MYAHA SA ARKIVO AHU
Waarya wa Nsuwa Elapo Enikhuma Nsuwa
NIHIKU na 6 a Setembro, 1926, mutokweene mmosa aayareliwe oJapão, aahikhuma wEstados Unidos khutthikela oJapão orowa ovara muteko wa omisionaario. Owo aawehereriwa ni mutthu mmosa paahi yoowo aasoma erevista The Watch Tower, yoowo aapacerinhe ekrupu ya alipa oomusoma Biibiliya oKobe. Alipa-oomusoma Biibiliya yaahipaka esembeleya aya yoopacerya nihiku na 2 a Janero, 1927 epooma ele. Yaahirwa atthu 36 ni atthu 8 yaahibatiziwa. Eyo yaari epacereryo yooloka, masi moota xeeni atthu ale vakhaani yaarowa aya owerya waaphwanyiha waarya wa ikeekhai sa mBiibiliyani atthu otheene a oJapão yaawo yaari imilyau 60?
Mweeri wa Maio a 1927, Alipa-oomusoma Biibiliya yaahilokiherya ekampaanya ya olaleerya mapuro oowaatta atthu alaleyaka myaha saarowa olavuliwa. Okathi waalokiheriwa mwaha woopacerya waarowa olavuliwa epooma ya Osaka, anna yaahipweha ikartau saamukhaani ni suulupale muttetthe wotheene ni yaahaakawela atthu oovuwa ipaphelo sa nlattulo 3.000. Awo yaahikawa-tho ipaphelo sa nlattulo 150.000, ni 400.000 mapuro aniweliwa kampoi, ni yaahilaleya arumeelaka ejornaale yaasommwa ni atthu anceene a epooma ya Osaka. Nihiku naapakiwe awe mwaha ola iviyawu piili saahivava ni khumwarexela muttetthe ole ipaphelo sa nlattulo 100.000. Atthu oowiiraka 2.300 yaahisareya nipuro naalavuliwa mwaha owo naitthaniwa Osaka Asahi Hall wira yawiriyane mwaha waarina muru oni ‘Omwene wa Muluku Ori Vakhiviru’. Atthu akina yaaphiyerya ekonto emosa yaahittikihiwa okhala wira khiwaakhanle opuro wookilaathi. Nuumala owiriyana mwaha ole atthu oowiiraka 600, yaahihala apakaka makoho ni yaakhuliwaka. Myeeri saattharelana, myaha sa atthu otheene saanilavuliwa oKyoto ni ipooma sikina sa mpantta onikela nsuwa wa oJapão.
Mweeri wa Outubro 1927, Alipa-oomusoma Biibiliya yaahipaka marehereryo wira silavuliwe myaha oTokyo. Nave yaahikaweliwa ipaphelo sa nlattulo atthu oovuwa a epooma ele omuhela muhina ministro oopacerya, makhulupale a eparlamento, a etiini ni amahooleli a atoropa. Awo yaahirumeela ikartaxi, ijornal ni ipaphelo sa nlattulo 710.000, nto atthu oowiiraka 4.800, yaahirwa owiriyana mwaha waalavuliwe epooma yuulupale ya oJapão.
MAKOLPORTORE A NTHITI
Makolportore, eyo piiyo, mapioneero aakhaliherya vanceene wira mihupi sa Omwene saaphwanye atthu anceene mmaitthokoni mwaya. Matsue Ishii, yoowo okhanle pioneero oopacerya a oJapão ni aiyawe Jizo, yaahiwerya olaleerya muttetthe muulupale wa elapo ele, okhuma Sapporo mpantta onikhuma nsuwa wa oSendai, Tokyo, Yokohama, Nagoya, Osaka, Kyoto, Okayama, ni Tokushima. Murokora Ishii ni murokora mukina owunnuwela Sakiko Tanaka, yaaniwara ikuwo sa nttittimiho siniireliwa Kimono okathi waaxekurya aya makhulupale a guvernu. Mmosa wa makhulupale awo aahivekela iliivuru 300 sa A Harpa de Deus ni 300 sa Deliverance wira sasommweke ni atthu yaari mukhatteya.
Katsuo ni Hagino Miura yaahivahiwa eliivuru ni Murokora Ishii, naananoru yaahoona wira yaahiphwanya ekeekhai. Awo yaahibatiziwa mwaakha wa 1930 ni khukhala makolportore. Haruichi ni Tane Yamada, ni amusi aya akina yaahaakhulela muhupi wa Omwene ehinatthi ophiya eyaakha ya 1930. Yamada ni amwaarawe yaahikela muteko wa opioneero ni mwanaya mwaamuthiyana aahirowa orumeela oBetheli oTokyo.
“AYEHU”—AALUPALE NI ACIKHAANI
Okathi ole ikaaro saakhala musurukhu munceene ni khisaakhanle iphiro sooloka. Vano Kazumi Minoura ni amiravo akina yaari makolportore yaarumeela ipa saarina maroota masi sahaarina mutooro. Anna awo yaahivaha ipa iyo nsina noowi Yehu okhala wira awo yaalattaniha ni ekaaro emosa yowuupa yeettihiwa ni mwene a wIsarayeli. (2 Mam. 10:15, 16) Yehu muulupale aarina imeeturu 2.2 sa munnuwelo ni 1.9 sa irakamelo ni aaniweryaneya okhaliwa ni mapioneero 6. Muhoolo mwaya yaahipakiwa aYehu 11 acikhaani, yaapuruliwa ni baskoro eettihiwa ni atthu anli ofiliyaali ya oJapão. Kiichi Iwasaki yoowo aakhalihenrye waateka aYehu onihimya so: “Khula Yehu aahikhalana eheema ni ebateriya ya kaaro wira vaweryaneyeke okhalana maluuxu ohiyu”. Makolportore ale yaanuulaaniha waarya wa ikeekhai sa mBiibiliyani oJapão yaapurulaka aYehu yaawelihaka myako ni yaakuruxeryaka mmaxepani okhuma mpantta onikhuma nsuwa wa oHokkaido mpakha Kyushu mpantta onikela nsuwa.
Kolportore oniireliwa Ikumatsu Ota onihimya so: “Khula muttetthe naaphiya ahu naanimpweha Yehu ahu waattamela muro wala nipuro noowaataleya noona ahu oreerela. Hiyo naapacerya waaxekurya makhulupale a muttetthe ole, nuumala-vo naanirowa waaxekurya atthu akina mmawani naavahaka iliivuru. Nuumala olaleerya muttetthe wotheene, naanithaamela muttetthe mukina”.
Ipacereryo sa muteko waari vaavale egrupu ya Alipa-oomusoma Biibiliya 36 yaapanke aya esembeleya yoopacerya oKobe. (Zak. 4:10) Mwa iyaakha thanu paahi, eyo piiyo, 1932, makolportore 103 ni anamalaleerya vakhaani paahi oJapão yaahikawa iliivuru sinivikana 14.000. Olelo-va muteko woolaleerya onnivariwa mapuro oowaatta atthu a oJapão ni anamalaleerya anaattamela 220.000 anniiriha ekeekhai waarya elapo ele “Enikhuma Nsuwa”.—Ekumihiwe arkivo ahu a oJapão.