Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • w14 15/8 ipaax. 31-32
  • “Eureka Drama” Ohaakhaliherya Atthu Anceene Ophwanya Ekeekhai ya Biibiliya

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • “Eureka Drama” Ohaakhaliherya Atthu Anceene Ophwanya Ekeekhai ya Biibiliya
  • Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova—2014
  • Miru Saamukhaani
  • WAALA IPHYO SA EKEEKHAI
Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova—2014
w14 15/8 ipaax. 31-32

MYAHA SA ARKIVO AHU

“Eureka Drama” Ohaakhaliherya Atthu Anceene Ophwanya Ekeekhai ya Biibiliya

“EUREKA!” Nuulumo nlo nimosa paahi nintaphulela wira “Miyo koophwanya!” Eseekulu 19, okathi atthu yaawanela aya eweero oCalifornia EUA, masu awo yaaniiwanyeya vaavo mutthu aaphwanya awe eweero. Masi Charles Taze Russell ni Alipa-oomusoma Biibiliya akina yaahiphwanya etthu ya faita yuulupale​—ekeekhai ya mBiibiliyani. Nto awo yaaniphavela waasuweliha atthu akina ele yaaphwannye aya.

Elimwe ya mwaakha wa 1914, imilyau sinceene sa atthu a ipooma suulupale yaanithukumana wira amoone “Fotodrama de Criação”, yoowo aarina iwoora 8, aapakiwe ni International Bible Students Association (I.B.S.A.). Aahikhalana ifootu sowooneya saana saarina ikoore sooreera, masu oowiiwanyeya saana, ni muusika wooreerela okathi yoole; yowooniherya ele yalavula myaha sa Biibiliya yaaniwooniherya atthu soowiiraneya sa apinaatamu okhuma opattuxiwa wa elapo mpakha wookiseryani wa Olamulelo wa Iyaakha Ekonto Emosa wa Yesu Kristu.​—Wis. 20:4.a

Vano ankhi atthu yaale yaakhala ipooma saamukhaani hata mittetthe sa ota wa epooma? Wira ohikhale mutthu aarowa ovoliwaka etala ya yoolya yomunepani, mweeri wa Agosto 1914, I.B.S.A. yaahikumiherya “Eureka Drama”​—wala “Fotodrama” mwamukhaani aaweryaneya okuxiwa khiyeettaniwa. Yaahikhala aFotodrama araru mutthu yaathanla awe, wa khula Fotodrama aanikhalana mattaava manceene; mwa ntakiheryo “Eureka X” aahikhalana masu otheene ni muusika wotheene. “Eureka Y” aahikhalana itthu sotheene saakravariwe wuncererya ilatarato sooreera. “Eureka Family Drama”, aapakeliwe wira atthu anweheke mmaitthokoni mwaya, yaahikhalana masu ni muusika oothanleliwa. Mahiku ale yaaniphwanyaneya afonografo ni maakina anikumiherya esinema yaari oopunttheya.

Voohirumeela maakina anikumiherya esineema, wala exiri yuulupale, Alipa-oomusoma Biibiliya, yaaniwerya okuxa efotodrama anarowana ota wa ipooma wira yaalaleerye ihapari sa Omwene atthu yaakhala mmawaani. “Eureka X” yoowo aarina masu oogravariwa paahi vaaniweryaneya orumihiwa othana ni ohiyu. Nto “Eureka Y”, yoowo aarina ifoootu aaniweryaneya wooniwa hata mapuro yaale yaahakhanle maluuxu, sirumeeliwaka ikhanttiyero. Erelatoorio emosa yaakumiheriwe ni erevista Watch Tower ya nttaava na oFinlandia yaahimya so: “Hiyo ninniwerya wooniherya ifootu iya khula nipuro”. Tthiri masu ale yaari ekeekhai!

Ohiya waalukariki ipa suulupale saawehiwa esineema seiyo saaliviwa musurukhu munceene, Alipa-oomusoma Biibiliya, yanaavya mapuro yaakhanle aya oorumeela voohiliva etthu ntoko ixikola, nivate nuulupale, estasau ya kamboi, hata mapuro yaale yeemereriwa otthekula atthu anceene. Ikwaha sinceene yaanooniheriwa vate, erumeeliwaka “exiri” yeeyo yaapakiwa orumeeliwaka mukhumi wootteela yoowo atthukwaseriwa vamwirini khula mpantta. Anthony Hambuch aalempe so: “Alimi anceene yaanooliha imatta saya wira sirumeeliwe ntoko nipuro nowooniherya efotodrama, yaanipweha minyukhu sinceene wira atthu akilaathiki ni yooneke eprograma eyo”. Anna ale yaawehiha “Eureka” yaarina “ekaaro aya ya eDrama” yeeyo yaakuxa ikaruma, mirupa saya ni opuro woowaapeya.

“Eureka” aaniwehiwa ni atthu a mwaattelo woovirikana okhuma vakhaanixa mpakha imiya sinceene. Elapo ya Estados Unidos, atthu oowiiraka 400 yaahirwa exikola emosa yaari muttetthe waakhaliwa atthu 150 paahi. Mapuro makina, atthu akina yaaheetta mwentto ikiloomu 8 orowa ni otthika wira yanwehe “Eureka Drama”. Elapo ya oSuécia, anamwaattamanani awe Charlotte Ahlberg, yaawo yaathukumanne ohoolo wa empa awe Eureka “aahavara murima” owiriyana masu oogravariwa. Atthu 1.500 yaahirwa epooma emosa ya ota wa Australia. Erevista Watch Tower yaahihimya wira “maprusoore ni anaxikola aya yaanisiveliwa ifootu iye ni masu yaarumihiwa ni fonografo”. “Eureka Drama” aari oovuwa hata mittetthe seiye saari ipa saawehiwa isineema.

WAALA IPHYO SA EKEEKHAI

“Eureka Drama” yaari ekaruma yoovareleya muteko “Mapuro Yaasommwa Biibiliya” yaawo Alipa-oomusoma Biibiliya yaaruma aya alipa-oolavula myaha wira yapacerihe miloko sikina. Mpakha-va khivaniweryaneya ohimya oratteene mwaattelo wa atthu yanwenhe “Eureka Drama”. Ikrupu sincene sa “Foto-Drama” saanivara muteko moohihiyereya. Masi mwaakha wa 1915 ikrupu 14 sa iye 86 paahi ti saawenrye oruuha erelatoorio aya moohihiyererya. Hata nummuru nlo nryeene noohimalela, otakaahiwa atthu otheene yanwenhe Foto Drama annivikana emilyau emosa. Atthu oowiiraka 30.000 yaawenhe yaahivekela yoosoma ya Biibiliya.

Tthiri “Eureka Drama” khoniweryaneya oliyaliwa, okhala wira okhuma wAustralia mpakha wArgentina, okhuma Africa do Sul mpakha oBretanha, Isisiro, sa wIndia ni oCaribe, imilyau sinceene sa atthu aamoona Foto-Drama. Anamunceene mwa atthu awo aaphwanya ekeekhai ya mBiibiliyani​—etthu yootepexa otthuneya ovikana eweero​—tthiri yanwerya ohimya wira “Eureka!”, eyo piiyo, miyo koophwanya.

[Enoota]

a Nwehe Myaha sa Arkivo mwaha oni: Yowiireya Erina Iyaakha 100 Ennilipiha Nroromelo, erevista Owehaweha 15 a Feverero 2014, ipaaxina 30-32.

[Ekaaxa epaaxina 32]

“Biibiliya Onrowa Okhalaka Ntoko Eliivuru Esya wa Nyuwo”

“Photo-Drama” ni “Eureka Drama” aapakeliwe wira olipiheke ororomeleya wa Biibiliya, yoowo “Oniixuuttiha itthu sinceene sootthuneya ni sooloka sa ekumi”. Nuumala onweha “Drama” anamunceene yaahaakhela Scenario of the Photo-Drama of Creation. Eyo yaahikhalana ifootu sa “Drama” seiyo saamwiirinhe Biibiliya “wooneyaka ntoko eliivuru esya”. Imilyau sinceene sa Scenario yaahikaweliwa atthu voohiliva etthu. Mulipa-oomusoma Biibiliya mmosa aalempe so: “Omuhiya Drama, aahikhala-tho Scenario, yoowo aamooniherya saana Biibiliya, nto khiyakhala wira aatthukula maitho aatthu”.

Scenario yaari eliivuru ya ifootu yowaasivela Alipa-oomusoma Biibiliya ni imusi saya. Alice Hoffmann ni annawe aanisiveliwa ni Scenario. Owo aalempe so: “Hiyo vanninsivela oweha khula efootu okhala wira enninuupuxerya Drama!”

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha