Wachtawur ONLAYN LAYBREERIYA
Wachtawur
ONLAYN LAYBREERIYA
Wolayttattuwa
  • GEESHSHA MAXAAFAA
  • XUUFETA
  • SHIIQOTA
  • nwt Luqaasa 1:1-24:53
  • Luqaasa

Ne dooridoogan biidoy baawa.

Atto ga, biiduwa bessiyode balay merettiis.

  • Luqaasa
  • Geeshsha Maxaafaa Ooratta Alamiya Birshshettaa
Geeshsha Maxaafaa Ooratta Alamiya Birshshettaa
Luqaasa

LUQAASI XAAFIDOOGAA

1 Keehi bonchchettida Tewofiloosaa, daroti nuuni muleera ammaniyo qofaa shiishshidi xaafanawu malidosona; 2 hegaadankka, koyruwappe doommidi hanidabaa beꞌidaageetinne Xoossaa kiitaa awaajjiyageeti hageeta nuuyyo yootidosona. 3 Taani neeyyo ubbabay koyruwappe doommidi hanidoogaadan xaafanawu qofaa qachchidoy hegaassa; 4 qassi neeni tamaaridobay tuma gidiyogaa hegan loytta erana.

5 Yihudaa kawuwa Heeroodisa* wode, Abiiya giyo shaahuwan oottiya Zakkaariyasa giyo kahinee deꞌees. A machchiya Aaroona zeretta, qassi I sunttay Elssaabeexo. 6 Eti naaꞌꞌaykka boree baynnan Yihoowa* azazotanne higgeta ubbaa naagido gishshawu, Xoossaa sinttan xillo. 7 Shin Elssaabeexa mantta gidiyo gishshawu, eti naꞌa yelibookkona; qassi eti naaꞌꞌaykka cimidosona.

8 Issi wode, I Xoossaa garuwan ba shaahuwan Xoossaa sinttan kahine oosuwa oottees. 9 Kahinetu meeziyadan* tonggu giyabaa xuuggiyo kayay A gakkiis; hegaa gishshawu, I Yihoowa* garuwa gelidi xuuggiis. 10 Qassi I tonggu giyabaa xuuggiyo wode asay ubbay karen woossees. 11 Tonggu giyabaa xuuggiyo sohuwappe ushachcha baggaara Yihoowa* kiitanchchay eqqidaagaa I beꞌiis. 12 Shin Zakkaariyasawu haniyobay kirqqi giis, qassi I keehi yayyiis. 13 Gidoppe attin, kiitanchchay A hagaadan giis: “Zakkaariyasaa, neeni wozanappe woossido woosaa Xoossay siyido gishshawu yayyoppa; qassi ne machchiya Elssaabeexa attuma naꞌaa yelana; yaatin neeni A sunttaa Yohaannisa gaana. 14 I yelettido gishshawu neeni keehi ufayttana, qassi haratikka keehi ufayttana; 15 ayssi giikko, I Yihoowa* sinttan gita gidana. Shin I woyniya woy mattoyiya ay ushshanne mule uyana bessenna, qassi I yelettanaappe kasekka* an geeshsha ayyaanay kumana; 16 qassi I Israaꞌeela naatuppe darota eta Xoossaa Yihoowakko* zaarana. 17 Xoossay A Eelaasa ayyaanaaninne wolqqan baappe sinttawu kiittana; I aawatu wozanaa naatuugaadan oottana, qassi azazettennaageeti xillotudan hayyottanaadan oottana; eti Yihoowayyo giigida asa gidana mala I hegaa oottana.”

18 Zakkaariyasi kiitanchchaayyo hagaadan giis: “Hegee tuma gidiyogaa waata erana danddayiyanaa? Ayssi giikko, taani cimaas, qassi ta machchiyakka cimaasu.” 19 Kiitanchchay ayyo hagaadan giis: “Taani Xoossaa sinttan eqqiya Gabreela; taani nena haasayissanawunne ha mishiraachchuwa neeyyo yootanawu kiitettaas. 20 Shin taani yootido, A wodee gakkin polettanabaa neeni ammanabeenna gishshawu, hageeti hanana gakkanaashin neeni haasayana danddayakka.” 21 He wode, asay Zakkaariyasa naagees, qassi I geeshsha sohuwan keehi gamꞌꞌido gishshawu, eti malaalettidosona. 22 I kiyido wode, haasayana danddayibeenna; qassi I geeshsha sohuwan ajjuutaa beꞌidoogaa asay akeekiis. I etayyo ba kushiyan malaati bessiisippe attin, haasayibeenna. 23 I Xoossaa garuwan haggaaziyo wodee wurin, ba soo biis.

24 Amarida gallassappe guyyiyan, A machchiya Elssaabeexa shahaaraasu; qassi A ichchashu aginawu asaara gayttennan takkaasu; A hagaadan gaasu: 25 “Yihoowi* haꞌꞌi taayyo oottidobaa beꞌite. I ta yeellaa qaaranawu taakko xeelliis.”

26 A shahaarido usuppuntta aginan, Xoossay kiitanchchaa Gabreela Galiilan deꞌiya Naazireete katamaa kiittiis; 27 I Daawita zeretta gidida Yooseefa giyo bitanee giigissido issi geelaꞌeekko kiitettiis; he geelaꞌee sunttay Mayraamo. 28 Kiitanchchay ikko yiidi O, “Saro, keehi anjjettidaaree, Yihoowi* nenaara deꞌees” yaagiis. 29 Shin A kiitanchchay yootidobaa siyada dagammaasu, qassi he sarotay woygiyogaakko qoppaasu. 30 Hegaa gishshawu, kiitanchchay iyyo hagaadan giis: “Mayraamee, Xoossay nenan ufayttido gishshawu, yayyoppa. 31 Neeni shahaarada attuma naꞌaa yelana, qassi neeni A Yesuusa gaada sunttana. 32 I gita gidananne Ubbaappe Xoqqa Xoossaa Naꞌaa geetettana; qassi Xoossaa Yihoowi* A aawaa Daawita araataa ayyo immana; 33 qassi I Kawo gididi Yaaqooba zerettaa merinawu haarana; qassi A Kawotettaayyo wurssettay deꞌenna.”

34 Shin Mayraama kiitanchchaayyo, “Taani attuma asaara inddan gaytta erenna gishshawu, hegee waanidi hananee?” yaagaasu. 35 Kiitanchchay iyyo hagaadan giis: “Geeshsha ayyaanay ne bolli wodhdhana, qassi Ubbaappe Xoqqa Xoossaa wolqqay nena kammana. Hegaa gishshawu, neeni yelana naꞌay Xoossaa Naꞌaa, geeshshaa geetettana. 36 Qassi, cimida ne dabbiya Elssaabeexakka attuma naꞌaa shahaaraasu; hegaa bollikka, mantta giyo he maccaasiya shahaaroosappe haꞌꞌi usuppuntta agina; 37 ayssi giikko, Xoossay yootidi polana danddayennabi baawa.” 38 Yaagin Mayraama ayyo, “Taani Yihoowa* aylliyo! Neeni giidoogaadan taayyo hano” yaagaasu. Yaagin kiitanchchay ippe shaahettidi biis.

39 Mayraama hegaappe guuttaa takkada, deretiya biittan deꞌiya Yihudaa katamatuppe issuwa eesotada baasu; 40 qassi A Zakkaariyasa soo gelada Elssaabeexo sarotaasu. 41 Elssaabeexa bana Mayraama sarotiyogaa siyido wode, I uluwan deꞌiya naꞌay qaaxxiis; qassi Elssaabeexin geeshsha ayyaanay kumin, 42 A ba qaalaa xoqqu oottada hagaadan gaasu: “Neeni macca asa ubbaappe anjjettidaaro, qassi neeni yelana naꞌaykka anjjettidaagaa! 43 Yaanido gishshawu, ta Godaa aayyiya tana oychchanawu yiidoogee taayyo bonchcho. 44 Ayssi giikko, beꞌa! neeni sarotiyogaa taani siyosaara ta uluwan deꞌiya naꞌay ufayttidi qaaxxiis. 45 Odettidabaa ammanida neenikka ufayttaasa; ayssi giikko, Yihoowi* neeyyo yootidobaa muleera polana.”

46 Qassi Mayraama hagaadan gaasu: “Taani* Yihoowa* gitatettaa yootays, 47 qassi tana ashshiya Xoossay taayyo oottidoban ta wozanay ubbatoo ufayttees; 48 ayssi giikko, I ba hiyyeesa aylliyo hassayiis. Qassi hagaappe simmin, tana yeleta ubbay ufayttiya maccaasiyo yaagana; 49 ayssi giikko, wolqqaama Xoossay taayyo gitabaa oottiis, qassi A sunttay geeshsha; 50 qassi merinawu A maarotay ayyo yayyiyageetu bollaana. 51 I he ubbabaa ba wolqqaama kushiyan oottiis; bantta wozanan qoppiyoban otorettiyageeta I laaliis. 52 I wolqqaama asata araataappe wottidi, hiyyeesata xoqqu oottiis; 53 I namisettidaageeta loꞌꞌobaa kalissidi, dureta mela kushe yeddiis. 54 I ba aylliya Israaꞌeela maaddanawu yiis, qassi yaatiyogan, I qaalaa gelidobaa hassayiyogaa bessiis; 55 I Abrahaamayyonne A zerettaayyo* merinawu maarotaa bessanawu qaalaa geliis, qassi nu mayzza aawatuyyokka I yootidobay hegaa.” 56 Mayraama iira heezzu agina gidiyagaa takkada ba soo simmaasu.

57 Elssaabeexa yeliyo wodee gakkin, attuma naꞌaa yelaasu. 58 Qassi I shoorotinne I dabboti Yihoowi* ba gita maarotaa iyyo bessidoogaa siyidi iira issippe ufayttidosona. 59 Eti hosppuntta gallassi naꞌaa qaxxaranawu yiidosona; yaatidi, eti naꞌaa A aawaa sunttan Zakkaariyasa giidi sunttanawu koyidosona. 60 Shin A aayyiya, “Chii! I Yohaannisa geetettana” yaagaasu. 61 Yaagin eti O, “Ne dabbotuppe ha sunttan xeesettiya issi asinne baawa” yaagidosona. 62 Hegaappe simmin, A aaway naꞌaa oona gaanawu koyiyakko eti malaatan A oychchidosona. 63 Yaatiyo gishshawu, A bolli xaafiyobaa immanaadan oychchidi I, “A sunttay Yohaannisa” yaagidi xaafiis. Yaatin eti ubbay malaalettidosona. 64 Sohuwara A doonay pogettiininne A inxxarssaykka birshshettin haasayiyogaa doommiisinne Xoossaa sabbiis. 65 Qassi eta shooron deꞌiya asay ubbay yayyiisinne Yihudaa biittan ubbasan asay ha ubbabaa haasayiyogaa doommiis. 66 Hegaa siyida ubbay ba wozanan, “Ha naꞌay diccidi waananeeshsha?” yaagidi qoppiis. Ayssi giikko, Yihoowa* wolqqay tumukka aara deꞌees.

67 Hegaappe guyyiyan, A aaway Zakkaariyasi geeshsha ayyaanay an kumin, hagaadan giidi Xoossay erissidobaa yootiis: 68 “Israaꞌeela Xoossay Yihoowi* ba asaa ashshanawu etawu qarettido gishshawu, sabay ayyo gido. 69 Qassi I ashshiya wolqqaamaa* ba ashkkaraa Daawita zerettaappe nuuyyo denttiis. 70 Daro wodiyappe kase, geeshshati Xoossay erissidobaa yootidoogaadan, I qaalaa gelidobay hegaa; 71 I nu morkketuppenne nuna ixxiya ubbatuppe nuna ashshanawu qaalaa geliis. 72 I nu mayzza aawatuyyo qaalaa gelidoogaadan, nuna maarananne ba geeshsha maachchaa hassayana; 73 I nu mayzza aawaa Abrahaamayyo ha qaalaa geliis. 74 Xoossay nuna nu morkketuppe ashshi simmidi, yayyennan ayyo goynniyo maataa nuuyyo immana; 75 yaatiyogan, nuuni ammanettiyageeta gidananne nu deꞌo ubban suurebaa oottana. 76 Shin ha naꞌawu, neeni A ogiya giigissanaadan Yihoowi* nena baappe sinttawu kiittiyo gishshawu, neeni Ubbaappe Xoqqa Xoossay erissidobaa yootiyagaa gidana; 77 hegee, Xoossay eta nagaraa atto giyogan eta ashshanaagaa neeni A asaa erissanaadaana; 78 nu Xoossay ha ubbabaa ba qaretaa gishshawu oottana. He qaretaappe denddidaagan, away kiyiyo wodiyagaa mala pooꞌoy saluwappe pooꞌiyagaa nuuni beꞌana; 79 hegee, xumaaninne hayquwa kuwan uttidaageetuyyo pooꞌissanaadaana. He pooꞌoy nuuni sarotettaa demmanawu ay oottana koshshiyakko bessees.”

80 Qassi naꞌay dicciis, Xoossaa ayyaanan minniisinne Israaꞌeela asawu mishiraachchuwa yootiyo wodee gakkanaashin bazzuwan deꞌiis.

2 He wode saꞌan deꞌiya asa ubbay ba sunttaa xaafissana mala, Awugisxxoos Qeesaari awaajjissiis. 2 (Hegee koyro mazggafidoogaa; he wode Qereneyosi Sooriya haarees.) 3 Qassi asay ubbay ba sunttaa xaafissanawu ba katamaa katamaa biis. 4 Yooseefi Daawita keettaa asa gidiyo gishshawu, ikka Galiilan deꞌiya Naazireete katamaappe Yihudan deꞌiya Beeteliheeme giyo Daawita katamaa kiyiis. 5 I he wode baayyo machcho gididanne yelanawu matida Mayraamiira bantta sunttaa xaafissanawu biis. 6 Eti yan deꞌishin, A yeliyo wodee gakkiis. 7 Qassi A ba bayra naꞌaa, attuma naꞌaa yelaasu. Eti imattati aqiyosan sohuwa demmibeenna gishshawu, Mayraama naꞌaa dancco mala carqqiyan xaaxada, mehiyawu miyobaa yeggiyo sohuwan zinꞌꞌissaasu.

8 Qassi qammi qammi bantta dorssaa naagiiddi deriyan aqiya henttanchchati he heeran deꞌoosona. 9 Eti qoppennan Yihoowa* kiitanchchay eta sinttan eqqin, Yihoowa* bonchchuwappe denddidaagan eta matan pooꞌoy pooꞌiis; yaatin, eti keehi yayyidosona. 10 Shin kiitanchchay etayyo hagaadan giis: “Yayyoppite! ayssi giikko, asay ubbay keehi ufayttanaadan oottana mishiraachchuwa taani intteyyo yootays. 11 Goday Kiristtoosi, inttena ashshanaagee hachchi Daawita kataman yelettiis. 12 Intteyyo malaatay hagaa: Gacino naꞌaa dancco mala carqqiyan xaaxidi, mehiyawu miyobaa yeggiyoban zinꞌꞌissidoogaa intte demmana.” 13 Sohuwara he kiitanchchaara hara daro kiitanchchati* Xoossaa hagaadan giidi sabbidosona: 14 “Xoossawu saluwan bonchchoy gido, qassi I etan keehi ufayttiyo asawu saꞌan sarotettay gido.”

15 Hegaa gishshawu, kiitanchchati etappe shaahettidi saluwa bin, henttanchchati issoy issuwawu hagaadan giidosona: “Ane haꞌꞌi Beeteliheeme biidi, Yihoowi* nuuyyo yootidoogaadan aybi hanidaakko beꞌoos.” 16 Qassi eti ellelli biidi, Mayraamonne Yooseefa, qassi mehiyawu miyobaa yeggiyo sohuwan zinꞌꞌida gacino naꞌaa demmidosona. 17 Eti hegaa beꞌidi, kiitanchchay ha naꞌaabaa etawu qoncccissidobaa yootidosona. 18 Qassi henttanchchati yootidobaa siyida asa ubbay malaalettiis; 19 shin Mayraama ha ubbabaa ba wozanan wottada, hegee woygiyogaakko yuushsha qoppaasu. 20 Hegaappe guyyiyan, henttanchchati banttawu odettidaagaadan siyidonne beꞌido ubbabawu Xoossaa bonchchiiddinne sabbiiddi simmidosona.

21 Hosppun gallassappe guyyiyan, I qaxxarettiyo wode, A shahaaray aayee uluwan attanaappe kase kiitanchchay odido sunttan Yesuusa geetettidi sunttettiis.

22 Qassi Muuse Higgiyadan eti Xoossaa sinttan geeyyiyo wodee gakkin, naꞌaa Yihoowa* sintti aattanawu Yerusalaame efiidosona; 23 hegee Yihoowa* Higgiyan, “Bayra attuma naꞌa ubbay* Yihoowassa* gidana bessees” geetettidi xaafettidoogaadaana. 24 Qassi eti Yihoowa* Higgee yootiyogaadan yarshshana koshshees; he higgee, “Neeni naaꞌꞌu haraphpheta woykko naaꞌꞌu mara haraphpheta yarshshana koshshees” yaagees.

25 He wode, Simoona giyo asi Yerusalaamen deꞌees; I Xoossay Israaꞌeela minttettiyo wodiya naagiya, Xoossawu yayyiya xillo asa, qassi geeshsha ayyaanay A kaalettiis. 26 Hegaa bollikka, I Yihoowi* doorido Kiristtoosa beꞌennan hayqqennaagaa Xoossay geeshsha ayyaanan ayyo qonccissiis. 27 I geeshsha ayyaanay kaalettin Xoossaa garuwa biis; qassi gacino naꞌaa Yesuusa aayyiyanne aaway Higgiyan koyettiyabaa ayyo oottanawu A yaa efiidosona; 28 Simooni naꞌaa idimmidi, hagaadan giidi Xoossaa sabbiis: 29 “Ubbaa Haariya Godawu, neeni yootidoogaadan taani haꞌꞌi ha naꞌaa beꞌido gishshawu, saruwan hayqqana danddayays; 30 ayssi giikko, neeni asaa waata ashshanaakko ta ayfiyan beꞌaas; 31 I asay ubbay beꞌanaadan neeni kiittidoogaa; 32 I hara biittaa asaa ayfiya goozidabaa qaariya pooꞌonne ne asaa Israaꞌeelawu bonchcho.” 33 Qassi naꞌaa aawaynne aayyiya asay abaa yootiyoban malaalettidosona. 34 Qassi Simooni eta anjjiisinne naꞌaa aayee Mayraamiyyo hagaadan giis: “A gaasuwan Israaꞌeelan issoti issoti kunddananne harati denddana, qassi Xoossay aara deꞌiyogawu malaataa bessikkonne daroti A karana; 35 I darotu wozanan aybi deꞌiyakko qonccanaadan sunttettiis; nena gidikko, ne gomppaara* wogga bisoy kanttana.”

36 Aseera yara gidida Panuꞌeela naꞌiya, Xoossay erissidobaa yootiya Haanna he wode deꞌawusu. A keehi cimaasu, qassi azinaa gela simmada* aara laappun laytta xalaalaa deꞌaasu; 37 he wode A amꞌꞌe, qassi iyyo layttay 84. Haanna Xoossaa garuwappe paccennan, qamminne gallassi xoomiyogaaninne wozanappe woossiyogan ayyo goynnawusu. 38 He saatiyan A etakko shiiqada Xoossaa galataasunne I Yerusalaame asaa ashshanaagaa naagiya ubbawu ha naꞌaabaa yootaasu.

39 Hegaappe guyyiyan, eti ubbabaa Yihoowa* Higgiyadan oottidi, Galiilan deꞌiya bantta katamaa, Naazireete simmidosona. 40 Qassi naꞌay dicci diccidi, minni minnidinne hayyuwa gujji gujjidi biis; qassi Xoossay ubbatoo A maaddiis.

41 A aawaynne aayyiya Paasikaa baalawu layttan layttan ubbatoo Yerusalaame boosona. 42 Qassi ayyo layttay 12 gidido wode, eti kaseegaadankka baalawu biidosona. 43 Eti baala gallassati wurin soo simmiyo wode, naꞌay Yesuusi Yerusalaamen attiis; shin A aawaynne aayyiya hegaa eribookkona. 44 Eti I banttanaara biya asaara deꞌees gi qoppidi, issi gallassa ogiya bi simmidi, dabbotu giddooninne eriyo asaa giddon A koyiyogaa doommidosona. 45 Shin eti A demmibeenna gishshawu, Yerusalaame simmidi ubbasan A koyidosona. 46 Wurssettan, heezzu gallassappe guyyiyan, I Xoossaa garuwan asttamaareti yootiyobaa siyiiddinne eta oychchiiddi eta giddon uttidaagaa demmidosona. 47 Shin I haasayishin siyiyageeti ubbay A akeekaaninne A zaaruwan malaalettidosona. 48 A aawaynne aayyiya A beꞌidi malaalettidosona; qassi A aayyiya A hagaadan gaasu: “Ta naꞌawu, aybissi nuuni hirgganaadan oottadii? Ne aawaynne taani keehi hirggidi hagan nena koyiiddi takkida.” 49 Shin I etayyo hagaadan giis: “Tana aybissi koyidetii? Taani ta Aawaa son deꞌana bessiyogaa erekketii?” 50 Gidoppe attin, I etawu yootidobaa akeekibookkona.

51 Hegaappe guyyiyan, I etaara guyye Naazireete wodhdhiis, qassi I etayyo azazettiiddi deꞌiis. Qassi A aayyiya geetettida ha ubbabaa ba wozanan wottaasu. 52 Hegaa bollikka, Yesuusi hayyuwa gujji gujjidinne dicci diccidi biis, qassi Xoossaykka asaykka an ufayttidosona.

3 Xibaariyos Qeesaari kawotoosappe 15tta layttan, Phenxxeniya Philaaxoosi Yihudaa haariyo wode, Heeroodisi* Galiila biittaa haariyo* wode, A ishay Piliphphoosi Ixuriyasanne Xiraakonidoosa biittaa haariyo wode, qassi Lisaaniyosi Abilaanisa biittaa haariyo wode, 2 waanna kahinetu Haannanne Qayaafa wode, bazzuwan Xoossaa kiitay Zakkaariyasa naꞌaa Yohaannisakko yiis.

3 Hegaa gishshawu, I asay zilꞌꞌettidi laamettidoogaa bessanawunne Xoossay eta nagaraa atto gaana mala, haattan muukettanaadan yootiiddi Yorddaanoosa heeran ubbasaa biis. 4 Hegee Xoossay erissidobaa yootiya Isiyasa maxaafan xaafettidoogaadankka haniis; Isiyasi hagaadan giis: “Issi uri bazzuwan ba qaalaa xoqqu oottidi hagaadan giis: ‘Yihoowa* ogiya giigissitenne sittayite! 5 Dilbbattiya soho ubbay kumana bessees, qassi dere ubbaynne zumbbulla ubbay dembba gidana bessees, geella oge ubbay sitti gaana bessees, qassi gelikessa oge ubbay salallana bessees; 6 qassi Xoossay waatidi ashshanaakko asay ubbay* beꞌana⁠.’ ”

7 Hegaa gishshawu, Yohaannisi haattan muukettanawu baakko yiya asaa hagaadan giis: “Ha hasotoo, inttena naagiya, Xoossaa pirddaappe baqatana mala intteyyo oonee yootiday? 8 Yaatikko, intte intte nagaran zilꞌꞌettidi laamettidoogaa bessiyabaa oottite. Intte intte wozanan, ‘Abrahaami nu aawa⁠a’ gaanawu qoppoppite. Ayssi giikko, Xoossay ha shuchchatuppe Abrahaamassi naata denttana danddayiyogaa taani intteyyo yootays. 9 Mittaa xaphuwappe qanxxi olanawu kalttay giigi uttiis. Hegaa gishshawu, loꞌꞌo ayfe ayfenna mitta ubbay qanxxettidi taman olettana.”

10 Hegaappe guyyiyan, asay A, “Yaatin nuuni ay oottana koshshii?” giidi oychchiis. 11 Yaagin, I etayyo hagaadan giis: “Naaꞌꞌu maayoy* deꞌiyo asi maayoy baynna urawu issuwa immo; qassi miyobi deꞌiyo asi miyobi baynna urawu immo.” 12 Haray atto, qaraxaa shiishshiyageetikka haattan muukettanawu yiidi A, “Asttamaariyawu, nuuni ay oottana koshshii?” giidosona. 13 I etayyo, “Higgiyan odettidaagaappe aadhdhiya qaraxaa oychchoppite”* yaagiis. 14 Qassi wotaaddarati A, “Nuuni ay oottana koshshii?” giidi oychchidosona. Yaagin I eta hagaadan giis: “Ooppenne wolqqan miishsha ekkoppite, woykko oonanne wordduwan mootoppite, shin intteyyo imettiyaban* ufayttidi deꞌite.”

15 He wode asay Kiristtoosi yaana giidi naagees; qassi eti ubbay Yohaannisa, “I Kiristtooseeshsha” giidi qoppidosona.* 16 Yohaannisi etawu ubbawu hagaadan giis: “Taani inttena haattan muukkays, shin taappe simmin yiyagee taappe minnees; taani A caammaa birshshanawukka bessikke. I inttena geeshsha ayyaanaaninne taman hegaadan oottana.* 17 I kattaa qoxxiyo ba awudiya muleera geeshshidi gisttiya gootaran qolanawu A kushiyan kattaa suraggiyobay deꞌees, shin I dalaa toꞌenna taman xuuggana.”

18 Qassi I hara darobaa zoriisinne kaseegaadan asaayyo mishiraachchuwa yootiis. 19 Shin biittaa haariya Heeroodisi ba ishaa machchee Heeroodiyadiira gayttidaagan oottidobaanne I oottido iitabaa ubbaa gaasuwan, Yohaannisi I mooridobaa yootiis. 20 Hegaa gishshawu, Heeroodisi hara iitabaakka oottiis; I Yohaannisa qasho keettan qachchi wottiis.

21 Asay ubbay haattan muukettiyo wode, Yesuusikka muukettiis. I woossishin, saloy dooyetti bayiis; 22 qassi geeshsha ayyaanay haraphphe milatidi A bolli wodhdhiisinne Xoossay saluwappe, “Neeni taani siiqiyo ta Naꞌaa; taani nenan ufayttays” yaagiis.

23 Yesuusi ba oosuwa doommiyo wode, ayyo layttay 30 gidana; asay qoppiyogaadan, I

Yooseefa naꞌa,

Eela naꞌa,

24 Maaxaata naꞌa,

Leewa naꞌa,

Milkka naꞌa,

Yoona naꞌa,

Yooseefa naꞌa,

25 Maataatiya naꞌa,

Amoxa naꞌa,

Naahooma naꞌa,

Esiliima naꞌa,

Naaga naꞌa,

26 Maaꞌata naꞌa,

Maataatiya naꞌa,

Seemeya naꞌa,

Yooseeka naꞌa,

Yooda naꞌa,

27 Yoonaana naꞌa,

Reesa naꞌa,

Zarubaabeela naꞌa,

Salaatiyala naꞌa,

Neera naꞌa,

28 Milkka naꞌa,

Hada naꞌa,

Qosaama naꞌa,

Elmmodaama naꞌa,

Eera naꞌa,

29 Yesuusa naꞌa,

Elꞌꞌeezara naꞌa,

Yoriima naꞌa,

Maaxaata naꞌa,

Leewa naꞌa,

30 Simoona naꞌa,

Yihudaa naꞌa,

Yooseefa naꞌa,

Yoonaama naꞌa,

Eliyaqiima naꞌa,

31 Meliyo naꞌa,

Maynaano naꞌa,

Maaxaata naꞌa,

Naataana naꞌa,

Daawita naꞌa,

32 Isseya naꞌa,

Yobeeda naꞌa,

Booꞌeeza naꞌa,

Salimoona naꞌa,

Naꞌasoona naꞌa,

33 Aminadaaba naꞌa,

Arnna naꞌa,

Hexiroona naꞌa,

Paareesa naꞌa,

Yihudaa naꞌa,

34 Yaaqooba naꞌa,

Yisaaqa naꞌa,

Abrahaama naꞌa,

Taara naꞌa,

Naakoora naꞌa,

35 Saruuga naꞌa,

Raaꞌu naꞌa,

Peeleega naꞌa,

Ebeera naꞌa,

Sheela naꞌa,

36 Qaynaana naꞌa,

Arifaakisaada naꞌa,

Seema naꞌa,

Nohe naꞌa,

Laameeka naꞌa,

37 Maatusaala naꞌa,

Heenooka naꞌa,

Yaareeda naꞌa,

Malaaliꞌeela naꞌa,

Qaynaana naꞌa,

38 Heenoosa naꞌa,

Seeta naꞌa,

Addaame naꞌa,

Xoossaa naꞌa.

4 Hegaappe guyyiyan, Yesuusan geeshsha ayyaanay kumiis, qassi I Yorddaanoosappe biis; yaatidi, ayyaanay A bazzuwan kaalettishin 2 yan 40 gallassaa takkiis. I he gallassatun aybanne mibeenna gishshawu, he wodee wurin namisettiis; qassi Dabloosi A paaccanawu 3 hagaadan giis: “Neeni Xoossaa naꞌa gidikko, ane ha shuchchay oytta gidana mala azaza.” 4 Shin Yesuusi ayyo, “ ‘Asi oytta xalaalan deꞌana bessenn⁠a’ geetettidi xaafettiis” yaagidi zaariis.

5 Hegaa gishshawu, Dabloosi A issi deriya kessidi, saꞌan deꞌiya kawotettaa ubbaa issi kutti bessiis. 6 Yaatidi, Dabloosi ayyo hagaadan giis: “Ha maataanne bonchcho ubbaa taani neeyyo immana; ayssi giikko, hagee taassi imettidaba, qassi taani immana koyiyo ooyyokka hagaa immana danddayays. 7 Yaaniyo gishshawu, neeni issitoo taayyo goynnikko, ha ubbabay nebaa gidana.” 8 Yesuusi ayyo, “ ‘Neeni Yihoowayyo,* ne Xoossaayyo goynnana bessees; neeni A xalaalawu oottana bessee⁠s’ geetettidi xaafettiis” yaagidi zaariis.

9 Hegaappe guyyiyan, Dabloosi A Yerusalaame efiidi, Xoossaa garuwa xeeraa kessidi hagaadan giis: “Neeni Xoossaa naꞌa gidikko, ane hagaappe duge guppa; 10 ayssi giikko, ‘I nena ashshanawu ba kiitanchchata neeyyo azazana⁠,’ 11 qassi, ‘Eti ne tohuwa shuchchay dechchenna mala bantta kushiyan nena denttan⁠a’ geetettidi xaafettiis.” 12 Yesuusi ayyo, “ ‘Yihoowa* ne Xoossaa neeni paaccana bessenn⁠a’ geetettidi xaafettiis” yaagidi zaariis. 13 Hegaa gishshawu, Dabloosi paaciya ubbaa wurssi simmidi hara injje wodiya demmana gakkanaashin aggidi biis.

14 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi geeshsha ayyaanaa wolqqan Galiilaa simmiis. Qassi asay hegaa heeran deꞌiya biittan ubbasan abaa loꞌꞌobaa yootiis. 15 Qassi I yan deꞌiya shiiqo keettatun tamaarissiyogaa doommiis, qassi asay ubbay A bonchchiis.

16 Hegaappe guyyiyan, I ba diccido Naazireete katamaa biis; qassi ba meeziyadan Sambbata gallassan shiiqo keettaa gelidi nabbabanawu denddiis. 17 Yaatin, xaaxettida Isiyasa maxaafaa issi bitanee ayyo immin, xaaxettida maxaafaa birshshidi hagaadan geetettidi xaafettido sohuwa demmiis: 18 “Taani hiyyeesatussi mishiraachchuwa yootana mala Yihoowi* tana doorido* gishshawu, A ayyaanay ta bolli deꞌees. Aylleti laꞌa kiyanaagaa, qooqeti xeellanaagaanne huqqunnettidaageeti laꞌa kiyanaagaa awaajjana mala I tana kiittiis; 19 qassi Yihoowi* anjjiyo layttaa yootana mala tana kiittiis.” 20 Yaatidi, maxaafaa xaaxidi shiiqo keettan oottiyagaayyo immidi uttiis; qassi shiiqo keettan deꞌiya asay ubbay matan A wochchiis. 21 Qassi Yesuusi etayyo, “Intte haꞌꞌi siyido Xoossaa Qaalay hachchi polettiis” yaagiis.

22 Qassi eti ubbay abaa loꞌꞌobaa haasayiyogaa doommidosona, qassi A doonaappe kiyiya ufayssiya qaalan malaalettidi, “Hagee Yooseefa naꞌa gidennee?” yaagidosona. 23 Yaagin, I etayyo hagaadan giis: “Asay, ‘Aakimiyawu nena patt⁠a’ giyogaa intte taassikka gaanaagaanne, ‘Neeni Qifirinaahooman oottin nuuni siyidobaa hagan ne biittankka oott⁠a’ gaanaagaa taani erays.” 24 Hegaa gishshawu, I hagaadan giis: “Taani intteyyo tumaa odays, Xoossay erissidobaa yootiya oonanne I diccido heeran asay nashshenna. 25 Shin taani intteyyo tumaa odays: Eelaasa wode saloy gorddettin heezzu layttanne usuppun aginaa iray bukkibeenna wode, he biittan ubbasan wolqqaama koshay denddiis; he wode Israaꞌeela biittan daro amꞌꞌeti deꞌoosona. 26 Gidoppe attin, Eelaasi Sidoona biittan Siraafitan deꞌiya amꞌꞌe maccaasee xalaalaakko kiitettiisippe attin, he macca asatuppe issuwakkonne kiitettibeenna. 27 Qassi Xoossay erissidobaa yootiya Elssaaꞌa wode, inchchirichchay oyqqido daroti Israaꞌeela biittan deꞌoosona; shin Sooriya biittaa Naaꞌimaana xalaalappe attin, hegeetuppe issoynne paxibeenna.”* 28 Shiiqo keettan hegaa siyida ubbay keehi hanqqettiis; 29 qassi eti denddidi eta katamay keexettido deriyan deꞌiya kakaara A sugidi olanawu katamaappe eesuwan kessidosona. 30 Shin I eta giddoora kanttidi bi aggiis.

31 Hegaappe guyyiyan, I Galiilan deꞌiya Qifirinaahooma katamaa wodhdhiis. Qassi I Sambbata gallassatun eta tamaarissiis; 32 qassi I maatay deꞌiyo asadan haasayiyo gishshawu, I waatidi tamaarissiyakko beꞌidi, eti malaalettidosona. 33 He wode, tuna ayyaanay oyqqido issi bitanee shiiqo keettan deꞌees; qassi I ba qaalaa xoqqu oottidi hagaadan giis: 34 “Naazireete Yesuusaa, neeni nuuppe koyiyobay aybee? Neeni nuna xayssanawu yaadii? Neeni Xoossay kiittido Geeshshaa gidiyogaa taani loyttada erays.” 35 Shin Yesuusi A, “Coꞌꞌu ga; appe kiya” yaagidi seeriis. Yaagin, he tuna ayyaanay bitaniya eta giddon olidi, A qohennan appe kiyiis. 36 Yaatin, eti malaalettidi issoy issuwawu hagaadan giidosona: “Hagee ay mala haasayee? Ayssi giikko, I tuna ayyaanata maataaninne wolqqan azazin eti kiyoosona!” 37 Hegaa gishshawu, hegaa yuushuwan deꞌiya biittan ubbasan abay odettiis.

38 I shiiqo keettaappe kiyi simmidi Simoona soo biis. He wode Simoona bolloteeyyo bollay keehi michchiyo gishshawu, Yesuusi O maaddana mala eti oychchidosona. 39 Yaatin, Yesuusi I matan eqqidi, mishoy O agganaadan azazin aggi bayiis. Yaatin A sohuwara denddada etayyo qumaa kattiyogaa doommaasu.

40 Shin away wulliyo wode, bantta son sahettiya asi deꞌiyogeeti ubbay eta akko ehiidosona. Yaatin, I ba kushiya eta ubbaa bolli wottidi eta pattiis. 41 Daydanttatikka bantta qaalaa xoqqu oottidi, “Neeni Xoossaa Naꞌaa” yaagiiddi, daro asaappe kiyidosona. Shin eti I Kiristtoosa gidiyogaa eriyo gishshawu, I eta seeridi haasayennaadan diggiis.

42 Gidoppe attin, wonttetta galla I hegaappe aggidi asi baynna sohuwa biis. Shin asay A koyiyogaa doommidi, I deꞌiyosaa gakkiis; yaatidi, bantta heerappe beennaadan A woossidosona. 43 Shin I etayyo, “Taani Xoossaa Kawotettaa mishiraachchuwa hara katamatunkka yootana bessees; ayssi giikko, taani kiitettidoy hegaassa” yaagiis. 44 Hegaa gishshawu, I Yihudan deꞌiya shiiqo keettatun kaseegaadankka mishiraachchuwa yootiis.

5 Issi wode, Yesuusi Genssereexa abbaa* lanqqen Xoossaa qaalaa tamaarissishin daro asay siyees, qassi asay akko shiiqanawu issoy issuwa sugiyogaa doommiis. 2 Qassi I naaꞌꞌu wolwoloti abbaa lanqqen eqqidaageeta beꞌiis, shin moliya oyqqiya asati wolwolotuppe wodhdhidi bantta giteta meeccoosona. 3 I he wolwolotuppe issuwan, Simoonaagan gelidi, Simooni wolwoluwa haattaa giddo guuttaa shiishshanaadan yootiis. Yaatidi, wolwoluwan uttidi asaa tamaarissiyogaa doommiis. 4 I haasayaa wurssidi Simoonayyo, “Wolwoluwa ciimmatiyasaakko laaggidi, moliya oyqqanawu intte giteta yeggite” yaagiis. 5 Shin Simooni, “Asttamaariyawu, nuuni kumetta qammaa daafuridi aybanne oyqqibookko, shin neeni azazidoogaadan taani giteta yeggana” yaagiis. 6 Eti Yesuusi giidoogaadan oottidi daro moliya oyqqidosona.* Ubba, eta giteti daahettiyogaa doommidosona. 7 Hegaa gishshawu, eti hankko wolwoluwan deꞌiya bantta laggeti yiidi maaddanaadan wuttidosona; yaatin, eti yiidi moliya naaꞌꞌu wolwolotun kunttin, he wolwoloti muukettana hanidosona. 8 Simoon Pheexiroosi hegaa beꞌidi Yesuusa tohuwan kunddidi, “Godawu, taani nagaranchcha asa gidiyo gishshawu, neekko shiiqiyogee tawu bessenna” yaagiis. 9 Ayssi giikko, ikka aara deꞌiyageetikka daro moliya oyqqido gishshawu keehi malaalettidosona. 10 Simoona ooso laggeti, Zabddiyosa naati Yaaqoobinne Yohaannisikka hegaadan hanidosona. Shin Yesuusi Simoona, “Yayyiyogaa agga. Hagaappe simmin, neeni moliya koyiyogaadan asaa* koyana” yaagiis. 11 Hegaa gishshawu, eti wolwolota gaxi kessidi, ubbabaa aggi bayidi Yesuusa kaallidosona.

12 Issi galla Yesuusi issi kataman deꞌiyo wode, inchchirichchay oyqqin keehi sahettiya issi bitaneekka yan deꞌees. I Yesuusa beꞌidi gufannidi, “Godawu, neeni koyikko, tana pattana* danddayaasa” yaagidi A woossiis. 13 Yaatin, I ba kushiya yeddidi, A bochchidi, “Ee, taani koyays! Neeni paxana”* yaagiis. Sohuwara inchchirichchay A bollaappe xayiis. 14 Hegaappe guyyiyan, ooyyonne odenna mala, Yesuusi bitaniya azaziis; I ayyo hagaadan giis: “Shin baada kahiniyayyo nena bessa; qassi etayyo naqaasha gidana mala, Muusee azazidoogaadan, neeni paxidoogawu yarshshuwa yarshsha.” 15 Shin abay darosan odettiis, qassi daro asati I yootiyobaa siyanawunne banttana oyqqida harggiyappe paxanawu shiiqoosona. 16 I woossanawu darotoo asi baynnasaa bees.

17 Issi gallassi Yesuusi tamaarissishin, Galiilaappe, Yihudaappenne Yerusalaameppe yiida Parisaawetinne Higgiya tamaarissiyageeti yan uttidosona; qassi I asaa pattana mala Yihoowi* ayyo wolqqaa immiis. 18 Qassi amarida asati qaaxxana danddayenna issi bitaniya halan tookkidosona; eti A Yesuusa sinttan wottanawu soo gelissanawu malidosona. 19 Shin asay cora gidiyo gishshawu, eti gelissana danddayibookkona; hegaa gishshawu, kaaraa lukkidi, Yesuusa sinttan deꞌiya asaa giddon A halaara duge wottidosona. 20 Yesuusi eta ammanuwa beꞌidi, he bitaniyayyo, “Ne nagaray atto geetettiis” yaagiis. 21 Yaagin, xaafetinne Parisaaweti, “Xoossaa toochchiyagee hagee oonee? Xoossaappe hari ooni nagaraa atto gaana danddayii?” giidi issoy issuwara haasayidosona. 22 Shin Yesuusi eta qofaa akeekidi, etayyo hagaadan giis: “Intte intte wozanan qoppiyobay aybee? 23 ‘Ne nagaray atto geetettii⁠s’ giyogee metiiyye woy, ‘Dendda eqqada hemett⁠a’ giyogee metii? 24 Shin asa Naꞌawu ha saꞌan nagaraa atto giyo maatay deꞌiyogaa taani inttena bessana.” Qassi qaaxxana danddayenna bitaniya I hagaadan giis: “Taani nena, dendda eqqada, ne halaa tookkada ne soo ba gays.” 25 Yaagin, I eta sinttan denddi eqqidi, ba halaa tookkidi Xoossaa sabbiiddi ba soo biis. 26 He wode, eti ubbay malaalettidi Xoossaa sabbiyogaa doommidosona; qassi eti keehi yayyido gishshawu, “Nuuni hachchi malaaliyabaa beꞌida!” yaagidosona.

27 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi hegaappe kiyidi, qaraxaa shiishshiya Leewa giyo bitanee asay qaraxaa qanxxiyo keettan uttidaagaa beꞌidi A, “Tana kaalla” yaagiis. 28 Yaagin, I ubbabaa aggi bayidi, denddinne A kaalliyogaa doommi bayiis. 29 Hegaappe simmin, Leewi Yesuusa ba son gibiraa shoobbiis; qassi qaraxaa shiishshiya daro asatinne hara asati etaara issippe moosona. 30 Yaatin Parisaawetinne xaafeti,* “Intte qaraxaa shiishshiyageetuuranne nagaraa oottiyageetuura miyoynne uyiyoy aybissee?” giidi, Yesuusa kaalliyageetuyyo zuuzummidosona. 31 Yesuusi etayyo hagaadan giis: “Harggiya asatussappe attin, payya asatussi aakime koshshenna. 32 Taani nagaraa oottiya asati zilꞌꞌettidi laamettanaadan zoranawu yaasippe attin, xillotuyyo yabeykke.”

33 Eti ayyo hagaadan giidosona: “Yohaannisa kaalliyageeti darotoo xoomoosonanne minttidi woossoosona, qassi Parisaaweta kaalliyageetikka hegaadan oottoosona; shin neegeeti moosonanne uyoosona.” 34 Yesuusi etayyo hagaadan giis: “Mishiray etaara deꞌishin mishiraa laggeta xoomissana danddayekketa, danddayeetiiyye? 35 Shin mishiray etappe shaahettiyo* wodee yaana; he wode eti xoomana.”

36 I hagaadan giidi issi leemisuwakka etayyo yootiis: “Ooninne ooratta maayuwappe qanxxidi galꞌꞌa maayuwa bolli wotti sikkenna; I yaatikko, ooratta wotoy galꞌꞌa maayuwa daakkana, qassi he wotoy galꞌꞌaara giigenna. 37 Qassi ooninne ooratti agido woyne eessaa galꞌꞌa ogorotun tigenna. I yaatikko, ooratti agido woynee ogorota xuussidi gukkana, qassi he ogoroti moorettana. 38 Shin ooratti agido woyniya ooratta ogorotun tigana bessees. 39 Ooninne caala woyniya uyi simmidi, ooratti agido woyniya koyenna; ayssi giikko, I, ‘Caala woynee keehi loꞌꞌ⁠o’ yaagees.”

6 Issi gallassi sambbatan Yesuusi gisttiya giddoora kanttidi biishin, A kaalliyageeti tiya gisttiya duuttidi bantta kushiyan shigichchidi miidosona. 2 Yaatin, Parisaawetuppe amaridaageeti, “Intte Sambbatan woga gidennabaa ayssi ootteetii?” yaagidosona. 3 Shin Yesuusi etayyo hagaadan giis: “Daawiti inne A asati namisettido wode waatidaakko mule nabbabibeekketii? 4 I Xoossaa keettaa gelidi geeshsha oyttaa* ayyo immin miidi, banaara deꞌiyageetuyyokka hegaappe amaridaagaa immiis; kahinetu xalaalappe attin hara ooninne hegaa miyogee woga gidenna.” 5 Hegaappe guyyiyan, I etayyo, “Asa Naꞌay Sambbatawu Goda” yaagiis.

6 Hara sambbata gallassi I shiiqo keettaa gelidi tamaarissiyogaa doommiis. Qassi ushachcha kushee silido* issi bitanee yan deꞌees. 7 Xaafetinne Parisaaweti Yesuusa mootiyobaa demmanawu, I Sambbatan asa pattiyakkonne beꞌanawu A loytti xeelloosona. 8 Shin I eti qoppiyobaa eriis; hegaa gishshawu, kushee silido* bitaniya, “Denddada giddo yaada eqqa” yaagiis. Yaagin I denddidi yan eqqiis. 9 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi eta hagaadan giidi oychchiis: “Sambbatan waatiyogee wogee? Loꞌꞌobaa oottiyogeeyye, qohiyabaa oottiyogee? Shemppo ashshiyogeeyye, woriyogee?” 10 I eta ubbaa yuushshi aatti xeellidi, bitaniya, “Ne kushiya piddi ootta” yaagiis. Yaagin I piddi oottiis, qassi A kushee paxiis. 11 Shin eti hanqquwa eexxi kiyidosona, qassi Yesuusa waatanaakko issoy issuwara haasayiyogaa doommidosona.

12 Issi gallassi I deriya kiyidi, kumetta qammaa Xoossaa woossiiddi aqiis. 13 Qassi saꞌay wonttin, I bana kaalliyageeta baakko xeegidi eta giddoppe 12ta dooriis; I eta kiitettidaageeta giis. 14 Eta sunttay, I Pheexiroosa giido Simoona, A ishaa Inddiraasa, Yaaqooba, Yohaannisa, Piliphphoosa, Barttalamoosa, 15 Maatiyosa, Toomaasa, Ilppiyosa naꞌaa Yaaqooba, “yeemottiyagaa” giyo Simoona, 16 Yaaqooba naꞌaa Yihudaa, qassi guyyeppe Yesuusa A morkketuyyo aatti immida Asqqorootu Yihudaa.

17 Qassi I etaara duge wodhdhidi dembbattiyasan eqqiis; A kaalliya daro asaynne I yootiyobaa siyanawunne harggiyappe paxanawu Yihuda ubbaappe, Yerusalaameppe, qassi Xiiroosanne Sidoona biittaa abbaa doonappe yiida cora asay etaara deꞌees. 18 Haray atto iita ayyaanati qohiyogeetikka paxidosona. 19 Qassi wolqqay appe kiyidi eta ubbaa pattiyo gishshawu, asay ubbay A bochchanawu koyees.

20 Qassi I bana kaalliyageetukko xeellidi hagaadan giis:

“Hiyyeesatoo, Xoossaa Kawotettay inttessa gidiyo gishshawu, intte ufaytteeta.

21 “Haꞌꞌi namisettiyageetoo, intte ufaytteeta; ayssi giikko, intte kallana.

“Haꞌꞌi yeekkiyageetoo, intte ufaytteeta; ayssi giikko intte miiccana.

22 “Asa Naꞌaa gaasuwan asay inttena ixxiyo wode, qassi eti inttena yedettiyo wodenne inttena iita giidi* toochchiyo wode, intte ufaytteeta. 23 Intte mayzza aawatikka Xoossay erissidobaa yootiyageeta hegaadan oottidosona; intteyyo saluwan gita woytoy deꞌiyo gishshawu, he gallassi ufayttidi poocammite.

24 “Shin duretoo, intte ufayssaa muleera demmiichchido gishshawu, intteyyo aayyeero.

25 “Haꞌꞌi kallidaageetoo, intteyyo aayyeero; ayssi giikko, intte namisettana.

“Haꞌꞌi miicciyageetoo, intteyyo aayyeero; ayssi giikko, intte kayyottananne yeekkana.

26 “Asay ubbay inttena sabbiyo wode intteyyo aayyeero; ayssi giikko, intte mayzza aawati Xoossay erissidobaa yootoos yaagidi worddotiyageetuyyo hegaadan oottidosona.

27 “Shin hagaa siyiya intteyyo yaagays: Intte morkketa siiqiyogaanne inttena ixxiyageetuyyo loꞌꞌobaa oottiyogaa aggoppite; 28 inttena qanggiyageeta anjjiyogaanne inttena cayiyageetuyyo woossiyogaa aggoppite. 29 Neessi issi bagga qinxxalliya baqqiya urawu hankko baggaakka bessa; qassi neeni bollaara maayidobaa wotti ekkiya urawu garssaara maayidobaakka diggoppa. 30 Nena oychchiya ubbawu imma, qassi nebaa wotti ekkida uri hegaa zaaranaadan oychchoppa.

31 “Qassi asay intteyyo oottanaadan intte koyiyogaadan etayyokka oottite.

32 “Intte inttena siiqiyageetu xalaalaa siiqikko, hegee inttena ay goꞌꞌii? Ayssi giikko, nagaraa oottiyageetikka banttana siiqiyageeta siiqoosona. 33 Qassi intte intteyyo loꞌꞌobaa oottiyageetuyyo loꞌꞌobaa oottikko, hegee inttena ay goꞌꞌii? Nagaraa oottiyageetikka hegaadan oottoosona. 34 Intte intteyyo zaaridi immana giidi qoppiyogeetussi talꞌꞌikko, hegee inttena ay goꞌꞌii? Nagaraa oottiyageetikka, immidoogaa keenaa ekkanawu, nagaraa oottiyageetussi talꞌꞌoosona. 35 Shin intte intte morkketa siiqiyogaa, qassi aybanne demmana giidi qoppennan loꞌꞌobaa oottiyogaanne talꞌꞌiyogaa aggoppite; yaatikko, intte gita woytuwa demmana, qassi intte Ubbaappe Xoqqa Xoossaa naata gidana; ayssi giikko, I galatennaageetuyyonne iitatuyyo keha. 36 Intte Aaway qarettiyogaadan, inttekka ubbatoo qarettite.

37 O bollinne pirddiyogaa aggite, yaatikko Xoossay intte bolli pirddenna; qassi boriyogaa aggite, yaatikko Xoossay inttena borenna. Ubbatoo atto giite, yaatikko Xoossay intteyyo atto gaana. 38 Immiyogaa aggoppite, yaatikko asay intteyyo immana. Eti qaatti bessidi naaqqin, kumi palahida keehi darobaa intte afalan intteyyo immana. Ayssi giikko, intte makkiyogaa keenay intteyyo makettidi imettana.”

39 Hegaappe simmin, I etayyo issi leemisuwakka hagaadan giidi yootiis: “Qooqe asi qooqe kaalettana danddayiiyye? Danddayenna; eti naaꞌꞌaykka ollan kunddana. 40 Tamaaree ba asttamaariyappe aadhdhenna, shin tamaaridi polida ooninne ba asttamaariya mala gidana. 41 Neeni ne ayfiyan deꞌiya hootaa beꞌakka, shin ne ishaa ayfiyan deꞌiya buuxaa ayssi xeellay? 42 Neeni ne ayfiyan deꞌiya hootaa beꞌakka, shin waanada ne ishaa, ‘Ta ishawu, taani ne ayfiyan deꞌiya buuxaa kessoo⁠?’ gay? Shollooriyawu, koyro ne ayfiyappe hootaa kessargga; yaatikko, neeni ne ishaa ayfiyan deꞌiya buuxaa waata kessanaakko loyttada xeellana.

43 “Ayssi giikko, loꞌꞌo mittay iita ayfe ayfenna; qassi musa mittay loꞌꞌo ayfe ayfenna. 44 Ayssi giikko, mitta ubbay ba ayfiyan erettees. Leemisuwawu, asay agunttaappe balasiya woykko woyniya shiishshenna. 45 Loꞌꞌo asi ba wozanaa loꞌꞌo buquraappe loꞌꞌobaa kessees, shin iita asi ba wozanaa iita buquraappe iitabaa kessees; ayssi giikko, wozanan kumidabaappe doonay haasayees.

46 “Intte taani yootiyobaa oottekketa, shin yaatin ayssi tana, ‘Godawu! Godawu⁠!’ geetii? 47 Taakko yiyanne taani yootiyobaa siyidi hegaa oottiya ooninne O malakko taani intteyyo yootana: 48 I keehi bookkidi, zaallaa bolli shuchchaa hiixxidi, keettaa keexxida ura mala. Yaanido gishshawu, shaafay kixxin goggiya haattay he keettaa sugiis, shin keettaa minttidi keexxido gishshawu, haattay A qaattana danddayibeenna. 49 Shin ta yootiyobaa siyidi aynne oottenna ooninne shuchchaa hiixxennan biittaa bolli keettaa keexxida ura mala. Shaafaa haattay he keettaa sugin keettay sohuwara kunddi bayiis, qassi he keettay muleera xayiis.”

7 I asawu yootiyobaa yooti wurssiyo wode Qifirinahooma gakkiis. 2 He wode, wotaaddaratu halaqa issoy siiqiyo A ayllee keehi sahettidi hayqqana hanees. 3 I Yesuusabaa siyidi, Yesuusi yiidi A aylliya pattana mala oychchanaadan amarida Ayhuda cimata akko kiittiis. 4 Eti Yesuusakko yiidi, A hagaadan giidi minttidi woossidosona: “I neeni maaddana bessiyo asa; 5 ayssi giikko, I nu asaa siiqees, qassi nu shiiqo keettaa I keexxiis.” 6 Hegaa gishshawu, Yesuusi etaara biis. Shin Yesuusi A soo matido wode, ayyo hagaadan gaanaadan wotaaddaratu halaqay laggeta kiitti wottiis: “Godawu, taani nena ta son mokkana bessiya asa gidenna gishshawu, ta soo yooppa. 7 Taani neekko babeennay hegaassa. Shin ta ashkkaray paxanaadan yoota, yaatin I paxana. 8 Ayssi giikko, tana ayssiya asati deꞌoosona, qassi taappe garssaarakka wotaaddarati deꞌoosona; taani ha wotaaddaraa, ‘Ba⁠!’ giikko, I bees; qassi hankkuwa, ‘Haa ya⁠!’ giikko, I yees; qassi ta aylliya, ‘Hagaa ootta⁠!’ giikko, I oottees.” 9 Yesuusi hegaa siyidi malaalettiis, qassi bana kaalliya asaakko simmidi hagaadan giis: “Taani tumaa gays, haray atto Israaꞌeelankka hagaa mala gita ammanuwa demmabeykke.” 10 Qassi kiitettida asati soo simmiyo wode, he ayllee paxidoogaa beꞌidosona.

11 Hegaappe guyyiyan, I Nayne giyo katamaa biis, qassi A kaalliyageetinne cora asay aara issippe biidosona. 12 I he katamaa penggiya matiyo wode, ba aayeessi mexi issi naꞌay hayqqidaagaa mooganawu efiyogaa beꞌiis. Hegaa bollikka, he maccaasiya amꞌꞌe. He katamaa asaappe daroti iira deꞌoosona. 13 Goday O beꞌido wode iyyo qarettidi O, “Yeekkoppa” yaagiis. 14 I yaagi simmidi, shiiqidi halaa bochchin, halaa tookkidaageeti eqqi bayidosona; yaatin I, “Yelagawu, taani nena dendda gays!” yaagiis. 15 Yaagin hayqqidaagee denddidi, uttidi haasayiyogaa doommiis; qassi Yesuusi A aayeeyyo A immiis. 16 He wode eti ubbay keehi yayyidi, hagaadan giidi Xoossaa sabbiyogaa doommidosona: “Xoossay erissidobaa yootiya gita asi nu giddon denddiis,” qassi, “Xoossay ba asaa hassayiis.” 17 Qassi I oottidobay hegaa heeran ubbasaaninne Yihudaa biittan ubbasan odettiis.

18 He wode, Yohaannisa kaalliyageeti he ubbabaa ayyo yootidosona. 19 Hegaa gishshawu, Yohaannisi bana kaalliyageetuppe naaꞌꞌata xeegidi, “Yaana Masee neneeyye, nuuni hara urakka naaganee?” yaagidi oychchanaadan Godaakko kiittiis. 20 He asati akko yiidi, “ ‘Yaana Masee neneeyye, nuuni hara urakka naaganee⁠?’ yaagidi oychchanaadan, asaa haattan muukkiya Yohaannisi nuna neekko kiittiis” yaagidosona. 21 He wode, sahettiya, keehi harggiyanne iita ayyaanati oyqqido daro asata I pattiis, qassi qooqe asati daroti xeellanaadan oottiis. 22 I etayyo hagaadan giis: “Biidi, intte beꞌidobaanne siyidobaa Yohaannisayyo hagaadan yootite: Haꞌꞌi qooqeti xeelloosona, wobbeti hemettoosona, inchchirichchay oyqqidoogeeta pattays, tulleti siyoosona, hayqqidaageeta denttays, qassi hiyyeesatuyyo mishiraachchoy odettees. 23 Tana sirenna* uri ufayttees.”

24 Yohaannisi kiittido asati bi simmin, Yesuusi asaayyo Yohaannisabaa hagaadan giis: “Intte ay beꞌanawu bazzuwa biidetii? Carkkoy qaattiyo woshuwa beꞌanawu biidetii? 25 Intte ay beꞌidetii? Loꞌꞌiya maayuwa maayida asa beꞌidetii? Alꞌꞌo maayuwa maayiyanne ishalidi deꞌiya asati kawo keettan deꞌoosona. 26 Yaatin, tumu ay beꞌanawu biidetii? Xoossay erissidobaa yootiya ura beꞌanawu biidetii? Ee, tumaa gays, intte Xoossay erissidobaa yootiya urappe aadhdhiyagaa beꞌanawu biideta. 27 ‘Beꞌa! Ne sinttan ogiya giigissiya, tawu kiitettiya ura taani neeppe sinttawu* kiittay⁠s’ geetettidi xaafettiday abaa. 28 Taani tumaa gays, macca asi yelido asaa giddon Yohaannisappe aadhdhiya uri baawa, shin Xoossaa Kawotettan guutta maatay deꞌiyo asi appe aadhdhees.” 29 (Asay ubbaynne qaraxaa shiishshiyageeti Yohaannisi eta haattan muukkido gishshawu, hegaa siyidi, Xoossay oottiyo ubbabay suure yaagidosona. 30 Shin Parisaawetinne Higgiya eranchchati Yohaannisi haattan muukkiyo wode muukettanawu koyibeenna gishshawu, Xoossaa zoriya siyennan ixxidosona.)

31 “Hegaa gishshawu, taani ha wodiya asaa oonaara geeddarissana koshshii, qassi eti O malee? 32 Eti giyan uttidi haahosaappe issoy issuwawu, ‘Nuuni pulaaliya punnida, shin intte duribeekketa; nuuni zilaalida, shin intte yeekkibeekket⁠a’ yaagiya naatu mala. 33 Hegaadankka, asaa haattan muukkiya Yohaannisi yiyo wode hara asaagaadan mibeennanne uyibeenna, shin intte, ‘A daydanttay oyqqii⁠s’ yaageeta. 34 Asa Naꞌay miiddinne uyiiddi yiis, shin intte, ‘Beꞌite! Yorattiyagaanne daro woyniya uyiyagaa, qassi qaraxaa shiishshiyageetunne nagaraa oottiyageetu laggiya⁠!’ yaageeta. 35 Gidikkokka, issi asa hayyoy suure gidiyogee A naatu* ubban erettees.”

36 Parisaawetuppe issoy banaara Yesuusi qumaa maanaadan darotoo A shoobbiis. Hegaa gishshawu, Yesuusi Parisaawiya soo gelidi qumaa maanawu uttiis. 37 Qassi he kataman nagaraa oottiyogan erettiya issi maccaasiyakka yaasu. He maccaasiya Yesuusi Parisaawiya son qumaa miyogaa siyaasu, qassi A albbasxxiroosa bilqqaadiyan shittuwa ekkada yaasu. 38 A Yesuusappe guyye baggara A tohuwa matan gulbbatada, ba afuttaa A tohuwan tigaasunne ba huuphiya binaanan quccaasu. Qassi A Yesuusa tohuwa yerada aggennan ixxaasunne A tohuwan shittuwa tigaasu. 39 Yesuusa shoobbida Parisaawee hegaa beꞌidi hagaadan giidi qoppiis: “Ha bitanee tumuppe Xoossay erissidobaa yootiya asa gidiyakko, bana bochchiyara ay mala maccaasakko erana. A nagaraa oottiya asa gidiyogaa I erana.” 40 Shin Yesuusi ayyo, “Simoonaa, taani neeyyo yootiyobay deꞌees” yaagiis. Yaagin I, “Asttamaariyawu, yoota!” yaagiis.

41 “Naaꞌꞌu asati miishshaa asawu talꞌꞌiya issi bitaniyawu acotidosona; issoy 500 dinaariya* acotiis, hankkoy qassi 50 dinaariya acotiis. 42 Awu qanxxiyobay etawu xayin, I eta naaꞌꞌaa acuwakka maariis.* Hegaa gishshawu, eta naaꞌꞌaappe A keehi siiqanay oonee?” 43 Simooni, “Bitanee ayyo daro acuwa maaridoogaa tawu milatees” yaagidi zaariis. Yaagin Yesuusi ayyo, “Likke zaaradasa” yaagiis. 44 He wode, I maccaaseekko simmidi Simoonayyo hagaadan giis: “Ha maccaasiyo beꞌay? Taani ne soo gelaas; ta tohuwa meecettanawu neeni haattaa immabaakka. Shin ha maccaasiya ba afuttaa ta tohuwan tigada ba huuphiya binnaanan quccaasu. 45 Neeni tana yerabaakka, shin ha maccaasiya taani hagaa geloosappe doommada, ta tohuwa yeriyogaa aggabeykku. 46 Neeni ta huuphiyan zaytiya tigabaakka, shin ha maccaasiya ta tohuwan shittuwa tigaasu. 47 Hegaappe denddidaagan, A keehi siiqido gishshawu, I nagaray daro* gidikkonne, atto geetettidoogaa taani neeyyo yootays. Shin guuttaa atto geetettido uri guuttaa siiqees.” 48 Hegaappe simmin, Yesuusi iyyo, “Ne nagaray atto geetettiis” yaagiis. 49 Aara qumaa miyageeti issoy issuwawu, “Haray atto nagaraakka atto giya ha bitanee oonee?” yaagidosona. 50 Shin Yesuusi maccaaseeyyo, “Ne ammanoy nena ashshiis; hirggoppa, ba”* yaagiis.

8 Hegaappe simmin daro takkennan, I Xoossaa Kawotettaa mishiraachchuwa yootiiddinne awaajjiiddi, dumma dumma gita katamatanne guutta katamata biis. Qassi kiitettida tammanne naaꞌꞌatikka aara deꞌoosona; 2 Yesuusi iita ayyaanata etappe kessidonne harggiyappe eta pattido issi issi maccaasatikka aara deꞌoosona. Hegeeti, laappun daydanttati ippe kiyido, Magddala asa gidiyogan erettiya Mayraamo; 3 qassi Kuza (Heeroodisa keettaa aawatettay imettidoogaa) machchiyo Yohaano; Soosinnonne banttawu deꞌiyaban eta maaddida hara daro macca asata.

4 Dumma dumma katamatuppe darotoo akko yiya asaynne hara cora asay shiiqido wode, I eta issi leemisuwan tamaarissiis: 5 “Zerettaa zeriyagee zeranawu kiyiis. I zerishin, amarida zerettati ogiya doonan wodhdhidi yerettidosonanne kafoti eta maxi bayidosona. 6 Amarida zerettati zaallaa bolli wodhdhidosona, qassi haattay baynna gishshawu, caari simmidi meli bayidosona. 7 Hara zerettati agunttaa giddon wodhdhidosona, qassi etaara diccida agunttay eta cuulliis. 8 Shin harati aradda biittan wodhdhidosona, qassi caari simmidi, zerettidaagaappe 100 kushe dariyagaa ayfidosona.” I hegaa yooti simmidi, ba qaalaa xoqqu oottidi, “Siyanawu hayttay deꞌiyo uri loytti siyo” yaagiis.

9 Shin A kaalliyageeti ha leemisoy woygiyogaakko A oychchidosona. 10 I hagaadan giis: “Xoossay ba Kawotettaabaa genttido yohota intte akeekanaadan oottiis; shin harati beꞌikkonne beꞌibeennabadan hanana malanne siyikkonne akeekenna mala, taani etayyo leemisuwan yootays. 11 Leemisuwa birshshettay hagaa: Zerettay Xoossaa qaalaa. 12 Issi issi asay qaalaa siyikkonne, eti ammanennaadaaninne attennaadan Dabloosi yiidi eta wozanaappe qaalaa wotti ekkees; hegeeti ogiya doonan wodhdhida zerettaa mala. 13 Harati qaalaa siyiyo wode ufayssan ammanoosona, shin eti xaphoy baynnabaa mala. Eti guutta wodiyawu ammanoosona, shin paacee gakkiyo wode kunddoosona; hegeeti zaallaa bolli wodhdhida zerettaa mala. 14 Issoti issoti qaalaa siyoosona, shin ha deꞌuwan hirggiyogee, duretiyogeenne ufayttiyogee eta qofaa wora zaariyo gishshawu, muleera cuulettoosonanne aynne ayfokkona; hegeeti agunttaa giddon wodhdhida zerettaa mala. 15 Issoti issoti qaalaa keehi loꞌꞌo wozanan siyi simmidi, hegaa baqqi oyqqoosonanne genccidi ayfoosona; hegeeti aradda biittan wodhdhida zerettaa mala.

16 “Ooninne xomppiya oyttidi keriyan qumꞌꞌenna woy arssaappe garssaara wottenna, shin soo geliyageeti pooꞌuwa beꞌana mala xoqqasan wottees. 17 Ayssi giikko, genttin qonccennan attiyabi baawa, qassi loytti kammin erettennan kamettidi attiyabi baawa. 18 Hegaa gishshawu, intte akeekan siyana bessees; ayssi giikko, issibi deꞌiyo ooyyonne gujettana, shin issibi baynna ooppenne I bawu deꞌees giidi qoppiyobaykka ekettiichchana.”

19 He wode, A aayyiyanne A ishati akko yiidosona, shin asay cora gidiyo gishshawu, eti A mati shiiqana danddayibookkona. 20 Hegaa gishshawu, asay ayyo, “Ne aayyiyanne ne ishati nenaara gayttanawu koyidi karen eqqidosona” yaagiis. 21 I etayyo, “Ta aayyiyanne ta ishati Xoossaa qaalaa siyiyanne siyidoogaadan oottiya hageeta” yaagiis.

22 Issi gallassi, inne A kaalliyageeti wolwoluwan gelin, I etayyo, “Ane abbaappe hefintti pinnoos” yaagiis. Yaagin, eti wolwoluwa laaggidosona. 23 Shin eti wolwoluwan biishin, I xiskkiis. Qassi abbaa bolli wolqqaama carkkoy denddin eta wolwoluwan haattay kumido gishshawu wolwoloy muukettana haniis. 24 Yaanin, eti biidi, “Asttamaariyawu, Asttamaariyawu, nuuni hayqqana hanoos!” yaagidi, I xiskkidaagaa denttidosona. Yaatin I denddidi, carkkuwanne beetaa seerin, carkkoynne beetay woppu giidosona. 25 Hegaappe guyyiyan, I eta, “Intte ayssi Xoossan ammanettekketii?” yaagiis. Shin eti keehi yayyidinne malaalettidi issoy issuwawu, “Haray atto carkkuwanne abbaakka azazin, eti ayyo azazettiyogee, hagee tumu oonee?” yaagidosona.

26 Qassi eti abbaa pinnidi, Galiilaappe hefinttan deꞌiya Gerggesetu biittaa gakkidosona. 27 Yesuusi wolwoluwappe wodhdhido wode, matan deꞌiya katamaappe yiida, daydanttay oyqqido issi bitanee aara gayttiis. I daro wodiyawu maayo maayenna, qassi makkaanan deꞌeesippe attin, son deꞌenna. 28 I Yesuusa beꞌosaara waassidinne A sinttan gulbbatidi, ba qaalaa xoqqu oottidi, “Ubbaappe Xoqqa Xoossaa Naꞌawu Yesuusaa, neeni taappe koyiyobay aybee? Tana xayssoppa, taani nena woossays” yaagiis. 29 (Tuna ayyaanay appe kiyanaadan Yesuusi azazido gishshawu, bitanee hegaadan giis. Iita ayyaanay A darotoo qurphphu oottidi oyqqees,* qassi darotoo asay A sanssalatan qachcheesinne naagees, shin I sanssalataa duuteretti olees, qassi daydanttay wolqqan A asi baynnasaa efees.) 30 Yesuusi A, “Ne sunttay oonee?” yaagiis. Daro daydanttati A giddo gelido gishshawu I, “Leegiyona” yaagiis. 31 Qassi eti ciimma ollan gelanaadan banttana azazenna mala, Yesuusa woossidosona. 32 He wode, asay daro gudunttatu wudiya deriya bolli heemmees; hegaa gishshawu, eti gudunttatun gelanaadan etawu eeno gaana mala A woossin, I eeno giis. 33 Yaatin, daydanttati bitaniyappe kiyidi gudunttatun gelido gishshawu, gudunttaa wudee jaamiiddi kakaa bollaara abban gelidi muuketti bayiis. 34 Shin henttanchchati hanidabaa beꞌidi, woxxi biidi katamaaninne katamaa heeran hegaa yootidosona.

35 Yaatin, asay hanidabaa beꞌanawu kiyiis. Eti Yesuusakko yiidi, daydanttati appe kiyido bitanee maayuwa maayidinne gooshshaappe paxidi, Yesuusaara uttidaagaa beꞌidi keehi yayyidosona. 36 Daydanttay oyqqido bitanee waanidi paxidaakko beꞌida asati hegaa etayyo yootidosona. 37 Gerggesetu biittan deꞌiya daro asati keehi yayyido gishshawu, Yesuusi eta heeraappe baanaadan woossidosona. Yaatin, I wolwoluwan gelidi baanawu denddiis. 38 Gidoppe attin, daydanttati appe kiyido bitanee Yesuusappe shaahettenna mala A woossiis, shin I hagaadan giidi bitaniya moyssiis: 39 “Intte soo baada, Xoossay neeyyo oottidobaa yoota.” Yaagin, bitanee Yesuusi ayyo oottidobaa kumetta kataman awaajjiiddi biis.

40 Yesuusi guyye simmido wode, asay ubbay A naagiiddi takkido gishshawu, A mokki ekkiis. 41 Shin, Yaaꞌiroosa giyo issi bitanee yiis; I shiiqo keettan kaalettiyagaa. Qassi I Yesuusa tohuwan wullidi, ba soo baanaadan Yesuusa woossiyogaa doommiis. 42 Ayssi giikko, A mexi issi naꞌiya hayqqana hanawusu; iyyo layttay 12 gidana.

Yesuusi yaa biyo wode, asay akko shiiqanawu issoy issuwa sugees. 43 Qassi 12 layttawu suuttay goggi wayssido issi maccaasiya deꞌawusu; A bana pattiyabaa ooppenne demmana danddayabeykku. 44 A Yesuusappe guyyeera shiiqada A maayuwa macaraa bochchaasu; yaatin, sohuwara suuttay I bollaappe goggiyogaa aggi bayiis. 45 Hegaa gishshawu, Yesuusi, “Tana bochchiday oonee?” yaagiis. Eti ubbay, “Tana gidikke” yaagin, Pheexiroosi, “Asttamaariyawu, asay yuuyi aadhdhidi neekko shiiqanawu issoy issuwa sugiyogaa beꞌaasa” yaagiis. 46 Shin Yesuusi, “Taappe wolqqay kiyidoogaa taani eriyo gishshawu, oonakko tana bochchiis” yaagiis. 47 Maccaasiya Yesuusi eridoogaa akeekada, A Yesuusa ayssi bochchidaakko, qassi waanada sohuwara paxidaakko, kokkoraydda A sinttan gulbbatada asaa ubbaa sinttan yootaasu. 48 Shin Yesuusi O, “Ta naꞌee, ne ammanoy nena pattiis. Hirggoppa, ba”* yaagiis.

49 Yesuusi haasayishin, Yaaꞌiroosa sooppe yiida issi bitanee Yaaꞌiroosayyo, “Ne naꞌiya hayqqaasu; yaatiyo gishshawu, Asttamaariya metiyogee aynne maaddenna” yaagiis. 50 Yesuusi hegaa siyidi Yaaꞌiroosayyo, “Ammanappe attin, yayyoppa, A paxana” yaagiis. 51 I soo gakkidi, Pheexiroosappe, Yohaannisappe, Yaaqoobappe, qassi naꞌee aawaanne aayeeppe attin, hara ooninne banaara gelennaadan diggiis. 52 Shin asay ubbay naꞌiya hayqqido gishshawu kayyottidi, yeekkeesinne ba tiraa bubbuxees. Hegaa gishshawu, Yesuusi, “Naꞌiya xiskkaasuppe attin hayqqabeenna gishshawu, yeekkoppite” yaagiis. 53 Yaagin, eti naꞌiya hayqqidoogaa eriyo gishshawu, miiccidosonanne A qilliiccidosona. 54 Shin Yesuusi I kushiya oyqqidi ba qaalaa xoqqu oottidi, O, “Ta naꞌee, dendda!” yaagiis. 55 Yaagin I ayyaanay* simmin, A sohuwara denddaasu, qassi Yesuusi iyyo miyobay imettanaadan azaziis. 56 Naꞌee aawaynne aayyiya keehippe ufayttidosona, shin hanidabaa ooyyonne yootenna mala, I eta azaziis.

9 Hegaappe guyyiyan, I kiitettida tammanne naaꞌꞌata xeegidi, daydanttata ubbaa kessanaadaaninne harggidaageeta pattanaadan etawu wolqqaa immiis. 2 Qassi Xoossaa Kawotettaabaa yootanaadaaninne harggidaageeta pattanaadan I eta kiittiis; 3 I etayyo hagaadan giis: “Ogiyawu xamꞌꞌa gidin, qumaa korojjo gidin, oytta gidin, miishsha* gidin, aybanne oyqqoppite; qassi hara maayokka* oyqqoppite. 4 Shin awaaninne intte issi keettaa gelikko, he katamaappe kiyana gakkanaashin yan takkite. 5 Qassi inttena asay mokkenna ay katamaappenne intte biyo wode, etayyo markka gidana mala, intte tohuwappe buhiya shocite.”* 6 Hegaappe guyyiyan, eti ubbasan mishiraachchuwa yootiiddinne harggidaageeta pattiiddi ubba katamata biidosona.

7 He wode he biittaa haariya* Heeroodisi* haniiddi deꞌiya ubbabaa siyiis, qassi issi issi asay Yohaannisi hayquwappe denddiis giyo gishshawu ayyo kirqqi giis; 8 gidoppe attin, Yesuusa harati zaarettidi yiida Eelaasa goosona, shin harati qassi beni Xoossay erissidobaa yootiyageetuppe issoy denddidaagaa yaagoosona. 9 Heeroodisi, “Taani Yohaannisa siifissaas. Yaatin, taani siyiyo ubbabaa oottiyagee hagee oonee?” yaagiis. Hegaa gishshawu, Heeroodisi A beꞌanawu koyiis.

10 Kiitettidaageeti biidosaappe simmidi, eti oottido ubbabaa Yesuusayyo yootidosona. Yaatin, I eta hara asaappe shaakkidi Beetasayda giyo katamaa efiis. 11 Shin asay hegaa eridi, A kaalliis. Qassi I eta mokki ekkidi, Xoossaa Kawotettaabaa etayyo yootiyogaa doommiis, qassi harggidaageeta pattiis. 12 Hegaappe simmin, saꞌay omariis. Yaatin, kiitettida tammanne naaꞌꞌati yiidi ayyo hagaadan giidosona: “Ha sohoy buta gidiyo gishshawu, asay heeran deꞌiya katamatanne harasaa biidi bawu aqiyo sohuwanne miyobaa koyana mala eta moyssa.” 13 Shin I eta, “Intte etawu miyobaa immite” yaagiis. Yaagin eti, “Nuuni biidi ha ubba asawu qumaa shammana xayikko, nuuyyo ichchashu daabbonne naaꞌꞌu mole xalaalay deꞌees” yaagidosona. 14 He sohuwan deꞌiya attuma asay 5,000 gidana. Shin I bana kaalliyageeta, “Eta citan citan 50 gidiyageeta utissite” yaagiis. 15 Qassi eti I giidoogaadan oottin, asay ubbay uttiis. 16 I ichchashu daabbotanne naaꞌꞌu moleta oyqqidi saluwa xeelliiddi woossiis.* Yaatidi, asaa sintti aattana mala, hegeeta mentterettidi bana kaalliyageetuyyo immiyogaa doommiis. 17 Yaatin, asay ubbay miidi kalliis, qassi A kaalliyageeti 12 daachcho, meꞌerettidi attida palahaa shiishshidosona.

18 Issi gallassi, Yesuusi barkka woossishin, A kaalliyageeti akko yin I eta, “Tana asay oona gii?” yaagidi oychchiis. 19 Eti hagaadan giidosona: “Nena issoti issoti asaa haattan muukkiya Yohaannisa, harati Eelaasa, qassi harati beni Xoossay erissidobaa yootidaageetuppe issoy denddidaagaa yaagoosona.” 20 Yaagin, I eta, “Intte shin, tana oona geetii?” yaagiis. Pheexiroosi, “Neeni Xoossay kiittido Kiristtoosa” yaagidi zaariis. 21 Yaagin, hegaa ooyyonne yootenna mala, I eta minttidi azaziis, 22 shin I hagaadan giis: “Asa Naꞌay daro waayettiyogee, cimati, waanna kahinetinne xaafeti A bohiyogeenne woriyogee, qassi heezzantto gallassi Xoossay A hayquwappe denttiyogee attenna.”

23 Hegaappe guyyiyan, I etawu ubbawu hagaadan giis: “Ooninne tana kaallana koyikko, bana yeggi bayo; yaatidi, ba mittaa* tookkidi aggennan tana kaallo. 24 Ayssi giikko, ba shemppuwa* ashshanawu koyiya asi hayqqana, shin tana kaalliyo gishshawu hayqqiya asi* zaarettidi deꞌana. 25 Woni issi asi ha saꞌan deꞌiya ubbabaa demmidi bana qohikko woy ba shemppuwa xayssikko, hegee A ay maaddanee? 26 Ayssi giikko, ooninne tanaaninne ta qaalan yeellatikko, asa Naꞌay ba bonchchuwan, ba Aawaa bonchchuwaninne geeshsha kiitanchchatu bonchchuwan yiyo wode an yeellatana. 27 Shin taani intteyyo tumaa odays, hagan eqqidaageetuppe amaridaageeti Xoossaa Kawotettaa beꞌennan mule hayqqokkona.”

28 I hegaa yootoosappe hosppun gallassa gidiyagee aadhdhin, Pheexiroosa, Yohaannisanne Yaaqooba ekkidi, woossanawu deriya kiyiis. 29 Qassi I woossishin, A meray laamettiisinne A maayoy booxxidi phaphalqqi giis. 30 Qassi sohuwara naaꞌꞌu asati aara haasayiyogaa doommidosona; eti Muusanne Eelaasa. 31 Eti bonchchuwan qonccidi, I ha saꞌaappe waanidi baanaakko, qassi hegee Yerusalaamen waanidi polettanaakko haasayiyogaa doommidosona. 32 He wode, Pheexiroosinne aara deꞌiyageeti xiskkidosona, shin eti beegottidi A bonchchuwanne aara eqqida naaꞌꞌu asata beꞌidosona. 33 Qassi eti Yesuusappe shaahettidi biyo wode, Pheexiroosi Yesuusayyo hagaadan giis: “Asttamaariyawu, nuuni hagawu yiido gishshawu keehi ufayttida. Hegaa gishshawu, ane nuuni heezzu daaseta, issuwa neeyyo, issuwa Muuseyyo, qassi issuwa Eelaasayyo daasoos.” Pheexiroosi woygiyakko akeekibeenna. 34 Shin I hegaa haasayishin, shaaray yiidi eta kammiyogaa doommiis. Shaaray kammin, eti yayyidosona. 35 He wode, “Hagee taani doorido ta Naꞌaa. I yootiyobaa siyite” yaagiya qaalay shaaraa giddoppe siyettiis. 36 Eti hegaa siyiyo wode, Yesuusi barkka attiis. Shin eti sirphphi giidosona, qassi beꞌidobaappe ooyyokka issibanne yootibookkona.

37 Eti wonttetta gallassi deriyappe wodhdhin, cora asay aara gayttiis. 38 Qassi asaa giddoppe issi bitanee ba qaalaa xoqqu oottidi, hagaadan giis: “Asttamaariyawu, taayyo deꞌiya naꞌi A xalaala gidiyo gishshawu, ta naꞌaa beꞌanaadan taani nena woossays. 39 Tuna ayyaanay A qurphphu oottidi oyqqees; he wode sohuwara A waasissees, kokkorsseesinne doonaara hoommuwa goppayees, qassi wayssidi masunxxissi simmidi appe kiyees. 40 Nena kaalliyageeti he tuna ayyaanaa kessanaadan eta woossaas, shin kessana danddayibookkona.” 41 Yesuusi hagaadan giis: “Ammanennanne geella gidida ha wodiya asawu, awude gakkanaashin taani inttenaara deꞌaneenne inttena danddayanee? Ne naꞌaa haa eha.” 42 Shin naꞌay yiishin, daydanttay A saꞌan olidi keehippe kokkorssiis. Gidikkokka, Yesuusi tuna ayyaanaa seeridi naꞌaa pattiis; yaatidi, A aawawu A immiis. 43 Qassi eti ubbay Xoossaa gita wolqqan malaalettidosona.

Yesuusi oottiyo ubbaban eti ubbay malaalettishin, I bana kaalliyageetuyyo hagaadan giis: 44 “Asa Naꞌaa A morkketuyyo aattidi immana haniyo gishshawu, loytti siyitenne ha qaalata hassayite.” 45 Shin I giidobay etawu geemmidaba mala gidido gishshawu, eti akeekibookkona, qassi hegee woygiyogaakko A oychchanawukka yayyidosona.

46 Hegaappe guyyiyan, eti bantta giddon ubbaappe gitay oonakko palamettidosona. 47 Yesuusi eti bantta wozanan qoppiyobaa eridi, guutta naꞌaa ehiidi ba matan essiis; 48 yaatidi, I etayyo hagaadan giis: “Ha naꞌaa ta sunttan mokkiya ooninne tanakka mokkees; qassi tana mokkiya ooninne tana Kiittidaagaa mokkees. Ayssi giikko, intte giddon gitay intte ubbaappe bana ziqqi oottiya ura.”*

49 Yohaannisi hagaadan giis: “Asttamaariyawu, issi asi ne sunttan daydanttata kessishin beꞌidi, I nunaara nena kaallenna gishshawu, digganawu malida.” 50 Shin Yesuusi ayyo, “Inttena eqettenna ooninne intte bagga gidiyo gishshawu, A digganawu maloppite” yaagiis.

51 Yesuusi saluwa biyo wodee matin,* Yerusalaame baanawu murttiis. 52 Yaatiyo gishshawu, I baappe sinttawu asaa kiittiis. Qassi eti biidi ayyo issi issibaa giigissanawu Samaariyan deꞌiya issi katamaa gakkidosona. 53 Shin I Yerusalaame baanawu murttido gishshawu, he katamaa asay A mokkibeenna. 54 A kaalliya Yaaqoobinne Yohaannisi hegaa beꞌidi, “Godawu, nuuni saluwappe tamaa wottidi eta xayssanaadan koyay?” yaagidosona. 55 Shin I guyye simmidi eta seeriis. 56 Yaatin, eti hara katamaa biidosona.

57 Eti biishin ogiyan issi bitanee A, “Neeni awanne biyo wode, taani nena kaallana” yaagiis. 58 Shin Yesuusi A, “Worakanatussi geessoy, saluwa kafotussi qassi keettay deꞌees, shin asa Naꞌawu keetti* baawa” yaagiis. 59 Hegaappe simmin, hara bitaniya I, “Tana kaalla” yaagiis. Bitanee, “Godawu, taani koyro baada ta aawaa mooganawu koyays” yaagiis. 60 Shin Yesuusi ayyo hagaadan giis: “Hayqqida asati hayqqidaageeta moogona, shin neeni baada Xoossaa Kawotettaabaa ubbasan awaajja.” 61 Qassi hara bitanee, “Godawu, taani nena kaallana, shin koyro ta soo asaa saruwan deꞌite gaanaadan eeno ga” yaagiis. 62 Yesuusi ayyo hagaadan giis: “Kasuwa oyqqidi guyye xeelliya ooninne Xoossaa Kawotettaa gelanawu bessiya asa gidenna.”

10 Hegaappe guyyiyan, Goday hara 70 asata dooriis; yaatidi, eta naaꞌꞌaa naaꞌꞌaa oottidi I baanawu qoppido katamanne soho ubbaa baanaadan baappe sinttawu kiittiis. 2 Yaatidi, etayyo hagaadan giis: “Ee tuma, cahawu gakkida kattay daro, shin oosanchchati guutta. Hegaa gishshawu, kattaa cakkanawu oosanchchata kiittana mala, cahaa oosuwa Godaa woossite. 3 Biite! Wanggireellotu giddo dorssata yeddiyogaadan, taani inttena kiittays. 4 Miishshaa qarcciita woy qumaa korojjo woy caamma oyqqoppite, qassi ogiyan oonanne sarotoppite.* 5 Awaaninne intte issi keettaa geliyo wode koyro, ‘Ha keettawu saroy gid⁠o’ yaagite. 6 Qassi sarotettaa koyiya asi he keettan deꞌikko, intte awu amottido sarotettaa I demmana. Shin yan hegaa mala asi xayikko, intte sarotettay intteyyo simmana. 7 Yaatiyo gishshawu, eti immiyobaa miiddinne uyiiddi he keettan takkite; ayssi giikko, oottiya urassi A miishshay imettiyogee bessiyaba. Keettappe keetta laammi laammidi aqoppite.

8 “Qassi intte geliyo kataman awaaninne eti inttena mokkikko, intteyyo aattiyo qumaa miite; 9 qassi yan deꞌiya hargganchchata pattite, qassi etayyo, ‘Xoossaa Kawotettay intteyyo mataa gakkii⁠s’ yaagite. 10 Shin intte geliyo kataman awaaninne asay inttena mokkana xayikko, biidi he kataman deꞌiya wogga ogetun hagaadan giite: 11 ‘Haray atto, nuuni nu tohuwan deꞌiya intte katamaa buhiyakka intteyyo shocoos.* Gidoppe attin, Xoossaa Kawotettay matattidoogaa erite⁠.’ 12 He gallassi he katamay Sadoomappe aaruwan qaxxayettanaagaa taani intteyyo yootays.

13 “Koraaziinaa, neeyyo aayyeero! Beetesaydaa, neeyyo aayyeero! ayssi giikko, taani inttenan oottido malaaliyabata Xiiroosaaninne Sidoonan oottidaba gidiyakko, eti waaruwa maayidinne bidinttan uttidi, zilꞌꞌettidi beni laamettiichchana. 14 Hegaa gishshawu, Pirddaa Gallassi intte Xiiroosappenne Sidoonappe aaruwan qaxxayettana. 15 Nenoo, Qifirinaahoomaa, neeni awunkko xoqqu xoqqu gaada saluwa gakkada deꞌanee? Chii, neeni duge Duufuwa* wodhdhana!

16 “Intte yootiyobaa siyiya ooninne taani yootiyobaa siyees. Qassi intte yootiyobaa siyenna ooninne taani yootiyobaakka siyenna. Qassi taani yootiyobaa siyenna ooninne tana kiittidaagee yootiyobaakka siyenna.”

17 Hegaappe guyyiyan, he 70 asati ufayttiiddi, “Godawu, haray atto daydanttatikka ne sunttan nuuni azazin nuuyyo azazettoosona” yaagiiddi simmidosona. 18 Yaanin, I etayyo hagaadan giis: “Taani saluwappe Seexaanay wolqqanttaadan wodhdhidoogaa beꞌays. 19 Shooshshaanne masimasuwa yedhdhanaadan, qassi morkkiya wolqqaa ubbaa xoonanaadan taani intteyyo maataa immaas, qassi inttena aybinne qohenna. 20 Gidoppe attin, iita ayyaanati intteyyo azazettiyo gishshawu ufayttoppite, shin intte sunttay saluwan xaafettido gishshawu ufayttite.” 21 He wode, geeshsha ayyaanay I keehi ufayttanaadan oottiis; yaatin, hagaadan giis: “Ta Aawawu, saluwa saꞌaa Godawu, taani nena asaa ubbaa sinttan galatays; ayssi giikko, hayyottiya asatuppenne eranchchatuppe neeni hageeta genttada, guutta naatuyyo qonccissadasa. Ee, ta Aawawu, neeni koyido gishshawu hegaadan haniis. 22 Ta Aaway ubbabaa taayyo immiis, qassi Aawaappe hara ooninne Naꞌaa erenna, qassi Naꞌaappenne Naꞌay ba Aawaa qonccissanawu koyiyo urappe attin, hara ooninne Aawaa erenna.”

23 Yaagidi, bana kaalliyageetukko simmidi eta xalaalawu hagaadan giis: “Intte beꞌiyobaa bantta ayfiyan beꞌiya asati ufayttoosona. 24 Ayssi giikko, Xoossay erissidobaa yootiya daro asatinne daro kawoti intte beꞌiyobaa beꞌanawu koyikkonne beꞌibeennaagaa, qassi intte siyiyobaa siyanawu koyikkonne siyibeennaagaa taani intteyyo yootays.”

25 Qassi Higgiya eranchcha issoy denddi eqqidi A paaccanawu, “Asttamaariyawu, taani merinaa deꞌuwa demmanawu ay oottana koshshii?” yaagiis. 26 Yesuusi ayyo hagaadan giis: “Higgiyan xaafettidabay aybee? Neeni nabbabidobaappe ay akeekadii?” 27 I hagaadan giidi zaariis: “ ‘Neeni ne Xoossaa Yihoowa* ne kumetta wozanaaninne ne kumetta shemppuwan,* qassi ne kumetta wolqqaaninne ne kumetta qofan siiqana bessees⁠,’ qassi ‘ne shooruwa nena siiqiyogaadan siiqana bessees⁠.’ ” 28 Yesuusi A, “Likke zaaradasa; neeni hegaadan oottiyogaa aggoppa, yaatikko deꞌuwa demmana” yaagiis.

29 Shin bitanee xillo gidiyogaa bessanawu koyidi, Yesuusa, “Ta shooroy tumu oonee?” yaagidi oychchiis. 30 Yesuusi hagaadan giis: “Issi bitanee Yerusalaameppe Yarkko wodhdhishin, panggati awu deꞌiya ubbabaa ekkirggidi, A shocidi hayquwappenne paxaappe gidduwan aggidi biidosona. 31 Hegaappe simmin takkennan issi kahinee he ogiyara duge wodhdhiyaba gidikkokka, A beꞌidi hankko baggaara aadhdhiis. 32 Hegaadankka, issi Leewa yara bitanee he sohuwa gakkidi, A beꞌidi hankko baggaara aadhdhiis. 33 Shin Samaariya asa issoy he ogiyara biiddi he sohuwa gakkidi, A beꞌidi ayyo qarettiis. 34 Hegaa gishshawu, akko shiiqidi, zaytiyanne woyniya A masunttan tigidi qachchiis. Yaatidi, ba hariya bolli A utissidi, imattati aqiyosaa efiidi yan A maaddiisinne xeelliis. 35 Wonttetta gallassi, I naaꞌꞌu dinaariya* kessidi, keettaa godaayyo immiiddi hagaadan giis: ‘A xeella, qassi neeni hagaappe hara miishsha kessikko, taani simmiyo wode neeyyo qanxxana⁠.’ 36 Panggati qohido bitaniyawu shooro mala gididay ha heezzatuppe oonee?” 37 Bitanee, “Ayyo qarettiyogaa* bessiyabaa oottidaagaa” yaagiis. Yaagin, Yesuusi A, “Neenikka baada hegaadan ootta” yaagiis.

38 Hegaappe simmin, eti biiddi issi katamaa gakkidosona. Yan Martto giyo issi maccaasiya ba son Yesuusa mokkaasu. 39 Qassi iyyo Mayraamo giyo michchiya deꞌawusu; Mayraama Godaa tohuwa matan uttada I yootiyobaa* siyawusu. 40 Shin Martta darobaa oottaydda bichchaarawusu. Hegaa gishshawu, A Yesuusakko yaada, “Godawu, ta michchiya tana maaddennan ubbabaa tawu agga bayidoogaa beꞌikkii?” yaagaasu. 41 Goday iyyo hagaadan giis: “Marttee, Marttee, neeni darobawu keehi hirggaasa. 42 Shin nuussi darobi koshshenna, issibaa xalaalay gidana. Mayraamo beꞌay? A loꞌꞌobaa* dooraasu, qassi hegaa ippe ooninne wotti ekkenna.”

11 Yesuusi issi gallassi Xoossaa woossiyogaa wurssi simmin, A kaalliyageetuppe issoy A, “Godawu, Yohaannisi bana kaalliyageeta tamaarissidoogaadan, waati woossanaakko nuna tamaarissa” yaagiis.

2 Yaagin, I etayyo hagaadan giis: “Intte woossiyo wode awudenne hagaadan giite: ‘Nu Aawawu, asa ubbay ne sunttaa geeshsha oottidi xeello.* Ne Kawotettay yo. 3 Nuuyyo koshshiya qumaa* ubba gallassi imma. 4 Nuuni nuna naaqqida* ubbawu atto giyo gishshawu, neenikka nu nagaraa atto ga; qassi paaciyan gelennaadan nuna maadda⁠.’ ”

5 Hegaappe guyyiyan, I etayyo hagaadan giis: “Intteppe issoy qamma bilahe ba laggiya soo biidi hagaadan giis giidi qoppoos: ‘Ta laggiyawu, taayyo heezzu baso oyttaa imma;* 6 ayssi giikko, ta laggetuppe issoy oge biiddi taakko yin taani awu immiyoba xayaas⁠.’ 7 Shin keettaaway, ‘Waanada ha bilahiyan yay? Karee gorddettiichchiis, ta guutta naatikka tanaara xiskkidosona. Taani denddada neeyyo aybanne immana danddayikk⁠e’ yaagiis. 8 Bitanee ayyo lagge gidiyo gishshataassa gidennan, xeesidi aggennan ixxido gishshawu, I denddidi ba laggee koyiyobaa immanaagaa taani intteyyo yootays. 9 Yaatiyo gishshawu, taani intteyyo hagaa odays: Salettennan oychchite, inttessi imettana; salettennan koyite, intte demmana; qassi salettennan kariya qoxxite, inttessi dooyettana. 10 Ayssi giikko, oychchiya ubbay ekkana, koyiya ubbay demmana, qassi kariya qoxxiya ubbawu dooyettana. 11 Woni A naꞌay moliya imma giikko, moliya immiyogaa aggidi shooshshaa immiya aawi intte giddon oonee? 12 Woy phuuphulliya immanaadankka oychchikko, masimasuwa immii? 13 Yaatiyo gishshawu, intte iita gidiiddi intte naatuyyo loꞌꞌo imotaa immiyogaa erikko, intteegaappe aaruwan, saluwan deꞌiya intte Aaway bana oychchiyageetuyyo geeshsha ayyaanaa immanaagee erettidaba!”

14 Hegaappe guyyiyan, issi bitaniya duude oottida daydanttaa I appe kessiis. Daydanttay kiyin bitanee haasayiis; yaatin, asay malaalettiis. 15 Shin he asatuppe issoti issoti, “I daydanttata haariya Biꞌeelizeebula* wolqqan daydanttata kessees” yaagidosona. 16 Qassi harati A paaccanawu, I saluwappe malaataa bessanaadan oychchidosona. 17 I eti qoppiyobaa eridi, etayyo hagaadan giis: “Asay shaahettidi issoy issuwa bolli denddiyo kawotetta ubbay laalettana, qassi asay shaahettidi issoy issuwa bolli denddiyo keetta ubbay kunddana. 18 Hegaadankka, Seexaanay ba bolli denddikko, A kawotettay waanidi laalettennan deꞌanee? Ayssi giikko, intte tana, ‘Biꞌeelizeebula wolqqan daydanttata keessaas⁠a’ yaageeta. 19 Taani Biꞌeelizeebula wolqqan daydanttata kessiyaba gidikko, inttena kaalliyageeti O wolqqan kessiyonaa? Intte yootiyobay likke gidennaagaa eti bessanay hegaassa. 20 Shin taani daydanttata kessiyoy Xoossaa biradhdhiyana gidikko, Xoossaa Kawotettay intte erennan yiichchiis. 21 Ola miishshaa oyqqida mino asi ba keettaa naagiyo wode, ayyo deꞌiya ubbabay naagettidi deꞌees. 22 Shin appe minniya uri A bolli denddidi A xoonikko, I ammanettiyo ola miishsha ubbaa appe wotti ekkees, qassi appe ekkidobaa shaakkidi haratuyyo immees. 23 Ta bagga gidenna ooninne tana eqettees, qassi tanaara shiishshenna ooninne laalees.

24 “Tuna ayyaanay issi bitaniyappe kiyiyo wode, shemppiyosaa koyiiddi bazzuwara aadhdhees, shin aynne demmibeenna gishshawu, ‘Taani kiyada yiido ta keettawu simman⁠a’ yaagees. 25 Qassi I yaa gakkiyo wode, keettay pitettidi makkisetti giigidaagaa beꞌees. 26 Yaatidi, I baappe keehi iita hara laappun ayyaanata ekkidi bees, qassi eti giddo gelidi yan deꞌoosona. Hegaa gishshawu, he bitaniyawu hanotay wurssettan koyroogaappe iita.”

27 I hegaa haasayishin, asaa giddoppe issi maccaasiya ba qaalaa xoqqu oottada ayyo, “Nena yelidanne xanttida maccaasiya ufayttawusu!” yaagaasu. 28 Shin Yesuusi, “Akkay, Xoossaa qaalaa siyidi naagiyageeti ufayttoosona!” yaagiis.

29 Shiiqida asay gujji gujji bin, I hagaadan giis: “Ha wodiya asay iita; eti malaataa beꞌanawu koyoosona, shin eti Yoonaasa malaataappe haraa beꞌokkona. 30 Ayssi giikko, Yoonaasi Nanawe asawu malaata gididoogaadan, asa Naꞌaykka ha wodiya asawu malaata gidana. 31 Saaba kawiya pirddaa wode ha wodiya asaara denddada, eti likke gidennaagaa bessana; ayssi giikko, A Solomona hayyuwa siyada haaho biittaappe yaasu. Shin Solomonappe aadhdhiyagee hagan deꞌees. 32 Nanawe asay pirddaa wode ha wodiya asaara denddidi, eti likke gidennaagaa bessana; ayssi giikko, Nanawe asay Yoonaasi yootidobaa siyidi zilꞌꞌettidi laamettiis. Shin Yoonaasappe aadhdhiyagee hagan deꞌees. 33 Issi asi xomppiya oytti simmidi, qottenna woykko keeshen qumꞌꞌenna, shin soo geliya asay pooꞌuwa beꞌana mala xoqqasan wottees. 34 Bollaa xomppee intte ayfiya. Intte ayfee issibaa xalaalaa xeelliyo wode, intte kumetta bollaykka pooꞌees;* shin intte ayfee qanaatiyaba* gidikko, intte bollaykka xumees. 35 Yaatiyo gishshawu, intte bollaa pooꞌissana bessiya xomppee xumenna mala naagettite. 36 Yaatiyo gishshawu, ne bollay ubbasay pooꞌo gidikko, ne kumetta bollay wagaggi giidi pooꞌiya xomppiya mala gidana.”

37 I hegaa yooti simmin, issi Parisaawee banaara qumaa maanaadan A shoobbiis. Yaatin, Yesuusi A soo gelidi maanawu uttiis. 38 Shin Parisaawee Yesuusi laaxaa maanaappe kase kushiya meecettibeennaagaa* beꞌidi dagammiis. 39 Shin Goday ayyo hagaadan giis: “Parisaawetoo, siyite, intte bolla baggay geeyi uttido wanccaanne keriya mala, shin intte giddoy yaaretiyogaaninne iitaban kumi uttiis. 40 Inttenoo, akeeki baynnaageetoo! Bolla baggaa medhdhidaagee gidduwakka medhdhibeenneyye? 41 Shin intte hiyyeesatuyyo imotaa immiyo* wode, intte wozanan deꞌiyabaa immite; yaatikko, intte hara ubbaban geeshsha. 42 Shin Parisaawetoo, intteyyo aayyeero, ayssi giikko, intte naanaappe, xalotiyappenne gaden mokkiya hara ubbabaappe tammaappe issi kushe immeeta, shin Xoossaa xillotettaa kaallanaadaaninne A siiqanaadan azazidobaa aggi bayeeta! Hinkkooti oottennan aggiyobata gidana xayikkonne, intte hageeta oottana bessees. 43 Parisaawetoo, intte shiiqo keettatun sintta* oydiyan uttiyogaanne giyan asay inttena bonchchidi sarotiyogaa dosiyo gishshawu, intteyyo aayyeero! 44 Intte asay erennan eta bollaara hemettiyo, qoncciyan beettenna duufotu* mala gidiyo gishshawu, intteyyo aayyeero!”

45 Higgiya eranchchatuppe issoy A, “Asttamaariyawu, neeni hegaadan giyo wode nunakka cayaasa” yaagiis. 46 Yaagin I hagaadan giis: “Inttenoo, Higgiya eranchchatoo, tookkanawu deexxiyabaa asaa intte toossiyaba gidikkonne, hegaa issi biradhdhiyankka bochchenna gishshawu, intteyyo aayyeero!

47 “Intte Xoossay erissidobaa yootiyageetu duufota keexxiyo gishshawu, intteyyo aayyeero! Gidoppe attin, intte mayzza aawati eta woridosona. 48 Intte mayzza aawati Xoossay erissidobaa yootiyageeta worikkonne, intte eta duufota keexxiyo gishshawu, intte intte mayzza aawati oottidobaa erikkokka, etaara maayetteeta. 49 Hayyuwa eriya Xoossay hagaadan giidoy hegaassa: ‘Taani Xoossay erissidobaa yootiyageetanne kiitettidaageeta etakko kiittana; yaatin, eti hegeetuppe amaridaageeta worana, qassi amaridaageeta naaqqana; 50 hegaappe denddidaagan, doomettaappe* hanno gakkanawu gukkida, Xoossay erissidobaa yootiyageetu ubbaa suuttaa Xoossay ha wodiya asaappe achchana;* 51 Aabeelappe doommidi, yarshshiyosaappenne Xoossaa keettaappe gidduwan worido Zakkaariyasa gakkanaashin gukkida suuttaa Xoossay etappe achchana⁠.’* Ee, Xoossay he suuttaa ha wodiya asaappe achchanaagaa* taani intteyyo odays.

52 “Higgiya eranchchatoo, eraa qulppiya asaappe wotti ekkiyo gishshawu, intteyyo aayyeero. Intteyyo gelibeekketa, qassi geliyageeta diggeeta!”

53 Hegaa gishshawu, I yaappe kiyido wode, xaafetinne Parisaaweti akko umbbubulettidi, A iisettidi darobaa oychchiyogaa doommidosona; 54 eti mootana danddayiyobaa I haasayishin siyanawu naagidosona.

12 He wode keehi daro shaꞌu asay shiiqido gishshawu issoy issuwara sugettishin, Yesuusi koyro bana kaalliyageetuyyo hagaadan giis: “Parisaawetu irshshuwappe, hegeekka, eti balettanawu oottiyobaappe naagettite. 2 Shin loytti qosin qonccennan attiyabi baawa, qassi genttin erettennan attiyabi baawa. 3 Yaatiyo gishshawu, intte xuman yootiyobaa aybanne asay pooꞌuwan siyana, qassi intte qolꞌꞌon saasukkiyobaa asay keettaa huuphiya kiyidi yootana. 4 Qassi taani ta laggetussi, intteyyo hagaa odays, inttena wori simmidi hegaappe harabaa aybanne oottana danddayennaageetuyyo yayyoppite. 5 Shin taani intte ooyyo yayyana bessiyakko yootana: Wori simmidi Gaannabiyan* olana danddayiyagawu yayyite. Ee, tumaa gays, Ayyo yayyite. 6 Woni, ichchashu qeeri kafoti naaꞌꞌu santtimiyan* bayzettokkonaayye? Shin hegeetuppe issuwanne Xoossay dogenna.* 7 Qassi haray atto, intte huuphiya binnaanay ubbay qoodetti uttiis. Yayyoppite, intte he qeeri kafotu ubbaappe aadhdheeta.

8 “Taani intteyyo hagaa yootays, asaa sinttan taayyo exatiya ubbaayyo taanikka Xoossaa kiitanchchatu sinttan exatana. 9 Shin asaa sinttan tana erikke giya oonanne taanikka Xoossaa kiitanchchatu sinttan erikke gaana. 10 Qassi asa Naꞌaabaa iitabaa haasayiya ooyyonne atto geetettana, shin geeshsha ayyaanaa toochchiya ooyyonne atto geetettenna. 11 Eti inttena yaaꞌaa sinttan,* kawotettay sunttidoogeetu sinttaaninne deriya haariyageetu sinttan essiyo wode, eti inttena mootiyobaa intte waatidi woykko woygidi zaaranaakko woy ay haasayanaakko hirggoppite; 12 ayssi giikko, intte haasayana koshshiyabaa geeshsha ayyaanay he saatiyan inttena tamaarissana.”

13 He wode asaa giddoppe issi bitanee, “Asttamaariyawu, laataa taayyo shaakki immanaadan ta ishaayyo yoota” yaagiis. 14 Yesuusi ayyo, “Tana daanna woykko intteyyo laataa shaakki immiyagaa oottidi sunttiday oonee?” yaagiis. 15 He wode I etayyo hagaadan giis: “Issi asassi darobay deꞌikkonne, A aqoy ayyo deꞌo demissenna gishshawu, asabaa qaaqatenna* mala xonggollidi naagettite.” 16 Yaagi simmidi, I hagaadan giidi etayyo issi leemisuwa yootiis: “Issi dure bitanee ba gadeppe daro kattaa shiishshiis. 17 Hegaa gishshawu I, ‘Ta kattaa shiishshada wottiyosay baynna gishshawu waatooshsha⁠?’ yaagidi, ba wozanan qoppiyogaa doommiis. 18 Yaatidi, I hagaadan giis: ‘Taani hagaadan oottana: ta gootarata qolada gitatiya gootarata keexxana; yaatada, ta kattaa ubbaanne taayyo deꞌiya ubbabaa yan wottana; 19 qassi tana,* “Neeni* sinttappe daro layttawu gidana loꞌꞌobaa shiishshido gishshawu, shemppa, ma, uya, ufaytta” yaagana⁠.’ 20 Shin Xoossay A hagaadan giis: ‘Ha akeeki baynnaagoo, neeni* hachchi qammi hayqqana. Yaatin, neeni shiishshidobay obaa gidanee⁠?’ 21 Xoossaa xeelan dure gidennan, baayyo aqo shiishshiya asi hegaadan hanana.”

22 Hegaappe guyyiyan, I bana kaalliyageetuyyo hagaadan giis: “Taani inttena, intte ay maanee giidi intte deꞌuwawu* hirggiyogaa woy ay maayanee giidi intte bollawu hirggiyogaa aggite giyoy hegaassa. 23 Ayssi giikko, deꞌoy* qumaappe, qassi bollay maayuwappe aadhdhees. 24 Quurota qoppite: Eti kattaa zerokkona woy cakkokkona; etayyo gootari baawa, shin Xoossay eta mizees. Intte kafotuppe keehi aadhdhekketii? 25 Intte giddon hirggidi ba bariya guuttaa* adussana danddayiyay oonee? 26 Yaatin intte hegaa keena guuttabaa oottana danddayennaba gidikko, harabawu ayssi hirggeetii? 27 Ciishshati waanidi dicciyakko qoppite: Eti daafurokkona woy suqqokkona; shin haray atto Solomonikka ba gitatettan ciishshatuugaa keena loꞌꞌiya maayuwa maayibeennaagaa taani intteyyo odays. 28 Dembban mokkiyabati eesuwan shullidi taman olettiyaba gidikkokka, Xoossay eta mayzzees; hegaa gishshawu, I inttena hegaappe ay keena aaruwan mayzzanee! Yaatin, ayssi intte ammanoy shuggii? 29 Hegaa gishshawu, miyobaanne uyiyobaa demmanawu daafuriyogaanne keehi hirggiyogaa aggite; 30 ayssi giikko, hara biittaa asay ha ubbabaa minttidi koyees, shin intte Aaway hageeti intteyyo koshshiyogaa erees. 31 Gidoppe attin, ubbatoo Xoossaa Kawotettaa koyite; yaatikko, hegeeta I intteyyo immana.

32 “Guutta wudiyawu, intteyyo Kawotettaa immiyogee intte Aawaa ufayssiyo gishshawu yayyoppite. 33 Intteyyo deꞌiyabaa bayzzidi hiyyeesatuyyo imotaa* immite. Miishshaa yeggiyo ceeggenna korojjota, hegeekka, mule wurenna buquraa kaysoy shiiqennasaaninne bilꞌꞌay meennasan saluwan wottite. 34 Ayssi giikko, intte wozanaykka intte buquray deꞌiyosan deꞌana.

35 “Gixxi dendditenne* intte xomppiya oyttite, 36 qassi intte eta goday yiidi penggiya qoxxiyo wode ayyo sohuwara dooyanawu, I bullachchaappe simmana gakkanaashin naagiya asatu mala gidana koshshees. 37 Eta goday gakkiyo wode eti naagishin beꞌiyo he aylleti ufayttoosona! Taani intteyyo tumaa odays, I oosuwawu gixxidi,* qumaa maanaadan eta utissana; yaatidi, shiiqidi etayyo haggaazana. 38 Qassi I qammaappe naaꞌꞌantto shaahuwan,* haray atto heezzantto shaahuwan* yiikkokka, eti giigi uttidaageeta beꞌikko, eti ufayttoosona! 39 Shin hagaa erite, keettaaway kaysoy ay saatiyan yaanaakko eridaba gidiyakko, ba keettaa kaysoy bookki gelennaadan teqqana. 40 Asa Naꞌay intte yaana giidi qoppenna saatiyan yiyo gishshawu, inttekka giigi uttite.”

41 Yaagin Pheexiroosi, “Godawu, neeni ha leemisuwa nu xalaalawu yootayiyye, ubbatussikka yootay?” yaagiis. 42 Qassi Goday hagaadan giis: “Ba soo ashkkaratussi gidiya qumaa koshshiyo wodiyan ubbatoo immana mala, A goday eta bolli sunttido, keettaa ayssiya ammanettida wozannaamay* tumu oonee? 43 A goday yiyo wode I hegaadan oottishin beꞌikko, he ayllee ufayttana! 44 Taani intteyyo tumaa odays, A goday bawu deꞌiya ubbabaa bolli A sunttana. 45 Shin he ayllee, ‘Ta goday gamꞌꞌidi yaan⁠a’ gi ba wozanan qoppidi, attuma ashkkaratanne macca ashkkarata shociyogaa, miyogaa, uyiyogaanne mattottiyogaa doommikko, 46 he aylliya goday I qoppibeenna gallassinne eribeenna saatiyan yaana; qassi A goday A naaꞌꞌu kessi qanxxidi ammanettenna asatuura wottana. 47 Qassi ba goday koyiyobaa erikkonne, giigi uttibeenna woykko I koyiyobaa oottibeenna ashkkaraa A goday daroppe shocana. 48 Shin shochchi bessiyobaa oottikkonne hegaa eribeenna uri guuttaa shocettana. Tumakka, darobay imettido urappe darobay koyettees, qassi darobaa aawatettay imettido uri he ubbabaa suure oottanaadan asay naagees.

49 “Taani saꞌan tamaa denttanawu yaas, qassi oyttaychchaas; yaatin, harabaa ay koyiyanaa? 50 Taani waayettiyogee attenna, qassi hegee aadhdhanaashin taani shabbirettays! 51 Tana saꞌan sarotettaa ehaanawu yiis giidi qoppeetii? Akkay, tumaa gays, taani ooshshaa denttanawu yaas. 52 Hagaappe simmin, issi keettaa asay ooyettana; yan ichchashu asati deꞌikko, heezzati naaꞌꞌatuura, qassi naaꞌꞌati heezzatuura ooyettana. 53 Aaway naꞌaara, qassi naꞌay aawaara, aayyiya naꞌeera, qassi naꞌiya aayeera, bollotiya naꞌaa machcheera, qassi naꞌaa machchiya bolloteera, eti issoy issuwara ooyettana.”

54 Hegaappe guyyiyan, I asaayyo hagaadankka giis: “Intte arggo baggappe denddiya shaaraa beꞌiyo wode, ‘Uushoy uushan⁠a’ geeta, qassi hegaadan hanees. 55 Qassi intte bazzuwappe carkkoy yiyogaa beꞌiyo wode, ‘Hombban⁠a’ geeta, qassi hegaadan hanees. 56 Shollooretoo, intte saꞌaanne saluwa beꞌidi, awaxxanaakko woy bukkanaakko ereeta, shin ha wodiyan haniyabaa ayssi akeekekketii? 57 Intte ay oottana bessiyakko ayssi akeekekketii? 58 Leemisuwawu, nena mootana koyiya uraara maataawaakko baydda, ne baarigaaray nena daannaa sinttan essin, daannay nena qachchiyagawu aattidi immennaadan, qachchiyagee qassi nena qasho keettan yeggenna mala, ogiyan ne baarigaaraara sigettaychcha. 59 Taani tumaa gays, neeni miishshaa qanxxada wurssana* xayikko, yaappe kiyakka.”

13 He wode, Philaaxoosi yarshshuwa yarshshiya Galiilaa asata woridoogaa he sohuwan deꞌiya amarida asati Yesuusayyo yootidosona. 2 I etayyo hagaadan giis: “Ha asati hara Galiilaa asatu ubbaagaappe iita nagaraa oottido gishshawu hayqqidosona giidi qoppeetii? 3 Akkay, taani tumaa gays, zilꞌꞌettidi laamettana xayikko, intte ubbaykka hegaadan xayana. 4 Woy Saliihooma gimbbee eta bolli kunddin hayqqida 18 asati Yerusalaamen deꞌiya hara asa ubbaagaappe iita nagaraa oottidosona giidi qoppeetii? 5 Akkay, taani tumaa gays, zilꞌꞌettidi laamettana xayikko, intte ubbaykka eti xayidoogaadan xayana.”

6 Hegaappe guyyiyan, I ha leemisuwa yootiis: “Issi bitaniyayyo A woyne gadiyan tokettida balase mittay deꞌees; I he balasiyan ayfe demmanaakkonne giidi biis, shin aybanne demmibeenna. 7 Yaatin, I woyne gadiyan oottiyagaa hagaadan giis: ‘Ha balasiyan ayfe demmanaakkonne gaada taani yiyogaa doommoosappe heezzu laytta gidiis, shin aybanne demmabeykke. A qanxxa ola! Ayfennan coo diccees⁠.’ 8 Yaagin, woyne gadiyan oottiyagee ayyo hagaadan giis: ‘Godawu, ane issi layttaa naagoos; taani bulꞌꞌada oshaa yeggana. 9 Hegaappe guyyiyan, I ayfikko loꞌꞌo, shin ayfana xayikko qanxxa ola⁠.’ ”

10 I issi gallassi Sambbatan shiiqo keettatuppe issuwan tamaarissees. 11 Iita ayyaanay oyqqin 18 layttaa harggida issi maccaasiya yan deꞌawusu; A quunnido gishshawu, mule sitti gaana danddayukku. 12 Yesuusi O beꞌidi iyyo, “Maccaasee ne harggiyappe paxadasa” yaagiis. 13 Qassi I ba kushiya maccaasee bolli wottin, A sohuwara sitti gaada Xoossaa sabbiyogaa doommaasu. 14 Shin shiiqo keettan kaalettiyagee Yesuusi Sambbatan pattido gishshawu yiillotidi, asaayyo hagaadan giis: “Oosuwa oottana koshshiyo usuppun gallassati deꞌoosona; yaatiyo gishshawu, he gallassatun yiidi paxiteppe attin, Sambbata gallassan yooppite.” 15 Shin Goday ayyo hagaadan giis: “Inttenoo, shollooretoo, intte ubbay Sambbatan intte booraa woy hariya birshshidi haattaa ushshanawu efeekketii? 16 Ha maccaasiya Abrahaama naꞌa, shin Seexaanay O 18 layttawu qachchi wottiis. Yaatin, Sambbata gallassi A paxiyogee bessiyaba gidennee?” 17 I hegaa yootiyo wode, A eqettiyageeti ubbay yeellatidosona, shin asay ubbay I oottido malaaliya ubbaban ufayttiis.

18 I qassikka hagaadan giis: “Xoossaa Kawotettaa aybiira geeddarissoo, qassi A waatada qonccissoo? 19 Xoossaa Kawotettay issi bitanee ba gaden efiidi zerido keehi guutta ayfe* mala; he ayfee diccidi wogga mitta gidin, saluwa kafoti A daashshan keettaa keexxidosona.”

20 Qassikka I hagaadan giis: “Xoossaa Kawotettaa aybiira geeddarissana danddayiyanaa? 21 Xoossaa Kawotettay issi maccaasiya 10 kilo giraame* xiilliyara walakkido irshshuwa mala; yaatin, munaqay ubbay denddiis.”

22 Qassi Yesuusi Yerusalaame biiddi, gita katamatunne guutta katamatu ubban tamaarissiiddi aadhdhiis. 23 He wode, issi bitanee A, “Godawu, attana asay guuttee?” yaagiis. I etayyo hagaadan giis: 24 “Taani tumaa gays, daroti gelanawu koyikkonne gelana danddayenna gishshawu, unꞌꞌo penggiyara gelanawu keehippe baaxetite. 25 Keettaaway denddidi kariya gorddiyo wode, intte karen eqqidi, ‘Godawu, nuuyyo dooy⁠a’ yaagidi penggiya qoxxana. Shin I inttena, ‘Intte oonakko taani erikk⁠e’ yaagana. 26 He wode intte, ‘Nuuni nenaara miida, uyida, qassi nu kataman deꞌiya wogga ogetun neeni nuna tamaarissadas⁠a’ yaagiyogaa doommana. 27 Shin I inttena, ‘Intte oonakko taani erikke. Iitabaa oottiya intte ubbay ta sinttappe haakkite⁠!’ yaagana. 28 Intte Abrahaama, Yisaaqa, Yaaqoobanne Xoossay erissidobaa yootiya ubbata Xoossaa kawotettan beꞌiyo wode, kare olettidi yan yeekkananne intte achchaa garccana.* 29 Qassi asay kumetta saꞌaappe* yiidi Xoossaa Kawotettan maanawu uttana. 30 Siyite! wurssetta gididaageetuppe sinttatanaageeti deꞌoosona, qassi sinttatidaageetuppe wurssetta gidanaageeti deꞌoosona.”

31 He wode Parisaawetuppe amaridaageeti yiidi A, “Heeroodisi nena woranawu koyiyo gishshawu hagaappe ba” yaagidosona. 32 Yaagin, I etayyo hagaadan giis: “Biidi he worakanaayyo, ‘Taani hachchinne wontto daydanttata kessananne harggida asaa pattana, qassi heezzantto gallassi ta oosuwa polan⁠a’ yaagiis giite. 33 Shin Xoossay erissidobaa yootiya uri Yerusalaameppe harasan hayqqana danddayenna* gishshawu, taani hachchikka, wonttokka, wonttifenkka biyogaa aggikke. 34 Yerusalaamee, Yerusalaamee, Xoossay erissidobaa yootiyageeta woriyaree, qassi Xoossay neekko kiittidoogeeta shuchchan caddiyaree, kuttiya ba marata ba qefiyan haphphiyogaadan taani ne naata shiishsha oyqqanawu aapputoo koyidanaa! Shin neeni koyabaakka. 35 Siyite! Intte keettay* ona gidana. Taani tumaa gays, intte, ‘Yihoowa* sunttan yiyagee anjjettidaagaa⁠!’ gaana gakkanaashin hagaappe guyyiyan tana mule beꞌekketa.”

14 Issi gallassi, Sambbatan Yesuusi Parisaaweta kaalettiyageetuppe issuwa soo biidi qumaa miishin, he son deꞌiya asay A loytti xeellees. 2 Bollay kixxido issi bitanee he wode A sinttan deꞌees. 3 Yaatin, Yesuusi Higgiya eranchchatanne Parisaaweta, “Sambbatan asa pattiyogee wogeeyye woga gidennee?” yaagidi oychchiis. 4 Shin eti coꞌꞌu giidosona. Yaatin, I ba kushiya bitaniya bolli wottidi A pattiis; yaatidi, bitaniya moyssiis. 5 Hegaappe guyyiyan, I etayyo hagaadan giis: “Sambbata gallassi ba naꞌay woy ba booray ollan gelin sohuwara kessennay intte giddon oonee?” 6 Yaagin, eti ayyo zaarana danddayibookkona.

7 Yesuusi shoobettida asati banttawu keehi loꞌꞌo sohuwa dooriyogaa akeekidi, issi leemisuwa yootiis. I etayyo hagaadan giis: 8 “Issi asi nena bullachchaa shoobbikko, keehi loꞌꞌo sohuwan uttoppa. Neeppe bonchchettida hara urikka shoobettennan waayi aggana. 9 Yaanin, inttena naaꞌꞌaa shoobbidaagee yiidi, ‘Ne sohuwan ha bitanee utt⁠o’ yaagana. Yaagin, neeni yeellataydda wurssetta sohuwan uttanawu baana. 10 Shin neeni shoobettiyo wode, baada wurssetta sohuwan utta; yaatikko, nena shoobbida bitanee yiidi, ‘Ta jaalawu, sinttawu b⁠a’ yaagana. He wode, neeni shoobettida asaa ubbaa sinttan bonchchettana. 11 Ayssi giikko, bana xoqqissiya ubbay ziqqi gaana, qassi ziqqi giya ooninne xoqqu xoqqu gaana.”

12 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi bana shoobbida bitaniyayyo hagaadan giis: “Neeni laaxaa woy kahuwa asa shoobbiyo wode, ne laggeta woy ne ishata woy ne dabbota woy ne shooron deꞌiya dureta shoobboppa. Yaatikko, etikka kushiya zaaranawu nena shoobbana. 13 Shin neeni gibiraa kessiyo wode, hiyyeesata, gunddata, wobbeta, qooqeta shoobba; 14 eti kushiya zaarana danddayenna gishshawu, neeni ufayttana. Qassi xilloti hayquwappe denddiyo wode, neeni woytuwa ekkana.”

15 Shoobettida asatuppe issoy hegaa siyidi Yesuusayyo, “Xoossaa Kawotettan qumaa* miya uri ufayttana” yaagiis.

16 Yesuusi ayyo hagaadan giis: “Issi bitanee gibiraa kessidi daro asaa shoobbiis. 17 Gibiraa miyo saatee gakkin I, ‘Haꞌꞌi ubbabay giigido gishshawu haa yiit⁠e’ giidi shoobettida asata xeeganaadan ba aylliya kiittiis. 18 Shin eti ubbay baana danddayennaagaa yootiyogaa doommidosona. Koyroogee, ‘Taani gade shammido gishshawu baada beꞌana koshshees; tawu atto ga, taani baana danddayikk⁠e’ yaagiis. 19 Qassi haray, ‘Taani ichchashu waaxa boorata shammido gishshawu, eta goyada beꞌana; tawu atto ga, taani baana danddayikk⁠e’ yaagiis. 20 Haray qassi, ‘Taani machchiyo ekkaas, yaatiyo gishshawu baana danddayikk⁠e’ yaagiis. 21 Hegaa gishshawu, he ayllee yiidi ba godaayyo hegaa yootiis. Yaatin, goday hanqqettidi ba aylliya, ‘Ellellada kataman deꞌiya wogga ogetanne qeeri ogeta kiyada, hiyyeesata, gunddata, qooqetanne wobbeta ekkada y⁠a’ yaagiis. 22 Guyyeppe, he ayllee yiidi, ‘Godawu, neeni azazidoogaadan oottaas, shin haꞌꞌikka sohoy deꞌee⁠s’ yaagiis. 23 Yaagin, goday he aylliya hagaadan giis: ‘Ta keettay kumana mala ogetanne loossota kiyada asay yaanaadan ammantta. 24 Ayssi giikko, koyro shoobettida asatuppe issoynne ta qumaa meennaagaa taani yootays⁠.’ ”

25 Qassi daro asay aara biishin, I etakko simmidi etawu hagaadan giis: 26 “Ooninne tana kaalliiddi ba aawaa, ba aayyiyo, ba machchiyo, ba naata, ba ishata, ba michchota, ee, haray atto banakka* taappe aattidi siiqikko,* tana kaalliyagaa gidana danddayenna. 27 Ba mittaa* tookkidi tana kaallenna ooninne tana kaalliyagaa gidana danddayenna. 28 Leemisuwawu, gimbbe keettaa keexxanawu koyidi hegaa polanawu koshshiyabay deꞌiyogaa koyro uttidi qoppennay intteppe oonee? 29 I yaatana xayikko, keexxiyogaa doommidi polennan aggi bayana danddayees, yaatin hegaa beꞌiya ubbay A qilliicciyogaa doommana; 30 eti, ‘Ha bitanee keexxiyogaa doommikkonne, polana danddayibeenn⁠a’ yaagana. 31 Woy 20,000 wotaaddarata ekkidi yiya hara kawuwara olettanawu biiddi, A xoonana danddayiyakkonne koyro asaara uttidi zorettennan 10,000 wotaaddarata olawu ekkidi biya kawoy deꞌanee? 32 I xoonana danddayennaagaa akeekikko, hankkoy haahuwan deꞌishin aara sigettanawu asaa kiittees. 33 Hegaadankka, intteppe ooninne bawu deꞌiya ubbabaa aggi bayana xayikko, tana kaalliyagaa gidana danddayennaagaa hassayite.

34 “Maxinee loꞌꞌo gidiyogee erettidaba. Shin maxinee malꞌꞌuwa aggikko, intte A aybin malꞌꞌettuuteetii? 35 He maxinee biittaara woy araddissiyabaara walakkanawukka maaddenna. Hegaa asay oli bayees. Siyanawu haytti deꞌiyo uri loytti siyo.”

15 Qaraxaa shiishshiyanne nagaraa oottiya asay ubbay Yesuusi yootiyobaa siyanawu darotoo akko shiiqees. 2 Qassi Parisaawetinne xaafeti, “Ha bitanee nagaraa oottiyageeta mokkees, qassi etaara qumaa mees” giidi zuuzummidosona. 3 Yaatin, I etayyo ha leemisuwa yootiis: 4 “Ayyo 100 dorssati deꞌin hegeetuppe issoy bayikko, 99 dorssata bazzuwan aggi biidi, bayida issi dorssaa demmana gakkanaashin koyennay intte giddon oonee? 5 I he dorssaa demmiyo wode ufayttidi ba hashiyan tookkees. 6 Qassi I soo gakkiyo wode ba laggetanne ba shoorota xeegi shiishshidi, ‘Taani bayida ta dorssaa demmido gishshawu, tanaara ufayttit⁠e’ yaagees. 7 Zilꞌꞌettidi laamettana koshshenna 99 xillotun ufayttiyogaappe aaruwan zilꞌꞌettidi laamettiya issi nagaranchchan saluwan deꞌiyageeti hegaadan keehi ufayttanaagaa taani intteyyo yootays.

8 “Woy tammu dirakima* santtimeti iyyo deꞌin he santtimetuppe issoy bayikko, xomppiya oyttada, keettaa pittada demmana gakkanaashin loytta koyenna macca asi oonee? 9 Qassi A hegaa demmiyo wode, ba laggetanne* ba shoorota xeega shiishshada, ‘Taani bayida ta dirakima santtimiya* demmido gishshawu, tanaara ufayttit⁠e’ gawusu. 10 Taani tumaa gays, zilꞌꞌettidi laamettiya issi nagaranchchan Xoossaa kiitanchchati hegaadan ufayttoosona.”

11 Hegaappe guyyiyan, I hagaadan giis: “Issi bitaniyawu naaꞌꞌu attuma naati deꞌoosona. 12 Kaalo naꞌay ba aawaa, ‘Ta aawawu, ne aquwappe tana gakkiyagaa shaakkada tawu imm⁠a’ yaagiis. Yaagin, I ba aquwa etawu naaꞌꞌawu shaakkiis. 13 Amarida gallassappe guyyiyan, kaalo naꞌay bawu deꞌiya ubbabaa ekkidi, haaho biitti biis; yaatidi, yan eeyyatettan* deꞌiyogan ba miishshaa wurssiis. 14 I ba miishsha ubbaa wurssido wode, he biittan wolqqaama koshay denddin, I mela attiis. 15 Haray atto, gudunttaa wudiya heemmanaadan A ba gade yeddida, he biittaa asa issuwa I baxuuxi oyqqiis. 16 I gudunttay miyobaa maanawu amottiis, shin ayyo immiyabi xayiis.

17 “I ay keena eeyyidaakko akeekidi hagaadan giis: ‘Tana hagan namisay woriyo wode, qumay palahido ta aawaa oosanchchati ay keenee! 18 Taani denddada ta aawaakko baada ayyo hagaadan gaana: “Ta aawawu, taani Xoossaakka* nenakka naaqqaas. 19 Taani ne naꞌa geetettanawukka bessikke. Tana ne oosanchchatuppe issuwa ootta.” ’ 20 Hegaa gishshawu, I denddidi ba aawaakko biis. I biron haahuwan deꞌishin, A aaway beꞌidi ayyo qarettiis; yaatidi, woxxi biidi A qoommidi* yeriis. 21 Yaatin, naꞌay A, ‘Ta aawawu, taani Xoossaakka nenakka naaqqaas. Taani ne naꞌa geetettanawukka bessikk⁠e’ yaagiis. 22 Shin aaway ba ashkkarata hagaadan giis: ‘Eesotite! ubbaappe loꞌꞌiya maayuwa ehiidi A mayzzite; A kushiyan migiduwa, A tohuwankka caammaa wottite. 23 Qassi modhdho mirgguwa ehiidi shukkite; yaatidi, I simmido gishshawu, ane miiddinne uyiiddi ufayttoos, 24 ayssi giikko, hagee ta naꞌay hayqqikkonne paxiis; I bayikkonne beettiis⁠.’ Qassi eti miiddinne uyiiddi ufayttidosona.

25 “He wode bayra naꞌay gaden deꞌees; I simmiiddi soo matiyo wode, eti yexxiyogaanne duriyogaa siyiis. 26 Hegaa gishshawu, I issi ashkkaraa xeegidi hanidabay aybakko oychchiis. 27 I ayyo, ‘Ne ishay yiis, qassi I saro* simmido gishshawu, ne aaway modhdho mirgguwa shukkii⁠s’ yaagiis. 28 Shin I yiillotidi soo gelennan ixxiis. Yaatin, aaway kiyidi A woossiyogaa doommiis. 29 I ba aawaayyo hagaadan giis: ‘Siya! Taani daro layttaa neeyyo aylledan oottaas, qassi neeni azazidobaa issitoonne oottennan agga erikke, shin taani ta laggetuura ufayttana mala, neeni issi deeshsha maranne taayyo imma erakka. 30 Shin ne aquwa shaaramuxa macca asaara wurssida* ha ne naꞌay yin, sohuwara ayyo modhdho mirgguwa shukkadasa⁠.’ 31 Yaagin, aaway ayyo hagaadan giis: ‘Ta naꞌawu, neeni ubba wode tanaara deꞌaasa; qassi tabay ubbabay nebaa. 32 Shin hayqqida ne ishay paxido gishshawunne bayida I beettido gishshawu, nuuni miiddinne uyiiddi ufayttana bessennee⁠?’ ”

16 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi bana kaalliyageetuyyo hagaadan giis: “Issi dure bitaniya keettaa ayssiya issi asi deꞌees; I A aquwa bashshiyogaa dure bitanee siyiis. 2 Hegaa gishshawu, dure bitanee A xeegidi, ‘Taani nebaa siyiyobay loꞌꞌo gidenna. Neeni hagaappe guyyiyan ta keettaa ayssana danddayenna gishshawu, neeni ta miishshaa waatidaakko xaafada imm⁠a’ yaagiis. 3 Yaagin, keettaa ayssiyagee ba wozanan hagaadan giis: ‘Ta goday ba keettaa taani ayssennaadan diggido gishshawu, ay oottoo? Hemꞌꞌennaadan taayyo wolqqi baawa, qassi woossennaadan tana yeellayees. 4 Taani keettaa ayssiyogaa aggiyo wode asay tana ba son mokkana mala, taani ay oottanaakko erays⁠.’ 5 Qassi I ba godawu acotida asata ubbaa xeegidi, koyroogaa, ‘Neeni ta godaappe ay keenaa talꞌꞌadii⁠?’ yaagiis. 6 I, ‘Taani 100 baatta* wogaraa zaytiya appe talꞌꞌaa⁠s’ yaagiis. Yaagin I, ‘Neeni maayettidobay xaafettidaagaa hey, uttada eesuwan 50 gaada xaaf⁠a’ yaagiis. 7 Hegaappe kaallidi haraa, ‘Neeni shin aappunaa talꞌꞌadii⁠?’ yaagiis. Yaagin I, ‘Taani 1000 baatta* gisttiya talꞌꞌaa⁠s’ yaagiis. Yaagin I, ‘Neeni maayettidobay xaafettidaagaa hey, 80 gaada xaaf⁠a’ yaagiis. 8 Keettaa ayssiyagee suure asa gidana xayikkonne, A cinccatettawu A goday A nashshiis; ayssi giikko, ha wodiya* naati pooꞌuwa naatuppe aaruwan cincca.

9 “Qassi taani intteyyo hagaa odays: He miishshay wuriyo wode merinawu deꞌiyo sohuwan eti inttena mokkana mala, suure gidenna miishshan intteyyo laggeta demmite. 10 Keehi guuttabawu ammanettiyo asi gitabawukka ammanettees, shin keehi guuttabawu ammanettenna asi gitabawukka ammanettenna. 11 Yaatin, intte suure gidenna miishshawu ammanettiya asa gidiyogaa bessana xayikko, intteyyo tumubaa hadara immanay oonee? 12 Qassi intte hara asabawu ammanettiya asa gidiyogaa bessana xayikko, intte woytuwa inttessi immanay oonee? 13 Naaꞌꞌu godatuyyo aylle gidana danddayiya uri baawa; ayssi giikko, I issuwa ixxana qassi hankkuwa siiqana; woy issuwassi ammanettana qassi hankkuwa karana. Xoossaayyonne miishshaayyo aylle gidana danddayekketa.”

14 Miishshaa siiqiya Parisaaweti he ubbabaa siyidi, A qilliicciyogaa doommidosona. 15 Yaatin, I etayyo hagaadan giis: “Asay inttena xillo gaanaadan issibaa ootteeta, shin Xoossay intte wozanan deꞌiyabaa erees. Ayssi giikko, asay nashshiyobaa Xoossay shenetees.

16 Yohaannisa wode gakkanaashin, Higgeenne Xoossay erissidobaa yootiyageeti xaafidobay odettiis. He wodiyappe doommidi, Xoossaa Kawotettaa mishiraachchoy awaajjettees, qassi ubba qommo asay yaa gelanawu baaxetees. 17 Saloynne saꞌay xayiyaba gidiyakkokka, Higgiyan deꞌiya ubbabay, issi qaalaynne attennan polettana.

18 “Ba machchiyo yeddidi haranniyo ekkiya ooninne wodiraa laammees, qassi azinay yeddido maccaasiyo ekkiya ooninne wodiraa laammees.

19 “Keehi alꞌꞌo maayuwa maayiya issi dure bitanee deꞌees, I ubba galla ufayttidinne baalotidi deꞌees. 20 Shin A bolla ubbay masunxxido, Alꞌꞌaazara giyo woosanchcha bitaniya asay A karen wottees, 21 qassi I dure bitanee miishin masoofiyappe wodhdhiya suuppa qumaa maanawu amottees. Ee, haray atto kanati yiidi A masunttaa laaccoosona. 22 Guyyeppe, he woosanchchay hayqqin kiitanchchati A efiidi Abrahaama miyyiyan* wottidosona.

“Qassi dure bitaneekka hayqqidi moogettiis. 23 Qassi I Duufuwan* waayettiiddi xoqqu giidi xeelliyo wode, Abrahaamanne A miyyiyan* deꞌiya Alꞌꞌaazara haahuwan beꞌiis. 24 Hegaa gishshawu, I ba qaalaa xoqqu oottidi, ‘Ta aawawu Abrahaamaa, taayyo qarettada, taani ha eexxiya taman waayettiyo gishshawu, Alꞌꞌaazari ba biradhdhiya xeeran haattaa bochchidi ta inxxarssaa irxxissana mala, A yedd⁠a’ yaagiis. 25 Shin Abrahaami hagaadan giis: ‘Ta naꞌawu, neeni paxa deꞌiyo wode keehi daro loꞌꞌobay neeyyo deꞌiyogaa hassaya, shin Alꞌꞌaazari keehi waayettiis. Gidoppe attin, I haꞌꞌi hagan minettiiddi deꞌees, shin neeni waayettaasa. 26 He ubbabaa bolli, hagaappe inttekko baanawu koyiyageeti pinnennaadan, qassi asay yaappe nuukko pinnennaadan nuuppenne intteppe gidduwan gita aafoy deꞌees⁠.’ 27 Yaagin, dure bitanee hagaadan giis: ‘Ta aawawu, yaatikko, Alꞌꞌaazara ta aawaa soo yeddanaadan nena woossays, 28 ayssi giikko, taayyo ichchashu ishati deꞌoosona; etikka asay keehi waayettiyo ha sohuwa yeennaadan I etayyo loytti qonccisso⁠.’ 29 Shin Abrahaami, ‘Muuseenne Xoossay erissidobaa yootiyageeti etayyo deꞌoosona; eti yootiyobaa siyon⁠a’ yaagiis. 30 Yaagin I, ‘Akkay, ta aawawu Abrahaamaa, hayqqida asatuppe issoy denddidi etakko biikko, eti zilꞌꞌettidi laamettan⁠a’ yaagiis. 31 Shin Abrahaami ayyo, ‘Eti Muuseenne Xoossay erissidobaa yootiyageeti odiyobaa siyennaba gidikko, hayquwappe denddida uri yootiyobaakka siyokkon⁠a’ yaagiis.”

17 Hegaappe guyyiyan, I bana kaalliyageetuyyo hagaadan giis: “Asa xubbiyabay deꞌanaagee attenna. Gidoppe attin, issi asi xubettanaadan oottiya urawu aayyeero! 2 I ha guuttatuppe issuwa xubbiyogaappe A qooriyan wogga woxaa qachchin abban olettiyakko ayyo keha. 3 Naagettite. Ne ishay nena naaqqikko, A seera; yaatin I zilꞌꞌettidi laamettikko, ayyo atto ga. 4 Haray atto I issi gallassi laappunttoo nena naaqqidi, laappunttoo neekko yiidi, ‘Taani mooraa⁠s’ giikkokka, neeni ayyo atto gaanawu bessees.”

5 Qassi Goday kiittidoogeeti A, “Nu ammanoy minnanaadan maadda” yaagidosona. 6 Yaagin, Goday hagaadan giis: “Intteyyo keehi guutta ayfe* keena ammanoy deꞌiyakko, intte ha mittaa, ‘Hagaappe shodettada abban toketta⁠!’ yaagana; yaagin I intteyyo azazettana.

7 “Goyiya woy heemmiya ba ayllee soo simmiyo wode A, ‘Elle haa ya; uttada qumaa m⁠a’ gaanay intte giddon oonee? 8 Shin I he aylliya, ‘Taayyo kahuwa giigissa, qassi ne maayuwa laammada taani maadanne uyada wurssanaashin taani koyiyobaa imma; yaatada neeyyo maananne uyana danddayaas⁠a’ geennee? 9 He ayllee bawu imettida oosuwa oottido gishshawu goday A galatanee? Galatenna. 10 Hegaadankka, intte intteyyo imettida ooso ubbaa oottidi, ‘Nuuni pattenna aylle. Nuuni oottana bessiyabaa oottid⁠a’ giite.”

11 Yesuusi Yerusalaame biiddi, Samaariyanne Galiilaa zawaara aadhdhiis. 12 I issi qeeri katamaa gakkiyo wode, inchchirichchay oyqqido tammu asati A beꞌidosona, shin eti haahuwan eqqidosona. 13 Qassi eti bantta qaalaa xoqqu oottidi, “Yesuusaa, Asttamaariyawu, nuuyyo qaretta!”* yaagidosona. 14 I eta beꞌidi, “Biidi kahinetuyyo inttena bessite” yaagiis. Yaagin eti biiddi ogiyan paxidosona.* 15 Etappe issoy paxidoogaa akeekidi, ba qaalaa xoqqu oottidi Xoossaa galatiiddi simmidi Yesuusakko yiis. 16 I Yesuusa sinttan gulbbatidi, A galatiis. Qassi I Samaariya asa. 17 Yesuusi hagaadan giis: “Paxidaageeti tamma gidokkonaayye? Yaatin, hankko uddufunati awan deꞌiyonaa? 18 Xoossaa galatanawu hara biittaa asa gidida ha bitaniyappe hara ooninne simmibeennee?” 19 Hegaappe guyyiyan Yesuusi A, “Denddada ba; ne ammanoy nena pattiis” yaagiis.

20 Parisaaweti Xoossaa Kawotettay awude yaanaakko oychchin, Yesuusi etayyo hagaadan giis: “Xoossaa Kawotettay ubba asawu qoncce gidida ogiyan yeenna; 21 qassi asay, ‘Beꞌite hageeho⁠!’ woy ‘Hegeeho⁠!’ geenna. Ayssi giikko, Xoossaa Kawotettay intte giddon deꞌees.”

22 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi bana kaalliyageetuyyo hagaadan giis: “Intte asa Naꞌaa gallassatuppe issuwa beꞌanawu amottiyo wodee yaana, shin intte beꞌekketa. 23 Qassi asay inttena, ‘Beꞌite hegeeho⁠!’ woy ‘Beꞌite hageeho⁠!’ gaana. Shin intte eta geeduwa booppite woykko kaalloppite. 24 Ayssi giikko, wolqqanttay saluwan issi baggan wolqqammidi hara baggan pooꞌiyogaadan, asa Naꞌaykka ba gallassi hegaadan hanana. 25 Shin koyro ha wodiya asay A daro waayiya bessanaageenne ixxanaagee attenna. 26 Qassi Nohe wode hanidoogaadan, asa Naꞌaa wodekka hegaadan hanana: 27 Nohee markkabiya giddo gelana gakkanaashiininne Bashshaa Haattay yiidi eta ubbaa xayssana gakkanaashin, eti moosona, uyoosona, attuma asay machcheesinne macca asay azinaa gelees. 28 Qassi Looxe wode hanidoogaadan hanana: he wode eti moosona, uyoosona, shammoosona, bayzzoosona, tokkoosona, keexxoosona. 29 Shin Looxee Sadoomappe kiyido gallassi saluwappe tamaynne eexxiya shuchchay* bukkidi eta ubbaa xayssiis. 30 Asa Naꞌay qoncciyo gallassikka hegaadan hanana.

31 “He gallassi keettaa huuphiyan deꞌiya asi ba son deꞌiyabaa ekkanawu wodhdhoppo, hegaadankka qassi, gaden deꞌiya asi wottidobaa ekkanawu guyye simmoppo. 32 Looxe machchiyo hassayite. 33 Ba shemppuwa* ashshanawu koyiya asi hayqqana, shin A shemppoy xayiyo asi zaarettidi deꞌana. 34 Taani tumaa gays, he gallassi qamman hiixan deꞌiya naaꞌꞌu asatuppe Xoossay issuwa ekkana, shin hinkkuwa aggana. 35 Issi woxan gaacciya naaꞌꞌu macca asatuppe Xoossay issinniyo ekkana, shin hinkkoriyo aggana.” 36* ⁠—— 37 Yaagin eti A, “Godawu, hegee awan hananee?” yaagidosona. I etayyo, “Gawuxay deꞌiyosan argganttati shiiqana” yaagiis.

18 Hegaappe guyyiyan, ubbatoo salettennan woossana koshshiyogaa etayyo I issi leemisuwan yootiis; 2 I hagaadan giis: “Issi kataman, Xoossaayyo yayyennanne asakka bonchchenna issi daannay deꞌees. 3 Darotoo akko baada, ‘Tabaanne tanaara mootettiyagaabaa hayyanaa taayyo suure pirdd⁠a’ yaagiya issi amꞌꞌe maccaasiyakka he kataman deꞌawusu. 4 I O maaddanawu amarida wodiyawu koyibeenna, shin guyyeppe ba wozanan hagaadan giidi qoppiis: ‘Taani Xoossawu yayyenna woy ay asanne bonchchenna asa gidikkonne, 5 ha amꞌꞌe maccaasiya ubbatoo tana wayssiyo gishshawu, zaara zaara yaada oychchaydda tana salettenna mala, taani iyyo suure pirddana⁠.’ ” 6 Yaagi simmidi, Goday hagaadan giis: “He daannay iita gidikkonne, I woygidaakko akeekidetii? 7 Yaatin, Xoossay I doorido, akko gallassinne qammi waassiyageetuyyo suure pirddennee? I eta danddayiyaba gidikkonne, hegaadan oottana. 8 Taani tumaa gays, I etayyo eesuwan suure pirddana. Shin asa Naꞌay yiyo wode, I saꞌan ha ammanuwa* tumu demmanee?”

9 Qassi I bantta xillotettan ammanettiyanne hara asaa pattennabadan xeelliya asatuyyo hara leemisuwa hagaadan giidi yootiis: 10 “Naaꞌꞌu asati woossanawu Xoossaa garuwa gelidosona; issoy Parisaawe, hankkoy qassi qaraxaa shiishshiyagaa. 11 Parisaawee eqqidi hagaadan giidi woossiyogaa doommiis: ‘Xoossawu, taani hara asaa ubbaa mala gidenna gishshawu, bonqqiya asaa mala, ammanettenna asaa mala, wodiraa laammiya asaa mala, woy qassi qaraxaa shiishshiya ha bitaniya mala gidenna gishshawu, nena galatays. 12 Taani saaminttan naaꞌꞌutoo xoomays, qassi taayyo deꞌiya ubbabaappe tammaappe issi kushe immays⁠.’ 13 Shin qaraxaa shiishshiyagee haahuwan eqqidi, pude saluwa xeellanawukka koyibeenna, shin ba tiraa bubbuxiiddi, ‘Xoossawu, tana nagaranchchaa maar⁠a’* yaagiis. 14 Taani tumaa gays, ha bitanee ba soo biyo wode, Xoossaa sinttan Parisaawiyappe aaruwan xillo. Ayssi giikko, bana xoqqissiya ooninne ziqqi gaana, shin ziqqi giya ooninne xoqqu xoqqu gaana.”

15 Qassi asay ba gacino naata Yesuusi anjjana mala* akko ehiis, shin A kaalliyageeti hegaa beꞌidi eta hanqqettidosona. 16 Gidoppe attin, Yesuusi gacino naata baakko ehaanaadan oychchidi hagaadan giis: “Naati taakko yona, eta diggoppite; ayssi giikko, Xoossaa Kawotettay eta mala asaassa. 17 Taani intteyyo tumaa odays, guutta naꞌi issibaa ekkiyogaadan Xoossaa Kawotettaa ekkenna ooninne mule yaa gelenna.”

18 Qassi Ayhudata kaalettiya issi bitanee, “Loꞌꞌo Asttamaariyawu, merinaa deꞌuwa demmanawu taani ay oottana bessii?” yaagidi A oychchiis. 19 Yesuusi ayyo hagaadan giis: “Tana ayssi loꞌꞌuwawu gay? Issi Xoossaappe hari loꞌꞌoy ooninne baawa. 20 Ha azazota eraasa: ‘Wodiraa laammoppa, asa woroppa, wuuqqoppa, wordduwan markkattoppa, ne aawaanne ne aayyiyo bonchcha⁠.’ ” 21 Yaagin I, “Taani hageeta ubbaa naatettaappe doommada naagays” yaagiis. 22 Yesuusi hegaa siyi simmidi, A hagaadan giis: “Neeyyo issibay paccees: Neeyyo deꞌiya ubbabaa bayzzada miishshaa hiyyeesatuyyo imma; yaatikko, neeyyo saluwan alꞌꞌo miishshay deꞌana; yaatada, yaada tana kaalliyagaa gida.” 23 Bitanee keehi dure gidiyo gishshawu, hegaa siyidi keehippe azzaniis.

24 Yesuusi A xeellidi hagaadan giis: “Xoossaa Kawotettaa geliyogee daro miishshay deꞌiyogeetuyyo ay keena metiyabee! 25 Dure asi saluwa Kawotettaa geliyogee gaameelay maayuwa sikkiyo marppiya xooꞌiyara kanttiyogaappe aaruwan metiyaba.” 26 Hegaa siyida asay, “Ooni attana danddayii?” yaagiis. 27 I, “Asaassi danddayettennabay Xoossaassi danddayettees” yaagiis. 28 Shin Pheexiroosi, “Nuuni nubaa aggi bayidi nena kaallida” yaagiis. 29 I etayyo hagaadan giis: “Taani intteyyo tumaa odays, Xoossaa Kawotettaa gishshawu, keettaa woy machchiyo woy ba ishata woy aawaa woy aayyiyo woy naata aggida uri 30 ha wodiyan hegaappe daro kushe dariyagaa, qassi sinttappe yaana wodiyan* merinaa deꞌuwa demmana.”

31 Hegaappe simmin, I kiittido tammanne naaꞌꞌata haratuppe shaakkidi etayyo hagaadan giis: “Siyite! Nuuni Yerusalaame biiddi deꞌoos; Xoossay erissidobaa yootiyageeti asa Naꞌaabaa xaafido ubbabay polettana.* 32 Leemisuwawu, asay hara biittaa asawu A aattidi immana, yaatin eti A borana, cayananne A bolli cuchchana. 33 Qassi eti A shoci simmidi worana, shin heezzantto gallassi Xoossay A hayquwappe denttana.” 34 Gidoppe attin, he odettidabati woygiyogaakko etappe geemmido gishshawu, eti hegeeta akeekibookkona.

35 Yesuusi Yarkko katamaa matido wode, issi qooqe bitanee ogiya doonan uttidi woossees. 36 Cora asay ogiyara aadhdhiyogaa I siyido gishshawu, aybi hanidaakko oychchiis. 37 Asay ayyo, “Naazireete Yesuusi ogiyara kanttees!” yaagiis. 38 Yaagin I ba qaalaa xoqqu oottidi, “Yesuusaa, Daawita Naꞌawu, taayyo qaretta!” yaagiis. 39 Qassi sinttaara deꞌiyageeti I coꞌꞌu gaanaadan A hanqqettidosona, shin I ba qaalaa yaa xoqqissidi zaari zaaridi, “Daawita Naꞌawu, taayyo qaretta!” yaagiis. 40 Yaatin, Yesuusi eqqidi, he bitaniya asay akko ehanaadan yootiis. I yin, Yesuusi A hagaadan giidi oychchiis: 41 “Taani neeyyo ay oottanaadan koyay?” Yaagin I, “Godawu, taani zaarettada xeellanaadan ootta” yaagiis. 42 Hegaa gishshawu, Yesuusi A, “Zaarettada xeella; ne ammanoy nena pattiis” yaagiis. 43 Yaagin, I sohuwara zaarettidi xeelliis, qassi Xoossaa bonchchiiddi Yesuusa kaalliyogaa doommiis. Hegaa bollikka, asay ubbay hegaa beꞌidi Xoossaa sabbiis.

19 Hegaappe guyyiyan, I Yarkko gelidi yaara aadhdhiis. 2 Zakkiyosa giyo bitanee yan deꞌees; I qaraxaa shiishshiya waannatuppe issuwa, qassi I dure. 3 I Yesuusa beꞌanawu koyiis, shin A matan cora asay deꞌees; qassi Zakkiyosi qantta gidiyo gishshawu, A beꞌana danddayibeenna. 4 Hegaa gishshawu, I sinttawu woxxi biidi, Yesuusa beꞌanawu issi mittaa* shibbidi kiyiis; ayssi giikko, Yesuusi yaara aadhdhana hanees. 5 Yesuusi he sohuwa gakkiyo wode pude xeellidi A, “Zakkiyosaa, taani hachchi ne soo baana bessees; yaatiyo gishshawu, eesuwan wodhdha” yaagiis. 6 Yaagin, I eesuwan wodhdhidi, keehi ufayttidi A ba son mokkiis. 7 Asay ubbay hegaa beꞌidi, “I imattatettan nagaranchchaa soo biis” yaagidi zuuzummiis. 8 Shin Zakkiyosi denddi eqqidi Godaayyo hagaadan giis: “Godawu, siya! Taani taayyo deꞌiyabaappe baggaa hiyyeesatussi immana, qassi taani asappe bonqqidobaa* aybanne oyddu kushe gujjada zaarana.” 9 Yaagin Yesuusi ayyo hagaadan giis: “Neenikka Abrahaama naꞌa gidiyo gishshawu, hachchi ha soo asawu Xoossaa anjjoy yiis. 10 Ayssi giikko, asa Naꞌay bayidaageeta koyanawunne ashshanawu yiis.”

11 Eti he ubbabaa siyishin, I Yerusalaame matido gishshawunne eti Xoossaa Kawotettay sohuwara yaana giidi qoppido gishshawu, I hara leemisuwa yootiis. 12 I hagaadan giis: “Issi kawuwa naꞌay kawoti simmidi yaanawu haaho biitti biis. 13 I ba aylletuppe tammata xeegidi, etayyo tammu minaneta* immidi eta, ‘Taani yaana gakkanaashin ha miishshan zalꞌꞌit⁠e’ yaagiis. 14 Shin A biittaa asay A ixxido gishshawu, A, ‘Neeni nu bolli kawotanaadan koyokk⁠o’ gaanaadan amarida asata kiittidosona.

15 “He bitanee kawotidoogaappe* guyyiyan simmi yiidi, I miishshaa* immido aylleti he miishshan zalꞌꞌidi ay keenaa worissidaakko eranawu eta xeegiis. 16 Yaatin, koyroogee yiidi, ‘Godawu, ne minanee tammu minaneta wodhdhii⁠s’ yaagiis. 17 Kawoy A hagaadan giis: ‘Hayyanaashsho, neeni loꞌꞌo aylle! Neeni keehi guuttabawu ammanettiyogaa bessido gishshawu, tammu katamata haarana⁠.’ 18 Qassi naaꞌꞌantto ayllee yiidi, ‘Godawu, ne minanee ichchashu minaneta wodhdhii⁠s’ yaagiis. 19 I he aylliyakka, ‘Neeni ichchashu katamata haaran⁠a’ yaagiis. 20 Shin hankko ayllee yiidi hagaadan giis: ‘Godawu, taani carqqiyan xaaxada qosido ne minaniya hey. 21 Neeni qarettenna asa gidiyo gishshawu, taani yayyas; neeni wottabeenna miishshaa ekkaasa, qassi zerabeennabaa cakkaasa⁠.’ 22 Kawoy A hagaadan giis: ‘Ha iita aylliyawu, neeni haasayidoban taani ne bolli pirddays. Neeni tana wottibeenna miishshaa ekkiyanne zeribeennabaa cakkiya, qarettenna asa yaagaasa. 23 Yaatin ta miishshaa* talꞌꞌiya immiya asatuyyo ayssi immabeyikkii? Yaatidaakko, taani yiyo wode, ta miishshaa woriyara ekkana⁠.’

24 “Yaagi simmidi, hegan eqqidaageeta, ‘Minaniya appe ekkidi tammu minaneti deꞌiyogawu immit⁠e’ yaagiis. 25 Shin eti ayyo, ‘Godawu, assi tammu minaneti deꞌoosonattennee⁠!’ yaagidosona. 26 ‘Taani intteyyo odays, issibi deꞌiyo urawu gujettana, shin issibi baynna urappe awu deꞌiya guuttabaykka ekettana. 27 Qassi taani eta bolli kawotanaadan koyibeenna ta morkketa ehiidi ta sinttan worite⁠.’ ”

28 Hegaa yooti simmidi, I Yerusalaame kiyanawu sinttawu biis. 29 I Dabira Zayte giyo deriya bolli deꞌiya Beetefaagenne Biitaaniya katamata matido wode, bana kaalliyageetuppe naaꞌꞌata kiittiis. 30 I eta hagaadan giis: “He beettiya katamaa biite; intte yaa gakkidi, ooninne toggi erenna qashettida hare maraa beꞌana. A birshshidi haa ehiite. 31 Shin ooninne inttena, ‘Ayssi birshsheetii⁠?’ giikko, intte, ‘Hare maraa Goday koyee⁠s’ yaagana bessees.” 32 Yaagin, I kiittido asati biidi, hare maraa I giidoogaadan beꞌidosona. 33 Shin eti hare maraa birshshishin, A godati eta, “Hare maraa ayssi birshsheetii?” yaagidosona. 34 Eti, “Goday A koyees” yaagidosona. 35 Qassi eti hare maraa Yesuusawu ehiidi, bantta maayuwa A bolli wottidi Yesuusa togissidosona.

36 I toggidi biishin, eti bantta maayuwa ogiyan hiixxidosona. 37 Yesuusi Dabire Zayte Deriyappe duge wottiya ogiya matosaara, A kaalliya ubbati beꞌido malaaliya ubbabaappe denddidaagan ufayttiyogaanne bantta qaalaa xoqqu oottidi Xoossaa sabbiyogaa doommidosona. 38 Eti hagaadan giidosona: “Yihoowa* sunttan yiya Kawoy anjjettidaagaa! Xoossaanne asaa giddon sarotettay deꞌo, qassi saluwan deꞌiya Xoossawu bonchchoy gido!” 39 Gidoppe attin, asaa giddon deꞌiya Parisaawetuppe issoti issoti, “Asattamaariyawu, nena kaalliyageeta seera” yaagidosona. 40 Shin I, “Taani tumaa gays, hageeti coꞌꞌu giyakkokka, shuchchati waassana” yaagiis.

41 Qassi I Yerusalaame mati gakkido wode, katamaa beꞌidi yeekkiis. 42 I hagaadan giis: “Tumu sarotettaa demissiyabaa neeni hachchi akeekidaba gidarkkiishsha; shin hegee haꞌꞌi ne ayfiyappe geemmiis. 43 Ayssi giikko, ne morkketi pooxettida wogga mittan katamaa yuushshi aatti diridi ubbasaara nena dooddana* wodee yaana. 44 Xoossay nena yiggi xeelliyo wodiya neeni akeekabeenna gishshawu, eti nenanne ne naata saꞌan olidi kinchchana, qassi eti ha katamaa shuchchata laalennan issoy issuwa bolli uttidosan mule aggokkona.”

45 Hegaappe guyyiyan, I Xoossaa garuwa gelidi yan bayzziya asata yedettiyogaa doommiis. 46 I etayyo hagaadan giis: “Geeshsha Maxaafay, ‘Ta keettay woosa keetta gidan⁠a’ yaagees, shin intte A bonqqiyageetu gonggolo oottideta.”

47 I Xoossaa garuwan ubba galla tamaarissees. Shin waanna kahineti, xaafetinne asaa kaalettiyageeti A woranawu koyidosona; 48 shin I tamaarissiyogaa siyanawu asay appe duuxxenna gishshawu, waati woranaakko etawu erettennan ixxiis.

20 Issi gallassi Yesuusi Xoossaa garuwan asaa tamaarissishiininne mishiraachchuwa yootishin, waanna kahineti, xaafetinne cimati yiidi, 2 A, “Neeni hageeta ayba maatan oottay? Woy neeyyo ha maataa immiday oonee?” yaagidosona. 3 I etayyo hagaadan giis: “Taanikka inttena issibaa oychchays; ane taayyo yootite: 4 Yohaannisi asaa haattan muukkanaadan saluwan deꞌiya Xoossay kiittideeyye, asi kiittidee?” 5 Yaagin eti hagaadan giidi issoy issuwara haasayidosona: “Nuuni, ‘Xoossay kiittii⁠s’ giikko, I, ‘Yaatin I yootiyobaa ayssi ammanibeekketii⁠?’ yaagana. 6 Shin nuuni, ‘Asi kiittii⁠s’ giikko, asay ubbay Yohaannisi Xoossay erissidobaa yootiyagaa gidiyogaa ammaniyo gishshawu, eti nuna shuchchan caddana.” 7 Hegaa gishshawu, eti Yohaannisa ooni kiittidaakko erennaagaa yootidosona. 8 Yesuusi etayyo, “Taanikka hageeta ayba maatan oottiyakko intteyyo yootikke” yaagiis.

9 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi asaayyo ha leemisuwa yootiis: “Issi bitanee woyniya tokkidi, he gadiya kottaa oottiya asatussi immidi, hara biittan unddenna wodiya deꞌanawu biis. 10 Woyniya cakkiyo wode, I bana gakkiyagaa oosanchchati immana mala, issi aylliya etakko kiittiis. Shin he oosanchchati A shocidi mela kushe yeddidosona. 11 Shin I haranttuwakka issi aylliya kiittiis. Eti akka shocidinne kawushshidi mela kushe yeddidosona. 12 Gidoppe attin, I haranttuwa heezzantto aylliya kiittiis; eti akka shocidi yedettidosona. 13 Yaatin, woyniya gadiya goday hagaadan giis: ‘Hay waatooshsha? Taani siiqiyo ta naꞌaa kiittana. Eti A bonchchennan waayi aggana⁠.’ 14 He oosanchchati A beꞌidi issoy issuwawu, ‘Gadiya laattiyagee hagaa. Laatay nubaa gidana mala, A woroo⁠s’ yaagidosona. 15 Hegaa gishshawu, eti woyniya gadeppe A goochchidi kessidosonanne woridosona. Yaatin, woyniya gadiya goday eta waatanee? 16 I yiidi he oosanchchata woridi woyniya gadiya haratuyyo immana.”

Eti hegaa siyidi, “Hegee mule hanennaba!” yaagidosona. 17 Shin I eta tishshi ootti xeellidi hagaadan giis: “ ‘Yaatin, gimbbiyageeti karidi aggido shuchchay zooziyawu liiphe shuchcha* gidii⁠s’ geetettidi xaafettidaagee woygiyogee? 18 He shuchchaa bolli kunddiya ubbay keehi qohettana. Qassi he shuchchay A bolli kunddiyo ooninne muleera xayana.”

19 Xaafetinne waanna kahineti I etabaa qoppidi he leemisuwa yootidoogaa akeekidosona. Hegaa gishshawu, eti A he saatiyan oyqqanawu koyidosona, shin asawu yayyidosona. 20 Qassi eti matan A wochchi simmidi, A haasayan balaa demmidi A mootana mala, xillo milatanaadan asi erennan qaxarido asata kiittidosona. Eti sunttatuyyonne deriya haariyagawu A aattidi immanawu koyidosona. 21 Eti A hagaadan giidi oychchidosona: “Asttamaariyawu, neeni yootiyobaynne tamaarissiyobay likke gidiyogaa, neeni asa asappe shaakkennaagaa, qassi Xoossaa ogiyabaa tumaa tamaarissiyogaa nuuni eroos: 22 Qeesaarayyo qaraxaa qanxxiyogee likkee?”* 23 Shin I eta cimuwa eridi etawu hagaadan giis: 24 “Tana dinaariya* bessite. Ha misileenne sunttay oogee?” Yaagin eti, “Qeesaaraagaa” yaagidosona. 25 I etayyo, “Hegaa gishshawu, intte Qeesaarabaa Qeesaarawu, qassi Xoossaabaa Xoossawu immana koshshees” yaagiis. 26 Eti I asaa sinttan haasayidoban balaa demmidi A mootana danddayibookkona, shin I zaaridoban malaalettidi coꞌꞌu giidosona.

27 Gidoppe attin, hayqqida asay denddenna giya Saaduqaawetuppe amaridaageeti yiidi hagaadan giidi A oychchidosona: 28 “Asttamaariyawu, Muusee, ‘Issi asi naꞌa yelennan hayqqikko, A ishay A machchiyo ayssana koshshiyogaanne yelettiya naati hayqqida bitaniya naata geetettana koshshiyoga⁠a’ yootiis. 29 Laappun ishantti deꞌoosona. Koyroogee issi machchiyo ekkidi naꞌa yelennan hayqqiis. 30 Naaꞌꞌanttoykka hegaadan haniis, 31 yaanin, heezzanttoy O machchiis. Hegaadan, laappunatikka O machchidosona, shin naꞌa yelennan hayqqidosona. 32 Wurssettan, maccaasiyakka hayqqaasu. 33 Yaatin, hayqqidaageeti denddiyo wode, A ooyyo machcho gidanee? Ayssi giikko, laappunatikka O machchidosona.”

34 Yesuusi etayyo hagaadan giis: “Ha wodiya* asay ekkeesinne gelees, 35 shin hayquwappe denddiyo maataa demmidi sinttappe yaana wodiyan* deꞌana attuma asay machchenna, qassi macca asay azinaa gelenna. 36 Eti kiitanchchatu mala gidiyo gishshawu, hegaappe guyyiyan hayqqana danddayokkona, qassi eti hayquwappe denddiyo gishshawu Xoossaa naata gidana. 37 Shin Muusee daran hanidabaa xaafidoban Yihoowa,* ‘Abrahaama Xoossaa, Yisaaqa Xoossaa, qassi Yaaqooba Xoossa⁠a’ giido wode, hayqqida asaa Xoossay denttanaagaa erissiis. 38 Eti ubbay ayyo* paxa deꞌiyo gishshawu, I paxa deꞌiyageetu Xoossaappe attin, hayqqidaageetu Xoossaa gidenna.” 39 Yaagin, xaafetuppe amaridaageeti, “Asttamaariyawu, neeni loꞌꞌo gaadasa” yaagidosona. 40 Hegaappe simmin, eti A issibaanne oychchanawu xalibookkona.

41 Qassi Yesuusi eta hagaadan giidi oychchiis: “Asay Kiristtoosi Daawita naꞌa giyoy aybissee? 42 Ayssi giikko, Daawiti Mazamuretu maxaafan hagaadan giis: ‘Yihoowi* ta Godaa hagaadan giis: “Taani ne morkketa neeni yedhdhanaadan oottana* gakkanaashin, 43 taappe ushachcha baggaara utta.” ’ 44 Hegaa gishshawu, Daawiti A Godaa giis; yaatin waanidi A naꞌa gidii?”

45 Hegaappe guyyiyan, asay ubbay I yootiyobaa siyishin, I bana kaalliyageetuyyo hagaadan giis: 46 “Xaafetuppe naagettite; eti adussa maayuwa maayidi yuuyiyogaanne giyan asay eta bonchchidi sarotiyogaa dosoosona, qassi shiiqo keettatun sintta* oydiyan uttiyogaanne gibiraa miyo sohuwan bonchcho imattati uttiyosaa dosoosona; 47 eti amꞌꞌetu aquwa* ekkirggoosona, qassi asan nashettanawu adussa woosaa woossoosona. Ha asati haratuugaappe aaruwan qaxxayettana.”

21 Yesuusi pude xeelliyo wode, dureti bantta imotaa miishshaa yeggiyo saaxiniyan yeggishin beꞌiis. 2 He wode, I issi hiyyeesa amꞌꞌe maccaasiya keehi guutta naaꞌꞌu santtimeta* yeggishin beꞌidi, 3 hagaadan giis: “Taani intteyyo tumaa odays, ha hiyyeesa amꞌꞌiya eti ubbay yeggidoogaappe aadhdhiyabaa yeggaasu. 4 Ayssi giikko, eti ubbay bantta duretettaappe yeggidosona, shin A keehi hiyyeesa gidikkonne, ba deꞌuwawu koshshiya ubbabaa yeggaasu.”

5 Guyyeppe, issoti issoti Xoossaa garuwabaa, qassi he garoy loꞌꞌiya shuchchatuuninne asay Xoossawu immidobatun waani puulattidaakko yootishin, 6 I hagaadan giis: “Intte beꞌiyo ha ubbabati laalettana wodee yaana, qassi ha shuchchati issoy issuwa bolli uttidi deꞌokkona.” 7 Yaagin, eti A, “Asttamaariyawu, hagee tumu awude hananee, qassi hagee hanana wodiya malaatay ayba gidanee?” yaagidi oychchidosona. 8 I hagaadan giis: “Daroti, ‘Taani A⁠,’ qassi, ‘Keerido wodee matii⁠s’ yaagiiddi, ta sunttan yaanawu deꞌiyo gishshawu, inttena balettenna mala naagettite. Eta kaalloppite. 9 Qassi intte olaanne shabbirssaa* siyiyo wode, baqibaqoppite. Ayssi giikko, koyro hageeti haniyogee attennaba, shin wurssettay sohuwara yeenna.”

10 Hegaappe guyyiyan, I etayyo hagaadan giis: “Deree deriya bolli, qassi kawotettay kawotettaa bolli denddana. 11 Biittay wolqqaama qaattaa qaaxxana, qassi dumma dumma heeran koshaynne eesuwan laaꞌiya harggee denddana; qassi asay yashshiyabaa beꞌana, eti saluwappe yiya gita malaatatakka beꞌana.

12 “Shin ha ubbabay hananaappe kase, asay inttena naaqqananne oyqqidi shiiqo keettatun intte bolli pirddana mala inttena aattidi immana, qassi qachchana. Intte tana kaalliyo gishshawu, asay inttena kawotu sinttaaninne deriya haariyageetu sinttan essana. 13 Hegee intte asaayyo markkattanaadan oottana. 14 Hegaa gishshawu, intte woygidi zaaranaakko kasetidi qoppennaadan intte wozanan qachchite; 15 ayssi giikko, taani intte hayyottanaadaaninne woyganaakko eranaadan inttena maaddana; yaatin intte morkketi intteyyo aybanne zaarana danddayokkona. 16 Qassi, haray atto intte aawatinne aayoti, intte ishantti, qassi intte dabbotinne intte laggeti intte morkketuyyo inttena aattidi immana; yaatin eti intteppe amaridaageeta worana; 17 qassi intte tana kaalliyageeta gidiyo gishshawu, asay ubbay inttena ixxana. 18 Shin haray atto intte huuphiya binnaanaappe issoynne xayenna. 19 Intte wurssettay gakkanawu genccikko attana.*

20 “Gidoppe attin, olanchchati Yerusalaamo dooddiyogaa intte beꞌiyo wode, I bashshay matattidoogaa erite. 21 He wode Yihudan deꞌiyageeti deretiyasaa baqatona, I giddon deꞌiyageeti kiyona, qassi gaxan deꞌiyageeti I giddo geloppona; 22 ayssi giikko, xaafettidabay ubbay polettana mala, he gallassati Xoossay haluwa kessiyo* wode. 23 He gallassatun shahaara macca asatuyyonne xanttiyageetuyyo aayyeero! Ayssi giikko, biittan gita waayee denddana, qassi ha asay qaxxayettana. 24 Eti qara bisuwan hayqqananne omooddettidi ubba biittaa baana, qassi deretu* wodee polettana gakkanaashin Yerusalaama deretun* yerettana.

25 “Hegaa bollikka, awa ayfiya, aginaanne xoolinttetu bolli malaatati beettana, qassi saꞌan deꞌiya asay abbaanne A beetaa gunttaappe denddidaagan haniyobay ixxin unꞌꞌettana. 26 Asay saluwan deꞌiya wolqqaamabati qaaxxiyogaappe denddidaagan yayyiyo gishshawunne saꞌan aybi hananaakko naagiyo gishshawu, akataa xayana. 27 Hegaappe simmin, eti asa Naꞌay wolqqaaninne gita bonchchuwan shaaraa giddoora yiishin beꞌana. 28 Shin hegeeti haniyogaa doommiyo wode, Xoossay inttena ashshiyo wodee matattido gishshawu, sitti giidi eqqite, qassi intte huuphiya xoqqu oottite.”

29 I yaagi simmidi, hagaadan giidi etayyo issi leemisuwa yootiis: “Balasiya mittaanne hara mittata ubbaa akeekite. 30 Eti aaciyo wode intte beꞌeeta, qassi he wode bonee matattidoogaa ereeta. 31 Hegaadankka, intte hageeti haniyogaa beꞌiyo wode, Xoossaa Kawotettay matattidoogaa erite. 32 Taani intteyyo tumaa odays, ha wodiya asay hayqqanaappe kase ubbabay hanana. 33 Saloynne saꞌay xayana, shin taani yootidobay merinawu deꞌana.

34 “Shin muussaanne ushshaa darissiyogee, qassi deꞌossi koshshiyabawu hirggiyogee intte wozanaa deexettin intte qoppennan he gallassay sohuwara yeenna mala naagettite; 35 ayssi giikko, he gallassay saꞌan deꞌiya asaa ubbaa bolli piriyadan qoppennan yaana. 36 Hegaa gishshawu, intte hananaagee attenna ha ubbabaappe attanawunne asa Naꞌaa sinttan eqqanawu ubba wode wozanappe woossiiddi naagi uttite.”

37 I gallassi Xoossaa garuwan tamaarissees, shin qammi Dabira Zayte giyo deriya biidi yan aqees. 38 Qassi asay ubbay I Xoossaa garuwan tamaarissiyobaa siyanawu guuran yaa bees.

22 Paasikaa giyo, oyttaa baalaa bonchchiyo wodee matattiis. 2 Qassi waanna kahinetinne xaafeti asawu yayyido gishshawu, A waatidi woranaakko maqettidosona. 3 He wode, Asqqorootu Yihudaa giyo, kiitettida tammanne naaꞌꞌatuppe issuwa wozanan Seexaanay geliis. 4 I waanna kahinetukkonne Xoossaa garuwa naagiyageetu halaqatukko biidi, A etayyo waatidi aatti immanaakko etaara haasayiis. 5 Eti hegan ufayttidi ayyo miishshaa* immana giidosona. 6 Yaatin, I hegan maayettidi, asi erennan A etayyo aattidi immanawu injjetiya wodiya naagiyogaa doommiis.

7 Paasikaa yarshshuwa yarshshana bessiyo Oyttaa Baalawu koyro gallassay gakkiis; 8 yaanin, Yesuusi Pheexiroosanne Yohaannisa, “Nuuni Paasikaa maana mala biidi giigissite” yaagidi kiittiis. 9 Eti A, “Nuuni awan giigissanaadan koyay?” yaagidosona. 10 I etayyo hagaadan giis: “Intte katamaa geliyo wode, haattaa otuwa tookkida issi bitaniyara gayttana. He bitaniya kaallidi I geliyo keettaa gelite. 11 Yaatidi he keettaa godaayyo hagaadan giite: ‘Asttamaaree nena, “Taani tana kaalliyageetuura Paasikaa qumaa maana imattaa kifilee awugee?” yaagees⁠.’ 12 Yaatin, he bitanee pooqiyan giigissi wottido aaho kifiliya inttena bessana. Yan giigissite.” 13 Hegaa gishshawu, eti bin ubbabay I giidoogaadan haniis; yaatin, eti Paasikawu koshshiyabaa giigissidosona.

14 Hegaa gishshawu, saatee gakkin I kiitettidaageetuura maanawu uttiis. 15 Qassi I etayyo hagaadan giis: “Taani waayettana wodiyappe kase ha Paasikaa inttenaara maanawu keehi koyaas; 16 ayssi giikko, taani tumaa gays, Xoossaa Kawotettan ubbabay polettana gakkanaashin, taani hagaa harantto miikke.” 17 Qassi I issi wancca woyniya ekki simmidi, woossidi hagaadan giis: “Intte ubbay hagaa ekkidi appe uyite, 18 ayssi giikko, taani tumaa gays, Xoossaa Kawotettay yaana gakkanaashin, taani hagaappe simmin woyne uyikke.”

19 Qassi I oyttaa ekkidi woossiis; yaatidi, menttidi hagaadan giidi etayyo immiis: “Hagee intte gishshawu imettiya ta bollaa gishshataassa. Tana hassayanawu hagaa oottiyogaa aggoppite.” 20 Qassi eti kahuwa mi simmin, I woyniyakka hegaadan oottiis; hagaadan giis: “Hagee intte gishshawu ta suuttay gukkiyo wode doommana ooratta maachchaa gishshataassa.

21 “Shin tana aattidi immiyagee qumaa maanawu kushiya tanaara issippe yeddees. 22 Kasetidi odettidaagaadan, asa Naꞌay ba ogiya bees; gidikkonne, A morkketuyyo A aattidi immiya bitaniyawu aayyeero!” 23 Hegaa gishshawu, eti bantta giddon hegaa oottanawu qoppiyay oonakko issoy issuwa oychchiyogaa doommidosona.

24 Qassi eti bantta giddon ubbaappe gitay oonakko keehi palamettidosona. 25 Shin I etayyo hagaadan giis: “Hara biittaa kawoti bantta sheniyadan asaa haaroosona, qassi asaa bolli sunttettidaageeti eta maaddiyabaa oottiyageeta geetettoosona. 26 Gidoppe attin, intte hegaadan hanana koshshenna. Shin intte giddon ubbaappe gitay intte ubbaappe yelagiya ura mala gido, qassi kaalettiya uri haggaaziya ura mala gido. 27 Ayssi giikko, uttidi miya urappenne qumaa aattiya urappe gitay oonee? Uttidi miya ura gidennee? Shin intte giddon taani haggaaziya ura mala.

28 “Shin taani waayettiyo wode taappe duuxxibeennaageeti inttena; 29 qassi ta Aaway tanaara maacettidoogaadan, intte kawotettaa ekkana mala, taanikka inttenaara maacettays; 30 intte ta Kawotettan tanaara maanaadan, uyanaadan, qassi 12 Israaꞌeela yarata haaranaadaaninne pirddanaadan taani hegaa oottays.

31 “Simoonaa, Simoonaa, Seexaanay inttena ubbaa gisttiyadan harqqanawu oychchiis. 32 Shin ne ammanoy xayenna mala taani wozanappe woossaas; qassi ne ammanoy zaarettidi minniyo wode, ne ishata minttetta.” 33 Yaagin, Pheexiroosi ayyo, “Godawu, taani qashettanawunne hayqqanawu nenaara baanaassi giiga uttaas” yaagiis. 34 Shin Yesuusi, “Pheexiroosaa, tumaa gays, hachchi kuttoy waassana gakkanaashin neeni heezzutoo tana erikke gaana” yaagiis.

35 I etayyo hagaadankka giis: “Intte miishsha qarcciita, quma korojjo, qassi caamma oyqqennan taani inttena kiittido wode inttessi paccidabi deꞌii?” Yaagin eti, “Baawa!” yaagidosona. 36 Yaagin, I etayyo hagaadan giis: “Shin haꞌꞌi miishshaa qarcciitay, hegaadankka qumaa korojjoy deꞌiyo uri hegaa oyqqo, qassi bisoy baynna uri ba maayuwa bayzzidi issuwa shammo. 37 Taani tumaa gays, ‘Asay A nagaranchcha asadan xeellii⁠s’ geetettidi xaafettidaagee ta bolli polettana bessees. Ayssi giikko, tabay odettida ubbay polettiiddi deꞌees.” 38 Yaagin eti, “Godawu, beꞌa! hagan naaꞌꞌu bisoti deꞌoosona” yaagidosona. I etayyo, “Hegee gidana” yaagiis.

39 He sohuwappe, I ba meeziyadan Dabira Zayte deriya biis, qassi A kaalliyageetikka aara biidosona. 40 I yaa gakkidi eta, “Intte paaciyan gelenna mala woossiyogaa aggoppite” yaagiis. 41 Qassi I etappe guuttaa* haakkidi gulbbatidi woossiyogaa doommiis; 42 I hagaadan giis: “Ta Aawawu, ne shene gidikko, ha wanccaa* taappe digga. Shin neeni koyiyobay hanoppe attin, taani koyiyobay hanoppo.” 43 He wode, saluwappe yiida issi kiitanchchay ayyo beettidi A minttettiis. 44 Shin I keehippe unꞌꞌettidi kaseppe minttidi woossiis, qassi A caway saꞌan xokkiya suutta mala gidiis. 45 I woossi simmidi bana kaalliyageetukko biyo wode, eti kayyottido gishshawu daafuridi xiskkidaageeta beꞌiis. 46 I eta, “Intte ayssi xiskkeetii? Paaciyan intte gelenna mala denddidi mintti woossite” yaagiis.

47 I haasayishin, cora asay I deꞌiyosaa yiis; Yihudaa giyo, kiitettida tammanne naaꞌꞌatuppe issoy eta kaalettees, qassi I Yesuusa yeranawu akko shiiqiis. 48 Shin Yesuusi A, “Yihudaa, asa Naꞌaa yerada morkketuyyo aattada immay?” yaagiis. 49 Yesuusaara deꞌiyageeti aybi hananaakko akeekidi, “Godawu, nuuni eta bisuwan shocanee?” yaagidosona. 50 Etappe issoy gita kahiniya aylliya bisuwan shocidi, A ushachcha hayttaa qanxxi oliis. 51 Shin Yesuusi, “Hegee koshshennaba” yaagiis. Yaatidi, bitaniya hayttaa bochchidi pattiis. 52 He wode Yesuusi bana oyqqanawu yiida waanna kahineta, Xoossaa garuwa naagiyageetu halaqatanne cimata hagaadan giis: “Panggaa oyqqiyogaadan bisuwanne bikilaa ekkidi tana oyqqanawu yiidetii? 53 Taani Xoossaa garuwan ubba gallassi inttenaara deꞌiyo wode tana oyqqibeekketa. Shin hagee intte wode, qassi xuman deꞌiyageeti haariyo wode.”

54 He wode, eti A oyqqidi gita kahiniya soo efiidosona; shin Pheexiroosi haahuwan kaalliis. 55 Eti dirssaa giddon tamaa oyttidi uttidaashin, Pheexiroosikka etaara uttiis. 56 Shin issi ashkkariya, I uttidi tamaa hoꞌꞌiyagaa beꞌada, akko shiiqa xeellada, “Ha bitaneekka etaara deꞌees” yaagaasu. 57 Shin I, “Maccaasee, taani A erikke” giidi worddotiis. 58 Guutta wodiyappe guyyiyan, hara bitanee A beꞌidi, “Neenikka etappe issuwa” yaagiis. Shin Pheexiroosi, “Bitaniyawu, taani gidikke” yaagiis. 59 Hegaappe issi saate gidiyagee aadhdhin, hara bitanee siree baynnan, “Ha bitanee Galiilaa asa gidiyo gishshawu, ikka aara deꞌiyogee qoncce!” yaagiis. 60 Shin Pheexiroosi, “Bitaniyawu, neeni yootiyobaa taani erikke” yaagiis. Qassi I haasayishin sohuwara kuttoy waassiis. 61 He wode, Goday Pheexiroosakko simmidi A xeellin, Pheexiroosi bana Goday, “Kuttoy waassanaappe kase neeni tana heezzutoo erikke gaana” giidoogaa hassayiis. 62 Yaatidi, kare kiyidi mishettidi yeekkiis.

63 Yesuusa oyqqida asati A shocidosonanne qilliicciyogaa doommidosona; 64 qassi A somꞌꞌuwa kammidi zaari zaaridi, “Nena shociday oonakko yoota!” yaagidosona. 65 Qassi A bolli daro iitabaa haasayiyogan Xoossaa toochchidosona.

66 Qassi saꞌay wonttin, cimati, waanna kahinetinne xaafeti issippe shiiqidi, shiiqido sohuwa A efiidi hagaadan giidosona: 67 “Neeni Kiristtoosa gidikko, nuuyyo yoota.” Shin I etayyo hagaadan giis: “Taani intteyyo yootiyakkokka, intte mule ammanekketa. 68 Qassi taani inttena oychchiyakkokka, intte zaarekketa. 69 Shin hagaappe simmin, asa Naꞌay wolqqaama Xoossaappe ushachcha baggaara uttana.” 70 Yaagin eti ubbay, “Yaatin, neeni Xoossaa Naꞌay?” yaagidosona. I etayyo, “Taani A gidiyogaa intte yootideta” yaagiis. 71 Eti, “Hara markki nuussi ay koshshii? Ayssi giikko, nuuni A doonaappe siyida” yaagidosona.

23 Hegaa gishshawu, he cora asay ubbay denddidi A Philaaxoosakko efiidosona. 2 Eti A hagaadan giidi mootidosona: “Ha bitanee asay kawotettaa bolli makkalanaadan eta denttettiis, Qeesaarayyo asay qaraxaa qanxxennaadan diggiis, qassi, ‘Taani Kiristtoosa, taani kaw⁠o’ yaagiis.” 3 Yaatin, Philaaxoosi A, “Neeni Ayhudatu Kawoo?” yaagidi oychchiis. Yaagin I, “Neeni giidoogaadaana” yaagiis. 4 Hegaappe guyyiyan, Philaaxoosi waanna kahinetuyyonne asaayyo, “Ha bitaniya mootiyo gaaso taani demmabeykke” yaagiis. 5 Shin eti zaari zaaridi hagaadan giidosona: “I Yihudan ubbasan, Galiilaappe doommidi hagaa gakkanaashin tamaarissiyogan asay makkalanaadan denttettees.” 6 Philaaxoosi hegaa siyidi, I Galiilaa asakkonne oychchiis. 7 Yesuusi Heeroodisi haariyo heeraappe yiidoogaa Philaaxoosi shaakki eridi, A Heeroodisakko kiittiis; he wode Heeroodisi Yerusalaamen deꞌees.

8 Heeroodisi Yesuusa beꞌidi keehi ufayttiis. I Yesuusabaa darobaa siyido gishshawunne I malaaliyabaa oottishin beꞌanawu koyido gishshawu, unddenna wodiyawu A beꞌanawu koyiis. 9 Hegaa gishshawu, I Yesuusa darobaa oychchiis, shin Yesuusi ayyo aybanne zaaribeenna. 10 Shin waanna kahinetinne xaafeti sinttawu yi yiidi, yiillotiiddi A mootidosona. 11 Yaatin, Heeroodisi ba wotaaddaratuura A toochchiis, qassi A qilliiccanawu loꞌꞌiya maayuwa mayzzidi Philaaxoosakko guyye zaaridi yeddiis. 12 Heeroodisinne Philaaxoosi he gallassi dabbotidosona, ayssi giikko, eti kase issoy issuwara morkke.

13 Hegaappe simmin, Philaaxoosi waanna kahineta, deriya kaalettiyageetanne asaa issippe shiishshidi, 14 etayyo hagaadan giis: “Intte ha bitaniya asay makkalanaadan denttettiya asa giidi taakko ehiideta. Taani intte sinttan A qorada oychchaas, shin intte mootiyoban taani A bolli mooro demmabeykke. 15 Qassi Heeroodisikka aynne demmibeenna; ayssi giikko, I nuukko guyye zaari yeddiis, qassi A worana bessiyabaa aybanne oottibeenna. 16 Yaatiyo gishshawu, taani A qaxxayada yedda bayana.” 17* ⁠—— 18 Shin asay ubbay ba qaalaa xoqqu oottidi, “Ha bitaniya worada,* nuuyyo Barbbaana birshsha!” yaagiis. 19 (Ha bitanee kataman kawotettaa bolli makkalidoogaa gaasuwaninne shemppo worido gishshawu qashettiis.) 20 Philaaxoosi Yesuusa yeddanawu koyido gishshawu, haranttuwakka asaa haasayissiis. 21 Yaatin, eti bantta qaalaa xoqqu oottidi, “A mittan kaqqa! A mittan kaqqa!” yaagiyogaa doommidosona. 22 I heezzanttuwa etayyo hagaadan giis: “Aybissi? Ha bitanee ay iitabaa oottidee? Worana bessiyabaa aybanne taani an demmabeykke; hegaa gishshawu, taani A qaxxayada yedda bayana.” 23 Yaagin, eti bantta qaalaa xoqqu oottidi, A woranaadan* zaari zaaridi oychchidosona; yaatin, I eeno giidi, 24 eti oychchidobay polettanaadan kuuyiis. 25 Eti birshshettanaadan oychchido, kawotettaa bolli makkalido gishshawunne shemppo worido gishshawu qashettida bitaniya I birshshiis, shin eti koyidobaa oottanaadan Yesuusa etayyo aattidi immiis.

26 Yaatin eti A efiiddi, Simoona giyo Qareena asi gaxariyappe yiyagaa oyqqidi, Yesuusi kaqettana mittaa* tookkidi A geeduwa kaallanaadan Simoona azazidosona. 27 Cora asay A kaallees; yeekkiiddi bantta tiraa bubbuxiyanne ayyo zilaaliya macca asati eta giddon deꞌoosona. 28 Yesuusi macca asatukko simmidi hagaadan giis: “Yerusalaame macca asatoo, taayyo yeekkiyogaa aggidi, intteyyonne intte naatuyyo yeekkite; 29 ayssi giikko, ‘Yelana danddayenna, yelibeennanne xanttibeenna maccaasati ufayttoosona⁠!’ yaagiyo gallassay yaana. 30 He wode eti dereta, ‘Nu bolli kunddite⁠!’ qassi zumbbullata, ‘Nuna genttite⁠!’ yaagiyogaa doommana. 31 Eti mittay melennan hegaadan oottikko, meliyo wode aybi hananee?”

32 Eti naaꞌꞌu panggatakka aara woranawu efoosona. 33 Eti Guuggiya giyo sohuwa gakkidi, Yesuusa mittan kaqqidosona, qassi panggatuppe issuwa Yesuusappe ushachcha baggaara, hankkuwa haddirssa baggara mittan kaqqidosona. 34 Shin Yesuusi, “Ta Aawawu, eti ay oottiyakko erenna gishshawu, etayyo atto ga” yaagiis. Qassi eti A maayuwa shaakki ekkanawu saamaa yeggidosona. 35 Qassi asay eqqidi xeellees. Shin deriya kaalettiyageeti, “Harata ashshiis; I Doorettidaagaa, Kiristtoosa, Xoossaagaa gidikko, ane bana ashsho” yaagidi qilliiccidosona. 36 Haray atto wotaaddaratikka yiidi, caala woyne eessaa A shoobbiiddi qilliiccidosona; 37 eti, “Neeni Ayhudatu Kawuwa gidikko, nena ashsha” yaagidosona. 38 Qassi, “Hagee Ayhudatu Kawuwa” yaagidi xaafidobay appe bollaara deꞌees.

39 Qassi he sohuwan kaqettida panggatuppe issoy, “Neeni Kiristtoosa gidikkii? Nena ashsha, nunakka ashsha!” yaagidi boriyogaa doommiis. 40 Yaagin, hankkoy hagaadan giidi A seeriis: “Neeni ha bitaniyagaadan qaxxayettaydda Xoossaakkonne yayyikkii? 41 Ayssi giikko, nuuni oottidobawu bessiyagaa keenaa qaxxayettoos, shin ha bitanee mooridobi baawa.” 42 I yaagi simmidi, “Yesuusaa, neeni kawotiyo wode* tana hassaya” yaagiis. 43 Qassi Yesuusi A, “Hachchi taani neeyyo tumaa odays, neeni tanaara Gannatiyan deꞌana” yaagiis.

44 He wode saꞌay usuppun saate heera gidikkokka, uddufun saate heera gakkanaashin he biittan ubbasan saꞌay xumiis, 45 ayssi giikko, awaa pooꞌoy xayiis; qassi he wode geeshsha sohuwa magalashoy gidduwan shaahettiis. 46 Qassi Yesuusi ba qaalaa xoqqu oottidi, “Ta Aawawu, ta ayyaanaa hadaraa neeyyo immays” yaagiis. I yaagi simmidi hayqqiis.* 47 Wotaaddaratu halaqay hanidabaa beꞌido gishshawu, “Hagee tumukka xillo asa” yaagidi Xoossaa sabbiis. 48 Beꞌanawu he sohuwa shiiqida asay ubbay hanidabaa beꞌidi, ba tiraa bubbuxiiddi soo simmiis. 49 Qassi aara erettiyageeti ubbay haahuwan eqqidosona. Galiilaappe doommidi A kaallida macca asatikka yan deꞌoosona, qassi he ubbabaa beꞌidosona.

50 Ayhudatu Xoqqa Pirdda Keettan Yooseefa giyo loꞌꞌonne xillo bitanee deꞌees. 51 (Ha bitanee eti Yesuusa bolli maqettidoban etaara maayettibeenna woy eti hegaa polanaadan maaddibeenna.) I Ayhudati deꞌiyo Armmaatiyasa katamaa asa, qassi I Xoossaa Kawotettaa naagees. 52 Ha bitanee Philaaxoosakko biidi, Yesuusa anhaa bawu immanaadan oychchiis. 53 Qassi I anhaa mittaappe wottidi muruta liinuwa afalan xaaxiis; yaatidi, zaallaappe woocettida, ooninne moogettibeenna duufuwan wottiis. 54 He gallassay Sambbatawu koshshiyabaa giigissiyo gallassa, qassi Sambbatay doommana hanees. 55 Shin Galiilaappe aara yiida macca asati biidi duufuwa beꞌidosona, qassi A anhaa waatidi wottidaakkokka beꞌidosona; 56 yaatidi, eti sawiyabatanne shittuwa giigissanawu biidosona. Shin eti azazuwa naagidi Sambbatan shemppidosona.

24 Shin eti giigissido sawiyabata ekkidi, saaminttawu koyro gallassi keehi guuridi, duufoy deꞌiyosaa biidosona. 2 Shin oonakko duufuwa doonappe shuchchaa gonddorssidoogaa eti beꞌidosona, 3 qassi duufuwa giddo gelidi Godaa Yesuusa anhaa demmibookkona. 4 Yaanin etawu leelidaashin, phooliya maayuwa maayida naaꞌꞌu asati etakko yiidosona. 5 He macca asati yayyidi saꞌaa xeellidosona; yaatin, he asati etayyo hagaadan giidosona: “Paxa deꞌiyagaa hayqqidaageetu giddon ayssi koyeetii? 6 I hagan deꞌenna, shin hayquwappe denddiis. I Galiilan deꞌiyo wode intteyyo yootidobaa hassayite; 7 asa Naꞌaa nagaraa oottiyageetuyyo aattidi immiyogee, mittan kaqqiyogeenne I heezzantto gallassi hayquwappe denddiyogee attennaagaa Yesuusi yootiis.” 8 He wode, eti I yootidobaa hassayidosona; 9 qassi eti duufoy deꞌiyosaappe simmidi, kiitettida tammanne isiinetuyyonne hara ubbatuyyo he ubbabaa yootidosona. 10 He macca asati Magddala Mayraamo, Yohaanonne Yaaqooba aayyiyo Mayraamo. Etaara deꞌiya hara macca asatikka kiitettidaageetuyyo hegaa yootidosona. 11 Shin eti macca asati yootiyobaa ammanibookkona. Eti hegee macca asati medhdhidi haasayidobaa giidi qoppidosona.

12 Shin Pheexiroosi duufoy deꞌiyosaa woxxiiddi biis; yaatidi, hokkidi liinuwa afalaa xalaalaa beꞌiis. Hegaa gishshawu, I aybi hanideeshsha giidi qoppiiddi yaappe simmiis.

13 Qassi he gallassi, Yesuusa kaalliyageetuppe naaꞌꞌati Yerusalaameppe 11 kilo meetire* gidiya ogiya efiya Emaahuusa giyo katamaa biiddi, 14 hanida ha ubbabaa issoy issuwara haasayoosona.

15 Eti hegaa haasayishin, Yesuusi etakko shiiqidi, etaara hemettiyogaa doommiis, 16 shin eti I oonakko shaakki erana danddayibookkona. 17 I eta, “Intte hemettiiddi inttena quliqulin haasayiyobay hagee aybee?” yaagiis. Yaagin eti azzaniiddi eqqi bayidosona. 18 Qalayopha giyo etappe issoy hagaadan giis: “Neeni Yerusalaamen nerkka deꞌiyanne* ha giddon yan hanidabaa erenna imattee?” 19 I eta, “Aybee haniday?” yaagiis. Eti ayyo hagaadan giidosona: “Naazireete Yesuusaara gayttidaagan hanidabaa. I Xoossaa sinttaaninne ubba asaa sinttan oottiyobaaninne haasayiyoban Xoossay erissidobaa yootiya wolqqaama asa; 20 nu waanna kahinetinne deriya kaalettiyageeti A woranaadan aattidi immin, eti A mittan kaqqidosona. 21 Shin nuuni Israaꞌeela ashshanaagee A giidi qoppida. Ee, qassi ha ubbabay hanoosappe hagee heezzantto gallassa. 22 Hegaa bollikka, nu giddoppe issi issi macca asati yootidoban nuuni malaalettida; ayssi giikko, eti duufoy deꞌiyosaa guuran biidi, 23 A anhaa demmibeennaagaa, qassi I paxa deꞌiyogaa odida kiitanchchata beꞌidoogaakka yiidi yootidosona. 24 Yaanin, nu giddoppe amaridaageeti duufoy deꞌiyosaa biidosona; yaatidi, duufoy macca asati yootidoogaa mala gidiyogaa beꞌidosona, shin Yesuusa beꞌibookkona.”

25 Hegaa gishshawu, I etayyo hagaadan giis: “Ha akeekennaageetoo, qassi Xoossay erissidobaa yootiyageeti odidobaa ubbaa intte wozanan elle ammanennaageetoo! 26 Kiristtoosi bonchchettanawu hegaadan waayettana bessennee?” 27 Qassi Muuseenne Xoossay erissidobaa yootiyageeti ubbay xaafidobaappe doommidi, I kumetta Geeshsha Maxaafay abaa yootiyobaa etawu qonccissiis.

28 Wurssettan, eti biyo katamaa matidosona; he wode I sinttawu biyaba milatiis. 29 Shin eti A, “Away wulliyo gishshawunne saꞌay qammana haniyo gishshawu, nunaara aqa” yaagidi, I beennaadan woossidosona. 30 Qassi I etaara qumaa maanawu uttidi, oyttaa ekkidi woossiis; yaatidi, menttidi etayyo immiyogaa doommiis. 31 He wode eti loytti akeekidi, I oonakko shaakki eridosona; shin I eta ayfiyappe geemmiis. 32 Yaatin, eti issoy issuwawu hagaadan giidosona: “Ogiyan I nuuyyo yootiyo wodenne Geeshsha Maxaafaa loytti qonccissiyo wode nu wozanay ay keena ufayttidee!” 33 Qassi he wode eti denddidi Yerusalaame simmidi, kiitettida tammanne isiinetuuranne etaara issippe shiiqidaageetuura gayttin, 34 he asati, “Goday tumukka denddiis, qassi Simooni A beꞌiis!” yaagidosona. 35 Yaagin, eti ogiyan hanidabaanne I oyttaa menttiyo wode eti A waatidi shaakki eridaakko yootidosona.

36 Eti hegaa haasayishin I eta giddon eqqidi, “Intteyyo saroy gido” yaagiis. 37 Shin eti beꞌidobay ayyaana mereta giidi qoppido gishshawu, dagammidosonanne yayyidosona. 38 Hegaa gishshawu, I etayyo hagaadan giis: “Intte ayssi shabbiretteetii, qassi intte wozanan ayssi sireetii? 39 Hagee tana gidiyogaa eranawu ta kushetanne ta tohota xeellite; intte beꞌiyo, taayyo deꞌiyagaa mala ashoynne meqettay ayyaana meretawu baynna gishshawu, tana bochchidi beꞌite.” 40 Qassi I hegaa yootiiddi, ba kushetanne ba tohota eta bessiis. 41 Shin eti keehi ufayttido gishshawunne malaalettido gishshawu ammanibookkona; yaatin I eta, “Intteyyo miyobi deꞌii?” yaagiis. 42 Yaagin eti moliya xiixaa ayyo immidosona; 43 I hegaa ekkidi eta sinttan miis.

44 Hegaappe simmin, I etayyo hagaadan giis: “Taani inttenaara deꞌaydda Muuse Higgiyan, Xoossay erissidobaa yootiyageetu maxaafatuuninne Mazamuretun tabay xaafettidabay ubbay polettana bessiyogaa yootidoogaa hassayite.” 45 Yaatidi, I Geeshsha Maxaafay yootiyobay woygiyogaakko eti loytti akeekanaadan maaddiis; 46 qassi I etayyo hagaadan giis: “Xaafettidabay hagaa: Kiristtoosi waayettananne heezzantto gallassi hayquwappe denddana; 47 yaatin, asaa nagaray atto geetettana mala eti zilꞌꞌettidi laamettana koshshiyogee Yerusalaameppe doommidi kumetta saꞌan A sunttan odettana. 48 Intte hegaa markkattana. 49 Qassi ta Aaway intteyyo immanawu qaalaa gelidobaa taani intteyyo kiittana. Shin intte bolli saluwappe wolqqay wodhdhana gakkanaashin Yerusalaamen takkite.”

50 Hegaappe simmin, I Biitaaniya gakkanaashin eta kaalettiis; yaatidi, ba kushiya denttidi eta anjjiis. 51 I eta anjjiiddi, etappe shaahettidi saluwa biis. 52 Qassi eti ayyo ziggidosona; yaatidi, keehi ufayttiiddi Yerusalaame simmidosona. 53 Qassi eti ubba gallassi Xoossaa A garuwan sabboosona.

Qonccissuwa xeella.

Guj. A5 xeella.

Woykko “gamꞌꞌida wogaadan.”

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Woykko “aayee uluwappe doommidi.”

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Woykko “Ta shemppoy.” Qonccissuwa xeella.

Guj. A5 xeella.

Woykko “naatuyyo.”

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Mise, “atotettaa kaciya.” Qonccissuwa “kaciya” xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Mise, “saluwa olanchchati daroti.”

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Mise, “Uluwa dooyiya attuma ubbay.”

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Woykko “ne shemppuwara.”

Mise, “ba geelaꞌotettaappe.”

Guj. A5 xeella.

Hegeekka, Heeroodis Anttiphaasi. Qonccissuwa xeella.

Mise, “tetrark.” Rooma Kawoy sunttido biittan haariyagaa.

Guj. A5 xeella.

Woykko “asho ubbay.”

Woykko “Hara maayoy.”

Woykko “shiishshoppite.”

Woykko “intte damoozan.”

Mise, “bantta wozanan qoppidosona.”

Mt 3:11 tohossa qofaa xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Guj. A5 xeella.

Woykko “tiyido.”

Guj. A5 xeella.

Woykko “geeyibeenna.”

Hegeekka, Galiila Abbaa.

Mise, “kammidosona.”

Woykko, “attuma asaa.”

Woykko “geeshshana.”

Woykko “geeyana.”

Guj. A5 xeella.

Mise, “eta xaafeti.”

Mise, “ekettiyo.”

Woykko “Xoossaa sintti aattido oyttaa.”

Woykko “gundda.”

Woykko “gundda.”

Woykko “intte sunttaa iita giidi.”

Woykko “Taban xubetti kunddenna.”

Mise, “ne somꞌꞌuwa sinttan.”

Woykko “ayfiyo ayfe.”

Guj. B14 xeella.

Woykko “coo atto giis.”

Woykko “gita.”

Mise, “saruwan ba.”

Woykko geella, “unddenna wodiyawu minttidi oyqqees.”

Mise, “Saruwan ba.”

Woykko “deꞌuwa wolqqay.”

Mise, “bira,” hegeekka biraappe oosettidaagaa.

Woykko “naaꞌꞌu maayo.”

Tohuwappe buhiya shociyogee bessiyabaa oottidoogaa qonccissiyaba.

Mise, “tetrark.” Rooma Kawoy sunttido biittan haariyagaa.

Hegeekka, Heeroodis Anttiphaasa. Qonccissuwa xeella.

Mise, “hegeeta anjjiis.”

Mt 10:38 tohossa qofaa xeella. Qonccissuwa xeella.

Woykko “deꞌuwa.”

Woykko “shemppoy.”

Mise, “ubbaappe guuxxiyagaa.”

Mise, “kumana hanin.”

Mise, “huuphiya wottiyosi.”

Woykko “oonanne qoommidi sarotoppite.”

Tohuwappe buhiya shociyogee bessiyabaa oottidoogaa qonccissiyaba.

Woykko “Hedes,” hegeekka, asi ubbi moogettiyo sohuwa. Qonccissuwa xeella.

Guj. A5 xeella.

Qonccissuwa xeella.

Guj. B14 xeella.

Mise, “A maariyogaa.”

Mise, “A qaalaa.”

Woykko “aybippenne loꞌꞌobaa.”

Woykko “nu Aawawu, ne sunttaa geeshsha.”

Mise, “daabbuwa.”

Mise, “acotida.”

Mise, “talꞌꞌa.”

Dabloosayyo hara suntta.

Woykko “pooꞌuwan kumees.”

Hegeekka, darobaa xeelliyaba. Mise, “iita.”

Hegeekka, Ayhudatu meeziyadan meecettibeennaagaa.

Woykko “maarotaa imotaa immiyo.” Qonccissuwa “hiyyessaatussi immiyobaa” xeella.

Woykko “injjetiya.”

Woykko “malaataa wottibeenna duufotu.”

Hagee Addaamenne Hewaani naata bessiyaba.

Woykko “koyana.”

Woykko “koyana.”

Woykko “koyanaagaa.”

Qonccissuwa xeella.

Mise, “assariyon,” gatee keehi guutta gididobaa shammiyoba. Guj. B14 xeella.

Woykko “xaasayidi xeellenna.”

Woykko “shiiqo keettatu sinttan.”

Woykko “yaaretenna.”

Woykko “ta shemppuwa.”

Woykko “Shemppuwawu, neeni.”

Woykko “ne shemppoy.”

Woykko “shemppuwawu.”

Woykko “shemppoy.”

Mise, “issi wara.” Guj. B14 xeella.

Woykko “maarotaa imotaa.” Qonccissuwa “hiyyeesatussi immiyobaa” xeella.

Woykko “Danccitenne.” Mise, “Xeessaa qachchitenne.”

Woykko “danccidi.”

Hegee qammi 3 saate heerappe biidi 6 saate heera gakkanaashiina.

Hegee qammi 6 saate heerappe biidi 9 saate heera gakkanaashiina.

Woykko “ammanettida hayyotti oottiyay.”

Mise, “wurssetta leptteniya qanxxana.” Guj. B14 xeella.

Mt 13:31 tohossa qofaa xeella.

Mise, “3 seha likettaa.” Guj. B14 xeella.

Hanqquwaanne yibbaataa bessiyaaba.

Woykko “arggoppenne arshshoppe, qassi huuphessappenne tohossappe.”

Woykko “bessenna.”

Woykko “Xoossaa garoy.”

Guj. A5 xeella.

Mise, “daabbuwa.”

Woykko “ba shemppuwakka.”

Woykko “banakka ixxana xayikko.”

Mt 10:38 tohossa qofaa xeella. Qonccissuwa xeella.

Beni Giriiken asay goꞌettiyo bira santtimiya. Guj. B14 xeella.

Woykko “macca laggeta.”

Guj. B14 xeella.

Woykko “bashsha duussa.”

Mise, “saluwakka.”

Mise, “qooriya qoommidi.”

Woykko “payya.”

Mise, “mirggida.”

Woykko “100 baze.” Issi bazee (baattay) 22 L. Guj. B14 xeella.

Woykko “100 kore.” Issi koree (10 baattay) 220 L. Guj. B14 xeella.

Woykko “ubbabaa maaraa.” Qonccissuwa xeella.

Woykko “Abrahaama tiran.” Hegee dumma kehatettaa bessiyaba.

Woykko “Hedes,” hegeekka, asi ubbi moogettiyo sohuwa. Qonccissuwa xeella.

Woykko “A tiran.”

Mt 13:31 tohossa qofaa xeella.

Woykko “nuna maara.”

Woykko “geeyidosona.”

Woykko “diinee.”

Woykko “deꞌuwa.”

Guj. A3 xeella.

Woykko “hagaa mala ammanuwa.”

Woykko “taayyo keha.”

Mise, “naatu bolli Yesuusi kushiya wottana mala.”

Woykko “ubbabaa maaran.” Qonccissuwa xeella.

Woykko “hanana.”

Woykko “balasiya mittaa.”

Woykko “wordduwan mootada bonqqidobaa.”

Issi minanee issi oosanchchawu heezzu agina damooza keena gidana. Guj. B14 xeella.

Woykko “kawotettaa ekkidoogaappe.”

Mise, “biraa,” hegeekka biraappe oosettidaagaa.

Mise, “biraa,” hegeekka biraappe oosettidaagaa.

Guj. A5 xeella.

Woykko “unꞌꞌettana.”

Mise, “zooziya huuphe.”

Woykko “wogee.”

Guj. B14 xeella.

Woykko “ubbabaa maaraa.” Qonccissuwa xeella.

Woykko “ubbabaa maaran.”

Guj. A5 xeella.

Woykko “A xeelan.”

Guj. A5 xeella.

Mise, “ne morkketa ne tohuwappe garssaara wottana.”

Woykko “injjetiya.”

Mise, “keettaa.”

Mise, “naaꞌꞌu leptta,” 10 daqiiqa gidiyagaa oottida oosanchchawu qanxxiyo miishsha. Guj. B14 xeella.

Hegeekka, asay hara asaa shabbiriyogaa.

Woykko “intte shemppuwa demmana.”

Woykko “Xoossay pirddiyo.”

Woykko “Ayhuda gidenna deretu.”

Woykko “Ayhuda gidenna deretun.”

Mise, “biraa,” hegeekka biraappe oosettidaagaa.

Woykko “shuchchay olin gakkiyosaa.”

Mr 14:36 tohossa qofaa xeella.

Guj. A3 xeella.

Mise, “Hagaa diggada.”

Woykko “mittan kaqqanaadan.”

Qonccissuwa xeella.

Mise, “neeni ne Kawotettan geliyo wode.”

Woykko “wurssetta shemppuwa shemppiis.”

Mise, “60 istadiya.” Issi istadiyemee 185m.

Woykko geella, “Neeni Yerusalaame beꞌanawu yiidanne.”

    Wolayttatto Xuufeta (1993-2026)
    Kiya
    Gela
    • Wolayttattuwa
    • Kiita
    • Dosiyobata
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Goꞌettiyo Wogaa
    • Goꞌettiyageetu Xuuraa Naagiyo Higgiya
    • Goꞌettiyageetu Xuuraa Naagiyo Higgiya Giigissiyobaa
    • JW.ORG
    • Gela
    Kiita