Iyaakha Emiya Emosa Omwene Olamulelaka!
“Muluk’uwo a murettele òvaheni ikuru so wettela sorera sothene wira mwireke otthuna wawe”.—AHÉB. 13:20, 21.
MWA IYAAKHA 100 SINIVIRA, . . .
ikaruma xeeni sinirumeeliwa mookhumela saana, wira silaleiwe ihapari sa Omwene?
inamuna xeeni isya sipacerihiwe orumeeliwa?
itthu xeeni siniixuttihiwa aya anamalaleerya a Omwene?
1. Yesu oonela sai muteko woolaleerya? Mutthokiherye.
YESU aanisiveliwa olavula sa Omwene wa Muluku. Moovarihana ni Biibiliya, Yesu aanilavula ikwaha sinceene voohimya sa Omwene, ovikana myaha sikina, ni okathi wotheene aalaleerya awe valaponi, ootoko oromola Omwene ikwaha sinivikana 100. Vekeekhai, aanisiveliwa vanceene olavula sa Omwene.—Mmusome Matheyo 12:34.
2. Atthu akavi yaari-vo okathi Yesu aavahale awe yooruma eri va Matheyo 28:19, 20, nto ninsuwela sai?
2 Nuumala ohihimuxiwa, moohipisa Yesu aahikumana ni atthu yaavikana 500, yaawo yaarowa okhala anamalaleerya a Omwene. (1 aKor. 15:6) Woonasa wene, waari okathi yoole Yesu aarumme awe waalaleerya “atthu a maloko othene” muhupi wa Omwene, nto muteko owo waari wooxankiha okathi ole.a Yesu aahihimya vahinatthi wira muteko ola muulupale, waarowa ovariwa mpakha “elapo omala”, nto eyo enniiraneya olelo-va. Moohaaniherya, nyuwo munniirela mpantta wiiraneya wa eprofesia eyo.—Math. 28:19, 20.
3. Ipantte xeeni tthaaru nikhaliheriwe ahu wira nivareke muteko ahu woolaleerya ihapari sooreera?
3 Nuumala Yesu oruma orowa olaleerya, owo aahaaleiherya awiixutti awe oriki: “Vano miyo kinokhala ni nyuwo”. (Math. 28:20) Nto eyo enooniherya wira Yesu taarowa oweheryaka muteko owo woolaleerya. Nave Muluku ahu oonivaha itthu “sorera sothene” seiyo sinnikhaliherya ovara muteko owo. (aHéb. 13:20, 21) Muru ola, ninrowa othokorerya itthu tthaaru sooreera Muluku onivanhe awe: (1) ikaruma nivahiwe ahu, (2) inamuna sinirumeela ahu, ni (3) itthu siniixuttihiwa ahu. Wanipacerya, nithokorerye ikaruma sinirumeela ahu mwa iyaakha 100 sinivira.
MWENE ONNAAKHALIHERYA ARUMEYI AWE WIRA ALALEERYEKE
4. Xeeni ninrumeela ahu ikaruma soovirikana mmuteko ahu woolaleerya?
4 Yesu aahilikanyiha “masu òmwene” ni epyo yaaliwe mapuro oovirikana. (Math. 13:18, 19) Mulimi pooti orumeela inamuna soovirikana wira olokiherye etthaya, opuro onrowa awe waala epyo. Moolikanasa, mwa iyaakha sinivira, Mwene ahu oonivaha ikaruma wira sinikhaliherye olokiherya mirima sa atthu anceene wira yaakhelele muhupi wa Omwene. Ikaruma sikina saahirumeeliwa iyaakha muloko wala ovikana-vo, masi sikina sinnirumeeliwa okathi wotheene. Tthiri ikaruma iyo sinninikhaliherya wunnuuherya inamuna sahu sa olaleerya.
5. Ekartau ya olaleerya yaari exeeni, ni yaarumeeliwa sai?
5 Etthu emosa yaakhalihenrye anamalaleerya opacerya olaleerya, yaari ekartau ya olaleerya, yeeyo yaapaceriwe orumeeliwa mwaakha wa 1933. Munnuwelo aya waarina isentimetru 7.6 ni 12.7 nto yaahilempwa muhupi wookhuveya wa Biibiliya. Okathi mukina, yaanikumiheriwa ekartau ekina yaarina muhupi musya. Okathi owo yaanirumeeliwa masu ookhweya! Munna C. W. Erlenmeyer aarina iyaakha muloko aapacenrye awe wiirela mpantta olaleerya orumeelaka ekartau ya olaleerya. Onnitthokiherya oriki: “Etthu naalavula ahu tiila: ‘Xontte musome muhupi ola ori vakartawuni-va’. Nuumala mwaneene etthoko osoma, naanimuhiyerya iliivuru sahu, nto nnakhuma”.
6. Ekartau ya olaleerya yaakhaliherya sai?
6 Ekartau ya olaleerya yaanikhaliherya mwa inamuna sinceene. Nnaamwi yaaphavela vanceene olaleerya, anamalaleerya akina yaari oowuuliwa muru, nto khiyaasuwela yoolavula. Akina yaanitepana olavula. Yaanimuleela mwaneene etthoko itthu sotheene yaasuwela aya, mookathi vakhaani, nave ikwaha sikina khiyaasuwela olavula mooreerela murima. Masi ekartau ele yaanirumeela masu ookhweya ni ookhuveya, nto eyo “ti yaalavula”.
7. Mixankiho xeeni akina yaaphwanya aya okathi waarumeela aya ekartau?
7 Ekeekhai wira saahikhala mixankiho. Murokora mmosa opacenrye olaleerya khalai, oniitthaniwa Grace A. Estep, onnuupuwela: “Ikwaha sikina naanikohiwa so: ‘Ekartau ela enihimya-ni? Mukileele paahi enihimya aya!’” Nave, aakhala atthu akina yaaphwanyiwa yahaasuwela osoma ele yaalempwe vakartawuni. Akina yuupuwela wira yanvahiwa, nto yaanikuxa khiyatthuka mukhora aya. Akhala wira mwaneene etthoko aanaanyokha Anamoona, nto aanikuxa ekartau ele khiyakhera. Hata vari siiso, annihu yaaniixutta olavula ni atthu ni yaaniisuwanyeiha okhala anamalaleerya a Omwene.
8. Mutthokiherye moota fonógrafo eettaniwa mmatatani aarumeeliwa awe. (Nwehe elatarato yoopacerya.)
8 Ekaruma ekina yaarumeeliwa okhuma mwaakha wa 1930 mpakha iyaakha sa 1940, aari fonógrafo eettaniwa mmatatani, yoowo anna akina yanvahale aya nsina na Aroni, mwaha woowi maakina awo ti yaalavula okathi munceene. (Mmusome Okhuma 4:14-16.) Nuumala weemereriwa ni mwaneene etthoko, namalaleerya aanirumiha mwaha mmosa a minutu mixexe ni nuusu, nuumala-vo, aanimuhiyerya eliivuru. Ikwaha sikina emusi yotheene yaanithukumana vamosa wira awiriyane muhupi wa mBiibiliyani! Mwaakha wa 1934, Sociedade Torre de Vigia aahipacerya waapaka afonografo, yaawo yaapakeliwe paahi orumeeliwa mmuteko woolaleerya. Muhoolo mwaya, saahigaravariwa myaha 92 soovirikana.
9. Mireerelo xeeni saakumihenrye awe fonógrafo?
9 Nuumala owiriyana mwaha mmosa, muthiyana mmosa oniitthaniwa Hillary Goslin aahimoola fonógrafo esumana emosa wira awiriyane ni anamwaattamanani awe muhupi ole wa Omwene. Okathi namalaleerya aatthikenle awe, aaphwannye atthu anceene yaaphavela wiixuttihiwa amulipelelaka. Nuuvira okathi, akina yaahiivahererya wa Yehova, ni anaawe Hillary anli, axithiyana, yaahirowa Exikola ya oGileadi ni yaahiroihiwa olaleerya ilapo sikina. Sisaale ntoko ekartau ya olaleerya, nave fonógrafo aahaakhaliherya atthu anceene opacerya olaleerya. Muhoolo, Mwene aarowa waakhaliherya owerya olavula erumeelaka Exikola ya Orummwa wa Muluku.
NINNIRUMEELA KHULA ENAMUNA WIRA NAALALEERYE ATTHU
10, 11. Moota xeeni ijornale ni raadio yaarumeeliwe aya wira olaleiwe muhupi wa mBiibiliyani, ni nthowa xeeni ikaruma iyo saari aya sookhumela saana?
10 Ahooleliwaka ni Mwene, atthu a Muluku annirumeela inamuna soovirikana wira yaalaleerye atthu anceene ihapari sooreera. Eyo yaari yootthuneya, vanceenexa okathi yoole ‘alipa òhatta yari aya vakhani’. (Mmusome Matheyo 9:37.) Wanipacerya wa eseekulu 20, saanirumeeliwa ijornale wira alaleeriwe atthu a mittetthe seiye Anamoona yaari aya vakhaani. Khula esumana, Charles Taze Russell aaniroiha myaha mapuro yaapakiwa ijornale. Nto ijornale iyo saanimpirimiri myaha iyo anaroiha mapuro makina yaapakiwa ijornale, ntoko wEstados Unidos, oCanadá, ni wEuropa. Mwaakha wa 1913 myaha sa Munna Russell saahaaphwanya atthu oowiiraka 15.000.000 orweela wa ijornale 2.000.
11 Nuumala Munna Russell okhwa, saahipacerya orumeeliwa inamuna isya sa olaleerya. Nihiku 16 na mweeri wa Abril eyaakha ya 1922, Joseph F. Rutherford, aahipacerya olavula mwaha omurumeelaka raadio, yoowo waawiriyaniwe ni atthu 50.000. Nihiku 24 na mweeri wa Feverero mwaakha wa 1924, yaahipacerihiwa estasau ya raadio ya mulokiheryo ahu, yaitthaniwa WBBR. Voohimya sa enamuna ela ya waalaleerya atthu, The Watch Tower (A Torre de Vigia) a 1 a Dezembro, 1924, aahimmye so: “Ninnikupali wira raadio enamuna emosa yoolaleerya ihapari sa Omwene yookhumela saana ni ehinivekela musurukhu munceene”. Ntoko ijornale, raadio aahivareleya muteko wa waalaleerya atthu anceene mapuro yaale yaari anamalaleerya vakhaani.
12. (a) Inamuna xeeni sa olaleerya mapuro oowaatta atthu sinoosivelani vanceene? (b) Exeeni enrowa onikhaliherya oxintta woova olaleerya mapuro oowaattiwa?
12 Vano vannitepa ottittimiheriwa olaleerya mapuro oowaatta atthu, ntoko: mapuro aniweliwa ikaaro, mapuro aniweliwa kampoi, mapuro aneemela ikaaro, mparkhi, mapuro aniiriwa nakoso. Akhala wira munnoovelela olaleerya mapuro ala ahimmwale, nvekeleke muupuwelelaka moolumo a mutokweene mmosa a esirkwitu, Angelo Manera, Jr, yoowo opacenrye khalai orumeela. Onihimya so: “Naanithokorerya khula enamuna ya olaleerya ntoko enamuna emosa yoomurumeela Yehova, ya omooniherya ororomeleya wahu ni ntoko yoweeha ya ororomeleya wahu, nto hiyo naahilakela wira naahaana omurumeela khula enamuna owo aanivekela awe”. Orumeela enamuna esya ya olaleerya, ohiya ele elimalenle ahu, ennilipiha omuroromela wahu ni omwaamini Yehova ni onnikumiherya mireerelo sinceene sa omunepani.—Mmusome 2 aKorinto 12:9, 10.
13. Itthu xeeni sinikhumelela mwaha wa websaite ahu, jw.org, ni sookumanana xeeni siniphwanya anyu okathi munaawehiha anyu atthu akina?
13 Anamalaleerya anceene annisiveliwa waawehiha atthu websaite ahu,jw.org, okhala wira vanniweryaneya osoma ni obaxari iliivuru sinimutthokiherya Biibiliya mmattaava anivikana 700. Khula nihiku, atthu anivikana 1.6 imilyau sene, anniweha esaite ahu. Ntoko raadio aarumeeliwa khalai, esaite ahu olelo ennaakhaliherya atthu wiiwa ihapari sooreera, hata mapuro oorakamela.
NINNIWIIXUTTIHA ARUMEYI WIRA YALALEERYEKE IHAPARI SOOREERA
14. Anamalaleerya a Omwene yaatthuneya wiixuttihiwa exeeni, nto exikola xeeni yaakhalihenrye wiixuttiha saana?
14 Noothokorerya ikaruma ni inamuna kamosa-kamosa sinnikhaliherya wira nilaleye ihapari sooreera. Vano ninniixuttihiwa wira nisuweleke olaleerya. Nkahaya muupuwele vaakhanle wira mwaneene etthoko khoneemererya muhupi iiwale awe nfonografuni aahiiso oosiveliwa ni muhupi osomme awe vakartawuni ya olaleerya. Anamalaleerya yaahaana osuwela omwaakhula saana mutthu aavaanyiha ni omukhaliherya oratteene mutthu aaphavela-tho osuwela itthu sikina. Moohaaniherya, munepa wa Muluku waahimukhaliherya Munna Nathan H. Knorr oweha wira anamalaleerya yaanitthuneya wiixuttihiwa osuwela olavula mmuteko woolaleerya. Yaarowa wiixuttihiwa sai? Eyaakha ya 1943, yaahikumiheriwa Exikola ya Orummwa wa Muluku mmilokoni. Exikola eyo enninikhaliherya wiixuttiha oratteene.
15. (a) Itthu xeeni siwiiranenle akina okathi yaalavula aya myaha Exikola ya Orummwa wa Muluku? (b) Munoona sai yiiraneyaka mookumini mwanyu masu a Esalimo 32:8?
15 Anamunceene waanivira okathi munceene wira alimalele olavula ohoolo wa atthu. Munna Julio S. Ramu, onnuupuwelela mwaha woopacerya aalavunle awe ntoko naxikola, mwaakha wa 1944. Mwaha xeeni aalavunle awe? Aalavula voohimya sa Dowegi, yoowo oniromoliwa mBiibiliyani iversiikulu 5 paahi! Nto yena aahaana olavula mwaha orumeelaka iversiikulu iye 5 paahi, owo onihimya-tho oriki: “Erutthu aka yotheene yaamuttettemela, nto makutha aka yaanimanana, ni maino aka yanilumana. Kaahilavula mwaha ole minutu miraru. Ele ti ekwaha yoopacerya olavula mwaha vapalkuni, masi miyo nkoocenle”. Anamwane nave yaaniirela mpantta exikola eyo, nnaamwi vahaakhweela olavula mwaha ohoolo wa atthu mmulokoni. Angelo Manera, oromoliwe ottuli, onnuupuwela mwaha woopacerya waalavuliwe ni mwaana mwaamukhaani yoowo aapacenrye osoma niinano ixikola sa mulaponi. Onihimya so: “Mwaana ole aanoova vanceene, wanipacerya wa mwaha awe aahivinyerya ohihimerya. Masi aahivikaniha olavula, hata aahihimerya mpakha omaliha mwaha awe”. Niireke mootoko woovelela okomentari wala wiirela mpantta mithukumano, mwaha wa wuuliwa muru wala ohiwerya olavula saana? Munvekeleke Yehova wira ookhaliheryeni oxintta woova. Munooweha wira Yehova onimookhaliheryani ntoko aakhalihenrye awe anaxikola ale oopacerya a Exikola ya Orummwa wa Muluku.—Musome Esalimo 32:8.
16. Tiivi yaari yoolakela ya Exikola ya oGileadi (a) khalai (b) okhuma 2011?
16 Anamoona a Yehova khahiyo arina exikola emosa paahi eniwiixuttiha atthu a Muluku, eyo piiyo Exikola ya Orummwa wa Muluku. Mamisionaario ni akina, annittottela mureerelo vanceene Exikola ya oGileadi. Moovarihana ni munna mmosa oniixuttiha exikola ele, yoolakela ya exikola ela ti “waakhaliherya anaxikola ophavelaka vanceene ovara muteko woolaleerya”. Exikola eyo epacenrye mwaakha wa 1943, nto okhuma vaavo, ahiixuttihiwa anna aniphiyerya 8.500. Mamisionaario avinre exikola eyo annirumeela ilapo siniphiyerya 170. Masi okhuma 2011, aneemereriwa okela exikola ela, ti yaale anivara muteko wa orummwa wa okathi wotheene wa vameekhaaya, eyo piiyo, mapioneero a vameekhaaya, axitokweene ooweetteetta ni axaaraya, maBethelita ni mamisionaario yaawo nlelo ahinarowe exikola ela.
17. Mireerelo xeeni Exikola ya oGileadi enikumiherya aya?
17 Niireke wiixuttiha iwo wookumiherya mireerelo? Muthokorerye ntakiheryo nimosa. OJapão, mpakha mweeri wa Agosto a 1949, anamalaleerya khiyaaphiya 10, yaayariwe elapo yeele. Wanikisa wa mwaakha ole, yaahikhala mamisionaario 13 yaavinre exikola ya oGileadi yaalaleerya elapo ele. Olelo-va, oJapão aakhala anamalaleerya oowiiraka 216.000, ni mapioneero anivikana 65.000!
18. Muhimye ixikola kamosa-kamosa sinaakhaliherya Anamoona wunnuwa momunepani.
18 Ixikola sikina, ntoko Exikola ya Orummwa wa Omwene, Exikola ya Mapioneero, Exikola ya Anamalaleerya a Omwene, Exikola ya Axitokweene Ooweetteetta ni Axaaraya, Exikola ya Anna a Ekomisau ya eFiliyaali ni Axaaraya, sinnaakhaliherya vanceene arumeyi a Muluku wunnuwa momunepani ni olaleerya saana. Tthiri, Mwene onnivikaniha owiixuttiha atthu awe!
19. Exeeni Charles Taze Russell aalavunle awe voohimya sa muteko woolaleerya, nto eyo enooneya sai olelo-va?
19 Vano soovira iyaakha 100 okhuma vaavale Omwene wa Muluku opacenrye aya. Mwene ahu, Yesu Kristu, onnivikaniha oniixuttiha. Okathi vakhaani ohinatthi okhwa mwaakha wa 1916, Charles Taze Russell, aahihimya etthu yooniherya moota muteko woolaleerya waarowa aya wunnuwa. Aahimuleela mpatthani awe mmosa a muteko oriki: “Muteko ola onninnuwa mowaakuveya, ni onoovikaniha wunnuwa, okhala wira ohaavo muteko muulupale onireerela ovariwa wa olaleya ‘evangelyu ya omwene’”. (A Fé em Marcha, ya A. H. Macmillan, epax. 69) Aahimmye awe yaari ekeekhai! Nave ninnixukhurela mwaha woowi Muluku ahu a murettele onninivaha itthu sinitthuneya ahu wira nivare muteko ahu! Tthiri, onninivaha “sorera sothene” wira nipakeke yoolakela awe!
[Enoota]
a Aakhala mathowa anniiriha okupali wira anamunceene yaaphwanyaneya opuro ole, yaahikela eKristau. Epaphelo Paulo aalepenle awe aKorinto, aahiwiitthana anna awo okhala ‘atthu òwamini miloko miloko mithanu [500]’. Nave-tho aahincererya oriki: “Anjenexa a yawo nlelo àkhala, akina ahòkhwa”. Vanikhala ntoko Paulo ni maKristau makina yaakhala eseekulu yoopacerya, yanaasuwela ale yanwiriyanne Yesu orumaka muteko ola.