MURU 7
Niireke Wira Ookhala Mwaana Oomwareya Vatthokoni?
1, 2. (a) Nlikanyiho xeeni Yesu aalavunle awe wira ottittimiherye ohiroromeleya wa ahooleli a itiini aaYuda? (b) Etthu xeeni eniixutta ahu voohimya sa amiravo mu nlikanyiho na Yesu?
OKATHI vakhaani ohinatthi okhwa, nikoho Yesu aakonhe awe ahooleli a itiini aaYuda, naahiwiiriha wuupuwela. Owo aahimmye so: “Vano, munòna sai? Ahikhala mulopwana mmosa arina an’awe anli. Vano ahimwirela òpajerya wira: ‘Mwan’aká, olelo murowé omatta, mwavare muteko’. Owo ahakhula ìraka: ‘Kihojeya!’ Nto vahanlyawe, ahùpuwela, khurowa-wo. Tithi ule ahimwìhana mwan’awe ole mukina, khumwirela etthu ene yeyo. Owo ahakhula wira: ‘Kovenya va, tithi!’ Nto khuhirowa-wo. W’an’awe ala anli t’uvi inre yatthunawe tithi aya?” Ahooleli ale aaYuda yaakhunle wira: “T’ule òpajerya”.—Matheyo 21:28-31.
2 Mmasu ala, Yesu aattittimiherya ohiroromeleya wa ahooleli aaYuda. Ahooleli awo yaalikana ni mwaana ookiserya, okhala wira yaaheemererya opaka yootthuna ya Muluku, masi khihaakhwaniherya masu aya. Nto, anamuyari anceene anoosuwela wira nlikanyiho na Yesu nnooniherya wira aanisuwela oratteene etthoko. Moovarihana ni nlikanyiho na Yesu, ikwaha sinceene vannivila osuwela ele amiravo anuupuwela aya aahiiso ohimya ele anrowa aya opaka. Mmiravo pooti okumiherya mixankiho sinceene okathi wa omiravo, masi vaavo oninnuwa awe khukhala mutthu oororomeleya ni oottittimiheya. Nto ela etthu yootthuneya wuupuwelaka vaavo vanithokorerya aya voohimya sa omwareya wa mwammiravo.
ONTAPHULELA-NI OKHALA OOMWAREYA?
3. Nthowa xeeni vahinreerela aya anamuyari waakuva ohimya wira mwanaya mulipa-oomwareya?
3 Okathi mukina nyuwo pooti wiiwa voohimya sa aximiravo yaawo moolakela anaamwareela anamuyari aya. Waaniheryasa, nyuwo munnisuwela etthoko erina mwammiravo onikhala ntoko toovila onvaha malakiheryo. Masi khahiyo ti vookhweya osuwela akhala wira, mwaana owo mulipa-oomwareya tthiri. Nave-tho pooti okhala vooxankiha osuwela nthowa naya anamwane akina anaamwareela aya anamuyari aya, eriki akina a etthoko yeeyo yiiwelelaka. Exeeni anamuyari anitthuneya aya opaka akhala wira annimwaaniherya mwanaya mmosa, wira oniphavela opakeya mulipa-oomwareya? Wira naakhule nikoho nno, nohaana toko osuwela ele enitaphulela aya mutthu okhala oomwareya.
4-6. (a) Ontaphulela-ni mutthu okhala oomwareya? (b) Exeeni anamuyari anireerela aya wuupuwelelaka akhala wira ikwaha sikina mwanaya mwammiravo khoniiwelela?
4 Mmasu ookwasa, mutthu oomwareya tuule moolakela ni moothipelela ohiniiwelela, aahiiso onivaanyiha ohoolela wuulupale. Tthiri, “anamwane annetta vohisuwela ni vohupuwela”. (Miruku 22:15) Tivonto, ikwaha sikina, anamwane annikhootta ohoolela wa anamuyari aya wala mutthu mukina. Etthu ela enniiraneya tthiri okathi yoole erutthu aya ni muupuwelelo aya sinipacerya aya okhoomala, yoowo onisuweliwa okhala okathi wa omiravo. Orukunuwa oniiraneya mweekumini mwa khuta mutthu onnikumiherya mixankiho, nto omiravo okathi wa marukunuxo manceene. Mwaninyu mwammiravo mulopwana aahiiso muthiyana, onnikhuma onamwane arowaka okhulupale. Tivonto, iyaakha sa omiravo sinnikhumelela mixankiho eriyari ya anamwane ni anamuyari aya. Mweephattu, ikwaha sinceene anamuyari anneererya opisiha okathi owo anaaya anikhuma aya onamwane arowaka okhulupale, masi aximiravo aniphavela waakuviha.
5 Mwammiravo oomwareya, onnikhootta sowiixuttiha sa anamuyari awe. Masi anamuyari yuupuweleke wira ohiiwelela vakhaani khonimwiiriha mutthu okhala mulipa oomwareya. Voohimya sa itthu somunepani, anamwane akina wanipacerya pooti othokoreryaka vakhaani aahiiso ohithokorerya sowiixuttiha sa Biibiliya, masi eyo pooti ohithoonyerya okhala alipa-oomwareya. Nyuwo namuyari, muhaakuveke ohimya wira mwaninyu mutthu oomwareya.
6 Niireke wira okathi wa wunnuwa wa amiravo otheene, onoonihereya ni waamwareela anamuyari aya? Nnaari, khahiyo ti siiso. Tthiri vanikhala ntoko wira sowiiraneya sinooniherya wira aximiravo vakhaani tanaamwareela anamuyari aya okathi aninnuwa aya. Nto, sai voohimya sa mwaana yoole moowiixinnuuha ni moothipelela onimwareya? Exeeni waaniheryasa eniwiiriha anamwane omwareya?
MATHOWA ANIMWIIRIHA MUTTHU OMWAREYA
7. Mukhalelo wa osatana onrowa omuhapuxa sai mwaana wira okhale oomwareya?
7 Nthowa nuulupalexa nnimwiiriha mutthu okhala mulipa-oomwareya mukhalelo wa osatana wa elapo ela. “Elapo yothene enniweriwa [olamuleliwa] ni Mutakhali”. (1 Yohani 5:19) Elapo ela enilamuleliwa ni Satana, ennikumiherya makhalelo ootakhala yaawo maKristau aniwanana aya. (Yohani 17:15) Makhalelo awo toohiloka, oowoopiha vanceene, ni oosareya soohapuxa sootakhala olelo va ovikana khalai. (2 Timótheyo 3:1-5, 13) Akhala wira anamuyari khaniwiixuttiha, waalopola ni waakhapelela anaaya, amiravo awo pooti oxinttiwa mookhweya ni “[munepa] yowo oniwettiha vano ale ahinimwiwelela Muluku”. (aÉfeso 2:2) Nave-tho sookhala sookhanyererya sa apatthani. Biibiliya onihimya wira: “Onetta n’alolo onophwanya otakhaliwa”. (Miruku 13:20) Moolikanasa, ole oneetta ni atthu yaale aneettihiwa ni munepa ola wa mulaponi, vannooneya wira onoohapuxiwa ni munepa owo. Ikwaha sinceene, amiravo ahaana okhaliheriwa osuwela wira, wiiwelela ti mathipelo a mukhalelo woolokexa wa okumi.—Yesaya 48:17, 18.
8. Itthu xeeni waaniheryasa sinrowa omwiiriha mwaana okhala oomwareya?
8 Nthowa nikina nniiriha mwaana omwareya pooti okhala mukhalelo wa vatthokoni. Mwa ntakiheryo, akhala wira tiithi aahiiso maama namuhapaliwa, onnirumeela moohiloka mirette soohapala, aahiiso onnimuhaaxa mwaarawe wala iyawe, nto aximiravo awo moonelo aya wa okumi pooti okhala woohiloka. Hata mu itthoko soomaaleleya vakhaani, mwaana pooti opakeya mulipa-oomwareya akhala wira onniweha wira anamuyari awe khanimucalela. Masi omwareya wa mwammiravo khahiyo ikwaha sotheene onikumiheriwa ni soohapuwela sa ota. Anamwane akina annikhootta soolakiherya sa anamuyari aya, nnaamwi anamuyari awo avarihelaka muteko malamulo a Biibiliya ni yaakhapelelaka vanceene mu elapo ela yootakhala enaarukurerya. Mwaha wa xeeni? Waaniheryasa mwaha woowi apinaatamu alipa-oottheka. Paulo ohimmye wira: “Mutthu mmosá pahi [Adamu] t’oruhale etampi mulaponi: etamp’iyo yoruha okhwa. Siso okhwa ohaphwanya atthu othene, okhala wira atthu othene àttheka”. (aRoma 5:12) Adamu aari nanrima oomwareya, ni ohaahiyerya anaawe etthu yoohiloka. Amiravo akina annilakela othanla okhala oomwareya, ntoko siirale awe muhavinre aya Adamu.
MULIPA OOHICALELA ELI NI NAMAKHOOTTIHERYA ROBOWAMU
9. Enamuna xeeni yoohiloka ya omuhuwa mwaana eniwerya omwiiriha opakeya mulipa-oomwareya?
9 Etthu ekina enimwiiriha mwammiravo omwareya ti anamuyari ohikhalana moonelo wooloka voohimya sa moota wowaahuwa anamwane. (aKolosi 3:21) Anamuyari akina anuupuwela saana annaakhoottiherya vanceene itthu soohiloka anaaya, ni annaalaka. Akina annitepa waahiyererya anaaya, ahaavahaka malakiheryo anrowa waakhaliherya amiravo aya, yaawo ahinsuwela itthu sinceene. Ikwaha sinceene khivanikhweya osuwela weereryaniha itthu iya piili, eyo piiyo, okhala mulipa-oohicalela aahiiso namakhoottiherya. Sootthuneya sa anamwane sinnivirikana wa khuta mwaana. Mmosa pooti otthuneyaka oweha-wehiwa vanceene onvikana mukina. Masi, matakiheryo manli a mBiibiliyani anrowa onikhaliherya oweha woopiha okhanle otepexa omukhoottiherya mwaninyu aahiiso omuhiya opakaka enitthuna awe.
10. Nthowa xeeni Eli, nnaamwi woonasa wene aari mukhulupale oororomeleya aalipa a mukuttho, ahaakhumenle awe saana ntoko tiithi?
10 Mukhulupale aalipa a mukuttho a wIsarayeli aitthaniwa Eli aari tiithi. Owo aahirumeela iyaakha 40, ni moohaaniherya aanisuwela oratteene Nlamulo na Muluku. Woonasa wene, Eli aanivara moororomeleya okathi wotheene miteko sawe sa onamukuttho, ni waaniheryasa aahiwiixuttiha oratteene Nlamulo na Muluku anaawe, Hofini ni Pineha. Masi Eli aaniweepesa anaawe mootepana. Hofini ni Pineha yaari anamukuttho, masi awo yaari “òtakhala murima”, ni yaaphavela paahi waakhwaniherya soophavela saya ni weetta onamuttompe. Masi, vaavo yaapanke aya etthu yoohiloka nipuro nootteela, Eli khaawenrye waakumiha okhala anamukuttho. Owo aarimwaalopola vakhaani paahi. Mwaha wa okhala oohicalela, Eli aahaattittimiha anaawe onvikana Muluku. Nto, anaawe yaahihiya okokhorela wooloka wa Yehova, vano etthoko yotheene ya Eli yaahiphwanyiwa maxakha.—1 Samuweli 2:12-17, 22-25, 29; 3:13, 14; 4:11-22.
11. Exeeni anamuyari aniixutta aya orweela mwa ntakiheryo noohiloka na Eli?
11 Okathi itthu iya siiraneya aya, anamwane a Eli yiira yinnunwe ene, masi yoohimmwa ela enooniherya woopiha okhanle mwaha wa ohiyererya waalaka anamwane. (Nwehe Miruku 29:21.) Anamuyari akina pooti wuupuwelaka wira ophenta ontaphulela waahiya anamwane opaka enitthuna aya, nto annooceela ovaha ni ottittimiherya malamulo oowiiwanyeya, ahinrukunuwa masi ahinivila wiiwelela. Annihiya ovarihela muteko olaka moophenta, nnaamwi etthu eyo etthekelaka malamulo a Muluku. Mwaha wa ohicalela iwo, anamwane pooti ohiya owiiwelelaka anamuyari aya aahiiso atthu akina arina okhulupale.—Munwehe Musuweli 8:11.
12. Etthu xeeni yootthekeya Robowamu aapanke awe voohimya sa weettiherya okhulupale?
12 Ntakiheryo na Robowamu nnooniherya mpantta mukina wa moota woweettiha ohoolela orina aya anamuyari. Robowamu aari mwene ookiserya a nloko na Isarayeli vaavo niira aya nihikawanyen’ye, masi khahiyo aari mwene ooloka. Robowamu aahiyeriwe elapo yeeyo atthu yaakhala-mo yaary’aya oohitteeliwa murima mwaha wa itthu soohaaxa saawirela awe tiithi awe Robowamu, Salomoni. Niireke wira Robowamu aahiwoonela othunku atthu awo? Nnaari. Okathi atthu yaarwiiye aya onvekela wira aavukule miritti sikina soolemela, owo aahikhootta owiriyana miruku sooloka sa anakhulu yaavaha miruku, nto aahiruma wira miritti sa atthu ale sitepihiwe okhala soolemela. Wiixinnuuha wawe waahiiriha omwareya maloko muloko yaakhala onikela epheyo, nto naahikawanyeya mipantta miili.—1 Mamwene 12:1-21; 2 Wahala a Mamwene 10:19.
13. Anamuyari anrowa osyaka sai opaka yoovonya aapanke awe Robowamu?
13 Anamuyari pooti wiixutta itthu sootthuneya orweela mwa ntakiheryo nna na mBiibiliyani na Robowamu. Awo ahaana omphavela Yehova orweela mwa nivekelo, ni ovarerya moota animuhuwa aya mwanaya moovarihana ni malamulo a Biibiliya. (Esalimo 105:4) Eliivuru ya Musuweli 7:7, NM, enihimya wira ‘ohaaxiwa vakhaani paahi onnimwiiriha musuweli okhala ntoko mulolo’. Ovaha malakiheryo ooloka onoowiiriha amiravo wunnuwa oratteene ni wiikasoopa mwa sootakhala. Masi anamwane khantthuneya okhala opuro yoole ori malamulo oovila ni oolipa weettela, okhala wira ennaakhoottiherya opaka soothanla saya ni wiiroromelaka. Vaavo anamuyari vaniimananiha aya weereryaniha itthu, yaahiyaka anaaya opaka soothanla saya mootaphuwa masi-tho avahaka malamulo oowiiwanyeya, ennaakhaliherya aximiravo anceene osyaka omwareya, nto wira yiiweleleke.
OKHAPELELA SOOTTHUNEYA SA ANIINYU POOTI OWIIRIHA OSYAKA OMWAREYA
Moolikanasa, anamwane animunnuwa oratteene, ni moororomeleya, akhala wira anamuyari aya animwaakhaliherya weettiherya mixankiho saya sa omiravo
14, 15. Anamuyari athokoreryeke sai wunnuwa wa mwanaya?
14 Nnaamwi anamuyari ahakalalaka waaweha anaaya yinnuwaka okhuma onamwane arowaka omiravo, awo pooti okhala ooxankiheya vaavo mwanaya vanipacerya awe ohiya waalipana anamuyari awe mu itthu sotheene, nto khiyapacerya wiiroromela mooloka. Okathi oniiraneya aya marukunuxo awo, muhitikhine akhala wira mwaninyu mwammiravo ikwaha sikina khoniiwelela aahiiso khonikhaliherya. Muupuweleke wira yoolukama ya anamuyari maKristau ti omuhuwa mwaana wira okhale muKristau oottokotthela, ni oororomeleya.—Munwehe 1 aKorinto 13:11; aÉfeso 4:13, 14.
15 Nnaamwi vavilaka, anamuyari ahaana ottharuwa yoolema ya okhootta khuta etthu anaaya enaavekela aya, voohimya sa ophavela okhala ootaphuwa vanceene. Mmukhalelo wooloka, mwaana onniphavela wunnuwa ntoko mutthu. Tthiri, amiravo akina annipacerya okhalana moonelo wooloka ntoko mutthu muulupale, nlelo aryeene aximiravo. Mwa ntakiheryo, Biibiliya onnilavula voohimya sa mmiravo Mwene Yosiya oriki: “Nlelo ari mmiravo [etthu yowiiraka iyaakha 15], ahipajerya otthara otthuna wa Muluku a Davidi”. Tthiri mwammiravo ola aari mutthu oororomeleya.—2 Wahala a Mamwene 34:1-3.
16. Vaavo anamwane aneemereriwa aya okhala ootaphuwa, exeeni enitthuneya aya osuwela?
16 Nave-tho, okhala ootaphuwa onnikumiherya muritti. Tivonto, mmuhiye mwaninyu owo oninnuwa wira owehe sookhumelela sa soothanla sawe ni soovara sawe. Yoolakiherya eni, “eyo mutthu enàlawe, yeyo t’inhephawe”, ennivareleya muteko wa aximiravo ni wa ale yinnunwe. (aGalasia 6:7) Anamwane ahikutteleliweke okathi wotheene. Nto, sai akhala wira mwaninyu oniphavela opaka etthu yootepa otthekeya? Ntoko namuyari onikhapelela etthoko awe, nyuwo moohaana okhootta. Nnaamwi waaniheryasa mphavelaka omutthokiherya nthowa naya munikhootta anyu, muhirukunuxe ele ekhontte anyu. (Munwehe Matheyo 5:37.) Masi mweererye ohimya wira “Nnaari” mmukhalelo woomaaleleya, okhala wira “wakhula vopixa murima ovukula onanariwa”.—Miruku 15:1.
17. Tisivi siri sootthuneya sikina sa mwammiravo, seiyo anamuyari anitthuneya aya waakhwaniheryaka?
17 Amiravo annitthuneya ovareleleya onirwa mwaha wa olakiwa oratteene, hata aheemereryaka mowaakuveya itthu sinikhoottiheriwa aya aahiiso malamulo anivahiwa aya. Ti voonyoonyiha omakelaka orukunuxa malamulo moovarihana ni mukhalelo wa namuyari. Mowuncererya, akhala wira aximiravo annilipihiwa ni okhaliheriwa, ntoko sinitthuneya aya, wira yeettiherye saana ohiiroromela, ni wuuliwa muru, woonasa wene animunnuwa moororomeleya. Aximiravo annisiveliwa-tho yaaroromeliwaka ni anamuyari aya.—Munwehe Yesaya 35:3, 4; Luka 16:10; 19:17.
18. Itthu xeeni sekeekhai ni soolipiha sikhanle voohimya sa aximiravo?
18 Anamuyari pooti olipihiwaka vaavo vanisuwela aya wira okathi etthoko enikhalana aya murettele, olipa ni ophentana, ikwaha sinceene anamwane anninnuwa saana. (aÉfeso 4:31, 32; Yakobo 3:17, 18) Nto, amiravo anceene aavilela mikhalelo soohiloka sa vatthokoni, ntoko anamuyari aya oohapaliwa, oowali, aahiiso soohapuwela sikina sootakhala, ni khukhala amiravo yinnunwe ni mikhalelo sooloka. Akhala wira munoowiiriha aniinyu aximiravo okhala oosukeya vatthokoni ni osuwela wira munrowa waaphentaka ni waakhapelela, hata okhapelela iwo ohelaka muhina sookhoottiherya soohitepana ni olaka moovarihana ni malamulo a Biibiliya, woonasa wene awo anrowa wunnuwaka mu enamuna enrowa woohakalalihani.—Nwehe Miruku 27:11.
VAAVO ANAMWANE ANIKHALANA AYA MIXANKIHO
19. Nnaamwi vatthuneyaka wira anamuyari yaahuweke anaaya wira yeetteke mu ephiro yooloka, muritti xeeni orina awe mwaana?
19 Waahuwa anamwane oratteene ti vooloka. Eliivuru ya Miruku 22:6 enihimya wira: “Nwixuttihe amiravo mwettelo worera: anùluvalaru, khanliyala”. Masi sai voohimya sa anamwane arina mixankiho suulupale nnaamwi arina ene anamuyari ooloka? Niireke wira eyo enniiraneya? Aayo. Masu ala a miruku ahimmwale vasulu va, ahaana othokoreriwa vamosa ni iversiikulu sikina sinttittimiherya muritti wa mwaana wa ‘owiriyana’ ni owiiwelela anamuyari awe. (Miruku 1:8) Namuyari vamosa ni mwaana ahaana okhaliheryana mu ovarihela muteko malamulo a Biibiliya, akhala wira aniphavela okhalana etthoko yowiiraana. Akhala wira anamuyari ni anamwane khanikhaliheryana, sinookhala mixankiho vatthokoni.
20. Okathi anamwane anivonya aya mwaha wa ohuupuwela oratteene, etthu xeeni yooloka anamuyari enitthuneya aya opaka?
20 Exeeni anamuyari anitthuneya aya opaka vaavo mwammiravo vanivonya awe, khiiphwanyiha mixankiho? Nto, mmiravo owo ohaana okhaliheriwa. Akhala wira anamuyari annuupuwela wira anikhala ni mmiravo ohinsuwela itthu sinceene, nto vanimwaakhweela osyaka okhala oonanariwexa. Murummwa Paulo aahaavaha miruku atthu oottokotthela mmulokoni oriki: “Mwamphwanya mutthu ìraka etthu yotakhala, nyuwo munettihiwa n’Iroho [“munepa”, NM], mmukhaliherye otthikela ephiro yorera, mwiraka n’upixa murima”. (aGalasia 6:1) Anamuyari anoowerya otthara masu ala vaavo vanimukhaliherya aya mmiravo ovonnye, mwaha wa ohuupuwela oratteene. Vaavo vanimutthokiherya aya nthowa naya mweettelo awe ory’aya wootthekeya, ni moota woosyaka otthikela opaka etthu emosa-ru, anamuyari ahaana wooniherya oratteene wira mweettelo awe tohilonke, ohiya mmiravo owo.—Munwehe Yuda 22, 23.
21. Attharaka ntakiheryo na muloko wa eKristau, etthu xeeni anamuyari anitthuneya aya opaka akhala wira mwanaya oopaka yoottheka yuulupale?
21 Sai akhala wira oopaka yoottheka yuulupale? Akhala wira ti siiso, mwaana owo onitthuneya okhaliheriwa mwa vameekh’aya ni olakiheriwa oratteene. Okathi mutthu mmosa mmulokoni onipaka awe yoottheka yuulupale, owo onnitumereriwa wira ottharuwe ni aaphavele axitokweene a mmulokoni wira amukhaliherye. (Yakobo 5:14-16) Nuumala ottharuwa, axitokweene annimukhaliherya wira otthikele okhala saana momunepani ntoko khalai. Muritti wa omukhaliherya mwammiravo otthenke vatthokoni, ti wa anamuyari, nnaamwi vatthuneyaka othokorerya mwaha owo ni axitokweene a mmulokoni. Tthiri anamuyari aheereryeke owiipithiha axitokweene yoottheka yuulupale opanke awe mwanaya.
22. Amutakihaka Yehova, moonelo xeeni anamuyari anitthuneya aya okhalana akhala wira mwanaya oopaka yoottheka yuulupale?
22 Okhalana mwaana otthenke ti vooxankiha vanceene wa anamuyari. Mwaha wa onyoonyiheya mmuupuweloni, anamuyari pooti ophavelaka omoopopiha moonanariwa mmiravo owo ovonnye; masi wira siiso onrowa otepa omunyoonyiha paahi. Muupuweleke wira okhumela wawe saana muhoolo onlipa ni moota onimuthokorerya anyu okathi oniviriha awe mixankiho. Muupuweleke-tho wira Yehova aari oolikana wira aalevelele atthu awe okathi yaattheka aya, masi yakhala wira yaamuttharuwa. Nkahaya nwiriyane masu oophenta a Yehova: “Haya, rwakani, nivaneleke: anihimya t’Apwiya. Sottheka sanyu sinakhalaru soxerya ntoko ephome, miyo kinotteliha mpakha olikana ni nxotte. Sinakhalaru sophilivila ntoko ekottokhwa, miyo kinoreriha mpakha olikana n’otthú”. (Yesaya 1:18) Tthiri nno ntakiheryo noolokexa wa anamuyari!
23. Akhala wira mwaana oopaka yoottheka yootakhalexa, exeeni anamuyari anitthuneya aya opaka, ni exeeni enitthuneya osyaka?
23 Nto mweererye omutumererya ole otthenke orukunuxa mweettelo awe. Mphavele miruku sooloka wa anamuyari ni axitokweene a mmulokoni arina sookumanana sinceene. (Miruku 11:14) Muheererye opaka itthu mookhummwa murima ni ohimya aahiiso opaka itthu saarowa omwiiriha mwaninyu wooceela ohokolowa. Musyake onanariwa mootakhala. (aKolosi 3:8) Muhaakuvele wooceela. (1 aKorinto 13:4, 7) Nnaamwi muhisiveliwaka ni etthu yootakhala waaniheryasa mwaana opanke awe, musyakeke okhala mutthu oolipa, ohinoona othunku ni onanariwa vanceene ni mwaninyu. Etthu yootepexa otthuneya, anamuyari ahaana wiimananiha ovaha ntakiheryo nooloka ni ovikaniha olipiha omuroromela waya Muluku.
MOOTA WOOKHALA N’ULE OLAKENLE OMWAREYA
24. Itthu xeeni sooriipiha murima ikwaha sikina sinikhumelela vatthokoni va muKristau, ni etthu xeeni ole ori namuyari enitthuneya awe opaka?
24 Ikwaha sikina vannooneya oratteene wira mmiravo oolakela okhala mutthu oomwareya ni onnikhootta moomalela mweettelo wa eKristau. Vano muhaana waathokoreryaka oratteene ni waalipiha anamwane akina ahanle. Mukhalane ephoole wira wiimananiha wanyu ohikhale paahi wa ole omwaren’ye, nto muhaacalelaka anamwane akina. Ohiya weererya wiipithiha mwaha owo wa atthu akina a vatthokoni-vo, muthokorerye mwaha owo ni etthoko yotheene muhina mwa mutita oniphwanelela, ni mmukhalelo woolipiha.—Nwehe Miruku 20:18.
25. (a) Attharaka ntakiheryo na muloko wa eKristau, anamuyari apakeke exeeni akhala wira mwanaya oolakela okhala mutthu oomwareya? (b) Exeeni anamuyari anitthuneya aya wuupuwela akhala wira mwanaya mmosa oopakeya mutthu oomwareya?
25 Murummwa Yohani oolavula sa ole onipakeya mutthu oomwareya ohinitthuna ottharuwa mmulokoni, oriki: “Muhimwakhele mpani mwanyu, nnákhala onvaha murettele”. (2 Yohani 10) Anamuyari ahaana ophavela otthara ele enihimya masu ala, akhala wira mwanaya oowunnuwa oopakeya okhala mutthu oomwareya moomalela. Nnaamwi vavilaka ni vawereyaka opaka eyo, ikwaha sikina ti vootthuneya, moophavela owaakiherya atthu akina a etthoko anyu. Atthu a vatthokoni vanyu anitthuneya okhapeleliwa ni oweha-wehiwa ekwaha ti ekwaha. Nto nvikaniheke ovaha mikano soowiiwanyeya voohimya sa mweettelo, masi moohitepana. Nvaaneleke ni aniinyu akina. Mphaveleke osuwela moota anikhumela aya oxikola ni mmulokoni. Nave-tho nwooniheryeke aniinyu akina wira nnaamwi muheemereryaka miteko soohiloka sa mwaana ole oomwareya, nyuwo khamunimuthanya. Mphukeleke miteko soonanara sinivara awe, ohiya omphukela mwaana owo. Okathi anamwane anli a Yakobe yiirinhe aya etthoko awe othanyiwa mwaha wa miteko saya sootakhala, Yakobe aaphukenle onanariwa waya wootakhala, ohiya waaphukela anaawe.—Maphattuwelo 34:1-31; 49:5-7.
26. Etthu xeeni enaalipiha anamuyari oowuupuwela saana akhala wira mwanaya onnikhala mutthu oomwareya?
26 Nyuwo pooti wiivaha nthowa mwaha wa ele yiiranen’ye vatthokoni vanyu. Masi akhala wira moopaka mavekelo ni muhiira sotheene saawerya anyu, muttharaka miruku sa Yehova moovarihana ni owerya wanyu, nto khivantthuneya wiiphukela mmensinyu. Mulipiheyeke osuwela wira khuuvo oniwerya okhala namuyari oohittheka, masi nyuwo muhiimananiha vanceene okhala namuyari ooloka. (Nwehe Miteko s’Arummwa 20:26.) Okhalana vatthokoni mutthu olakenle omwareya ti voowereiha murima, masi akhala wira yowiiraneelani, muroromeleke wira Muluku onnisuwela ni khonikhala-khala aahiyaka arumeyi awe oororomeleya. (Esalimo 27:10) Nto mwiimananihe wira vatthokoni vanyu vakhale nipuro noosukeya mmukhalelo womunepani, wa anamwane ahanle.
27. Yuupuwelelaka nlikanyiho na Yesu na mwaana aamuhin’ye tiithi awe, etthu xeeni anamuyari yaale mwanaya ohiniiwelela anitthuneya aya olipelelaka okathi wotheene?
27 Muhikhala-khale mpweteiwaka nlipelelo. Wiimananiha wanyu vanceene omwiixuttiha mwaninyu okathi aary’awe mwaamukhaani, nto pooti wiiriha murima wa mwaana ole oohiiwelela otthikela mwekeekhaini. (Musuweli 11:6) Itthoko sinceene sa maKristau sinnikhalana muxankiho mmosa-ru orina anyu, masi akina annaaweha anaaya yahiiwelenle atthikaka, ntoko siiranen’ye aya ni tiithi a nlikanyiho na Yesu na mwaana aamuhin’ye tiithi awe. (Luka 15:11-32) Etthu eyo pooti wiiraneya-tho ni nyuwo.