Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • mwbr18 Setembro ipaax. 2-7
  • Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni ya Setembro

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni ya Setembro
  • Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni (2018)
  • Miru Saamukhaani
  • 3-9 YA SETEMBRO
  • 10-16 YA SETEMBRO
  • 17-23 YA SETEMBRO
  • 24-30 YA SETEMBRO
Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni (2018)
mwbr18 Setembro ipaax. 2-7

Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni ya Setembro

3-9 YA SETEMBRO

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOHANI 1-2

“Yesu Aahipaka Mwiiriirya Awe Woopacerya”

w15 15/6 4 etti. 3

Kristu Ti Owerya wa Muluku

3 Yesu aahipaka mwiiriirya awe woopacerya oniirani na ekasamento yaapakiwe oKanani wa oGalileya. Woonasa wene niira nle yaahirwa atthu anceene ovikana ale yaalipeleliwa. Tivonto, eviinyu yaamanle aya. Eriyari ya anamalattuliwa awo aahikhala Maria, maama awe Yesu. Mwa iyaakha sinceene, Maria moohaaniherya aanuupuwelela yooleiherya ya eprofesia yaamuhimya mwanawe ole, yoowo iireliwa “Mwana a Muluku mulupalexa”. (Luka 1:30-32; 2:52) Niireke owo aanikupali wira Yesu aahikhalana ikuru sahaasuweliwa nlelo? Eyo yaahoonihereya oKanani, vaavo Maria ni Yesu, yammorenle aya ikharari mulopwana ole aamuthelaru ni yaaphavela aya onvukula wuuliwa muru. Yesu aanisuwela wira mahiku ale owaakhela saana aletto, yaari yooruma yuulupale. Tivonto aapanke awe mwiiriirya, khithatuxa iliituru 380 sa maasi khukhala “evinyu yosiva sana”. (Mmusome Yohani 2:3, 6-11.) Niireke Yesu aarookhanyereriwa opaka mwiiriirya ole? Nnaari. Owo aawoonela othunku atthu ale ni aamutakiha Tiithi awe a wiirimu yoowo oovaha.

jy 41 etti. 6

Yesu Aahipaka Mwiiriirya Woopacerya

Ola waari mwiiriirya woopacerya Yesu aapanke awe. Vaavo awiixutti awe oopacerya yoonale aya, omwaamini waya waahilipa. Nuumala-vo, Yesu, amamawe ni annawe yaahirowa oKafarnawu, mpantta onikela epheyo wa Ephareya ya oGalileya.

Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani

nwtsty inoota soosoma sa Yoh 1:1

Nsu: Wala “Nuulumo”. Mwiihaneliwo wa eGriki woowi ho loʹgos orumeeliwe-va, onniphwanyaneya-tho Yoh 1:14 ni Wis 19:13. Yohani aahooniherya wira Yesu paahi torina mwiihaneliwo owo. Mwiihaneliwo owo waanirumeeliwa ophavelaka ohimmwa Yesu okathi aari awe wiirimu ntoko yoopattuxiwa ya omunepani, okathi aavara awe muteko awe valaponi ntoko pinaatamu oomalela ni nuumala otthikela wiirimu. Muluku aamurumenle Yesu ntoko Namitthaka awe, wala Namuhupi, wira ovaheke malakiheryo soopattuxiwa sikina sa omunepani vamosa ni apinaatamu. Nto ti vookhalela wuupuwela wira ohinatthi Yesu orwa valaponi, Yehova aanilavula ni apinaatamu orumeelaka Nsu wala namitthaka awe.​—Map 16:7-11; 22:11; 31:11; Okh 3:2-5; Mak 2:1-4; 6:11, 12; 13:3.

Ni: Mwa yoolepa ela nuulumo na eGriki noowi pros nnooniherya okhala vakhiviru wene ni okhala opatthani. Nave nnaahimya atthu oovirikana, eyo piiyo, Nsu ni Muluku eekeekhai.

Nsu nenlo muluku: Wala “Nsu nenlo naalikana ni muluku”. Moolumo ala a Yohani anooniherya mikhalelo sa “Nsu” (Nuulumo na eGriki, ho loʹgos, nwehe enoota yoosoma eni Nsu eveersu yeela), eyo piiyo, Yesu Kristu. Mwaha wa Nsu okhala Mwaana aahiiso yoopattuxiwa yoopacerya ya Muluku ni okhala yoowo omukhalihenrye Muluku opattuxa itthu sikina eyo ennimwiiriha owo ohimmwa okhala “muluku; oolikana ni muluku; yoopattuxiwa ya omuluku”. Anamataphulela anceene a Biibiliya anrumeela nuulumo noowi “Nsu nenlo Muluku”, yooniheryaka wira Nsu nnoolikana ni Muluku Oowerya sotheene. Masi, aakhala mathowa eekeekhai annikupaliha wira Yohani khahiyo aaphavela ohimya wira “Nsu” ni Muluku Oowerya Sotheene, mutthu mmosaru. Noopacerya, masu oopacerya ni anittharelana a eveersu ela annooniherya wira “Nsu nari wa Muluku”. Nave, nuulumo na eGriki noowi the osʹ ninniphwanyaneya ikwaha tthaaru iveersu 1 ni 2. Epantta yoopacerya ni ya neeraru, nuulumo nla na eGriki nintaphuleliwa so: “wa Muluku”. Vano epantte ya nenli nimphwanyaneya aya nuulumo nla noowi the·osʹ nitaphuleliwe so “Mulukú”. Asomi anceene anikupali wira vakhala wira masu oowi “wa” khalempwale nihinatthi nuulumo noowi Muluku epantte yanenli, etthu eniphavela ohimmwa ennivirikana. Okathi onirumeeliwa aya artigo owo eveersu ela, the·osʹ onihimmwa Muluku Owerya sotheene. Mwa enamuna ekina, mwaha wa moolumo ala ohikhala artigo eyo enniiriha nuulumo noowi the·osʹ otaphulela etthu ekina ni wooniherya makhalelo a “Nsu”. Masi, aBiibiliya akina a Enkelexi, eFranses, ni Alemau annitaphulela iveersu iya mwa enamuna emosaru sitaphuleliwe aya ni Biibiliya Tradução do Novo Mundo, yooniheryaka wira “Nsu” naari “muluku; oolikana ni muluku; yoopattuxiwa ya omuluku”. Sikhaliheryaka muupuwelo ola, soolempwa sa khalai sa Evangelyo ya Yohani eniphwanyaneya iliivuru sa ilavulelo Saídico ni Boaírico a nttaava Copta, waaniheryasa sa eseekulu 3 ni 4 Nuumala Kristu Orwa, khasintaphulela epantte yoopacerya sintoko enitaphuleliwa aya epantte ya nenli ya nuulumo niri Yoh 1:1, noowi the·osʹ. ABibiliya awo anittittimiherya mikhalelo sa “Nsu”, yaawo anlikana ni a Muluku, masi awo khanihimya wira Nsu nlo ninlikana ni Tiithi, Muluku Oowerya sotheene. Moolikanasa ni eveersu ela, aKol 2:9 onnimuhimya Kristu sintoko orina ene “mukhalelo wothene wa Muluku”. Nave moovarihana ni 2 Pe 1:4, Kristu ookaweliwa “mukhalelo wa Muluku”. Ohiya-vo, soolepa sa Septuaginta, nuulumo na eGriki the·osʹ ninnilikana ni moolumo a eHeeberi animuhimya “Muluku”, ʼel ni ʼelo·himʹ, yaawo anruha muupuwelo woowi “Mutthu Oowerya; Mutthu a Ikuru”. Moolumo awo a eHeeberi anirumeeliwa ophavelaka ohimmwa Muluku oowerya sotheene, amuluku akina ni apinaatamu. (Nwehe enoota yoosoma Yoh 10:34.) Ohimya Nsu okhala “muluku”, wala “noowerya”, onnivarihana ni eprofesia ya Yes 9:5, yeeyo enihimya wira Mesiya aarowa wiireliwaka “Muluku a ikuru” (ohiya “Muluku Oowerya sotheene”) ni wira aarowa okhala “Tithi a mahiku othene” a atthu yaale aniphavela omwiiwelelaka. Itthu iya sotheene saamwiiraneya mwaha wa ophenta wa Apwiya Yehova “anene ikuru”.—Yes 9:6.]

nwtsty enoota yoosoma ya Yoh 1:29

“Mwapwittipwitthi a Muluku”: Nuumala Yesu obatiziwa ni weehereriwa ni Diabo, Yohani mBatiza aahimuhimya okhala “Mwapwittipwitthi a Muluku”. Mwiihaneliwo ola oniphwanyaneya paahi Yoh 1:29 ni Yoh 1:36. (Munwehe Apendise A7.) Omulikanyiha Yesu ni mwaapwittipwitthi etthu yooreerela. Moovarihana ni Biibiliya, epwittipwitthi yaanivahiwa ntoko mukuttho wira mutthu owo oleveleliwe itampi sawe ni otthikele waataana ni Muluku. Eyo yaathoonyerya mukuttho Yesu aarowa awe ovaha vaavo aavanhe awe ekumi awe yoomalela wira owoopole apinaatamu. Nuulumo noowi “Mwapwittipwitthi a Muluku” pooti wooniheriwaka iversiikulu sinceene sa Soolempwa sa Muluku. Vanooneya wira mwaha wa Yohani Mbatiza osuwela saana Soolempwa sa eHeeberi, moolumo awe pooti otaphulela masu ala anittharelana: mwaapwittipwitthi mwaamulopwana Abrahamu anvanhe awe ntoko mukuttho ohiya mwanawe Isakhi (Map 22:13), mwaapwittipwitthi a Paasikha aahitiwe wEjiitu aakhalihenrye wira aIsarayeli etaphuliwe (Okh 12:1-13), wala mwaapwittipwitthi mwaamulopwana aavahiwa Muluku valtarini oYerusalemu khula nihiku voosiisu ni makaaripi. (Okh 29:38-42) Waaniheryasa Yohani aanuupuwela eprofesia ya Yesaya, yeeyo ole Yehova onimuhimya awe okhala “murumeyi aka” aarowa awe “wiviwa, ntoko epwittipwitthi”. (Yes 52:13; 53:5, 7, 11) Okathi murummwa Paulo aalepenle awe epaphelo awe yoopacerya aKorinto, aahimulikanyiha Yesu ni ‘epwittipwitthi ya Pásikha’. (1 aKo 5:7) Murummwa Pedru aahilavula voohimya sa ‘ephome yorerexa ya Kristu, yowo ori mwapwittipwitthi òhirakala ni òhinanara’. (1 Pe 1:19) Nave ikwaha sinivikana 25, eliivuru ya Wisupulula ennimulavula Yesu mwa nthoonyeryo ntoko “mwaapwittipwitthi”.​—Matakiheryo makina aniphwanyaneya Wis 5:8; 6:1; 7:9; 12:11; 13:8; 14:1; 15:3; 17:14; 19:7; 21:9; 22:1.

10-16 YA SETEMBRO

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOHANI 3-4

“Yesu Aahimulaleerya Muthiyana ooSamariya”

nwtsty enoota yoosoma ya Yoh 4:6

Vakhulumunwawe wetta: Yoolepa ela paahi tenimiha wira Yesu ‘ahikhulumuwa’. Waari othana eriyari, nto voosiisu wa nihiku nle Yesu aaheetta mukwaha okhumaka Ekhato ya oYordani, oYudeya orowaka epooma ya oSikari, oSamariya, oviraka ephiro ya mmattumuxani ya imeeturu 900 wala ovikana.​—Yoh 4:3-5; munwehe Apendise A7.

Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani

nwtsty enoota yoosoma ya Yoh 3:29

Mpatthani awe mutheli: Okathi wa khalai, mutthu aiwanana vanceene ni mutheli anithanliwa okhala namoona awe ni aanikhalana muritti wootthuneya vanceene wa opaka mareheryo wira niira na othelana neette saana. Owo aanooniwa okhala mutthu aamwiiraaniha muthiyana oowaakameliwa ni mutheli. Nihiku na othela, atthu yaari muhina mwa mareheryo ale ntoko mutheli, muthiyana oowaakameliwa, anamoona, mpatthani awe mutheli ni atthu akina ootthuneya yaaniphiya owannyawe mutheli wala wa anamuyari awe weiwo yaarowa aya opakiwa efesta eyo. Okathi wa efesta mpatthani awe mutheli aanitteeliwa murima vanceene vaavo aiwa awe nsu na mutheli olavulaka ni muthiyana ole oowaakameliwa, maana aanisuwela wira wiimananiha wawe wookumiherya mireerelo. Yohani Mbatiza aahiilikanyiherya ni mpatthani awe mutheli. Yesu aari mutheli, vano arummwa awe yaari egrupu ya atthu yaarowa okhala muthiyana oowaakameliwa a nthoonyeryo. Okathi Yohani Mbatiza aalokiherya awe ephiro ya Mesiya, aahiwooniherya Yesu Kristu atthu oopacerya yaarowa wiirela mpantta egrupu ya “muthiyana òwakameliwa”. (Yoh 1:29, 35; 2 aKor 11:2; aÉf 5:22-27; Wis 21:2, 9) Sintoko “mpatthani awe mutheli”, Yohani Mbatiza aahimaleliha muteko awe. Nuumala–vo, muteko awe khiwaarina-tho efaita yuulupale ovikana muteko wa Yesu ni wa arummwa awe. Ti maana aya Yohani omuhimyaka Yesu aalavunle awe so: “Owo ohana wunnuwa: vano miyo kivukuweke”. —Yoh 3:30.

nwtsty enoota yoosoma ya Yoh 4:10

Màsi èkumi: Nuulumo nla na eGriki naanirumeeliwa ephavelaka ohimmwa maasi yavira, ehime ya maasi, wala maasi oosiva a mweehimeni. Masi khahiyo anihimmwa maasi yaasukiwa mweehimeni (cisterna). Mwa yoolepa ya Ona 14:5, nuulumo na eHeeberi noowi “màsi makumi” anitaphulela “màsi èkumi”. Yoolepa ya Yer 2:13 ni 17:13, Yehova onnihimmwa okhala “ehime [wala “maphattuwelo”] ya màsi a ekumi”, eyo piiyo, owo onnivaha maasi a ekumi a nthoonyeryo. Okathi aalavula awe ni muthiyana ooSamariya, Yesu aahirumeela nuulumo noowi “màsi èkumi” mwa nthoonyeryo, masi vanikhala wira woopaceryani muthiyana ole uupuwela wira Yesu aahimya maasi a mweehimeni.​—Yoh 4:11; nwehe enoota yoosoma ya Yoh 4:14.

17-23 YA SETEMBRO

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOHANI 5-6

“Mmutthareke Yesu ni Mathowa Ooloka”

nwtsty enoota yoosoma ya Yoh 6:10

alopwana pahi yari vakhiviru ikonto thanu: Matheyo paahi tonilavula moolumo oowi “wahiya athiyana n’anamwane” okathi enitthokiherya aya mwiiriirya ola. (Mat 14:21) Vanikhala wira atthu yaakhunre iphaau ni ihopa iye saakumiheriwe mwa mwiiriirya, yaahivikana 15.000.

nwtsty enoota yoosoma ya Yoh 6:14

Profeta: AYuda anceene a eseekulu yoopacerya Ohinatthi Kristu Orwa yaalipelela wira profeta ntoko Moise, oniromoliwa Otu 18:15, 18, aarowa okhala Mesiya. Nto mwa yoolepa ela, moolumo oowi ontthuna orwa molumwenkuni-mu anooniherya wira aamoorwa Mesiya aalipeleliwa. Yohani paahi tolempe sowiiraneya sinihimmwa eveersu ela.

nwtsty inoota soosoma sa Yoh 6:27, 54

Yolya enimala . . . yolya enikhala, envaha ekumi ehimmala: Yesu aahisuwela wira atthu akina yaamutthara yena ni awiixutti awe aphavelaka paahi mireerelo sa werutthuni. Nnaamwi yoolya ya werutthuni yaakhaliheryaka atthu khula nihiku, “yolya” enikhuma muNuulumoni na Muluku tenrowa owiiriha apinaatamu okhala mwa mahiku otheene. Yesu aahaalopola atthu wira avareleke muteko “yolya enikhala, envaha ekumi ehimmala”, eyo piiyo, wiimananiha ophavela yoolya ya omunepani ni waamini ele eniixutta aya.—Mat 4:4; 5:3; Yoh 6:28-39.

Onkhura erutthu aka ni onwurya ephome aka: Mwaha onittittimiheriwa-va, onooniherya wira mutthu onnikhura erutthu ni onniwurya ephome ya Yesu Kristu vaavo onimwaamini awe. (Yoh 6:35, 40) Yesu aalavunle masu ala mwakha wa 32 nuumala Kristu orwa, nto owo khahiyo aahimya Yoolya ya Ohiyu ya Apwiya, yeeyo aarowa awe opaka eyaakha yaattharelana. Yesu aalavunle moolumo ala nihinatthi “nìra n’aYuda nìhaniwa Pásikha” (Yoh 6:4), nto ale yanwiriyana waaniheryasa yaanuupuwelela niira nlo naarowa wiiraneya ni yootaphulela ya ephome ya mwaapwittipwitthi yeeyo yaawoponle ohiyu yoole aIsarayeli yaakhumme aya wEjiitu (Okh 12:24-27). Yesu aattittimiherya wira ephome awe ti etthu yaarowa waakhaliherya awiixutti awe ophwanya ekumi ehinimala.

w05 1/9 21 itti. 13-14

Neetteke ni Nsina na Yehova Muluku Ahu

13 Nto, atthu yaahirowa omphavelasa Yesu ni yaahimphwanya “ekhopela ekina ya ephareya”, sintoko onihimya awe Yohani. Xeeni awo yaamutthanre aya hata asuwelaka wira Yesu aahikhootta okathi yaaphavela aya ompaka mwene? Anamunceene yaahooniherya wira yaarina muupuwelo wa werutthuni, alavulaka sa mireerelo sa werutthuni Yehova aakumihenrye awe mahiku a Moise. Awo yaamutthara paahi wira Yesu ovikaniheke waavaha itthu sa werutthuni. Nuumala Yesu osuwela mathowa aya ohiloka, aahipacerya owiixuttiha ikeekhai sa omunepani saarowa waakhaliherya olokiherya muupuwelo aya. (Yohani 6:17, 24, 25, 30, 31, 35-40) Nto nuumala-vo, atthu anceene, yaahipacerya omwaapa, vanceenexa okathi aalavunle awe nlikanyiho nla: “Kinolèlani ekhweli wira: mwahikhurekeru erutthu ya Mwana a Mutthu, mwahiwuryekeru ephome awe, khamunkhalana ekumi mwa nyuwo. Ole onkhura erutthu aka ni onwurya ephome aka, òkhalana ekumi yohimala: vano miyo kinomuhihimuxa mokhwani nihiku nokiserya”.​—Yohani 6:53, 54.

14 Ikwaha sinceene malikanyiho a Yesu yaaniwiiriha atthu wooniherya mathowa yaawiiriha omurumeela Muluku. Nlikanyiho nlo khahiyo naavanre paahi atthu yaamutthara. Nlikanyiho nla naahikumiherya ohiiwanana. Biibiliya onihimya so: “Vamwiwalyaya Yesu, awixutti awe anjene yahihimya wira: Molumo ala àtepa orika. Ti pani oniwerya okupali?” Yesu aahivikaniha waatthokiherya wira awo asuwele yootaphulela ya moolumo awe ale oomunepani, ohimyaka so: “Eroho t’invaha ekumi: erutthu khina muteko. Vano molumo kohimenryakani t’iroho ni ti ekumi”. Nto okhala wira atthu anceene khiyaawerya wiiwexexa, yoolepa eyo enihimya so: “Okhuma nihiku nlo, awixutti awe anjene yahittikela ottuli, khuttharuwa wettana”.​—Yohani 6:60, 63, 66.

Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani

nwtsty enoota yoosoma ya Yoh 6:44

Ahithanliwe n’Atihi: Nnaamwi nuulumo na eGriki noowi ‘othanla’ aahiiso ‘opurula’ niphavelaka ohimmwa orumeeliwa ntthavi wira sivariwe ihopa (Yoh 21:6, 11), eyo khentaphulela wira Muluku onniithanlela wala wiipurulela atthu hata awo ahiphavelaka. Nuulumo nla pooti otaphulela-tho “wiiruuhela”, nave moolumo a Yesu annivarihana ni Yer 31:3, vaavo Yehova aahimenrye awe atthu awe khalai wira: “Kihiiruhela wa nyuwo mwaha wa ophenta waka woororomeleya”, Tradução do Novo Mundo. (Septuaginta onnirumeela nuulumo nimosaru na eGriki eveersu ela.) Yoh 12:32 onnooniherya mwa enamuna emosaru wira Yesu aahiiruuhela atthu otheene. Biibiliya onooniherya wira Yehova ohaavaha apinaatamu othanla mootaphuwa. Mutthu onithanla mmansawe omurumeela Yehova. (Otu 30:19, 20) Muluku oniithanlela atthu yaale aniphavela omurumeela ni murima wotheene. (Esa 11:5; Mir 21:2; Mit 13:48) Yehova onnipaka eyo omurumeelaka Biibiliya ni munepa wootteela. Eprofesia ya Yes 54:13, eniromoliwa ni Yoh 6:45, enaahimya atthu yaale anithanliwa ni Atiithi.​—Mulikanyihe ni yoolepa ya Yoh 6:65.

nwtsty enoota yoosoma ya Yoh 6:64

Yesu . . . animusuwela-tho ole arowa onvahererya: Yesu aamuhimya Yuda Isikaryoti. Yesu aahiviriha ohiyu wotheene onvekelaka Tiithi awe ohinatthi waathanla arummwa awe 12. (Luk 6:12-16) Nto, woopaceryani Yuda ari oororomeleya wa Muluku. Masi, orweela wa iprofesia sa Soolempwa sa eHeeberi, Yesu aahisuwela wira aarowa ovarihiwa ni mpatthani awe. (Esa 41:10; 109:8; Yoh 13:18, 19) Okathi Yuda aapacenrye okhalana mweettelo woohiloka, Yesu, yoowo oniwerya osuwela murima ni muupuwelo, aahoona marukunuxo awo. (Mat 9:4) Orumeelaka osuwela wawe, Muluku aahisuwela wira Yesu aarowa ovarihiwa ni mpatthani awe. Mwaha wa mikhalelo Muluku sirina awe ni moota aawettinhe awe atthu khalai mooreera murima, khahiyo va miruku wuupuwela wira okhuma khalai Yuda aalepeliwe siiso ni Muluku wira ohikhumele saana.

Okhuma wopajeryani: Moolumo ala khanihimya oyariwa wa Yuda aahiiso okathi Yesu aapacenrye awe waathanla arummwa, yeeyo yiiraneyale nuumala owo oviriha ohiyu wotheene ovekelaka. (Luk 6:12-16) Ohiya-vo, anihimya okathi yoole Yuda aapacenrye awe opaka itthu wira onvarihe Yesu, seiyo Yesu aasuwenle awe moohipisa. (Yoh 2:24, 25; Wis 1:1; 2:23; nwehe inoota soosoma sa Yoh 6:70; 13:11.) Nave anooniherya wira etthu Yuda aapanke awe aahuupuwelela vahinatthi ni aahimpaka palano. Eyo khahiyo etthu yaamwiiranenle mootutuxerya. Nuulumo noowi “wopajeryani” (eGriki, ar·kheʹ) mwa Soolempwa sa eGriki sa eKristau pooti otaphulela itthu sinceene, moovarihana ni etthu enihimmwa. Mwa ntakiheryo, 2 Pe 3:4, “wopajeryani” onihimmwa okathi yoole saapacenrye aya opattuxiwa itthu. Masi ipantta sinceene, ninnirumeeliwa niphavelaka ohimmwa etthu ekina. Nave murummwa Pedru aahimmye wira munepa wootteela ohaakhuruwela Amalapo “ntoko sanikhuruwenlyaya hiyo wopajeryani”. (Mit 11:15) Murummwa Pedru khahiyo aahimya okathi aayariwe awe aahiiso okathi aathanliwe awe wira okhale murummwa. Ohiya-vo, owo aahimya nihiku na Pentekoositi a 33 Nuumala Kristu Orwa, eyo piiyo, “wopajeryani” wa omwaraxeliwa munepa wootteela ni yoolakela emosaru. (Mit 2:1-4) Matakiheryo makina a moota nuulumo noowi “wopajeryani” anitaphulela aya itthu soovirikana, anniphwanyaneya Luk 1:2; Yoh 15:27; ni 1 Yoh 2:7.

24-30 YA SETEMBRO

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | YOHANI 7-8

“Yesu Aaninvuwiha Tiithi Awe”

cf 100-101 etti. 5-6

“Volempwa”

5 Yesu aaphavela wira atthu ale amusuwele ole aari mwaneene muhupi ole aalaleya awe. Owo aahimmye so: “Mwixuttiho aka khuhiyó wawaka: onkhuma wa Muluku òkirumme”. (Yohani 7:16) Okathi mukina, aahimmye wira: “Miyo nkinìra etthu mekhaka: miyo kinnilaleya itthu sikixuttihalyaya Atithi”. (Yohani 8:28) Moowuncererya, owo aahihimya wira: “Molumo kinohimeryakani khahiyó awaka: Atithi, ankhala mwa miyo, t’anvara miteko saya mwa miyo”. (Yohani 14:10) Moota mmosa Yesu oonihenrye awe wira ele yaahimya awe yaari ekeekhai, waari oromolaka khuta ekwaha soolempwa sa Nuulumo na Muluku.

6 Osoma oratteene masu Yesu aaromonle awe anooniherya wira owo aahiromola mooluluwanya aahiiso moohiluluwanya, etthu yowiiraka 50 pursento sa iliivuru soweemereriwa mu Soolempwa sa eHeeberi. Wanipacerya nyuwo pooti ohoona okhala etthu yootikiniha. Waaniheryasa, nyuwo pooti okohaka nthowa naya Yesu ahaaromonle awe iliivuru sotheene sowuupuxeriwa saakhanle, mu iyaakha tthaaru nnimeya sa olaleerya ni wiixuttiha wawe. Mwekeekhai, owo anwerya opaka eyo oratteene. Muupuweleke wira khalempwale moolumo ni miteko sotheene Yesu aapanke awe. (Yohani 21:25) Mwekeekhai, nyuwo pooti owerya osoma mowiiwanyeya mu okathi vakhaani masu otheene a Yesu alempwe. Vano, ikwaha sinceene Yesu aahiromola soolempwa okathi aalavula awe! Moowuncererya, ikwaha sikina Yesu khaarina iroolu saalempwale. Okathi Yesu aalavula awe Omwaako Mwaha awe woosuweliwa, owo aahiromola mooluluwanya aahiiso moohiluluwanya Soolempwa sinceene sa eHeeberi, ohiwehaka valempwale aya!

w11 15/3 11 etti. 19

Mweettihiweke ni Munepa wa Muluku, Ohiya ni Munepa wa Olumwenku

19 Mmwiiweleleke Yehova ni murima wotheene. Yesu khula okathi aanipaka itthu saamusivela Tiithi awe. Okathi omosa paahi, Yesu taaveken-le awe wiiraneya etthu yahaavarihana ni ele Tiithi awe aaphavela awe. Masi, mwaha woomuroromela Tiithi awe Yesu aalavunle so: “Ehireyé ntoko sintthunaka miyo: yireye ntoko sintthunanyu nyuwo”. (Luka 22:42) Mwiikoheke so: ‘Kiirike kinnimwiiwelela Muluku hata vahikhweyaka?’ Omwiiwelela Yehova, etthu yootthuneya wira niphwanye ekumi ehinimala. Nihaana omwiiwelela Muluku maana owo Mpattuxa ahu, Maphattuwelo ni tonivaha ekumi. (Esa 95:6, 7) Khiivo etthu ekina nikhanle ahu oopaka ohikhanle omwiiwelela. Nto wira Muluku oneemererye, nintthuneya omwiiwelela yoowo.

Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani

w07 1/2 6 etti. 4

Xeeni Nintthuneya Ahu Olavula Ekeekhai?

Ntakiheryo xeeni Yesu ovanhe awe? Okathi Yesu aavaanela awe ni axinnawe oohaamini, awo yaahiphavela osuwela opuro aarowa awe. Awo yaahimulakiherya ahimyaka so: “Nvenyé va, murowe oYudeya”. Yesu aakhunle sai? Owo ahimmye so: “Murowaseke nyuwo, onìrani [oYerusalemu]. Miyo nkinrowa onìran’iwo, okhala wira mahiku aka nlelo khamalenle”. Nuuvira okathi vakhaani, Yesu aahirowa oniirani oYerusalemu. Nto exeeni yaamwiirinhe Yesu ohimya wira khaarowa oniirani? Okhala wira axinnawe ale khiyaarina ehakhi yoosuwela mapuro otheene Yesu aarowa awe ovira. Nto, Yesu khahiyo aawootonthe axinnawe, masi ahaaphavela waasuweliha itthu sotheene wira ahimukumiherye maxakha owo ni awiixutti awe. Owo khahiyo anwoototha maana Pedru aalempe so omuhimyaka Yesu: “Kristu yowo khatonko wira etampi, khutonko ophwanyiwa wotha mwano mwawe”.​—Yohani 7:1-13; 1 Pedru 2:22.

w09 15/7 5 etti. 12

‘Miyo ki warya w’olumwenku’. (Mmusome Yohani 8:12) Ohinatthi Yesu oyariwa valaponi, profeta Yesaya aahimmye so: “Maloko awo yetta mwepiphini yahòna warya wulupale. Warya wahikelela wamwalela atthu yakhanle elapo y’epiphi.” (Yesaya 9:1) Murummwa Matheyo aahitthokiherya wira Yesu aahaakhwaniherya eprofesia ela okathi aapacenrye awe olaleerya ni vaavo ahimmye awe wira: “Murukunuxe mirima sanyu, mana omwene wa wirimu ori vakhiviru!” (Mat 4:16, 17) Olaleerya wa Yesu waahaakhaliherya atthu osuwela ekeekhai ya omunepani ni waahiwoopola weepotthani wa soowiixuttiha sowoothiwa sa etiini yoowoka. Yesu aahimmye wira: “Miyo kirwiye mulaponi ntoko warya: wira othene ale anikamini, ehetteke mwepiphini”.​—Yohani 1:3-5; 12:46.

nwtsty enoota yoosoma ya Yoh 8:12

Warya w’olumwenku: Moolumo ala Yesu aalavunle awe iihimyaka mmansawe, yaahiwiiriha ale yanwiriyana wuupuwela mithuko mixexe suulupale saakhala va Nivate na Athiyana, saamwaleela okathi wa Niira na Maxaxa. (Yoh 7:2; munwehe Apendise B11.) Waarya waya waanimwaleela ottaiwene. Ohiya-vo, nuulumo noowi “warya w’olumwenku” iversiikulu sinceene sa eliivuru ya Yesaya sinihimya “warya wulupale” waarowa wooniwa ni “atthu yakhanle elapo y’epiphi”, nave ennimuhimya-tho “murumeyi” a Yehova yoowo aarowa okhala “muthuko,w’atthu a ilapo sothene”. (Yes 9:1, 2; 42:1, 6; 49:6) Okathi aalavula awe Mwaha awe Vamwaako, Yesu aahirumeela moolumo mamosaru aahimyaka atthareli awe wira: “Nyuwo mwá muthuko w’olumwenku”. (Mat 5:14) Nuulumo noowi “warya w’olumwenku” (nuulumo na eGriki noowi koʹsmos nnaahimya apinaatamu otheene anikhala moolumwenkuni) annivarihana ni moolumo a Yesaya yaawo animuhimya Mesiya okhala “muthuko, w’atthu a ilapo sothene”. Nave Mit 13:46, 47, Paulo ni Baarnaba yahooniherya wira moolumo ala a eprofesia ari Yes 49:6 annivikaniha waatumererya atthareli a Kristu orumeela ntoko muthuko wa atthu a ilapo sotheene. Muteko Yesu aavara awe ni wa atthareli awe wamwaamwaleela atthu momunepani ni owoopola weepotthani wa soowiixuttiha sowoothiwa ya etiini yoowoka.

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha