Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • Mixankiho sihuulaana!
    Owehaweha—2015 | Julyo 1
    • MWAHA WA VAKAAPANI | MOOTA WOOVILELA MIXANKIHO

      Mixankiho Sihuulaana!

      “Okathi kaaronwe aka othuma eyoolya kaaphwannye ibulaxa paahi; masi musurukhu aya waahitepexa waatta maana waanivikana 10.000 ikwaha sene! Mmeeloni mwaya ilooja sotheene saahimala yoolya”.​—Paulo, Zimbábue.

      “Iyaka aahikiruma okilaathi, nto khuhimyaka wira aaphavela omwalana ni miyo. Eyo yaari etthu yootepa otakhala. Exeeni yaarowa waakhumelela anaaka?”​—Janet, Estados Unidos.

      “Okathi esiino enipacerya aya oruma, kinnitthimaka kinaipitha vathi okathi ibomba sinimora aya. Sinnivira iwoora sinci kithukumelaka”.​—Alona, Israel.

      Hiyo ninkhala okathi ‘woxankiha’. (2 Timótheyo 3:1) Anamunceene annixanka mwaha woothowa musurukhu, ohiiwanana vatthokoni, ikhotto, ikwerere, ihasara sa ephattu ni ihasara sinikumiheriwa ni atthu. Akina annixanka ni itthu sa omwaneene ntoko oleeliwa ni meediku wira aakhalana kanser wala itthu sinrowa waakhumelela anaaya ni axisulu aya.

      Khivanitthekeya oxankiheya ni itthu iya. Hiyo ninnixanka vaavo onihala aya okathi vakhaani wira nipake eprova, olavula ohoolo wa atthu wala waakhula makoho okathi woophavela muteko. Woova mookhalela pooti onikhaliherya osyaka sowoopiha. Masi oxankiheya mootepana onnikumiherya maxakha. Sootokosa sipakiwe niinano akohiwe aya atthu owunnuwela anivikana 68.000, sihooniherya wira hata oxankiheya vakhaani pooti omwiiva mutthu ahuuluvanle. Yesu aakonhe so: “T’ani a nyuwo, ni weteteya wawe, onwerya orakamiha hatá vakhani olekela w’ekumi awe?” Khuuvo! Tivonto Yesu aahimyale awe so: “Murima ohovaveni”. Tthiri, oxankiheya khonirakamiha okumi ahu. (Matheyo 6:25, 27) Masi vaniweryaneya sai ovilela mixankiho sahu?

      Nihaana omwaaminiki Muluku mwekeekhai, ni ororomela sooleiherya sawe. Hata nihikumanaka mixankiho suulupale nenna-va, pooti okumana muhoolo. Niwehe moota weettela itthu iyo omukhalihenrye aya Paulo, Janet, ni Alona.

  • Oxankiheya Voohimya sa Musurukhu
    Owehaweha—2015 | Julyo 1
    • MWAHA WA VAKAAPANI | MOOTA WOOVILELA MIXANKIHO

      Oxankiheya Voohimya Sa Musurukhu

      Paulo, mulopwana oothela ni tiithi a anamwane anli, onihimya so: “Okathi elapo ahu waathowale aya musurukhu, yoolya yaanithowa-tho nave yaatumihiwa musurukhu munceene. Naneemela vabiixani iwoora sinci, masi eyo yaamala nihinatthi ophwanya. Atthu yaanootta mwaha wa etala, nave akina yaanisirikha mphironi. Esisapo ya itthu sootthuneya yaaniwela ni yaaniphiya imilyau wala ibilyau. Voohipisa, musurukhu wa elapo ahu waahihiya okhalana efaita. Kaahipweteiwa itthu sotheene saakikhaliherya ni musurukhu kaavahiwa aka ni guvernu”.

      Paulo aanisuwela wira aahaana waarumeela “ankhili” wira emusi awe ehikhwe. (Miruku 3:21) Owo oni: “Muteko aka waari waalokiha aluuxu, masi kaanivara khula muteko kaaphwanya aka hata kaaliviwa musurukhu vakhaani. Makiliente makina yaakiliva ni yoolya wala itthu sikina. Vaavo kaaliviwa aka ibaara xexe sa esaphau, kaanirumeela piili nave sikina kaanitumiha. Okathi omosa, kaahikhalana axaana a alyakhu 40. Okathi yannunwe aya, kahaatumiha ni kaathuma-tho akina 300. Muhoolo mwaya, kaahaturuka alyakhu 50 ni isaakho piili sa 50 kiilo sa nakhuwo ooxiliwa. Nto yoolya eyo yaahikikhaliherya olyiha etthoko aka ni imusi sikina mwa okathi munceene.

      Paulo aanisuwela wira aahaana omuroromela Muluku. Tthiri, okathi nneettela ahu sooruma sawe, owo onninikhaliherya. Voohimya sa ophwanya itthu sinnikhaliherya, Yesu aalavunle so: “Muhùkhuweké. . . . Atith’inyu annisuwela wira munnihawela seiyo”.​—Luka 12:29-31.

      Mooriipiha murima, nwanani muulupale a Muluku, Satana, onniwiiriha atthu anceene wuupuwelelaka paahi itthu sa werutthuni. Awo annixankiheya ni moota woophwanya itthu sootthuneya ni itthu sinuupuwela aya, nave annimananiha okhalana itthu sikina soohitthuneya. Anamunceene anikopha musurukhu, anniixutta mwa enamuna yoowereya wira: “Mulipa-òkopha epotthá y’ole omukophenlyawe”.​—Miruku 22:7, Biblia Solempwa sa Muluku.

      Akina annipaka soothanla soohiloka. Paulo oni: “Anamunceene ahaahiya amusi aya ni apatthani nto anarowa ilapo sikina waavya muhakhu. Akina annirowa ehirina idukumento nto eyo enniwiiriha ohiphwanya muteko. Awo anniipitha okathi aniwoona aya mapoliisia wala annirupa mphironi mwaha woohikhalana opuro wookhala. Awo khaninvaha okathi Muluku wira aakhaliherye. Masi, hiyo naahilakela ophuka hoothe mixankiho sahu nikhaliheriwaka ni Muluku”.

      OTTHARA MIRUKU SA YESU

      Paulo onnivikaniha oriki: “Yesu aahimmye wira: ‘Muhukhuwé nnihiku n’omelo: munimúkhuwaka melo vavo. Vanaphiyerya khula nihiku ohaweliwa waya’. Nto mahiku otheene kaaninvekela Muluku wira ‘onivahe yolya ya khula nihiku’ wira nihikhwe etala. Owo aahinikhaliherya. Ekeekhai wira ikwaha sikina khinaaphwanya yeele yaaphavelaxa ahu. Ekwaha emosa, kaaheemela vabiixani kihisuwelaka ele yaatumihiwa. Okathi kaaphiyale aka ohoolo, kamphwannye yogurte paahi. Yogurte khonkisivela. Masi eyo yaari yoolya, nto ohiyu ole naamunlye yogurte. Kinnimuxukhuru Muluku maana aahinikhaliherya okathi wooxanka; emusi aka khetonko ovoliwa etala”a.

      “Vano itthu soolokihereya. Masi, nihoona wira omuroromela Muluku onnikhaliherya okathi wooxankiha. Yehovab onoonikhaliherya neettela yootthuna awe. Nto nihoona wiiraneya wa Esalimo 34:9, yeeyo eni: ‘Mwererye, mone orera waya murima Apwiya: òreriwa t’ale anatthyawelela’. Eyo enniniiriha ohoova akhala wira muhoolo onookhumela muxankiho wa othowa musurukhu.

      “Hiyo nihoona wira etthu enaakhaliherya atthu khahiyo muteko wala musurukhu, masi yoolya. Nto ninnilipelela okathi yooleiherya ela ya Muluku enirowa aya wiiraneya: ‘Mmatta mothene muruwerye solya sinjene’. Vano, ‘nakhalanaka yolya ni sowara, nnohakalalaka ni seiyo’. Ninnilipihiwa ni Biibiliya yoowo oni: ‘Murim’anyu ohettihiweké ni milili [“ophenta musurukhu”, Tradução do Novo Mundo]: muhakalaleke n’itthu sirinanyu, okhala wira Muluku mwanene òhimya wira: “Miyo nkinonyanyalani-tho: kinimojalani mahiku othene”. Tivo nihimyeke ni nroromelo wira: “Apwiya t’anikikhaliherya, tivó vahinòvaka etthu”’”.c

      Wira ‘mwettele ephiro ya Muluku’ ntoko Paulo ni emusi awe, muhaana okhalana waamini wekeekhai. (Maphattuwelo 6:9) Hata vano wala muhoolo nikumanaka muxankiho wa othowa musurukhu, ntakiheryo na waamini wa Paulo ni waavarihela wawe muteko ankhili, pooti oniixuttiha etthu.

      Ankhi akhala wira mixankiho sa emusi sinniniiriha oxankiheya?

      [Inoota]

      a Mmoone Matheyo 6:11, 34.

      b Yehova ti nsina na Muluku ntoko sinooniheriwa aya mBiibiliyani.

      c Moone Esalimo 72:16; 1 Timótheyo 6:8; aHéberi 13:5, 6.

      [Eponto yuulupale epaaxina 5]

      Muluku ooleiherya wira: “Miyo nkinonyanyalani-tho: kinimojalani mahiku othene”.​—aHéberi13:5

  • Oxankiheya voohimyas a emusi
    Owehaweha—2015 | Julyo 1
    • MWAHA WA VAKAAPANI | MOOTA WOOVILELA MIXANKIHO

      Oxankiheya Voohimya Sa Emusi

      Janet, onihimya so: “Mahiku vakhaani nuumala apaapa okhwa, aiyaka yaahikihimeerya wira yaahimoona muthiyana mukina. Nto, ehikilaxenrye wala okileela vahinatthi, awo yaahikuxa ikuwo saya anakihiya ni anamwane anli”. Janet aahiphwanya muteko, masi musurukhu aakhela awe khiwaaphiyerya etthu. Nto aahikhalana mixankiho sinceene ohiya paahi omuthowa musurukhu. Owo oni: “Wuupuwelela miritti isya kaarina aka, waanikiiriha oxankiheya vanceene. Kaaniivaha nthowa mwaha woohiweryaka waakhapelela anaaka ntoko anamuyari akina. Hata olelo-va, kinnixankiheya ni moota atthu akina sinikoonela aya vamosa ni anaaka. Kiireke awo anniikoha akhala wira miyo kaahaana olipiha ekasamento aka?”

      Ovekela onnimukhaliherya Janet okhala saana ni olipiha opatthani awe ni Muluku. Janet, oni: “Ohiyu ti wooxankiha, vaavo elapo yotheene enimaala aya, nto mixankiho saka sinnitepa. Ovekela ni omusoma Biibiliya onnikikhaliherya oophwanya ikhove. Yoolepa enikisivela osoma ti aFilipi 4:6, 7, yeeyo eni: ‘Muhukhuwé mwaha w’etthu p’itthu. Vano, okathi wothene nweliherye mavekelo anyu wa Muluku mmulompaka, munvaraka metto, mmuxukhuruku-tho. Siso murettele wa Muluku, onvikana osuwela wa mutthu, onosuka mirima sanyu n’iroho sanyu’. Kinniviriha okathi munceene ohiyu kivekelaka, nto okhalana murettele wa Yehova onnikimaaliha”.

      Masu a Yesu voohimya sa ovekela aalavunle awe vamwaako, annikhaliherya oxintta inamuna sotheene sa oxankiheya, yaawo ani: “Atith’inyu annisuwela simphavelanyu, nyuwo muhinatthi wavekela”. (Matheyo 6:8) Ovekela ti enamuna yoopacerya enrowa oniiriha ‘omwattamela Muluku’. Nto exeeni enrowa okhumelela napaka eyo? “Muluku onowattamelani”.​—Yakobo 4:8.

      Ekeekhai wira ovekela onnikhaliherya ovukula mixankiho sahu. Masi-tho Yehova yoole ‘oniwìwa ale aninvekela’, onnipaka etthu mmureerelo aya. (Esalimo 65:3) Ti maana aya Yesu aawiixuttinhe awe atthareli awe “olompa okathi wothene, vohojeyaka”. (Luka 18:1) Moohihoverya, ninvekeleke Muluku wira onikhaliherye nisuwelaka wira onoonaakhula. ‘Olompa vohihiyererya’ onnooniherya wira nookhalana waamini wekeekhai.​—1 aTesalonika 5:17.

      WAAMINI ONITAPHULELA EXEENI?

      Waamini ontaphulela “omusuwela” Muluku. (Yohani 17:3) Hiyo nnoowerya opaka eyo nimusomaka Biibiliya. Owo onniniixuttiha wira Muluku onnimukhapelela khula mmosa a hiyo. Tthiri, waamini wekeekhai onihela muhina itthu sinceene. Onitaphulela okhala mpatthani a Muluku. Hiyo ninnisuwela wira ompatthani wekeekhai, khonikhumela nihiku nimosa paahi. Nto waamini wahu ‘onnincerereya’ vaavo nniixutta ahu itthu sinci voohimya sa yena, opaka ‘itthu sinimusivela’, ni woona moota owo onnikhaliherya awe. (2 aKorinto 10:15; Yohani 8: 29) Eyo ti etthu yaamukhalihenrye Janet oxintta oxankiheya.

      Janet oni: “Oweha moota Yehova onikikhapelela awe okhuma khalai woolipiha waamini waka. Ikwaha sinceene saahinipwanya mixankiho nahaasuwela ahu moota woovikana. Masi nuumala onvekela vanceene Yehova aahimaliha muxankiho ole mwa enamuna nahuupuwela ahu. Khula okathi kinivekela aka wira kimuxukhuru, kinnuupuwelela itthu sinceene owo okikhalihenrye awe. Owo onnipaka eyo mwa okathi wooreerela. Nto ookivaha apatthani eekeekhai: alopwana ni athiyana a eKristau yaawo anikikhaliherya ni anaavaha ntakiheryo nooloka anaaka.a

      “Miyo kinnisuwela nthowa naya Yehova onihimya awe wira ‘omwalana onnimphwela’. (Malakhiya 2:16, Biblya Exirima) Wa ole ohitthenke, oraruweliwa eri etthu yootepexa owereya. Soovira iyaakha sinceene aiyaka akihin’ye aya, masi ikwaha sikina kinniriipiwa murima. Okathi owo kinnimananiha opaka etthu wira kaakhaliherye akina, nto eyo ennikilipiha”. Janet oovukula oxankiheya wawe mwaha wa weettela malakiheryo a Biibiliya a osyaka wiivalaanya.b​—Miruku 18:1.

      Janet oni: “Etthu enikimaaliha ori osuwela wira Muluku “ti tithi ànamwane ikwasuni [ni] onniwakiha athiyana anamukhweli”. (Esalimo 68:6) Owo khonirowa oninyanyala ntoko aiyaka. Janet oosuwela wira Muluku khonneehererya ni itthu “sotakhala”. Masi ‘onnaavaha atthu otheene’ miruku ni “owerya . . . wulupalexa” wira nivilele mixankiho sahu.​—Yakobo 1:5, 13; 2 aKorinto 4:7.

      Masi ankhi akhala wira ninnixanka mwaha wa itthu sikhanle ookumiherya maxakha okumi ahu?

      [Inoota]

      a Mmoone 1 aKorinto 10:13; aHéberi 4:16.

      b Wira mphwanye malakiheryo makina oovareleya muteko voohimya sa oxankiheya, moone mwaha oni: “Como recuperar o controle de sua vida?” Despertai! a Julyo 2015, onniphwanyaneya-tho va www.pr2711.com.

      [Eponto yuulupale epaaxina 7]

      Muluku “ti tithi ànamwane ikwasuni, [ni] onniwakiha athiyana anamukhweli”.​—Esalimo 68:6

  • Oxankiheya Voohimya sa Itthu Sowoopiha
    Owehaweha—2015 | Julyo 1
    • MWAHA WA VAKAAPANI | MOOTA WOOVILELA MIXANKIHO

      Oxankiheya Voohimya Sa Itthu Sowoopiha

      Alona, onihimya so: “Okathi kiniiwa aka esiino erumaka, murima aka onnikitthimaka ni kinnitthyawela opuro wowiipitheya ohinrowa okiphwanya ebomba. Masi, nlelo kinnoova. Kinnitepa oxankiheya kaahikhale owaani, maana nkinoona opuro wootthyawela. Mukwaha mmosa keettaka mphironi, kaahipacerya wunla ni nkaawerya omumula saana. Saahivira iwoora sinci kixankale ene. Nuuvira okathi, esiino yaahimaala”.

      Ekhotto enniwoopiha anamunceene. Mwa ntakiheryo, osuwela wira nyuwo wala ole onimphenta anyu ookhalana eretta yuulupale, pooti olikanyiha ni omoreliwa ebomba. Nave, woova itthu sa muhoolo pooti owiiriha akina okhala ooxankiheya. Awo anniikoha so: “Kiireke anaaka wala axisulu aka anrowa okhala olumwenku wa ikhotto, ikrime, iretta, onanarihiwa wa makhalelo a elapo ni oturukeya wa oviha ni oriirya wa elapo?’ Ninrowa owerya sai ovilela itthu iyo?

      “Mutthu òwipasopa onnòna yowòpiha, anahuluwa” vaavo enaattamela aya yootakhala. (Miruku 27:12) Vaavo nimmananiha ahu okhapelela okumi ahu, nihaana-tho okhapelela muupuwelo ni murima ahu. Olelo-va olumwenku woosareya matthekulelo ootakhala, iprograma sa televisau sinkumiherya ihapari ni itthu soohiloka, seiyo sinincererya oxankiheya wahu wala oxankiheya wa aniihu. Masi osyaka itthu soohiloka khontaphulela okhootta ele eniiraneya. Muluku khapanke muupuwelo ahu wira nisiveliweke ni sootakhala. Nto, nisaryeke muupuwelo ahu ni “itthu sikhanle s’ekeekhai . . . sa xariya ni soloka; . . . sottottopeleya”. Niira siiso, Muluku a murettele, onoonivaha murettele wa mmuupuweloni ni murima woomaaleleya.​—aFilipi 4:8, 9.

      OTTHUNEYA WAYA OVEKELA

      Waamini wekeekhai onninikhaliherya ovilela mixankiho. Biibiliya oni: “Mulipeleleke ni . . . mulompeke orattene”. (1 Pedru 4:7, BSM) Ninvekeleke Muluku wira onikhaliherye ni onivahe miruku ni olipa murima wira nipake soothanla sooloka okathi wooxankiha niroromelaka wira owo “onninìwa nanvekelaka etthu”.​—1 Yohani 5:15.

      Biibiliya onnitthokiherya wira Satana, ohiya Muluku ‘toniruma vathí-va’ ni “elapo yothene enniweriwa ni Mutakhali”. (Yohani 12:31; 1 Yohani 5:19) Yesu aalavula ekeekhai vaavo aaniixuttinhe awe ovekela oriki: “Munakiherye mutakhali”. (Matheyo 6:13) Alona oni: “Khuta okathi eniruma aya esiino, kinninvekela Yehova wira okikhaliherye okhapelela muupuwelo aka. Nave, iyaka onnikiligarela ni onnivekela hoothe ni miyo. Tthiri ovekela onnikikhaliherya”. Biibiliya oni: “Apwiya anniwattamela othene ale anavekela, yale anaroromela ni murim’aya w’ekekhai.”​—Esalimo 145:18.

      YOOLIPELELA AHU YA MUHOOLO

      Mmwaha awe Vamwaako, Yesu aahiwiixuttiha awiixutti awe ovekela ariki: ‘Omwene anyu orwe’. (Matheyo 6:10) Omwene wa Muluku onoomaliha oxankiheya wotheene. Muluku omurumeelaka Yesu, “Mwené a murettele”, onomaliha ikhotto mulaponi mothene’. (Yesaya 9:5; Esalimo 46:10) “Apwiy’awo animwalamula atthu a maloko othene . . . Nloko nimosa khininvenya-tho otuphela nloko nikina: amiravo khanrowa-tho wixuttihiwa owana ekhotto. . . . Khavo onrowa wavelaveliha”. (Mikeya 4:3, 4) Amusi oohakalala anirowa “oteka ipa saya, ekhaleke memmo. Anrowa ophatteya miri, s’evidera elyeke mihokorokho saya”. (Yesaya 65:21) “Khavo-tho onkela ohimya wira: ‘Miyo ki muretta’”.​—Yesaya 33:24.

      Olelo-va, nnaamwi atthu yiimananihaka okhalana ephoole, ikwaha sikina khivaniweryaneya osyaka sowiiraneya sootutuxerya, wala osyaka opuro ni okathi oniiraneya itthu iyo. (Musuweli 9:11) Nto okhuma khalai, ikhotto, otakhala, ni ihasara sinniwiiva atthu ooreera murima. Niireke atthu awo aakhalana nlipelelo?

      Atthu imilyau sene yaawo anisuweliwa paahi ni Muluku mwaattelo aya, anirowa ohihimuxiwa. Mpakha-va, awo anoorupa mmuupuweloni mwa Muluku, mpakha nihiku oniira aya “atthu othene ari mmahiye, . . . ekhume mmahiye”. (Yohani 5:28, 29) Biibiliya oni: “Nroromelo nlo ninnilipiha mirima sahu, ntoko nankura onemexawe ekalawa. Nenlo ti nowokololowa ni ti nolipa”. (aHéberi 6:19) Nave Muluku oomukumiherya “mutthu mmosá omukupalihalyawe oholo w’atthu othene, amuhihimuxaka mokhwani”.​—Miteko 17:31.

      Nto vano, hata ale aniimananiha omuhakalaliha Muluku annixanka. Etthu emukhalihenrye Paulo, Janet ni Alona wira avilele mixankiho saya ori omwaattamela Muluku orweela wa nivekelo, ni waamini sooleiherya sa Biibiliya sa muhoolo. Moolikanasa ni atthu awo, “Muluku, yowo onnivaha ororomela, òsariheni otteliwa murima ni murettele mwaha omwamini yowo, wira mutepeke ororomela”.​—aRoma 15:13.

      [Ekaaxa epaaxina 9]

      Niireke Muhaana Ovekela Nikhaliheryo na Meediku?

      Akhala wira moomananiha opaka etthu, masi nlelo khiyatepa oriipiwa murima, eyo enooniherya wira muhaana omwaavya meediku. Waaniheryasa meediku onrowa opacerya otokosa erutthu anyu, maana ikwaha sikina oriipiwa murima onnikhumela mwaha wa muxankiho wa ekumi; nto eyo pooti ovekelaka olooliwa. Meediku anyu onootokosa erutthu anyu wala ompaka check-up.Nto owo onimooleelani murette onitthuneya anyu owurya.a

      [Enoota]

      a Erevista ela khenivaha malakiheryo a moota wolooliwa. MaKristau ahaana osuwela saana inamuna soolooliwa aniphavela aya masi sihinitthekela malakiheryo a Biibiliya. Nwehe mwaha oni: “Como ajudar pessoas com transtornos de ansiedade”, Despertai! a Março 2012. Onniphwanyaneya-tho va www.pr2711.com.

Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
Okhuma
Okela
  • Emakhuwa
  • Ovaha
  • Siniphavela Anyu
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Malamulo Oorumeela
  • Mwaha Woosuka Isiiri
  • Privacy Settings
  • JW.ORG
  • Okela
Ovaha