Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • mwbr19 Junyo ipaax. 1-8
  • Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni
  • Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni—2019
  • Miru Saamukhaani
  • 3-9 ya Junyo
  • MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | AGALASIA 4-6
  • “Yowiiraneya ‘Yaathoonyerya’ Itthu Saarowa Wiiraneya Muhoolo”
  • (aGalasia 4:24, 25)
  • it-1 epax. 63 etti. 3
  • Agari
  • (aGalasia 4:26, 27)
  • w14 15/10 10 etti. 11
  • Nwehereryeke Omwene ni Nroromelo Noolipa
  • (aGalasia 4:28-31)
  • Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani
  • (aGalasia 4:6)
  • w09 1/4 epax. 13
  • Nyuwo Mwaanisuwela?
  • Xeeni Yesu okathi anvekela awe Yehova aarumenle awe masu oowi “Abbá, Tithi”?
  • (aGalasia 6:17)
  • w10 1/11 15
  • Nyuwo Mwaanisuwela?
  • Moota xeeni murummwa Paulo ‘aattitthiwe awe mwerutthuni mwawe mirala s’epottha ya Yesu’?—aGalasia 6:17.
  • Omusoma Biibiliya
  • (aGalasia 4:1-20)
  • 10-16 ya Junyo
  • MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | AÉFESO 1-3
  • “Moota Yehova Sineettiherya Awe Itthu ni Miteko Onivara Awe”
  • (aÉfeso 1:8, 9)
  • it-3 epax. 554 etti. 6
  • Esiiri Yowarya
  • (aÉfeso 1:10)
  • w12 1/7 ipax. 27-28 itti. 3-4
  • Yehova Onnithukumanya Emusi Awe
  • Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani
  • (aÉfeso 3:13)
  • w13 15/2 epax. 28 etti. 15
  • Ehikhale Etthu Eniwoceelihani Ovuwa
  • (aÉfeso 3:19)
  • cl 299 etti. 21
  • “Musuweleke Oniphenta wa Kristu”
  • Omusoma Biibiliya
  • (aÉfeso 1:1-14)
  • 17-23 ya Junyo
  • MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | AÉFESO 4-6
  • “Mwìwarihe Ikaruma Sothene sa Ekhotto ya Muluku”
  • (aÉfeso 6:11-13)
  • w18.05 epax. 21 etti. 1
  • Nyuwo Amiravo—Mmukhootteke Diabo
  • (aÉfeso 6:14, 15)
  • w18.05 22-23 itti. 4, 7, 10
  • Nyuwo Amiravo—Mmukhootteke Diabo
  • (aÉfeso 6:16, 17)
  • w18.05 25-26 itti. 13, 16, 20
  • Nyuwo Amiravo—Mmukhootteke Diabo
  • Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani
  • (aÉfeso 4:30)
  • it-3 527 etti. 2
  • Waarya
  • (aÉfeso 5:5)
  • it-2 179 etti. 6
  • Nrima Aahiiso Milili
  • Omusoma Biibiliya
  • (aÉfeso 4:17-32)
  • 24-30 ya Junyo
  • MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | AFILIPI 1-4
  • “Muhukhuwe Mwaha W’etthu P’itthu”
  • (aFilipi 4:6)
  • w17.08 12 etti. 10
  • “Murettele wa Muluku . . . Onvikana Osuwela wa Mutthu”
  • (aFilipi 4:7)
  • w17.08 epax. 11 etti. 7
  • “Murettele wa Muluku . . . Onvikana Osuwela wa Mutthu”
  • w17.08 epax. 14 etti. 16
  • “Murettele wa Muluku . . . Onvikana Osuwela wa Mutthu”
  • Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani
  • (aFilipi 2:17)
  • it-3 epax. 123 etti. 6
  • Soovaha
  • (aFilipi 1:23)
  • w08 15/8 epax. 28 etti. 2
  • Itthu xeeni piili ‘samphunyererya ninno-ninno’ Paulo, nave woopoliwa xeeni aaphavela awe?
  • Omusoma Biibiliya
  • (aFilipi 4:10-23)
Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni—2019
mwbr19 Junyo ipaax. 1-8

Ireferensia sa Okumi ni Orummwa Ahu Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni

3-9 ya Junyo

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | AGALASIA 4-6

“Yowiiraneya ‘Yaathoonyerya’ Itthu Saarowa Wiiraneya Muhoolo”

(aGalasia 4:24, 25)

it-1 epax. 63 etti. 3

Agari

Moovarihana ni murummwa Paulo, Agari aathoonyerya yowiiraneya ya nthoonyeryo yeeyo yena aataphulela awe nloko na aIsarayeli a werutthuni, yaawo yairaanihiwe ni Yehova orweela wa nivarihano na naanaano nenlo naapacenrye orumeeliwa omwaako Sinayi. Nivarihano nlo naahiiriha okhumelela anamwane yaarowa ‘oyareliwa okhala epottha’. Mwaha wa okhala atthu oottheka, nloko nle khinaawenrye wiiwelela nivarihano naapanke aya. Mwaha wa nthowa nlo, aIsarayeli khahiyo yaari nloko nootaphuwa, masi yaahiphukeliwa ntoko anatampi yaaphwanela wiiviwa, ti maana aya yaari aya ipottha. (Yoh 8:34; aRo 8:1-3) Yerusalemu a okathi wa murummwa Paulo aanivarihana ni mukhalelo wa Agari, maana ekapitaali ya oYerusalemu yaathoonyerya mutthenkeso wa aIsarayeli a werutthuni, yaari epottha, vamosa ni anaaya. MaKristau athanliwe ni munepa taari anamwane a ‘Yerusalemu a wirimu’, wala muthiyana a nthoonyeryo a Muluku. Yerusalemu ola, yoowo onlikana ni Sara muthiyana ootaphuwa, khotonko okhala epottha. Masi, sintoko Isakhi aalupatthiwe awe ni Iximayeli, siiso-tho anamwane a ‘Yerusalemu a wirimu’, yoopoliwe ni Mwaana, yaahilupatthiwa ni anamwane a Yerusalemu opakiwe epottha. Nto Agari ni mwanawe yaahoomoliwa, eyo ethoonyeryaka okhoottiwa wa aIsarayeli a werutthuni ni Yehova ntoko nloko nawe.​—Map 4:21-31; munwehe-tho Yoh 8:31-40.

(aGalasia 4:26, 27)

w14 15/10 10 etti. 11

Nwehereryeke Omwene ni Nroromelo Noolipa

11 Nnaamwi nivarihano na Abrahamu naakhwanenle mwa enamuna yowooneya, okathi yoole osuulu awe Abrahamu waakhenle aya Elapo Yooleiheriwa, Biibiliya aahooniherya-tho wira nivarihano nle naahikhalana waakhwanela waya wa omunepani. (aGal. 4:22-25) Waakhwanela nno wuulupale wa nivarihano nla, murummwa Paulo aahuupuxeriwa ni Muluku khuhimya wira mpantta woopacerya wa osuulu owo wa Abrahamu ti Kristu ni mpantta wa nenli anihimmwa a 144.000, yaawo ari maKristau oowoottihiwa ni munepa wootteela. (aGal. 3:16, 29; Wis. 5:9, 10; 14:1, 4) Nto muthiyana aarowa okumiherya osuulu owo ti “Yerusalemu a wirimu”, eyo piiyo, mpantta wa wiirimu wa nikhuuru na Muluku nenno nniirela aya mpantta soopattuxiwa soororomeleya sa omunepani. (aGal. 4:26, 31) Ntoko saaleiheriwe awe Abrahamu, osuulu ole, niire so: anamwane ale a muthiyana yaarowa waaruuhela mareeliho apinaatamu otheene.

(aGalasia 4:28-31)

Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani

(aGalasia 4:6)

w09 1/4 epax. 13

Nyuwo Mwaanisuwela?

Xeeni Yesu okathi anvekela awe Yehova aarumenle awe masu oowi “Abbá, Tithi”?

Nuulumo na Aramaiko noowi ʼab·baʼ pooti otaphulela “Tiithi” wala “Tiithi aka”. Mbiibiliyani, mapuro ooraru nuulumo nla nimphwanyaneya aya, aniirela mpantta nivekelo ni annirumeeliwa ohimmwaka Tiithi a wiirimu Yehova. Nuulumo nla exeeni nintaphulela aya?

Enciclopédia Bíblica Padrão Internacional ohimmye so: “Mwa elavulelo ya khalai ya okathi wa Yesu, nuulumo noowi ʼabbāʼ vanceenexa yaari enamuna ya anamwane owooniherya nttittimiho apapaya”. Ela yaari enamuna ya niphento mutthu aakhanle awe oolavula ni Tiithi awe ni yaahela muhina moolumo oopacerya mwaana aaixuttihiwa awe oromola okathi aapacerya awe olavula. Yesu aahirumeela-tho moolumo awo okathi aamuxonttela awe Tiithi awe. Vaavo Yesu ari awe ojardim ya oJeseemani, sihalaka iwoora vakhaani wira iiviwe, aahinvekela Yehova oorumeelaka moolumo oowi “Abbá, Tithi”.​—Mar 14:36.

Mwiihaneliwo woowi “ʼAbbāʼ yoowo waarumeeliwa ohimmwaka Muluku, khoniphwanyaneya iliivuru sinceene sa eYuda sa okathi wa olamulelo wa aGriki ni aRoma. Moohaanyiherya waari mwaha woowi aYuda yuupuwela wira khahiyo vaari va nttittimiho omuromola Muluku erumeelaka mwiihaneliwo waarumeeliwa mweemusini ehimmwaka axipaapa”. Enciclopédia eromoliwe enihimya-tho wira “Yesu aahirumeela . . . nuulumo nla ophavelaka olipiherya moolumo aahimmye awe khalai wira yena aahaataana vanceene ni Muluku”. Mapuro makina manli a Soolempwa nimphwanyaneya aya nuulumo noowi “Abbá”, oomanli iwarakha sa murummwa Paulo, anooniherya wira nave maKristau a eseekulu yoopacerya, okathi yaapaka aya mavekelo yaanirumeela nuulumo nlo.​—aRoma 8:15; aGalasia 4:6.

(aGalasia 6:17)

w10 1/11 15

Nyuwo Mwaanisuwela?

Moota xeeni murummwa Paulo ‘aattitthiwe awe mwerutthuni mwawe mirala s’epottha ya Yesu’?—aGalasia 6:17.

▪ Woonasa wene eseekulu yoopacerya, moolumo a Paulo atthu yaaniiwa mwa inamuna soovirikana. Mwa ntakiheryo, khalai yaanirumeeliwa eyuuma yooviha wira aheliwe ekanyeryo anamutthukiwa yaavariwa okhottoni, alatarau a mutemplo ni ipottha saatthyanwe. Otthittiwa aahiiso oheliwa ekanyeryo mwa enamuna eyo, mwerutthuni yaanithokoreriwa ntoko etthu yowuuliha muru vanceene.

Masi hata vari siiso ikwaha sikina otthittiwa ekanyeryo khiwooniwa okhala etthu yootthekeya. Maloko manceene yaakhala okathi wa khalai, yaanitthittiwa ikanyeryo ephavelaka wooniherya nihimo naya, wala etiini. Mwa ntakiheryo, moovarihana ni Dicionário Teológico do Novo Testamento, “atthu a wAsiria yaanaattittimiha amuluku Hadadi ni Atárgatis etthittiwaka ikanyero vamoononi wala vaxikoni . . . Anamakokhorela a muluku iitthaniwa Dionísiu yaaniheliwa ekanyeryo yaalikana ni makukhu a muraraapi oniitthaniwa hera”.

Asomi anceene a olelo-va anikupali wira Paulo aahimya mirala saakumiheriwe mwaha woomaniwa okathi wa muteko awe wa omisionaario. (2 aKorinto 11:23-27) Masi woonasa wene Paulo aaphavela ohimya wira mweettelo awe​—ohiya mirala sa mwerutthuni, waanimusuwanyeiha ntoko muKristau.

Omusoma Biibiliya

(aGalasia 4:1-20)

10-16 ya Junyo

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | AÉFESO 1-3

“Moota Yehova Sineettiherya Awe Itthu ni Miteko Onivara Awe”

(aÉfeso 1:8, 9)

it-3 epax. 554 etti. 6

Esiiri Yowarya

Omwene wa oMesiya. Okathi Paulo aalempe awe ipaphelo wala iwarakha sawe, aahooniherya itthu sinceene voohimya sa esiiri yowaarya ya Kristu. AÉfeso 1:9-11, Paulo onnimuhimya Muluku okhala ole onsuweliha “mirirya s’otthuna wawe”. Epaphelo eyo enihimya so: “Ntoko khalayi supuwenlyawe opaka mwa Kristu, n’urera wawe murima. Mirirya sene t’iya’: wamalelá okathi othanliwe, Muluku onothukumanya momweneni omosaru mwa Kristu itthu sothene siri wirimu n’iye siri vathí-va. Mwa Kristu yowo, hiyo-tho nothanleliwa khalayi okaweliwa sorera sa Muluku. Onithanlale ti Muluku, yowo ommaliherya sothene sinupuwelawe ni sintthunawe”. “Esiri” eyo yowaarya enihela muhina eguverno emosa, Omwene wa oMesiya wa Muluku. “Itthu siri wirimu”, Paulo aahimya awe ti atthu athanliwe wira yaakhele Omwene wiirimu vamosa ni Yesu Kristu. “Itthu siri vathí-va”, Paulo aahimya atthu anrowa okhalaka valaponi. Okathi Yesu aalenle awe atthareli awe wira: “Nyuwo movahiwa osuwela esiri y’omwene wa Muluku”, aahiwooniherya wira esiiri eyo yowaarya yaavarihana ni Omwene.​—Mar 4:11.

(aÉfeso 1:10)

w12 1/7 ipax. 27-28 itti. 3-4

Yehova Onnithukumanya Emusi Awe

3 Moise aahaaleela aIsarayeli wira: Yehova ‘ti Muluku ahu, owo ori mekhawe’. (Otum. 6:4) Itthu Yehova onipaka awe sinnivarihana ni yoolakela awe. Tivonto ‘numala okathi wathanliwe’, Muluku oopaka marehereryo a weettiha miteko sawe, wira soopattuxiwa sawe sirina ankhili siiraane. (Mmusome aÉfeso 1:8-10.) Weettihiwa wa miteko iyo, onimwiiraneya ipantte piili. Mpantta woopacerya ori otthokihiwa wa muloko wa maKristau oothanliwa anrowa okhalaka wiirimu ni Muhooleli aya Yesu Kristu. Mpantta ola, waapacenrye mPentekoositi a 33 Nuumala Kristu Orwa, vaavo Yehova aapacenrye awe waathukumanya ale yaarowa olamulela ni Kristu wiirimu. (Mit. 2:1-4) Okhala wira maKristau oothanliwa annikhalihiwa anaxariya wira ephwanye ekumi mwaha wa mukuttho wa Kristu, awo annaakhulela okhala ‘àna a Muluku’.​—aRom. 3:23, 24; 5:1; 8:15-17.

4 Epantte ya nenli otthokihiwa waale anrowa okhalaka mParayiisu valaponi, elamuleliwaka ni Kristu Mwene Mesiya. “Muttitthi mulupalexa w’atthu”, toniirela mpantta ekrupu ela. (Wis. 7:9, 13-17; 21:1-5) Okathi wa olamulelo wa Iyaakha Ekonto Emosa, atthu awo anotakaahana ni ibilyau sinceene sa atthu anrowa ohihimuxiwa. (Wis. 20:12, 13) Nkuupuwelani moota ohihimuxiwa wa alipa-ookhwa onrowa aya wooniherya wiiraana wahu! Savira iyaakha ekonto emosa ‘itthu sa valaponi’, sinookhalana yoweeha yookiserya. Ale anrowa wooniherya ororomeleya anookhalihiwa ‘àna a Muluku’ valaponi.​—aRom. 8:21; Wis. 20:7, 8.

Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani

(aÉfeso 3:13)

w13 15/2 epax. 28 etti. 15

Ehikhale Etthu Eniwoceelihani Ovuwa

15 Ovilela wahu niiraka yootthuna ya Yehova, onimwaaphwanyiha akina ovuwa wa Muluku. Paulo aalepelaka maKristau a wEefeso aahimmye so: ‘Tivó vanovekelakani wira muhojeyé mwaha wa sohawa sinohawelakani nyuwo: ohawa waka nno t’ovuwa wanyu’. (aÉf. 3:13) Enamuna xeeni mixankiho sa Paulo saataphulela aya ‘ovuwa wa anna a wEfeso’? Wiilipiha Paulo aarina awe avaraka muteko nnaamwi aahaawa, waahiwooniherya maKristau a wEefeso wira okhala muKristau eparakha ya nlemeliho ni nttittimiho nuulupale. Vaakhanle wira Paulo ootthikela ottuli mwaha wa mixankiho, vaarowa otaphulela wira waataana wawe ni Yehova khorina efaita? Ovilela wa Paulo waahittittimiherya eKristau nto aahooniherya wira okhala mutthareli etthu ya efaita, onitthuneya wiivahererya.

(aÉfeso 3:19)

cl 299 etti. 21

“Musuweleke Oniphenta wa Kristu”

21 Mwa nuulumo na eGriki noowi ‘osuwela’ nintaphulela osuwela etthu mutthu “otonko awe ovara mmansawe”. Vaavo nnooniherya ahu niphento sintoko Yesu oonihenrye awe, eyo piiyo, niimananihaka waaphwanyiha mureerelo atthu akina, naakhaliheryaka ni itthu sinaathowa ni naalevelelaka ni murima wotheene, ninnisuwela moonelo aya. Okathi nimpaka ahu eyo, ninniwerya osuwela “oniphenta wa Kristu” weiwo onvikana osuwela wotheene. Nihikhala-khale niliyalaka wira okathi nniilikanyiha ahu ni Kristu, ninnitepa omwaattamela Ole Yesu aamutakiha awe, eyo piiyo, Muluku ahu oophenta, Yehova.

Omusoma Biibiliya

(aÉfeso 1:1-14)

17-23 ya Junyo

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | AÉFESO 4-6

“Mwìwarihe Ikaruma Sothene sa Ekhotto ya Muluku”

(aÉfeso 6:11-13)

w18.05 epax. 21 etti. 1

Nyuwo Amiravo—Mmukhootteke Diabo

MURUMMWA Paulo aahaalikanyiha maKristau ni anakhotto. Hiyo ninniwana ekhotto, nto awanani ihu aakhala tthiri! Hiyo khaninwana ni apinaatamu masi ninwana ni Satana ni malaikha awe ootakhala. Okhala wira apacenrye khalaixa owana ekhotto eyo, nto annisuwela owana saana. Tivonto, pooti okhalaka wira khaninwerya oxintta ekhotto eyo, otepexa wene akhala wira na amiravo. Niireke amiravo anoowerya waaxintta awanani awo ootupa? Aayo, nto eyo ti etthu eniiraneya! Moota xeeni? Mwaha woowi awo annikhaliheriwa ni Yehova. Nave-tho, ntoko anakhotto yiixuttihiwe saana, amiravo awo aawara ikaruma sotheene sa ekhotto avahiwa aya ni Muluku, tivo aalikana owana ekhotto eyo.​—Mmusome aÉfeso 6:10-12.

(aÉfeso 6:14, 15)

w18.05 22-23 itti. 4, 7, 10

Nyuwo Amiravo—Mmukhootteke Diabo

4 Ntoko esintu, ikeekhai niixuntte ahu mBiibiliyani, sinninikhapelela wira nihiwokiwe ni sowiixuttiha sowootha. (Yohani 8:31, 32; 1 Yohani 4:1) Nave, vaavo nintepa ahu wiixutta ni ophenta ikeekhai iyo, vanoonikhweelaka weettela malamulo a Muluku aahiiso owara “yowara y’ayuma”. (Esa 111:7, 8; 1 Yoh. 5:3) Nave-tho, wiiwexexa ikeekhai iyo, onoonikhaliherya waakiherya saana. ​—1 Ped. 3:15.

7 Malamulo a xariya a Yehova, annikhapelela ‘murima’ ahu aahiiso omutthu ahu wa muhina, ntoko yoowara ya yuuma. (Mir. 4:23) Nakhotto khaatthuneya oturuka yoowara awe ya yuuma yoolipa, onawara yoohilipa. Moolikanasa, nihikhala-khale niturukaka malamulo a Yehova voohimya sa ele eri yooloka, vano nnatthara ele nnoona ahu okhala yooloka. Maana khanrina osuwela onwerya okhapelela murima ahu. (Mir. 3:5, 6) Ti nthowa naya okathi wotheene, nintthuneya ahu oweha “yowara [ahu] y’ayuma”, wira noone akhala wira ennivikaniha okhapelela murima ahu.

10 Ixapattho sa anakhotto ooRoma saanaakhaliherya oxintta ekhotto, nave ixapattho sahu sa nthoonyeryo, sinninikhaliherya olaleya “ihapari sorera” sa murettele. (Yes. 52:7; aRom. 10:15) Okathi mukina ontthuneya olipa murima vanceene wira nilaleerye. Bo, orina iyaakha 20, onihimya so: “Kaanoova waalaleerya anaxikola akhwaaka. Kinoona wira kuuliwa muru. Kuupuwelaka okathi ovinre, nkinsuwela etthu yaakiiriha wuuliwa muru. Vano kinnihakalala waalaleerya amiravo akhwaaka”.

(aÉfeso 6:16, 17)

w18.05 25-26 itti. 13, 16, 20

Nyuwo Amiravo—Mmukhootteke Diabo

13 Nto “matthere [xeeni] a moro” Satana okhanle awe oowoovonyeryani? Satana pooti omootherya Yehova ophavelaka woowokani. Satana oniphavela woowokani wira Yehova khonoophentani ni wira khuuvo oniwoonelani vatthu. Ida, yoowo orina iyaakha 19, onihimya wira: “Ikwaha sinceene kuupuwela wira khivaaweryaneya okhala Mpatthani a Yehova”. Exeeni emukhalihenrye oxintta muupuwelo owo? Owo onihimya wira: “Mithukumano sinnikhaliherya olipiha waamini waka. Kaarowa omuthukumanoni kaamukilaathi paahi, nkaakomentari kuupuwelaka wira khuuvo aarowa ophavela okiwiriyana. Vano kinnilokiherya mithukumano ni weererya okomentari ikwaha piili aahiiso tthaaru. Hata vavilaka, opaka eyo onnikikhaliha saana. Nave anna ni arokora annikilipiha vanceene. Nuumala mithukumano, kinnoona wira Yehova onnikiphenta”.

16 Ntoko siisaale ekapaseeti enikhapelela aya oramattha aahiiso ottoopare wa nakhotto, “wopowa” wahu onnikhapelela muupuwelo ahu. (1 aTes. 5:8; Mir. 3:21) Nlipelelo ninninikhaliherya owehexexa sooleiherya sa Muluku ni ohikhulumuwa mwaha wa mixankiho sahu. (Esal. 27:1, 14; Mit. 24:15) Masi naphavela wira nlipelelo nahu nnikhapeleleke, nihaana okhala neekeekhai. Nave nihaana owara “ekapaseti” ahu ohiya okuxa mmatatani!

20 Murummwa Paulo oolikanyiha Nuulumo na Muluku ni ekatana. Yehova oonivaha nuulumo nawe. Masi nihaana wiixutta moota woorumeela saana wira naakiherye waamini wahu ni olokiherya muupuwelo ahu. (2 aKor. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15) Ninrowa wiilokiherya sai? Sebastian, orina iyaakha 21, onihimya wira: “Khula ekapiitulu kinsoma aka mBiibiliyani, kinnilepa eversu emosa. Kookhalana elista ya iversu sookisivela”. Eyo ennimukhaliherya osuwela muupuwelo wa Yehova. Daniel onincererya so: “Vaavo kimmusoma aka Biibiliya, kinnilepa iversu kinoona aka wira sinimwaakhaliherya atthu kinaalaleerya aka. Kinnoona wira atthu awo anneemererya vaavo anoona aya wira ennikisivela ele Biibiliya eniixuttiha awe ni kinnipaka eniwerya aka wira kaakhaliherye”.

Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani

(aÉfeso 4:30)

it-3 527 etti. 2

Waarya

Munepa wootteela. Ikuru soowerya sa Yehova, sineettihiwa ni Muluku ni okathi wotheene sinnaakhwaniherya yootthuna awe. Munepa wootteela ti wooratteleya, wowaarya ni osukeriwe wira orumeeliweke paahi ni Muluku ni yoolakela ya vameekha aya. Ti nthowa naya nniitthana ahu “erooho yowarya”. (Esa 51:13; Luk 11:13; aRo 1:4; aÉf 1:13) Munepa wootteela ti ikuru sinimwiiriha mutthu ovara miteko sowaarya ni osyaka itthu soonanara. Mweettelo wotheene woohiloka wala wa ekhapa pooti omwiiriha mutthu ohaakhela munepa owo wala ‘oriipiha murima’. (aÉf 4:30) Nnaamwi munepa wootteela, ohirina mukhalelo onooneya, onnooniherya waarya wa Muluku tivonto vanniweryaneya ‘oriipihiwa murima’. Mweettelo wotheene woohiloka pooti ‘ottipiha Eroho Yowarya [munepa wootteela]’. (1 aTe 5:19) Othipelela opaka itthu soohiloka wala soonanara, pooti wiirihaka munepa wootteela wa Muluku oveeheya wala ‘oriipiwa murima’ nto eyo pooti omwiirihaka mutthu owo ohinttharuwa okhala nwanani a Muluku. (Yes 63:10) Mutthu aahikhalane ephoole pooti oriipiha murima munepa wootteela mpakha oveeha. Yesu Kristu aahihimya wira mutthu ontthekela munepa wootteela khanleveleliwa, nnakhala olumwenku ola wala wa muhoolo.​—Mat 12:31, 32; Mar 3:28-30; nwehe nuulumo noowi MUNEPA.

(aÉfeso 5:5)

it-2 179 etti. 6

Nrima Aahiiso Milili

Wooneya ni Miteko. Nrima aahiiso milili sinooneya ni etthu mutthu onipaka awe wala yoophavela awe yoohiloka. Mulipa-oomulepa Biibiliya, Yakobo onninleela wira wunlela iwo soophavela soohiloka, waavahiwa ikuru, onnikumiherya etampi. (Ya 1:14, 15) Mutthu a nrima wala milili, onnisuwanyeya ni mweettelo awe. Murummwa Paulo aahihimya wira okhala nanrima aahiiso namilili, onlikana ni waakokhorela a muluku eethiru. (aÉf 5:5) Mutthu owo, nrima nawe wala milili sawe sinnipakeya muluku awe ni onnihela nipuro noopacerya ovikana omukokhorela Mpattuxa.​—aRo 1:24, 25.

Omusoma Biibiliya

(aÉfeso 4:17-32)

24-30 ya Junyo

MIHAKHU SINIKHUMA MBIIBILIYANI | AFILIPI 1-4

“Muhukhuwe Mwaha W’etthu P’itthu”

(aFilipi 4:6)

w17.08 12 etti. 10

“Murettele wa Muluku . . . Onvikana Osuwela wa Mutthu”

10 Exeeni enrowa onikhaliherya ‘ohukhuwa mwaha w’etthu p’itthu’ wira nikhalane “murettele wa Muluku”? Masu Paulo aalepenle awe aFilipi annooniherya wira vaavo ninkhalana ahu muxankiho, murette aya ti ovekela. Tivonto, vaavo ninxanka ahu, nihaana ovekela ni murima wotheene. (Mmusome 1 Pedru 5:6, 7.) Nto vaavo muninvekela anyu Yehova, mukupaliki wira onimookhapelelani tthiri. Okathi wotheene muxukhureleke mwaha wa mareeliho anoovahaaweni. Tivonto muhikhala-khale muliyalaka wira Yehova “onniwerya onìrela itthu sulupalexa, sintepa ovikana iye sininvekelahu ni sintthokelelahu”.​—aÉf 3:20.

(aFilipi 4:7)

w17.08 epax. 11 etti. 7

“Murettele wa Muluku . . . Onvikana Osuwela wa Mutthu”

7 Vaavo anna a oFilipi yaasomme aya epaphelo ya Paulo, exeeni yuupuwenle aya? Woonasa wene, anamunceene yaanuupuwela itthu saamukhumelenle Paulo ni Sila ni moota Yehova aakhalihenrye awe mwa enamuna yahaalipelela aya. Paulo aawiixuttiha exeeni ni yoolepa ela? Aawiixuttiha wira ahixankeke. Masi avekeleke wira aphwanye “murettele wa Muluku . . . onvikana osuwela wa mutthu”. ABiibiliya akina, ataphuleliwe so: “Murettele munjene mutthu ohinweryawe osuwela” aahiiso “murettele wa Muluku, onivikana iye sinwery’ahu osuwela”. Ni moolumo ala Paulo aaphavela ohimya exeeni? Paulo aaphavela ohimya wira “murettele wa Muluku”, onninikhaliherya vanceene ovikana ele enuupuwela ahu. Nnaamwi nihisuwelaka moota wooxintta mixankiho sahu, masi Yehova onnisuwela. Nave, Yehova onoowerya opaka etthu nahaalipelela ahu.​—Mmusome 2 Pedru 2:9.

w17.08 epax. 14 etti. 16

“Murettele wa Muluku . . . Onvikana Osuwela wa Mutthu”

16 Exeeni enrowa wiiraneya akhala wira nnimwaakhela “murettele wa Muluku, onvikana osuwela wa mutthu”? Biibiliya onihimya wira “onosuka” murima ni muupuwelo ahu. (aFil. 4:7) Nttaava noopacerya, nuulumo noowi ‘osuka’ naarumeeliwa ni anakhotto, niphavelaka waahimya anakhotto yaale yaasuka epooma. Nto atthu yaakhala epooma ya oFilipi yaasukiwa ni anakhotto awo. Atthu ale, yaanirupa ahoovaka etthu okhala wira epooma ele yaanisukiwa ni anakhotto. Moolikanasa, vaavo nimphwanya ahu “murettele wa Muluku”, murima ni muupuwelo ahu khonoova etthu nnakhala oxanka. Maana ninnisuwela wira Yehova onninsuka ni oniphavela mureerelo ahu. (1 Ped. 5:10) Nave, onninikhapelela vaavo ninxanka ahu aahiiso okhulumuwa.

Otokosa Itthu sa Efaita Soomunepani

(aFilipi 2:17)

it-3 epax. 123 etti. 6

Soovaha

Soovaha soowurya. Soovaha soowurya saanivahiwa vamosa ni soovaha sikina, vanceenexa nuumala aIsarayeli ophiya Elapo Yooleiheriwa. (Mot 15:2, 5, 8-10) Soovaha iyo saakhala sa eviinyu ni saaniyeeheriwa valtarini. (Mot 28:7, 14; mulikanyiherye ni Okh 30:9; Mot 15:10.) Murummwa Paulo aahaalepela maKristau a oFilipi wira: “Hatá ephome aka yaheliwa mukuttho w’omaliherya mukuttho wo wamini wanyu, miyo kinnitteliwa murima n’utthapa”. Paulo aahirumeela mwa nthoonyeryo yoovaha ya ephome aahiiso eviinyu, ophavelaka wooniherya wira aaneemya oleva ekumi awe moophavela waaphwanyiha mureerelo axinnawe. (aFi 2:17) Ohalaka vakhaani okhwa, Paulo aahimulepela epaphelo Timootheyo ni aahimuleela wira aahala vakhaani omwarexiwa sintoko yoovaha yoowurya, nave aahihimya wira woopoliwa wawe waari vakhiviru.​—2 Ti 4:6.

(aFilipi 1:23)

w08 15/8 epax. 28 etti. 2

Itthu xeeni piili ‘samphunyererya ninno-ninno’ Paulo, nave woopoliwa xeeni aaphavela awe?

Mwaha wa mixankiho saamukhumelela okathi ole, murummwa Paulo aanixankiheya mwaha wa itthu piili: ekumi wala okhwa. (aFil. 1:21) Nnaamwi aahaahimmye saana etthu aarowa awe othanla, owo aahooniherya ele aaphavela awe eyo piiyo, ‘wòpoliwa’ ni okhala vamosa ni “Kristu” wiirimu. (aFil. 3:20, 21; 1 aTes. 4:16) Woopoliwa iwo waarowa wiiraneya okathi wa olamulelo ohinooneya wa Yesu Kristu, wammwiiriha Paulo waakhela etthuvo Yehova aalokihenrye awe.​—Mat. 24:3.

Omusoma Biibiliya

(aFilipi 4:10-23)

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha