Ermmaasaagaadan Beegottidi Naagite

“Taanikka [Yihooway] ta qaalai polettin, hegaadan be7anau naagais.”—ERM. 1:12.

1, 2. Yihooway beegottidi ‘naagiyoogee’ lauziyaa giyo mittan leemisettidoy aybissee?

LIIBAANOOSANNE Israaꞌeela keratun koyro ciyyiyaa mittatuppe issoy lauziyaa giyo mittaa. He mittay Ichashiyaa wurssettan woykko Usuppuniyaa doomettaa heeran shololla zoꞌo woykko bootta ciishshaa ciyyees. Ayyo imettida Ibraysxxe sunttaa sitta birshshettay “beegotissiyaagaa” giyoogaa.

² Ermmaasi hananabaa yootiyaagaa gidanaadan sunttido wode, Yihooway issi keehippe koshshiyaabaa qonccissanau lauziyaa mittau deꞌiya ha dumma hanotaa goꞌettiis. Ermmaasi ba haggaazuwaa doommido wode, he mittaa maraa ajjuutan beꞌiis. Hegee ay malaatii? Yihooway, “Taanikka ta qaalai polettin, hegaadan be7anau naagais” yaagidi qonccissiis. (Erm. 1:11, 12) Lauziyaa mittay kasetidi ‘beegotissiyoogaadan,’ azazettennaagee kaalettiyoobaa ba asaa akeekissanaadan hananabaa yootiyaageeta kiittanau leemiso hanotan Yihoowaykka wonttimaatti denddees. (Erm. 7:25) Ba hiraagaa qaalay polettana gakkanaashin i shemppenna woykko beegotti ‘naagees.’ Yihooway keerido wodiyan, 607 K.K., kaddida Yihudaa asaa bolli a pirdday gakkiis.

3. Yihoowaara gayttidaagan ay ammanettana danddayiyoo?

³ Ha wodiyankka, Yihooway ba sheniyaa polanau hegaadan beegottidi naagees. I ba qaalaa polanau sheneho gaana danddayenna. Yihooway beegotti naagiyoogee intte waatanaadan denttettii? Ha laytti, 2011n Yihooway ba gelido qaalaa polanau beegotti uttidoogaa ammaneetii? Nuuni Yihooway gelido ammanttiya qaalan siriyoobi deꞌikko, ayyaanaaban xiskkanaadan oottiya aybippenne beegottanau wodee haꞌꞌa. (Roo. 13:11) Ermmaasi Yihooway kiittin hananabaa yootiyaagaa gidiyoogaadan beegottidi naagiis. Ermmaasi Xoossay immido oosuwau waanidi, qassi aybissi tishsha gididaakko pilggiyoogee, Yihooway nuuyyo immido oosuwan waanidi genccana danddayiyaakko akeekanau maaddees.

Eesoyiya Kiitaa

4. Ermmaasi bau imettida kiitaa yootiyo wode au paace gididabay aybee, he kiitay eesoyiyaaba gididoy aybissee?

⁴ Yihooway Ermmaasa wochiyaagaa oottidi kiittiyo wode ayyo layttay 25 heera gidennan aggenna. (Erm. 1:1, 2) SHin he dere cimatuyyo, gastta asatuyyoonne maatay deꞌiyoogeetuyyo yootanau bana giday baynna naꞌa giidi qoppiis. (Erm. 1:6) Ermmaasi qeesetuyyo, wordduwan hananabaa yootiyaageetuyyoonne haariyaageetuyyo, qassi “ubbatoo wora” biyaageetuyyonne “bau bau” woxxiyaageetuyyo eta ufayssennanne keehippe yashshiya pirddaa yootiis. (Erm. 6:13; 8:5, 6) Oyddu xeetu laytta gidiya wodiyau tumu goynuwau waanna soho gidida, Kawuwaa Solomoni keexissido, bonchettida beetamaqidasee xayanau deꞌees. Yerusalaame katamaynne Yihuday baysa gidana; qassi yan deꞌiyaageeti omoodettana. Ermmaasi yootanaadan ayyo imettida kiitay keehippe eesoyiyaaba gidiyoogee qoncce!

5, 6. (a) Yihooway Ermmaasan leemisettidaageeta ha wodiyan waatidi goꞌettii? (b) Ha xinaatiyan qonccanabay aybee?

⁵ Ha wodiyan, ha alamiyaa bolli gakkana Yihoowa pirddaabaa asaa naata akeekissanau, leemiso hanotan wochiyaageeta gididi oottiya, ayyaanan tiyettida Kiristtaanetu citaa Yihooway siiquwan giigissiis. Ermmaasan leemisettidaageeti, nuuni deꞌiyo wodiyaa akeekanaadan daro layttau asaa minttettiiddi takkidosona. (Erm. 6:17) Yihooway ba keerido wodiyaa naagiyaagaanne takkennaagaa gidiyoogaa Geeshsha Maxaafay loytti qonccissees. A gallassay, asaa naati qoppibeenna saatiyan, i keerido wodiyan yaana.—Sof. 3:8; Mar. 13:33; 2 PHe. 3:9, 10.

⁶ Yihooway beegottidi naagiyoogaanne ba keerido wodiyan xillotettay deꞌiyo ooratta alamiyaa ehaanaagaa hassayite. Hegaa eriyoogee Ermmaasan leemisettidaageeta minttettananne bantta huuphiyaa geppida eta laggeta eti yootiyo kiitay eesoyiyaagaa gidiyoogau tishsha gidanaadan maaddana koshshees. Hegee inttena waatidi denttettii? Ubbay Xoossaa Kawotettau exatana koshshiyoogaa Yesuusi yootiis. Ermmaasi baayyo imettida oosuwau tishshi gaanaadan maaddida heezzu eeshshata ane pilggoos; hegee nuunikka aagaadan oottanaadan maaddees.

Asaa Siiqiyoogaa

7. Metoy deꞌishinkka, Ermmaasi sabbakanaadan siiqoy waatidi denttettidaakko qonccissa.

⁷ Metiya hanotay deꞌishinkka Ermmaasi sabbakanaadan denttettiday aybee? Asaa siiqiyoogaa. Asaa bolli gakkiya metuwaappe daro baggau gaasoy worddo henttanchata gidiyoogaa Ermmaasi erees. (Erm. 23:1, 2) Hegaa eriyoogee i ba oosuwaa siiquwaaninne qaretan oottanaadan maaddiis. I ba biittaa asay Xoossaa qaalaa siyidi deꞌuwan deꞌanaadan koyiis. Eta bolli yaana bashshan i keehippe azzanidi yeekkiis. (Ermmaasa 8:21; 9:1 nabbaba.) Ermmaasi Yihoowa sunttaunne asau wozanappe qoppidoogaa Ermmaasa Zilaassaa maxaafay loyttidi qonccissees. (Zil. 4:6, 9) Ha wodiyan ‘heemmiya asi baynna dorssadan asay hirggiyoogaanne maaddiyaabi baynnaagaa’ beꞌiyo wode, Xoossaa Kawotettaa mishiraachuwaa, minttettiyaagaa etau yootanau koyekketii?—Maa. 9:36.

8. Ermmaasa bolli gakkida metoy i yiillotanaadan oottibeennaagaa bessiyay aybee?

⁸ Ermmaasi maaddanau koyiyo asay a bolli metuwaa gattidaba gidikkokka, i haluwaa kessibeenna woykko yiillotibeenna. I iita Kawuwaa Sedeqiyaasakka danddayiisinne ayyo kehiis! I hayqqanaadan Sedeqiyaasi aatti immi simminkka, Yihooway yootiyoobaa azazettanaadan Ermmaasi a woossiis. (Erm. 38:4, 5, 19, 20) Nuunikka Ermmaasaagaadan asaa wozanappe siiqiyoo?

Xoossay Xalissees

9. Ermmaasi xalanaadan oottiday Xoossaa gidiyoogaa aybin eriyoo?

⁹ Yihooway ayyo koyro yootido wode, Ermmaasi gaasuwaa shiishshiis. Ermmaasa xalatettaynne minotettay au meretan deꞌiyaaba gidennaagaa ha hanotaappe akeekoos. Ermmaasi hananabaa yootiyo wode keehippe minnanaadan oottiday, i Xoossan kumetta hanotan ammanettidoogaa. Yihooway Ermmaasa maaddiyoogaaninne au imettida oosuwaa oottanaadan minttiyoogan “yashissiya toora qaraadan” aara deꞌees. (Erm. 20:11) Yesuusi saꞌan xalatettaaninne minotettan haggaazido hanotay Ermmaasaagaa mala gidiyo gishshau, issoti issoti Ermmaasi hayquwaappe denddiis giidi qoppidosona!—Maa. 16:13, 14.

10. Ayyaanan tiyettidaageetuppe attidaageeti “dere asaa bollinne kawotettatu bolli” sunttettidosona gaana danddayiyoy aybissee?

¹⁰ Yihooway ‘kawotettatu Kawuwaa’ gidiyoogaadan, Ermmaasi asaayyoonne kawotettatuyyo pirddaa kiitaa yootanaadan sunttiis. (Erm. 10:6, 7) SHin ayyaanan tiyettidaageetuppe attidaageeti “dere asaa bollinne kawotettatu bolli” sunttettidoy ayba ogiyaanee? (Erm. 1:10) Ermmaasaagaadan, Ermmaasan leemisettidaageetussikka Ubbaa Haariyaagee oosuwaa immiis. Yaatiyo gishshau, ayyaanan tiyettida, Xoossau oottiyaageeti asaunne kawotettatussi pirddaa yootanau sunttettidosona. Ermmaasan leemisettidaageeti Ubbaappe Xoqqiya Xoossay immido aawatettaaninne a ayyaanaa kaaletuwan xaafettida Qaalan deꞌiya qoncce timirttiyaa goꞌettiyoogan, ha wodiyan deꞌiya asaanne kawotettata Xoossay keerido wodiyan i doorido uray xoqollanaagaanne xayssanaagaa yootoosona. (Erm. 18:7-10; Ajj. 11:18) Ayyaanan tiyettidaageeti kumetta saꞌan Yihoowa pirddaa awaajjanau Xoossay immido oosuwaa xibennan oottanau murttidosona.

11. Nuna metiya hanotay gakkiyo wode guyye geennan ubbatoo sabbakanau aybi maaddii?

¹¹ Yedetay gakkiyo wode, asay siyanau koyenna wode woy metiya hanotay gakkiyo wode, issi issitoo hidootaa qanxxiyoogee oorattaba gidenna. (2 Qor. 1:8) Gidikkokka, Ermmaasaagaadan sinttau sugiyaageeta gidoos. Hidootaa qanxxokko. Aggennan Xoossaakko minttidi woossiyaageeta, an zemppiyaageetanne a maaduwaa koyiyoogan ‘minniyaageeta’ gidoos. (1 Tas. 2:2) Tumatettan goynniyaageeta gidiyoogan, nuuni oottanaadan Xoossay immido oosuwau ubbatoo tishsha gidana bessees. Ammanettabeenna Yerusalaama eesho gidido Kiristtaane giyo ammanuwaa xayuwaabaa guyye geennan ubbatoo sabbakanau nuuni murttana koshshees. Ermmaasan leemisettidaageeti ‘Yihooway doorido laytta’ xallaa gidennan, ‘nu Xoossay haluwaa kessiyo gallassaakka’ yootoosona.—Isi. 61:1, 2; 2 Qor. 6:2.

Wozanappe Ufayttiyoogaa

12. Ermmaasi ufayttidi deꞌiis gaana danddayiyoy aybissee, i hegaadan hananaadan oottida waannabay aybee?

¹² Ermmaasi ba oosuwan ufayttiis. I Yihoowayyo, “Taani ne sunttan xeesettido gishshau, ne qaalai taakko yin maas. Min tana pashkkissiisinne ta wozanaa ufaissiis” yaagiis. (Erm. 15:16) Tumu Xoossaa kalꞌꞌatiyoogeenne a qaalaa sabbakiyoogee Ermmaasau gita maata. Ermmaasi asay qilliicciyoogan ba xeelaa wottiyo wode, ufayssaa xayidoogee akeekana bessiyaaba. I yootiyo kiitay keehippe ufayssiyaanne keehi koshshiyaagaa gidiyoogaa qoppiyo wode zaarettidi ufayttiis.—Erm. 20:8, 9.

13. Ciimma gidida ayyaanaabaa tumaa miyoogee nuuni ubbatoo ufayttanau koshshiyaaba gididoy aybissee?

¹³ Ha wodiyan sabbakiyoogan ubbatoo ufayttanau nuuni ‘mino qumaa,’ giishin Xoossaa Qaalan deꞌiya ciimma tumaa maana koshshees. (Ibr. 5:14) Ciimma hanotan xannaꞌiyoogee ammanuwaa minttees. (Qol. 2:6, 7) Hegee nuuni oottiyoobay Yihoowa wozanaa ay keena ufayssiyaakko woy azzanttiyaakko akeekanaadan maaddees. Geeshsha Maxaafaa nabbabiyoonne xannaꞌiyo wodiyaa demmanau metootiyaaba gidikko, nu hanotaa zaarettidi qorana koshshees. Gallassan gallassan guutta daqiiqaukka gidin xannaꞌiyoogeenne wotti dentti qoppiyoogee, nuuni kaseegaappe aaruwan Yihoowakko shiiqanaadan oottees; qassi Ermmaasaagaadan nuna ‘pashkkisseesinne nu wozanaa ufayssees.’

14, 15. (a) Ermmaasi baayyo imettida oosuwaa ammanettidi aggennan oottidoogan ayba ayfe demmidee? (b) Ha wodiyan Xoossaa asay, sabbakiyo oosuwaa xeelliyaagan ay akeekii?

¹⁴ Ermmaasi Yihoowa akeekissuwaanne pirddaa kiitaa guyye geennan yootidaba gidikkokka, “keexxanaunne tokkanau” ayyo imettida oosuwaa dogibeenna. (Erm. 1:10) I keexxiyoonne tokkiyo oosoy ayfiyaa ayfiis. Issi issi Ayhudatinne Israaꞌeele gidenna asati 607 K.K. Yerusalaame bashshaappe attidosona. Rekaaba zaretubaa, Abemelekabaanne Baarukabaa eroos. (Erm. 35:19; 39:15-18; 43:5-7) Ermmaasa lagge gidida, ammanettidanne Xoossau yayyiya ha asati Ermmaasan leemisettidaageetu lagge gidida, saꞌan deꞌanau hidootiyaageetuyyo eesho gidoosona. Ermmaasan leemisettidaageeti ha “zawai bainna daro asaa” ayyaanaaban minttiyoogan keehippe ufayttoosona. (Ajj. 7:9) Hegaadankka, ayyaanan tiyettidaageetuyyo ammanettida laggeti, suure wozanay deꞌiyoogeeti tumaa eranaadan maaddiyoogan keehippe ufayttoosona.

¹⁵ Mishiraachuwaa sabbakiyoogee siyiya asaa maaddanau oottiyooba xalla gidennan, nu Xoossaayyo goynniyo oge gidiyoogaa Xoossaa asay akeekees. Siyiya asi deꞌin xayin, sabbakiyoogan Yihoowayyo boncho oosuwaa oottiyoogee nuuni keehippe ufayttanaadan oottees.—Maz. 71:23; Roome 1:9 nabbaba.

Intteyyo Imettida Oosuwau Tishsha Gidite!

16, 17. Ajjuutaa 17:10⁠ynne Imbbaaqooma 2:3y nuuni deꞌiyo wodee eesoyiyaagaa gidiyoogaa waatidi qonccissii?

¹⁶ Ajjuutaa 17: 10n deꞌiya, ayyaanaa kaaletuwan xaafettida hiraagaa qoppiyo wode, nuuni deꞌiyo wodee eesoyiyaagaa gidiyoogaa loyttidi akeekoos. Laappuntta kawoy, alamiyan wolqqaama gidida Inggilizenne Amarkkaa waatta kawotettay denddiis. Geeshsha Maxaafay he kawotettaa xeelliyaagan, “I [laappuntta kawotettay] yiidi, guutta wodiyaa takkanau bessees” yaagees. He ‘guutta wodee’ haꞌꞌi wuranau matattidoogee qoncce. Ha iita siraataa wurssettaa xeelliyaagan, hananabaa yootiya Imbbaaqoomi, “Ajjuutan beettidabai ba keerettida wodiyaa naagees. . . . Takkiyaabaa milatikkokka naaga; aissi giikko, i tumuppe yaana; gam77enna” yaagidi ammanttiyaabaa yootiis.—Imb. 2:3.

¹⁷ Inttena hagaadan oychite: ‘Ta deꞌoy nuuni deꞌiyo wodee eesoyiyaagaa gidiyoogaa tumuppe qonccissii? Ta deꞌuwaa hanotay wurssettay matan yaanaagaa naagiyoogaa bessii? Woykko taani kuuyiyoobaynne kaseyiyoobay, wurssettay mata wodiyan yaanaagaa naagennaagaa woy i yaanaa agganaakko shaakkada erennaagaa bessii?’

18, 19. Ha wodee azalliyo wode gidennay aybissee?

¹⁸ Wochiyaagan leemisettidaageetu oosoy wuriichibeenna. (Ermmaasa 1:17-19 nabbaba.) Ayyaanan tiyettidaageetuppe attidaageeti ‘gimbbettida katamadaaninne birata tuussadan’ minni eqqidoogee keehippe ufayssiyaaba! Eti banttau imettida oosoy polettana gakkanaashin Xoossaa Qaalay banttana minttanaadan oottiyoogan, “xeessan qabattuwaa gixxiyoogaadan tumatettaa” gixxidosona. (Efi. 6:14) Etaagaadan murttiyoogan, zawi baynna daro asay Ermmaasan leemisettidaageetussi Xoossay immido oosuwaa eti polanaadan minnidi kaafoosona.

¹⁹ Ha wodee Kawotettaa oosuwan azalliyo wode gidennan, Ermmaasa 12:5n (Nabbaba.) deꞌiya qaalaa loyttidi qoppana koshshiyo wode. Genccana bessiya paacee nuna ubbaa gakkees. Ammanuwan gakkiya he paaciyaa, nuuni etaara woxxana bessiyo, ‘tohuwan woxxiya asatuura’ geeddarssana danddayoos. SHin ‘iita waayiyaa’ wode metoy dari dari baanaagaa naagana danddayoos. (Maa. 24:21) Sinttappe gakkana keehi metiya hanotaara baaxetiyoogaa “paraara” naasettiyoogan leemisana danddayoos. Piriixiya paraara naasettiya uri wottan genccanau wolqqaama gidana bessees. Hegaa gishshau, ha wodiyan nuna gakkiya paaciyaa gencciyoogee, sinttappe gakkana paaciyaa genccanau giigettanaadan maaddana danddayees.

20. Neeni ay oottanau murttadii?

²⁰ Nuuni ubbaykka Ermmaasa leemisuwaa kaallanaunne sabbakanau imettida oosuwaa loyttidi polanau danddayoos! Siiquwaa, xalatettaanne ufayssaa mala eeshshay, Ermmaasi ammanettidi 67 layttaa haggaazanaadan denttettiis. Keehippe loꞌꞌiya lauziyaa ciishshay, Yihooway ba qaalaa polanau beegottidi ‘naagiyoogaa’ nuuni hassayanaadan oottees. Nuunikka hegaadan oottanau loꞌꞌo gaasoy deꞌees. Ermmaasi beegottidi ‘naagiis’; nuunikka hegaadan oottana danddayoos.

Hassayay?

• Ermmaasi baayyo imettida oosuwau tishsha gidanaadan siiqoy waati maaddidee?

• Nuuyyo Xoossay immiyo xalatettay koshshiyoy aybissee?

• Ermmaasi ubbatoo ufayttanaadan maaddiday aybee?

• Neeni beegottada ‘naaganau’ koyiyoy aybissee?

[Sinttaa 27n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]

Yedetay gakkishinkka neeni aggennan sabbakanee?