina anniliva musurukhu munceene ephavelaka malakiheryo a iliivuru sa mulaponi, wa alipa oovaha miruku, wira ephwanye miruku siniphavela aya.
2 Masi anamunceene a hiyo ninnimananiha opaka soothanla mwa miruku. Ninnisuwela wira itthu sikina khaninwerya okhapelela ni orukunuxa; masi, vanninisivela osuwela wira niinniwerya opaka soothanla mwa itthu sinceene mookumini mwahu. (aGal. 6:5) Hata vari siiso, ninnisuwela wira soothanla sotheene khahiyo sinoloka wala okhumela saana.
3. Malakiheryo xeeni annikhaliherya opaka soothanla, masi muxankiho xeeni onivikaniha okhala?
3 Hiyo arumeyi a Yehova, ninnihakalala osuwela wira owo oonivaha malakiheryo ooloka voohimya sa itthu sirina efaita mookumini mwahu. Ninnisuwela wira natthara malakiheryo awo, ninrowa opaka soothanla sinimusivela Yehova ni oniphwanyiha mureerelo. Masi nlelo, sookhala itthu sinrowa oniphwanyaka sihiromoliwe muNuulumo na Muluku. Nto ninthanla sai etthu yooloka opaka? Mwa ntakiheryo, noosuwela wira wiiya etthu yoohiloka. (aÉf. 4:28) Masi wiiya onihela muhina exeeni? Niireke wira nuulumo noowi wiiya nintaphulela wiiyiwa etthu erina efaita yuulupalexa paahi, wala etthu ene enimwiiriha mutthu owo wiiya? Nnoonela sai myaha seiye atthu akina anihimya aya wira khula mutthu ohaana opaka yoothanla enimusivela? Exeeni enrowa onikhaliherya?
WIISUUPUWELELA MWA MIRUKU
4. Miruku xeeni sinivahiwa ahu okathi nimphavela ahu opaka soothanla?
4 Okathi onimuleela ahu muKristau mukhwiihu yoothanla enipaka ahu, owo pooti onileela wira vanitthuneya wuupuwelela mwa miruku. Tthiri iyo miruku sooloka. Biibiliya oninivaha ephoole wira nihaakuveleke opaka etthu ariki: ‘ovara muteko vohiloka, ovelaveliha’. (Mir. 21:5) Masi ontaphulelani mutthu wiisuupuwelela mwa miruku? Niireke onitaphulela paahi oviriha okathi nuupuwelelaka mwaha owo, ohitepa oxanka, ni wuupuwela saana paahi? Ekeekhai wira itthu iya ti sootthuneya wira nipake soothanla sooloka, masi yookhala-tho enireerela opaka wira nuupuwele mwa miruku.—aRom. 12:3; 1 Ped. 4:7.
5. Xeeni hiyo mekhihuru nihinwerya ahu okhalana miruku soomalela?
5 Nihaana okupali wira khuuvo a hiyo oniyariwa ni muupuwelo woomalela wa miruku. Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi otheene ahu niyariwe oohimalela, ni oottheka, nto noorakamela okhalana muupuwelo wa miruku. (Esal. 51:7; aRom. 3:23) Nave-tho, anamunceene a hiyo ‘nahittiyeliwa’ miyuupuwelo sahu ni Satana, nto khinaathokorerya malamulo a xariya a Yehova. (2 aKor. 4:4; Tito 3:3) Tivonto, aakhanle wira nimpaka soothanla nittharihaka ele ennisivela paahi, wala enoona ahu ophwanelela, naarowa wiiwokaka nnaamwi nivirinhe ene okathi wira nuupuwele saana.—Mir. 14:12.
6. Exeeni enrowa onikhaliherya okhalana muupuwelo wooloka?
6 Nnaamwi hiyo nirekamenle ene okhalana muupuwelo wa miruku, Yehova, Tiithi ahu a wiirimu owo toomalela mwa inamuna sotheene. (Otum. 32:4) Ti voohakalaliha osuwela wira owo oonivaha eparakha ya okhalana muupuwelo wa miruku. (Mmusome 2 Timótheyo 1:7.) Ntoko maKristau, nimphavela wuupuwelaka saana wira sowiira sahu sikhaleke sooloka. Nihaana okhapelelaka saana miyuupuwelo sahu ni otakihaka muupuwelo wa Yehova ni sowiira sawe.
7, 8. Muhimye yowiiraneya enooniherya moota okhalana muupuwelo wa miruku onikhaliherya aya opaka soothanla saana, nnaamwi okhanyereriwaka wala oxanka.
7 Muthokorerye ntakiheryo nimosa. Yookhala yoolema emosa ya atthu akina anirowa ilapo sikina, awo annaaroiha elapo eyariwa aya, anaaya acikhaani anaayara aya elapo emanke aya, wira yakhapeleliweke ni amusi, aphavelaka wira awo evikaniheke ovara muteko ni ophwanya musurukhu. Muthiyana mmosa onikhala elapo yoweetta, aahimuyara mwaana mulopwana ooreera. Nto okathi ole, maama ole aahipacerya omusoma Biibiliya, nto anarowa vahoolo omunepani. Apatthani awe ni amusi, yaahipacerya omukhanyererya wira amuroihe mwaana ole owaani wira ahuuweke ni atatawe ni apiipi awe.a Masi, orweela mwa yoosoma awe ya Biibiliya, muthiyana ole aahiixutta wira Muluku ohaavaha muritti anamuyari wira yaahuweke anaaya. (Esal. 127:3; aÉf. 6:4) Niireke muthiyana ole aahaana ottharaka moonelo wa atthu ale waakhala wira ti woophwanelela? Wala owo aarowa otthara ele aasoma awe mBiibiliyani nnaamwi aarowa oxankiheyaka moota woophwanya musurukhu munceene ni onyoholiwa ni atthu akina? Mwaari nyuwo, mwaarowa opaka exeeni?
8 Okathi muthiyana ole aakhanyereriwa awe nto khuyariipiwa murima, aaninvekela Yehova wira amukhaliherye. Aanimuleela ole aamusomiha Biibiliya ni atthu akina a mmulokoni muxankiho awe, nto aahipacerya okhalana muupuwelo wa miruku wa Yehova. Nto owo aahiweha-tho wira anamwane yaale anivalaana ni anamuyari aya enari acikhaani, annihaawa mmuupuweloni mwaya. Nuumala otokosa saana mwaha ole attharihaka Soolempwa, owo ahoona wira yaari etthu yoohiloka omuroiha mwaana owaani. Nto aiyawe, yaahiweha moota anna a mmulokoni yaakhaliherya aya, nave mwaana ole aanihakalala ni wunnuwa ni ekumi yooloka. Nto aiyawe yaaheemererya omusoma Biibiliya ni opacerya orowa omuthukumanoni ni amwaarawe.
9, 10. Ontaphulela exeeni orumeela muupuwelo wa ankhili, nto ninrowa opaka sai?
9 Ela, etthu emosa paahi mwa itthu sikina siniiraneya, masi enooniherya wira mutthu okhalana muupuwelo wa ankhili khahiyo paahi ori otthara ele mutthu onoona awe oloka wala akina anuupuwela aya okhala enamuna yoomala-maliha muxankiho owo. Muupuwelo ahu woohimalela, onlikana ni eroroce yoohoola vanceene, wala ehanle ottuli vanceene. Nto otthara eroroce siiso, pooti onikumiherya mixankiho suulupale. (Yer. 17:9) Nihaana olokiherya muupuwelo ahu ni murima ahu wira niroromeleke malamulo a Muluku.—Mmusome Yesaya 55:8, 9.
10 Ti maana aya Biibiliya onihimya awe wira: ‘Mmuroromeleke [Yehova] ni murima anyu wothene, muhiroromelé osuwela wanyu pahi! Mmupuweleke [Yehova] mothene munettanyu, owo onolokiha iphiro sanyu’. (Mir. 3:5, 6) Nkawehani masu ani: ‘muhiroromelé osuwela wanyu pahi’! Nto masu anittharelana anihimya wira ‘Mmupuweleke [Yehova]’. Owo paahi, torina muupuwelo wa ankhili ekeekhai. Masu makina anihimya wira wa khula etthu enniphwanya wira nipake soothanla, nihaana owehaka moonelo wa Muluku nimurumeelaka Biibiliya. Nto soothanla sahu seettihiweke ni Biibiliya. Nto eyo teri orumeela muupuwelo orina ankhili, nitakihaka muupuwelo wa Yehova.
NWIIXUTTIHE ANKHILI ANYU NI OSUWELA WANYU
11. Wira nipakeke soothanla sooloka nihaana wiixutta exeeni?
11 Wiixutta opaka soothanla mwa miruku ni ovarihela muteko, khivanikhweya. Ela ennitepa oxankiha wa ale ari asya mwekeekhaini ni ale anampacerya okela vahoolo omunepani waya. Masi, ntoko Biibiliya sinihimya awe, wa atthu anlikana ni anamwane, vanniweryaneya orowa vahoolo momunepani. Nkahaya moone moota mwaana oniixutta awe weetta moohitthikela ottuli. Wira akhumele saana, ohaana opacerya weetta mavalo macikhaani, ni ohihiyereryaka weetta iwo. Emosaru, ale ari anamwane mwa mukhalelo womunepani, ahaana opakaka siiso soothanla saya. Muupuwele wira murummwa Paulo aahilavula wira atthu oowunnuwela, ti yaale ‘alimalelinhe ankhili aya enasuwela othanla sorera ni sotakhala’. Masu oowi ‘osuwela othanla’ ni ‘olimaleliha’, anitaphulela wira vanitthuneya ohihiyererya wiilipiha, nto eyo ti etthu enitthuneya aya opaka ale ari aniinaano.—Mmusome aHéberi 5:13, 14.
12. Ninrowa okhalana sai miruku wira nisuweleke othanla itthu?
12 Ntoko sihimmwale aya wanipacerya, khula nihiku nihaana opaka soothanla sinci, suulupale wala saamukhaani. Moovarihana ni yootokosa emosa, etthu yowiiraka 40 porcento mwa sowiira sahu khasiniiraneya moolakelela, siniireya mwaha wa soolema. Mwa ntakiheryo, khula voosisu nyuwo muhaana othanla ekuwo eniphavela anyu owara. Nyuwo pooti woonaka wira eyo yoothanla yaamukhaani, tivonto munnithanla moohipisa yoowara, vanceenexa akhala wira munimwaakuveya. Hata vari siiso, muhaana oweha akhala wira ele enrowa anyu owara ennoophwanelani ntoko murumeyi a Yehova. (2 aKor. 6:3, 4) Okathi onithuma anyu ikuwo, nyuwo pooti wuupuwelaka paahi estilo wala moonelo wa atthu akina, masi niireke muhuupuwela akhala wira ennireerela wa nyuwo, sai voohimya sa epreso aya? Opaka soothanla sooloka, onrowa okhaliherya muupuwelo ahu wira niweryeke opaka soothanla sooloka wa khula mwaha.—Luka 16:10; 1 aKor. 10:31.
MPHAVELEKE OLIMALELA OPAKA ITTHU SOOLOKA
13. Exeeni enitthuneya wira nisuwelexe akhala wira ninneettela ele ethanlale ahu?
13 Otheene ahu noosuwela wira opaka soothanla sooloka etthu eniweryaneya, masi ovarexexa ele ethanlale ahu onikhala vooxankiha. Mwa ntakiheryo, ale aniphavela ohiya ompaha soona, annooceela mwaha wa ohilipiherya yoothanla aya. Masi, etthu enitthuneya ori ovikaniha wiilipiha otthara ele mutthu othanlalawe. Anamunceene annikupali wira yoophavela ya murima ti yoowerya ntoko misiphe sinimwiiriha mutthu ovara muteko. Vaavo mutthu onilimaleliha awe, misiphe iyo sinnitepa olipa ni okhalana ikuru. Nto akhala wira khannirumeela saana, misiphe sinnitteettheya. Nto exeeni enrowa onikhaliherya wunnuuherya wala olipiherya yoophavela ahu ya ovikaniha weettela ele ethanlale ahu? Etthu enikhaliherya ori omuroromela Yehova.—Mmusome aFilipi 2:13.
14. Etthu xeeni yanvaha ikuru Paulo ovikaniha opaka etthu yooloka?
14 Paulo aanisuwela ela mwaha wa itthu samwiiranenle. Ekwaha emosa aahiikhupanyerya ariki: ‘Miyo nkinìra sorera satthunaka, masi kinìra sotakhala sahatthunaka’. Owo aanisuwela etthu aaphavela awe wala yaareerela opaka, masi ikwaha sikina ehaavo etthu yaamukhoottiherya. Tivonto aahimmya awe so: ‘Mmurimani mwaka kinnisiveliwa ni ikano sa Muluku, nto kinnona mwerutthuni mwaka makhalelo makina anvirikanya simphavelaya murimaka. Maakhalelo awo annikikhaliha epottha ya ikano s’etampi, eri mwerutthuni mwaka’. Niireke owo khaarina-tho nlipelelo? Tthiri aahikhalana. Owo aahimmye so: ‘Kinnimuxukhuru Muluku, onikòpola mwa Yesu Kristu Pwiy’ahu!’. (aRom. 7:18, 22-25) Opuro mukina owo aahilepa ariki: ‘Kinniwerya sothene mwaha wa [ole] onkivaha ikuru’.—aFil. 4:13.
15. Exeeni eniiraneya akhala wira mutthu onimoovelela wala khonoovelela opaka yoothanla?
15 Tthiri wira nimusivelihe Muluku, nihaana wiilipiherya opaka itthu sooreera. Muupuwele masu a profeta Eliya alavulaka oMwaako Karmelo wa ale yaamukokhorela Bayali, ni aIsarayeli oomwareya; Owo ahimmye so: ‘Mpakha lini muniphavelanyu ovara itthu pili? [Yehova] akhala Muluku [ekekhai], weso mmutthare: masì Bayali akhalá muluku, mmutthareke yowo!’ (1 Mam. 18:21) AnaIsarayeli yaahisuwela etthu yooloka opaka, masi awosa ‘yaphavela ovara itthu pili’. Moovirikana ni anaIsarayeli ala, iyaakha sinci ottuli, Yoxuwa aahivaha ntakiheryo nooloka vaavo aalenle awe aIsarayeli wira: ‘Vano, vahosivelekeni omurumela [Yehova], nanso olelo vava mmuthanle onimutthunanyu omurumela . . . Miyo va ni emusi aka yothene nintthuna omurumelaka [Yehova]’. (Yox. 24:15) Mureerelo xeeni aaphwannya awe mwaha wa yoothanla ele? Yoxuwa ni atthu otheene yaamutthanre, yaahireelihiwa khuvolowa Elapo Yooleiheriwa yeeyo yaari ‘yowunttelana ni yoruwerexa’.—Yox. 5:6.
MPAKE SOOTHANLA MWA MIRUKU WIRA MUREELIHIWE
16, 17. Muhimye ntakiheryo nnooniherya mureerelo onikhala opaka soothanla sinivarihana ni yootthuna ya Muluku.
16 Nkahaya muthokorerye makhalelo a mahiku ala. Munna mmosa obatiziwe niinano oothela nto amwaarawe vano aakhalana anamwane araru acikhaani. Nihiku nimosa, mpathani awe a muteko annimuleela wira owo ni munna ola ahaana othaama wira yavareke muteko empereesa ekina enliva musurukhu munci ni ovaha mireerelo sikina. Munnihu onnuupuwela mwaha ole nto khiyapaka nivekelo. Wanipacerya owo onithanla muteko awe yoole ohinliva musurukhu munci, wira ahivareke muteko wanikisa wa esumana, nto oweryeke orowa omuthukumanoni ni olaleerya vamosa ni emusi awe. Owo onnisuwela wira okathi orina awe vano khonrowa okhalana, akhala wira onimwaakhulela othaama orowaka ovara muteko empresa ekina. Nyuwo mwaarowa opaka exeeni?
17 Mwaha woovaha efaita itthu somunepani, ovikana mihakhu munna ola aahikhootta muteko ole. Niireke munoona wira munna ole aahihaawa mwaha wa yoothanla ele? Nnaari. Owo aanoona wira mareeliho oomunepani tanikumiherya mureerelo emusi awe, ovikana musurukhu aarowa awe waakhela. Munna owo ni amwaarawe yahitteeliwa murima okathi mwanaya muthiyana muulupale orina iyaakha muloko, aahimyale awe wira anaaphenta anamuyari awe, annawe ni axirokora awe, ni aanitepa omphenta Yehova. Nto khuhimya wira oniphavela ovahererya okumi awe wa Yehova ni obatiziwa. Tthiri, mwaana ole aanivaha efaita ntakiheryo nooloka na anamuyari awe na opweha opuro woopacerya omukokhorela Yehova mookumini mwaya!
18. Xeeni eri aya etthu ya efaita opaka soothanla mwa miruku khula nihiku?
18 Mwa iyaakha sinceene, Yesu Kristu, yoowo ori Moise Muulupale, onnaakhapelela arumeyi eekeekhai a Yehova, yaawo aneetta moothakoni mwa Satana. Ntoko Yoxuwa Muulupale, Yesu oovahiwa owerya wa omala-maliha mukhalelo ola wootakhala ni oweettiha atthareli awe aaroihaka elapo esya ya xariya aleiheriwa aya. (2 Ped. 3:13) Tivonto, ola khahiyo okathi wa otthikela wuupuwelela itthu sa khalai wala soolema, mikhalelo, ni soophavela soohiloka. Masi, ola okathi wa woophavela osuwela saana ele Muluku eniphavela awe wa hiyo. (aRom. 12:2; 2 aKor. 13:5) Nto, soolakela ni soothanla sinipaka anyu khula nihiku sooniheryeke wira nyuwo mutthu onireerela mareeliho ahinimala a Muluku.—Mmusome aHéberi 10:38, 39.
[Enoota]
a Etthu ekina eniiriha axitaata wala axipiipi waahuwaka asisulu aya, mwaha woowi aniphavela owooniheryaka apatthani aya ni amusi aya wira aakhalana osuulu.
[Elatarato epaaxina 22]
[Elatarato epaaxina 24]
Opaka soothanla sooloka khula nihiku, ti etthu enrowa oniixuttiha ovarela muteko saana miruku (Moone ettima 11)
[Elatarato epaaxina 26]
Mpake soothanla sooloka wira muhakalaleke eriyari ya atthu a Muluku (Moone ettima 18)