Murumeeleke Saana Moolumo Anyu
‘Apwiya! Molumo a mwano mwaka yosivelekeni’.—ESAL. 19:15.
OTTHARA NTAKIHERYO NA YESU ONROWA ONIKHALIHERYA SAI . . .
othanla okathi wooreerela olavula?
othanlela moolumo ooreerela olavula?
othanla enamuna yooreerela olavula?
1, 2. Xeeni vanilikanyihiwa aya mooro ni moolumo ahu?
WANIPACERYA wa mweeri wa Outubro, mwaakha wa 1871, muhuru wa oWisconsin, wEstados Unidos ya América, waahipacerya ovya. Mooro ole waahincerereya mowaakuveya, khiwiiva atthu 1.200, ni opaha miri sinceene. Woonasa wene, mooro owo waapacenrye vakhaani ni waakumiheriwe ni akampoi yaavira vakhiviru. Ela ennuupuxerya moolumo ari va Yakobo 3:5: “Moro onipacerya vakhani, [masi] onniwerya opaha etakhwa yulupalexa”. Xeeni Yakobo aalavunle awe siisa?
2 Owo onnitthokiherya eversiikulu 6, oriki: “Nlumi moró”. Nlumi nintaphulela moolumo ahu. Ntoko mooro, moolumo ahu anniwerya okumiherya ehasara yuulupale. Hata Biibiliya onnihimya wira “molumo anniwerya oruha ekumi walá okhwa”. (Mir. 18:21) Ekeekhai wira khaninrowa ohiya olavula noovaka ohimya etthu yoohiloka, ntoko sisaale vahinihiya ahu orumeela mooro noovaka wira onookumiherya ehasara. Etthu yooreerela ori wiikasoopa. Nasuwela okhapelela saana mooro, pooti orumeela wira naapeyeke yoolya, woora, ni omwaleela ohiyu. Nasuwela orumeela nlumi nahu, pooti onvuwiha Yehova ni waakumiherya mireerelo atthu akina.—Esal. 19:15.
3. Itthu xeeni tthaaru voohimya sa olavula sinirowa ahu othokorerya?
3 Hata nirumeelaka iyano sahu wala matata wira nilavule, owerya iwo nirina ahu wa otthokiherya muupuwelo ahu, nivahiwe ni Muluku. Ninrowa orumeela sai yoovaha ela wira naalipihe akina, ohiya waakhulumula? (Mmusome Yakobo 3:9, 10.) Vano ninrowa othokorerya itthu tthaaru sootthuneya: okathi onireerela olavula, etthu enireerela olavula, ni enamuna yooreerela olavula.
OKATHI ONIREERELA OLAVULA
4. Muhimye okathi vanireerela aya ‘omàla’.
4 Olavula onniirela mpantta okumi ahu khula nihiku, masi eyo khentaphulela wira nihaana olavula okathi wotheene. Biibiliya onnihimya wira wookhala “okathi w’omàla”. (Mus. 3:7) Omaala okathi akina anilavula aya, onnooniherya nttittimiho. (Yob. 6:24) Ti va miruku omaala akhala wira nooleeliwa esiiri wala etthu ehinireerela olaleya. (Mir. 20:19) Nave-tho, okathi onipaciwa ahu, ti va miruku omaala.—Esal. 4:5.
5. Ninrowa omuxukhurela sai Muluku mwaha wa owerya olavula?
5 Masi Biibiliya onnihimya wira wookhala ‘okathi w’olavula’. (Mus. 3:7) Vaakhanle wira mpatthani anyu ohoovahani etthu, nyuwo khimwaarowa ovitha. Ohiya-vo, mwaarowa orumeelaka saana wira mooniherye oxukhurela wanyu. Tivo, ninnimuxukhuru Yehova vaavo vanirumeela ahu saana yoovaha ela, eyo piiyo, owerya olavula. Ninnipaka eyo vaavo vanihimya ahu muupuwelo ahu, waaleela akina itthu sinnithowa, waalipiha akina ni onvuwiha Muluku. (Esal. 51:17) Ninrowa osuwela sai okathi onireerela ‘olavula’?
6. Xeeni vanitthuneya aya othanla okathi onireerela olavula?
6 Moolumo ari va Miruku 25:11, annooniherya otthuneya waya othanla okathi onireerela olavula. Yoolepa eyo enitthokiherya wira moolumo ooreera anilavuliwa okathi wooreera anlikana ni maçã a weero aheliwe mparathoni mwa eparatha. Maçã a weero yaamureeraka oweha. Yaamutepa oreera akhala wira aheliwe mparathoni mwa eparatha. Vamosaru, othanla oratteene okathi onireerela olavula, onimwiiriha moolumo ahu okhala oovara murima. Moota xeeni?
7, 8. Annihu oJapão yaamutakihale sai Yesu khuthanla okathi wooreerela olavula ni atthu voohimya sa nlipelelo na ohihimuxiwa alipa ookhwa?
7 Akhala wira ninlavula okathi woohireerela, atthu pooti ohiiwa wala oheemererya ele enilavula ahu. (Musome Miruku 15:23.) Mwa ntakiheryo, Mweeri wa Marso, 2011, yaahikhumelela etetere ni tsunami muulupale aahononne mittetthe sinceene oJapão. Yaahikhwa atthu oovikana 15.000. Nnaamwi Anamoona a Yehova a mittetthe iye yaaphwanyiwe-tho ni ehasara eyo, awo yaahittottela mureerelo okathi owo wira yaalipihe atthu ale ni muhupi wa Biibiliya. Atthu anceene a muttetthe ole annivarexexa soolema sa eBudista ni khanimusuwela saana Biibiliya wala animusuwela vakhaani. Nto annihu yaahoona wira ole khahiyo waari okathi wooreerela waaleela atthu ale yaakhweliwe, nlipelelo na ohihimuxiwa alipa-ookhwa. Masi yaahirumeela okathi ole wira yaalipihe mwa enamuna ekina ni waatthokiherya nthowa naya itthu sootakhala sinaakhumelela aya atthu ooloka.
8 Yesu aanisuwela okathi wahaareerela olavula, masi aanisuwela-tho okathi wooreerela olavula. (Yoh. 18:33-37; 19:8-11) Ahaaleela awiixutti awe wira: “Nlelo kihana itthu sinjene so wohimeryani: nto munnojela wiwa n’osuwela nanano va”. (Yoh. 16:12) Anamoona ale a oJapão yaahimutakiha Yesu. Nuuvira iyaakha piili nnimeya, yaahikawa efolyetu Ihapari sa Omwene N.° 38, yeeyo yaakaiwa olumwenku wotheene, yaarina muru oni: “Niireke Alipa-ookhwa Anookhala-tho Akumi Tthiri”? Nto okathi ole, atthu yaari oolikana wira alipihiwe ni yoolipelela ya ohihimuxiwa, ni anceene yaahaakhela efolyetu emosa. Soolema ni itiini sinnivirikana, tivonto nihaana waarumeela ankhili wira nisuweleke okathi wooreerela olavula ni atthu.
9. Okathi xeeni onireerela ahu wuupuwelela toko nihinatthi olavula etthu?
9 Tthiri wookhala okathi onireerela ahu omaala. Mwa ntakiheryo, okathi mukina atthu pooti oniveeha, hata ahilakenle. Nto vaarowa okhala va miruku wuupuwelela toko akhala wira mutthu owo oroolakela oniveeha wala nnaari ni vaareerelaka omwaakhula. Noona wira nihaana olavula etthu, vaamureerela olavulana mutthu owo nihinanariwe, maana pooti ohimya etthu nihuupuwenle saana. (Musome Miruku 15:28.) Vamosaru, nohaana wuupuwela saana nihinatthi waalaleerya amusi ahu ahinimurumeela Yehova. Ekeekhai wira nimphavela wira amusuwele Yehova, masi nohaana ovilela ni okhalana miruku. Olavula moolumo ooreerela, okathi wooreerela pooti waavara murima.
ETTHU YOOREERELA OLAVULA
10. (a) Xeeni vanitthuneya aya othanlela saana moolumo ahu? (b) Moolumo xeeni anireerela osyaka?
10 Moolumo anniwerya ovulaliha wala openuxa. (Musome Miruku 12:18.) Atthu anceene olumwenku ola wa Satana, “nlumi naya ti xowa òwitha” ni “anlikana ni matthere”. (Esal. 64:4) MuKristau ohaana osyaka moolumo siiso. Atthu anceene annirumeela moolumo ooveeha aphavelaka otheiha paahi. Masi Biibiliya onihimya wira maKristau ahaana ‘orihela ottaiwene’ moolumo ooveeha. Ekeekhai wira ikwaha sikina pooti olavula itthu sootheiha, masi nohaana okhalana ephoole wira nihirumeele moolumo oowuuliha muru wala anaaveeha akina, niphavelaka otheiha paahi. Biibiliya onnilopola so: “Mwano mwanyu muhikhume molumo òtakhala: nto okathi wophaveleya, mulavuleke molumo òrera, yawo anakhaliherya akhw’inyu, enaphwanyiha murerelo ale aniwiwani”.—aÉf. 4:29, 31.
11. Exeeni enrowa onikhaliherya othanlela moolumo ooreerela?
11 Yesu ohiixuttiha wira “eyano ennilavula itthu sisanrye [vamurimani]”. (Math. 12:34) Tivonto, moolumo ooloka anipacerya vamurimani. Ikwaha sinceene, moolumo ahu anooniherya moota ninwoonela ahu akina. Akhala wira murima ahu ti woophenta ni woomorela ikharari, nto moolumo ahu anrowa okhala oolipiha.
12. Exeeni-tho enrowa onikhaliherya othanla moolumo ooloka?
12 Mutthu ohaana wiimananiha vanceene wira oweryeke othanla moolumo ooreerela. Hata Mwene Salomoni, yoowo aarina miruku sinceene, “ahiphavela olavula molumo òsiveliha”, tivonto “itthu sothene silempwe [nuuwo] ti s’ekekhai”. (Mus. 12:9, 10) Niireke ikwaha sikina munnoona ovila ophwanya “molumo òsiveliha”? Akhala wira ti siiso, mwiimananihe wiixutta moolumo masya. Etthu emosa enrowa wookhaliheryani ori oweha moolumo anirumeeliwa mBiibiliyani ni iliivuru sahu. Mphaveleke wiixutta moolumo ahilimalenle anyu ni musuweleke yootaphulela aya. Etthu yootepexa otthuneya ori wiixutta orumeela moolumo mwa enamuna enaalipiha akina. Moovarihana ni eprofesia, Yesu aahimmye so: “Apwiya Muluku àkixuttiha molumo aya, khukivaha miruku, wira kisuwele omuhakalaliha oripiwe murima”. (Yes. 50:4) Nihinatthi olavula, nihaana toko wuupuwelela ele enrowa ahu ohimya, wira nithanlele moolumo ooreerela. (Yak. 1:19) Niikoheke so: ‘Karumeela nuulumo nla, kiireke mutthu ola onimwiiwexexa ele enihimya aka? Mutthu ola onrowa woonela sai kalavula siisa’?
13. Xeeni vanitthuneya aya olavulaka mwa enamuna eniiwanyeya mookhweya?
13 Khalai, wIsarayeli yaanirumeeliwa malope wira atthu athukumane wala amwareye, nave-tho yaanirumeeliwa mukhottoni wira yaalipihe anakhotto. Tivonto Biibiliya onirumeela awe nlope wira olikanyihe ni moolumo ookhweya wiiwexexa. Akhala wira nlope khinoopiwe saana, anakhotto yammwarya-mwareya, nto woonasa wene eyo yaamukumiherya ehasara. Vamosaru, akhala wira moolumo ahu khaniiwanyeya saana, pooti waaxankiha atthu akina wala waathweeleliha. Masi nihiliyaleke wira nihaana olavula mooreerela murima.—Mmusome 1 aKorinto 14:8, 9.
14. Exeeni enooniherya wira Yesu aalavula mwa enamuna yookhweya wiiwexexa?
14 Yesu oovaha ntakiheryo noolokexa na moota woothanla moolumo ooloka. Nkahaya muthokorerye mwaha aalavunle awe, olempwe va Matheyo ekapiitulu 5 mpakha 7. Yesu kheerenrye osiviha moolumo awe, wala olavula etthu yahaiwanyeya saana; hata khaarumenle moolumo ooveeha. Ohiya-vo, aathanlale moolumo ookhweya, oowiiwanyeya ni oovara murima. Mwa ntakiheryo, wira aakhaliherye atthu ovukula oxankiheya waya mwaha wa yoolya, Yesu aahaaleela wira Yehova onnaavaha yoolya axinuuni. Nuumala-vo, ahaakoha oriki: “Khi nyuwo, khamuhiyó alupalexa wavikana axinuni?” (Math. 6:26) Ni moolumo awo ookhweya, Yesu aahiwiixuttiha etthu ni waalipiha ale yanwiriyana! Vano nithokorerye etthu ya neeraru voohimya sa ilavulelo sahu.
ENAMUNA YOOREERELA OLAVULA
15. Xeeni vanitthuneya ahu olavula mooreerela murima?
15 Vannitthuneya othanlela enamuna yooreerela olavula. Okathi Yesu aalavunle awe muSinagoga ya oNazarethi, atthu ‘yanithamala mwaha wa masu èparakha yakhuma mwano mwawe’. (Luk. 4:22) Moolumo ooreera annivara murima wa mutthu onilavulana ahu. Moolumo siiso, pooti owiiriha atthu weemererya ele enihimya ahu. (Mir. 25:15) Nnoowerya omutakiha Yesu naalavulihaka atthu mooreerela murima ni othokorerya muupuwelo aya. Okathi omosa, Yesu aahaamorela ikharari atthu yaarwaale onwiriyana, nto “ahipajerya owixuttiha itthu sinjene”. (Mar. 6:34) Hata okathi aaruwaniwa awe, Yesu khaaruwanne atthu awo.—1 Ped. 2:23.
16, 17. (a) Ninrowa omutakiha sai Yesu okathi onilavula ahu ni apatthani ni amusi ahu? (Nwehe elatarato yoopacerya.) (b) Nvahe ntakiheryo nnooniherya oreerela waya olavula mooreerela murima.
16 Ikwaha sikina vannivila waalavuliha mooreerela murima atthu naalimalenle ahu, vanceenexa amusi wala apatthani mmulokoni. Pooti wuupuwelaka wira khivanitthuneya okhalana ephoole moota onilavulana ahu atthu awo. Niireke Yesu aanuupuwela wira, atthuna vale, pooti waalavuliha awiixutti awe moohireerela? Nnaari! Okathi yoole arummwa awe yaanyakulihana aya aphavelaka okhulupale, Yesu aahaattaruxa mooreerela murima ni aahirumeela nlikanyiho na mwaana. (Mar. 9:33-37) Axitokweene ahaana omutakiha Yesu, nto avaheke miruku ‘mopixa murima’.—aGal. 6:1.
17 Hata mutthu oniveehale ene, waakhula mooreerela murima pooti okumiherya mireerelo. (Mir. 15:1) Mwa ntakiheryo, mwaana mmiravo a murokora mmosa oohitheliwa, onneererya omurumeela Yehova ni mirima miili. Nto murokora mmosa onnimmorela ikharari maama ole, nto onalavula so: “Kinniwoonelani othunku okhala wira khanwenrye omuhuwa saana mwaninyu”. Murokora ole oohitheliwa onnuupuwelela vakhaani, nto khiyaakhula so: “Koosuwela wira itthu khasineetta saana vano, masi omuhuwa mwaana khahiyo muteko wa nihiku nimosa. Nuumala Harmagedoni, nnoosuwelexa ekeekhai”. Waakhula moota ola, onnikhaliherya ni onnikumiherya murettele, nave-tho waahimukhaliherya mwaana owo, okhala wira aaniwiriyana ele yaalavuliwa. Mmiravo ole aahiweha wira amamawe nlelo yaanimphenta. Nuumala-vo, aahihiya weetta ni apatthani oohiloka. Muhoolo mwaya aahibatiziwa ni aahirumeela oBetheli. Hata nilavulaka ni anna, amusi, wala atthu nihinaasuwela ahu, okathi wotheene ‘molumo ahu ekhaleke òrera ni owèleliwa ni makha’.—aKol. 4:6.
18. Ninrowa omutakiha sai Yesu enamuna enilavula ahu?
18 Owerya otthokiherya ele enuupuwela ahu ni moolumo ahu, eri yoovaha yuulupale ya Yehova. Nto nimutakiheke Yesu, nisuweleke okathi wooreerela olavula, moolumo ooreerela olavula ni enamuna enireerela olavula. Niira siiso, moolumo ahu anrowa okhalaka ntoko murette onipenuxa, ni anrowa onvuwihaka Yehova, yoowo onivahale eparakha ela yoowerya olavula.
[Ekaaxa epaaxina 22]
MURUMEELEKE SAANA MOOLUMO ANYU
OKATHI XEENI: Muthanleke okathi wooreerela olavula
ETTHU XEENI: Muthanleleke moolumo anyu
MOOTA XEENI: Muthanleke enamuna yoreerela olavula