Haattan Muukettanawu Mammottoppa

1. Neeni haattan muukettanaadan oottiya amarida loꞌꞌo gaasoti awugeetee?

NEESSI deꞌuwanne loꞌꞌobaa ubbaa immida Xoossaa Yihoowa siiqay? Neeni A siiqiyogaa bessanawu koyay? Hegaadan oottiyo keehi loꞌꞌo ogee nena Yihoowawu sheedhdhiyogaanne haattan muukettiyogaa. Neeni hegaadan oottiyo wode Yihoowa so asa gidaasa. Hegaappe denddidaagan, ne Aawaynne ne Dabboy nena kaalettana; qassi neeni abaa gidiyo gishshawu neessi koshshiyabaa kunttana. (Maz. 73:24; Isi. 43:1, 2) Hegaa bollikka, nena Yihoowawu sheedhdhiyogeenne haattan muukettiyogee neessi merinaa deꞌuwa hidootay deꞌanaadan oottees.—1 PHe. 3:21.

2. Nuuni ha huuphe yohuwan ay beꞌanee?

² Neeni haattan muukettanawu mammottanaadan oottiyabi deꞌii? Yaatikko mammottiyay ne xalaala gidakka. Neeppe kase daro miiloone asay haattan muukettanawu ba eeshshaanne qofaa laammana koshshiis. Eti haꞌꞌi Yihoowawu ufayssan minnidi oottoosona. Koyro xeetu layttan haattan muukettida amaridaageetuppe neeni ay tamaarana danddayay? Eta gakkida amarida paacetanne etappe ay tamaarana danddayiyakko beꞌana.

SAMAARIYA ASAY HAATTAN MUUKETTIIS

3. Samaariya asaappe amaridaageeti haattan muukettanaappe kase waanana koshshidee?

³ Yesuusi saꞌan deꞌiyo wode Samaariya asay kaalliyo haymaanootee deꞌees. Etappe daroti Yihudaappe huuphessa baggan deꞌoosona. Samaariya asay haattan muukettanaappe kase Xoossaa Qaalaa ubbaa ammanananne hegaa loytti tamaarana koshshiis. Samaariya asati Doomettaabaa maxaafaappe biidi Zaarettido Wogaa gakkanaashin deꞌiya koyro xaafettida ichchashu maxaafatu xalaalay, qassi geella Yaasu maxaafaykka Xoossaa ayyaanay kaalettin xaafettiis giidi ammanoosona. Gidikkonne, Zaarettido Wogaa 18:18, 19n odettidaagaadan, Xoossay qaalaa gelido Masee yaanaagaa Samaariya asati ammanoosona. (Yoh. 4:25) Eti haattan muukettanawu yaana geetettida Masee Yesuusa gidiyogaa ammanana koshshiis. “Samaariya asaappe daroti” hegaa ammanidosona. (Yoh. 4:39) Harati qassi, Samaariya asaa giddooninne Ayhuda asaa giddon deꞌiya wolqqaama ixuwa aggana koshshiis.—Luq. 9:52-54.

4. Oosuwa 8:5, 6, 14 maaran, Piliphphoosi Samaariya asawu sabbakido wode etappe amaridaageeti waanidonaa?

⁴ Samaariya asay haattan muukettanaadan maaddidabay aybee? Wonggeliya yootiya Piliphphoosi Samaariya asaayyo “Kiristtoosabaa” markkattido wode etappe amaridaageeti ‘Xoossaa qaalaa ekkidosona.’ (Oosuwa 8:5, 6, 14 nabbaba.) Piliphphoosi Ayhuda asa gidikkonne, eti I yootiyobaa siyidosona. Eti Xoossay asa somꞌꞌo xeellidi pirddennaagaa yootiya xiqisiya hassayennan aggokkona. (Zaa. 10:17-19) Eti Kiristtoosa xeelliyagan ‘Piliphphoosi odiyobaa akeekan ezggidosona;’ qassi an Xoossaa ayyaanay deꞌiyogaa bessiya naqaashaa ammanidosona. I sahettidaageeta pattiyogaanne tuna ayyaanata kessiyogaa gujjin, daro malaatata oottiis.—Oos. 8:7.

5. Neeni Samaariya asaappe ay tamaarana danddayay?

⁵ Samaariya asati Piliphphoosi Ayhuda asa gidiyo gishshawu woy hegaa mala timirttiya kase siyi erenna gishshawu I tamaarissiyobaa siyennan aggana danddayoosona. Shin eti hegaadan oottibookkona. Samaariya asati Piliphphoosi eta tamaarissido tumaa ammani simmidi haattan muukettanawu mammottibookkona. Geeshsha Maxaafay hagaadan gees: “Piliphphoosi etawu Xoossaa Kawotettaanne Yesuus Kiristtoosa sunttaa mishiraachchuwa yootin, I odidobaa ammanidosona; qassi attuma asaykka macca asaykka haattan muukettiis.” (Oos. 8:12) Xoossaa Qaalay tuma gidiyogaanne Yihoowa Markkati asa coo ixxennaagaa, qassi tumu Kiristtaaneta shaakki erissiya malaata gidida tumu siiquwa issoy issuwawu bessiyogaa neeni ammanay? (Yoh. 13:35) Yaatikko, Yihooway nena anjjanaagaa ammanettada haattan muuketta.

6. Rubenappe neeni ay tamaarana danddayay?

⁶ Jarmanen deꞌiya Rubena Yihoowa Markka gidida so asay dichchiis. Shin I yelaga gidido wode Yihooway deꞌiyogaa siriis. I siriyogaa agganawu waatidee? He allaalliya xeelliyagan I erennabi deꞌiyogaa akeekido gishshawu loytti xannaꞌanawu kuuyiis. I hagaadan giis: “Taani ta buzo xinaatiyan tumubaanne worddobaa shaakkana koshshiis. Lodda laamiyabaa yootiya huuphe yohuwa darotoo xannaꞌana koshshiis.” Neessi Qoppiya Medhdhidaagee Deꞌii? (Inggilizettuwa) giya maxaafaa I nabbabiis. He maxaafay Rubeni Xoossaa mintti ammananaadan maaddiis. I Yihooway deꞌiyogaa eridi keehi ufayttiis! Qassi Rubeni nu waanna biiruwa xomoosido wode malaalissiya, kumetta saꞌan deꞌiya ishanttu maabaraa issippetettaa keehi nashshiis. Rubeni Jarmane simmidi ayyo layttay 17 gidido wode haattan muukettiis. Neeni Xoossaa, Geeshsha Maxaafaa, woy hara amaridabata xeelliyagan siriyaba gidikko, nu xuufeta goꞌettada pilgga. ‘Geeshshi eriyogee’ siriyogaa agganawu maaddana danddayees. (Efi. 4:13, 14) Qassi hara biittatun deꞌiya Yihoowa Markkati siiqettiyo siiquwabaanne eta issippetettaabaa neeni siyiyo wodenne ne galchchan hegaa beꞌiyo wode kumetta saꞌan deꞌiya ishanttu maabaraa loytta nashshana.

XARSSEESE BITANEE SAAꞌOOLI HAATTAN MUUKETTIIS

7. Saaꞌooli laammana koshshido qofay aybee?

⁷ Xarsseese bitaniya Saaꞌoolabaa ane beꞌa. I Ayhudatu Higgiya loytti tamaariis; qassi Ayhudatu giddon keehi erettida asa. (Gal. 1:13, 14; Pili. 3:5) He wode daro Ayhudati Kiristtaaneta kaddida asadan xeelloosona. Yaaniyo gishshawu Saaꞌooli eta keehi naaqqiis. I Xoossaa sheniya oottays giidi bala ogiyan qoppiis. (Oos. 8:3; 9:1, 2; 26:9-11) Saaꞌooli Yesuusa ammananawunne haattan muukettida Kiristtaane gidanawu naaqoy ba bolli gakkanaadan eeno gaana koshshiis.

8. (a) Saaꞌooli haattan muukettanaadan maaddidabay aybee? (b) Oosuwa 22:12-16y yootiyogaadan, Hanaanee Saaꞌoola waati maaddidee? (Misiliyakka xeella.)

⁸ Saaꞌooli haattan muukettanaadan maaddidabay aybee? Yesuusi saluwappe Saaꞌoola haasayissido wode pozhzhattiya pooꞌoy Saaꞌoola ayfiya qooqissiis. (Oos. 9:3-9) I heezzu gallassawu aynne mibeenna, woy uyibeenna; qassi I bana gakkidabaa wotti dentti qoppidoogee qoncce. Yaatidi Yesuusi Mase gidiyogaanne A kaalliyageeti tumu ammanuwa kaalliyogaa Saaꞌooli ammaniis. Saaꞌooli Isxxifaanoosa woriyageetuura hashetidoogan keehi azzanennan aggenna! (Oos. 22:20) Heezzantto gallassan, Hanaaniya giyo Yesuusa kaalliya bitanee Saaꞌoolakko kehatettan shiiqidi A ayfee xeellanaadan oottiisinne I sohuwara haattan muukettanaadan minttettiis. (Oosuwa 22:12-16 nabbaba.) Saaꞌooli bana ziqqi oottidi Hanaanee yootiyobaa siyiisinne haattan muukettiis.—Oos. 9:17, 18.

9. Neeni Saaꞌoolappe ay tamaarana danddayay?

⁹ Nuuni Saaꞌoolappe tamaarana danddayiyo darobay deꞌees. Otoroy woy asawu yayyiyogee I haattan muukettennaadan diggana danddayees. Shin I hegee hananaadan eeno gibeenna. Saaꞌooli Kiristtoosa kaalliyagaa gidanawu bana ziqqi oottiisinne ba deꞌuwan issi issibaa laammanawu eeno giis. (Oos. 26:14, 19) Saaꞌooli bana naaqoy gakkanaagaa erikkokka, Kiristtaane gidanawu eeno giis. (Oos. 9:15, 16; 20:22, 23) I haattan muuketti simmidikka, dumma dumma metuwa genccanaadan Yihooway A maaddanaagaa ubbatoo ammanettiis. (2 Qor. 4:7-10) Neeni Yihoowa Markka gidanawu haattan muukettiyogee ammanuwa paaciya woy waayiya kaalettana danddayees; shin neeni maaduwa demmana. Xoossaynne Kiristtoosi aggennan nena maaddanaagaa ammanettana danddayaasa.—Pili. 4:13.

10. Aanippe neeni ay tamaarana danddayay?

¹⁰ Aana Arshsho Awurooppan diccaasu. Aana ba aayyiya haattan muuketta simmin, iyyo layttay 9 gidido wode ba aawaa paqqadissada Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyogaa doommaasu. Gidikkonne, A Yihoowa Markkatuura Geeshsha Maxaafaa xannaꞌaydda deꞌiyogaa I dabboti erido wode O eqettiyogaa doommidosona. Dabbotuppe issi uri ba mayzza aawatu haymaanootiya aggiyaba gidikko, hegee eta soo asaa kawushshiyabadan qoppoosona. Aana iyyo layttay 12 gidido wode, haattan muukettanawu paqqadana mala ba aawaa oychchaasu. Hegaa A bawu kuuyidaakko woy hara uri denttettidaakko I aaway eranawu koyiis. A hagaadan gaasu: “Taani Yihoowa siiqays.” Yaatin A haattan muukettanawu kuuyidoogan I aaway maayettiis. A haattan muuketta simminkka I dabboti O naaqqiyogaa aggibookkona. I aawaa aaway hagaadan giis, “Neeni Yihoowa Markka gidiyogaappe shori baynna deꞌuwa deꞌiyaro woy sijaaraa cuwayiyaro gidiyakko keha.” Aana genccanaadan maaddidabay aybee? A hagaadan gaasu: “Taani mino gidanaadan Yihooway maaddiis; qassi ta aawaynne ta aayyiya tana loytti kaafidosona.” Aana Yihooway O maaddido wodeta xaafa oyqqawusu. Yihooway O waati maaddidaakko dogennaadan xaafidobaa A issi issitoo beꞌawusu. Neeni naaquwa yayyikko, Yihooway nenakka maaddanaagaa hassaya.—Ibr. 13:6.

QORNNELIYOSI HAATTAN MUUKETTIIS

11. Qornneliyosi haattan muukettanawu mammottanaadan oottana danddayiyabay aybee?

¹¹ Geeshsha Maxaafay Qornneliyosabaakka yootees. I 100 gidiya Rooma wotaaddaratu halaqaa. (Oos. 10:1) Hegaappe denddidaagan, I deretettankka wotaaddara gididi oottiyosankka erettida asa gidennan aggenna. Geeshsha Maxaafay ‘I Xoossaayyo goynniyanne hiyyeesatuyyo daro imotaa immiya asa’ gidiyogaakka yootees. (Oos. 10:2) Awu mishiraachchuwa yootanaadan kiitettida Pheexiroosa Yihooway kiittiis. Qornneliyosi erettida asa gidiyo gishshawu haattan muukettanawu mammottidee?

12. Qornneliyosi haattan muukettanaadan maaddidabay aybee?

¹² Qornneliyosi haattan muukettanaadan maaddidabay aybee? “I ba soo asaa ubbaara” Xoossaayyo yayyiya asa gidiyogaa Geeshsha Maxaafay yootees. Qassi Qornneliyosi ubbatoo wozanappe Xoossaa woossees. (Oos. 10:2) Pheexiroosi Qornneliyosayyo mishiraachchuwa yootido wode inne A soo asay Kiristtoosa ammanidi sohuwara haattan muukettiis. (Oos. 10:47, 48) Qornneliyosi ba soo asaara Yihoowawu goynnanawu koshshiyaban laamettanawu eeno giidoogee qoncce.—Yaa. 24:15; Oos. 10:24, 33.

13. Neeni Qornneliyosappe ay tamaarana danddayay?

¹³ Saaꞌoolaagaadan, Qornneliyosawu deꞌiya aawatettay I Kiristtaane gidennaadan diggana danddayees. Shin hegaadan hanibeenna. Neeni haattan muukettanawu ne deꞌuwan gitaban laamettana koshshii? Yaatikko, Yihooway nena Maaddiyagaa gidana. Neeni awu haggaazanawu Geeshsha Maxaafay yootiyo maarata ne deꞌuwan oosuwan peeshshanawu murttikko I nena anjjana.

14. Suyoshappe neeni ay tamaarana danddayay?

¹⁴ Jaappaanen deꞌiya Suyoshi haattan muukettanawu oosuwara gayttidaagan issi issibaa giigissana koshshiis. I asay ciishshaa waati giigissanaakko tamaarissiya erettida timirtte keettan waannaappe kaallidi oottiya dilektere. Waanna dilekteree baliya baana danddayenna wode Suyoshi darotoo waanna dilekteriya gishshaa Budistte haymaanoote wogaa kaallidi issi issibaa oottees. Shin Suyoshi hayquwa xeelliyagan tumaa tamaarido wode Budistte haymaanoote wogaa kaallidi oottiyogaa aggana xayikko, haattan muukettana danddayennaagaa eriis. Yaatiyo gishshawu, I Budistte haymaanoote wogaa kaalliyogaa agganawu kuuyiis. (2 Qor. 6:15, 16) Suyoshi he allaalliya xeelliyagan waanna dilekteriyara haasayiis. Hegee ay demissidee? Suyoshi Budistte haymaanoote wogaa kaallennan ba oosuwa oottana danddayiis. Issi laytta gidiyagaa Geeshsha Maxaafaa xannaꞌi simmidi haattan muukettiis. Neeni Xoossaa ufayssanawu ne oosuwara gayttidaagan issi issibaa giigissana koshshikko, neessinne ne soo asaassi koshshiyabaa I kunttanaagaa ammanetta.—Maz. 127:2; Mat. 6:33.

QORONTTOOSA ASATI HAATTAN MUUKETTIDOSONA

15. Qoronttoosa asay haattan muukettennaadan diggana danddayiyabay aybee?

¹⁵ Beni Qoronttoosan deꞌiya asati miishshaa keehi siiqoosonanne shori baynna deꞌuwa deꞌoosona. Yan deꞌiya daro asay oottiyoban Xoossay ufayttenna. Hegaa gishshawu, hegaa mala kataman deꞌiya asaayyo Yihoowawu goynniyogee keehi metiyaba gidana danddayees. Kiitettida Phawuloosi he katamaa biidi Kiristtoosabaa yootiya mishiraachchuwa odidoogaa siyida, “Qoronttoosa asatuppe daroti ammaniyogaanne haattan muukettiyogaa doommidosona.” (Oos. 18:7-11) Goday Yesuus Kiristtoosi Phawuloosayyo ajjuutan qonccidi hagaadan giis: “Ha kataman taayyo daro asay deꞌees.” Yaatiyo gishshawu, Phawuloosi yan sabbakiiddi issi layttanne baggaa takkiis.

16. Qoronttoosa asatuppe amaridaageeti haattan muukettennaadan diggiyabata xoonanaadan maaddidabay aybee? (2 Qoronttoosa 10:4, 5)

¹⁶ Qoronttoosa asati haattan muukettanaadan maaddidabay aybee? (2 Qoronttoosa 10:4, 5 nabbaba.) Xoossaa Qaalaynne wolqqaama gidida A geeshsha ayyaanay eti bantta deꞌuwan muleera laamettanaadan maaddiis. (Ibr. 4:12) Kiristtoosabaa yootiya mishiraachchuwa ammanida Qoronttoosan deꞌiya asay mattottiyogaa, wuuqqiyogaanne attuma asa gidiiddi attumaageetuura zinꞌꞌiyogaa mala iita oosota aggidosona.—1 Qor. 6:9-11.a

17. Neeni Qoronttoosa asaappe ay tamaarana danddayay?

¹⁷ Qoronttoosa asatuppe amaridaageeti muleera laamettana koshshikkonne, Kiristtaane gidanawu yaatiyogee keehi deexxiyabadan qoppibookkona. Eti merinaa deꞌuwawu efiya xuntta ogiyara baanawu loytti baaxetana koshshiis. (Mat. 7:13, 14) Neeni haattan muukettanawu iita meeziya woy iitabaa oottiyogaa agganawu baaxetaydda deꞌay? Laamettanawu baaxetiyogaa aggoppa! Neeni iitabaa oottanawu amottiyogaa eqettanaadan maaddana mala Yihooway ba geeshsha ayyaanaa immanaadan woossa.

18. Moonikippe neeni ay tamaarana danddayay?

¹⁸ Jorjjiyan deꞌiya Moonika haattan muukettanawu iitabaa haasayiyogaanne bessennaban allaxxiyogaa agganawu baaxetaasu. A hagaadan gaasu: “Haattan muukettanaappe kase, laamettanawu tawu koshshiya wolqqaa Yihoowa woossiyogan demmaas. Taani suurebaa oottanawu koyidoogaa Yihooway erido gishshawu tana ubbatoo maaddeesinne kaalettees.” Moonika iyyo layttay 16 gidin haattan muukettaasu. Neeni Yihoowa ufayssiya ogiyan haggaazanawu aggana koshshiyo iita meezeti deꞌiyonaa? Neeni laamettanawu wolqqaa demmana mala aggennan Yihoowa oychcha. I ba geeshsha ayyaanaa kehatettan immees.—Yoh. 3:34.

NE AMMANOY DEREE BAANAADAN OOTTANA DANDDAYEES

19. Wolqqaama metuwa xoonanaadan nena aybi maaddana danddayii? (Misiliyakka xeella.)

¹⁹ Yihooway nena siiqiyogaanne neeni A soo asa gidanaadan koyiyogaa ammanetta. Neeni haattan muukettennaadan diggana danddayiyabay ayba gidikkonne, Yihooway nena maaddanaagee qoncce. Yesuusi bana kaalliyageetussi hagaadan giis: “Intteyyo keehi guutta ayfee keena ammanoy deꞌiyakko, intte ha deriya, ‘Hagaappe hini ba’ yaagana; yaatin I baana, qassi intteyyo danddayettennabi deꞌenna.” (Mat. 17:20) Hegaa siyiiddi deꞌiyageeti Yesuusaara amarida layttawu takkidaba gidikkokka, eta ammanoy minnana koshshiis. Shin mino ammanoy etassi deꞌikko, wolqqaama metuwa xoonanaadan Yihooway maaddanaagaa Yesuusi yootiis. Qassi neenikka hegaadan oottanaadan Yihooway maaddana!

20. Ha huuphe yohuwan etabay odettido koyro xeetu layttan deꞌidanne ha wodiyan deꞌiya Kiristtaaneti oottidobay nena waati maaddana danddayii?

²⁰ Neeni haattan muukettennaadan diggana danddayiyabata akeekikko, hegeeta giigissanawu sohuwara issi issibaa ootta. Koyro xeetu layttan deꞌida Kiristtaanetinne ha wodiyan deꞌiya Kiristtaaneti oottidobay nena maaddananne minttana. Eti oottidobay nena Yihoowawu sheedhdhada haattan muukettanawu denttettanaadaaninne minttettanaadan amottoos. Hagee neeni kuuyana danddayiyo aybippenne aadhdhiyaba!