Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • kp ipaax. 12-15
  • Woophiya ‘Okathi Woophukela’

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Woophiya ‘Okathi Woophukela’
  • Vikanihani Okhala Ooweha-weha!
Vikanihani Okhala Ooweha-weha!
kp ipaax. 12-15

Woophiya ‘Okathi Woophukela’

ELIIVURU yookiserya ya Biibiliya, Wisupulula, enninleela sa nlaikha nimosaa ninvava osulusulu nirina “molomu òhimala Èhapari Yorera”. Nlaikha nno naalavula ni masuu oorunya wira: “Mmoveke Muluku, munvuwiheke yowo! Mana wophiya okathi onrowawe walamula atthu othene”. (Wisupulula 14:6, 7) ‘Okathi owo woophukela’ onihela muhina itthu piili, masuu oophukela ni yoolaka ya Muluku. Yoophukela eyo enirwa ntoko wanikisa wa “okathi wokiserya”. Vano hiyo ninkhala mu okathi yoowo wookiserya.​—2 Timótheyo 3:1.

‘Okathi woophukela’ owo orii ihapari sooreera waale aniphenta exariya. Okathi eene yoowo Muluku onrowa awe oruuha yoomumuliha wa arumeyi awe, yaawo ahaawale mmatatani mwa mukhalelo ola wa itthu soohaaxa ni woohiphenta.

Vano, ohinatthi ophiya ‘okathi woophukela’ yoowo onrowa opwetexa mukhalelo ola wootakhala wa itthu, hiyo nintumereriwa so: “Mmoveke Muluku, munvuwiheke yowo!” Nyuwo munnipaka eyo? Opaka eyo onitaphulela itthu sinceene, ohiya paahi olavula oriki: “Miyo kinnimukupali Muluku”. (Matheyo 7:21-23; Yakobo 2:19, 20) Omoova Muluku mooreerela waatthuneya oniirihaka omuttittimiha owo. Waatthuneya oniirihaka ohuluwa itthu sootakhala. (Miruku 8:13) Waatthuneya onikhaliheryaka ophenta ele eri yooloka ni onyokha ele eri yootakhala. (Amosi 5:14, 15) Akhala wira ninnimuttittimiha Muluku, ninrowa onwiriyanaka owo ni ephoole yuulupale. Khinnirowa okhala oowaatteliwa miteko ni itthu sikina, nto kihiyacalela osoma moohihiyererya Nuulumo nawe, Biibiliya. Ninrowa omuroromela owo mu okathi wotheene ni murima ahu wotheene. (Esalimo 62:9; Miruku 3:5, 6) Otheene yaale animuttittimiha mwekeekhai, anneemererya wi ntoko Mpattuxa a erimu ni elapo ya vathii, owo Mwene a Mapuro Otheene, nto awo moophenta annimwiiwelela owo ntoko ole orina ehakhi ya Olamulela ikumi saya. Akhala wira ninneemererya wira naahaana ovaha ephoole yinceene mmiyaha iya, nrowe nivare eyo moohipisa.

Okathi woophukela, yoowo waalaleiwale ni nlaikha, onnisuweliwa-tho okhala “nihiku n’Apwiya”. Khalai “nihiku” nno naahiphiya oYerusalemu mu 607  A.E.C. mwaha woowi atthu oYerusalemu khiyiiwelenle soolopola sa Yehova saahimmwale ni maprofeta awe. Mwaha woohicalela nihiku na Yehova, yuupuwelaka wira nihiku nno na Yehova naari noorakamela, awo yaahihela vahasarani ikumi saya. Yehova aahaalopola awosa oriki: “nri vakhiviru: nihanle ophiya vowakuveya”. (Sofoniya 1:14) Khalai “nihiku [nikina nno] n’Apwiya” naahirwa oBabilonia mu 539 A.E.C. (Yesaya 13:1, 6) Aroromelaka ixirii saya suulupale, ni amuluku aya, atthu ooBabilonia khiyaacalenle soolopola saavahiwe ni maprofeta a Yehova. Masi ohiyu omosaa, Babilonia muulupale aahinyaanyiwa ni atthu ooMedia ni ooPersia.

Exeeni enilipelela ahu olelo va? “Nihiku n’Apwiya”, ninrowa waaphwanya atthu otheene. (2 Pedru 3:11-14) Yoophukela ya Muluku yaahilamuliwa ‘oBabilonia Mulupale’. Moovarihana ni Wisupulula 14:8, nlaikha nimosaa ninlaleya nriki: ‘Babilonia Mulupale omora!’ Eyo ehiiraneya tthiri. Owo khonwerya-tho waakhoottiherya anamakokhorela a Yehova. Otakhala wawe ni wiivoloiha wawe mukhottoni onnilaleiwa elapo yotheene. Vano opwetexiwa wawe wookiserya ohaattamela. Mwaha wa eyo, Biibiliya onnaatumererya atthu mapuro otheene oriki: “Mukhume [mBabilonia Mulupale] . . . wira muhatàne n’itampi saya, ehukhumu aya ehophwanyeni-tho. Itampi saya sokoma wirimu: Muluku ohùpuwela sotakhala saya”.​—Wisupulula 18:4, 5.

Babilonia Muulupale Tanii? Mukhalelo wa itiini mu olumwenku wotheene yoowo onilikana ni Babilonia a khalai. (Wisupulula, muruu wa 17, 18) Thokoreryani itthu sikina soolikana:

• Khalai anamukuttho ooBabilonia yaahiikeliha muhina vanceenexa mmiyaha sa epoliitika ya maloko. Eyo etthu eniiraneya ni itiini sinceene olelo va.

• Vanli-vanli anamukuttho ooBabilonia yaanikhaliherya ikhotto sa maloko. Moolikanasa mmo olelo va itiini sinikhala ohoolo mu waareeliha atoropa vaavo maloko vanrowa aya okhottoni.

• Sowiixuttiha ni sowiira sa Babilonia a khalai saahiiriha maloko okela mmukhalelo wa mweettelo wootakhalexa. Olelo va, mwaha woowi ahooleli a itiini annikotoopiha mathipelo a nlamulo a Biibiliya voohimya sa mweettelo a makhalelo ooloka, ohuulaana mweettelo wohiisumaaliha eriyari ya ahooleli a itiini ni awatthara a etiini. Ekeekhai ekina tiila: mwaha wa onamuttompe wa Babilonia Muulupale, oraruwa wawe ni elapo ni mukhalelo aya wa epoliitika, Wisupulula onnimuhimya owo okhala namuttompe.

• Nave-tho Biibiliya onihimya wira Babilonia Muulupale ‘okilanthe va, ntoko pwiyamwene’. Khalai, oBabilonia, mapuro a ipa sa amuluku khiyaareere, ni anamukuttho yaahikhala oovuwa mmiteko sa anakoso. Olelo va, ophavelaka wuncererya mapuro ookokhorela, Babilonia Muulupale ookhalana mihakhu sinceene ni itthu sikina. Sowiixuttiha sawe ni mahiku a iferiado sinniruuha mihakhu sinceene wa owo ni wa akina mu olumwenku wa nakoso.

• Ovariheliwa muteko wa ilatarato, maxintta, ni mwaawelo, saari itthu soolema oBabilonia a khalai, ntoko olelo va siry’aya soolema mmapuro manceene. Okhwa waaniwa ntoko olapuwa orowaka mukhalelo mukina wa okumi. Babilonia aahisareya ni ipa sa amuluku ni ikapela sowaattittimiha amuluku aya, masi atthu oBabilonia yaanaanyokha anamakokhorela a Yehova. Sookupali ni soovara imosaru sinnimusuwanyeiha Babilonia Muulupale.

Okathi wa khalai, Yehova aahiwiiriha alamuleli oowerya a ipoliitika ni maloko ookhalana atoropa, wira yaahukhumu otheene yaale yaathipelela ohimwiiwelela. Mwekeekhai Samariya aahipwetexiwa ni Asiria mu 740 A.E.C. Yerusalemu aahihononiwa ni aBabilonia mwaakha wa 607 A.E.C. nto aRoma yaahimuhonona mu 70 E.C. Nave-tho Babilonia aahixinttiwa ni aMedia ni aPersia mu 539 A.E.C. Mmahiku ahu ala, Biibiliya onihimya wira ikuvernu sa ipoliitika soolikanasa ni enamaa yowoopiha, sinrowa omutuphela “namararuw’owo” emuhiye ohiwanre etthu, wira yooniherye ele ekhanle ekeekhai awe. Awo anrowa ompwetexa mpakha ommalamaliha.​—Wisupulula 17:16.

Niireke wira ikuvernu sa mulaponi sinrowa opaka tthiri etthu eyo? Biibiliya onihimya wira ‘Muluku [onrowa] ohela mmurimani mwaya otthuna wo wira itthu sintthunawe’. (Wisupulula 17:17) Enrowa wiiraneya mootutuxerya, mowaakuveya, mootakhala, nto khonrowa osuwela vahinatthi aahiiso wiiraneya vakhaani-vakhaani.

Nyuwo munireerela opaka exeeni? Mwiikoheke: ‘Nlelo kinivarexexa malokiheryo a itiini seiyo sipahunwe ni sowiixuttiha ni soovara sinisuwanyeiha itiini iyo ntoko mpantta wa Babilonia Muulupale?’ Hataa muhiiraka mpantta wa itiini iyo, nyuwo moohaana wiikoha: ‘Kiheemererya mukhalelo wa Babilonia Muulupale okihapuwelaka?’ Mukhalelo xeeni? Mukhalelo wa weemererya mweettelo woohiloka, ophenta itthu sa werutthuni ni soohakalaliha erutthu ohiya omphenta Muluku, aahiiso ohiiwelela moolakelela (hataa mu itthu sinooneya okhala ntoko saamukhaani) mu Nuulumo na Yehova. Muupuwele saana waakhula wanyu.

Wira Yehova onaakhulele, ti vootthuneya wiiriha miteko sahu hataa soophavela sa murima ahu, wooniherya ekeekhai wira khinniirela mpantta wa Babilonia Muulupale. Khivanreerela opisa. Biibiliya onninivaha ephoole wira wanikisa onrwa mootutuxa oriki: “Ti sisa muttetthe mulupale oBabilonia sinrowaya oriheliwa vathí n’uwali, olakaseye”.​—Wisupulula 18:21.

Masi sookhala-tho sikina sinrowa okhumelela. Muhoolo ‘okathi uwo wa ophukela’, Yehova Muluku onrowa ophukela mukhalelo wotheene wa ipoliitika, anamalamulela aya, ni otheene yaale ahincalela ehakhi ya Muluku ya olamulela, orweela mwa Omwene awe a wirimu mmatatani mwa Yesu Kristu. (Wisupulula 13:1, 2; 19:19-21) Yowoonihiwa ya eprofecia elempwale mu Daniyeli 2:20-45 ennaatthokiha alamuleli a ipoliitika okhuma okathi wa Babilonia a khalai mpakha okathi ahu ola, ntoko elatarato yuulupale yoopakiwa ni eweero, eparatha, muxukhuma, eyuuma, ni oloko. Voohimya sa mahiku ahu, eprofecia yaahihimya vahinatthi wira: “Mahiku òmwene owo, Muluku a wirimu onokumiherya omwene ohinrowa omala”. Nto voohimya sa ele Omwene owo enirowa aya ovara nlelo eriyari ya ‘okathi woophukela’ wa Yehova, Biibiliya onihimya wira: “Omwene owo onohonona n’upwetexa omwene wothene wa mulaponi [woopakiwa ni apinaatamu], numalá onrowa okhalaka wa mahiku othene”.​—Daniyeli 2:44.

Biibiliya onnaawaraaliha anamakokhorela eekeekhai wira, “Muhiphenteké itthu sa vathí-va”—okhanle mweettelo wa okumi onikumiheriwa ni elapo ela, yoowo orakamelanne ni Muluku eekeekhai. (1 Yohani 2:15-17) Soolakela sanyu ni miteko sanyu sinnooniherya wira murii oomalela okhaliherya Omwene wa Muluku? Niireke tthiri nyuwo munnikuha omwene owo nipuro noopacerya mookumini mwanyu?​—Matheyo 6:33; Yohani 17:16, 17.

[Ekaaxa/eri epaaxina 14]

Wanikisa Onrwa Silini?

“Okhala wira Mwana a Mutthu onimorwa okathi ohinùpuwelanyu”.​—Matheyo 24:44.

“Tivó nwehereryeke, okhala wira khamusuwenle nihiku, nnákhala okathi ene”.​—Matheyo 25:13.

“Khivaninteya”.​—Habakuki 2:3.

[Ekaaxa/eri epaaxina 14]

Mwaasuwenle Wanikisa Iwo, Yookhala Yaarowa Ovirikana?

Vaakhanleke wi mwaahisuwela tthiri wira yoophukela enaattamela ya Muluku khenrowa orwa mpakha ovira iyaakha sikina, niireke wira eyo yaamurukunuxa mweettelo anyu wa okumi? Akhala wira mukhalelo ola onnipisa omala moovirikana ntoko saapuwel’anyu, muheemererya wira eyo etteetteihe omurumeela wanyu Yehova?​—aHéberi 10:36-38.

Ohisuwela wahu nihiku nene onninivaha okathi wooreerela wira nooniherye wi nimmurumeela Muluku ni mathowa ooloka. Yaale animusuwela Yehova annisuwelexa wira wooniherya nthiti ohalaka okathi vakhaani wira wanikisa orwee, khonrowa omuhakalaliha Muluku, okhala wira onnoona ele eri vamurimani.​—Yeremiya 17:10; aHéberi 4:13.

Otheene yaale animphenta Yehova, okathi wotheene, annimukuha Yehova owo nipuro noopacerya mookumini mwaya. Ntoko atthu akina, maKristau eekeekhai annivara muteko. Hataa vari siiso, yoolukama aya, khahiyo othaaciri, masi ophwanya itthu sa werutthuni sooreerela ni itthu vakhaani wira akawane ni akina. (aÉfeso 4:28; 1 Timótheyo 6:7-12) Awo-tho annikhalana otthekula wooloka ni ovara muteko woovirikana ni ole wa khuta nihiku, masi yoophavela aya eri ophwanya omumula, ohiya opaka etthu mwaha woowaatakiha atthu akina. (Marko 6:31; aRoma 12:2) Moolikanasa ni Yesu Kristu, awo annihakalala mu opaka yotthuna ya Muluku.​—Esalimo 37:4; 40:8.

MaKristau eekeekhai anniphavela okhala akumi ni omurumeela Yehova mu okathi woohimala. Yoolipelela eyo khahiyo etthu yoohifai okhala wira awo ahaana owehererya mareeliho makina moopisa vakhaani, moovirikana ntoko siisaale akina waaniheryasa saalipelela aya.

[Ekaaxa/Elatarato eri epaaxina 15]

Mwaha wa Olamulelo

Wira niiwexexe nthowa naya Muluku vaneemererya awe ohaawa wunceenexa, nintthuneya wiiwexexa mwaha wa olamulelo. Olamulelo owo exeeni? Owerya wookiserya wa omwene.

Okhala wira Yehova tokhanle Mpattuxa, owo ookhalana ehakhi ya olamulela elapo ni waalamulela otheene yaale anikhala mulaponi. Hataa vari siiso, Biibiliya onnihimya wira wanipacerya wa opattuxiwa pinaatamu, olamulelo wa Yehova waahivaanyihiwa. Satana Diabo aahimmye wira Yehova aahaakhoottiherya moohireerela axitiithi ihu oopacerya ni aahaawoka voohimya sa yeele yaarowa wiiraneya akhala wira khiyaarowa wiiwelela malamulo a Muluku. Aahimmye-tho wira vaarowa okhala voolokexa akhala wira yaarowa opakaka enitthuna aya, ni wiilamulelaka mmensaya voohilipana Muluku.​—Maphattuwelo, miruu 2, 3.

Vaakhanleke wira Muluku aahaapwetexa atthu ale oohiiwelela okathi eene yoole, eyo yaamooniherya ikuruu sawe, masi khiyaarowa olokiherya mwaha ole waakumiheriwe. Mmapuro mwa waapwetexa atthu ale oohiiwelela okathi yoole, Yehova oheemererya wira soopattuxiwa sotheene, malaikha ni apinaatamu, yoone enikhumelela mwaha woohimwiiwelela Yehova. Vano ela yooruuha ohaawa, ehiiriha-tho wira niyariwe.

Ohiya vo, Yehova oopaka malokiheryo a esisapo yuulupale, wira apinaatamu yaale aniphavela omwiiwelela ni wooniherya waamini mukuttho wowoopola wa Mwanawe, awerye okhala ootaphuwa mu soottheka ni sookhumelela saya, nto wira akhaleke mParayiisu. Akhala wira ti vootthuneya, ela pooti otaphulela ohihimuxiwa mwaalipa-ookhwa.

Weemererya okathi wa ophuka mwaha ola, ohaavaha-tho okathi wooreerela arumeyi a Muluku, wira yooniherye olikanana waya waakhulela ophenta wa Muluku ni wooniherya ororomeleya wa Yehova, moohicala etthu eri yotheene eniiraneya. Olokiherya mwaha ola a olamulelo woomuluku, ni mwaha wa ororomeleya wa apinaatamu, ti vootthuneya wira vakhalee nttittimiho nooreerela wa nlamulo na elapo yotheene. Vahikhanle ottittimihiwa wooreerela wa nlamulo na elapo yotheene, murettele eekeekhai khiwaakhala-khala oweryaneyaka.a

[Enoota]

a Mwaha ola ni sookhumelela saya sinilavuliwa mmukhalelo wootthokiheya saana mu eliivuru Achegue-se a Jeová, yoolaleiwa ni Anamoona a Yehova.

[Elatarato]

Mukhalelo wotheene wa epoliitika onilamulela olumwenku onoophiya wanikisa waya

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Definições de Segurança
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha