Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • cf muru 8 ipaax. 77-86
  • Ela “P’itthu Kirwenlyaka”

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Ela “P’itthu Kirwenlyaka”
  • ‘Murwé Mukitthareke’
  • Miru Saamukhaani
  • Mwaha Onlikana Nuula
  • Nthowa Naya Yesu Aalaleerya Awe
  • Ele Yesu Aalaleerya Awe
  • Moota Yesu Oonela Awe Muteko Awe
  • Yesu Kristu ti Pani?
    Biibiliya Onniixuttiha Exeeni?
  • Yesu Aahimwiixuttiha Muthiyana muSamariya
    Yesu ti Ephiro, Ekeekhai ni Ekumi
  • Yesu Aapanke Exeeni Okathi Aari Awe Valaponi?
    Okumi Woohimala!​—Kursu a Biibiliya
  • Yesu Kristu Tanii?
    Biibiliya Oniixuttiha Exeeni Tthiri?
Nwehe Sikina
‘Murwé Mukitthareke’
cf muru 8 ipaax. 77-86

MURU 8

Ela “P’itthu Kirwenlyaka”

1-4. (a) Yesu onimwiixuttiha sai oratteene muthiyana muSamariya, ni yookhumelela xeeni? (b) Arummwa awe anoonela sai?

AWO aamaliha iwoora sinceene yeettaka. Yesu ni arummwa awe animweetta arowaka onikela epheyo, akhumaka oYudeya arowaka oGalileya. Ephiro yookhuveya yeeyo enimaliha mahiku mararu yeettiwaka, enivira oSamariya. Othana eriyari, awo annaattamela muttetthe wiihaniwa Sikari, opuro yoowo aneemela aya wira amumule.

Elatarato yuulupale eri epaaxina 78

2 Okathi arummwa awe anirowa aya othuma yoolya, Yesu onihala omumulaka ota wa muttetthe ole, waattamela veehimeni. Muthiyana mmosa onnoorwa opuro ole wira orike maasi. Yesu anwerya othanla ohimulavuliha muthiyana ole mwaha woowi ‘ahikhulumuwa wetta’. (Yohani 4:6) Okhala wira Yesu aahikhulumuwa, owehasa wene khivaarowa okhala nthowa muthiyana ole muSamariya orwa ni khutthika Yesu ohimulavulinhe. Ntoko niwenha ahu mMuru 4 wa eliivuru ela, muthiyana ole aawehererya wira khuta muYuda khaarowa omuthokorerya. Masi, Yesu aahipacerya ovaanela ni muthiyana ole.

3 Yesu aapacenrye olavula ni muthiyana ole orumeelaka ntakiheryo, nenno naalavula miteko muthiyana ole aalimalenle awe ovara, ntoko ole aavara awe okathi ene yoole. Muthiyana ole aarwenle orika maasi; Yesu onilavula sa maasi anivaha okumi yaawo yaarowa omaliha ntthona nomunepani na muthiyana ole. Ovaanelaka siisaale, muthiyana ole aahipacerya opaka makoho yaawo yaawerya okumiherya owana-wana.a Mooreerela, Yesu onnisyaka olavula myaha iyo, nto onnivikaniha olavula mwaha ole aapacenrinha awe. Owo onittittimiherya myaha somunepani, eyo piiyo, okokhorela wooloka ni Yehova Muluku. Masu a Yesu yaahikumiherya itthu sinceene, okhala wira muthiyana ole aahirowa waaleela atthu oomuttettheni, nto awo yaahiphavela-tho onwiriyana Yesu.​—Yohani 4:3-42.

4 Nuumala otthika, arummwa anoonela sai onamoona wuulupale Yesu oninvaha awe muthiyana ole? Mukhalelo wa arummwa ale khonooniherya wira aasiveliwa. Awo arootikiniheya mwaha wa Yesu olavulaka ni muthiyana ola, nto woonasa wene awo khanimulavuliha muthiyana ola. Nuumala muthiyana ole okhuma, awo annimutumererya Yesu wira olye itthu siruuhale aya. Masi, Yesu onaaleela wira: “Miyo kokhalana yoly’aka, nyuwo muhinsuwelanyu”. Moohisuwela, awo yuupuwela wira Yesu aahimya yoolya ya werutthuni. Vano owo onaahimeerya wira: “Yoly’aka miyo, wettela otthuna wawe ole okirumme n’umaliherya miteko sawe”. (Yohani 4:32, 34) Mwekeekhai Yesu onniwiixuttiha awo wira muteko awe ti wa faita yuulupale mookumini mwawe ovikana yoolya. Owo oniphavela wira awiixutti akhalane muupuwelo mmosaru voohimya sa muteko ola. Muteko xeeni Yesu aahimya awe?

5. Yesu aavara muteko xeeni, ni exeeni enrowa ahu othokorerya mmuru ola?

5 Ekwaha emosa Yesu aahimmye so: “Kihana olaleya Ehapari Yorera y’omwene wa Muluku mittetthe sikina-tho: p’itthu kirwenlyaka”. (Luka 4:43) Aayo, Yesu aarummwale wira olaleerye ni wiixuttiha ihapari sooreera sa Omwene wa Muluku.b Olelo va, atthareli a Yesu anivara muteko mmosaru. Nto, ti vootthuneya wira nthokorerye iponto iya tthaaru: nthowa naya Yesu aalaleerya awe, ele yaalaleerya awe, ni moota aathokorerya awe muteko awe.

Nthowa Naya Yesu Aalaleerya Awe

6, 7. Yesu aaphavenle wira ‘othene ole onixuttiha’ ooneleke sai waaleela atthu akina ihapari sooreera? Mulikanyiherye.

6 Nrowe nthokorerye moota Yesu oonela awe ikeekhai siixuttiha awe; moottharelana, ninrowa oweha moota aathokorerya awe atthu aawiixuttiha awe. Yesu aahirumeela ntakiheryo nooreera wira ooniherye moota oonela awe waaleela ikeekhai atthu akina, seiyo Yehova saamwiixuttinhe awe. Owo aahilavula oriki: “Othene ale anixuttiha molumo, asuwelihiwe orattene omwene wa wirimu, anlikana ni mwanene etthoko onkumiha mmuhakhuni mwawe sorera sa nanano ni sa khalai”. (Matheyo 13:52) Nthowa xeeni mwaneene etthoko a nlikanyiho nna vanikumiha awe muhakhu awe?

7 Mwaneene etthoko ole khahiyo onikumiha mihakhu iye wira ooniherye ntoko siirale awe Mwene Ezekiya, yoowo aakumihenrye mihakhu sawe moophavela wiittottopa, nto khomukumiherya ohaawa wuulupale. (2 Mamwene 20:13-20) Exeeni enimwiiriha mwaneene etthoko okumiha mihakhu sawe? Muthokorerye nlikanyiho nimosa: Nyuwo munimuxukurya prisoori mmosa oottittimiheya vatthokoni vawe. Owo onnitthukula ekaveta ya meesa, khikumiha ipaphelo piili, epaphelo emosa ti yoottweelela mwaha wookhala ya khalai, ekina esya. Ipaphelo iyo aavahiwe ni tiithi awe, emosa yaari ya khalai okathi prisoori ole aary’awe mmiravo, ekina ti ya niinano. Maitho awe annaarya moohakalala, vaavo vanootthokiheryaweni efaita ya ipaphelo iyo, ni moota miruku siri mpapheloni mmo sirukununxa aya okumi awe ni moota siniwerya aya wookhaliheryani. Mwekeekhai prisoori ole onnisuka oratteene ipaphelo iya, ni sinnimusivela vanceene. (Luka 6:45) Owo onniwooniheryani ipaphelo iya ohiya moophavela wiittottopa aahiiso ophwanya etthu, masi wira ookhaliheryeni ni owooniheryeni efaita ya ipaphelo iyo.

8. Nthowa xeeni nnoonela ahu ikeekhai nniixutta ahu mBiibiliyani okhala itthu sootthuneya?

8 Mwiixuttihi Muulupale, Yesu, aahikhalana mathowa mamosaru a waasuweliha atthu akina ikeekhai sa Muluku. Yesu aanivaha efaita yuulupale ikeekhai iyo. Owo aaniphenta ikeekhai iyo, ni aaniphavela vanceene olaleya. Yesu aaphavela wira atthareli otheene, eyo piiyo, ‘othene ole onixuttiha’, okhalane moonelo mmosaru. Tuuvi okhanle moonelo ahu? Nookhalana nthowa nuulupale ninniiriha ophentaka ikeekhai sotheene siniixutta ahu sinkhuma mBiibiliyani. Hiyo ninnivaha efaita masu eekeekhai, akhale ale niixuntte ahu okhuma khalai aahiiso sookupali silokiheriwe niinano. Vaavo mootteeliwa murima ni moohakalala vanivikaniha ahu ophenta ele Yehova eniixuttinhe awe, ninnooniherya ophenta iwo, ntoko Yesu siira awe.

9. (a) Yesu aawoonela sai atthu aawiixuttiha awe? (b) Hiyo ninrowa omutakiha sai Yesu voohimya sa moota owo aathokorerya awe atthu?

9 Nave-tho Yesu aanaaphenta atthu aawiixuttiha awe, ntoko ninrowa ahu othokorerya oratteene mu Mpantta 3. Eprofesia yaahihimya wira Mesiya aarowa ‘wamorela ikharari alipa-òthanyiwa: owòpola atthu òhawa ni òwiyeviha’. (Esalimo 72:13) Tthiri, Yesu aanaathokorerya atthu. Aanithokorerya muupuwelo ni mukhalelo waweettiha atthu ale; owo aanixankiheya mwaha wa miritti saalemela ni itthu saakhoottiherya wiixutta ekeekhai. (Matheyo 11:28; 16:13; 23:13, 15) Mwa ntakiheryo, nkahaya mmuupuwele muthiyana muSamariya. Tthiri, muthiyana ola aahivareya murima vanceene mwaha wa Yesu omulavuliha. Mwaha wa Yesu wooniherya wira aanisuwela mukhalelo wa muthiyana ole, waahimwiiriha ole omwaamini Yesu ntoko profeta ni khurowa waaleela akina voohimya sa Yesu. (Yohani 4:16-19, 39) Moohaaniherya, atthareli a Yesu olelo va khaniwerya osuwela ele enuupuwela aya ale anaalaleerya aya. Nnaamwi vari siiso, nnoowerya waathokorerya atthu, ntoko siira awe Yesu; hiyo nnoowerya wooniherya waathokorerya wahu, ni nnoowerya olavula mu enamuna enivarihana ni mikhalelo saya, mixankiho, ni soophavela saya.

Ele Yesu Aalaleerya Awe

10, 11. (a) Exeeni Yesu aalaleerya awe? (b) Nthowa xeeni Omwene wa Muluku waary’aya wootthuneya?

10 Exeeni Yesu aalaleerya awe? Akhala wira muniphavela waakhula muthokoreryaka ele eniixuttihiwa ni itiini sinceene sinihimya omutthara Yesu, nyuwo pooti wuupuwelaka wira Yesu aalaleya muhupi onooniherya moota woophuka myaha s’atthu. Waaniheryasa mwaarowa wuupuwelaka wira Yesu aatumererya olokiherya myaha sa epoliitika aahiiso wira woopowa wa mutthu mwaneene tori wootepa otthuneya ovikana etthu ekina. Masi, ntoko niwenhe ahu, Yesu aahihimya mowiiwanyeya oriki: “Kihana olaleya Ehapari Yorera y’omwene wa Muluku”. Masi, exeeni eniheliwa muhina?

11 Muupuweleke wira Yesu aari wiirimu okathi Satana aapacenrye awe ovaanyiha ophwanelela wa Yehova waalamulela atthu. Tthiri, Yesu vaahinwereya oweha ehakhi ya Tiithi awe eveehiwaka ni wootheriwa okhala Namalamulela oohixariya, yoowo onaakhoottiherya itthu sooreera atthu Awe! Mwekeekhai, Mwaana a Muluku aahixankiheya waaweha Adamu ni Eva, yaawo akhanle axitiithi aapinaatamu, akupaliki wootha wa Satana! Mwaana owo aahoona emusi ya apinaatamu eravihiwaka yoottheka ni okhwa, ntoko yookhumelela ya orukunuwela waya. (aRoma 5:12) Nto, aahihakalala vanceene osuwela wira, muhoolo Tiithi awe aarowa ophuka myaha iye!

12, 13. Omwene wa Muluku onrowa omaliha mikhalelo xeeni soohixariya, ni Yesu oonihenrye sai wira Omwene waari etthu yuulupale mmuteko awe woolaleerya?

12 Mwaha xeeni mukina muulupalexa waatthuneya ophukiwa? Nsina nootteela na Yehova nahaana ovuwihiwa, ni okumihiwa itthu sotheene saanyoholiha nsina nna, seiyo sikumiheriwe ni Satana vamosa ni otheene ale animutthara. Ehakhi ya Yehova ya olamulela, eyo piiyo, moota onilamulela awe, yahaana wooniheriwa wira ti yoophwanelela. Khuuvo mutthu mukina aasuwela oratteene myaha iya sootthuneya onvikana Yesu. Mu nivekelo na ntakiheryo, Yesu aahiwiixuttiha atthareli awe wira wanipacerya avekeleke otteelihiwa wa nsina na Tiithi awe, moottharelana orwa wa Omwene wa Tiithi, ni wiiraneya wa yootthuneya ya Muluku valaponi. (Matheyo 6:9, 10) Omwene wa Muluku, yoowo Namalamulela aya ori Kristu Yesu, moohipisa onrowa omaliha valaponi mukhalelo wootakhala wa Satana, ni wooniherya moomalela wira Yehova toniphwanelela olamulela.​—Daniyeli 2:44.

13 Omwene owo waari muhupi muulupale mu orummwa wa Yesu. Masu otheene ni soovara sawe saahikhaliherya wiiwanyeiha yootaphulela ya Omwene, ni moota omwene owo sinrowa aya waakhwaniherya yootthuna ya Yehova. Yesu kheemerenrye wira itthu sikina, sikhoottiherye muteko awe wa olaleerya ihapari sooreera sa Omwene wa Muluku. Mmahiku awe, saahikhala myaha saaxankiha atthu, saanipakiwa itthu sinceene soohixariya, masi hata vaari siiso, Yesu aahivikaniha ovara muteko awe woolaleerya muhupi wa Omwene. Niireke wira mwaha wa Yesu oluttuweliwa olaleerya, yaataphulela wira owo khuupuwela-tho etthu ekina, hata khaathokorerya etthu aahiiso aamakela ohimya etthu emosa paahi? Nnaari!

14, 15. (a) Yesu oonihenrye sai okhala mutthu ‘anvikana Salomoni’? (b) Ninrowa omutakiha sai Yesu voohimya sa ehapari enilaleerya ahu?

14 Ntoko sinrowa ahu woona mpantta ola, wiixuttiha wa Yesu waari wookuxa murima ni wooreera, ni aalavula myaha soovirikana. Yesu aanilavula moophavela ovara murima w’atthu. Hiyo pooti omuupuwelela Mwene Salomoni yoowo aarina ankhili, yoowo aathanlale moolumo oosiveliha ni eekeekhai, wira ohimye muupuwelo yoowo Yehova aamuupuxenrya awe wira olepe. (Musuweli 12:10) Yehova aahinvaha Salomoni, yoowo aari oottheka “ankhili anjene”, yaawo yaamukhaliherya olavula itthu sinceene ntoko axipalame, ihopa, miri, ni inama. Atthu yaanirwa mapuro oorakamela wira anwiriyane Salomoni. (1 Mamwene 5:9-13) Hata vari siiso, Yesu ‘ahinvikana Salomoni’. (Matheyo 12:42) Yesu aari mutthu oosuwela vanceene ni aahikhalana “ankhili anjene”. Okathi aawiixuttiha awe atthu, Yesu aahirumeela osuwela wawe wuulupale Nuulumo na Muluku, axipalame, inama, ihopa, miteko soolima, mikhalelo sa oriirya ni oviha, sowiiraneya sa okathi ole, soohimmwa sa apinaatamu, ni makhalelo aatthu. Nnaamwi vaari siiso, Yesu khonarumeele osuwela wawe wira ottittimihiweke ni atthu. Owo aalaleerya mookhweya ni mowiiwanyeya. Ti mulattu aya atthu yaasiveliwa aya onwiriyana okathi aalavula awe!​—Marko12:37; Luka 19:48.

15 Olelo va, maKristau anneererya otthara ohoolela wa Yesu. Hiyo khanrina osuwela wuulupale ni miruku ntoko Yesu, masi otheene ahu nookhalana osuwela ni soweererya siniwerya ahu orumeela wira naalaleerye atthu ikeekhai sa Nuulumo na Muluku. Mwa ntakiheryo, axitiithi pooti orumeela soweererya saya sa waahuwa anamwane, wira yooniherye moota Yehova onaaphenta awe an’Awe. Atthu akina pooti orumeela matakiheryo ni malikanyiho a omutekoni, oxikola, aahiiso waasuwela waya atthu ni sowiiraneya sa okathi ola. Okathi omosaru, hiyo nohaana ovaha ephoole wira ehikhale etthu ekina enikhoottiherya olaleerya muhupi ahu, eyo piiyo, ihapari sooreera sa Omwene wa Muluku.​—1 Timótheyo 4:16.

Moota Yesu Oonela Awe Muteko Awe

16, 17. (a) Yesu oonela sai muteko awe woolaleerya? (b) Yesu oonihenrye sai wira orummwa awe waari wootthuneya mookumini mwawe?

16 Yesu aahithokorerya muteko awe okhala etthu ya efaita yuulupale. Owo aanisiveliwa waakhaliherya atthu wira amusuwele oratteene Tiithi Awe a wiirimu, ohiya waathweeleliha orumeelaka sowiixuttiha ni mihapo sowaakanyereya sa apinaatamu. Yesu aanisiveliwa waakhaliherya atthu okhalana wataana woweemereriwa ni Yehova, ni okhalana yoolipelela ya okumi woohimala. Yesu aanisiveliwa waalaleerya atthu ihapari sooreera, seiyo sinikumiherya omaaliheya ni otteeliha murima. Yesu oonihenrye sai wira aahikhalana miyuupuwelo iyo? Muthokorerye inamuna tthaaru.

17 Enamuna yoopacerya, Yesu aahipweha muteko awe nipuro noopacerya mookumini mwawe. Yoophavela awe yuulupale mookumini mwawe, yaari olavula voohimya sa Omwene. Ntoko niwenha ahu mMuru 5, ti mulattu aya Yesu aarina awe okumi woohiixaattiherya itthu. Okathi aavaha awe miruku atthu, Yesu aanivikaniha ottittimiherya ele yaari yootepa otthuneya. Owo khaaphavela wiixaattiherya itthu seiyo saarowa omuxankiha, simwiirihaka ohivaha ephoole, ohiwerya olokiherya aahiiso orantteliha moovira wa okathi. Yesu aahikhweeherya okumi awe, wira ehikhale etthu yaarowa omukhoottiherya ovara muteko awe.​—Matheyo 6:22; 8:20.

18. Mu enamuna xeeni Yesu aarumenle awe ikuru sawe mmuteko awe woolaleerya?

18 Enamuna ya nenli, Yesu aahivara muteko awe ni murima wotheene. Owo aahirumeela ikuru sawe, eettaka ikilomo sinceene oPalestina wotheene, aaphavelaka atthu wira aalaleerye ihapari sooreera. Aahaalaleerya mmawannyeya, mapuro aniphwanyaneya atthu anceene, mapuro aneettihiwa nakoso, ni vanlakani vene. Yesu aanilavula-tho ni atthu okathi aaphavela awe omumula, olya, owurya, aahiiso ophumurya ni apatthani awexa. Hata ohalaka okhwa, Yesu aahivikaniha waalaleerya atthu ihapari sooreera sa Omwene wa Muluku!​—Luka 23:39-43.

19, 20. Yesu aatakihenrye sai waakuveya wa muteko woolaleerya?

19 Enamuna ya neeraru, Yesu aahivara muteko awe mooluttuweliwa mwaha wa waakuveya wa okathi. Muupuweleke ovaanela wawe ni muthiyana muSamariya weehimeni ya oSikari. Woonasa wene, mmukhalelo ole arummwa a Yesu khiyoona waakuveya wa okathi wira yaalaleeryeke atthu ihapari sooreera. Yesu aahaahimeerya wira: “Nyuwo munihimya wira: ‘Sihanlé miyeri mixexe ophiya okathi w’ohepha’. Nto miyo kinohimeryani wira: Muttukhule maitho, nwehé imatta: mihokorokho sottokottha, sihemphweke”.​—Yohani 4:35.

20 Yesu aahirumeela nlikanyiho nno mwaha wa okathi ole. Woonasa wene ola waari mweeri wa Kisilevi (Novembro/Dezembro). Saanihala myeeri mixexe wira ophiye okathi woohepha esevada, okathi wa Paasikha, nihiku 14 na mweeri wa Nisani (Março/Abril). Nto, okathi ole alimi khiyaaweha wira waahiphiya okathi woohepha. Vano awo yuupuwela wira waahihala okathi munceene. Sai voohimya sa muteko woohepha womunepani? Saana, atthu anceene yaaniphavela owiriyana, wiixutta, okhala awiixutti a Kristu, ni ophwanya nlipelelo nooreera nenno Yehova onaavaha awe. Vaakhala ntoko wira Yesu aaweha imatta iye sa nthoonyeryo ni khiweha wira waahiphiya okathi woohepha, okhala wira ipyo iye saanittikinyiwa ni epheyo ethoonyeryaka olikana waya wira sihemphweke.c Okathi waahiphiya, nto muteko ole waahaana ovariwa mowaakuveya! Tivonto, vaavo atthu a muttetthe mmosa vanvekenle aya Yesu wira ovikanihe okhala opuro ole, owo aakhunle so: “Kihana olaleya Ehapari Yorera y’omwene wa Muluku mittetthe sikina-tho: p’itthu kirwenlyaka”.​—Luka 4:43.

21. Ninrowa omutakiha sai Yesu?

21 Hiyo nnoowerya omutakiha Yesu mu inamuna iya tthaaru nimanle ahu othokorerya. Hiyo nnoowerya opaka orummwa wa oKristau okhala etthu yootthuneya mookumini mwahu. Hata nrina muritti wa okhapelela emusi ni ovara muteko, hiyo nnoowerya ohela nipuro noopacerya muteko ahu woolaleerya, nooniheryaka oluttuweliwa, nlaleeryaka okathi p’ukathi, ntoko Yesu siira awe. (Matheyo 6:33; 1 Timótheyo 5:8) Hiyo nnoowerya wiivahererya ni murima wotheene, nivahaka okathi ahu, ikuru sahu, ni muhakhu ahu wira nikhaliherye muteko ola. (Luka 13:24) Vano, hiyo ninnivikaniha ovara muteko ahu, nuupuwelaka wira okathi ohaakuveya. (2 Timótheyo 4:2) Nohaana ottottela muraarelo okathi wira nlaleeryeke!

22. Exeeni enrowa othokoreriwa mmuru onittharelana?

22 Nave-tho, Yesu aahooniherya wira muteko ola waari wootthuneya, ottittimiheryaka wira ovikaniheke ovariwa nuumala okhwa. Owo aahaaruma atthareli awe wira avikaniheke olaleerya ni wiixuttiha. Orummwa iwo, ti mwaha onrowa othokoreriwa mmuru onittharelana.

a Mwa ntakiheryo, okathi muthiyana ole muSamariya aamukoha awe Yesu ele yaamwiiriha omulavuliha, eriki Yesu aari muYuda, nto muthiyana ole onnilavula ohiiwanana waakhanle okhuma khalai, eriyari ya maloko ale manli. (Yohani 4:9) Nave-tho muthiyana ole onnihimya wira atthu a nloko nawe yaari a nloko na Yakobe, etthu yeeyo aYuda anikhootta aya moomalela. (Yohani 4:12) AYuda yaawiitthana aSamariya ni nsina noowi aKuthi mwaha woowi yaakhuma elapo yiitthaniwa Kuthi, oPersia.

b Olaleerya onitaphulela olaleya, aahiiso ohimya, muhupi. Wiixuttiha onitaphulela etthu emosaru, masi onihela-tho muhina otthokiherya muhupi owo oratteene. Wiixuttiha wooloka onihela muhina ophavelasa moota woovara murima wa ale aniwiixuttiha ahu wira yeetteleke ele eniixutta aya.

c Voohimya sa eversiikulu ela, eliivuru emosa enihimya wira: “Epyo, okathi enittokottha aya, ennihiya okhala ekithi khukhala ya ncano, aahiiso yoowiithoopya, yooniheryaka wira woophiya okathi woohepha”.

Munrowa Omutthara Sai Yesu?

  • Miteko ni mavekelo ahu anrowa wooniherya sai wira ninnisuwelexa waakuveya wa muteko ola?​—Matheyo 9:35-38.

  • Naweha wira oluttuweliwa wahu mmuteko ola onnivukuwa, nthiti na Yesu ninrowa onikhaliherya sai?​—Marko 1:35-39.

  • Okathi onilaleerya ahu, niwooneleke sai atthu oowiiyeviha, anihaaxiwa, aahiiso anithanyiwa?​—Luka 18:35–19:10.

  • Nthowa xeeni vahintthuneya ahu ohiya oluttuweliwa wahu ovukuwaka mwaha wa atthu annilupattha ni ale ahineemererya olaleerya wahu?​—Yohani 7:32-52.

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha